"ïltltï u m mer 8O Don der 8 October 1908, 31„. Jaargang Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. AN TOON TIELEN, nummer bestaat uit TWEE Bladen HET GEHEIM VODDENRAPER LANDBOUW. Uitgever: ld. BUITENLAND. Frankrijk. W A A L W IJ K. Telefoonnummer 38. Dr. W. C. H. Staring. RAOUL DE NA VERY. Winterrogge. an liefde* k militair :nis. Haart r, wist zij. edro zag Iro in de lanigheid- ering on* volbloed het oog loopbaat wel geet voor den kabinets Dger nam >urg wist te brei ieep naa: k we i gemeld n Spaan eder van die van Bat ven dag trein ie nkomen. Lanschet 's Dachti IJl f* e beide rron om terwij] ed stond Zonder trekken :n, hielc ;n zette oort... iten van lunchte otabene verneur ;eneraal. rier met oest hij De Echo van net Zuiden, Waalwpselie en Langstraatsclie Courant, Dit Blad verse ijnt Woensdag- en Zaterdagavond abonnementsprijs per 3 maanden f0."5. Fran<o per post door het geheele rijk f Ü.9Ü. Brieven, ingezonden stuiken, gelden enz., franco te zenden can den Uitgever. Advkrtentiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr. letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel. SVW nu Onze plaatsruimte dwingt ons, willen we zoo nu en dan iets opnemen van onze groote mannen, kort te zijn. Wenschen we dan thans ook iets te zeggen van Dr. W. C. H. Staring, wiens lOOsten geboortedag 5 October 11. te Wageningen is herdacht, dan kan dit slechts een aanstippen zijn van hetgeen was hij deze groote Nederlander voor onzen laar zijn landbouw in 't algemeen is geweest, ij weer Dr. W. C. H. Staring was de zoon nu met van den bekenden dichter Antony Wi- is, maar nand Staring. Thans 100 jaar geleden t2 mee en daar or kapi- zóóver lij met geboren, dus in 1808, stierf hij in 1878, alzoo 70 jaar oud geworden. Als er van iemand gezegd kan worden, dat hij zijn heele leven lang gewerkt heeft, gewerkt met een werkkracht, waarover het na- orst geslacht verbaasd staat, dan is het wel t kwam van dezen Nederlandschen geoloog en lij thans landbouwkundige. Hij is de grondvester geweest van de hooge belangstelling, deftige welke thans, vooral van de zijde der en van regeering, aan onzen landbouw als mid- gaf hij delpuut van den voornaamsten tak van em ge- ons volksbestaan wordt geschonken, iniform Dr. [Staring moet allereerst genoemd Koning worden als de Nederlandsche geoloog of rlangde aardkundige, ja als de schepper der beste Nederlandsche geologie. Zijne geologi sche kaart van Nederland, die helaas door eene onvergeeflijke lakschheid in dezen nooit is bijgewerkt, trok zelfs in 't buitenland de bijzondere aandacht. Ook als landhuishoudkundige was Dr. Staring groot. Hij was de kenner bij uitnemendheid van onzen vadeilandschen landbouw. Hij is, zoo zegt de heer S. in En- Ij'Koenen in 't pas verschenen gedenk- Dmbay, f schrift over Dr. Staring, de voorlooper bladei.ljen wegbereider van allen, die als land- :rstroo-*of tuinbouwleeraar of consulent in onzen .d heb-, tijd geroepen zijn, den weg te helpen tit, HanV banen tot vooruitgang, ogelijk. Ook als de grondlegger der cultuur- ran de*techniek in Nederland moet Staring be- erucht schouwd worden. Over al de onderdee- :ouden echter FEUILLETON. de mi- eg vier Pedro goeden ertuigd 7 zal af- igeluk Pekela maker leden, mder puin- s met v. J. C - Anna avel en oof 1 j. in 7 w. 12 j. en driaDus na Wil helmus a Heijs. n Ger articus an6. an dsn - Hen— Ldriana v. Jo )oij. s Bakx ndonk. iar van vé oud >te van aria >ar van ven en