Mummer 5.
Donderdag 16 Janu »ri 1908.
31®. Jaargang.
Toegewijd aasi Hande3? industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
Of WRAAK OER HEIOEHEKS,
VOLKSHUISVESTING.
ANTG ON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
BEKENDMAKING.
Uitgever:
FEUILLETON.
BUITENLAND.
België.
assaGKBw
K^S3a5..-aar/.g^.N.; &st£&sa
van de huizen:
f 2780
- 3150
- 2050
f
SEBSflHnHHEBaHflPP
Be Echo van het Zuiden,
Waalwyksclie re langstraatsïlit Courant,
Dit Bi-.d verse ijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
A. b o n n e m e n t s p r ij s per 8 maanden f 0.~5.
if ram o per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stuiken gelden enz., '"raueo te zenden
Uitgever.
den
WAALWIJE. Telefoonnummer 38.
Advkrtbntiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
Oproeping voor den dienst bij de zeemilitie.
(Art. 137 en 138 der wet op de NatioDale Militie.)
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Waalwijk noodigen bij deze de lotelingeu der
lichting 1908 van deze gemeente uit, die voor
volledige oeffening te land xoudes moeien worden
ingelijfd, om, wanneer zij verlangen bij de
Zeemilitie te dienen, zich daartoe vóór den lsten
Februari u. k. bij ben aan te melden of bij hen
te doen opgevep.
Voor den dienst bij de Zeemilitie kunnen in
aanmerking komeD, zij die op onderstaande, door
Z. E. den Minister van Marine, vastgestelde lijst
voorkomende beroepen uitoel'eneD.
Zeevarenden A.
Stuurlieden, stuurmansleerlingen, Matrozen,
lichtmatrozen en jongeDS op koopvaardijschepen
van de groote en kleine vaart en op zeesleep-
booten. Stuurlieden, schippers en verdere opva
renden van loedsvasriuigen eu tonnenleggerp.
Diepzeevisscher8 en Noordzeekustvisschers.
Binnenschippers B.
Stuurlieden, Schippers en Schipperskaechte van
Rijnschepen, aken. tjalken eu kleinere vaartuigen.
Stuurlieden, Matrozen, Schippers cn Schippers
knechts van passagiers- en sleepbooien s»p biooen-
vrateren. Zuiderzeeviaschers. Visschers op de
Zeeuwsche wateren en op de Groote Rivieren.
Mossel- en oestetvisschers. Schuitenvoerders eu
veerlieden. Vletterlieden.
Smeden, Stokers, Machinisten en Bankwerkers C.
Machinisten, machinistleerlingen op schepeD en
vaartuigen, bij spoor o( tramwegen en op fabrie
ken of andere inrichtingen. Stokeis als boven.
Machioedrijver». Smeden en smidbankwerkers.
Machinebankwerkers eD gewone bankwerker?
(hieronder ook te verslaan rijwielherstellei s)
Werktuigmakers. Kolentreromerp. Metaalbewer
kers (bieronder te verstaan koperslagere, ketel-
makers, vijlenslijpers en voorslagers) Electriciens.
Overige ambachten.
D. Scheepsbeschieters. Scheepstimmerlieden
(scheepmakers). E. Koek- en Banketbakkers of
knechts. Koks en Koksmaats, hetzij aan boord
van schepen of vaartuigen, hetzij aan den wal.
F. Koffiehuis- en hótelbedienden. Hofmeesters
en Kellners op schepen of booten. G. Ziekenver
plegers. Apothekersbedienden. B&rbieis. H.
Personeel van 's Rijks Mnrinewerven.
N. B. De personen genoemd onder A, B en D
komen allereerst in aanmerking voor inlijving
als zeemilicien-matroos.
Waalwijk, Januari 1908.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd:
TH. DE SURMONT DE BAS SMEELE.
De Secretaris
F. W. VAN LIEMPT.
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN'
24)
XIII.
