Derde Bind.
Provinciaal Nieuws.
NIEUW rWMCAA I Shlum,
Nummer 73.
Zondag 15 Sept. 1907.
30e Jaargang.
ft'.1
WAALWIJK, 14 Sept. 1907.
Gouden Bruiloft
Een gouden bruiloft behoort niet tot
de alledaagsche gebeurtenissen en zij
wien dit voorrecht te beurt valt, hebben
dus alle reden dit feest zoo luisterrijk
mogelijk te vieren.
Genoemde zeldzame gebeurtenis werd
Donderdag jl. gevierd door de echte
lieden Willem de Graaft' en Catharina
Maas, wonende in de Stationstraat alhier,
een echtpaar dat zich in de achting van
geheel Waalwijk verheugt. Reeds dagen
te voren hadden de talrijke familieleden
zich beijverd het huis der jubilarissen
van binnen zoo prachtig mogelijk te
versieren. Waar men het oog ook wendde
overal zag men groen, bloemen en
andere versieringen. Voor de uitwen
dige versieringen hadden de jongens
en meisjes uit de buurt gezorgd en het
moet gezegd worden, zij hadden alle
eer van hun werk Het fraaie baldakijn
aan den ingang voldeed o.i. beter dan
de schoonste boog. Ook de gevel-ver
siering van guirlandes kwam zeer goed
uit. In het midden van den gevel prijkte
een wit bord, omgeven door groen en
bloemen, waarop in gouden letters ge
schilderd stond
Hulde aan het Gouden Paar.
Even daarboven was een gedichtje
aangebracht van den volgenden inhoud
Willem is uw Koningsnaam
En met Catharina saam
Dragen zij de Gouden Kroon
Hunne Ouderdeugd tot loon.
Het geheel maakte een uitstekenden,
prettigen indruk, die wel pleitte voor
den goeden smaak der versierders en
versiersters.
Toen de gouden morgenzon zich bo
ven de kim verhief, werden in de buurt
talrijke vlaggen ontplooid en zag men
de familieleden vóór en na de wening
der feestvierenden binnentreden. Om 9
uur reden de oude luidjes naar de kerk
De overige familieleden, ruim vijftig in
getal, volgden te voet. Overal werd
de stoet, die er keurig netjes uitzag,
inet de meeste belangstelling gadegesla
gen. Toen de jubilarissen bij het kerk
plein uitstapten, werden zij voorafgegaan
door eenige strooiende bruidjes Het
altaar, waarop de plechtige dankmis zou
worden opgedragen, was rijk versierd
Het was een treffend oogenblik, toen
de ZeerEerw. Heer Pastoor zich tot de
menigte keerde oni een bij uitstek fraaie
feestrede uit te spreken, een rede, die
op iederen toehoorder ook al behoorde
hij niet tot de familie, een diepen indruk
maakte. Mede was het een verheffend
gezicht den heelen stoet eenige oogen-
blikktn later tot de H. Tafel te zien na
deren. Nadat aldus hulde aan God, den
gever aller goede gaven gebracht was,
werd het feest in de echtelijke woniug
voortgezet. Dat de jubilarissen zich in
het bezit van een massa vrienden en
kennissen mochten verheugen, zou weldra
blijken. Achtereenvolgens toch kwamen
de Pastoor en de eerw. heeren Geeste
lijken, de Burgemeester, de Wethouders
en de Secretaris, benevens tal van andere
personen hunne gelukwenschen aanbie
den. Een zeer groot aantal bouquetten
en andere waardevolle geschenken wer
den tezelfder tijd geoffreerd.
In den namiddag vereenigden zich de
familieleden op Musis Sacrum, waar,
door de goede zorgen van den heer A.
Gerris-Simons, een uitstekende feestdisch
was bereid, waarbij de gezelligheid
voorzat.
Tegen den avond togen allen weer
naar de Stationstraat, waar het leven en
de beweging elk oogenblik toenamen.
Een »hoera4 ging uit de menigte op
toen de talrijke lampions en vetpotjes
aan den gevel ontstoken werden en de
versieringen als in een tooverglans
baadden.
