Nunamer 38
Zondag 10 Mei 1908i
31e Jaargang
Tweede Blad.
LANDBOUW
Reclame.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Portugal.
Oostenrijk-Hongarije.
Amerika.
Duitechland
BINNENLAND.
In den Tiiin.
Een Landbouwproduct voor
de Fabriek.
Wij sprakeu nog niet over ile bemesting
ran onzen tuin, maar ik veronderstelde,
dat die reeds tijdig door u waa aangewend,
waarschijnlijk, zooals nog meest gebruikelijk
is, mat natuurlijken mest, ot wellicht, wat
Toordeeliger uitkomt, maar eenige kennis
vordert, met kunstmeststoffen. Hoe ge echter
ook hebt gehandeld, ééne meststof is er,
welke ge, ten behoeve van uw groenten
cultuur, steeds in voorraad moet houden,
gedurende den geheelen zomer, d.1. chili-
salpeter. Dit is een stikstofhoudende rnest-
stol, welke een zeer drijvende kracht uitoefent,
ze brengt de in den bodem aanwezige
voedingsstoffen ter beschikki g der plant,
en dewijl zij zelf ook oplosbaar is in water,
is haar werking spoedig waar te aeir en.
Reeds na enkele dagen openbaart zich die
door een donkergroene kleur der bladeren
en eec krachtiger groei.
Vooral bevordert zij de ontwikkeling van
blad en stengel en daarom is deze meststof
in de eerste plaats aangewezen bij onze
bladgroenten.
Haar spoedige en krachtig* werking heeft
menigeen, die van de voeding dar plant
weinig afweet, verleid om het bij de be
mesting van zijn hot alléén met chili te
probeeren, maar dat gaat nietook kali,
phosphorzuur en kalk behoeft de plant, en
deze stoffen dienen dus tevens te worden
verstrekt, 't zij in stal- of in kuustmaet.
Ieder heeft bij ondervinding, dat groenten,
die snel groeien en niet staan te j.pratten'
op den grond, veel smakelijker, nwlscher
zijn, en zoodanige groenten krijgt meu dan
ook door toediening wan chilisalpeter. Wan
neer men merkt, dat zijn spinazie of sla
b.v. niet best voortwil, omdat de grond of
het weer te koud, of de bodrm mi&schien
te schraal is, dau hale men den chili-zak
voor den dag en strooie van de meststof,
bij droog weer, een handvol in ééomaal
niet te veel 1 over het bed uitProb»-
tum est! Een hoeveelheid van 100-150
gram 1—i1/3 om) per keer is voldoende.
Zulk een hoeveelheid k n men aanwenden
als de plantjes opkomen en daarna met een
tusschenruimte van een week nog een paar
maal.
De Rijkstuinbouwleeraar voor Gelderland
deed b.v. alzoo en ter vergelijking liet hij
ook een paar bedden onbemest, welke
echter wel, zoo goed als de andere een
lichte stalmest en daarbij nog een kunst-
u.estbemesting hadden ontvangen. De uit
komst was zeer in 't voordeel der beide
wverbemeste beddenop 26 April oogstte
men daarvan 10 kenmandjes of 31 K. G
per bed, terwijl het gewas op de beide
andere bedden zoo slecht groeide, dat het
zoo goed als niet oogstbaar werd. Bij wor
telen viel een overeenkomstig verschil te
cunstateeren. Terwijl zij op de over bemeste
bedden goed gloeiden en tijdig een behoor
lijke opbrengst gaven, bleven zij op de
niet-overbemeste bedden ver in ontwikkeling
achter en waren zoo laat oogstbaar, dat zij
althans voqr vroeg gewas niet meer in
aanmerking konden komen.
De sla kon van de overbemeste bedden
een week eerder gesneden worden dan van
de andere, terwijl het gewicht van eerstge
noemde een derde grooter was. Ook te
Aalsmeer, in het Westland en in Limburg
kreeg men bij verschillende groenten voor-
deelige uitkomsten.