Als zij voor het groote gebouw van het
oude Heidehof kwamen, hielden zij plotseling,
als op commando stil en aanschouwden met
een eigenaardig gevoel de duistere, hooge
muren, met het bouwvallige dak en den zeld
zaam getanden gevel. Geen gerucht, geen licht
verried dat het gebouw bewoond was.
Wat is dat toch voor een geheimzinnig
oud huis vroeg lady Greusville na laDg
stilzwijgen.
Het wordt het oude Heidehof geheeten,
antwoordde Jenny, met een lichte siddering.
Het is sedert vele jaren onbewoond. Geen
mensch zette er sinds laDg den voet in, want
booze geesten houden er zich op. De heilige
Maagd bescherme ons voegde zij erbij en
maakte een kruis...
Hadden zij kunnen denken wie op dit oogen-
blik het huis bewoonden
Gaan wij niet verder rijden, vroeg Jenny,
»ls de gravin nog haar paard staan hield, en
het wonderbare huis beschouwde Hot is hier
zoo eene geheimzinnige plaats en de tijd gaat
nutteloos voorbij.
Lady Grensville, als uit eeneu droom ont
wakend, Bpoorde haar paard opnieuw aan.
Zwijgend reden de gravin en Jenny naast
elkander.
Ik vrees, dat, wy moeite zullen hebhen,
de hut der oude vrouw te vinden, zeide Jen
ny als zij wederom een goed eind wegs af
gelegd hadden. Die hut iB reeds moeilijk om
hij den dag, en zal in eenen nacht als deze
nog onvindbaarder zijn.
Ier wijl zij sprak, zag zij eene groep kleine
denneboomen en met eenen vreugdekreet reed
zij er naarfoe.
God, dank wij zyn er 1 riep ze.
Woorden wekken, voorbeelden trekken
en onderrichten. Vandaar dat we iets
meer in den breede willen melding ma
ken van het plan der Haagsche ver-
eeniging >Openbaar Belang", opgericht
in het belang der volkshuisvesting.
Deze Vereeniging heeft na gelde
lijke medewerking van Haagsche inge
zetenen te hebben erlangd een plan
doen ontwerpen voor de bebouwing van
een terrein, groot plm. 1 3 H.A., gelegen
aan den Trekvliet, welk terrein het voor
deel biedt, geheel onaangelegd te zijn,
zoodat men in geenen deele gebonden
is aan reeds liggende of ontworpen
straten, terwijl naburig groen en water
eenvriendelijke ligging verzekeren en
men door een gunstige bebouwing zeer
kan in de hand werken een gezonde
uitbreiding van het stadskwartier.
Het bebouwingsplan voor dat terrein
is ontworpen in dien zin, dat veel ruimte
meer dan volgens de betrekkelijke
bepalingen noodig zoude zijn is ge
laten voor straat, plein en plantsoen en
dat de noodige grond is vrijgehouden
voor het desgewenscht tot stand brengen
van enkele openbare gebouwen van al
gemeen nut. Wat de op het terrein te
stichten woningen betreft, daarvoor zijn
drie typen ontworpen, waarvan type C
zal bevatten
het benedenhuiséén kamer, keuken,
enz.
het bovenhuisdrie kamers, keuken,
enz.
type E
het benedenhuis twee kamers, keuken,
enz.
het bovenhuisvier kamers, keuken, enz.
terwijl het derde, type F, een geheel
huisje, van een beganen- grond- en een
zolderverdieping, drie kamers, keuken,
enz. zal hebben.
Wijl zelfs dan, wanneer het getal der
arbeiderswoningen niet zou behoeven te
worden vergroot, (wat bij gebreke v?n
een woningstatistiek bezwaarlijk is na te
gaan) in elk geval het gehalte dier wo
ningen verbetering behoort te ondergaan,
welke verbetering niet zou worden be
reikt, indien men zich in hoofdzaak zou
richten op den bouw van het toegelaten
Lady Grensville volgde en als zij op eenen
smallen weg door de dennen kwam, zag zij
een. kalfvervallen huisje, welk Jenny haar
aanwees als de woning der heideheks, voor zich
liggen. Het was eene nederige hut met een
venster van voren, waarin geene lichtscheme
ring te bemerken was Alles was in 't omlig
gende stil en duister als in een graf.