fpelaar Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN". VAN DEN NAAR HBT FRAN8CH VAN 37. Maar, Mijnheer, hernam Moureau, door mijne uitvinding worden de ontsporingen an- mogelijk, kan het trekkingsvermogen veel minder zijn, en heeft men eindelijk eene aan zienlijke bezuiniging Wend u met uwe uitvinding tot de Akademie, mijn vriend, of stel haar aan de spoorwegmaatschappijen voorwat mij be treft Ik wilde u eens zeer eenvoudig iets ver zoeken, mijnheer. Wilt gij mij alles verschaffen, wat ik noodig heb, om in uwe werkplaatsen de verschillende Btukken van mijn model te vervaardigen Op hoeveel zou dat model komen Twee duizend franken. Het zou verloren geld zyn. Gij maakt u te veel begoochelingen omtrent hetgeen gij gezocht hebt en thans meent gevondeu te hebben. Iedere week ontvang ik wel twintig brieven over nieuwe uitvindingenik wijs ze allen onverbiddelijk van de hand. liMaar wat moeten ze dan aanvangen, die aan genoemde uitvindingen hun leven wijden en er geheel het doel hunner toekomst van gemaakt hebben Dat is hunne zaak, mijn beste Christiaan het zijn dommeriken, en ze mogen zich ge lukkig achten als zij niet krankzinnig worden. Maar wat moet ik nu doen, mynheer Mijne uitvinding is nuttig, zij stelt eene groote verbetering daar was ik schilder, dan zou len hiervan, als bevloeiïng, droogleg-ging, waterloozing, wegen en vaarten, polder bemaling enz enz. heeft hij geschreven. Een merkwaardig woord van Staring in dezen is wel»Het is duidelijk, dat drooglegging voor den landbouw is, wat de spoorweg is voor den handel, de telegraaf voor het verkeer.* Als boschbebouwer heeft Staring veel gedaan voor de duinbebosseling. Thans brengt de Heidemaatschappij in practijk, wat door Dr. Staring reeds voor 50 a 60 jaar werd verkondigd. Ten slotte kon Dr. Staring beschouwd worden als de voor-propagandist van ons tegenwoordig zich meer en meer uit breidende landbouwonderwijs. Waar hij de gezonde stelling opzette het >groote en eenige middel,«om aan den Neder landschen landbouw die gewenschte en noodzakelijke ontwikkeling te schenken is >het algemeen verbreiden van kennis en wetenschap,* kan 't niet anders, of Dr. Staring was een overtuigd voorstan der van landbouwonderwijs. Ziedaar dan, in 't kort iets over dezen grooten, doch zoo eenvoudigen Neder lander, die zoo ontzaglijk veel heeft ge daan voor onzen landbouw in 't alge meen en de Nederlandsche geologie in 't^bijzonder. De welwillende Standaard Ze is toch merkwaardig, de houding, welke het anti-revolutionnaire hoofd orgaan tegenover het kabinet aanneemt. Nu weer met de verkiezingen te Ommen en te Sneek. Sprekende over deze vacatures zegt ze, dat men wel kan aan nemen, dat de benoemde (Dr. Kuyper?) »niet zal nalaten den tijd van beraad te nemen, dien art. 136 van de Kieswet hem toekent.» Waar kan dit op neer komen? Als de verkiezing 15 October afloopt, moet 't bewijs van ontvangst van den geloofsbrief van den gekozene binnen drie dagen afgegeven zijn. Daarna een maand beraad en wordt er dan wat getalmd met de geloofs brieven de wet geeft er 4 maanden den tijd dan is deze parlementaire periode zoo goed als afgeloopen en de verkozene blijft thuis. Bedoelt nu de Standaard zoo iets De gekozene kan een aardigen tijd de kat uit den boom kijken, om ten slotte te zien, hoe de stukken op het schaakbord komen te ik er dévteekening van tentoonstellen was ik schrijver, ik zou er eene verhandeling over uitgeven. Maar ik bezit