Een spoediger en raak beter resultaat
verkrijgt men door de meststof in een
zwakke oploisinghoogstens 1 gram op 1
L. of 1 ods op 1 H. L. water toe te dienen.
Wie de oplossing zwakker neemt en vaker
toedient, handelt nog veretandiger. Wij kun
nen onzen lezers van deze bemeitingswijze
veel genoegen voorspellen. C. B.
Neemt nu de proef!
Met een enkel woord willen we bij onze
lezers aandringen om, voorzoover dit nog
niet door hen is geschiedt, niet na te laten
thans en dan zoo spoedig mogelijk
hun hooiland op behoefte aan een stikstof-
bemesting door een vergelijkende proef te
onderzoeken.
Aan een dergelijke bemesting wordt door
■zeer reien geheel niet gedacht komt de
gedachte daaraan al bij hem op, dan wordt
ze ten slotte toch onnoodig, overbodig ge
acht, verkwisting zelfs.
Nu willen we volstrekt niet beweren,
dat op alle hooi laat staan weilanden,
een atikstofbemesting op haar plaats »ou
zijn, d. w. z. met voordeel zou kunnen
worden toegepast Allerminst I
Maar wel is het onze stellige overtuiging,
gegrond op eigen ervaring en op de resul
taten, verkregen door vele anderen, dat een
zoodanige bemesting op tal van graslanden
in een dringende behoefte zou voorzien, en
waar zij thans verwaarloosd wordt, dit ge
wis de werking der andere meststoffen
onvolledig maakt en den oogst drukt, ver
mindert. Vele boeren zijn inderdaad het
slachtoffer van de zoo lang en zoo luid
verkondigde meening, dat op grasland een
stikstofbemesting niet noodig is, omdat dr
klavers deze voedingstof uit de lucht weten
te verkrijgen. Dat was een mooie theorie,
die den boeren toelachte het gaf een be
langrijke besparing, want de chili of de zw.
ammoniak i* duur. Maar helaas de praktijk
stoorde zich aan die mooie leer niet en
was daarmee niet steeds in overeenstemming.
I» dan die theorie eeD fictie, die meening
een dwaalbegrip Niet geheel Ten deele
wel Werkelijk hebben de klavers, als be
hoorende tot de vlinderbloemige gewassen
het vermogen om de stikstof nit de damp
kringslucht vast te leggen. In zooverre is
die leer waar. Evenwelmet die stikstof
zijn de grassen niet direct gebaat, want zs
is in een organischen vorm, in een vorm
dos, waarin de plant haar niet kan benut
ten. Nu kan door inwerking der lucht op
den bodem, in niet-koude, natte, zure gras
landen die slikstofvorm worden omgezet in
salpeterzuur en dan kan het gras er tan
profiteeren. Maar niet overal zijn de om
standigheden daarvoor gunstig, op vele
gronden heeft het héél geen omzet van
beteekenis plaats. En dan lijdt de plant, bij
al dien overvloed, nog gebrek
Hierop raag nog wel eens de aandacht
worden gevestigd, vooral in dit koude voor
jaar, nu in den bodem de salpeterzuurvor
ming tot heden maar smper plaats vond
terwijl ook de veelvuldige regens in den
afgeloopen herfst en winter een goed dee
an het voorhande zijnde salpeterzuur hebben
uitgeloogd.
Lrzcr», neemt eens een proefOnderzoekt
dit jaar eens of uw grasland wellicht be
hoeft# heeft aan stikstof! Strooit eens een
100-150 KG. chilisalpeter per H. A. uit
Mogelijk blijkt u dan, dat die aanwending
niet alleen den oogst vermeerdert, maar
ook bjj u, evenals op tal van velden, waar
een dergelijke proef genomen wsrd, zelfs
zeer rendabsl is, en tot dusver zeer tot uw
«chade werd weggelaten.
Haast u dan echter, want de geschikte
lijd is erC. B.
In sommige streVen. vooral in die, we ke
in de nabijheid liggen van zoogenaamde
pulp- en jamfabrieken, ziet men te en
woordig gansehe velden koolrapen, als hoofd
gewas verbouwd.
