Handel,
Toegewijd aan
Industrie en Gemeentebelangen.
ÖE WRAAK OER HEIOEHEKS,
Nummer 23
Donderdag L9 Maart 1908.
31®. Jaargang
Eerste Blad.
AS TOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
BEKENDMAKING
Industriëelen.
Eene Beantwoording
Zij die zich tesren het
volg nd kwartaal op dit
blad abonnecren, ontvan
gen de tot dien datum
verschijnende nummers
GRATIS.
FEUILLETON.
Dit Bl?.d verse! ijiit Woensdag— en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden f0.~5.
Fraiu o per post door bet geheele rijk 1 0.90.
Brieven, ingezonden stuiken, gelden enz..
Uitgever.
franco te zenden .an den
UlTO EV ER
WAALWIJK- Telefoonnummer 38.
A.DVERTBNTIKN 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden Smaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
Men kan het teerste weefsel
niet Sunlight veilig wasschen.
Wit goed wordt witter, en gekleurd
goed wordt levendiger van kleur, zoo
dra Sunlight slechts gebruikt wordt.
Als zachte zeep of andere wasch-
middelen Uw goed boschadigen
en de kleuren hebben doen
verschieten,
denk dan
eens aan
het woord
Sunlight.
met het opmaken van het verslag over
1907.
Heeren Industriëelen worden verzocht
hunne opgaven voor het verslag zoo
spoedig mogelijk aan den Voorzitter te
zenden.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken- voornoemd.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Waalwijk houdt zich onledig
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN".
IX.
OP DE
Vragen van den Alg. Bond van
R. K. Kiesvereenigingen.
VI.
De 14e vraag luidt
Zijt gij van meening, dat het meer
voudig kiesrecht alleen in theorie een
prachtige instelling is of acht gij haar
ook in de practijk uitvoerbaar (pag.
157).
Wat van het meervoudig kiesrecht in
het rapport gezegd wordt, is werkelijk
zeer pakkend en dubbel waard, hier in
zijn geheel te worden afgedrukt, doch..
beperking is de boodschap en daarom
alweer het voornaamste er uit gepikt.
De Commissie begint met te zeggen
In theorie is het meervoudig kiesrecht
eene prachtige instelling.
Het verzekert aan alle kiesgerechtigden
tenminste één stem, maar aan zekere
categoriën van kiezers en onder 2ekere
voorwaarden kent het een of meer
suppletoire stemmen toe. Het rust op
dit beginsel, dat de menschen, hier de
verschillende kiezers, in waarde niet ge
lijk zijn, en gericht tegen het macht
woord der Fransche revolutie, tot heden
ten dage nog in bijna alle kieswetge
vingen verondersteld gebleven, dat alle
menschen van nature gelijk zijn, en dat
daarom als konsekwentie een ieder en
een iegelijk gelijk kiesrecht toekomt
Noch lichamelijk, noch verstandelijk,
noch zedelijk zijn de menschen gelijk,
sociaal ook niet, vandaar, dat het ver
keerd is hen politiek wel gelijk te ver
klaren. Bij het toekennen van het kies
recht moet de wetgever rekening houden
vóór alles met de feiten, met den graad
van beschaving, van geestelijke, zedelijke
en oeconomische ontwikkeling, want het
kiesrecht is niet anders dan het middel
om het volk een goede regeering te
verzekeren, aan de burgers het bewaren
en waarborgen hunner rechten, aan de
verschillende maatschappelijke groepen
de verdediging en behartiging hunner
respectieve belangen. Deze gedachte
beweegt de Commissie om zich uit te
spreken voor meervoudig kiesrecht.
