timmer 26
Zondag 29 Maart 1908.
81,. Jaargang,
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen,
Eerste Blad.
WHISHT
OE WRAAK DER HEIDEHEKS,
A
NTOON T I E L E N,
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen
BEKENDMAKING
LANDBOUW-
Uitgever
FEVILLEJOJS.
W
X.
KIESRECHT-
en Laii«[straatsflic Courant,
Dit Blad verse' ijnt- Woensdag- en Zaterdagavond,
abonnementsprijs per 8 maanden f0."5.
Frant o per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stuiken, gelden enz., franco te zenden
Uitgever.
aan
den
A A L W IJ K. Telefoonnummer 38.
Advkrtrntibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8maal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
Men kan het teerste weefsel
met Sunlight veilig wasschen.
Wit goed wordt witter, en gekleurd
goed wordt levendiger van kleur, zoo
dra Sunlight slechts gebruikt wordt.
Als zachte zeep of andere wasch-
middelen Uw goed boschadigen
en de kleuren hebben doen
verschieten,
denk dan
eens aan
het woord
Sunlight.
612
De Burgemeester der gemeertc Waalwijk, brengt
onder verwijzing nsai de desbetreffende bekend
making van BurgrnieeiUer en Wethouders, nun-
gepl ikt in de vctibule vun het Gemeentehuis, in
herinnering, dat de verzoekschriften van de
Laudweerpiichtigeu krachtens art. 11 der Land-
weerwet onder de wapenen geroepen, hetzij om
geldelijke vergoeding, hetzij om ontheffing van
deD dienst, ter secretarie moeten zijn ingeleverd
niterlijk op Maandag 30 Maart a.s.
Waalwijk, 27 Maart 1908.
De Burgemeester,
TH. de SURMONT de BAS SMEELE.
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN".
45)
Als ik in huis kwam, ontmoette ik hem sn
in weinige woorden verhaalde ik hem mijnen
misslag en het gebenrde ongelnk. Nooit zal
ik de hevige verwijten en de schrikkelijke
verwemchingcn vergeten, die hij my naar het
hoofd zond. Hij was razend van woede ik,
integendeel, bleef kalm en hoorde bedaard
rijne opgewondenheid aan. Eindelyk, blind
van gramschap, sloeg hij naar mij.
Ik verloor het geduld, en wild, ja, waan-
«innig, ijlde ik den huize uit, waar ik nooit
meer intreden zou. Er was mij eene verne
dering aangedaan die ik niet verdragen kou,
zelfs van mijnen vader niet en ik besloot naar
eene streek te vluchten, waar niemand aog
iets van mij vernemen zou... Onderweg kwam
ik eenen straatjongen tegen van mijne grootte.
Om mij onkenbaar te maken en mijne ver
volgers indien men mij achtervolgen zou
te ontkomen, vroeg ik hem, zijne kleederen
tegen de mijne te verwisselen. Bereidwillig
gaf hy mij zijne versletene kleeren, die ik
anders niet zou aangeraakt hebbeD. De ver
wisseling was seffens gedaan. Ik gaf hem nog
de helft van mijn geld, niet denkende dat ik
welhaast niet zoo licht aan geld z»u geraken
om in mijn dringendste noodwendigheden te
voorzien. Naar ik later door toeval vernam,
had de. knaap slecht gebrnik van dit geld
gemaakt. Wellicht nog rooit in het bezit eeuer
som als die geweest zijnde, had hij zich in
zijne bovenmatige vreugde, bedronken, had
aan het strand den weg gemist en was dan in
het water gevallenen verdronken. Mijn vader,
zijne oploopendheid berouwende en mij op
zoekende, kwam, als men reeds verscheidene
dagen het lijk gevonden en het gezicht onken
baar geworden was, naar de plaats van het
De Burgemeester der gemeente Wrfalwijk mankt
bekend, dat ter Secretarie verkrijgbaar zijn ge
steld bisnco-verzoekschriften om jicht en viscb-
akten en kostelooze vergunningen tot uitoefening
der visscherij met een vischtuig.
