i! 11f
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
BUNUBHT
S u in ui er
21
Donder,la 11 Maart Hf09.
32®. Jaas^aiïg
Eerste Blad.
A M T OM i TE L E
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
De tien-aren-dag
HET GEHEIM
Zij die zich tegen Apri1
op dit blad abonneeren,
ontvangen van af heden
de nog tot dien datum
verschijnende nummers
GRATIS.
FEUILLETON
U I T G l: V E K
RAOUL DE NAVERY.
Courant,
Dit Bl?,d verse' Ijnt Woensdag- en Zaterdag&von d.
Abonnementsprijs per 3 maandeu f O-"5.
Cranio per post door bet geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stuf kengelden enz., franco te zenden
Uitgever
•an «ieij
W k A I. W tj K Telefoonnummer 38.
Advertïntiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grook
letters naar plaatsruimte. Adverteutiën 3iuaal ter plaatsing opgegeven,
gorden ,2maal berekend. Voor plaatsiug van een groot aantal regels
advertenties bij abonnement worden speciale zeor voordeelige contracten
gesloten Reclames 15 cent per regel
spreken over de wensche-
noodzakelijkheid om den
voor alle volwassenen tot
beperken, heeft iets van
komt U halverwege tegemoet, ll
doet al het werk in de helft
van den tijd en voor de helft
der kosten, die U aan groene
zeep zou uitgeven.
Sunlight maakt, dat Uw
goed niet lijdt, Uw handen
niet ruw worden en Uw leven
geen slavernij is.
De volstrektezuiverheid van
Sunlight maakt haar alleen
geschikt voor het
wasschen r^,.JAvan kostbaar
linnen en fijne kant.
Thans te
lijkheid cn
arbeidsduur
tien uur te
spotternij.
Groot toch is het aantal dergenen,
die geen enkel uur, laat staan tien uur,
te werken hebben, en dat aantal blijft
tengevolge van den langdurigen winter
groot in een tijd, waarop men anders
in het landbouwbedrijf en in de bouw
vakken volop aan het werk is.
De gedwongen werkloozen vooral,
wier arm naar arbeid en wier maag van
honger jeukt, zullen, gelooven wij, met
eenig scepticisme kennis nemen van de
academische discussiën, die ophetoogen-
blik in de Kamer gehouden worden
over de beperking van den arbeids
duur van alle volwassenen tot tien uren
per etmaal.
Juist in deze generaliseering schuilt
onze groote griet tegen de motie van
den heer Schaper.
Indien alle arbeid even zwaar was en
indien heel het jaar door in alle bedrij
ven gewerkt kon worden, dan zouden
wij tegen een wettelijke beperking, die
voor allen gold, geen bezwaar hebben,
wanneer gebleken was, dat die beper
king niet vrijwillig was te verwezenlijken.
Thans hebben wij wel bezwaar tegen
een uniforme regeling.
Bezwaar, omdat niet alle werkzaamhe
den zóóveel inspanning vergen, dat met
een arbeidstijd van tien uren de grens
van wat redelijkerwijs gevraagd mag
worden, is bereikt.
Bezwaar ook, omdat er werkzaamhe
den z in wij denken o. a. aan den
mijnarbeid zóó inspannend en af
mattend, dat een werkduur van tien
uren tc lang moet worden geacht.
-^Wel theoretisch natuurlijk, maar niet
practisch kan ineu alles over één kam
s'cheren.
Een klerk die licht schrijfwerk heeft
te verrichten, kan toch niet verlangen,
dat zijn werkzaamheid op één lijn worde
gesteld met die van een professor, die
van zijn hersens de uiterste inspanning
heeft te vergen.
De ongelijkheid in het leven kan men
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN".
VAN DEN
NAAR IIKT FRANSCH VAN
78.
uiet met een wetsbepaling wegcijferen.
Gesteld, dat men den tien urigen ar
beidsdag zou willen aanvaarden voor
alle bedrijven, die heel het jaar door
werk geven, voor al wat seizoenbe-
drijf is zou hij niet kunnen worden ge
handhaafd.
Wij hebben nog onlangs in verband
met een desideratum op het verkiezings
program der vrijzinnig-democratische
partij gewezen op het landbouwbe
drijf.
Voor dit bednjf ware het voorschrift
van een tienurigen arbeidsdag klinkklare
onzin.
De heer Schaper heeft dit blijkbaar
gevoeld, daar hij voor den oogsttijd een
uitzondering wil toelaten.
