Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. 11 PIJ BUT Nummer 10 Zomlay 31 .fianuari 1909 32 J aai gang A N T 0 0 N TIELEN, Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen Eerste Blad. 2KB P HET GEHEIM VODDENRAPER Uitgever: FEUILLETON. e W A A L W IJ K- Telefoonnummer 38. VERSLAG ove7 inrichtingen van vak onderwijs te Keulen en over de Pruisische vakschool voor de schoen- en schachten-industtie te Wer- me Iskirchennaar aanleiding van een bezoek aan deze inrichtingen. RAOUL DE NAVERY. De Echo van het Zuiden, Waalwpsdse re Lansslraalsrhr Courant, Dit Bi- -I verse'ij nt Woensdag- en Zaterdagavond. A b o i> o m e p. t 8 p r ij s per 3 maanden f 0."5. •'rr.n. o oer po*t door het geheele rijk f 0.90. Brieven, ingezonden stuiken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. Advert ïntikn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aautal regels en advertenties bij abonnement worden specie le zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel. komt U halverwege tegemoet, doet al het werk in de helft van den tijd en voor de helft der kosten, die U aan groene zeep zou uitgeven. Sunlight maakt, dat Uw goed niet lijdt, Uw handen niet ruw worden en Uw leven geen slavernij is. Devolstrektezuiverheid van Sunlight maakt haar alleen geschikt voor het wasschen van kostbaar linnen en fijne kant. I 16 485 eren kilo 275 eren vee IV. De leermiddelenIn de leermiddelen- zaal werd het volgende opgemerkt een plank van leesten voorzien, waarbij twee leesten waarop teekeningen en figuren die de geometrische berekening uitduiden eener leestenserie met betrek king tot de verhoudingsgewijze opklim ming naast de uitkomsten dezer voor den pasvorm der 'leesten belangrijke on derzoeking. Daarbij bevindt zicli nog de voortzetting dezer onderzoeking en 1 het in afbeelding weergeven van de, in dit geval, werkelijke verschilleneen apparaat dat insgelijks voor het vermel de doel dient en een groote glazen ci linder, welke tot berekening van den kubieken inhoud en de daarmede in verband staande vergelijking dient een kast met een groot aantal afwij kingen van den voet aangeboren zoo wel als verkregen in gips en steen hout. Bij deze voetvormen zijn de daar naar gevormde leesten gevoegd, welke in de vakschool naar een eigen, absoluut zekere wijze vervaardigd worden. De verrichtingen van den voet kunnen daarbij op de volledigste wijze worden nagegaan. Deze methode dient ook voor het mode leeren van leestenserien en biedt de mogelijkheid, de leestencopieermachinen voor het draaien van de geheele serie zoo nauwkeurig te maken, dat verschillen in de leestenconstructic, zooals de ver melde mathematische berekening aan geeft, onmogelijk zijn; een menigte op het vormen van leesten betrekking hebbende zaken, vanaf het bepalen van den voettred, tot aan het verspringen van den daarop volgenden leestenbouw. Hierbij ziet men als resul taat van deze methode een paar af gemaakte laarzen en naast die laarzen twee leesten, aan welken met insneden voorziene papieroppervlakken gehecht zijn, welke aanduiden hoe in de vakschool de modellen naar leesten bepaald wor den een reeks opgezwikte schachten van verschillend snit, welke in zooverre op het schachten modelleeren betrekking hebben, dat zij tot voorbeeld dienen en benut worden tot aanwijzing van den pasvorm en stand der schachten 20 leergangen voor het technisch machine onderricht van de boventuig afdeeling, en alle denkbare modellen van grondvormen voor schoenen en schachten in alle voorkomende sorteerin gen eenige huiden zoolleer van verschil lende looiing, een volledige verzameling Van „DE ECHO VAN HET ZOIDEN' VAN DEN NAAR HET FRANSCH VAN van alle modellen bij het vervaardigen van ondertuig en de verschillende seriën benoodigd een tafel met verscheidene modelse