Het is wenschelijk die aanvragen zoo spoedig
mogelijk, in elk gevul voor den 1 April a.s. ter
secretarie in te leveren.
Waalwijk, 17 Maart 1908.
De Burgemeester voornoemd,
TH. de SURMONT de BAS SMEELE.
TER INZAGE LIGGING VAN DE LIJSTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Waalwijk brengen ter openbare kennis dat op
heden ie vastgesteld de lijst, aanwijzend de per
sonen die bevoegd zijn tot het kiezen van leden
van de Tweede Kamer der Suten Generaal, van
de provinciale Staten er> van den Gemeenteraad;
alsmede dat deze lijst met de alpbabetische'ijstcn
van hen die van de kiezerslijst zijn afgevoerd
en van hen die daarop zijn gebracht, vanai den
24en Ma«rt tot en met den 21en April e.k. op de
secretarie der gemeente tijdens dat deze geopend
is, voor een ieder ter inzage zijn nedergelegd en
tegen betaling der kosten in afschrift of afdruk
verkrijgbaar zijn gesteld. Tot en met den 15en
April e.k. is een ieder bevoegd, bij het gemeente-
bi stuur verbetering van de door dat bestuur
vastgestelde kiezerslijst te vragen, op gioi-d dat
hy zelf of een ander, in strijd met de wet, daa op
voorkomt, niet voorkomt, of niet behoorlijk
voorkomt.
De verzoeken om verbetering van de kiezerslijst
worden met de bewijsstukken, dadelijk tot en
met der 21* n Apiil voor een ieder op de secre
tarie der gemeente ter inzage nedergelegd en in
afschrift, tegen betaling der kosten, verkrijgbaar
gesteld.
Een ieder is tot tegenspraak van het verzoek
bevo-.gd.
De tegenspraak wordt schiiftelijk en uiterlijk
den 23en April aan het gemeentebestuur inge
diend.
Waalwijk, den 23 Maart 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
TH. de SURMON'l de BAS SMEELE
De Secretaris,
F. W. van LIEMPT.
Onze Minister van Justitie.
Deze heeft met de >Papendrechtsche
zaak" 'n goede pers gevonden. Z'n ant
woord was dan ook kloek en toonde 'n
rechtszin in dezen katholieken bewinds
man, die getuigde van groote onpartijdig
heid, zelfs mocht hij, de vertegenwoor
diger der klassen justitie", 'n bravo van
de socialisten oogsten De Nieuwe Ct.'\
vol waardeering ministers antwoord ver
meldende, voegde hieraan toe»De
waarheid en het recht zullen nu niet lang
meer achter letterdienst en gezagsfana-
tisme verscholen blijven". Welke minister
deed te veel aan letterdienst i
onheil, herkende de kleederen van den ver
smoorden knaap, en hij besloot daaruit dat ik
dood was....
Elsie had met toenemende belangstelling
geluisterd, haar gelaat werd immer bleeker,
hare oogeu sperden zich open en ademloos
luisterde zij naar het einde van de door haar
welbekende vertelling
Barmhartige God riep zij ontzet uit,
na eene poos stilzwijgens van den kapitein,
om adem te scheppen Gij zijt
Uw neefl Elsie; Jons Alva, Lord
Percy 1
O Vader in den Hemel riep zij diep
ontroerd, zoo zie ik eindelijk mijnen lang ver
loren en doodgewaauden bloedverwant weder,
o, Joris, Joris
Hare stem smoorde in gezucht en tranen
vielen op het bleeke gelaat des stervenden.
Hij sloot zijne oogen, maar het kramp ebtig
vertrekken zijner spieren verried in hom eenen
stiijd van gedachten en gevoelens
En gij herkeudot mij dan reeds vroeg
Elsie, terwijl zij het hoofd ophief.
O ja Elsie, ik herkende u op het oogen-
blik dat ik u in het Heidenhof zag, maar ik
wilde mij niet doen kennen, duar ik door die
bekentenis, dut uw kozijn aanvoerder eeuer
rooversbeude was, u te zeer zon verschrikt
hebben.