Doch een Fransch schrijver zegt in
zijn »La crise de l'état moderne' (De
crisis van den modernen staat) ergens
Si elle (la théorie du vote plural) devait
rester dans le domaine des idéés, nous
y souscrions valontiers (indien de theorie
van het meervoudig stemrecht voorwerp
kon blijven van bespiegeling, zouden wii
haar gaarne onderschrijven). Maar dat
gaat nu eenmaal niet, wij moeten er
mee voor den dag in de praktijk. En
zoo blijkt hier eenmaal te meer, hoe
troosteloos zelfs het schoonste wiskun
dige plan onzer verbeelding in het
reëele leven niet bruikbaar kan wezen,
want, als men een meervoudig stemrecht
wil doorvoeren, zuiver beantwoordend
aan het doel, dat de theorie er mede
voor oogen heeft, dan zou men kiezer
voor kiezer moeten laten binnenstaan,
en door eene commissie van taxateurs
moeten laten uitmaken den graad van
iemands kunde, ervaring, zedelijkheid.
ja wat al niet andere goede eigenschap
pen, om hun dan vervolgens een voor
een uit te reiken een bonnetje, goed
voor zooveel stemmen.
Voor zoover der Commissie bekend,
is men dan ook in geen enkel land,
waar meervoudig stemrecht werd inge
voerd, er in geslaagd daardoor de juiste
verhouding te brengen tusschen den
kiezer en zijn stem.
Op voornoemde gronden acht de
Commissie en wij met haar het
zeer bezwaarlijk om eene practische re
geling van het meervoudig stemrecht te
geven, en meent zij het dus bij eene
platonische liefde of vriendschap voor
deze instelling te kunnen laten.
Trouwens voor het Nederlandsche
volk is deze instelli 'g zóó nieuw, zoo
weinig nationaal, en zóó weinig een
wensch, dat men er in de volksvertegen
woordiging ook wel nimmer aan zal
denken haar in te voeren.
Ten slotte de 15e vraag Acht gij hc
tijdstip gekomen, waarop ook aan d
vrouw in meerdere of mindere mate h<
kiesrecht behoort te worden toegekend
(pag 153 sq.)
Ook hierover is het de Commissie nit
in allen deele eens, alhoewel de grootst
meerderheid tegen het vrouwenkiesrecl
is, ja zelfs zoo sterk, dat zij het gt
wenscht acht, dat, ten einde onberade
stappen in deze richting bij voorbaat de
pas af te snijden, in de grondwet d
mogelijkheid van invoering van vrouwei
kiesrecht door den wetgever wordt oi
mogelijk gemaakt. -
Zij oordeelt den eisch van vrouwei
kiesrecht er een, die niet gerijpt is b
den kern der vrouwen zeil, maar di
geplukt aan den boom van het begins'
van aller menschen, mannen en vrouwe*
staatkundige gelijkheid, aan de vrou
wordt opgedragen
Tot bewijsvoering voert deze meerde
heid velerlei aan, dat waard was hier I
worden weergegeven- Zij sluit zich voor
aan bij hetgeen door de meest verschi
lende gezaghebbende katholieke schr:
vers, voornamelijk moraal-filosofen i
binnen- en buitenland, hieromtrent is g-
leeraard En dit komt dan in hoofdzaa
hierop neer, dat de vrouw tehuis bi
hoort in het gezin, niet in de politie!
Om deel te nemen aan de staatkundig
actie, mist zij (de vrouw) voldoende ove
en dooi zicht. Zij hecht zich te veel aa
het persoonlijke en doorgrondt daaroi
onvoldoende het algemeene. De functi
van het kiesrecht is een bij uitstek ve
standelijke, vandaar dat het toekomt aa
den man, en wien van nature de ve
standelijke hoedanigheden overhee
schend zijn, en niet aan de vrouw, di
meer wordt geleid door het gevoel
De groote meerderheid der Commissi
ontleent haar argumenten tegen vrouwer
kiesrecht zelfs aan het mooie Schepping
lied van Ten Kate, waarin, zooals z
zegt, de verhouding van man en vrom
zoo wonderbaar geschetst is.