riën, een pathologisch preparaat, een zwavelzuurproef en twee apparaten voor het zooileder-onderzoek, het parallello gram der krachten en een voet van steenhout en leesten van een Wermels- kircher arts verscheidene meet-ramen, tabellen met verschillende veesoorten en een menigte photographien voor het technisch en theoretisch machineonderricht voor de ondertuigafdeeling in natuurlijke en vergroote grootte schragen behangen met de verschil- lendste overleersooren, welke dienstig zijn voor de materialen-kunde alle looistoffen en chemische prepa raten voor de lederproduceering en bezwaring, twee groote glazen houders met twee pathologische spiritus-prepa- raten planken met 150 boekdeelen, welke op het vak en de nevenvakken betrek king hebben en dienstig zijn voor het theoretisch onderwijs in de mechanica; leergangen met voorbeelden, tabellen en schema's voor de kennis van den bouw van normale abnormale voeten en leesten, voor mechanische werking der bewegin gen die de voet maakt bij verschillende wijzen van gaan voor de fabrieksboek- houding, controle en calculatie van de boven- en ondertuig-afdeeling (beide afzonderlijk), voor de ondertuig patronen en maatverhoudingen, benevens betref fende de leestencopieer- en patronen- gradeermachine, tabellen betrekking heb bende op de theoretische mechanica, de lederoplagen van alle ledergrootte, le dersoorten, schachten, snitwijze, het modellen maken en de warenkennis voor beide afdeelingen geometrische tabellen, apparaten voor lederonderzoek Aan de linker- en rechterzijde van de lecrmiddelenzaal bevinden zich de voor drachtzaal No. 1 en de modelleerzaal No. 2. Coupeursafdeeling. Op den voorgrond staat de Fortuna-Scharf-machine en op den achtergrond een model-kast, in welke de met over elkaar overeenkomende modelsoorten naar nummer en soort in overeenstemming met de artikelenlijst geordend zijn. Verder een walk machine of zetmachine, perforeermachine, een chagrineermachine, knoopsgatenmachine, patroon- gradeer- en splitmachine. Rechts van deze afdeeffng bevindt zich de registratuurkamer, welke de fourni turen-, overleder- en laarzenmagazijn bevat. In deze ruimte wordt het vóór en nawegen der leder- ea uitgesneden deelen, het berekenen en verrekenen der resultaten, de loonen enz. onderhanden genomen. De groote machinezaal. Links bevindt zich de stikkerij. Na de stikkerij begint de zwikkerij in de tweede machinery. Na de zwiktafel staat langs den wand de kast der voorradige schachten en de leestenkast. De achterste machinery begint met de kurkbrei-kneedmachine, zolen-, hecht- en zwikmachine. In de voorste rij links staat eerst een zolen- oplegmachine daarop volgen de Mac. Kay-, doornaai- en Velocitas houtpin- machine, de raspmachine, de beide nieuwste Allianzstikstïek doornaaima chine. een andere Mac. Kay constructie en twee rand-naaimachines van verschil lend systeem langs den wand op den achtergrond staan de voorbereidingsap paraten en de Gem- brandzolentoebe- reidingstafel behoorend bij de raudnaai- machines. De rechtervoorzijde begint wederom met een zolenoplegmachine van een andere constructie dan volgen twee Beschneide- en twee aflapmachines van verschillend en nieuwst systeem daarop volgen spleetsluit- glatt- en likmachine en twee stukopzetmachines, de zwart- en verftafel Op den voorgrond der rechter- voorry de zolenuitpoetsmachine. Op den achtergrond bij de rechter wandzijde van het lokaal, ziet men kasten in welke de uitpoetsleesten voor het bestuiven be waard worden. Naast de kast staat een wvrktuigenschraag met daaronder de werk- en reparatiekast, een bank- schroef- en een kleine boormachine. Naast die schraag staat nog een snelloopend® Te- nacitas-houtpinmachme, en dan volgen langs den wand de gezamenlijke schrooi en schuurmachines, waarvan de buizen