V urn nier 76.
Donderdag 24 September 1908.
31'. J aai gang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Cerneentebelangen.
A ITO OM T IEL EN,
BEKENDMAKING.
HET GEHEIM
VODDENRAPER
FEUILLETON
BUITENLAND.
DuitSL-hland.
Zwitserland.
ÜITG E VER:
Brieven uit de Langstraat.
RAOUL DE NA VERY.
De Echo van
ri
Courant,
Dit Blad verse1 ijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franco per post door bet geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stuiken, gelden enz., franco te zenden can den
Uitgever.
'f WfAW
vjs'vmnjiv,**
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
Advkrtentibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel,- grootr
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclame? 15 cent per regel.
Het komt herhaaldelijk voor dat NEDER
LANDSCHE WERKLIEDEN door berichten
u de nieuwsbladen of door daartoe uitgezon
den agenten, soms ni6t verstrekking van reis
geld voor do heenreis naar Duilschlaud worden
gelokt ten behoeve van iudustriëele onderne
mingen, terwijl bij aankomst ter plaatse blijkt,
dat zij niet gebruikt kunuon worden. Het
is daarom geraden, dat die werklieden, alvorens
op zulke berichten af te gaan, öf zeli öf door
tusschenkomst van den Burgemeester hunner
woonplaats zich wendon tot den Nederlandschen
consul in de streek waar die ondernemingen
gevestigd zijn, om inlichtingen omtrent voor
uitzichten tot het bökomen van werk, loouen
en huurprijzen der woningen, aldaar.
Op uitnoodiging van den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken wordt de aandacht van
belanghebbende hierop gevestigd.
Voorts brengt de Burgemeester ter kennis
der werklieden, die naar het Koninkrijk Pruis-
sen arbeid gaan zeeken, dat zij zich vóór
huu vertrek daarheen van een NATIONALI
TEITSBEWIJS hebben te voorzien, hetwelk
aan onvermogende» gratis afgegeven wordt
Tevens moeten zij zich voorzien van het
noodige reisgeld voor de heen— en terugreis,
omdat door de Nederlandsche Consulaten niet
anders dan in zeer bijzondere gevallen geld
voor de terugreis gegeven wordt.
Slechts gezoude werklieden in den ouderdom
van 1640 jaren worden aangenomen.
Waalwijk dei 9 September 1908.
De Burgemeester van Waalwijk.
Th. or Surmont dr Bas Smkklr.
Wij lezen in de Voorhoede
In navolging van onzen geachten brief-
schijver uit Noord-Brabant, doch op meer
bescheiden voet, waag ik het om den
lezers van De Voorhoede ook eens wat
mede te deelen over de toestanden in
de Langstraat. Ieder bekende in deze
streek, weet, dat hier sinds jaren bloeit
het schoenmakersvak. Den laatsten tijd
neemt de bloei echter nog al af. Is het
wonder Neen, zeer begrijpelijk is het,
dat een stevige Langstrater met een
paar dito armen en handen, zijn vak
kennis en arbeid niet voor f 4,50
f 5,00 tot f 7,00 (op zijn hoogst) per
week gaat verkoopen. Ja, lezer, meer
dan f 7,00 per week kan een flinke vak
man in het schoenmakersbedrijf tegen
woordig niet meer verdienen, 't Is erg 1
hoor ik u zeggen, ja, maar 't "is toch
zoo, en onderhoudt daarvan nu maar
eens een huishouden Wie wil weten,
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN".
VAN DEN
NAAR HKT FraNSCH VAN
32.
Dien morgen had do jonkman, bij het
opstaan, al de papieren dooreengewoeld, die
op zijuo werktafel lagen, zonder dat het hem
mocht gelukken het voorwerp, dat hij zocht,
te vinden. Hij miste zijn portefeuille en hechtte
daaraan ongetwijfeld een groot gewichtwant
zijne zenuwachtige gejaagdheid nam hand
over hand toe.
