jSonnner
101
'20 December 1h08
SL. Jaargang,
mk
Toegewijd aan Handed Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
Gsmeenteiaadsveigadefing.
fFüjxlëtön,
Zondag
AlTOOU T'IELEN,
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen
HET GEHEIM
VODDENRAPER
UlTG-E V E K
RAOUL DE NA VERY.
u. in,
2.15
2.20
2.45
8.20
8.40
4.20
4.40
4 50
5 15
7.—
en
€e>iirant,
Dit Blad verse ijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
A b o u n m e n t s p r ij s per 8 maanden f 0."5.
F rano per po»t door het geheele rijk f Ü.90.
Brieven, ingezonden stuiken, gelden enz., franco te zenden van den
Uitgever.
WAAL W IJ K. Telefoonnummer 38.
*fïr vUU^
Advert, ntiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 C8nt per regel.
MADE.
Openbare vergadering van den ge
meenteraad op Vrijdag 11 December
1908, des middags ten 2 uur.
Voorzitter de Edelachtb. heer Jhr. A.
de Girard de Mieiet van Coehoorn.
Te ongeveer 2,10 uur opent de Voor
zitter de vergaderingaanwezig de hee-
ren J. Janssens. v. d. Veeken, A. Se-
geren, Jac. v. d Elshout, Jac. v. Dongen,
Nic. Oijens, J. van Helvoirt, J dc Kroon,
Jhr. de Girard de Mieiet van Coehoorn,
L. Stal en W. Stal.
De Voorzitter verzocht den secretaris
voorlezing te geven van de notulen der
vorige vergadering. Deze worden na
voorlezing onveranderd goedgekeurd en
vastgesteld.
Aan de orde
1. Ingekomen stukken.
a. Proces-verbaal van kasopneming.
De Voorzitter. Door Burg. en Weth.
is bij den gemeente-ont/auger proces
verbaal van kasopneming gedaan. Uit
het onderzoek is gebleken, dat de boe
ken en registers behoorlijk waren bijge
houden en dat het dien overeenkomstig
bedrag in kas aanwezig was-
b. Schrijven van Ged. Staten, houdende
goedkeuring gemeente-rekening 1907
sluitende met een batig slot van
f 1961,977a.
c. Idem, houdende goedkeuring be-
grootiug (behoudens de post voor onder-
vvijzerstiaktamenten) sluitende met een
bedrag in ontvangsten en uitgaven van
f 21009,47.
De Voorzitter. De verpachting van
havengelden heeft opgebracht f 470 en
dat van het vischrecht f 111, alzoo
totaal f 581.
Voor kennisgeving aangenomen.
De Voorzitter. Ik vraag machtiging
voor het Dag. Bestuur tot het houden
van verkoopingen, verpachtingen enz.
De heer Segeren. Ik heb in 1907, toen
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN".
VAN DEN
NAAR HKT FraNSCH VAN
57.
Dat ben ik altijd geweest, mijnheer.
Maar ter zake. Voor eenige jaren woonde in
de omstreken van Grasse eene zuster mijns
vaders. Eustasia Morel. Zij heeft die streek
verlaten, zonder dat men weet waar zij zich
metterwoon gevestigd heeft. De goede vrouw
had een aardig sommetje overgespaard, zooals
van algemeeue bekendheid is.
Neen, antwoorde de vertegenwoordiger
van het Huis Bompoil Cie.
Mijn oom Athanasius Morel is overleden
eenen zoon nalatende, van wien wij byna
nooit oenige tijding ontvangen hebben. Hy
vertrok als lichtmatroos op een koopvaardij
schip. De laatste brief, die wij van hem ont
vangen hebben, was gedagteekend uit Louisiana
in Noord-Amerika.
De agent koek een brief in en zeide toen
Juist, dat komt goed uit.
Heeft mijn neef iets van zich laten hooren?
Beter dan dat, hij is teruggekomen.