slechts beiekeningen, onvolledige teekeningen en de onbeduidende voorstelling van mijne machien, in werking gebracht met wieltjes van zink, Ik kan er niets aan doen, antwoordde de beer Nerval, volstrekt niets I En gij weigert mij behulpzaam te zijn? Ik zou u daarmeê een slechten dienst bewijzen. «Ontmoedigd liet Christiaan Monreau het hoofd op de borst zinken. Ik wil u nog eenen raad geven, hernam de rijke fabrikant, verdiep u niet te veel in die berekeningen en in uwe verwachtingen, die de waarde hebben van een luchtkasteel als gij u aan die droomerijen overgeeft, zult gij van lieverlede de hoedanigheden verliezen, die zulk eenen uitmuntenden werkman van u maakten. Wie een geniaal uitvinder meent te zijn, acht al spoedig den handenarbeid be neden zich. Uwe navorschingen zullen u arm en ongelukkig maken, uw dagelijksche arbeid daarentegen zal u een onbekommerd bestaan verzekeren. Ik dank u voor uwe raadgevingen, mijnheer, sprak hij ik stel mijn betrouwen op God, die aan sommige gGesten een bijzon der licht schenkt heeft Hij mij vergund iets uit te vinden, dan zal Hij mij ook wel eens de middelen verschaffen om het uit te voeren.. Christiaan pakte zijne zinken wieltjes bijeen en rolde zijne papieren op. Ik vraag u wel verschooning dat ik n lastig gevallen heb. mijnheer, zeide hy. nOch bekommer u daarover niet ik heb dat voor u wel over. «De werkman ging heen. Hij was doods bleek. De koele antwoorden van zynen pa troon hadden hem diep gegriefd. «Christiaan ging weêr in de fabriek aan zijne werkbank staan, en arbeidde als naar gewoonte. Maar sinds dien dag wijdde bij minder zorg aan zijn werk, hij was meesttijds zeer verstrooid en bedierf of brak vele stuk ken, die bijkans gereed waren. Hij ging voort met water te drinken, en nochtans zou men gezegd hebben, dat zijne hersenen bijwijlen door de opstijgingen van den drank bsneveld staan en daarnaar zijn spel in te richten. Of wat bedoelt dan de Standaard met deze dubbelzinnige driestar 't Kan toch waarlijk niet onverschillig zijn, of de rechterzijde met twee man versterkt wordt of niet En welk een indruk moet het wel maken, als een gekozen lid van de rechterzijde zoo lang mogelijk uitstelt in de Kamer zitting te nemen? Zoo'n houding zou toch beslist on welwillend zijn om geen sterker woord te gebruiken tegenover het rechtsche kabinet. Enfin, afwachten is hier de boodsch ip al prikkelt dan ook alleen reeds het opwerpen van dit denkbeeld door de Standaard. De Uitspraak. Eerst was 't ons plan, maar niets te zeggen van de uitspraak van den Alg. Bond van R. K. Kiesvereenigingen. Napleiten toch geeft niets en een goede partijdiscipline eischt, dat men zich neerlegt bij een gevallen beslissing. Nu echter de tegenstanders van elke kies rechtuitbreiding 't willen doen voorkomen dat deze uitspraak in hun lijn ligt, worde ook van onze zijde, die zich hebben doen kennen als verklaarde voorstanders van algemeen kiesrecht, dat de gevallen beslissing ontegenzeggelijk wijst op een bovenstroom ook in onze partij, die voert naar eene sterke uitbreiding van het kiesrecht. Dit is dan ook het eenige lichtpunt in deze uitspraak 1 Voor ons blijft dit kiesrecht platvorm de breede bovenvlakte van den peiler, van waaruit de brug zal gelegd worden naar algemeen kiesrechtdat beslist zal moeten komen, eer er bevrediging in deze zal zijn. Ie. Beste zaaitijd tusschen half Sep tember en half October. 