Tegen 8 uur verscheen de harmonie
St. Crispijn om een serenade te brengen
die niet alleen uitstekend voldeed, maar
electriseerend op de groote menigte
daar rondom scheen te werken-
Reeds zag men hier en daar een aantal
juichende paren van jongens en meisjes
uit de buurt een rondedans uitvoeren.
De vroolijkheid echter nam nog beduidend
toe, toen de Waalwijksche Harmonie
hare vreugdetonen liet weerklinken en
nu zoo goed als de geheele massa de
muziek met haren zang begeleidde.
Beide gezelschappen werden met een
flinke gift bedacht, zoodat ook zij in de
gelegenheid gesteld waren een glaasje
op de gezondheid der feestvierenden te
drinken.
Tot laat in den avond bleef het druk
in de Stationstraat, en als gewoonlijk,
werd de blijde stemming, ook ditmaal
door geen enkelen wanklank verstoord.
Met vreugde en voldoening mogen allen
op dezen zoo bij uitstek geslaagden dag
terugzien.
Ook wij, die weten wat de Jubilarissen
voor de talrijke schoenmakers-arbeiders
vroeger geweest zijn, en wat de zoons
nog voor hen zijn, gevoelen ons aan het
slot van dit verslag gedwongen onze
hulde te betuigen en den wensch uit te
drukken, dat de feestvierenden nog tal
van jaren in ongestoorde vreugde en
gezondheid aan elkanders zijde mogen
doorbrengen, en hun eens na tien jaren
ook de juweelen kroonen den schedel
sieren mogen.
Vueancic—kolonies.
Deze week zijn de twee meisjes, die
voor een viertal weken naar de kolonie
>Zonneheuvel" bij Oudenbosch opge
zonden waren onder geleide van den
heer Donker Sr. huiswaarts gekeerd-
Het verblijf in de de schoone bosch
achtige streek, benevens de uitstekende
voeding en verpleging hebben den pa
tientjes goed gedaan. Zij bloosden van
levenslust en waren beduidend zwaarder
geworden.
Bij het eene meisje bedroeg de ge
wichtstoename ruim vier pond, bij het
andere twee pond en twee onzen. Ook
zij konden over de pret in het kolonie
huis genoten, over de ondervonden be
handeling niet uitgeroepen komen. Op
nieuw blijkt dus ten duidelijkste, welk
goed werk zii verrichten, die de afdee-
ling Waalwijk van het Centraal Genoot
schap van kinder vacanties- en heistel-
lingskolonies finantieel en moreel steunen
Premiemarkt.
De groote Premiemarkt uitgeschreven
door »Waalwijks Belang" op Donderdag
19 September a- s, belooft zeer veel.
De inschrijvingen mogen voor som
mige klassen zelfs zeer talrijk genoemd
worden.
Pracht-exemplaren zullen worden aan
gevoerd Circulaires tot uitnoodiging zijn
verspreid en verzonden, zoodat druk
bezoek van kooplieden veehandelaars,
landbouwers en anderen is te wachten
en ook de vee-aanvoer zeer veel belooft.
Waalwijks Belang.
In eene gehouden bestuursvergadering
der vereeniging »Waalwijks Belang" is
besloten, dat binnenkert een beroep zal
worden gedaan op den steun der inge
zetenen die nog geen lid zijn. Wil deze
vereeniging aan haar doel beantwoorden
en zoo flink mogelijk werken voor de
belangen van Waalwijk, op den inge
slagen weg voortgaan, dan moet zij
flink gesteund worden
Hoewel 't ledental vrij goed is, moes
ten er zeker nog dubbel zooveel leden
zijn, daarom zullen de volgende week
eenige leden van W. B. verschillende
ingezetenen bezoeken. Mogen velen als
lid toetreden en daardoor de vereeniging
in hare werkzaamheden steunen.
Manoeuvres.
Men schrijft ons uit Breda
De manoeuvres die voor het 6e Reg.