Uit Louisiana?
Waar hy een groot vermogen vergaard
heeft.
Die waarde necfl
Ik beklaag u van harte, mijn beste heer
als gij veel van hem houdt. Uw neef keert
schatrijk, terug, maar ziek, zeer ziek. Zoodra
hij ontscheept was, heeft hij terstond onder-
x «ek gedaan naar den eenigen bloedverwant,
die hem nog aan het harte lag, en ons huis,
dat. in alle groote steden correspondenten
is er een steenweg- gelegd van Menne
daar, dat is zoo maar gedaan door Burg.
en Weth., en er is Diks van aanbesteed-
De Voorzitter. Mijnheer Segeren, het
gaat hier over verpachtingen.
De heer Segeren. Komt er dat dan
niet bij. Er staat toch enz.
De Voorzitter. Ja. verkoopen, ver
pachten, verhuren enz.
De heer Segeren. Maar als er iets
opgericht wordt waarvan wij niets weten.
De Voorzitter. Er wordt niets opgericht.
De heer Segeren. O, dan is het goed.
2. Verkiezing leden stembureau.
Voor Made worden herbenoemd de
oude leden. Voor Drimmelen in plaats
van den heer van Drimmelen, die bedankt
heeft, de heer J. H^agers en verder de
aftredende leden.
3. Teekenschool.
De Voorzitter zegt dat hij naar aan
leiding van het aangehouden adres van
de vereeniging Gemeente Belang een
uitgebreid onderzoek heeft ingesteld, ook
naar de leerlingen welke volgens de toen
begeleidende lijst, onderwijs wenschen
te ontvangen. Dat onderzoek heeft een
treurigen indruk op den Voorzitter ge
maakt. Er waren er bij zegt hij, die niet
eens kunnen schrijven, slechts amper
lezen- Van rekenen, vooral als er deci
maal teekens bijgezet worden, begrijpen
ze heelemaal niets. De ontwikkeling van
de jongelui is gewoonweg treurig. De
eerste beginselen van het onderwijs mis
sen zij geheel. Natuurlijk zijn er enkele
uitzonderingen-
Iloe moeten- zij nu teekenonderwijs
ontvangen, als de eerste beginselen van
het onderwijs nog zoo slecht zijn. Ze
zullen niet eens kunnen berekenen hoe
veel steenen in een M2 gaan of hoeveel
hout er aan een gebouw zal gaan.
Verder deelt de Voorzitter mede dat
hij ook een onderzoek heeft ingesteld
naar de kosten. De heer J. Timmers te
Breda heeft opgegeven f 640 per jaar
en de heer van Schijndel te Lage-Zwa-
luwe f 134 voor noodige onkosten. Zijn
salaris zal moeten bedragen f 3 per 2
lesuren en dat 2 maal per week over 6
maanden wordt, als je het uitrekent,
een heel bedrag.
Nog heeft de Voorzitter informatie'®
ingewonnen in andere plaatsen. In Don
gen b. v. is pas een teekenschool opge-
beeft, heeft zich belast met de noodige na-
sporiügen in het werk te stellen.
Dus is Athanasius ziek?
De geneesheer heeft niet veel hoop op
zijn herstel. Hot zou goed zijn van een gunstig
oogenblik gebruik te maken, om hem voor uw
belang te winnon het kan niet missen of de
vreugde van u weder te zien, zal hem doen
besluiten een testament te maken, waarin gij
tot algemeen erfgenaam benoemd wordt.
Ten drommel sprak Baptist, dan zou
ik er moeten heen gaan -
Dat zou ik uw ten minste aanraden.
En mijn dienst dan, Mijnheer
Ja maar zijt gij van zin de zaak to
vervolgen
Dat knut go donken.
Er is wel een middel om daarin te
voorzien.
Welk?
Gij moet uwen dienst niet opzeggen
vraag een verlof \oor het regelen vau eene
familiezaak.