Het artikel schijnt erg gewild, en goe
bij prijs te zijn. Bij een oordeelkundige cu -
tuur is een opbrengst van 50000 K.G. per
H.A. niets ongewoons. Het voorname doe
dezer cultuur is een groote opbrengst aan
kilogrammen te halen, dus groote wortelen
en veel.
Behalve een diepe grondbewerking een
vetten maar geen bemesten grond (niet pas
bemest met stalmest bedoel ik) is het noo
dig de planten op een afstand ven onge
veer 80 eM. te houden. Wanneer ik zeg,
dat een H.A, wel 50000 K G. kaa op
brengen dan ga ik daarbij van de veron
derstelling uit, dat de voedingstoestand van
den bodem voldoende is. Wanneer we knol
len en bladeren te samen rekenen, dan
wordt door dit gewas per 1000 K.G. ge
middeld aan den grond onttrokken 5 K.G.
stikstof, 2.2 K.G. phosphorzuur en 5 K.G.
Kali. Een gemiddelde oogst van 50000
K.G. (knol -f- blad) heeft dus noodig 280
K.G. stikstof 110 K.G phosphorzuur en
280 K.G. kali. D-t is eeu enorme hoe
veelheid voedingsstof, die bijna in geen
enkelen bouwgrond, die niet opzettelijk
bemest is gevonden wordt. De koolrapen
voor de fabriek worden dan ook behalve
met stalmest druk bemest met kunstmest,
vooral met kali en ehilisalpeter maar ook
superphosphaat of slakkenmeel.
Wanneer de bodem iu het Bajaar geen
kaïuiet ot slakkenmeel heeft gehad geeft
men hem in het voorjaar, veronderstellende
dat de bodem rijk met stalmest is voorzien,
300 K.G. supe.phosphaat en 400 500
K.G. patentkali.
Het chilisalpeter waarvan de gansehe
kwantitieit ook minstens 5000 K G. be
dragen moet wordt in de meeste gevallen
2 maal gegeven.
De 2e helft als overbemesting gegeven
zaait men als de planten op rijen staat en
gehakt zijn. Deze bemesting kost nog al
wat maar om de hoogste opbrengsten te
halen, moet men ook wat uitgoven en ver
geleken bij den prijs, dien men behalen kan
is die uitgave nog zoo groot niet.
eter raad dan het
volgende u geeft, is
er voor u niet te
vinden, zoo gy aan
de maag lydt.
Gy hebt hier in der
daad de aanduiding van
het beste geneesmiddel
dat gy gebruiken kunt, zoo het er u
om te doen is een goede spysverte-
ring en een volkomene opname van
het voedsel weer te krygen. De Pink
Pillen herstellen de slechte magen.
Zy verteren het voedsel niet, in de
plaats van de maag, wat een slecht
middel zou zyn maar zy geven aan
de maag de kracht de verterings
arbeid zelf te verrichten. De Pink
Pillen geven krachten aan alle ver
zwakten.
Verkrijgbaar bij alle goede drogisten en
bij Snabilié, hoofd-dej othouder, 7 Groote
Markt Rotterdam. Prijs f 1.75 de doos, t 9—
p«r 6 zes dooeen.
Er is werkelijk nieuws uit Marokko en
het zou best kunnen gebeuren, dat het een
bron werd van vele andere nieuwtjes. Het
feit is dit, dat een hoeve, toebehoorend aan
een üuitsch beschermeling, een rijk, aanzien
lijk en vredelievend man, een man dos die
onder een stolp gezet verdien (e te worden
door Fransche troepen is overvallen en uit
geplunderd.
Ter*ijl toch gezegde rijke, aanzieulijke en
redelievende man, zooals er uitdrukkelijk
bij gevoegd wordt, niet in 't minst aan den
trijd hee t deelgenomen, of partij gekozen.
Het blijkt zich nog ernstiger te hebben
toegedragen dan eerst kon worden gedacht
Het was geen ongeluk, geen vergissinhet
was opzet waarmee generaal d'Amade de
bezittingen van den Duitschen beschermeling
verwoestte.