Inf. gisteren een aanvang hebben geno
men en waaraan verscheidenen uit
deze streek moeten deelnemen hebben
reeds twee slachtoffers gevraagd, 's Mor
gens vroeg om zeven uur reeds werd
een meisje dat voor de muziek liep van
het Reg. door de tram overreden. Het
kind, dat in drie stukken werd gereden
was aanstonds dood.
Later, op de Reisbergsche heide (bij
de grens van België) had een nog treu
riger ongeval plaats. Een milicien ook
opgeroepen om zijn plichten te vervul
len kon niet langer, door vermoeienis
overmand, meer medeloopen. Hij viel er
uit doch na even gerust te hebben, ging
't verder. Later viel hij echter weer,
maar helaas om nooit meer op te
staan. De ongelukkige was dood.
Hedenochtend is het om 4 uur reveille
en dan weer een gevecht. De manschap
pen zijn echter zeer vermoeid en kunnen
nu bijna reeds niet meer.
BAARDWIJK. In vcrrchi'bnde huisge
zinnen heersclit hier ondor Je Kinderen de
z.g. kinkhoest. Hoewel gevaarlijk vooral
voor jongere kindereu zijn er nog geen ge-
vallen met doodelijken afloop.
Laatste waarschuwingMeermalen heb
ben wij reeds de ouders gewaarschuwd toch
vooral hunne kinderen op het hart te drukken
van die gevaarlijke tramwagens af te blijven
die hier soms op de wissel blyven staan.
Zal de grap dan eerst ophouden als er een
ongeluk te betreuren valt
Dezer dagen waren weer een 40-tal met
zoo'n wagen aan 't rijden, een die er afviel
kon nog juist bijtijds weggetrokken worden.
Wij hopen dat deze laatste waarschuwing
nu eens voor goed daar een einde aan i
maken.
DRUNEN, 13 Sept. 1907. Op Woens
dag 11 Sept. werd in de Jongens-Con
gregatie eene vergadering gehouden van
»de Hanze4, Afdeeling Drunen.
In deze vergadering, die niet zeer druk
werd bezocht, werden als afgevaardigden
voor den 6en Diocesanen Katholiekendag
gekozen Lucas Manders en J.H.Jansen.
Door den voorzitter werd mededeeling
gedaan dat alle leden kosteloos eene
toegangskaart kunnen verkrijgen, terwijl
ook andere vereenigingen door zijne
tusschenkomst kosteloos toegangskaarten
kunnen worden gegeven, daartoe behoeft
men zich aan te melden bij den Voor
zitter der >Hanze4 den heerJ. H.Jansen.
Door het hoofdbestuur der iHanze4
te 's Bosch is opgericht eene arbeidsbeurs
voor de leden, zoons en werklieden der
Hanze4. Tot agent voor Drunen is
benoemd de heer L. Bataille secretaris
der afdeeling Drunen.
Zooals bereids reeds door eenige bladen
is ter kennis gebracht, zal hier te Drunen
worden gehouden een cursus in het
boekhouden, die waarschijnlijk zal kunnen
beginnen op Dinsdag 29 Oct. a.s., van
des avonds 7 tot 81/a uur circa.
Het plan bestaat, iedere week Dinsdags
een les te geven, dan krijgt men alzoo
8 lessen in dit jaar, terwijl voor 1908
reeds alles wordt in 't werk gesteld om
alsdan de lessen te kunnen voortzetten.
Reeds 36 leden hebben zich aange
geven voor dezen cursus, wel een bewijs
dat zij groote behoefte gevoelen om zich
te bekwamen in de boekhouding, die
vooral in dezen tijd zoo hoog noodig is.
Tot leeraar hiervoor is aangesteld de
heer C. v. d. Bergh te Waalwijk.
Wij wenschen dat deze cursus met
succes mogen worden gevoerd, waaraan
niet in het minst is te twijfelen. De naam
van den leeraar zegt ons genoeg. Het
is tevens ook eene schoone aanmoediging
voor het bestuur der Hanze4 om op
den ingeslagen weg voort te gaan, tot
vooruitgang van onze zoo dierbare ge
meente Drunen.
VLIJMEN, 13 Sept. Hedenmiddag woedde
et-n he-óg onwt der boven onze gemeente.
