Nummer 58
Donderdag 23 Juli 1908.
31e. Jaargang,]
Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
NL
De Prov, Bond van R.K.Iiesver-
eenigingen in Noord-Brabant.
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
BEKENDMAKING.
HET GEHEIM
VODDENRAPER
Uitgever:
AN TOON TIE L E
FEUILLETON.
De Münchener Jaardag
van den Duitschen
Schoen- en Schachten-
fabrikantenbond.
snccumn
RAOUL DE NAVERY.
b
200
140
210
130
90
a 40
k 16
22 ct
per
fü l.iBSslriilsrkr Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Fran< o per post door het geheele rijk f Ü.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco tc zenden aan den
Uitgever.
W A A L W IJ K- Telefoonnummer 38.
Advertrntikn 17 regels f 0.60 j daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten- Reclames 15 cent per regel.
Men kan het teerste weefsel
met Sunlight veilig wasschen.
Wit goed wordt witter, en gekleurd
goed wordt levendiger van kleur, zoo
dra Sunlight slechts gebruikt wordt.
zachte zeep of andere wasch-
middelen Uw goed boschadigen
en de kleuren hebben doen
verschieten,
denk dan
eens aan
het woord
Sunlight.
612
WinterdicBstrcgcling Staatsspoorwegen.
Het Gemeen(abe8tuur van Waalwijk maakt
bekend, dat ter Secretarie alhier, ter inzage is
nedergelegd een exemplaar van de door de Maat
schappij tot exploitatie van Staatsspoorwegen
ontworpen winterdienst regeling 190S/09.
Eventueele opmerkingen betreffende dat dienst
regelings-ontwerp, behooren vóór of op 5 Au
gustas aanstaande, rechtstreeks te worden ge-
tonden aan den Minister van Waterstaat.
Waalwijk 20 Juli 1908.
Het gemeentebestuur voornoemd,
De Burgemeester
'In. DE SüRMONT DE BAS SMBELE.
De Secretaris
F. W. VAN LlEMPT.
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN".
VAN DEN
NAAR HET FraNSOH VAN
14.
Na verloop van twee jaren, woonde mijn
gezin in een prachtig huis, dat mij toebehoorde
en mijne uitgestrekte werkplaatsen stelden mij
in staat aan mijne zaken steeds meerdere
uitbreiding te geven.
Natuurlijk moest ik maatregelen nemen
tegen mogelijke onheilen mijn vermogen stak
geheel in mijne zaak en de vonk van een
mijner smederijen kon den eigenaar en den
fabrikant doodarm maken. Ik verzekerde mij
derhalve tegen brandschade. Helaas ik kon
mij niet tegen het ongeluk verzekeren
De gast van den eerw. heer Bernard streek
met de hand over de oogen.
Moed gevatlispelde de priester, moed
gevat
Het is sinds dat oogenblik, vervolgde de
ongelukkige mau, dat ik ophoud mij zelve te
verklaren, wat de justitie van haren kant zoo
goed te verklaren wist.
Er blijft n een opperste rechter, merkte
de priester aan.
Ik heb mij dan ook op Hem beroepen
Ora voort, mijn vriendik luister naar
u met geheel mijn hart.
Ik verzekerde derhalve do gebouwen,
die tot werkplaatsen dienden, mijn eigen
woonhuis en da machines, die mijne magazij
nen vulden, voor de som van anderhalf milli-
oen.
Eene fabelachtige som
Genoegzaam, ziedaar alles. Ik had In
[Ingezonden)
Op 21 Juni 1.1. hield genoemde Bond
zijne jaarlijksche algemeene vergadering
te München. Gelijk vorige jaren werden
er zeer interessante punten behandeld.
Gelet op de toename zoowel der fabri
kantenbonden als arbeidersvereenigingen
in beteekenis en getalsterkte, gelet ook
op het sociaal en economisch standpunt,
dat elk dezer voor zich inneemt en beide
gaandeweg meer en meer in aanraking
met elkander brengt, is eene kennis van
de strekking dier vergadering en van de
daar heerschende stemming zoo al niet
noodzakelijk, dan toch zeer doelmatig
voor alle hier ten lande in de Schoen
industrie betrokkenen, daar ook bij ons
het rechtsbewustzijn van werkgever en
werknemer zich meer en meer concen
treert en versterkt in de vereeniging.