het stof naar buiten leiden. De voorste, rechtermachinerei (de tweede). De langs den wand zich be- 67. Met gesmoorde woede in het hert, luisterde Nerval naar de woorden van zijiien mede plichtige. Inderdaad, hij was in de macht van dien man. Die ellendeling kon hem met ééu enkel woord verpletteren. Wat zal ik aanvangen? vroeg Nerval bij zichzelven. En in raachtelooze woede moest hij ant woorden Niets hoegenaamd niets I Toen Camourdas zich lang genoeg verlustigd had in don angst van den millionnair, sprak hij kortaf Mijne duizend kronen, en ik ga I Nerval aarzelde een oogenblik- Met gefronste wenkbrauwen op zijne schrijf tafel starende, had hij dezelfde gedachte als Camourdas Als ik mijzelveu eens ging aanklagen. Die man heeft gelijk, de wroeging is eene grootere foltering dan de straf Doch het beeld zijner dochter vertoonde zich aan zijnen geest. Ik heb het recht niet haar te schand vlekken I dacht hij. Een nog somberder denkbeeld teekende zich in zijne trikkan af. Camourdas ried het. Dat kunt mj altijd nog doen 1 sprak hij m»t een heischei j lach. Inderdaad, iü Nerval rees het denkbeeld van eenen zelfm ,'ord op. Da fabrikant trok eene lade open, nnm er drie bankbiljetten uit en overhandigde ze stil zwijgend aan zijnen medeplichtige. Komaan geen wrok sprak Camourdas ik heb wel eens vnn die driftige buien, de mensch is niet volmaakt, ziet ge. Men moet niet alles gelooven, wat iemand in drift zegt. En op Bestiole terng te komen, van wien gij zooeven spraakt, de taal van den vader moet u niet verhinderen te verrichten, wat ge voor nemens waart voor het kind te doen Ilt-t ziet er bij ons dioevig uit 1 voor geen twin tig frank aan huisraad. Ik heb er wel bon derdmaal aan gedacht om bij Crepin van Vi donville, een fatsoenlijk amenblement te koo- pen en per maand te betalen maar de wijn slaat op en de belasting op den brandewijn is bijna verdubbeld, zoodat ik zelf te weinig zou overhouden om mijn genoegen te drinken. Bwsticl* is een braaf meisje. De fabrikant begreep terstond dat Camour das partij zocht te trekken van het medelijden dat de toestand van de ongelukkige gebrekkige hem had schijnen in te boezemenop dat oogenblik wilde hij tijd winnen, om het mid del te vinden zich ran den druk van Camour das te ontslaan. Bestiole kon hem vau veel nnt wezen, zonder dat het onschuldige schep sel het zelve wist. Ik heb uw adrns, gaf hij Camourdas ten antwoord, Angelie zal Bestiole vel bezoe ken. Ik reken op u, antwoordde Camourdas En na zijne klak opgezet te h-'bban, ging de ellendeling, met beide handen in de zakken fluitend heen Ik moet die adder verpletteren of ster ven,mompelde Nerval. Eu sterven wil ik niet het hij er op volgen. XXXI. - DE WERKPLAATS VAN GABRIëL VERNAC. De werkplaats van Gabriël Vernac bad iets van een museum en van een paleis het ho tel, dat de vermaarde artist zich had laten bouwen, stond in de rue Laval, en werd begrensd door gewone huizen, zoodat het te midden dier allerdaagscbe steenmassa's uit schitterde all een brillant onder valsche edel- vindende machines worden door een bijzondere en vlugger loopende trans missie gedreven Wederom op den ach tergrond beginnende staat eerst een gecombineerde hakopnagel- en pers- macgine. daarna de bros de stift- machine, de lightning hak opnagelma- chine en de Mac Kay-stiftmachine. Hier beginnen cok weder eenige uit poetsmachines. Links in de zaal is een onderiuigafdeeling waar leerlingen met handzwikken bezig zijn. Aan de machinezaal grenst de stikkerij. In de lengterichting bemerkt men drie dubbele rijen naaimachines, welke te zamen de tot-nu-toe bestaande stiksy- stemen inhouden. Daar zijn zoowel Duitsche als Amerikaansche ringgrijp- en ringspoelmachines vertegenwoordigd. Be halve deze treft men nog aantwee eenvoudige ketting steek-voeringsnaaima