Felle bliksemslagen kliefden de lucht en
ratelende donderslagen deden ramen en ven
st.er9 der huizen dreunen. Een stortregen,
een zondvloed gelijk, viel nedt r en zrtte de
bermm der wegen blank. Toen de bui in
hevigheid minderde en het volk zich weer
buiten waagde, hoorde men al spoedig dat
de bliksem op een paar plaatsen was inge
slagen. Bij den heer A v. d. Tillacrt had
hij een gat in den nok van het dak ge-
sLgun, terwijl bij den heer II. Merks de
bliksem, wrllicht langs een gegalvaniseerde
draad zijn weg had genomen naar het achter
het woonhuis gelegen schuurtje, in beide
gevallen een begin v*n brand veroorzakende,
welke evenwel spoedig was gebluscht.
BESOIJEN. Naar wij met zekerheid
kunneu mededeelen heeft de heer Lamb.
Kooien uit Waalwijk, bedankt als directeur
der Clir. Zaugrereeniging ^Hallelujah* te
Besoijen.
- Heden passeerde ons dorp een
globetrotter (wereldwandelaar)op zijn
rug had hij een bandelier waarop stond te
lezen 30 000 kilometer te voet. Hij ver
volgde zijn reis in westelijke richting.
SPRANG. Het bouwen van een heerer-
huis voor den edelachtb heer Mrver te
Sprang, is gegund aan den heer Michael
aannemer te Vriihoeven-Cappel voor de som
vau f 4421.
CAPELLE. Algemeene vergadering der
Landbouwvereeniging C*pe)le, Vrijhoeven-
Cappel en Sprang, op Woensdig 18 Sep
tember 1907, ter herberge van L F van
Dongen te CapGle, 's avonds 6 uur.
Aan de orde
Aanschaften vsn Veevoeder en Hulpmest-
stoffen.
Tijdens een hevig on weder dat hier
gisteren meer dan twee uur woedde en ver
gezeld ging vau hagel, sloeg de bliksem in
de schuur van J. B. aan het eind der
Nieuwevaart elhier. De schuur brandde tot
den grond toe af, doch het nabestaand
woonhuis werd gelukkig gespaard
Verdt r koudeu we. hier nog een brand
waarnemeu iu Noord-Westelijke richting,
wrmocdcüjk iu don Duss.Bschcn polder.
De metselaar M. v. C., werkzaam aan
het huis van den heer W. V. alhier, viel
g»<ereu van een vrij hooge stelling. In zijn
val nam hij den kalkbak mee, zoodat het
rvn wonder is, dat hij er met eenige lichte
kwetsuren afkwam. Hij heeft heden reeds
weer het werk hei val.
DOEVEREN. Alhier is aanbesteed het
bouwen van ecu teren aan de Ned. Herv.
Kirk. Zooals algemeen b-kend is, hiug
de klok tot dusverre in een boom voor de
kerk, nu gaat ze naar den nieuwen toren
Ingeschreven werd als volgt
C. Michaël Vrijhoeven-Cappel f3430
Haspels Genderen 3575
W. Kramer Meeuwen 3744
Ant. Treffers Waalwijk 3470 i
C Schoep Baardwijk 3349
Van Wijk Heusden 3475
Van Wijk Wijk 3288
Gegund aan den laagsten inschrijver.
