Nummer 14
Zondag 16 Februari 1908.
61e Jaargang
Tweede Blad.
Gemeenteraadsvergadering,
Reclame.
BUITENLAND.
Frankrijk.
DERDE VAKTKSTB0NSTELLI16 H BF.RLIJÜ.
1n
7II Maart a.s.
Wij lezen in het Vakblad voor de
Schoenmakerij
Wanneer wij het woord vaktentoon
stelling" hooren of lezen, komt ons on
willekeurig het beeld voor oogen, dat
eens Waalwijk ons te aanschouwen gaf,
ruischen met hernieuwde frischheid de
klanken van snorrende machines en fan-
farend koper beurtelings tot ons over
en gevoelen wij ons wederom onder den
indruk der bekoring die uitging van de
prachtige collecties schoenwerk enz., die
daar hun scheppende handen tot eere
strekten. Dit beeld treedt ons nu weer
voor oogen, niettegenstaande wij ons
bewust zijn, dat de Berlijnsche tentoon
stelling in de volgende maand een geheel
ander aspect zal bieden. Te Waalwijk
een aantal afzonderlijke houten gebou
wen van tijdelijk bestaan, uitsluitend be
stemd voor deze gelegenheid in Berlijn
één enkel reusachtig, eeuwen trotseerend
gebouw met een ruimte van circa 11.600
M2, het zoogenaamde Ausstellungspalast
(Tentoonstellingspaleis) aan den Zoölo-
H gischen Garten Te Waalwijk een ten
toonstelling in een landelijk milieu, op
een vroegere weide, tijdelijk herschapen
in een bloementuin en park in Berlijn
een tentoonstelling te midden van de
Duitsche hoofdstad met zijn paai mil-
lioen inwoners. Te Waalwijk overal een
ongewone, gezellige drukte, zich con-
centreerend in en om de tentoonstelling
in Berlijn ongetwijfeld een nog eenige
malen grootere drukte in de tentoon
stellingszalen, maar die zich naar buiten
verliest in het voortdurend diukke, groot-
steedsche gewoel. Te Waalwijk uitslui
tend het tentoonstellingsterrein, dat ons
boeide en genot kon schenken in Ber
lijn buiten de tentoonstelling prachtige
monumenten en parken, schouwburgen
en gelegenheden tot vermaak en ont-
V'paG.-njng bij de vleet.
Ziedaar een korte schildeiing van te
genstellingen tusschen Waalwijk 1903 en
Berlijn 1908 aan punten van over
eenkomst ontbreekt het echter ook niet.
Wie in Waalwijk zijn oogen heeft uit
gekeken in de machineha', zal te Berlijn
nog grooter oogen opzetten, want niet
minder dan 200 machines zullen er in
werking te zien zijn. Wie gewatertand
heeft bij de mooie huiden zoolleer en
vellen overleer in Waalwijk, zijn vingers
voelde jeuken om het mes er in te zet
ten, hij ga ook een kijkje nemen te Ber
lijn, waar een vijftigtal van de groote
lederfabrieken en lederhandelaars
waaronder ook de bekende Waalwijksche
firma G. van Loon het puikje hun
ner waar ten toon stellen. Wie zich
verlustigd heeft in den aanblik van het
fijnbewerkte schoeisel in Langstraats
centrum, behoeft niet minder te ver
wachten in de Duitsche hoofdstad, want
meer dan 100 firma's hebben zich in de
afdeeling schoenen en schachten aange
meld, en daaronder ook weer een paar
Nederlandsche firma's. En wat de four
nituren betreft, wij allen weten te goed,
hoezeer wij in dit artikel van onzen in-
dustrieelen nabuur afhankelijk zijn, die
hier een goede markt vindt voor zijn
ringen, knoopen, zijde, elastiek, strop-
penband, en last not least poets
artikelen en leesten, dan dat wij er aan
zouden twijfelen dat Berlijn ons die niet
in overgroote verscheidenheid te zien
zou geven. Een kleine honderd firma's
kunnen daar best voor zorgen 1
Dan komen nog c.a. 25 firma's kan
toor- en winkelinrichtingen vertoonen 1