chines, twee tweenaaldvoeringband- machines, drie tweeling- en spannaad- machines, drie sierstikmachines, machi nes met drie verschillende afsnijdappa- raten, vier één-, twee- en drienaald machines, knoopsgat en haakmachines, een automatische knoopbevestiging- en aannaaimachines, twee zuilmachines, een schoenomboormachiue, drie cilinderma chines, verder Bugg (Boek)- perforeer- en stikmachines. Voor deze in de lengterichting opge stelde dubbele naaimachinerei, bemerkt men nog een dwarsrei welke de dubbel- kettingsteek-naaimachines bevat. Op dezelfde naaimachinetafel bevindt zich een automatische haakinzetmachine en neven dezelfde tafel is een automatische ring— en vetergatmachine. De eerstgenoemde drie dubbelrijen worden gedreven door een electromotor, om de leerlingen praktisch met het wezen der electiische krachtoverbrenging be kend te maken. Links is een kast, die in zoovele vak ken is ingedeeld als bij eenzelfde order eindcijfers mogelijk zijn en ook dienover eenkomstig geteekend zijn, waardoor de tot een commissie behoorende cp zich- zelfstaande deelen van de schachten gemakkelijk bewaard en ook gemakkelijk gevonden kunnen worden. Om de leerlingen de juiste werking der bijzondere machines duidelijk te maken, zijne machinebeschrijvingen aan gesteenten. liet was in Moorschen stijl opgetrokken, en van boven tot beerden versierd met fijn beeld houwwerk een waar juweel van bouwkunst. De gelukkige bezitter van het hotel in de rue Laval, had zich reeds jong een groots vermaardheid verworven, hij dankte die aan ziju iever ea zijne vorderingen, en had ze niet nagejaagd of gebedeld. Men wane niet, dat Gabriël Vernac, zonder worsteling tot vermaardheid was gekomen. O neen l hij had evengoed als ieder ander, de verguizing, miskenning van zijnen genie moeten ondervinden. Maar wel verre van den moed te laten zinken, had elke beproeving hem ge sterkt. Hij had de scherpe aanmerkingen der kun6tri chters als lessen en niet als beleedi— gingen opgenomen hij luisterde gaarne naar raad, bestudeerde de groote meesterB, ver waarloosde niets waarvan hij iets kon leeren, bezocht da werkplaatsen van al da mannen van naam om achter de geheime van het vak te komen, en verwierf zich daardoor spoedig eeD zeldzame bekwaamheid. Vela jongelieden zouden zich vergenoegd hebben met de hoogte, welke hij bereikt had. maar overtuigd, dat men sleohts een vermaard artist wordt door een volledige kennis van het teeken, sle men tenminste ooit de volmaaktheid in dïe wetenschap kan bereiken, bracht Gabriël VerüHcmeer dan driejaren door met uitsluitend schetsen en teekeniDgen naar de natuur te maken van alles wat zijn aandacht trok Men zag hem dikw<-rf in eene straat plotseling stil taan, 2Ü11 schetsenboekje uithalen en in weinige trekken een voorval, eenen persoon, die hem trof, schertsen. Hij bezat schatten in dat slag, en als hij tusschen twee groote werken in, tot afwisseling een licht stukje wilde schilderen, was het hem genoeg even zijn album open te slaan om daarin bekoorlijke onderwerpen te vinden, naai het leven ge nomen. Een paar historiestukken legden den eersten grondslag tot Gabriël Vernac's roem. Do verbazende opgang van Christus in zijn graf deed hem onder do meesters rangschikken. Van toen af hehoorde Gabriël Vernac tot het getal dergnn-n, van wie men zes maan--- den te voren zegde: «Wat zendt hij dit jaar in De kunstonuar liet zich door zijn zege praal niet bedwelmenhij begreep dat hij niet m<'cht rusten, want in de kunst op hetzelfde puut blijven staan is achteruit gnau eu bij elke tentoonstelling bewees Gabriël Vernac dat hij vooruitgegaan was. Het was m ie maand Maart, eene vreeselijke maand voor de schilders, dicht bij de ten toonstelling. Gabriël Vernac was wel niet moedeloos, maar hij was toch ongerust. Hij