RAAMSDONK(Dorp) 13 Sept. Aankomst
ZustersBoor den ZeerEeiw. Pastoor Franken
alhier aan het Waspiks station afgehaald,
deden een 6-lsl Eerw Zusters verleden
Woensdag omstreeks 12 uur hare intrede
in onze gerac nte. De groote ingenomenheid
der burgerij bleek uit de vlaggen, die van
alle woningen lustig wapperde. Van harte
hopen wij, dat de arbeid der Eerw. Zusters
gezegend worde en goede vruchten afwerpe
M êdfiSSSm ./,o%(Vi«erw
reed nMteSP^^r/fe^MAgoKhooi
op de [fontqbijtfJj-jw^isvBoxlsIilpakiiialeiiMiasT6
doch een dd» pWKcfw Hep 1«<lvefcae8 hortte
van de
men de
juist bij f
Ketelmuziek. Van tqt,'
Donderdagmiddag was men alhier1 ojfzu^nebi
't vervoeren van den stoomketel, bestr u/0
voor de te bouwen riemfabriek voor deW
heer Hagen te Waspik. Voortdurend werd
de arbeid der vervoerder» geiiupecteerd en
gecritiseerd door een gezelschap nieuws
gierigen, die met een luid hoerah hunne
vreugde te kennen gaven, als het gevaarte
een eindje opschoot. Menige gezellige, leuke
kwiukslag werd onder de toeschou vers ge
hoord prettige emotie in stil, eentonig
dorpsleven
Op hol. Ter hoogte van den heer A.
Zijlmans gingen twee paarden van den voer.
man Kruit' uit Sprang op hol, 't Eene vi"g
men bij den heer P. Leijten en 't andere
maakte rechtsomkeert naar de woning van
den heer Dingeman Timmermans, waar het
op het achtererf in een hoekje bleef staan.
Ongeval. De heer P. Blankerts werd
op deu Nieuwen weg door een fietser omver
gereden. Door eenige poseerenden werd bij
in enne naburige woning binnengedragen.
Gelukkig heeft de reeds bejaarde heer B.
7-ich niet heel ernstig gekneusd en zal hij
we,l spoedig hersteld zijn.
Bliksem ingeslagen. Tijdens het hevig
onweder, dat hedenavond boven onze ge
meente losbarstte, sloeg He bliksem in de
groote boerenhofslede van den heer J. Kamp.
Het dak werd gedeeRtlijk vei brijzeld, doch
brand werd er gelukkig niet veroorzaakt.
Uitslag stemming. Alhier werden uil-
gebracht 179 stemmen, waarvan de heer
Simonis te Raamsdonksveer 95 en d- heer
Oo:ren te Oosterhout 80 stemmen kreeg,
terwijl 4 stemmen van onwaarde waren.
DUSSEN, 11 Sept. Maria-vereeniging.
Zondag 8 September heeft de Maru-ver-
eeniging alhier haar 3 jarig bestaan herdacht.
Des morgen* droeg de Eerw. Directeur
de WelEerw heer W. Simonis, de H Mis
op, om God te danken voor Zijueu bijstand
en het reeds nu behaald succes, voor de
ledeu en voor den verderen bloei der ver
eeniging.
Iu de algemeene vergadering des namiddag»
ten 6 uren, welke tamelijk goed bezocht
wa9, had de vernieuwing der opdracht plaats
en hield de Eerw. Directeur een zeer schoone
toespraak, wasriu door hem op pakkende,
wijze den strijd besproken werd, welke wij
voeren tegen den drankduivel.
Vooral de moeder» werden aangespoord
hare kinderen in onthouding op te voeden
en spaarzaamheid te leeren opdat zij tot
matigs nxuschau opgroeien, tot nut van
kerk en maatschappij.
Verder bracht Z.Eirw. met goed gekozen
woorden, hulde aan den oprichter der ver
eeniging den WelEerw. heer P. J. van
Empel, mede in de vergadering aanwezig en
dankte het Bestuur en de leden voor den
betoonden ijver, alsmede den heer Vingerhofts
organist, voor de welwillendheid waarmede
hij telkens de vergaderingen door muziek
opluistert.
Daarna werd gestemd voor de aftredend®
besluurshden, welke beide herkozen zijn.
Met een woord van dank van den Eerw.
oprichter voor de hulde hem gebracht en
het zingen van een lied, werd deze opge
wekte, gezellige vergadering gesloten.
De maréchaussée Marijnse alhier, is
overgeplaatst naar Bergen-op-Zoom en de
brigadier De Pater van Helmond naar hier.
HANK. Al in gee i maanden zijn hier
steenkolen te bekomen. Elke week ziet men
een voerman van elders met eene flinke
vracht zijne klanten bedienen. Daar onze
handelaars iu steenkolen nog geen aanstal
ten mankten om kolen op te doen, heeft
de. Boerenbond die iozk ter hand genomen.