Het Duitsche fabrikantenblad »Der
Schühmarkt" geeft een uitgebreid verslag
dier vergadering, waarvan wij het meest
belangrijke in het kort wedergeven.
De Voorzitter begon met er op te
wijzen, dat in het afgeloopen jaar en ook
in de eerste helft van dit jaar de Bond
eene flinke werkzaamheid ontplooid had,
en dat van de arbritrage of scheids
rechterlijke uitspraak in geschillen tus-
schen werkgever en werknemer meer
dan voorheen gebruik is gemaakt. Het is
duidelijk gebleken, dat de in het vorige
jaar bij wijze van proef ingevoerde over
eenkomst, dat bij het ontstaan van ge
schillen tusschen den fabrikantenbond
en den lederarbeidersbond voeling met
elkander zal gehouden worden, zeer goede
dienster» bewezen heeft, en daardoor in
meerdere gevallen een uitbreken van
strijd vermeden, en een reeds begonnen
strijd is gesust. De aanstelling van een
bondsxaakwaarnemer is geschied en wel
in den persoon van c}en Heer Ernst
Wolf uit Berlijn. Voorts werd gewezen
op den gedrukten zakengang ten gevolge
van de algemeen heerschende malaise
en de doorgestane geldcrisis, doch tevens
opgemerkt, dat de Schoenindustrie, die
voorraad eene groote hoeveelheid machines,
die zeer hoog van prijs waren, en ik moest
zo beschermen. Ik zal u zelfs bekennen, dat
ik daaromtrent vrij van ongerustheid was.
Uit vrees van mijne werklieden in verlegen
heid te brengen, ging ik voort met hen te
laten werken, ondanks den stilstand, die op dat
tijdstip in de zaken heerschte, en ik wist niet wat
ik met den overgrooten voorraad zou doen, die
in mijne magazijnen opgestapeld lag, als de
handelskrisis, waaronder wij allen leden, niet
spoedig genoeg een einde nam, om ons te
beletten het cijfer van onze voortbrengst te
verminderen.
Eene bestelling uit Engeland kwam mij
plotseling uit de verlegenheid redden Alles
wat ik in voorraad had, werd mij afgekocht,
hetzij voor de marine, hetzij voor de spoor-
wegon, en in veertien dagen tijds bleef mij
geen enkele der machines over, waarvan de
opeenhooping mij zorg begon te baren.
Nu kon ik eenen mijner vurigste wenschen
verwezenlijkenvan de opbrengst van dien
gelukkigen verkoop, kon ik een rtservekapi-
taal afnemen; de uitzet van het kind, de rust
van het gezin was voortaan voor de wissel
valligheden van den handel beveiligd.
De echtgenoot, de vader verheugde zich
evenzeer, als de koopman.
Op zekeren nacht werd ik eensklaps opge
schrikt door een scherpen stank van rook. Ik
stond op, opende een raam, dat op de plaats
uitzag, en ontwaarde tegenover mij een donkere
massa, nit welke dikke rookwolken opstegen,
waartnsschen reeds vonken glinsterden.
Doodelyk ontsteld spring ik terug en wek
mijne vrouw met den uitroep Brand brand 1
Zij zag mij verwilderd aan, trok in haast
haar morgenkleed over, wikkelde het kind
in eenen doek en snelde naar de trap.
Ook daar woedde het vuur. Een verstik-
kende rook kwam ons van beneden tegemoet
het huis brandde, zoowel als de werkplaatsen.
Ik riep om hulp; de dienstboden ontwaken,
de tuinman gaat ijlings eene ladder halen, zet
die tegen den muur van het huis, die in den
tuin uitkwamen en klimt er tegen op.
Kom, mevrouw, sprak hij, kom 1
Neem eerst het kind aan, antwoordde
mijne vrouw.
hare producten meer dienstbaar maakt
aan de behoefte dan aan den luxe, toe-
komstelijk in minder goede jaren niet
zoozeer te lijden zal hebben, dan menige
andere industrieën. Wat ook van deze
optimistische stemming waar zij, met
recht werd er opgewezen, dat iedere
achteruitgang aan arbeidsloon en de daar
door ontstaande besnoeiing der uitgaven
ook ongunstig op de Schoenindustrie werkt.
Het is dus gebiedendzich op vernuftige
wijze aan de veranderde tijdsomstandig
heden aan te passen.