Wij kunnen niet nalaten, ook den leze
van dit moois te doen genieten en geve
daarom dit gedeelte hier weer:
«Tweeling is de mensch geboren,
maar toch in zijn tweeheid één
Helft en weêrhelft, eene ziele,
di
1-
ïissi
mij. hebt gij dat niet gedaan
en
i#ngstraatsclie Courant
513
NATIONALE MILITIE.
Honderd en Twintig Lulden Premie voor vier
üiaunden vrijwillig verblijf onder de wapenen.
De Burgemeester van Waalwijk, ten deze liau
delende op verzoek van den Minister van Ooi log
van 4 Maait 191)8, Al'd. Militie en Schuttel ij (M.),
No. 112;
Brengt bij deze ter algcmeene kennis:
lo dat voor de veilofgmeers der railite van
het WAPKN DKK INFANTERIE, oin het even
tot welke lichting zij behooren, gelegenheid i>c-
stast om van 27 Maart tot 25 Juli 1998 -lijwillig
onder de wapenen te komeD tegen eene premie
v«n
HONDERD EN TWINTIG GULDEN 120,-)
Komt vóór 25 Juli 1908, door omstandigheden
van hun wil onafhankelijk (,biiv. door ziekte),
een einde a»n hun vcrbli f onder de wapenen,
dan bed-aagt de premie één gulden (fl,voor
lken dag van hun vrijwillig verblijf.
2o De preime wordt in ééns uitbetaald bij
\erirek mei groot-verlof of, bij voortgezet ver
blijf onder de wapenen, op 25 Ju!i 1908
3o. De verlofganger», die dit ja.r vuoi her-
ahngs.o- feningen worden opgero pen en die tot
iet hiervorei; Oedoe d vrijwillig vet blijf zijn toe-
eelate mogen voor het volbrengen dier otfenin-
6ii dadelijk na 25 Juli onder de wapenen blijven.
4o In het geheel kunnen lot bedoeld vr wil
lig verblijf worden toegelaten ten lioogs'e 22t'()
ideu. Meld-n zicti meer dan her vireischte g<»al
n «n, dan hebben zij, die zich het eerst aanmelden,
den voorrang boven hen, die la er komen.
óo. De aanmelding van verlofgangers, die zich
tot bedoeld vrijwillig vei blijf bereid verklaren,
geschiedt bij den K -rpscoinmand.nl per brief,
waarin hun volledig adres duidelijk is vernuld
waarbij is ii gesloten een bewijs vi.n goed gedrag,
dat ter Gemeentesecretarie moet worden g-—
vra-gd.
De aanlach' wordt er op gevestigd, dat het
hiervoren b-doeld vrijwillig verblijf alleen dan
ka.- ge-chicden, indien het wetsontwerp,waarbij
do. voor de premie benoodigde g- lden zijn aan
gevraagd, is a'ogenomen. Geg.tfigden ontvangen
van of namens den Korp^coinmaodant bericht, of
zij tot het vrijwillig verblijf woiden toeg la'cn.
led-r die zoodanig belicht ontva> gt, heeli recht,
op de premie.
Gegadigden zullen goed doen zich vooral spoe
dig a>n te melden; die zich het eerst «anmeldt,
heeft de meeste kans genomen te worden.
Nadere inlichtingen worden verstrekt ter Ge
meentes cretarie. w .ar .'oor gegadigden een bewijs
van goed gedrag verkrijgbmr is en waar des-
gewenscht teveus zorg wordt gedragen voor de
42)
Zij vluchtte zijn geselschap Diet meer, maar
zocht elke gelegouheid en nam die te baat,
alleen met het gedacht de wolken die zijnen
geest en hart overnevelden. te verdrijven, en
hem tot opgeruimdheid te stemmen.
Maar er was iemand a&u boord die hare
handelwijze met mistrouwen gadesloeg.
Sylla, door afgunst verblind, schreef dat
alles toe aau Elsie's liefde voor den kapiteiu.