Maar zou mijne afwezigheid lang moeten
duren.
Dat geloof ik niet, antwoordde het kleioe
maimetje, met een zonderlingen glimlach
Hoe het ook zij, hernam Morel, mevrouw
kan haren koetsier niet missen, zelfs niet
voor acht dagen.
O 1 wat dat betreft, wij zullen u eenen
plaatsvervanger verschaffen.
Dadelijk
Morgen, als gij wilt.
En bij mijne terugkomst, hervat ik dan
mijnen dienst?
Natuurlijk.
Het mannetje met deu bril nam een buis
van caoutchouc mot een koperen mondstuk
van de tafel op, bracht ze aan zijne hppen
on sprak eenige woorden, waarna duidelijk
op dezelfde wijze geantwoord werd
Even daarna verscheen een oud man, met
eên dik register ouder den arm in het
bureel.
Zoek eens onder de rubriek Koetsiers
beval de agent.
De oude klerk sloeg den rogifter op die
rubriek open. Achter eiken naam van de
koetsiers, die eeno plaats zochten, stond een
richt en de kosten zullen daar f 883 per
jaar bedragen, terwijl het een 3-jarige
cursus zal zijn waar tevens onderricht in
vakkennis, boekhouden en briefschrijven
zal worden gegeven.
Al deze stukken, zegt de Voorzitter,
hebben ter visie gelegen. Te bejamme
ren is het daarom, vooral nu het wer
kelijk zeer gewichtige zaken betreft, dat
niemand daarvan inzage is komen nemen.
De heer Stal. Door het Rijk wordt
toch subsidie verleend.
De Voorzitter. Zeker en van de Pro
vincie ook, maar het leeuwenaandeel
van de kosten moet toch door de ge
meente worden gedragen.
De heer v. d. Veeken zegt eens te
hebben onderzocht wat de bijdragen zoo
al zijn.
In Zevenbergen bestaat een handels
cursus. De kosten daarvan bedragen
f 290 per jaar. De particulieren dragen
hierin bij f 15, schoolgelden f20, Rijks
subsidie f 145, Provincie f 60 en de
gemeente f 50.
In Oosterhout bedragen de kosten
f 600 per jaar. Daarin wordt door de
particulieren bijgedragen f 40, school
geld f 75 Rijksbijdragt f 300, Provincie
f 85 en de gemeente t 100.
De kosten zullen volgens Timmers,
zeg f 700 bedragen, wat zal nu het Rijk
en de Provincie bijdragen schoolgeld
zal er natuurlijk ook geheven worden,
wat zal er dan voor de gemeente te
betalen blijven.
De vraag is, wat hebben wij er voor
over en wat zal het de gemeente kosten.
Verder zegt de heer v. d. Vetken
nog, dat het wenschelijk zou zijn dat
alleen 's winters les wordt gegeven,
daar het in den zomer toch niets zal
uithalen, aangezien er dan velen gaan
werken.
De heer van Oyen is van oordeel
dat het goed zou zijn als er een school
zou komen, want lomp is toch maar lomp,
zegt hij.
De Voorzitter zegt volstrekt niet er
tegen te zijn tegen het geven van onder
wijs in het teekenen, maar waar blijkt,
dat het onderwijs iu zijn beginsel nog
niet deugt, zou hij er voor zijn dat de
jongens eerst herhalingsonderwijs geno
ten, althans hij zou er voor zijn dat eerst
de fundamenten van het onderwijs en
volledig signalementouderdom, huizen, waar
zij in dienst geweest waron, niets ontbrak er
aar. Toen do oude man den naam en de
persoonsbeschrijving van een der ingeschreven
koetsiers had voorgelezen, sloeg de agent met
een lineaal op do tafol.
Victor Bude, dat is onze man, dertig
jaar, goed voorkomen, spreokt Engelsch, uit
muntende getuigschriften...,,
De klerk keek Baptiste aan.