Gekomen aan het puntnDe arbeiders
beweging en het standpunt dat onze Bond
daartegenover inneemtsprak de Voor
zitter kommerzienrat Manz, uit Bamberg
aldus Sinds jaren heeft het arbeiders
vraagstuk in onze beraadslagingen een
voornaam hoofdpunt uitgemaakt. Reeds
veel is er door strijd moeten worden
uitgevochten, en ook in de toekomst
zullen wij daarvan niet volkomen be
waard blijven. Men bevindt zich betrek
kelijk het arbeidersvraagstuk voortdurend
in een ontwikkelingsproces, derhalve moet
men dat vraagstuk ieder jaar al meer en
meer grondig behandelenvan tijd tot tijd
nieuwe richtpunten opstellen, en de
verhoudingen van gisteren aan eene
revisie onderwerpen. Spreker moet er bij
deze gelegenheid nog eens aan herin
neren, dat bij de oprichting van den
Bond besloten werd, het vereenigings-
recht der arbeiders niet aan te tasten.
Dat hier en daar een lid daartegen mis
doet is tegen het beginsel van den Bond
en het Bestuur behoudt zich het recht
voor zulk een lid ter verantwoording op
te roependaar hij den Bond in een
valsch daglicht plaatst. Ook moeten de
leden zich bij voorkomende geschillen
houden aan de letter van 4 der Statuten
en niet eigenmachtig optreden. Geschiedt
dit niet, dan zijn de medeleden van alle
verplichtingen ten opzichte van zulk een
lid af. Men neme dus principieel in ge
schillen steeds eene vredelievende houding
aan, zonder dat deze van zwakheid be
hoeft te getuigen. Spreker is altijd van
meening geweest, dat de spoedige bijleg
ging van een strijd de beste en nuttigste
regeling is.
Maar bij machtsvragen, bij eene on
rechtvaardig ingrijpen der arbeiders,
Een minuut later waren wij alle drie gered.
De geheele wijk was in opschudding, de
pompiers kwamen toegesneld, de menigte
6choolde samen. De emmers gingen van hand
tot hand, de wijde, zwarte buizen der spuiten
wierpen dikke waterstralen in den gloed, doch
de brand nam toe. Hij verteerde het hout,
boog het ijzer, deed de rniten springen. He
laas hij verzwolg twee moedige mannen,
eenen werkgast van de fabriek, die op het
geroep van de ramp was komen toegeloopen
on mijne boekeD aan de vlammen poogde te
betwisten, en een van die onversaagde pom
piers, wier lens het woord «plicht" is, en die
door een nederstortenden balk doodelijk ge
kwetst nederviel.
Mijn Godmijn God zuchtte de pries
ter.
Het is alreeds vreeselijk genoeg, niet
waar, eerwaarde
Ja, wel vreeselijk
En toch is het nog slechts het veorspel
van het drama. Die nacht van vlammen, ver
woesting, dood en tranen, liep ton einde.
Mijne boeken waren gedeeltelijk verbrand
de som, die ik nit Engeland had ontvangen
en waarvoor ik nog geene plaatsing had ge
vonden, was verteerd, verzwolgen de bank
biljetten hadden een hoopje zwarte asch
achtergelaten
Een misdadiger had het goud geroofd, want
men vond geene staven onder de puinhoopen.
Mijne vrouw, mijne zachte en moedige vrouw,
hield niet op mij, hoe bedroefd zij ook zelve
was, woorden van opbeuring en troost te
doen hooren.
Voorzeker is het een ontzettend verlies,
sprak zij gij meendet ons aller toekomst
verzekerd te hebben, en nu hebben wij geene
enkele spaarpenning, maar de brandschade
van ons huis en de werkplaatsen is immers
gedekt door de verzekeringgij geniet een
groot kredietde kassen van uwe vrienden
zullen zich voor n ontslaiten en, dank zij uwe
kennis van zaken, zult gij weer spoedig de
toekomst van onze kinderen verzekerd hebben.
Ik heb nog vergeten om te zeggen, dat zij
weer verwachtte moeder te worden.
Den geheeltn dag zette de vlam haar ver
nielingswerk voort. Mijn* vrouw verliet mij
moet men onverbiddelijk zijn. Spreker
herinnert aan den onzinnigen eisch der
arbeiders (sociaal-democraten. Vert.) om
den len Mei als feestdag vrij te geven
(en terechteene zinlediger demonstratie
als de Meidag kennen wij niet. Vert.)