Hij was door den Franschen bevelhebber
naar de Makera gezonden met vredesvoor
stellen en door de oproerige Marokkanen als
gijzelaar vastgehouden.
De Franschen dachten aan verraad en ver
woestten zijn huizeu <sn tuinen, plund rden
zijn voorraden en namen zijn ondergeschikten
gevangen.
En zulk een plundering moet volgens eeu
berieht aan de Kölnische Zeitung tegen nog
een anderen Duitschen beschermeling zijn
gepleegd. y
Men oegrijpt dat de Duitschers in Marokko
in groote opwinding verkeeren e i dat de
eendracht der Europeesche mogendheden
tt-genover de Mooren zoo noodig, niet beter
wordt-
De Köln. Volksz, bevat een zeer scherp
artikel, waarin van de eer des volks wordt
gesproken, die niet mag worden weggewor
pen, v«n Delcaseé's gee t die herleeft........
Inderdaad, de toestand schijnt ons toe zeer
ernstig te z n.
Manuel II.
Lissabon in vlsggentooi.
In de haven gebulder van kanonnen.
Lsngs de straten veel volk, dat d-n Ko
ning toejuichte, terwijl hij reeds naar het
gebouw der Staten-Generaal, om er den ted
op de Grondwet af te leggen en er gekroond
te worden.
De Koning sprak de Cortes toe.
Van ganscher harte en volgens de Grond
wet Zhl ik aldus Z. M., al mijn zor
gen wijden aan de bevordering der welvaart
van het vaderland en daarbij nauwkeurig de
wetten vau het Rijk voor oogen houden.
Als eenige belooning wensch ik da liefde
van het volk.
De voorzitter der nationale vergadering
antwoordde Dat de Koning bet Parlement
had hersteld, heeft, zeide de vooizilter, aan
de natie de stralende hoop ingeboezemd, dat
de dagen van vrede en voorspoed en ds ver
wezenlijking van de wettige, weoschen van
een onafhankelijk folk zullen komen".
Men vierde verder druk feest in Lissabon,
en aan deu vermoorden Don Carlos dacht
men niet meer. Wel echter de Over »eid,
die den jongen Koning door een haag van
geweren heeft doen bewaken, toen hij over
straat raed.
Te Rijssel is een spion gepakt, die reedï
bekond heeft, dat hij werksaam was voor
Duitscbland. Hij heet Edouarn Reek. Hij wjb
1 Januari van dit jaar naar Rijssel gekomen
om zich op de hoogte te stellen van aller
lei militaire aangelegenheden de stad betref
fende, als de inrichting van de forten en de
magazijnen van krijgsvoorraden en de veran
deringen welke zouden worden uitgevoerd bij
de sloopiug van oude vestingwerken. Reek,
is aangebracht door een Fransche soldaat
Léon' Revéré. Reréré had in een gesprek
met Reek het vermorden gekregen dat hij
met een spiou te doen had. Hij stelde zich
zelf toen voor als een Belg van afkomst,
die, als er oorlog mocht komen naar België
zou verhuizen. Reok kreeg de o ertuiging
dat er met Revéré wat aan te vangen zou
zijn en vroeg hem of hij hem zekere stuk
ken wilde leveren. Revéré stelde toen zijn
meerderen op de hoogte en zoo is Reek ge
vangen genomen. Er wordt verteld en wie
er lust in heeft mag het gelooven dat
Reek, toen hij gevangen was genomen en
door de mand viel gezegd heeft,Ik dacht
dat de antimilitaristische propaganda meer
uitwerking had gehad dan hier blijkt.'
Het is een weemoedig jubilé, dat Oos
ten rijk's giijze keiztr viert en dat gisteren
zijn hoogtepunt bereikte, toen Daitschlands
keizer persoonlijk en op eigen aandrang
nadat eigenlijk was besloten dat geen eroote
feestelijkheden zouden plaats hebben, hem
gelukwenschen kwam.
