Nummer 43. Donderdag 27 Mei 1909. 32e Jaargang (li Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. IIIUGHT mm bp ANTOON TIELEN, Dit nimmer bestaat uit TWEE Bladen HET GEHEIM VODDENRAPER Uitgever: FEUILLETON. WAALWIJK. Telefoonnummer 38. De wasch, U ziet het, is groot, doch is door de zuivere zeep het werk gemakkelijk. Sunlightzeep schaafjes om zachte zeep te maken. Gratis te bekomen bij uwen winkelier in ruil voor 5 omslagen. Het Brabantsche Verkiezïngs- program. RAOUL DE NAVERY. Onze Postbeambten. VERSLAG der Kamer van Koophandel en Fabrieken te Waalwijk, be treffende den toestand van den han delde nijverheid en de scheepvaart, over het jaar 1908. en liiifslriatsrlc ('tirait. Dit Blad 'erscbijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnmentsprijs per 3 maanden f0."5. Franco pt* post door het geheele rijk f0.90. Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden Uitgevr. den Advkrtentikn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootc letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van eeu groot aantal regels cd advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel. Eon Qrootc Wasch En v/eSnig Werk. 1245 imiiimiiwi—tiMWBMm«ar.* Het zal wel niet noodig zijn, dit zwaarwichtige stuk woordelijk in deze kolommen af te drukken. Het is met al z'n overwegende's en met z'n zestal conclusies niets aoders dan wat de Ned. Bond veel beter en veel korter heeft gezegd op een ding nanl het meervoudig stemrecht. Bedoeld zal natuurlijk wel zijn het meervoudig kies rechtwant meervoudig stemrecht is feitelijk iets anders dan de N. B. Bond wenscht. Van ,,DE ECHO VAN HET ZUIDEN". VAN DEN NAAR HET FrANSCH VAN Noord-Brabant, pardon de Prov. Bond van R. K. Kiesvereenigingen in Noord- Brabant wil dus hetzelfde als de Ned. Bond het meervoudig kiesrecht. En alleen om dat meewoudige kiesrecht immers, dit alleen scheidt hem nu nog van den Ned. Bond. blijft de N. B.sche Bond nog van verre- Och arme, meent die corporatie nu werkelijk nog langer zedelijk het recht te hebben zich af te scheiden van het overig katholiek deel van Nederland Wij hadden wel eens iets gehoord van Boven en Beneden den Moerdijk, en wisten eigenlijk niet juist 't verschil tusschen die twee deelen van ons landje. Gelukkig, nu weten wij hetKatholiek Nederland boven den Moerdijk wil geenmeervoudig kiesrecht. Katholiek Nederland beneden den Moerdijk, neen pardon, de Prov. Bond van R. K. Kiesvereenigingen in Noord- Brabant wil .wèl meervoudig kiesrecht. Neen, nu is het ons duidelijk 111 100. «Gij zult in Nieuw-Caledonië, op Noumea kerken, gestichten bouwen, u bezighouden met de opvoeding der ongelukkige kinderen wier ouders hen in ongeloof en ondeugd laten opgroeien, indien niemand de weldoende hand naar hen uitstrekt, on ik zal mij troosten over mijn achtieDjarig lijden bij de gedachte, dat een geheel jong geslacht aan mijne smarten het onderwijs te danken zal hebben, waarvan het anders verstoken ware gebleven. Ik ben bereid sommen daarvoor aan te wijzen, antwoordde Nerval. Er wonen in Parijs een groot getal arme meisjes, wie het aan werk ontbreekt, of wier arbeid ontoereikend betaald wordt op mijne nachtelijke omzwervingen als vodden raper, heb ik ze, stervend van honger en gebrek, op straat vinden liggenWelnu de onschuld moet niet langer aan zulke harde be proevingen blootgesteld zijn. Hebben droomers de nationale werkplaatsen gesticht en de hersenschim van het recht op den arbeid gepredikt, gij, van uwen kant, kunt inrich tingen in het leven roepen, waar ieder braaf meisje, dat van haren handenarbeid wenscht te leven, verzekerd kan zijn een voldoend loon te verdienen. Daarvoor