2e. Beste grond: losse, niet te zware grond, voldoende droog, dus zand, veen en zarellage natte gron den zijn ongeschikt. Ook op klei, mits niet te nat. 8e. Beste bewerking den bo dem diep losmaken en daarna laten bezak- ken. 4e. Beste zaad de een of andere ver edelde rogg-soort, b.f. Petkuzer, die men dan zelf rerbetert. 5e. Beste bemesting waren. «Misschien ware hij een verkeerden weg op gegaan, doch bij kwam in kennis met een braaf meisje van zijnen stand, en vroeg haar ten huwelijk. Rosa wist dat Christiaan een geregeld leven leidde zij vertrouwde dat hij haar gelukkig zou maken, en werd zyue vrouw. «De verandering in zijne levenswijze scheen eene geheele omkeering in Christiaan teweeg te brengen maanden lang hield hij zich niet meer met zijne uitvindingen bezig. De ge dachte aan zijne vrouw, die te huis werkende op hem wachtte, had bij hem de bovenhand, en een jaar lang had Rosa alle reden over haar gedanen stap tevreden te zijn. Na ver loop van dien tijd kreeg zij eon dochtertje, de kleine Regina, en zy voelde zich nn zoo gelukkig, dat haar niets meer te wenschen scheen over te blijven. «Wat Christiaan betreft, hij had getracht zijnen hartstocht voor de studie te onder drukken, en in de genoegens van het huiselijk leven zijn geluk te zoeken doch na verloop van een jaar, haalde hij de boeken wederom te voorschijn, die hij vóór zijn huwelijk las, raadpleegde zijne geschriften, hernieuwde zijne berekeningen, ontwierp teekeningen, en als zijne vrouw hem vroeg naar zijne vooruit zichten op de fabriek, en of er geene kans was elders meer te verdienen, legde hij haar met de hand het stilzwijgen op, wel niet gramstorig, manr toch op eene wijze, die haar van verdere vragen afschrikte. «Menigmaal gebeurde bet dat aan Christiaan een ongeduldig gebaar ontsnapte, als het kind schreide. Hij werd stil en spiak bijna niet meer tegen zijne vrouw. Dikwijls zat hij een geheelen avond verdiept in zijne berekeningen, zonder dat één woord over zijne lippen kwam. «Op zekeren avond, terwijl Christiaan weer zoo ingespannen bezig was, vroeg hem zijne vrouw, wat hij toch wel zocht in de lange uren, die hij met lezen, nadenken, berekenen en schryven doorbracht. «Een straal van vreugde schitterde in het oog van den man. Wilt gij het wezenlijk weten, Rosa? Zyn uwe verwachtingen dan de mijne niet? hernam de vrouw. half stalmest en half kunstmest. Ziedaar zoo kort mogelijk eenige wen ken, in acht te nemen bij den verbouw der rogge. Laat ik op twee punten eenigszine breedvoeriger terugkomen. Op No. 5, de beste bemesting en op No. 3 de bewerking van den gron 1. Inderdaad heeft men in de streken, waar veel rogge verbouwd wordt, mooie oogs'en gi-had, b.v. van 3200 h 3300 K.G. zaad en 6000 stroo, met half stalmest en half kunstmest. Men geeft dan bij den stal mest zoo vroeg mogelijk 500 K G. kaïniet en 500 K.G. Thomasslakkenmeel en tegelijk met het zaaien 50 K.G. chilisalpeter. In het voorjaar geeft men dan nog 100 &150 K.G. chilisalpeter, liefst in tweeën, de eene. helft direct na den winter, de andere helft een maand later. Iutusschen is het zeer goed mogelijk ook zondei stalmest uitste kende roggeoogsten te winnen. Dat zou misschien op den langen duur niet gaan, maar zoo nu en dan kan het best. Men geve dan aan de rogge zoo sjoedig mogelijk, desnoods nog op de vorige stoppel 800 a 1000 K.G. kaïniet en evenveel s'akkenmeel. Bij het zaaien geve men ook nu 50 KG. chilisalpeter, terwijl men nu in het voorjaar 200 K.G. h 250 K.G. chilisalpeter als