Zestig jaren souverein, het is een zeldzaam
jubilé dat in de laatste eeuwen, vcorzoover
wij ons herinneren, nog alleen door koningin
Victoria is beleefd. Eigenlijk zijn de zestig
jaren nog niet vol. Het was den 2den
December 1848 dat keizer Ferdinand
afstand deed van den troon ten behoeve
van zijn neef Frans Jozef, toen nog slechts
78 jaren oud.
En op dien leeftijd moest deze een ambt
a*nvaarden dat zijn oom en voorganger te
zwaar was geworden, zoodat hij het midden
in de ernstigste omstandigheden nederlegde
In Oostenrijk zelf had reeds maanden lang
van half Maart af, een toestand van oproer
en revolutie geheerscht, nadat eerst door
Mrtternich's politiebeetuur een gespannen
toestand was ontstaan, die wel bijna moest
leiden tot een uitbarsting.
De staatsman, die tientallen van jaren
feitelijk Oostenrijk had geregeerd, vluchtte
naar Engeland, maar de revolutie legde zich
niet neerde koning zelf moest de wijk
nemen naar Tirlo. Door den hem afge
dwongen couetitueereuden Rijksdag ui'ge
noodigd naar Weenen terug te keeren, vol
deed hij aan dit verBoek, maar een nieuw
oproer, waarbij de minister van Oorlog werd
vermoord, deed hem nogmaals vluchten
waarna met wapengeweld de stad moest
worden heroverd.
En midden in zulk eeu toestand moest
Franz Jozef, een achttienjatig jongman, op
treden als souverein.
Nog ergerhet Hongaarsche deel van
het rijk, door Kossuth reeds langen tijd in
staat van opwinding gebracht, erkende Fer
dinand's troonafstand niet en nam den schijn
aau, den „weUigen heerscher' tegen den
jongen Franz Jozef te handhaven....
Het werd 1867 eer Franz Jozef plechtig
alt- koning van Hongarije kon worden ge
kroond.
En toen was reeds een jaar te voren de
slag bij Königgratz geleverd, waardoor Bis
marck's plan, om Oostenrijk van zijn hoogen
rang in de rij der mogendheden te stooten,
werd volvoerd.
Thans is de keizer vau het door Bismarck
gevestigd Duitsche Rijk de gast van den
zelfden Franz Jozef, die trouwens reeds jaren
zijn bondgenoot is.
Er zijn er, die in dit bezoek eenig gebrek
aan fijn gevoel hebben meenen op te merken,
die. het een al te pij. lijke beproeving vinden,
den grijzen jubilaris te doen verkeeren iu
den kring der Duitsche bondsvorsten, waartoe
hij ook eenmaal behoorde en waaruit bij
met geweld werd verjaagd
Aan den anderen kant zal het hem echter
eeu opbeurende gedachte zijn, dat de Duitsche
vorsten thaus tot hen. komen als een zeer
gewaardeerd bondgenoot. Men stelt het te
Berlijn op hoogen prijs, dat Frans Jozef
zulk een trouw bondgenoot is en het is
wellicht vooral om aan die erkentelijkheid
uiting te geven, dat de Duitsche keizer er
zoo op aangedrongen heeft den grijzen
monarch te komen huldigen.
sloten, prins Eulenburg in Liebenberg in
voorloopige hechtens te nemen.
Men zegt, dat hij vandaag naar het Ber-
lijnsche ziekenhuis de Charité zal overge
bracht worden.
Prins Eulenburg is hedenmiddag in een
ziekenautomobiel naar hier vervoerd en onder
gerechtelijke bewaking in de Charité opge
nomen.
Aankomst der vloot te San Franslseo.
De vloot der 16 slagschepen is dan ein
delij te San Francisco aangekomen. Zij
werd daar met groote geestdrift ontvangen
door een menigte van vele duizenden. Overal
waren de heuvels bij de invaart dsr baai
met kijkers bezeten ook op het water we
melde het van bootjes en sahepen met b«-
langslellenden.