wil ik alles doen wat mogelijk is, antwoordde Nerval. Evenals ik, moet gij pijnlijk getroffen zijn geworden door het gezicht van die talrijke kinderen, waarvan men in Parijs partij trekt Zijn er onder onze postbeambten ook velen, die gelijken op de Fransche collega's Deze vraag mag wel gesteld worden naar aanleiding van hetgeen gebeurd is bij het postfeest, laatst gehouden te Utrecht bij gelegenheid van het tienjarig bestaan der afdeeling Utrecht van den Bond *De Post». Eenigen der aanwezige Belgen en Franschen stelden voor een telegram van gelukwensch aan de Koningin te zenden. Het Bestuur weigerde ditdaar de Bond neutraal is. Toen zonden de Belgen en Franschen voor zich zeiven en telegram aan de Koningin luidend »De postambtenaren van België en Frankrijk bijeengekomen op het postfeest te Utrecht, wenschen uwe Majesteit geluk en eene goede gezondheid.» Zietdaar, wat er komt van die z.g. neutraliteit en hoe dat begrip wordt op gevat. Neutraal beteekent voor die heeren ook al anti oranjegezind en dus anti-nationaal 1 Natuurlijk zal dit alles wel het logische uitvloeisel zijn van de hoog-roode-kleur, die deze vereeniging heeft aangenomen, m.a.w- neutraal staat hier als bijna overal elders, gelijk met om geld te verdienen eenigen zijn hier ge boren mai\r verreweg het grootste gedeelte komen uit Zwitserland, Savoië en Italië Zij verlaten familie en vaderland onder de hoede van meesters, die van de opbrengst van hun nen arbeid leven die arbeid is van verschil lenden aard, dikwijls zeer afmattend of ge vaarlijk. Eenigen van die kleine ongelukkige vegen onze schouwen, anderen, op de hoeken der straten gezeten, poetsen de' schoenen der voorbijgangers 't meerendeel wordt 's morgens de straat opgestuurd met eene marmot, eenen aap, eene lier, eenen doedelzak of iets derge lijks, om op de binnenplaatsen, op de boule vards, voor de koffiehuizen te zingen en te dansen. Is de ontvangst goed, dan krijgen de kinderen een avondmaal, brengen zij weinig thuis, dan worden zij door den meestor ge slagen en mishandeld, en moeten honger lijden. «Men drijft in Parijs «handel in kinderen, gelijk men eertijds op de kusten van Afrika handel in zwarten dreef.... Waarom zouden invloedrijke en vermogende menschen zich niet het lot van die kleine ongelukkigen aantrek ken Het zou niet veel moeite kosten bij den prefekt van politie te bewerken, dat hij gelastte die kinderen op zekere tijden onder wijs te doen geven, hen in den godsdienst te onderrichten. Wanneer een onmenschelijke meester hunne ledematen met stokslagen breekt mag daarenboven hnnne ziel niet gedood worden. Vindt ge niet dat ik gelijk heb, Ner val? Ja Ja Gij hebt gelijk, luidde het antwoord. Wanneer het verboden zal wezen kinde ren allerlei kunstverrichtingen en halsbrekende toeren te doen uitvoeren, zullen de kunste— makers van zelf wel genoodzaakt zijn hunne kinderen een ambacht te laton leeren,omhun kapitaal van vleesch en bloed rente te doen opbrengen. Op zekeren nacht heb ik een ongelukkig knaapke, half dood van mishan deling en gebrek, uit de handen van eenen ellendeling, den Rossen Casper, gered. Het kind is hersteld, ten hoogste voor de aan hem bewezen weldeden dankbaar en doet zijn uiterste best om zich verdienstelijk te maken bij zijne weldoenersik zal er met Gods hulp een braven mensch van maken. M aar tegen socialistisch. Ook dit is een les voor onze arbeiders 1 Vereenigt U, doch niet neutraal, want dit voert noodwendig door in rood. Bekent dan liever rondweg kleur. Wij hebben liever met een eerlijken socialist te doen danmet een onvertrouw baren neutraal 1 Een les uit Frankrijk. Nu zou dan toch de isociale