Maar wanneer de arbeiders eene gerecht
vaardigde verbetering hunner positie
vragen, welke binnen de grenzen der
billijkheid blijft, moeten de Jabiikanten
eene gedachtenwisseling daarover niet den
pas afsnijdenen al die soort van dingen
maar op de lange baan schuiven.
Ook de vraag, of men slechts met
eigen arbeiders of ook met de vertegen
woordigers eener arbeiders-organisatie
in onderhandeling zal treden, werd her
haaldelijk opgeworpen. Vroeger had men
het standpunt ingenomen, slechts met
eigen arbeiders te onderhandelen. Maai
de omstandigheden zijn anders geworden.
Men kan den arbeiders niet ontzeggen,
zich door den Vertrouzuensman hunner
organisatie te laten vertegenwoordigen.
Het is onmodern en niet meer van onzen
tijdt eene onderhandeling met de besturen
van organisaties niet te dulden, zoolang
dezen zich niet schuldig maken aan een
te ver gaan, door onware beweringen of
opruiingen. Het Bestuur van den Bond
van Duitsche Schoen- en Schachten
fabrikanten heeft ook officieel voeling
met de arbeidersbonden gehouden. Door
den Voorzitter van den Centralen Bond
van Schoenmakers in Duitschland is ter
tijde het voorstel gedaan, dat bij arbei
dersbewegingen voor ieder afzonderlijk
geval voeling met elkaar zal gehouden
worden. In dit voorstel heeft men toe
gestemd en op dezelfde wijze ook met
de andere bestaande (organisaties over
eengekomen, n.l. met de z. g. Hirsch-
Dunkersche vereeniging en de christelijke
vakvereenigingen. (Met de sociaal-demo
craten natuurlijk niet- Vert.)
Wanneer eene grief zich voordoet, dan
zal die allereerst onderzocht worden, om
eene verdere opeenstapeling van brand
stof te voorkomen.
Anderzijds heeft men gelegenheid, aan
de besturen der organisatie's voorkomen
de grieven uit fabrikantenkringen ter
opheffing van oneenigheden voor te
leggen. Daartegenover mag verlangd
worden, dat die gevallen waarin tot heden
sommige fabrikanten hunne bevoegdheid
even om eenige vertroosting te gaan brengen
aan de beide vrouwen, die door onze ramp
weduwen waren geworden. De eene was ten
prooi aan eene aan waanzin grenzende droef
beid, de andere wees stom op hare zes kin
deren.
Toen mijne vrouw terugkeerde, was zij zoo
bleek, dat ik mijzelven afvroeg of zij die
geweldige aandoening wel zou kunnen over
leven. Maar zij was, onder haar zwak uiterlijk
sterk en zeer krachtig. Hoewel de kringen
rond hare blauwe oogen afmatting verrieden,
behield zij toch eene uitdrukking van
boveiimenschelijke geestkracht. Ons kind be
dekte ons met kussen, op zijnen leeftijd kent
men geen zielelijden. Hij weende omdat hy
ons zag weenen en koste onze tranen weg.
Noch mijne vrouw, noch ik konden er toe
besluiten ons van die plaats te verwijderen.
Het moest evenwel. Een naburig huis werd
voor onB geopend en nauwelijks hadden wij
bezit genomen van het vertrek, dat men te
onzer beschikking had gesteld, of de justitie
trad binnen.
Ik hervond al mijne helderheid van geest
om de vragen van de justitiebeambten te
beantwoorden.
Zij ondervroegen mij omtrent het bedrag
van de assurantie en de tegenassurautie,
verzochten mij het juiste bedrag te noemen
van mijne levering in Engeland, en op te
geven hoaveel geld ik bad overgespaard.
Tot dns\erre nog niets, antwoordde ik
onbevangen, maar ik was voornemens de helft
der som van vijfhonderd duizend driehonderd
frank, welke ik van het Engelsch huis
Evering C'° had ontvangen, op naam mijner
vrouw vast te zetten.
Waar hebt gij dat geld geplaatst V vroeg
de keizerlijke probnrenr.
Het lag in mijne kas.
Zulk eene onvoorzichtigheid van uwe
zijde is wel geschikt om verwondering te baren.
Ik heb te meer reden om die te betreuren,
antwoordde ik, danr ik de hoop opgegeven
heb het terug te bekomen.