Maar als men voor de drukke maan
den het landbouwbedrijf van de ver
plichting vrijstelt, dan kan men het
voorschrift wei in de papiermand gooi
en, want in het winterseizoen en dat
duurt hier te lande nogal een tijdje
worden de tien uren nooic overschreden.
Iets anders
De metselaars zijn ten gevolge van de
langdurige vorst maandenlang zonder
werk en bijgevolg zonder verdienste.
Kan men nu, als het zachter weer
wordt en de lange dagen komen, ver
langen, dat die menschen niet langer
dan tien uren per dag zullen werken
Of is het misschien verstandiger, hun
toe te staan een paar uren langer aan
het werk te blijven, daardoor grooter
daggeld te maken en zoodoende wat te
kunnen overleggen tegen den kwaden
wintertijd, dat er niet gewerkt kan wor
den
Meent men met het barre voorschrift
niet langer dan tien uren zult gij werken,
in den geest en in het belang dier men
schen zelf te handelen
En zoo zijn er nog meer categorieën
van arbeiders, voor wie de tien-uren-
regel een groote hardheid zou zijn.
Daarom erkennen wij ronduit, dat de
motie van den heer Schaper in haar
nivelleerendc algemeenheid ons niet
toelacht. Men kan dit verklaren, geloo
ven wij, zonder daarom de misstanden
te willen goedkeureb en bestendigen
die inderdaad worden aangetroffen.
Naar verbetering diént gestreefd, zeker
Evenwel niet, dunkt ons, den weg vol
gend, dien de heer Schaper bewandelt,
maar door een afzonderlijke regeling
voor de verschillende bedrijven. Zoo
doet men redelijker en vruchtbaarder
werk. H.
Leo-
Och vader, het zou zoo genoe"elijk zijn Bamen
te werken en »ain»n te eten. Ik zon u zoo
hartelijk liefhebben, dat gij u gelukkig zoudt
gevoelen en mij wederkeerig uwe liefde zoudt
schenken. -
Gij denkt dus dat ik u niet liefheb?
Soms meen ik er «au te m jgeu twijfelen
- Camourdns ging het vertrek met groote
echredeu op en neêr.
T7 A H H P 'Al t> A °D T? "D r~ Zi-i heeft seli-ikdacht h-'*
V v XJ -1J -Hl Xu Jai A JlJ 'k heb"haar niet lief Wat h» ft zij ooit
Vader, hernam Bestiole bedaard, uw-
vader was een werkfnan, mijno moeder eené
waschvrouw .^gij zelf habi op verschillende 1 «mijn hart zijt omwij zouden werkelijk gelukkig
anders van mij ondervonden dan sltqbte b<-je
^ei IDgen ere--mishandeling
Camourda? hoog zich naar zijne dochter tjn
omKelede haaf.
Het arme kind voelde zich gehfk'kig ih de,
ajujen baars'-Vaders ró fluisterde h _m too:
J. Als gij ^vaarwel, wildét zeggen aan «ie
vriendeD, die u in het verdurf mi êslepen,,
Xoudt ige ondervinden, hoe dierbaar'gij aan
fabrieken iwerkt ep ijt beu «ene arme naai
■ter van poppenklee^e^i'; de zal blijven wat ik
ben, en tooit géld'. faanrakén, wat ik niet
verdiend heb. -v
Zegt gij dtot^'-om uWen vader te beleedi-
gen? vroeg Canfottfdas
God is mijn getuige, dat jk u eerbiedig
en Hem voor u bid, hernam Best iole ernstig
maar op mijnen leeftijd heeft pien het recht
om te waten welk brood men eet. Ik beschul
dig noch verdenk n. Ik kan in mijne eigene
behoeften voorzien en meer verlang ik Diet.
Ach, vader, ging Bestiole op smeekenden toon
voort, mij dunkt dat wij veel gelukkiger zou
den zijn, als gij het maar wildet. Geloof mij,
het is zoo streelend op het-, einde der week
loou te ontvangen, dat men met ejg^ipe handen
verdiend heeft Gij moest ook zelf ^fder werk
zoeken. Geloof mift ik zou .zulk èepe goede
huishoudster wezen en het, eten'Véél make
lijker en beter voor u: gereed Vfcifkep. dan wat
min u iu de kroegen voorzet;®
dat is waar; mnar ik ben bilra^
en ondanks mijue gpbrakkelijkb«&i4:. züfi ik-
all >8 goed alleen kunnen afdoAD'ATs gij wildet,
zouden wij zulk een gelukkig leventje kunnen
leiden. Ik verdien reeds eenig geld, mijne
bekwaamheid is bekend en den een of anderen
dag zou ik eene Jigene zaak kunnen beginnen.