Wij waren van plan geweest, punten
van overeenkomst met Waalwijk op te
geven, maar tot onzen schrik bemerken
we, dat we verder gegaan zijn en aan
getoond hebben dat Berlijn van 1908
het Waalwijk van 1903 verre overtreffen
zal. Bij vergelijking van het kleine Ne
derland met het machtige, uitgestrekte
Duitschland ligt hierin iets zeer natuur
lijks, en die verhouding in acht nemen
de, zal men Waalwijk ook gerust met
Berlijn op één lijn kunnen stellen. Daar
gaat het nu echter niet om de vraag
is slechtsKunnen wij, Nederlanders,
partij trekken van de schitterende ten
toonstelling. die op 't moment in Berlijn
in voorbereiding is, en dan zeggen we
volmondigJa, want deze tentoonstel
ling is geheel ingericht op zaken doen 1
Schoenfabrikanten, die machines koo-
pen en nieuwe ideeën voor leestvormen
en snitten opdoen willen winkeliers, die
uitzien naar goede leveranciers van b.v. j
viltpantoffels, balschoenen, kinderwerk,
strandschoenen, overschoenen etc of
die etelage-artikelen in oogenschouw
willen nemen, zij vinden in Berlijn al
het gewenschte in kort bestek bijeen, te
kust en te keur. Een bezoek aan Ber
lijn van 711 Maart is voor dezulken
alleszins aan te bevelen.
De jonge Meisjes hebben
de Pink Pillen noodig.
Er is een soort van bloedarmoede waar
aan de jonge meisjes lijden op het oogen-
blik der vorming en waarin zij vele jaren
later nog last hebben men heef', die bloed
armoede met reden jontwikkelingv-anemie*
genoemd. Deze dikwijls voorkomende ziekte
vereischt zorgrn en een groo'e oplettend
heid, w»nf, verwaarloosd en niet verzorgd,
is zij altijd de ooizaak vau oen ongelukkig.,
smartelijk laven. De Pink Pillen zijn bij
zonder geschikt deze ziekte te genezen.
Wij hebben nooit hooren zegg-n dat een
geval van ontwikkehngs-anemie met de
Pin': Pillen zonder succes is behandeld.
Onder onze talrijke getuigschriften kunnen
wij er een aanhalen d t ons gezonden werd
door mevr. de Jong, wonende te Rotterdam,
Paulus-Potterstraat no. 41.
Jongejuffr. dc Jong. Phot. Strauss, (Rotterdam.)
vIk heb de groote voldoening, schrijft
deze damt, u to berichten dat de Pink
Pillen het meest denkbare goed hebben
;edaan aan mijn dochter Lee ut je de Jong,
oud 16 jaren. Dit meisje verkeerde ge
durende drie jaren in een toestand van
bloedarmoede die steeds verergerde en die
aan alle behandelingen had weerstand ge
boden. Haaa mavg kon zelfs geen voedsel
meer verdragen en zij was buitengewoon
zwak geworden. Zij was altijd bleek en
rustte des nachts niet. Na verscheidene
middelen te hebben gebruikt die geen ver-
be eri'.g aanbrachten, hebben wij een raad
gevolgd die ons van verschillende zijden
gegeven was, namelijk ons meisje, de Pink
Pillen te doen gebruiken. Die Pink Pillen
hebben haar inderdaad zeer veel goed ge
daan, spoedig kwam haar verloren gezond
heid terug fn nu is zij opnieuw sterk en
vroolijk en heeft een goede kleur.*
De moeders inoeleu de Pink Pillen ken
nen, zij zijn do schat der gezondheid van
alle vrouwen. De Pink Pillen geven bloed
met iedere gift, zij geven eetlust, een goede
spijsvertering, krachten. Zij doen iedereen
goed, zij zijn goed voor alle gestellen. Zij
zijn gemakkelijk te nemen, en zij dwingen
u tot geen de minste verandering in uwe
gewoonten en leefwijze. Gij leeft als te
voren, maar gij leeft beter. De Pink Pillen
genezen bloedarmoede, bleekzucht, algemeene
zwakte, triaglijden, rheumatiek.