Beste Mathieu, zeide hij tot zijnen be
diende, zoek gij eens naar mijne portefeuille
ik heb reeds zoolang in al mijne papieren
geschommeld, dat ik niet meer weet wat ik
doe.
Was er bankpapier in die portefeuille,
mijnheer?
Neen, Mathieu, maar dagbladen, eene
memorie, stukken, die ik onmogelijk weer
zou kunnen vervangen, eenen arbeid, die my
veel tijd gekost heeft.
Men zal ze u wel terugbrengen, mijn
heer?
Ik geloof niet dat er iets in ligt, wat
mijn adres opgeeft.
Hoe heeft mijnheer ze verloren
Op straat, Mathieu, terwijl ik met eenen
kanstenmaker handgemeen was....
Heeft mijnheer gevochten!...
O ja Mathieu.
Eu met eenen kunstenmaker nog al
Een ellendeling, daar kunt gij staat op
maken, Mathieumaar het gold het leven van
eon kind
wat voor het onderhoud van een huis
houden noodig" is, die koope en leze
voor slechts 2 ets. de Rede van Lam
bert Poell j> Verdiende Ellende Die
rekent u daar, als een ervaren keuken
meid of huishoudster en nog zuiniger
bij, duidelijk voor, dat ge met f 11,85
per week gewoon een menschwaardig
leven kunt leiden zonder luxe en »nog
niks bizonders" op zijn Brabantsch ge
zegd. Is het wonder, dat tal van flinke
vakmannen een baantje zien te krijgen
aan tram of spoor, of bij het Rijk, of
ander werk gaan zoeken Is het wonder,
dat op deze wijze dan een vak moet
kwijnen Ik heb al eens gedachtals
die menschen eens eene flinke vakver-
eeniging hadden, zou cr dan geen beter
schap in te krijgen zijn Want ook hier
blijft hetEen drachtige samenwerking
geeft macht" toch een waarheid.
Op het gebied van vereeniging aan
landende zie ik in den geest daar in
eens voor mij oprijzen de zoogenaamde
spotten'', die in de Langstraat zooveel
bestaan. Wie het werkwoord «potten''
kent, zal aanstonds begrijpen, dat er
spaarkassen mede worden bedoeld. Nu,
een spaarkas op zich zelf is een uitste
kend nuttig ding. Het getuigt van eene
schoone deugd »de spaarzaamheid".
Maarja lezer, daar is helaas weer
een /ymaartje" aan, ook eene deugd kan
ontaarden "en overgaan tot ondeugd.
Werden die bestaande potten" of spaar
kassen nog maar aangewend voor goede
doeleinden alscoöperatief inkoopen
van huishoudartikelen of anderszins, a
a la bonheur, maar helaas, dat gebeurt
juist niet. Lees
De penningmeester of houder van
zoo'n »pot" is een kastelein.
Wekelijks kan men een dubbeltje of
eeii kwartje of meer potten, natuurlijk
met de noodige vertering erbij, die men
elders bovendien nog zou kunnen potten,
doch nu door het keelgat gaat ten bate
van den penningmeester. Eenmaal in
het jaar wordt de pot gedeeld en wan
neer Ja, dat kunt ge wel denken, met
kermis. En de rest behoef ik u al niet
meer te vertellenmaar toch wensch ik
er nog bij te voegen, dat er menschen
zijn, die dan met kermis met 25 a 30
gulden in zak loopen en opmaken tot
Op dat oogenblik werd er gebeld, het was
een kliënt, die M. Audoin wensebte te spreken
Verscheidene bezoeken volgden elkander in
het kabinet \an den advokaat op, toen de
voddenraper zich liet aandienen.
Hem ziende binnentreden, riep de jonkman
verbaasd uit
Hoe zijt gij het
Herkent gij mij, mijnheer
Adyokaten hebben een goed geheugen,
Maar wie heeft u mijn adres opgegeven, wie
heeft u mijnen naam gezegd
Mijnheer, antwoordde Auiillac met eene
ontroerde stem, deze portefeuille behoort u
toe
En ik kan u niet zeggen met welk eene
vreugde ik die wedervind
Uw adres stak in een der tasschen,
mijnheer.