Mijn arme Joris, zeidw Elsie, zijue koude
hand drukkende Wat moet gij geleden hebben
vooraleer gij zoo diep vie^t
Geleden riep hij bitter uit. Geleden
Ja, meer dan ik het in woorden uitdrukken
kan. Er zijn dagen geweest dat ik uren lang.
de donkere baren aanstaarde, met het besluit
er mg in te storten, om een einde te stellen aan
mijn lijden Maar zelfmoord is lafheid 1 Ook
hield mij de schrikkelijke gedachte aan de
overzijde van het graf terug. De onderwijzin
gen mijner moeder bleven in mijne geest
geprent en het waren die grondbeginsels die
mij van zelfmoord deden afzien Godzijdank!
het was anders geschied. Het is een troost
die ik nooit verwachtte, eene menschenziel,
die ik eens beminde, in mijne laatste stonden
bij mij te zien 1
Na een wiil rnsteuB, ging Joris in zijne
vertelling voort
Was dat soms ex-minister Van Raalte
En welke deed aan gezagsfanatisme
Was dat soms oud-minister Loeff?
Wij hebben altijd gemeend, dat deze
laatste als Minister van Justitie 'n uitne-
menden indruk heeft gemaakt. Wij vree
zen, dat de Nieuwe Ct. zelf te veel aan
redactie-gezagsfanatisme leed bij deze
uitspraak.
Bravo
De wagenbestuurder bij de Haagsche
Tramwegmaatschappij C Reder, die door
z'n flinkheid 't leven van Koningin en
Prins redde, is benoemd tot ridder in
de orde van Oranje-Nassau. Dat is van
onze bewindmannen 'n kloeke daad.
Immers, hier wordt niet alleen 'n onder
scheiding uitgereikt, die werkelijk ver
diend is maar ook is hier luide toe
te juichen, dat gebroken is met het
stelsel van geringschatting en bekrompen
heid, waarmede tot nu toe dergelijke
onderscheidingen werden toegekend. Zoo
b. v. 'n knecht 'n medaille, de baas daai-
entegen 'n ridderkruis, ook al waren
verdienste van den eerste vaak ook
grooter dan die van den laatste. Hier
is ten volle eere gegeven aan wien eere
toekwam. Bravo Moge dat zoo blijven 1
Woorden-uitpluizerij-
De Standaard" is tegenwoordig wel
'n genietbaar rechtsch orgaan 't
Schijnt wel, dat hij voortdurend op de
loer zit, of hij niet iets weet te vitten op
de regeering, Zoo behandelt nu 't ge
wichtig Standaard-proza 't >belijdend
karakter van het kabinet" en »de joligheid
van 't Christendom". Wij zouden zoo,
omtrent 't laatste, opmerken 'n beetje
losheid kon geen kwaad, 't Christendom
is beslist geen vijand van jolige vroolijk-
heid, integendeel, 'n goed geweten en
't met zich zelf eens zijn omtrent de
hoogere vragen des levens geven 'n
vroolijke kant aan den gedachtenloop.
Doch de Standaard" houdt niet van
dat »jolig Christendom", ook niet van
»jolige christelijke politiek", die, tusschen
de regels doorgelezen, 't ministerie
Heemskerk denkt te voeren.
't Ministerie heeft 't ook nog ergens
anders mee verkorven in de oogen van
't groote anti-revolutionnaire orgaan 't Is
niet belijdend genoeg, 't Had in z'n
regeeringsverklaring 't adjectief »Chris-
Zoolang ik nog geld had ging alles goed
on ik reisde van streek tot streek Maar er
kwam een einde aan zekeren avond wandel
de ik door de straten eener kl.iine stad. zon
der ééuen penning in den zak, zonder een
plaatsje waar ik mijn hoofd zou te rusten
leggen. Het waseen verschrikkelijke nacht die
iuij levendig in den geest gebleven is. De
regen stroomde uit den hemel sn ik wa> drnip
nat, au de b&rache noorderwind deed mijne
tanden op elkander klapperen Sedert den
nvond te voren, had ik geene bete broods
genot. Tot bedelen kon ik mij niet verlagen
en tot stelen ontbrak mij den moed en de
eerloosheid. Door hoDger, vermoeidheid en
koude tot wanhoop gebracht, ging ik mij voor
de stadspoort op den grond nederzetten sn
den dood afwachten, als ik een welgekleede
heer zag aankomen D nood overwon eindelijk
mijne fierheid 1 Rood van schaamte, vroeg ik
eene aalmoes om een stuk brood te koopen.