Beweert gij dat het u ontvreemd is l
Dat moet wel het geval zijn, daar men
geen spoor meer vindt van het goud.
Als gij ten minBte geen zorg gedragen
te buiten gingen, zich niet meer voor
zullen doen, b. v. is het voorgekomen,
dat een medelid (fabrikant) aan een
arbeider gevraagd heeft, of hij bij de
organisatie was aangesloten, om dan den
arbeider in een ja-geval niet aan te ne
men. Dat maakt inbreuk op de vrijheid
van vereeniging. Overigens heeft natuur
lijk ieder het recht aan te nemen en te
ontslaan, wie hij wil, slechts mag het
vereenigingsrecht noch der arbeiders,
in 't algemeen noch dat der beambten
belemmerd of aangetast worden. Spreker
bracht hier ter sprake het bedenkelijk
voorbeeld der Beijersche Metaalindus-
triëelen die van tijd tot tijd georgani
seerde beambten en arbeiders ontslaan,
om er ongeorganiseerden voor in de
plaats te nemen, meenende daardoor de
organisatie te fnuiken of haren groei te
vertragen.
Spreker is van oordeel, dat deze han
delwijze eene tegenovergestelde uitwer
king zal hebben eene versterking der
organisatie en een verhoogde weder-
zijdsche verbittering. Hij stelde voor,
staande de vergadering daartegen eene
protest resolutie uit te brengen.
K. K.
mm in niMiBMinaniiM i
In de onlangs gehouden vergadering
van den Provincialen Bond van R.K.
Kiesvereenigingen in Noord-Brabant
werd behandeld het schrijven door den
Algemeenen Bond van R.K. Kiesveree
nigingen in Nederland gericht tot de
vereenigingen, welke bij den Provincialen
Bond zijn aangesloten.
Met de grootst mogelijke meerderheid
werd eene motie van den volgenden
inhoud aangenomen
De Provinciale Bond van R.K. Kies
vereenigingen in Noord-Brabant
gezien een schrijven door het Bestuur
van den Algemeenen Bond van R.K.
Kiesvereenigingen' in Nederland, gericht
aan de besturen der nog niet bij dien
Bond aangesloten R.K. Kiesvereenigin
gen in Noord-Brabant, houdende ver
zoek alsnog toe te treden.
c
hebt, het in veiligheid te brengen, hernam de
magistraat, mij stak aanziende.
Welk belang zou ik er by hebben om
te liegen
Zeer veel, misschien, antwoordde hy
mij koel.
Om kort te gaan, eerwaarde doze onder
vraging, op den toon van een gewoon onder
houd aangevangen, eindigde in den vorm van
een verhoor. Men beschnldigde mij, het
slachtoffer, tegelijk de brandstichter te wezen.
Het samentreffen van eene verzending naar
Engeland van een materieel, waarvan het
assurantiecijfer oen zeer hooge som bedroeg,
met ile ramp die mij trof, werd eerst eene
verdenking tegen mij, daarna wilde men er
een bewijs van mijne schuld in vinden.
Man beweerde, dat ik de opbrengst van
den verkoop mijner machines verborgen had,
dat de assurantie premie van anderhalf millioen
mij eene zuivere winst van een millioen afwierp
dut die stoute misdaad de grondslag moest
zijn van een kolossaal vermogen.
Hoe men daartoe kwam, hoe de nietigste
dingen, zelfs de afwezigheid van drie mijner
dienstboden, mij als verzwarende omstandig
heden aangerekend werden, begrijp ik tot
heden nog niet. Mijn hoofd raakte verward.
Do smart nam bij mij de verhoudiug van
de vertwijfeling aan.
Ik vroeg mij zeiven af of mijn hart in mijnen
boezem zon barsten, of ik niet krankzinnig
zon worden. Men stond mij nog als eene
grooto gunst toe, mijne vrouw en mijn kind
vaarwel te kussen. Deze scheen de sterkste
van ons tweeën.
De onschuldigen zijn in Gods hand
sprak zij bemoedigend.
Men voerde mij mede. Ja, mijnheer, men
voerde mij naar de Conciergerie ik was
verdacht, ik werd weldra beschuldigd van de
misdaad van brandstichting, en verantwoor
delijk gesteld voor den dood van fwee men
schen.
(Wordt vervolgd.)
i