En het kind vroeg Maximiliaan belang
stellend.
Is den geheelen nacht opgepast geworden
door een goedhartig jong mensch, en bevindt
zich thans ongetwijfeld bij mejuffrouw Colnm-
ba. Ik heb u eerst deze papieren willen over
handigen en zal dan eenen dokter verzoeken
naar Petit-Ange te gaan zien. Zou ik mogen
vragen hoe gij u van den Rosten Kaspsr hebt
ontslagen
I amelijk slecht voor hem dat verzeker
ik u. Hij heeft mij willen mishandelen, zooals
de kinderen, die hij martelt, mij mot- zijne
zware ste~ willen vrees aanjagen en mij met
zijne dikke vuisten te na komen maar ik
was op mijne hoede en weerde hem steeds
met uwen haak af. Misschien had hij het nog
niet zoo gauw opgegeven, als hij niet, bij het
geluid vau naderende schreden, 't raadzaam
geacht had, zich uit de voeten te maken, mij
toeroepende, dat hij mij wel zou weten weer
te vinden.
Gij zijt zoo dapper als goed, mijnheer,
hernam Aurillac, en juist dewijl ik daarvan
overtuigd ben, ga ïk u eene bekentenis doen?
Eene gewichtige vroeg Maximiliaan
glimlachend.
Gij zult er over oordeelcn. Toen ik he
den nacht te huis komende, die portefeuille
onder mijne vodden vond, wist ik natuurlijk
uiet wien zij toebehoorde ik moeBt ze open
den laatsten cent toe, terwijl de winke
lier, bakker, kleermaker en anderen, met
ongeduld en smart zitten te wachten op
eene schuld van 50 tot 100 gulden. Is
dat niet wat bar?
Genoeg voorloopig van de minder
goede toestanden Laten we ook even
den goeden kant bekijken. Sinds den
laatsten Helmondschen Katholieken-dag
verrijzen alom in Brabant de jongens-
en Meisjespatronaten en congregatiën,
welke onder de leiding van onze ijverige
geestelijkheid zulk een weldadigen en nut
tigen invloed uitoefenen op onze jeugd,
op de »Spes PatriaeOnze jongens
blijven nu 's avonds van de straat en
brengen den Zondagavond gezellig en
vroolijk en in onschuldig vermaak door.
Hulde aan Brabant.
Over de drankbestrijding een volgen
den keer.
Drunen.
B.
Oorlogsbegrooting.
Het eindcijfer der begrooting bedraagt
f 27.485.299 of f 1.036 147.35 minder dan
ten vorigen jare.
Het voornemen bestaat, om, mede in
verband met den zeer bouwvalligen toe
stand der kazerneering en stalling te
Venlo, de daar garnizoen houdende
cavalerie te verplaatsen en evenzoo, ter
betere dislocatie, de cavalerie uit Roer
mond naar een meer gunstig gelegen
plaats over te brengen, terwijl dan èn
te Venlo èn te Roermond het infanterie-
garnizoen zou worden uitgebreid.
Verbetering en aanbouw van kazer
neering te Venlo en te Roermond is
dan noodzakelijk. Voor wat de infanterie
befreft, bestaat het voornemen om
wanneer de gelegenheid daarvoor te Har
derwijk beschikbaar komt aldaar het
thans te Geertruidenberg garnizoen hou
dende bataljon infanterie te logeeren.
De Rijksgebouwen te Geertruidenberg
worden dan voor andere doeleinden be
stemd nl. voor opname van de thans
te Dordrecht geborgen voertuigen van
de 3e divisie. De loodsen, te Dordrecht
ontruimd wordende, kan de zoogenaamde
Rijkswerf aldaar woi den verkocht, waar
van een opbrengst van plm. f80.000
wordt verwacht.