Hij bpzag mij van hoofd tot de voeten alsof
ik een .lief was en met een ruw nNeen, ik
heb niets voor een bedelaar," ging hij zijnen
weg voort.
Ik bleef als aan den grond genageld staan.
In het gevoel van vernedering door die wei
gering veroorzaakt, meDgden zich wanhoop,
koude, honger Daar viel opeens mijn blik
op iets dat blonk ik raapte het op en zag
tot mijne groote vreugde, dat het een goud
stuk was, dat de man waarschijnlijk had
laten vallen als hij van mij wegging.
Verheugd over dien gevonden schat ijlde ik
naar de naaste herberg en liet mij spijs en
drank geven. Als ik nog bezig was met eten,
kwam dezelfde heer binnen en vroeg daar
naar eenen persoon, waarvan hij eene beschrij
ving gaf, die op mij paste, erbij voegende dat
deze een «souvereiu" gestolen had D« waard
wees mij aan en toonde hem het goudstuk dat
ik gegeven had Die heer herkende het al»
het zijue Ik werd als gnuwdi-f aangeklaagd
en niettegenstaande mijne tegenwerpingen,
werd ik tut twaall maanden dwangarbeid ver
oordeeld
Joris hield op. Het was klaar te.zien. hoe
d« herinnering aan die ongerechtigheid hem
door de ziel ging.
De aderen van zijn voorhoofd zwollen up
telijk" niet mogen vergeten voor zijn
politiek >De beginselen, levende in de
partijen der rechterzijde'', was te vaag,
niet >positief christelijk'' genoeg.
Begint werkelijk bovenstaande critiek
van den Standaard" niet op woorden
uitpluizerij" te gelijken Wij houden
meer van christelijke daden dan van
zooveel christelijke woorden zonder daden.
Ammoniak en Salpeter.
De goedkoopste eenig ratioueele stikstof-
bemesiing is eigenlijk die, waarbij het proces
van omzetting, oplossing en opname door de
plantenwortels zoo kort mogelijk verloopt.
Dr stikstof onder welken vorm ze ook gegeven
word» is te duur om ze te gebruiken, «ls
bodembe.mesting gesteld sl dat de che
misch geab*orbeerd wordeude N houdende
meststoffen zonder verliezen, voor en na tot
hun recht kwamen.
De stikstof wordt het best gegeven als
bemesting der plante i d.w.z. men geve stik
stof als er planten op den akker staan ot
weldra op zullen komen, die onmiddellijk
daarvan gebruik maken, dus als bemesting
bij het znaieu of als overbemesting. Als
stik8tofbeme»ting dient dan in de eerste
plaats, het chilisalpeter, om lat het salpeter
zuur door den bouwgrond chemisch niet
geabsorbeerd wordt omdat het zout op
losbaar in het bodemwater direct ten dienste
komt der plant.
Onder weikeu vorm de stikstof in den
bouwgrond wordt gebracht, hetzij in den
organischen of aminoniakvorjQ hetzij als
salpeter, het is slechts iu drn salpetervorm
dat zij in de planteu treedt. Het is voor
namelijk iu hun eerste groeiperiode dat de
planteu de meeste stikstof verbruiken het is
dus duidelijk, dal de salpitervorm de vorm
is voo de n bemesting. Er komen, algezien
van de bemesting met scheikundige meststof
fen va li stoppels, van den stalmest stikstof-
houdende mesistuff u genoeg in den grond
die in den zomer zoodra de bodrmtempe-
ratuur tusschen 5° en 55° C. is bij genoeg
zame aanwezigheid van kalk en toetreding
vnii lucht omgezrt kunnen worden in sal-
p»ter, die voor de overige groeiperiode kan
dienen.