revolutie» reeds zoo dikwijls door Bebel, Kautshy en voor dezen door Marx en Engels voorspeld, eindelijk komen en wel in het »!and der revolutie's» in Frankrijk. Men kent de geschiedenis i De Post beambten staakten en met dezen zouden bijna alle andere arbeiderssyndicaten staken. In verschillende meetings werd dit nl. beloofd door de respectieve leiders dier syndicaten. En wat blijkt nu Dat die leidersonverantwoor delijke bluffers waren, die iets beloofden, wat ze niet konden beloven, want ze spraken eenvoudig, zonder hun ver eeniging achter' ztch te hebben. En wie zijn nu de dupe geworden van dit onverantwoordelijke gedoe De ontslagen postbeambten, die thans met hun vrouw en kinderen broodeloos op straat staan. Ziedaar, een les, die niet vergeten mag worden. Onze algemeene staking van 1903 ligt nog betrekkelijk versch in het geheugen, of wordt minstens weer duidelijk in herinnering gebracht door dit lieve spel daar ginds. Arbeiders, laat u tot zoo iets nooit verleiden 1 U ziet, in hoeverre die geestdriftige en wel- meenende(?)» leiders te vertr,ouwen zijn. Ze spellen u eenvoudig wat op den mouw. En wie moet het hachje betalen? De arme bedrogenen en dat zijt gij. Nog eens dus Weest op uwe hoede en laat uw nimmer tot een algemeene staking vervoeren. Deze moet uitloopen op een débacle,.welke ten slotte op u zelve neerploft. Algemeene Beschouwingen. ééneu die gered is, hoevelen blijven er niet onder het juk, blootgesteld aan de gruw zaamste mishandelingen, opgebracht in onge loof en zedeloosheid, om later eene plaag te worden voor de maatschappij Ik zal er aan denken, betuigde Nerval. Gij begrijpt mij nu, hernam Aurillac, ik laat u uwen goeden naam, ik laat u de algemeene achting behouden, voor allen blijft gij Nerval de millionair, en men zal spoedig zeggen Nerval, ,,de weldoener der armen maar dat vermogen, waaraan gij zooveel waarde hechttet, behoort u sinds dezen stond niet meer toe ik zou het kunnen opeischen als vergoeding voor het mijne, maar ik vermaak het aan den armen. Ziedaar de eenige straf, die ik u opleg gij hebt tot dusverre kwaad gedaan, gij zult voortaan goed doen. Gij zult arm zijn te midden van uwen rijkdom uwe handen zullen voortdurend geopend zijn voor de aalmoes en gij zult voortgaan met werken, teneinde in staat te zijn onafgebroken de noodige hulpmiddelen te verschaften voor de ongelnk kigen, die ik naar n verwijzen zal. En, geloof mij, niemand zal zich over die verandering verwonderen men zegende reeds den naam van Angelie, voortaan zal ook de uwe geze gend worden Maar dat verdien ik niet, ik heb er geen recht op riep Nerval nit. God zal u in de gelegenheid stellen, zulks in werkelijkheid te verdienen, hervatte Aurillac plechtig. Gij spraakt mij van wroe gingen, gij kunt berouw gaan gevoelen. De wroeging is eene strafte Gods, die op de miedaad volgt, het berouw is het persoonlijk leedwezen, dat wij gevoelen van kwaad be dreven te hebben. Ik weet dat gij sinds dit oogenblik, terwijl gij onder den angst voor eene vreeselijke aanklacht gebukt gaat, het beoefenen van weldadigheid zult beschouwen als eene straf, nog niet gerangschikt onder die, welke men aan groote misdadigers oplegt Maar wat ik, zwak mensch, niet vermag, verwacht ik van mijnen God, die de lank moedigheid en de kracht bezit. Onderwerpt gij u aan dit vonnis? Ik onderwerp er mij aan, antwoordde Nerval, geheel en gansch En zult gij gehoorzamen? Het jaar 1908, schoon iets beter dan zijn beruchte voorganger, behoort tot die perioden, over welke men niet met opgewekten geest schrijft. Uit den aan hef van ons vorig jaarverslag bleek reeds voldoende, dat er niet veel hoop op 