Ziehier den raad, dien ik u geef: ver-
wittig Mevrouw Montravers, en stel baar
Victor Bude voor, die u gedurende uwe af
wezigheid zal vervangen.
Het voornaamste ontbreekt mij nu echter
nog, merkte Baptist aan, het adres van mijnen
neef.
Gij zult het morgen ten drie ure hier
vindenVictor zal u hier op het bureel
wachten..Do kosten zijn honderd franken,
zeide do agent.
Ik zal ze u morgen ter hand stellen, in
ruil voor het adres van Authanasius.
De koetsier groette, de agent giDg weder
in zijoe papieren snuffelen, de oude klerk nam
de registers mede, en drie jonge klerken
3tonden eerbiedig buigend op, toen Baptist
Morel, de toekomstige erfgenaam van Athana
sius Morel, den rijken planter hen voorbijging.
DienzelfdeD dag gaf Baptist aan mevrouw
Montravers zijn v^irigsten wensch te kennen,
den eenigen bloedverwant dien hij nog bezat,
eens te gaan opzoeken, daar hij vernomen had
dat hij gevaarlijk ziek lagtegelijkertijd ver
zekerde hij, dat do dienst van Mevrouw er in
't geheel niet ouder zou lijden, daar zij een
voortreffelijke plaatsvervanger had, dien hij
de eer zou hebben haar den volgenden dag
voor te stellen.
Mevrouw Montravers gaf Baptist veèrtien
dagen verlof en den volgenden dag ging hij
naar het kantoor van het agentschap Bompoil
Cie, vond er Victor Bude, stak het adres
vun zijnen neef in zijne portefeuille, betaaldo
de honderd frank commissieloon, en nam den
man mee, die gedurende eenige dagen zijnen
dienst in het hotel Montravers zou waarnemen.
Victor Bude scheen een bedaard, ingetogen
inecsch. Zijne kleeding en houding waren
onberispelijk, zijn tongval eenigszius Engelsch
dat is lezen, schrijven en rekenen, er
beter in zitten.
En dan is een teekenschool, waaraan
één leeraar is verbonden nooit zoo goed
als waaraan er b.v. vijf zijn verbonden,
zooals in Geertruidenberg. Daar leeren
de jongens van alles, daar wordt en kan
degelijk onderwijs worden gegeven. Wil
men de jongens gelegenheid geven in
teekenonderwijs, geeft ze het dan goed,
daar hebben ze wat aan.
Laat ze in Geertruidenberg de lessen
volgen, en geeft de leerlingen dan eene
tegemoetkoming door b.v. de reiskosten
te betalen van de terugreis. In het
heengaan kunnen ze er wel naar toe-
loopen. Men zou de bepaling kunnen
maken, dat onvermogendan de lessen
voor rekening van de gemeente zouden
kunnen volgen. Verder zou de Voor
zitter nog willen bepalen, dat de leer
lingen verplicht worden gesteld de avon
den, waarop geen teekenonderwijs wordt
gegeven, de lessen van het herhalingson
derwijs moeten volgen. Als men de
resultaten van het onderzoek eens nagaat
komt men tot de overtuiging dat het
hoogst noodzakelijk is, dat vooral van
het herhalingsonderwijs, moet worden
geprofiteerd.
De heer Stal. 't Ziet er treurig met
de ontwikkeling van de jongelui uit. Ik
geloot niet dat het in Drimmelen zoo
treurig is gesteld.
De Voorzitter. Ik wilde wel, dat u
er eens bij tegenwoordig was geweest.
Men kan toch nooit iets goeds leeren
als men amper of niet kan lezen, schrijven,
rekenen optellen en vermenigvuldigen.
Elshout, u ben nu een vakman, het gaat
toch niet practisch teekenen te leeren,
als men de beginselen van het onderwijs
Dog niet meester is.