De volbrenging van den tocht en dat
zonder eenig ongeval van beteekenis be
kroont een in waarheid magnifieke verrich
ting. De oude admiraal Evans heeft zelf
de leiding gehad bij 't afleggen van het
laatste gedeelte van de groote reis. Dins
dag liet hij sich te Monterey aan boord
rengen van de Conuectieut, welk slagschip
toen de admiraalsvlag heesch en zich aan het
hoofd stelde van de. vloot. De admiraal was
naar men zich herinnert eenigea tijd
in een Zuid- Californische badplaats gaan uit
rust.'n. Maar de triomfale binnenkomst door
(-ide Gouden Poort heeft hij zelf willen leiden.
De binnenvaart moet een schitterend
schouwspel zijn geweestwant niet enkel de
zestien siagsobepen uit deu Atlantischen Oce
aan uamen er aau deelmaar ook de 8 gioote
oorlogsbodems die van Seattle kwamen, had
den zich bij de armada aangesloten.
Een krachtige neger-organisatie in de
Vereenigde Staten, de Negro-American Poli
tical League, welke boogt op 800.000 leden,
heeft het besluit genomen, bij de verkiezingen
voor het Presidenlschap de 'candidatuur van
Roosevelt ol Taft te bestlij deu. Mocht een
dier beiden ter conventie te Chicago worden
aaugewesen als candidaat der Republikeinen,
dan zullen de leden der N. A. P.L. hem overal
bestrijden, vooral in de Noordelijke en Weste
lijke Staten. De Negerpredikant Milton Wal-
dron, die president is van de League, gelooft,
dat de stemmen der negers de Rupublikein-
sche meerderhedeu in de Staten Connecticut,
Delaware, Ohio, Indians en Kansas kunnen
doen omgaan ten gunste der Democraten. De
League heeft een hoofdkantoor gevestigd te
Washington.
Gisterenavond heeft het gerecht
De Prins nuar het Noorden.
Omtrent de reis die Z. K. H. de Prins
voornemens is naar Noorwegen met een
bezoek aan de Noordkaap Ie maken,
verneemt men, dat Z. K. H. in gezel
schap van den groothertog van Olden
burg en familie, dien tocht tegen 13
Juni a s. zal aanvaarden.
Z. K- H. zal na algeheelen afloop van
de oefeningsreis in de Noordsche wate
ren van het pantserschip Van Hsemf
kerek, op de thuisreis van dat oorlogs
vaartuig, aan boord daarvan naar Neder
land terugkeeren.
Koningin Emma naar Zweden.
H. M. de Koningin-Moeder zal den
19en dezer vertrekken naar Ulriksdal
bij Stockholm om een bezoek te brengen
aan de Koningin-Weduwe van Zweden.
Den 5den Juni zal H. M. hier te lande
terugkeeren en het paleis Soestdijk be
trekken.
Melerijsebe Bank.
Men verwacht, dat de crediteuren in
het faillissement dezer Pank te Eindho-
30 a 40 pCt. schade op hun vorderin
gen zullen lijden.
Naar Lourdes.
Gister-ochtend vertrokken uit Rozen-
daal naar Lourdes achtereenvolgens drin
volle treinen met niet minder dan 1100
Nederl. pelgrims, onder welke, ;met de
noodige verpleegers en verpleegster»,
100 zieken, die in twee hospilaalwagen»
en drie ambulancewagens plaats vinden.
Het alcoholgebruik In Nederland In 1907.
In 1907 werd aan accijns op het ge
distilleerd de som van f 26,851,358
ontvangen tegen f 26,891,045 in 1906.
In ronde cijfers werd dus t 40 000 min
der opgebracht, wat wijst op een minder
gebruik van 62,700 L.
Ook de accijns op bier en wijn is
afgenomen en wel met f 50.000 (1,417,966
in 1907 tegen f 1,468,353 in 1906) en
daar het accijnsgebruik vrijwel constant
zal blijven, kan die f 50,000 dus grooten-
deels worden toegeschreven aan een
be- verminderd biergebruik.