Jenny sprong van haar paard, bond het
aan eenen boom en hielp daarna de gravin
afstijgen. Als zij ook het paard der gravin
vastgebonden had, trad zij naar de deur der
hut eu klopte, met het dikke uiteinde der
rijzweep, op dezelfde aan, wat een akelige
weergalm in den duisteren nacht verwekte.
Een dof, toornig gesnor van den grooten
hond was het eenige autwoord, dat de wach
tende vrouwen ontvingen.
Na eene kleine poos, klopte Jenny opnieuw,
maar krachtiger dan te voren
Ook het gebrom van den houd werd ditmaal
sterker en eindigde in eene snijdend gehuil.
Tezelfder tijd vernamen zij ook het klagend
mauwen eener kat.
Heilige Maria, sta ons bij riep Jenny
sidderend van angst.
Klop weder eu harder nog, beval de
gravin ongeduldig wordend.
Het blaften van den hond en het mauwen
van de kat verstierf... Het gerucht van voet
stappen liet zich hooren en eene scherpe,
schrille stem riep
Stil leg u Leo
De dieren schenen goed afgericht, want het
geluid verstomde plotseling.
Wie is daar riep de oude barsch.
Twee vrouwen, antwoordde de gravin.
En wat willen die twee vrouwen op dit
nachtelijke uur
Zij willen zich door u laten waarzeggen,
antwoordde Jenny, nadat zij te vergeefs het
antwoord der gravin had afgewacht.
Na middernacht, voorzeg ik niet meer,
antwoordde zij barsch. Gij moogt terugkeeren
vanwaar gij gekomen zijt.
Zeg haar dat wij goed betalen znllen,
fluisterde de gravin haastig in het oor van
Jenny
Wij zullen u betalen wat gij vraagt,
zei Jenny, maar laat ens binnen.
minimum-type waarmede men bovendien
de kans zou loopen, dat de woningen
in een betrekkelijk niet ver verwijderde
toekomst niet meer aan de dan te stellen
eischen zouden voldoen om al deze
redenen heeft de vereeniging gemeend,
boven het minimum-type te moeten uit
gaan. al zal dit ook tot noodzakelijk
gevolg hebben, dat de huren niet zeer
laag kunnen worden gesteld en de wo
ningen, althans in den eersten tijd, in
hoofdzaak door de meer gezeten arbei
ders zullen moeten worden bewoond.
Zij acht dit echter met het oog op de
volkshuisvesting in het algemeen geen
bezwaar, daar juist door een geleidelijke
opschuiving, gepaard aan stelselmatige
ontruiming der niet-bevvoonbaar te achten
perceelen, eene verbetering over de
geheele linie mag worden verwacht.
Hiermede acht de vereeniging niet in
strijd het opnemen in het plan van een
klein getal woningen van één kamer met
keuken, daar de noodzakelijkheid is ge
bleken van het hebben van enkele kleine
woningen, in het bijzonder bestemd voor
zéér kleine gezinnen, alleen wonende
weduwen, enz.
Het ligt niet in de bedoeling der ver
eeniging, het geheele terrein in eens
onder handen te nemen, waar zulks een
te groote plotselinge vermeerdering van
aanbod met zich zoude brengen.