Er is dus chilisalpeter noodig in het eerste
gedeelte, laat ons zeggen in de eerste helft
ten gevolge der pogingen die hij aanwendde
moest om kalm te blijven. Elsie legde hare
hand op zijn voorhoofd. Hij werd weder kalm
en ging na eene poos voort
Het was de eerste stap die men mij als 't
ware opdrong, en slap voor stap ging ik dieper,
niettegenstaande mijue tegenkanting Ik wor
stelde eeuige oogen blikken en men deed mij
ketens aan handen en aau voeten. Dat ik, de
zoon van eenen Engelschen graaf, een lord
zelf rechter mijner daden, onschuldig ver
oordeeld werd tot gevangenis net dwangarbeid
dat bracht bijna mijn hoofd op hol en maakte
mij waauzinnig.
Menigmaal beproefde ik door geweld, nit
de onteereude boeien los te geraken, tot dat
ik aan hauden en voeten bloedende, op mijn
haid bed nederzonk. Dikwijls heb ik mij later
afgevraagd hoe het mogelijk was dat ik niet
kraukziunig werd.
In plaatB van een zacht pluimen bed waar
aan ik gewoon was, lag ik in den kerker op
een handvol vuil stroo Iu plaats van de
vriendelijke blikken mijner ouders zag ik enkel
het morrend, afstootelijk gezicht der gevan
genbewaarders. Nood en ontbeering folterdeB
den verstooteliug van den graaf.
Ik verlangde naar den dood, maar zij kwam
niet op mijnen roep. Ik bleef leven, tot bittrre
ondervindingen.en niets kou mij er toe
brengen mijnen raam kenbaar te maken
Eindelijk werd ik kalm, als ik zag, dat mijn
tegenstand tot niets hielp en mijn lot verer
gerde, ik rag mij naar den arbeid geleiden
met andere boosdoeners. O, bittere smart 1 o,
diepe hoon 1
Zes maanden verliepen zoo en ik dacht aan
niets dan aan vlochten. Alle nachten lag ik
aan hpt venster mijner cel en vijlde er aan
de ijz*ren staven Eindelijk gelukte het mij er
t-enp te doorbreken, en in eenen donkeren
nacht, waagde ik h-t te vluchten. Ik sneed
de hèddMakené in stukk'-n en vet-vaardl
met d- re«-p-n ervan, «en zeil m t bfetfc" lk
ik my langs het v*nst*r ufi -t Ma r hef zed
was uiet lang geno g en als ik mij vnll i lie',
viel ik zoo ongelukkig dat ik mijnen arm hink
Maar ik gaf mij Diet verloren en boe vreeslijk
mijn arm mij lijden deed, waagde ik h t, de
muren van het gevang te beklimmen. Als ik
van het seizoen. En, als die in gepaste hoe-
veelheid grgeven wordt en in een voldoend
aantal malen, dan zal tl .t waarschijnlijk
goedkooper uitkomen dan dat men b.v.
zwavelzuren ammoniak geeft in den herfst.
Van ^goedkoop" gesproken, in 't alge
meen neeiut men aau dat de ammoniakstikslof
ongeveer a/i0 van de waarde heeft stikstof
ongeveer van de waards heeft van de
stikstof uit chilisalpeter natuurlijk praten
wij allen, die dit beweren den een of andere i
Duitschen professor na, mij dunkt dat het
theoretisch onmogelijk en onpractisch erg
moeilijk is, vast te stellen hoede verhouding
is van de stikstof uit zwavelzuren ammoniak
en die uit chilisalpeter. Het is natuurlijk,
dat de ammoniak N minder waard is dan de
chilisalpeter N.