bezat te veel wezenlijk talent, dan dat hij een onwankel baar vertrouwen in zichzelven zon gesteld hebben. Het is waar, terwijl hij alleen voor zijn schilderezel zat, en zijn schei pend brein de gedachte wedergaf, die hem bezielde, had hij de verrokkmg van den artist gesmaakt, dia begrijpt dat ziju hand gedwee aan zijnen geest gehoorzaamt; doch naarmate het tijdstip naderde, om het werk aan het cordeel der kunstrechterB te onderwerpen, gevoelde hij die bertuchth"id van de ware kunstenaars de kunst vlood van hem weg, terwijl zij hare heiuelsche vleugels plooide hij vroeg zich af of hij niet enkel eene proeve had voortgebracht vuu zijne bedrevenheid in het vak. Met een onrustig hart had hij z:.in vrienden en bekenden verzocht, zijn werk te komen beoordeel n voordat hij het inzond. Hij wilde den indruk kennen, welken zijne stokken op het eerste gezicht maakten, en daerna desnoods zijn werk wijzigen. De voorname Parijsche wereld is zeer ge steld op dergelijke particuliere tentoonstel lingen Te beh- oren tot hen, die iets mogen zien, wat nog onbekend is, wordt beschouwd als een hooggewaardeerd voorrecht. Dit er- klaart ook de gretigheid, waarmede men eene eerste voorstelling in eene schouwburg wil bijwonen, waarom een doek zoo ijverig ge zocht wordt Zien. hooren, weten beteekeut niets Maar hst eerst weten en hooren. dat is alles! Dien dag had de werkplrats van Gabriël Vernac o en vroolijker voorkomen dan ge woonlijk anders Zij was in feestdosch getooid en de ge^st zoowel als de oogen werden er aangenaam geboeid de werkplaats was zeer ruim. viiftien meters lang en tien breed d« wanden waren bekleed met een behangsel van Beanvais waarvan de zachte tinten het matte of schitterende verguldsel der lijsten fraai deden uitkomen reusachtige vazen stonden in de hoeken, hier en daar zag men bronzen of marmeren stardbeelden op prachtige voet stukken, kunstig ingelegd houtwerk, Italiaan sche meubelstukken uit den tijd der reuaisance, aarden, porseleinen en kaperen schotels, groote schilden, ijzeren wapenrustigen, wapens en oorlogswerktuigen uit alls landen en tij'lvakken; voeg hierbij de smaakvolle groepen van wel riekende bloemen, wollige tapijten, die bet geluid der stappen onhoorbaar maakten, reusachtige spiegels die alles honderdvoudig weerkaatsten, en men zal zich een flauw denkbeeld van die lnisterlijke werkplaats, of liever van dit schitterend salon knnnen vormen Met genot ademde men er de heerlijke lucht. In het midden dier zaal verhit^veu zich op twee gebeeldhouwds schilder ezels, de beide doeken, voor de aanstaande tentooDstelliiig bestemd eene «Rebecca aan de Bron", en eene «Jeanne d'Arc op den Brandstapel", de Bijbelsche en de Lotharing* sche maagd, de eene getooid met al de he vallighoid van het Oosten, de andere met het gelaat stralende van de hemelscbe verrukking der martelaren. Deze beide tafereelen, met grooten eenvoud ontworpen, waren wezenlijk grootsch, en nooit had Vernac zalk een hoogte bereikt. Rustig, maar een weinig blsek, wachtte de artist de genoodigden af. terwijl bij zich on ledig hield met bet opwerken der klesdiDg van een vrouwenportret. Het hoofd was geheel af; het was dat van Angelie Nerval, wier ernstige schoonheid de knnstennar levendig getroffen had. Toen de rijke fabrikant den schilder vroeg of hij bet portret van Angelie wilde maken had hij dit, zonder zich te bedenken, met graacte aangenomen. Het streelde hem dat reino i*n vriendelijke gelaat, waarvan de voi maaktheid niet de grootste bekoorlijkheid was, op het doek te mogen brengen. Maar toen Nerval vrn zijn eiyen portret sprak, weigerde Vernac, onder voorwendsel dat hij te zeer overlast was met werk. Nerval bood twintig duizend frank Vernac bleef weigeren. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1909 | | pagina 1