De heer Elshout. Ja dat weet ik niet
hoor, ik ben geen vakman in het tee
kenen.
De Voorzitter. Men kan dat toch
begrijpen. Ik zou daarom voor stellen,
om aan hen die teekenonderwijs wenschen
te ontvangen, de gelegenheid te geven
de lessen te laten volgen in Geertruiden
berg. Daar heb je een goede school met
5 leeraars en daar ontvangen ze dan ook
zeer goed onderwijs.
Alles vergoeden zou ik niet doen, ze
moeten zelf ook wat betalen, want als
en Baptist was naïeverig op zijn goed voor
komen en zijue deftige manieren.
Terwijl de gelukkige neef van den rijken
plauter Victor Budo op de hoogte bracht van
zijne dagelijksche bezigheden, telegrafeerde
de agent van het huis Bompoil naar Mar
seille
r.Salasar, rue de l'Hópital12, Marseille.
«Iu de klem geloopen, neef heet Anthani-
nsius Morel, Baptist tien dagen ophouden.
«Bompoil."
Den volgenden morgend stapte Baptiste
Morel in den trein naar Marseille.
Victor trad in functie en vervulde dio als
een koetsier, die gowoon is met gcede paar
den en schitterende ekwipages om te gaan.
Hij zag er voortreffelijk uit en mende met
meer sierlijkheid dan Baptist.
De dag van het bal nnderde.
De kostnmen waren des morgens gereed,
de bevelen des middags gegeven mevrouw
Montravers zou dien dag niet naar het bosch
gaan, om zich niet te vermoeien.
Victor en Jack waren vrij.
Jack was een palfrenier van zestien jaar,
dio er twaalf scheen, schraal en bleek, spot
ziek in de dienstbodenkamer, eerbiedig tegen
ovtr zijne meesters hij las de hevigste en
oproerigste dagbladen en rookte de sigaren
van den heer Montravers hij was do vol
maakte typo van die vóór de jaren verwelkto
jeugd, gelijk een bloemknop doorknaagd
wordt door eenen worm, alvorens te hebben
kunnen ontluiken.
De dienstbaarheid had hem bedorven. Hij
wreekte zich over de vernedering van te
dienen, door met eene zekere minachting van
zijne meesters te spreken. Men hield veel van
hem onder de dienstboden, hij wist al|9
nieuwtjes uit de buurt, las al de boaken, die
onder zijn bereik kwamen, bad politieke ge
voelens on ledigde de likeurbarnffen, welke
hij kon meester worden.
Voor het overige vervolde hij zijne plichten
mot eene grooto nauwkeurigheid en men kou
hem geen enkel ernstig verzuim ten laste
lWa-
Nadat Mevrouw Montravers aan Victor
had meegedeeld, dat zij geen rijtoertje zou
het in 't geheel niets kost, dan waar-
dceren ze het zoo niet. En ook zeker
zou ik de bepaling er bijvoegen, dat de
avonden, waarop geen onderwijs in het
teekenen wordt gegeven, de leerlingen
verplicht zi;n de lessen te volgen van
het herhalingsonderwijs, want nog eens,
dat is noodzakelijk. Het is zeer treurig
met de ontwikkeling gesteld.
De heer van Oijen. Ge hebt zeker nog
maar kinderen onderzocht.
De Voorzitter antwoordt ontkennend
en zegt dat er al vaklui bij zijn. llij
heeft onderzoek iugesteld bij jongens
van 24, 21, 16, 25, 17, 15, 14, 13, 12,
11 en 10 jaar. 4 of 5 zijn er die nog
naar school gaan. Overigens zijn er al
menschen bij die meerderjarig zijn.
De heer v. d. Veeken. Is het niet
beker.d, hoe boog de kosten zullen loo-
pen als in Geertruidenberg de lessen
worden gevolgd.