Het ligt in de bedoeling om in het
najaar van 1909 over te gaan tot de
maken om te trachten dit te weten te komen.
Dat is zeer natuurlijk, beaamde de ad
vokaat.
Na het geheim van hot slotje ontdekt te
hebben, heb ik er al de papieren uitgehaald,
die ze bevatte, en...
Welnu
Ik heb ze gelezen, liet de voddenraper
er beschroomd op volgen.
Mij dunkt, dat die processtukken, die
oude dagbladen en dat begin van eene memo
rie,.u wel niet veel belang ingeboezemd zullen
hebben.
Integendeel, mijnheer, ik ben begonnen
met de Gazette des Tribunaux, die mij hot
vreeselijke tooneel van het hof van assisen,
gelijk het den 22 November 1857 plaats had,
weer voor den geest tooverde.
Hebt gij het bijgewoond? vroeg M.
Audoin levendig.
Ja. mijnheer, ik heb het bijgewoond.
Kandet gij Aurillac, zijne vrouw, zijn
kind
De voddenraper herhaalde met eene ge
smoorde stem
Zijne vrouw, Anita, Max, zijn kind..-.
Ga voort, ga voort, bid ik u.
Toen ik de dagbladen uitgelezen had,
bladerde ik de processtukken door, en eindelijk
nam ik uwe Memorie ter hand. Ach mijnheer,
welke vreeselijke aandoeningen heeft de lezing
daarvan bij mij opgewekt
Op die wijze iB de nacht verloopen, het was
dag geworden, zonder dat ik het bemerkt had
en nu kom ik u met gevouwen handen vragen
waartoe diena\orschingen, waartoe die arbeid
Wat beoogt gij daarmee
Ik wil aan eenen rampzalige zijne eer
doen hergeven, als hij nog op deze wereld
is zijne nagedachtonis in eer doen herstellen,
als bij onder zijn langdurig lijden bezweken
mocht zijn.
O gij zijt eon edel goedhartig mensch
riep de voddenraper uit. Hoe gij offert on
geroepen uwe nachtrust, uwen tijd op, om
bewijzen te vinden der onschuld van eenen
man, die u ongetwijfeld geheel onbekend is-?
Ja, geheel onbekend antwoordde Maxi
miliaan. Maar voegde hij erbij, gij schijnt
dieper ontroerd dan iemand zou zyn, die aan
oprichting van de nog ontbrekende bat
terij van het 4e regiment veld-artillerie.
De totale sterkte van de eerste ploeg
van het blijvend gedeelte der lichtingen
van 1908 en van 1909 bij de onbereden
korpsen is, met inbegrip van hen, die
bij de korpsen voor vrijwillig verblijf
onder de wapenen zijn uitgetrokken
geraamd op 5685 man en die der tweede
ploeg van 1908 op 5523 man
In 190zal bij de cavalerie een grooter
aantal miliciens voor eerste oefening
onder de wapenen zijn dan in 1908.
Opnieuw is f5000 uitgetrokken als
subsidie voor het Ned. Gymnastiekver-
bond.
De minister, hoeveel instemming het
streven van het Verbond ook bij hem
vindt, overweegt echter voor dit doel
geen gelden meer op de begrooting te
brengen. Hij is van meening dat die
subsidieering meer eigenaardig behoort
te geschieden ten laste van de begroo-
ting van Binnenlandsche Zaken.
Ten behoeve van de Ned, Ver. Voor
Luchtvaart wordt een subsidie van f 1000
uitgetrokken.
Voor verbetering van verschillende
geniewerken o. a te Den Helder, Ber-
gen-op-Zoom en Breda worden gelden
aangevraagd.
Het ligt in de bedoeling ook in 1909
paardenkeuringen te houden.