overbemesting uitzaait, ook ditmaal weder in twee partijen de ééue helft aanstonds na den winter, de andere helft ongeveer een maand later. En nu nog een woordje over de bewer king. Men moet den grond, die voor de rogge bestemd is, behoorlijk diep ploegen, de laatste maal, tenminste 14 dagen voor het zaaien. Gewoonlijk laat de grondbe werking in vele zuidstreken te wenschen over. De bouwvoor heeft te weinig diepte, ze wordt te vaak bewerkt, vooral te vaak *eëgd en daardoor te veel verkruimeld. Beter is een diepere bewerking en dan min der vaak, zoodat de grond ook in de diepere lagen behoorlijk los is en aan de oppervlakte min of meer kluiterig blijft. Bij het ver diepen der bouwvoor kan men de onder- grondsploeg gebruiken. De onvruchtbare ondergrond wordt dan wel losgemaakt, maar blijft dan beneden. Bij een gewone ploeg verdiepe men elk jaar slechts weinig te gelijk, anders brengt men te veel onvrucht- baren grond naar boven. «Christiaan zag haar met een blij gelaat aan en zeide op vertrouwelyken toon Mijnheer Nerval heeft mij niet begre pen. Het was nochtans zeer eenvoudig. Hij heeft mij niet begrepen, of misschien is hy naijverig op mij geweest. Ik had een vermo gen voor u, voor obs kind, voor ons allen gevonden De toepassing van mijne uitvinding kostte drie honderd frank, voor twee waggons wel te verstaan doch msn spaarde een paar wielen uit en het andere paar werd in Imt midden aangebracht. Men bezuinigde twaalf honderd frank aan het paar wielen en andere toebehooren. En voor eene maatschappij als die van Lyon, die meer dan dertig duizend waggons bezit, gaf dit eene besparing van zes en dertig millioen 1 Zes en dertig millioenriep de vrouw uit. Daarbij konden de treinen, met mijne uitvinding, langs bochten loopen, slechts van vijf-en-twintig meters straal, zoodat men geene bergen meer behoefde te doorboren. Dna zouden er geen tunnels meer zyn? En derhalve ook zooveel minder bot singen, uitkeeringen en schadevergoedingen. Maar dat is allerprachtigst Ja, en ik zou meer dan geld, ik zou menschenlevens sparen. Welnu! hernam Rosa, gij moet uwe uitvinding bekend maken. Dat heb ik gedaan. En wat beeft men u gezegd Men heeft, den spot met mij gedreven. Dan is uwe uitvinding zeker niet goed? Ja, zij is wel goedik heb het u zoo even verklaard, en gij vondt ze allerprachtigst. lk geloofde, wat gij er mij van zegdet. Maar gij kunt u vergist hebben, en als man nen, zooals de beer Nerval u niet aanmoedigen, meest u dit genoeg wezen om niet bet onmo gelijke te willen. Zie, wat goed is, gelukt altoos. «Christiaan liet mismoedig het hoofd zinken, en sprak sinds dien avond geen woerd meer van zijne verbetering in die koppeling der waggons. Buitendien, hij zocht nog. Een nieuw denkbeeld was bij hem opgekomende moge lijkheid om den verloren stoom, die door de stoompijp van de lokomotief ontsnapt, aan te wenden tot verwarming van al de waggons van den trein. Diep droevig blijft het schouwspel, dat Frankrijk bied', en toch zou het verkeerd wezen, de oogen daarvan af te wenden niets beter kan bewijzen, dat de Christelijke aedeleer de grondslag zijn moet van het leven, ook van het leven in het openbaar, dan waar te nemen, hoe diep een samen leving *,erzinkt in het moeras, wanneer zij lat noodige fundament heeft verwoest. Feitelijk eiken dag zouden in Frankrijk de feiten te verzamelen zijn, die zijn verval belichten, maar nu en dan wordt hetgeen voor ieder, die zien wil, duidelijk