Aan ieder woord, aan iedere handeling van
de jonge juffer of vau den kapitein gaf zij
eene verkeerde uitlegging.
Jalouzie heeft Argnsoogen, en aan die van
Sylla ontging njet een teeken, niet één blik
welke Elsie en de kapitein met elkander wis
selden. Alles prentte zij in haar geheugen,
en dat alleB ontstak hare schuldige afgunst
steeds al meer. Dikwijls, als Elsie met den
jongen kapitein aan 't praten was en toevallig
eens opzag, bemerkte zij Sylla niet verre van
daar om hen met gloeiende oogen na te speu
ren. Er lag iets zoo vijandigs in de blikken
en wezentrekken van het meisje, dat Elsie
door een gevoel van vrees en kommer bevan
gen werd. Menigmaal kwam het haar in 't
gedacht, met Sylla eens openhartig te spreken
en hare afgnust aldus te stillen
Zij ook had een groot gebrek haren on-
overwin baren hoogmoed Deze hoogmoed
hield haar van de stappen terug, die waar
schijnlijk vrede in het hart van Sylla zouden
hebben doen heerschen Zij kon het over haar
niet verkrijgen, met een meisje, dat ondanks
hare onvergelijkelijke schoonheid, toch ver
beneden haren stand was, als met eene gelijke
te handelen. Zii aanzag het als eene vernede
ring, als zij het meisje de verzekering geven
zou, dat zij den kapitein niet beminde an van
oj zerfling van den brief van aanmelding aon den
Korp^commandant.
Melden zich geen genoegzame manFchnppen
voor het vrijwillig verblijf aar, dan zullen, bij
aanneming van het wetsontwerp hierboven be
doeld, van hen, die iü 1907 »oor eeiste-oefening
onder' de wapenen zijn geweest en riet zijn aan
gewezen voor de eergie of tweede ploeg v»n het
blijvend gedeelte, sooveel mansch-ppen worden
opgeroepen als noodig is om ia de behoe.te te
voorzien.
Waalwijk, Jeu 12 Maart 1908.
De Burgemeester,
Tu. DB StJRMOST DE BAS SmeEI.B.
dien kant niets moest ta vreezen h«bben.
Daarbij schrikte zij ook terug, de heetbloedige
Sylla over die zaak te spreken, vreezeude. dat
zij daardoor aau de lang ingetoomde liefdedrift
eindelijk den vollen t.ugel zou vieren
Zoo verstreken de dagen, droevig, eenzaam
voor die drie harten.
Zekeren avond, als E'sie reeds eeDige eten
den slapeloos te bed had gelegen, stond zij
op, kleedde zich aau en begaf zich op het
dek. Schoon was de nacht, mild en aangenaam
de zeelucht, klaar en met sterren bezaaid de
wijde hemel het meer, gerimpeld van licht-
vlottonde golven, dreef het gezicht zachtjes
over d-n gladden waterspiegel.
Elsie zette zich op hare lievelingsplaats en
liet hare blikken weideu in het breede van
sterren flikkerende firmament
De kapitein was in de kajuit en de nacht
waker alleen stond op het dek
Lang had zij daar gezeten, als zij een licht
zuchten vei nam, en naar de plaats ziende,
vanwaar het gerucht scheen te komen, zag zij
Sylla op het dek liggen met het gelaat ten
gronde gekeerd.
Zij vergat hare fierheid, het verschil van
stand en alles wat haar tot hiertoe terugge
houden had met het meisje gemeenzaam te
spreken en naderde haar Zij legde de hand
op hare zwarte lokken en zei, met zachte stem
Sylla 1...
Als door eene adder gps^oken, sprong het
meisje op, trad eenige schreden achteruit en
riep wild
Raak mij niet aau I... Ik haat u 1...