VERSLAG. De vakschool voorhet
looiersbedrijf te Freiberg.
College van Leeraaren.
Vaste leeraren.
Directeur Professor Doktor phil. Eried.
Herm Haenlein.
HandeKleeraar August Haul.
Bedrijfsleider der proeflooierij
pold Manstetten
Chemiker Wilhelm Appelius.
In de bijvakken
Dr. phil. Joh. Paeszler, voorzitter v.
h. Duitsche proefstation v. de lederin
dustrie.
Konrad Knebel, Burgerschoolleeraar,
(teekenen).
Willi, Zierold, (machinekunde).
Dr. Med. Theodor Eissner (Hulp bij
ongelukken).
Dr. Ing. Rich. Schall. assistent.
Ten einde het onderricht aan te vullen
werden excurcie's gemaakt. Men bezocht
o a. de eikenbosschen dienende voor
schorscultuur, lederfabriek der firma
Moritz Stecher, verder verschillende le
der- en huidenmagazijnen. De bibliotheek
telt tegenwoordig 1283 banden.
Onderricht.
Practische looierij en afwerking.
10 uur per week in twee Para!elklas-
sen verdeeld. In dit verslagjaar werden
in de proeflooierij ingewerkt en groo-
tendeels geheel toebereid: 1208 runds
huiden, 120 kalfsvellen, 3 geitenvellen,
35 schapenvellen, 120 konijnenvellen, l
slangen- en 2 Alligatorenhuiden. Als
voornaamste ledersoort werd ook dit
jaar in de proeflooierij weder Vacheleder
vervaardigd. Buitendien werden 60 zware
rundhuiden tot zoolleder yerwerkt. Ver
der werden verschillende andere soorten
rundsleder vervaardigd en daarbij vooral
de vettings- en afwerkingsmethode aan
getoond.
De Kalfsvellen werden meestal tot
Boxcalf verwerkt, de geitenvellen Chroom-
gaar gemaakt, de schapenvellen werden
meest gebruikt voor
zijn. Wat moerfpr voor u g-weent is, zou ik
voor u word dn-
Camourdas -liet zijue dochter jlos en rprak
somberv-"
lint is te laat, ik kan uiet meer teruy
Eu weet gp waarheen'de weg voert, di-n
gij bewandelt? -
Het voorhoofd ,van Camoördas fronste z;ch
en hij antwoordde-?
Dat zijn zaken, die een kind niet aan
gaan Al die prentjes kuut ge \oor u houden
Uwe moeder ko^mij in haren tijd ook zoo de
les spellen herinner mij niet meer aan haar
Zij was eene heilige sprak Bestiole zacht.
Eene heilige, eene jmartelares, wilt ge
zegg-n
Dat is menigmaal hetzelfde vader i
Met d« eene hand op de tafel leunende,
terwijl zij. met de 'andere de kloppragen van
-haar hart trachtte te bedwingen, keek B'-Btiole,
met hare goedige-,' groote ooj^-n,. d -n ftiit,aar
den reus aan', wiens haft," één minuut, één
enkeiftf -eindff langen tijd, voor een zacht ge-
vo'-l geklopt had.
Als betreurde de dronkanrd het. dat hij een
oogenblik aan die opw Hing van aderlijke
teergevoeligheid had gehoor gegeven, voegde
bij erbij
Hier is geld, eon handvol geld, en ik wil
demonstratie van
de lederververij. Als looimateriaal bij de
schorslooiing- kwamen vooral in aanmer
king eiken- en Fichtcschors benevens
Mailetto eu Valonea. Verder kwamen
voor proeven de meeste andere looistof
fen in aanmerking zooals Mimosa, Myra-
bolanen en de verschillende extracten,
zooals eikenhout kastanjehout, Fichten-
schors en Quebrachohoutextract.
Voor de uitlooging der looistoffen
staat een batterij van 6 vaten en 2 kleine
koperen extracteuren ter beschikking.
De klaring der looivloelstoffen wordt in
een bijzondere filtreersysteem met vier
kuipen bewerkstelligd.