is, nog weer een met bizondere scherpte klaar. Welk feit doet zich thans voor Wanneer een jonge mail als soldaat in het Framche leger wordt ingelijfd, dan wordt aan /ijue moeder, zijn zusters, zijn viouw en zijn kinderen, wauneer hij die had voor hij dienst moest nemen een uitkeering toege kend als vergoeding voor het loon, dat zij door zijn vertrek naar de kazerne moeten derven. Dat is een instelling, waarvoor zeer verl te zeggen valt en die dan ook in vele landen bestaat. Maar het is alleen Frankrijk, dat ook dezen maatregel weet dienstbaar te maken aan verslapping en bederf der zeden. T'ians namelijk is door het militair opper bestuur voorgesteld, en het lijdt geen twijfel of zulk een denkbeeld wordt door ministers en Kamerleden, als waarop Frankrijk zich beroemen mag, terstond aanvaard Cm nl. zulke ondersteuningen ook te gtven aan vrouwen, waarmede de jonge mannen toen ze in dienst traden, ongehuwd samenleefden. Men denke zich even int welke gevolgen deze maatregel hebben moetpractisch, dat een menigte vrouwen van slechte zeden zullen trachten zicb aan dienstplichtige jonge mannen op te dringen, om het van den door den Staat geboden geldelijk voor deel te kannen profiteeren, en wat de moraal betreft wordt nu van overheidswege niet alleen de ontucht toegelaten, maar aange moedigd, gewettigd. Welk een belachelijke dwaasheid i« deze in zich zelf zoo vreeselijke zaak ook uit staatsrechtelijk oogpunt beschouwdeen overheid, die het burgerlijk huwelijk sluit, het handhaaft, het tegen de „aanmatiging' der Kerk verdedigt, het in olcieele toe- «Bij dag dacht Christiaan et steeds aan, 's nachts droomde hij ervan. Daar zijne rust uren beperkt waren, cn hy buitendien des avonds zekere boeken niet kon raadplegen en geene machienen bezichtigen, begon hij de gewoonte aan te nemen van 's Maandags niet naar zijn werk te gaan. Op die dagen genoot hij. In het eerste maakte zijne vrouw daar geene opmerking op, zij dacht dat hij ongesteld was, maar toen zij begreep dat Christiaan er eene gewoonte van maakte, werd zij ongerust. «De huisvrouw berekende met smart, dat het weekloon daardoor verminderde. Zy waagde daaromtrent eene beschroomde opmerking. Kent gij eenen van mijne kameraden, die deB Maandags werkt? vroeg Christiaan haar. Welnu, ik doe zooals zij. «Daar kunt gij gelijk in hebben doch die Maandag is niet alleen een verloren dag, maar ook een dag van nitgaven gij koopt boeken, papier, potlooden en weet ik wat meer r,En als ik naar de herberg ging i vroeg Christiaan- «Zijne vrouw stond op, nam het kind in bare armen en ging neuriënde de kamer op en neer, zonder verder een woord tesprekeD. «Het duurde niet lang meer, of Christiaan liet zich geheel en al door de nitvindings- koorts overmeesteren. Hij was niet meer met zijne gedachte bij zijn werk, ofwel hij hield zich bezig met kamradjeB en wieltjes te maken. De meesterknecht berispte hem hij sloeg een hoogen toon aan, en droigde niet meer terug te komen. De meesterknecht, die een braaf man was, hield zich als had hij het gezegde van ChriBtiaan niet verstaan, en deze betoonde zich eenige dagen vlijtiger Daar hij gedurende den vaBtgestelden tijd op de fabriek moest wezen, bleef hij halve nachten opzitten om te berekenen en te zoeken, en dit had weldra ten gevolge dat hij onbekwaam werd voor zijn werk, en in eenen staat van voortdurende overspanning verkeerde. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1908 | | pagina 1