Door medelijden getroffen, gaf Elsie geen
acht op de woorden, die de nijd en de ja
loerscheid aan het meisje deden zeggen
Arm kind zeide zij met vriendelijken
ernst, waarom toch wilt gij u zelve zoo
ellendig maken Wat heb ik u misdaan om
door u gehaat te worden
Wat gij mij misdaan hebt riep het
meisje, en hare oogen schenen vuurvl mmen
te s jhieten. Kunt ge dat nog vragen H-bt
gij de liefde niet gewonnen van eenen man
aan wien ik mii met hart en ziel wilde ten
offer brengen Zijt gij niet tnsschen mij ge
treden en het eenige wezen dat ik op aarde
bemin en eeuwig beminnen zal Antwoord
Elsie beefde van ontroering en gramschap
over den stouten toon vau 'smeipj-s drift,
di m zij reeds zoolang vreesde. Maar daar
stond in al hare schoonheid het kind van het
Zuiden, de handen tot vuisten gebald, met
van woede fonkelende oogen Elsie zou
zich vertoornd van haar afgewend hebben,
maar Sylla's smart bedwoDg hare fierheid en
zij antwoordde op hare valsche beschuldigin
gen met kalme waardigheid.
Neen Sylla, ik heb niets van dien aard
eed aan, waarvan gij mij beschuldigt De ge
dachte dat ik den kapitein vau deze zeeroovers
beminnen zou, is zoo dwaas, dat ik geen
antwoord, geen ander antwoord vinden kan.
Maar gij kunt de zaken niet iuzien. lijk
zij zijn, wijl bliude afgunst u waanzinnig maakt
Daarom antwoord ik nogmaals dat ik niets
gedaan heb, van datgene waarmede gij mij
beschuldigt 1 Zóó diep kan ik niet zinken I
En om Elsie's lippen speelde een verachtende
glimlach terwijl zij fier opstond.
Gij liegt schreeuwde Syla en dreigend
hief zij de gebalde vuist tot slaan gereed Gij
weet dat gij liegt Maar ik zweer bij den
God dien gij aanbidt, dat gij nooit zijne gade
zult worden... nooit I
Zij bracht deze woorden uit m»t zulke woede
dat hare tandeu klapperden. Elsie sidderde.
Maar hare waardigheid behoudende, die zij
tot hiertoe behouden had, antwoordde zij op
dezelfden Jcalmeu toon van vroeger
Ik heb noch het verlangen, noch het
doel ooit zijne vrouw te worden. Ik denk
Sylla. dat gij veel beter dan ik hem tot echt-
genoote zoudt dienen.
H«t was haar niet mogelijk den spot te
onderdrukken die in hare stem klonk en die
Sylla zoo opgewonden maakte, dat zij onbe
kwaam was één woord te zeggeD.
El*i« zag hoe zij beefde en hoe hare ge
laatsspiereu vertrokken. Geene neiging voe
Fnde om langer in dien vernederenden toestand
te blijven, ging zij weg, zepgende
Goeden nacht, Sylla! Ik durf hnpen dat
gij over uwe woorden zult nadenken en bij
nader overleg tot betere gevoelens komen.
Voor hef oogenblik zie ik sf van uwe dipusten
Eer Sylla hare opgewondenheid was meester
geworden, was Elsie reeds in bare kamer,
sloot de deur van binnen, want zij vreesde
dat Sylla in haren tegenwoordigen geestestoe
stand zieti zou zoeken te wreken. En zij had 't
niet mis Ware zij zoo voorzichtig niet geweest
dn drur te Bluiten zij zou waarschijnlijk in
de eeuwigheid ontwaakt zijn. want nauwelijks
tien minuten later, hoorde zij de stille stappen
vau Sylla... Zij tastte aan de deur en zocht
ze te openeD.