Wijl haar geheele arbeid en bestaan
aan een belang der Gemeente de
volkshuisvesting zal ten goede komen
en hare activa ten slotte komen in han
den van de Gemeente zelvewijl zij
daarenboven in het bestek van den bouw
de bepaling zou wenschen op te nemen,
dat het werk uitsluitend zal geschieden
door arbeiders, die minstens een jaar in
deze Gemeente woonachtig zijn, terwijl
ook aan een Haagschen aannemer de
voorkeur zal worden gegeven, vraagt de
vereeniging den Raad de plannen te
willen steunen door
lo. aan te koopen het terrein aan den
Trekvliet, dat de vereeniging in handen
heeft voor f 300,000 plus de onkosten
2o. daarna aan de Vereeniging »Open-
baar Belang", in erfpacht op den grond
slag van een prijs, overeenkomend cn
geveer met f 0 092 per M!, af te staan
den grond, benoodigd voor de huizen
en tuinen, te stichten op het meest noor-
Eene poos stilzwijgen volgde op de woorden
van Jenny. De oude scheen met haur eigen te
beraadslagen of zij het voorstel zou aanvaar
den. Eindelijk vroeg zij
Is het zeker dat gij twee vrouwen zijt
Gij zoudt het er op kunnen aanleggen mij te
beliegen.
Neen, gewis, antwoordde Jenny. Wij
liegen niet ik verzeker het u
Welnn 'k ga zien maar spreekt gij
onwaarheid, dan zijt gij verloren
De hemel beware ons lispte Jenny, en op
den zelfden stond hoorden zij eenen grendel
terugschuiven en eene keten rammelen tegen
de deur.
Da deur ging voorzichtig met een spleet
open en de oude stak er harpn verwarden
kop Joor. Daar zij nu overtuigd was dat de
twee vreemdelingen de waarheid zeiden, ging
zij opnieuw binnen en kwam met een licht
terug. Zij beval de vrouwen binnen te treden.
Terwijl deze het gebod der heks volbrachten,
sprong de hond op haar toe. In het midden
der hut st nd de kat, een dier van buitenge
wone groote, do aankomenden met hare vlam
mende oogen aan te staren.
Jenny vlood met een angstgeschreeuw terug.
De oude lachte spottend
Gij ziet dat ik niet zonder bescherming
b«n Terng. L«o riep zij den hond toe.
Rustig, Hans, dreigde zij tot de kat... Nu
mevrouwen, zal ik u aanhooren en waarzeggen.
Terwijl zij sprak, hield zij de lamp omhoog
zoodat de schijn ervan op de beide vrouwen
viel Lady Grensville had den sluier van haar
gelaat weggeschoven en als de blik der oude
hare oogen trof, schrikte deze terug, zoodat
de lamp bijna uit hare handen viel.
Adeline riep zij hoogst verwonderd
Zoo is eindelijk het uur geslagen, waarnaar
ik zoozeer haakte. Adeline Debrear staat we
derom voer mij 1. onder mijn dak
De laatste woorden der oude vrouw klon
ken als een uitroep der hoogste tevredenheid,
als een jubelkreet, die Jenny reeds met ver
baasdheid sloeg. Zij zag lady Oreusville on
dervragend aan. Kond, fier en rustig, als
altijd, stond deze daar Slechts hare blikken
dwaalden in de kamer rond, alsof zij naar
iemand zocht.
delijk terreingedeelte;
3o. van Gemeentewege en buiten
kosten der Vereeniging aan te leggen,
te rioleeren en in te richten de op het
bijgevoegd plan ontworpen straten, plei
nen en plantsoenen en den (diagonaal)-
toegansweg te maken van den Rijswijk-
schen weg tot het bedoelde terrein
4o. te bevorderen, dat aan de Ver
eeniging voor de uitvoering harer plan
nen worde toegekend een rentedragend
voorschot, als bedoeld in artikel 30
juncto 33 der Woningwet ten bedrage
van f942,500,—, of zooveel minder als
definitief zal blijken te zijn benoodigd,
na aftrek van het eigen kapitaal der
Vereeniging
5o. te verzekeren dat de wijze van
gebruik van het door de Vereeniging
niet aanstonds onder handen te nemen
terreinsgedeelte zóódanig zal zijn, dat
daardoor de tot uitvoering gekomen
plannen der Vereeniging niet worden
geschaad.