Eene zeer leerrijke en interessante
proef werd met 60 zoollederhuiden ge
nomen. Deze werden uit de weekkuipen
alle in helften gesneden en nadat het
gewicht was vastgesteld werd van iedere
huid de eene helft gekalkt en de andere
helft gesmart. Deze proef moet een juist
beeld geven omtrent de kwaliteit en
vooral het gewichtsrendement der ge
smarte en gekalkte huiden.
Verder werd een proef met 8 huiden
genomen om de fixeering der zwelling
door formaline te toonen.
Nog werden verschillende proeven
genomen met bleekmiddelen om zooi
leder te ontkleuren en werden vooral
in de chroomlooierij alle bestaande me
thodes in practijk gebracht
Aan machines stonden dit jaar ter
beschikkingeen bandmes-, een Union
splitmachine, een stootmachine, Stoll-
machine, een glansstootmachine, een
Falzmachine, een karrewalsmachine, een
Schleuder en een Excelsiorschorsmolen.
In de voordrachten over leerfabricatie
werd in de eerste plaats over uitwateren,
ontharen, looivochtbereiding, looien en
zwellen gesproken.
Verder werd dan op de looiing
der afzonderlijke ledersoorten ingegaan.
Allereerst werd zooileder naar het oude
en nieuwe systeem en de vatlooiing be
handeld. De werking der afzonderlijke
looimaterialen en hunne extracten werd
in het bijzonder besproken- Verder vond
vermelding de looiing en bewerking van
drijfriemen-, tuig- cn blankleder. Ver
volgens werd de vervaardiging der ver
schillende overledersoorten en hunne
afwerking nagegaan.
dat gij het uitgeeft.
Bekommer u niet. om mijwat ik ver
dien is mij genoeg.
Cttmourdas'8 oog flikkerde.
Go wijst dit geld af alsof er een vloek
op rustte; gelooft";ge'-soms dat het loon is
van eene misdaad?
Maar, vader.'
Ge verduukt, ge, beschuldigt mij
Ik heb u lief, antwoordde Bestiole, ik
hjmin u uit den grond mijns harten
jyjaar ïu weerwil van die met eene b-vende
stcju gegeven verz k- ring. begreep Camour
das'.zeer gb^d, dat nieiB in staat zou wezen,
hét tvartroAw^n van het meipj-i te overwinnen,
(lat Si-t van'JSjire moeder scheen overg ërfd te
TiV-bV-n en driftig de deur openwei pende, ging
hij heeu.
Sinds dien 'dag bracht Camourdas, al zijnen
tijd buitenshuis door In eene geheele week
liet hij zich soms slechts eenmaal even zien
B ftiole leefde als eene wees Daar me der
Foyoux echter de z- kerheid h id, dat Atigelie
hara mi nte ruim zou bcloonen, kwam zij
meermalen boven bij de arme gebrekkige
Deze had ov rigene weldra behoefte aan eene
g.-heil bijzondere verzorging.
Op zik'Teu morgen bincht m'juffrouw
Nerval haren dokter ra de Na een nauwgezet
onderzoek, \erklaarde do dokter de hoop te
v<> den, dat hij de mankbeid van Bestiole zou
genezen en dat ook de rnggegraat door het
dragen van een kunstmatig keurslijf van
lieverlede recht zou worden.
B'Btiole juichte bij da gedaojite aan eene
mogelijke genezing barer lichaamsgebreken
"Armé kleine gij hebt met moed en
geduld g-leden, neem de verzachtiDgj.aai/, die
u naDgeboden wordt Eene rijke zust'ér steek'
u de hau(J'td»r; "heb geen vnischeu hoogmoed
of -vfM 's als ik ooit op mijn» b-urt, Uboefte
aan bijstand mocht hebben, zal ik tot u kom»n
Aldus Angelio
Gij. m»jufvrouw Hoe zou dat mogelijk
wezen
God alleen weet, wat hij ons voorbehoudt,
mijn kind Zij, die slechts de pracht van osd
hotel, do kostbnarb-id dei-
arm kind, 't is er soms-verre of!
Is het mogelijk, m«juftVouw. Zoudt gy,
die zoo goed zoo medelijdend zijt, reeds ge 4
leden hebben
Ik heb geleden, lieve, en ik zal'nog
meer lijden God moge de beproeving nnar
mijue zwakke krachten afmeten Maar zie,
als mijn hart met droefheid" overstelpt wordt,
zal ik aan u denkeu, die zoo zwaar ju uw
lichaam beproefd, zoo diep in uw haft miskend
zijt, eu ik zal tot uw komen, om van u te
leeren geduldig wezen.