Prij» f3.75 de doos, f9. per 6 doo
ien, Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger, 27,
Rotterdam, hoofd-depothouder voor Neder
land, en Apotheken. Franco toezending
tegeo postwissel.
VLIJMEN.
Openbare vergadering van den ge
meenteraad op Woensdag 12 Februari
1908, des middags ten 31/» uur
Voorzitter de WelEd.Achtb. heer G.
R. v. d. Ven.
Te ongeveer 4 uur opent de Voorzitter
de vergadering, heet de leden in deze
eerste vergadering van het jaar 1908
van harte welkom en hoopt, dat met
eene eendrachtige samenwerking en goe
de verstandhouding onder de leden de
besluiten der vergadering gedurende dit
nieuwe jaar mogen strekken tot bloei
en vooruitgang van de gemeente.
Aanwezig de heeren A. F. Mommer-
steeg, van Stokkum, Boom, van Heesbeen,
H. Mommersteeg, van Oijen, M. de Vaan
Wzn., Zwaans, van Wordragen, A. de
Vaan en van Heivoort.
De Voorzitter verzoekt den ambtenaar
ter secretarie voorlezing te geven van
ee notulen der vorige vergadering.
I
Deze worden na voorle2ing onveran
derd goedgekeurd en vastgesteld.
AAN DE ORDE
1. Ingekomen stukken.
a. Beredeneerd verslag van hetgeen
met betrekking tot verbetering der volks
huisvesting in de gemeente is veriicht
gedurende het dienstjaar 1907.
b. Procesverbaal van kasopneming.
De Voorzitter. In dato 11 Januari
hebben Burg. en Wethouders bij den
gemeente-ontvanger kasopneming ge
daan. Uit het onderzoek is ons geble
ken, dat de boeken en registers ordelijk
en regelmatig waren bijgehouden en dat
het dienovereenkomstig bedrag, f 917,09
in kas aanwezig was.
c. Besluit Ged. Staten goedkeuring
verhooging jaarwedden wethouders.
d. Idem, houdende goedkeuring af-
en overschrijving begrooting 1907.
e. Idem, houdemde goedkeuring kos
ten installatie-feesten Burgemeester.
f. Verslag commissie tot wering van
schoolverzuim.
Het verslag wordt voorgelezen.
Hieruit blijkt dat de commissie 6 ver
gaderingen heeft gehouden. 5 personen
zijn opgeroepen, waarvan slechts 3 zijn
verschenen. Niemand is strafrechterlijk
vervolgd behoeven te worden.
Voor kennisgeving aangenomen.
2. Bespreking art. 2 der bouwver
ordening in verband met het bouwen
van een pakhuis door den N. C. Boeren
bond, afdeeling Vlijmen, (op verzoek
van de leden van Stokkum, Boom en
van Heivoort.
De Voorzitter. Verlangt iemand hier
over het woord
De heer van Stokkum. Telkens als
hier in Vlijmen een gebouw verrijst gaat
dit gepaard met moeiehjkheden aangaande
de rooilijn. Wel is het waar, kan men
zeggen iedereen die bouwt, die moet
met de rooilijn maar op de hoogte zijn,
of anders later maar afbreken- Dit
laatste vind ik nog al bezwaarlijk, m. i
was beter dat de menschen bijtijds
werden gewaarschuwd.
Zoo wordt hier gebouwd een pakhuis
voor den boerenbond- Volgens de
gravingen van de fundamenten wordt
daar de rooilijn met ongeveer l1/a M.
overschreden, ik vind dit erg brutaal,
om reden art. 2 van de bouwverordening
uitdrukkelijk vermeldt, dat zonder goed
keuring van den gemeenteraad, geen
rooilijn mag worden overschreden. In
mijn kwaliteit als raadslid heb ik hier
over den aannemer W. Luiben in
kennis gesteld en die verklaarde mij in
het bijzijn van het lid Boom, dat hij
goed wist, dat de rooilijn niet volgens
de bouwverordening werd uitgevoerd,
doch dat J. v Vlijmen hem had gezegd
de raad heeft er niets mede te maken.