Op dezen grondslag worden voor de
vereeniging de uitgaven en inkomsten
harer onderneming geraamd als volgt
A. Bouw en Aanleg-
166.800
623.700
65 600
30 000
45 200
1. Bouwkosten
60 huizen C ad
198 E
32 F
5 winkels
Onvoorzien
f 931.300
2. Aanleg en afrastering
tuingrond stel - 13.300
3. Renteverlies gedurende
den bouw - 67.500
4. Architectls/4 pCt. van
de bouwkosten - 16.400
5. Opzichters - 4.000
6. Diverse onkosten - 10.000
Totaal kosten bouw en aanleg f 1.042.500
Dit moet worden gedragen
a. door aandeelen-kapitaal
ad 4 pCt- t 100 000
b. door 31/, pCt. voorschot - 942.500
B. Jaailijksche kosten.
1. Rente en 50 jarige an
nuïteit van het 379 pCt.
voorschot ad f942.500
(4.2365 pCt.) f 39.930
2. Rente ad 4 pCt. op het
aandeelen-kapitaal ad
Is er niet eene kamer waar mijne ge
leidster eenige oogenblikken wachten kan,
vroeg de gravin aan de oude ik verlang met
u alleen te ppreken.
Met mij alleen. Adeline herhaalde de
onde spotlachend, Ik meende dat ik moest
waarzeggen weDScht gij van mij het verleden
te kennen of de toekomst
Er lag iets duivelachtigs in den zegepra
lenden blik met welken zij de gravin bezag.
Deze had bij de laatste woorden der oude
eenen Bteun gezocht tegen den muur, en haar
gelaat met hareu sluier bedekkende, zuchtte
zij diep en pijnlijk.
Kom hier, mijne Juffer, zei de heks
tot Jenny. Deze schoone mevrouw wenscht
hare toekomst alleen te hooren. Treed hier
binnen.
Rij deze woorden sloeg zij een voorhangsel
van grof linnen ter zijde, dat aan het verste
einde der kamer hing. Achter dit voorhangsel
was eene andere kamer welke op de vorige
wat groote betreft, geleek. Op een eene ruw
gemaakte tafel stond eene olielamp, welke de
kamer slecht verlichtte. Een paar houten
banken van de gemeenste soort, een halfge
broken stoel, eu eene kast met een weinig
kenkeDgerief daarop, maakte de gansche
meubileering uit van dit zonderling vertrek.
Aan het uiteinde daarvan bing een tweede
voorhangsel van dezelfde stof als de eerste
en Jenny kreeg bekoring het eens te onder
zoeken, om te zien wat er in verborgen was
maar de vrees voor de heks hield haar van
dit voornemen af.
Ik zou wel willen weten hoeveel afdee-
lingen deze hut behelst, die er van buiten
zoo klein uitziet, dacht Jenny, terwijl zij zich
op eene bank nederzette, en ik zou ook
gaarne weten wat er achter het voorhangsel
raag verborgen zijn. Waar toch zou het
meisje zijn dat de onde heks altijd vergezell
Wellicht is daar hnre slaapkam-r... O
hemel wat woning Ik zal niet eerder vrij
ademen dan nadut wij ver vnu dit huis zullen
zijn... En hoe is het toch mogelijk dat de
heks met de gravin Grensville zoo bekend
is? Zij sprak haar op zulke vertrouwelijke
wi]ze aan, zij noemt ze Adeline en doet
alsof zij haars gelijke ware... Och! wat zou
f 100.000 - 4-000
3- Erfpacht van 25.000 M8
grond ad f 0.092 - 2.300
4. Jaarlijksche exploitatiekosten
Onderhoud der huizen f9.000
Grondbelasting - 3 250
Brandassurantie - 1.000
Duinwaterleiding - 2 000
Vervolgingskosten - 300
Administratie en
toezicht - 4 000
Onvoorzien - 3 770
f 73.320
Totaal jaarlijksche kosten f 69.5 50
C. Jaarlijksche inkomsten.
(Gerekend is op slechts 48 weken huur).