De maréchaussee-kazernes te Bergeik,
Reuzel, Bladel en Weert voldoen niet
aan matige eischen, zoodat de bouw van
nieuwe kazernes in de genoemde plaat
sen noodzakelijk is. Te Strijbeek en te
Anlo zijn voor de aldaar gestationneerde
detachementen geen kazernes, zoodat
ook daar de bouw daarvan urgent is.
Voor een en ander is een bedrag van
f 104-000 noodig.
Te Bergen-op-Zoom zal voor het gar
nizoen een badinrichting worden gesticht
met 22 douche- en 2 kuipbaden.
Voor de afwerking der kazernementen
te Ede wordt aangevraagd f207,500.
Totaal zal dan voor dit doel zijn uitge
geven f 1,044.500 of f94.500 méér dan
indertijd werd geraamd.
Tot het doen van voorzieningen aan
bruggen over de Maas wordt f21,500
aangevraagd.
deze zaak geheel vreemd is uwe banden
beven, ik zie tranen in uwe oogen, spreek,
spreek...
Mijnheer, antwoordde de voddenraper,
ik heb mijn tegenwoordig handwerk niet mijn
geheele leven lang uitgeoefend en langen tyd
heb ik bij M. Aurillac gewerkt.
Hebt gij bij hem gewerkt Maar dan
moet gij zijn karakter, zijne gewoonten ken
nen gij moet eeD vaste overtuiging omtrent
die duistere zaak hebben.
Aurilac was onschuldig, mijnheer, dat zweer
ik voor God
Het verheugt mij u zóó te hooren spre
ken, hernam de advokaat. Het is duidelijk de
leiding der Voorzienigheid, die ons tot elkan
der heeft gebracht De vervulling van ééno
zelfde goede daad doet ons elkander ontmoe
ten, de bereiking van hetzelfde dool zal ons
nog meer tot elkander brengen. Ik heb het
u reeds gezegd, ik heb mij de ontsluiering
van die zaak ten taak gesteld, en het schijnt
mij toe, dat het eene ingeving des Hemels was,
die mij dat plan deed opvatten. Niemand
hoeft er mij van gesproken, niemand weet dat
ik veel tijd aan die uasporiugen besteed en
ik ze nooit uit het oog verlies.
Maar de eerste gedachte daarvan i
Kwam bij mij op bij het doorbladeren
van oude, vermaarde rechtzaken. Aurillac
kwam mij te braaf voor, om zoo eensklaps
al de trappen van den misdaad te hebben kun
nen overschrijden, en ik nam mij voor, de
oplossing van dat vraagstuk te zoeken. Ge
moest eens weten hoeveel gevangenen ik reeds
ondervraagd heb, die met hem in Mazas, in
de Conciergerie en op de galeien gezoten heb
ben. Maar Aurillac sprak weinig en verborg
zijne wonde in het binnenste van zijn hart.
Te Parijs, zoowel als te Brest, vóór do recht
bank zoowel als op do galeien, heeft hij steeds
zijne onschuld blijven volhouden. Waart gij
aan hem gekleeft
Ah Ik heb mijn leven veil om u be
hulpzaam te zijn in het werk dat gij voor hem
hebt ondernomen.
Luister hernam de advokaat, die zaak
is al zoo oud, dat het wantrouwen en de
waakzaamheid der medeplichtigen of der schul
digen in slaap gesuBt zijn. Zij achten zich
Het bedrijf van de Zeppelin-maatschappij
aan het Bodenmeer wordt zoodanig inge
richt, dat geregeld 8 luchtschepen per jaar
gebouwd zullen kunnen worden.
Keizer Wi.helui heeft de Fransche
officieren en manschappen, die zich verdien
stelijk hebben gemaakt bij de blussching
van den brand in de Üuitsche legatiegebouwen
te Peking, met booge onderscheidingen ge
decoreerd.