Laat de raad die vrijheid hier gelden,
dan ligt het voor de hand, dat wij art.
van de bouwverordening gerust op
kunnen doeken, wat ik om schoonheid
en veiligheid zeer zou betreuren boven
dien begeeft de raad zich in een lastige
toekomst, want het zal in het vervolg
zijn, bij den boerenbond hebben ze de
rooilijn wel mogen overschrijden, waar
om mogen wij nu niet. Daarom Mijn
heer de Voorzitter en collega's ik geef
U in overweging hoe U over deze zaak
oordeelt.
De Voorzitter. Verlangt nog iemand
hierover het woord
De heer Zwaans. Is de rooilijn door
Burg. en Wethouders aangegeven.
De Voorzitter. Burgemeester en Wet
houders hebben geen rooilijn aangegeven,
daar dat niet tot hunne bevoegdheid
behoort. Door den Boerenbond is alleen
dc opinie van het Dagelijksch bestuur
gevraagd, zooals dat ook steeds gebeurd
is met bouwen van woningen. Het over
schrijden, eener rooilijn zonder toestem
ming. van den raad valt m i buiten de
bemoeiingen van den raad. Ik kan dit
niet beter vergelijken dan bij het geval
dat iemand eene tooneeluitvoering geeft
zonder de vereischte toestemming. Tegen
de overtreding van beide voorschriften
zijn straffen bepaald, en behooren ter
kennisgeving van het hoofd der politie
en niet tot het college, dat het voor
schrift vaststelde. De rooilijn is in dit
geval echter niet moedwillig overschreden
en moet de Boerenbond juist in de
rooilijn bouwen, dan komt hij grond
te kort.
De heer van Stokkum. Mijn doel is
niet om de menschen op kosten te jagen.
Ik heb in 't begin ook gezegd, dat
bijtijds daar naar moet worden gekeken
en niet later, als men reeds stijgershoogte
i is. Nu heb ik echter zelf de onder
vinding opgedaan, dat de rooilijn met
1 '/a nieter is overschreden. Had de
Boerenbond zich nu met een requestje
tot den raad gewend, dan geloof ik
wel, dat ze het hadden verkregen.
De Voorzitter. Ik geef toe, dat de
Boerenbond de rooilijn heeft overschre
den en dat de verordening moeten wor
den uitgevoerd Om de quaestie echter
op te lossen stel ik voor de Boerenbond
ontheffing te verleenen van art. 2 der
bouwverordening.
De heer Zwaans. Dus Burg. en Wet
houders hebben toch geen toestemming
gegeven om buiten de rooilijn te bouwen
en er is haar ook niets gevraagd.
De Voorzitter. Onze opinie is daar
omtrent wel gevraagd.
De heer Zwaans. Ik geef gaarne toe
dat het voor Burgemeester en Wethou
ders heel moeilijk is, maar laat in het
vervolg, wanneer buiten de rooilijn
moet worden gebouwd, de menschen
behoorlijk met een verzoek tot den
raad komen.
De Voorzitter. Dat is mijn plan ook.
Maar men moet ook niet vergeten, dat
men met de plaatselijke toestanden
rekening moet houden. Voortaan zal
men, als buiten de rooilijn moet worden
gebouwd, zich, onder overlegging eener
teekening tot den raad moeten wenden.
De heer Mommersteeg. 't Is een quaes
tie die moeilijk is te regelen.
De heer Zwaans. Ik heb zijdelings
vernomen dat Burg- en Wethouders wel
wisten dat buiten de rooilijn wordt ge
bouwd.
De Voorzitter. Zeker wisten wij, dat
buiten de rooilijn werd gebouwd. Maar
't is dikwijls lastig om het anders te doen.
Zoo ook hier.