60 huizen C ad f 4.40 (f 2.
en f 2.40) beneden en bo
venwoning 60 X f 4.40 f 12.672
198 huizen E ad f 5.35 (f 2.55
en f2.80) beneden en bo
venwoning 198 X 48 X
f 5.35 - 50.845
32 huizen F ad f3.20 32 X
48 X f 3 20 - 4.915
5 winkels ad f 5.25 5 X
48 x f 5.25 - 1.260
Totaal jaarlijksche inkomsten f 69 692
Wij zien belangstellend uit naar het
lot dezer weloverwogen plannen. De
vereeniging heeft den raad verzocht een
spoedige beslissing te nemen, wijl zulks
noodig is in verband met den definitie
ven aankoop van het terrein.
K. S. W.
Moge ook voor onze gemeente, al zal
het op veel bescheidener schaal zijn, deze
zaak spoedig ter hand worden genomen.
Minister-president Schollaert deelde heden
iu de ministerieele verklaring mede, dat de
dood van zijn voorganger geenerlei wijziging
heeft gebracht in het program der regeering.
De minister-president gaf daarop een
overzicht van de verschillende plaatsen der
onderhandelingen betreffende flen Kongo.
Zonder vooruit te willen loopen op de uit
komsten van den arbeid der koloniale com
missie kunnen wij zeide hij vast
stellen, dat het wetsontwerp, hetwelk het
verdrag van afstand goedkeurt, de verwach-
ik willen geven om dat geheim te ontdek
ken
Zij hoorde hoe uit de naburige kamer twee
verwarde stemmen klonken die tot aan haar
oor drongen. Zij kon wel eenige woorden
opvangen, maar den ganschen samenhaDg
van het onderhond kon zij niet vatten. Zij
hoorde hoe edelmoedig Lady Grensville bad,
terwijl de oude steeds spotlachend hare
vragen van kant wees...
Nu, Adeline, zoo begon de oude als zy
weder bij de gravin teruggekomen was, nu
zijn wij alleen. Zal ik n de toekomst ont
hullen of hebt gij liever van het verledene te
spreken
Waar is mijn kind? vroeg de gravin,
geen acht gevende op den spot der onde.
Uw kind? Het wordt gced verzorgd en
opgebracht Gij hebt het gezien, niet waar...
Het gelijkt u wonder goed
Breng mij mijn kind, ik begeer het zoo
vurig te zien, bad Lady Grensville. Ik heb
zoolang naar het wederzien mijner dochter
gesmacht. Ik heb zoolang om hanr geweend,
gij znlt ze niet langer voor mij verborgen
houden 1...
Ik weet dat gij er naar gevraagd hebt,
dat gij er tranen om gestort bebt, wedervoer
de heks spottend- En dat beoogde ik als ik u
kind ontnam. Dit waB het begin mijner
wraak!,., het grootste het gewichtigste blijft
nog achter
Ik smeek er u om, geef mij mijn kind
terug. Wat heeft de kleine misdaan, om hier
opgehouden te worden in deze slechte plaat
gen, om baar alle ontberingen op te leggen,
terwijl zij bij mij in overvloed zon leven?
Waarom moet zij boeten voor de schuld van
anderen? Wreekt u op mij, zoo gij u wreken
wilt, maar laat het kind aan wie het toekomt
aan zijne moeder.
Het kind mag geene aanspraak op een
heter leven maken. Het heeft, zoo genomen,
geen recht tot bestaan, wedervoer de vronw
geBtreng. En daarin bestnat mijne wraak,
dat gij lijden moet om wille van het kiBd en
dit om wille van u
(Wordt vervolgd.)