De Voorzitter. Neen, wel weet ik, dat
de kosten maar gering zijn. Maar laat
dat vooreerst rusten. De kwestie is zul
len wij ze helpen, zoo ja, op welke wijze.
M i. is het verweg 't beste de lessen
in Geertruidenberg te laten volgen, daar
krijgen zij in alles o nderwijs.
Na nog eenige discussie, wat slechts
eene herhaling is van het vorige wordt
besloten geen teekenschool op te richten,
doch de jongelui in de gelegenheid te
stellen de lessen aan de teekenschool in
Geertruidenberg te laten volgen. De
regeling daarvan wordt overgelaten aan
'Burgemeester en Wethouders.
3. Aangehouden schrijven van den
heer van Marlebespreking tram.
De Voorzitter. Van de ingezetenen
van Drimmelen is een adres ingekomen,
geteekend door misschien wel alle in
woners, verzoekende de tram tot Drim
melen te laten doorrijden, of zeker in
aansluiting een andere lijn te laten door
leggen. Adressanten wijzen er op dat
Vs in de H. O. wordt bijgedragen door
Drimmelen en dat het ook niet van be
lang is ontbloot dat Drimmelen de aan
legplaats is van stoombooten.
De Voorzitier. Adressanten wijzen er
op dat 73 door hen in den H. O. wordt
bijgedragen, dat is niet waar doch dat
doet hier nu niets ter zaken.
Vervolgens leest de Voorzitter een
adres voor van den heer van Marle.
gaan maken, stelde hij aan Jack voor, om
eens een pleizierig namiddagje te gaan hou
den Zij waren tot tien ure 'b avonds vrij,
en konden doen wat zij wilden zij zonden
in eene restauratie eten, wat muziek gaan
hooren, eene lekkere flesch drinken de nacht
zou hard genoeg wez^Èftls zij op hnnne
meesters moesten wacnw^^^u het was niet
meer dan billijk, dat zij e^^j^ens een
pleiziertje van namen.
Waar zallen wij gaan? vroeg Jack.
Kent gij het Café du Delta
Neen, antwoordde de andere.
Het is eene gezellige plaats, waar altyd
voel menschen komenwautp^inar men zegt,
laat Epine-Vinette zich daarhoo
oor«n, en geheel
Parijs stroomt er heen.^ij hebt vojmiieta
te zorgen, ik betaal. f
Jack nam dien voorslag met gr^jKreugde
aan, de koetsier begeleidde her^^iaar de
buitenboulevards, bestelde een lekker maal,
fijne wijnen, en het duurde niet lang of do
knaap duizelde ven den wijn, het gewoel en
de muziok Bij werd doodsbleek, wilde zich
aan de tafel vastgrijpen, waggelde op zijnen
stoel heen en weer, en gleed beschonken of
bedwelmd onder de tafel.
Victor nam hem als een kind in zijne
armen op, ecu knecht riep eene huurkoetsier.
Jack werd op de kussens iu h^t rijtuig ge
legd en nummer 4322 voerde Victor en zijnen
kameraad pijlsnel naar de Passage de Ménil-
moutant, op eenigen afstand van de Zingende
Pad.
Een kleine Italiaan stond wederom voor
de deur op den doedelzak te spelen.
De waardin troonde achter hara toonbank,
toen Victor Bude mot den palfrenier in de
armen binnenkwam.
Komaan, moeder, Bprak hij, gij moet
dit vogeltje eens voor mij in een kooitje op
sluiten tot morgen vroegmaar hoewel ik
het kereltje niet noo-lig heb, moet ik toch
zijne kleeding g' hrnikenkleed hem dus uit
eü zoek oenen paling, die in zijn vel kruipt.
Is het mogelijk, de Guit?
Wel ja, moeder! een agent van politie
zou er zich in vergissen, niet waar
De Beerin riop luidkeels
Ekster, Ekster 1 (Wordt vervolgd.)