Zij heeft eene flinke lading iu kuop, die
binnen enkele dageu gelost zal worden.
Er is iets nieuws onder de zon. Alhier
wordt opgericht een vak vereeniging, zooals
tot lieden in het Bisdom 's Bosch nog geen
bestaat.
We krijgen hier een Rietsnijdersborid."
De heer <an Rijen uit Tilburg, daartoe
door den Z Ew. Heer Pastoor uitgenoodigd,
kwam voor enkele dagen het doH der vak
verenigingen uiteenzetten. Terstond werd
toen besloten zulk eene vereeniging op te
richten en wel op R. K. grondslag. Reeds
gaven bijua 100 personen zich op om als
lid toe te treden. Moge die vakvereniging
bloeien en strekken tot nut van werkman
en werkgever.
Op Maandag 16 Sept. a. s. Matinee
hij de Wed. Jac. van Heeswijk te geven
door „De drie Vrienden".
Het programma belooft heel wat. We
t wijfelen geeo oogenblik, of »De drie Vrieu-
den" zullen a»n vcleu een paa aangename
uurtjes verschaffen.
De loswal aan de Postsluis nadert
ziju voltooiing, 't Wordt een flink werk,
daarover zijn allen het eens. Zelfs de ver
stokte albedilier heeft er nog een woord van
lof voor over. De omwoners van Post-
sluis en verder allen, die langs den Boeren
verdriet woneu, zullen blij zijn, als hel werk
gereed is, want in geen weken hebben zij
zuiver drinkwater gezien.
ZEVENBERGEN, 13 Sept. Bij de heden
faataed bieodaasg abfiotaejleis ai?*mooiQ
gehdddénviaWniwi^g" vour eenbifld ififfi de
öWl»W}'AB»7t|,-»ifi'4»noh<}er J. A Uumeu 3012
sLittndofv dedniuswmGk -HiJlSimonie ÖlOOfttera-
'ipdóaosiu oiiauii ioov gios nevuTbt >vo Jnia
a-TltLpURGtodl3iSppU ..OpniUriiiftuwe ttara-
lijttodlJdbar^QnitW'-H'ilVikt'feii'bAik' ft"hedbn iu
it^ettwödrüfhhétë" flf> Wêiicht
i aan wad iut. Jj'jluox and/va- t
voor 3 leden fW0oi^«fï1M»9b(fl^4,AWaIl5
zijn gekozon de heeren A. wt Beurdén met
392, L. Donders met '363 en Mutsaers
met 425 stemmen.
KAATSHEUVEL, II Sept. 1907.
IMoc. Ziekenfonds.
Op de jl. Zondag gehouden vergadering van
het. Dioc. Ziekenfond in do zaal van Apollo
te Kaatsheuvel, werd eerst verslag uitgebracht
over de inkomsten en uitgaven vau de af
deeling Kaatsheuvel over het fondsjaar Juli
1906 Juli 1907welk verslag luidt als
volgt
Ie AFDEELING.
Koslelooee Geneeskundige behandeling
en medicijnen.
Uitgetrokken van betaalde premies f 96.49
Uitgekeerd voor geneeskundige be
handeling eu medicijnen f 134.60
Nadeelig saldo f 38.11
Reserve.
Betaalde premies vau 13 wk. wachttijd f 50.87
Nadeelig saldo der begrooting 1906/7 f 38.11
Batig saldo f 12.76
lie AFDEELING.
Ziekengelden
Uitgetrokken voor betaalde premies f 94.87
Uitgekeerd voor ziekengelden f 47.84®
Batig saldo f 47.02®
Reserve
Betaalde premies van 13 wk. wachttijd f 49.
Toelage van den R. K. Volksbond f 25.
Batig saldo der begroot ing 1906/7 f 47.02®
Aan verkoop van Reglementen f 4.95®
f125.97*
Aan vergad.-, bureau- en admin.koBteu f 6.27*
Batig saldo f 119.70
Ille AFDEELING.