Burg. en Wethouders hebben niet
anders gehandeld dan zij sinds het be
staan der bouwverordening gewoon
waren te doen.
De heer van Stokkum. Ze zijn hier
nog niet zoover, dat er groote onkosten
aan zijn verbonden. Ze zijn pas bezig
met de fundeeringen te graven. Dat kan
een onkosten worden alleen aan arbeids
loon van ongeveer een drie gulden.
De Voorzitter. Dat is de kosten van
het werkloon alleen niet. De Boerenbond
heeft hier achter geen terrein meer en
kan daarom niets meer naar achteren
bouwen zonder meer grond te koopen
en om nu de Bond, die toch in t al
gemeen belang der boeren werkzaam is,
onnoodig op kosten te jagen, acht ik
ongewenscht.
De heer van Stokkum. De quaestie is
niet zoo. Men kan nog goed meer naar
achteren bouwen. Later gaat men zeggen
de Boerenbond mag wel maar wij niet.
Als wij nu toegeven dan komt de raad
in een lastige positie.
De Voorzitter. Ik kan niet beter doen
dan ik gezegd heb 't Kan mij niet sche
len om elke afwijking van de rooilijn in
de raad te brengen. Voor iedere aan
vraag kan ik de raad echter niet bijeen
roepen, dus dan moeten belanghebben
den maar wachten tot ik eene vergade
ring beleg Ik breng echter nu in om
vraag om de Boerenbond afwijking toe
te staan van art. 2 der bouwverordening,
omdat hij er onwillekeurig is ingeloopen.
De heer Boom. Mijnheer de Voorzitter,
Aangaande dit onderwerp wensch ik ook
wel eens een enkel woordje te spreken.
U zegt daar, dat de Boerenbond er is
ingeloopen. Dat is niet waar 1 De Boeren
bond is er niet ingeloopen- Op de alge
meene vergadering van den Boerenbond,
waar u ook bij tegenwoordig was, heb
ik er den Eerw. heer adviseur nog op
gewezen, dat bij het aankoopen van
grond rekening gehouden moet worden
met de rooilijn. Ik heb toen ten ant
woord gekregen dat er rekening mee
zou worden gehouden. Verontschuldiging,
dat art. 2 der bouwverordening is over
schreden bestaat er m. i. dus niet. Ik
zou dus uw voorstel maar niet in stem
ming brengen, mijnheer de Voorzitter
en den boerenbond U/s meter terug la
ten bouwen.
Om bij overtreding het direct maar
in den raad te brengen is m i. in strijd
met de wet. Is er in de raad een meer
derheid, dan mag men maar bouwen
zooals men wil en wil nu iemand die
niet erg in de smaak valt, niet veel
vrienden onder de leden van den raad
telt, bouwen, dan heeft hij alle kans dat
zijn verzoek niet wordt ingewilligd, dus
dan mag den een de rooilijn overschnj
den en den ander niet.
De Voorzitter Wat u daar zegt van
niet in de smaak vallen, daar mag in t
geheel niet aan worden gedacht. Men
moet steeds geheel onpartijdig zijn. Mijn
voorstel blijf ik echter handhaven en nu
deze quaestie zoo in den breede ter
sprake is gekomen wil ik nog eens eenige
voorbeelden uit de practijk aanhalen.
Voor eenigen tijd geleden bouwde het
lid van Stokkum twee huizen over 't
spoor en vroeg mijne opinie over de
rooilijn. Gaarne ben ik meegegaan en
heb die gezegd. Van Stokkum bouwde
natuurlijk, ofschoon de raad van deze
straat, waar nog geen huizen staan, de
rooilijn had moeten aangeven. Van Stok
kum bouwde ook eenige huurhuizen op
den akker en uit een schoonheids oog
punt werd buiten den raad toegegeven
deze ongeveer 1 Meter uit de rooilijn te
bouwen, anders hadden ze in de richting
moeten staan van Van de Wiel- Ik zeg
dit niet omdat ik het er niet mee eens
was, doch om aan te toonen, dat in het
verledene zeer ter goedertrouw gehan
deld is en zoo ook door den Boerenbond.