De vraag is of ze, eigenlijk wel voor ver
gelijking vatbaar zijn en of die verhouding
wel door een getal is uit te drukken. De
rol der chilisalpeter is toch een andere. Die
is ffeen ■g» De salpeter is niet te vervangen
als overbemestingsmiddel, eenig als middel
om op een gegeven oogenblik den oogst te
dwingen. Het wil mij dan voorkomen dat
cj)ilis;ilpeter in zwavelzuren ammoniak nooit
een mededinger kan zien.
„Grasmest" en nog wat.
Wij hebben onzen lezers meermalen het
gebruik vaa mestmengsels ontraden, omdat
zij te duur zijn eu in vele gevallen niet
doelmatig. Maar besliste afkeuring verdienen
zij, wanneer de samenstelling niet bekend
is. Dit schijnt het geval te zijn met wat als
vGrasm-st" in een ongeteekend stukje onder
dit opschrift in tal fan vak- en nieuwsbla
den wordt aangeprezen. De eigenlijke naam
schijut te wezeu //Ohlendorff's speciale gras-
mest". welke, n*ar het heet, opzettelijk voor
weidebemesting vervaardigd is op de basis
van Peru-guano. Nu, Pe u-guauo kennen
wewe kennen ze als een voor bepaalde
gewassen en onder zekere voorwaardeu aan
te bevelen meststof, maar wat de schrijver
van hedoeld stukje aanprijst, kennen we niet.
Noch van de samenstelling noch »an den
prijs zegt hij iets, alleen geeft hij op als
aan te wenden hoeveelheid 500800 K.G.
per II.Aen belooft dan een //honderdvou
dige" teruggave der onkosten. Nu, dat is
zeker heel mooi, maar waarop baseert hij
die hoeveelheden eu die verwachting Hij
lichte ons eens in, opdat wij le weten,
wat ons aangeboden wordt2e of de prijs
iu overeenstemming is met het gehalte 8e
op het puDt was beneden te springen, werd ik
door eeueu der wachters gevat, die mij, ondanks
al mijne voorzichtigheid, bemerkt had.
De schildwacht hield mij vast en door
pmarten uitgeput, viel ik bezwijmd ten
gronde.
Als ik tot mij zeiven kwam, lag ik in het
huis van den wachter, en een dokter verbond
mijnen arm. 's Anderendaags werd ik voor
den magistraat gebracht en wegeus poging tot
twee jaar gevangenis veroordeeld Ik verdroeg
mijn lot met inwendigen haat Zwijgend en
somber liep ik onder de andere gevangenen.
Aan vluchten dacht ik niet meer en hadde ik
eraan gedacht, zoo ware het mij toch onmo
gelijk geweest, want uit voorzichtigheid deed
men mij iedoren nacht do boeien aan 1...
Ook die twee jaren verliepen ik was weder
vrij. Nn bizielde mij nog één wensch, nog
éèDe gedachte, de wraak ik besloot mij te
wreken op degenen die mij onteerd hadden
en ik deed eenen vreeselijken eed. Hadde ik
willen terngkeeren iu het huis mijns vaders,
onteerd zooals ik was, zoo stond zulks in
mijne macht niet ik had geen geld!-..
Eens dat ik door de straten ging of
beter sloop benauwd omziende want ik
dacht dat allei oogen op mij gericht waren
ontmoette ik eenen troep zeelieden.
Heda riep een hunner, kom eens hier en
zeg ons aan welke vlag gij toebehoort.
Ik verschrikte en zag hem zwijgend aan,
want ik wist niet wat zijne woorden mochten
beteekenen.
Kunt gij ons niet zeggen onder welke vlag
gij zeilt, riep een audere uit Uit welke
haven komt gij riep een derde.
Uit Nengate riep een knaap spottend uit,
din daar voorbijging en de vraag had gehoord.
Het blond steeg mij naar het hoofd. Ik sprong
i>p den straatjongen toe en duwde hem op
d n grond; de. matrozen lachten luid, klapte
in d« handen, ram n mij ir. hun midden eu
vo rde-D mij m«d«. Weldra waren wij aan
boord ran eenen dri muster
(Wordt vervolgd