Uitkeering bij overlijden.
Uitgetrokken van betaalde premies t 6.13
Uitgekeerd nihil
Batig saldo f 6.13
Recapitulatie der batige saldo's.
Ie afdeeling f 12.76
2e f 119.70
3e f6 13
Totaal f 138.59
Hiorvan is behgd op de Rijks
postspaarbank f 125.
Aanwezig in contanten f 13.59
Door ons gezien en nagegaan,
W. H. Vói.kkk, Direetcur.
De Commissie van Toezicht,
Dr. dk Both.
Dr. Rüding.
M. v. d. Web.
L. van Hebswijk.
Kaatsheuvel, 18 Juli 1907.
Daarna hield de WelEerw. hoer J. Tervoo-
ren, Kapelaan te Berkdijk eene leziüg voor
de ziekenfondsleden en belangstellenden, over
de verzekering van den werkman in het alge
meen en het ziekenfonds in het bijzonder.
Door al de eenwen van het Christendom heen
zoo betoogde spreker, werd hoog gehouden
de hamer der christelijke weldadigheid. Gij
zult Uwen naaste beminnen gelijk u zeiven,
leerde de Messter, Do Apostelen hebben die
leer het oerst nauwgezet in beoefening gebracht
en de talrijke instellingen van verschillenden
aard, die in den loop der eeuwen werden uit
gedacht tot verlichting der menBchelijke ellende
getuigen van die naastenliefdedie aller bewon
dering wekt, inzonderheid wijl ieder van
nature geneigd in zijn eigen belangen te zoe
ken, en zich om die van aoderen niet te be
kommeren. Spr. herdacht, hoe broederlijk de
eerste christenen deelden met elkander, de
afschaffing der slavernij en den bloei der
gilden. Maar door de verschillende oorzaken,
die de sociale qaestie hebben in het leven ge
roepen, werd de werkman in onze dagen meer
bedreigd dan de middeleeuwsche gildebroedars,
eu kon hij aan de beoefening dezer sehoone
deugden dikwijls weinig doen. Onder de mid
delen, tot oplossing dier quaestie aan te wen
den noemt de paus de instellingen, door de
zorg van bijzondere personen opgericht, om
bij onvoorziene ongevallen, bij ziekte of dood,
voor den arbeider te zorgen. Bij die instellin
gen behoort dus zeker de verzekering, die er
op de eerste plaats moet zijn voor de arbeiders
want wat den arbeider verlaagt tot proleta
riër, is vooral de onzekerheid van zijn bestaan.
Want al zijn ijver, spaarzaamheid en matig
heid kunnen hem niet vrijwaren tegen ziekte
en gebrek. De oorzaken die verzekering nood
zakelijk maken, hebben er verschillende in het
leven geroepen. Zoo kent men ziekteverzeke
ring, verzekering tegen ongevallen, ouderdom
en invaliditeit-verzekeriug is voor den werk
man zeker eene private aangelegenheid, maar
daarmee is toch een onmiddelijk publiek be-
laug verbonden. Een onderling ziekenfonds
is eene der meest bekende en populaire ver
zekeringen, wat ook hieruit blijkt, dat dit
reeds in N. B. bestond in eene tijd, toen het
sociale leven hier nog vrijwel onbekend was.
Welke was de voornaamste fout dier oude-
ziekenfondsen Zij moesten zich aanpassen
aan de weinige ontwikkeling op vereeniging s
gebied, en dus moesten, om de arbeiders te
lokken, de nitkeeringen bij ziekte zoo hoog
mogelijk, de contributie zoo laag mogelijk,
beneden alle concurrentie gesteld worden,
moesten die fondsen voor een groot deel steu
nen op de gelden van douateurs en begunsti
gers. En zoo kwam het, dat het fonds zijne
verplichtingen niet meer kou vervullen.
Om den R K. werklieden van het Bisdom
den Bosch eene soliede en tevens zoo goed
koop mogelijk ziekteverzekering te geve
werd voor eenigon tijd de hervorming den
ziekenfondsen ondernomen.
Een ziekenfonds nu, op den grondslag van