De kapitein van Köpenick heeft zich,
nadat hij ook te Kiel door tusschenkomst
der politie het hoofd gestooten had, eenigen
tijd laten kijken in zooveelste ra gs-kroegjes
te Hamburg. Voor 15 cent zette hij zijn
handteekeniug... Sic transit gloria mnndi
De Zwitsersche bladen vertellen aan hun
lezers, hoe de vroede vaderen in Bern door
een jSchsb'' (scheldnaam voor vreemde
lingen) bij den neus genomen werden. Se
dert tien, twintig jaren liggen in de Zwit-
sersche tuighuizen enkele honderdduizenden
afgedankte geweren van het voorlaatste
model. De tijden werden duur, en dus gaf
de regeeriug aan een paar hoog geplaatste
officieren last om de oude dingen voordeelig
vau de hand te doen. Een willige kooper
was spoedig gevonden in een van de Zuid-
Amerikaansche Staten, die voor een deel
der partij een bod liet doen. Bijna was de
koop al gefloten, toen de vertegenwoordiger
van een groote Duitsche firma een bod deed
op de heele partij
De prijs was lager dan de aanbieding van
over de zee. Maar ten eerste nam de
Duitscber de heele partij van 450,000
stuksen dan als !i=!t op betalen aan
kwam had men toch misschien nog aller
hande moeilijkheden met de Zuid-Ameri
kanen te vreezen.
Het militaire departement maakte dus een
overeenkomst met de Duitsche firma, en
eischte een som van 30.000 fr. als garantie,
dat de partij binnen bet jaar zou worden
afgenomen. Aan dezen eisch werd voldaan.
Sedert verliepen vele maanden, maar geen
enkel geweer werd opgevraagd. Het krijgs-
departement herinnerde zijn contractant aan
en afgesloten koopzinspeelde er tevens
zoo terloops op, dat men bij contractbreuk
zeker van de straffeloosheid. Aurillac is uit
Brest ontsnapt, na eene gevangenis van veer
tien jaren, die des te strenger was, omdat hy
reeds eenmaal eene poging tot ontvluchting
beproefd bad en men het oog op hem hield.
Ongetwijfeld heeft hij de wijk genomen naar
het bnitenlaBd en denkt er niet aan naar Pa
rijs terug te keeren, waar hij zeker het grootste
gevaar zou loopen. Niemand ducht hem meer,
hij kan niemand benadeelen, de zekerheid van
zijne identiteit ware zijn verderf. Daar gij
eertijds in de fabriek van la Vilette hebt ge
werkt, moest gij wel eenige gezellen van uwen
leeftijd kennen, dio er tegelijk met u waren?
Neen, mijnheer.
IVat hebt gij nooit bij toeval een be
kend gezicht ontmoet en de hand van een der
werklieden van Aurillac gedrukt
Gisteren avond heb ik er, voor de eerste
maal, eenen ontmoet
Zijt gij vrienden geweest
Camourdas, dit is zijn naam, was altijd
beschonken hij werd weggejaagd.
Maar, de weggejaagde werkman kan de
vijand van den patroon worden.
Dat heeft men meermalen gezien.
Zoudt gij dien Camourdas terug kunnen
vinden P
Naar het schijnt bezoekt hij een kroeg,
die bekend is onder den naam van de Zingende
Pad.
Kunt gij hem gemakkelijk gadeslaan?
Mijn avonden zijn vrij.
En, vroeg de advokaat, gij belooft my uwe
hulp
Mijnheer, antwoordde Aurillac plechtig,
ik zou eertijds miju leven opgeofferd hebben
om tot de kennis der waarheid te geraken,
die gij opspoortvan dit oogenblik af zou ik
het voor u geven op een teeken van uwe hand.
Gij zijt mijn meester, ik zal de speurhond zijn.
Gij zijt niet meer alleen, ik ben niet meer
verlaten wat gij wenscht, verlang ik, wat gij
wilt, zoek ik eendracht maakt macht, wij
zullen sterk zijn.
Gij neemt die zaak wel zeer ter harte,
merkte de advokaat met eenige bevreemding
aan.
(Wordt vervolgd.)