Eu inderdaad, meer voorzeker om >zieh zelve
te versterken dau - wel om Bo-strotf-'op te
leuren, kwam da «dochter yRn NefVrfl, den
millionuair, dikwijls aan het-,werktafeltje van
de gebrekkige werkster zf&ëTi, eu zich met
haar ouderhoudeu VN ,1
Zonderlinge Mtiii'ring d-r Voorzienigheid!
de beide kinderen hoddën elkan'der lief, tfl wijl
de beide vaders elkander een dóodelijken haat
lO'-droegen. s
En meer dan eens nam Angelie al pratende
een kluwen gouddraad ?p. dat haar vader met
de h»lft van ziju vermogen betaald zou hebben
Het w-us ruim eene week geledbn, sinds
B-stiole de Ekster gezien had, toen hij op
enen Zondagmorgen bij haar binnentrad.
Hij was gekleed in oen grijzen kiel, met
glimraocden hoed en blinkende schoenen, en
had een net gebonden kerkboek in de haud.
Mijn hemel, riep Bestiole uit, wat ziet
gij er netjes uit!
En dat iB alle dagen zoo. antwoordde de
Ekster rooi ijk. Ik zal uw, straks mijno ge
schiedenis vejlull^n, als gij het gaarne hebt.
Ik beo-vróog gekomen om u te vragen of gij
mee naar de kerk gaat
Na den H dw-nst, pingen Bestiole en «le
Ekster in den tuin eu namen op eene baDk
plaats
Ge hebt mij bel ofd uwo geschiedenis te
verhalen, sprak B«stiole, vertel me dus wat
er m-1 u g b-urd is.
Zi», b-eon de Ekster, eeu goed woord
is nooit verloren, eu uit verstandigen raad
ontkiemen goede daden. De gedachte, die «1.1
drukte hij mij aan zijn
groote tranen op mijne
ie iiruuin »»u ™u - p.- - l,,i
ekwipasjes. den i mij had ing-geven, spoelde nui zoo door h
v-rbeelden z<ch hoofd, dat ik alb e aan vader Falot meedeelde
tt i li;: i. .4 «.li mini nim» 1,1miiluimen, en toen if
uitgesproken had,
hart, terwijl twee
wangen druppelden. HH
Morgen, zeide hij, zal ik er mijn werk
van maken.
nDaags danjrna bracht vader Falot mij naar
eeDe drnkkèwj
„Ik stondverstomd bij het zien van de
goalie beweging der machines, de handigheid
'der letterzetiers, -overjle vlugheid, waarmee
de rollen oyer de yormen liepen. Ik keek
mijns oqgep uit, terwijl vadèr Falot met den
meesterkUe.pht stond te praten.
„Toen hun gesprek geëindigd was, wenkte
hij" mij
Ach mijnheer 1 zeide ik, de handen
vouwende zal ik zoo gelukkig zijn letterzetter
le worden
v „Zie, Bestlöle, ik had wel willen lachen en
Weeneu van yreugdb. De meesterknecht drukte
mij vr endschappfdijk de hand en vader Falot
Dkm my mee Toon wij buiten waren, kon
ik^V'ij P'öt langer inhouden, ik vloog hem aan
dei), hals.en omhelsde hem Evenals de eerste
maal, ontroerde hij zichtbaar.
Heb ik u leed gedaan, vader Lalot?
vroeg ik.
Cij. mijn goede jongen r O neen, neen I
Ais ik u soms met zooveel aandoening
kindereu zie beschouwen, die lijden, hernam
ik zachter, verbééld ik mij altijd, dat gij een
kind moest verloren hebben, waarvan g\j veel
hieldt, si i u u
Gij hebt gelijk, beste jsngen, ik heb
een kind verloren
„En lerwijl de arme man zijn aangezicht reet
beide handen bedekte hoorde ik hem fluisteren:
Max miju kleine Max
„N»dat bij zich hersteld had, maakte wij eene
lange wandeling, en toen ik den volgenden
morgen naar miju w»rk zou gaan zeide bij
Uw levensweg is thans afgebakendt
niij'u kind Door eene wondervolle leiding der
Voorzienigheid zijt gij tm midden van de
g]> clit» omgeving waarin gij verkeerdet, goed
gebleven.
(Wordt vervolgd.)
rijkdom van bet toilet zien, »•-,
dat de bezitters daarvan gelukkig zijn Helaas Hij liet mij mijn plan blootleggen, en toen