De heer Boom zegt dat de Boerenbond
meer naar achteren had kunnen bouwen.
De heer Mommersteeg. Iedere wet
veroorzaakt moeilijkheden en bizonder
de bouw- en woningwet, dat zijn zeer
lastige wetten. Dat zijn wetten die de
menschen op kosten jagen en is er nu
nog een lastige inspectie, die de kleine
overtredingen niet wil toestaan, dan
wordt het de menschen nog lastiger ge
maakt. Men moet zooal eens iets toe
staan Het gaat m. i. niet aan om als
hier wordt gebouwd op alle nietigheden
te fitten. Daar zullen we niks, geen steek,
mee verdienen.
De heer de Vaan, (weth.) Mijnheer de
Voorzitter. Ik ben het met den heer
Mommersteeg volkomen eens.
De heer Boom. U spreekt daar om
niet over die kleine overtredingen te
fitten,' maar iedereen weet dat men van
kleine tot grootere overtredingen komt.
En dat mag toch niet. Als nu wordt toe
gegeven dan komt vandaag of morgen
Jan, Piet of Klaas en vraagt waarom hij
niet en de Boerenbond wel mag.
De Voorzitter. Mijneheeren, ik sluit
over deze zaak de discussie en geef nog
maals de verzekering dat een incident
als dit, niet spoedig meer zal voorvallen
Ik breng nu in omvraag om de Boeren
bond ontheffing te verleenen van art. 2
der bouwverordening.
Het voorstel in omvraag gebracht wordt
aangenomen met 8 tegen 3 stemmen.
Voor stemden de heeren v. Oijen, de
Vaan (weth.) van Wordragen, Mommer
steeg, van Heesbeen, Boom, H. Mom
mersteeg en Zwaans. Tegen de heeren
van Stokkum, de Vaan en van Heivoort.
(Slot volgend nummer.)
Het gouden feest te Lourdes.
Te Lourdes is de gouden jubeldag met
grooten luister gevierd onder deelneming van
tal van prelaten, waaronder de vertegenwoor
diger des Pausen, Mgr. Lecot.
De. ontvangst van den kardinaal-legaat te
jourd^s was prachtig. Het station, de na
burige straten, het plein waren zwart van
de menschen. De daken der huizen, de im
periales v«n de omnibussen, de boomen, de
talrgra ifpalen waren vol kijkers en juichende
lie toen de trein binnen kwam en de legaat
afstapte, lr-e de legaat 1 leve Pius X 1 leve
de kardinaal 1 riepen. De olfi iieele personen,
waaronder een tiental bis schoppen, een groot
a*n'*l kanunniken en de gemeenteraad met
aan het hoofd den m.»ire, gingen den legaat
tegemoet en gel idd^n hem naar het hotel
Terminus, waar de uffioieele ontvangst zou
plaats hebben. Het gemeentelijk muziekkorps
speelde oudertusschen de pauselijke marach.
Na afloop der plechtigheid van de ont
vangst steeg de kardinaal in een koets be
kleed met rood fluweel en getrokken door
paarden met roode dekkleeden. De dieren,
werden bij den teugel geleid door Pjreneeeche
gindsen in de kleederdracht der bergbewoners
bruin, rood en blauw. De klokken van de
grot, van de parochie en van al de klooster»
luidden en kanonschoteu werden op den
burg gelost.
De Fr^nsche anti-cleric&len hebben van
die kleingeestigheden dat men zich afvraagt
hoe de menschen zich nog op vrijzinnigheid
kunnen beroemen. De ontvangst van den
pauselijke legaat, kardinaal Lecot te Lourdes
heeft de spoorwegmaatschappij de gelegenheid
geschonken om zich erg enghartig te toonen.
He.' verzoek van 't feestcomité om den »f-
gevasrdigde van den Pans t« mogen ont—
LTwer- i een der zalen van het station heeft
d in -" 'C .-ppij u m lijk gew-igerd, hoewel
#j r(ij|c autorit itéh aanwezig waren,