Verijdeld morde zij als ze de deur
gpploten vond Ja ditmanl verijdeld 1 maar
niet voor altijd Op de wereld is er geene
plaats voor mij en voor baar Eene van ons
twee zal Engelaud niet wedertien. Hij is voor
mij verloren, daar twijfel ik niet aan mnnr
degene die hij bemiut zal mijne wraak geroelen 1
Z j verborg het flikkerend m'S, dat zij in
de hand hield aan hare borst en ging op het
dek, waar zij gansch den volgenden dag
verbleef, hare plannen van wraak verzinnende
De avond viel iD. De schitterende sterren
kwamen een voor een als diamanten parels
aau het uitspansel echittereu en zich weer
spiegelen in het klare zeewater, totdat einde
lijk de toenemende dooker eene ouMbaie
schaar vau glinsterende hemellichten hunnen
hellen gloed in de baren terugkaatsten.
Op hare lievelingsplaats op het dek, zot
Elsie in gedachten \erslouden, over de wijde
watervlakte schouwende en nevens baar stond
insgelijks te mijmeren kapitein NeguB. Niet
ver van daar, door beiden onbemerkt, stond
Sylla, die ze met tijgersblikken bespiedde.
Plotseling stond Elsie op, als uit eenen droom
ontwakend, en naar den kapitein ziende sprak
Z1J_1 Wanneer zullen wij in Engeland aan
landen s
Morgen avond als wij den wind behou
den antwoordde de kapitein-
En dan zal ik maarden lang in het oude
Ileidebof in de eenzaamheid moeten door
brengen, zuchtte Elsie.
Beiden zwgen een poos dan ging hij tot
Elsie en zeide op ernstig-n toon
M'88 Liddor, dezer dagen ben ik tot net
besluit gekomen mijne levenswijze te veraDde-
Elsie zag verwonderd op en een licht »acb
ontsnnpte hare lippen.
Het verwondert u? zeide hij stil glim
lachen gij kuut redenen daartoe hebban
maar het" is een vast besluit. Lang genoej
ben ik een geesel voor mijne medemenschei
geweest 't is tijd dat ik mij met God ver
zoen I Gij znlt aan uwe familie weergegevei
worden, zoo gauw wij in Engeland aankomen
of te minste, zoo gauw het mijne lieden mo
gelijk is. aan de vervolging van het gerech
te ontsnappen want zijn zij ruw eu wild
allen zijn mij oprecht genegen en hebben mi
trouw gediend. Er ia niet één enkele ondei
hen die voor mij Diet Bterven zou. Ik moe:
voor hunne veiligheid zorgen
Elsie kou nauwelijks hare eigene oorei
gelooveu Binnen weinige dagen zou ze vri.
zijn Welke blijde vrwachtiug 1..
En hij, die nog over weinige weken gezegd
had dat hij als zeeroover op zee sterven zot
hij had besloten een ander leven te be
giunen. Wat mocht zulk besluit iu hem bewerkt
hebben
Zij beschouwde hem ondervragend en dan
kend, maar bij bamerkte dien blik niet, wnnl
hij hield de oogen ten gronde gericht en zijt
gelaat had een zoo bekommerd uitzicht dat
het Elsie diep «au 't harte ging. Door me
delijden aangedreven legde zij de hand in d«
zijne en met diep bewogen stem zeide zij
En gij wat zal dan van u geworden 1
Een bittere glimlach speelde om zijnen mond
bij die vraag.
U het geeft weinig wat van mij ge
worden zal, antwoordde hij hoe eerder de
aarde van eenen man, als ik, verlost wordt,
zooveel te beter. Maar kan ik de handen vat
het gerecht ODtkomeD, dan zal ik naar Araerikc
gaan en in de uitgestrekte landen en onme
telijke paririën van de Dieuwe wereld ht'
verleden zoeken te vergeten In die wilder
nissen, onder de voorh'opers van de toekomendi
beschaving, znl ik tracht.» opnieuw eei
waardig lid der maatschappij te worden. Daa
zijn wellicht -de daden van d-n ro .verhooid-
man onbekend er. daar ouder eenen valsclie
naam, zal ik het overige mijner dagen slijt d
(Wordt vervolgd.)