1908 gebouwd was. En hoe kon dit ook anders. De geweldige crisis, die in 1907 schier alle ambachten en bedrijven op hun grondvesten deed schudden, eindigt zoo maar niet bij den aanvang van een nieu wen jaarkringer is tijd noodig om tot rust te komen. De schoenmakerijen en de leerlooie rijen, de hoofdbronnen van de volkswel vaart in onze streek, hebben dan ook een zeer moeielijk jaar achter den rug. Bij alle hinderpalen en nadeelige invloe den die haren bloei belemmerden, voegde zich in hooge mate het euvel van duur geld. Wel daalde langzamerhand, dank zij het toenemende vertrouwen in een betere toekomst, de rentestandaard na genoeg weer op den ouden voet, doch het jaar was toen reeds te ver gevorderd, om daarvan nog vele vruchten te plukken. Gelukkig schijnt er thans in den handel en de industrie een gunstigere periode in aantocht te zijn. Na al de jeremiades, die wij reeds hoorden en misschien nog te hooren zullen krijgen, stemt het ons tot groote blijdschap de huidige verbe tering, al is zij ook nog maar eene be- scheidene, te mogen constateeren. Evenals in 1907 kwamen faillissemen ten van beteekenis, werkstakingen, of ontslag van arbeiders op groote schaal, hier niet voor. Het is een gelukkig feit, dat de weder zijdsche verhouding tusschen werkgever en arbeider hier zoo gunstig mogelijk is en blijft, en gene er niet toe overgaat deze te ontslaan, vooraleer de nood er toe dringt, en die nood doet zich maar hoogst zelden gevoelen. Voor die goede gezindheid pleit o. a. de gemakkelijke wijze waarop in onze gemeente het arbeidscontract tusschen patroons en werklieden, tot beider genoegen geregeld werd. 't Is wel jammer, dat de betrek kelijk geringe loonen, die zelfs bekwame arbeiders hier maar halen kunnen, zoo- velen doen besluiten hun fortuin in het Buitenland of in de Nieuwe Wereld te gaan beproeven. Wel is daar ook alles geen goud, wat er blinkt, zijn vooral Des te gereeder, dewijl gij in het bezit blijft van den brief, door mij aan Camourdas gericht, hervatte Nerval. En mijne dochter? liet hij er op volgen, terwijl hij Aurillac smeekend aanzag. Uwe dochter huwt Maximiliaan. Gij veroorlooft... Ik straf geene onschuldigen. Gij, die Anita, uw kind, verloren hebt Ik heb mijnen zoon weergevonden, viel Aurillac hem in de rede. De zoolang als ver loren beweende zoon is mij door een mirakel der oorzienigheid teruggegeven geworden. Hoewel ik in zijne tegenwoordigheid de blijd schap verborg, die mijn hart vervult, ben ik niettemin de gelukkigste der vaders. Ik kan mij goedertierig toonen, dewijl de Heer mij zooveel barmhartigheid bewijst. Maar ik kan dien zoon niet toeroepen Kom in mijne ar men 1 Tusschen mij en hem verheft zich uwe misdaad, die ik hem niet kan openbaren zon der hem te dooden O 1 riep Nerval geroerd uit, dat gaat te ver 1 W at 1 gij bewaart het stilzwijgen, gij smoort met geweld de edelste gevoelens, die eenen vader kunnen bezielen, gij maakt u niet bekend aan den zoon als het ware door een wonder wedergevonden. Ik moet hem liefhebben om zijnenen niet om mijnentwil.... Luister, Nerval, ver volgde Aurillac, het leven is kort, hoe lang het onB ook toeBchijne.... Er zal een tijd komen, waarep bet volbrachte goed en het gepleegde kwaad luid voor of tegen ons zal getuigen.... Op het korte tijdbestek, dat wij hier beneden doorbrengen, zal de eeuwigheid volgen, die wij door onze werken bereid heb ben.... Op den dag der echtverbintenis van Maximiliaan met Angelie, zal vader Falot in zijne Zondagskleeren, afgezonderd zitten in eenen hoek der kerk, waar alleen gij het vaderlijk gezag zult vertegenwoordigen... Maar God is 't bekend uit welk gebroken en gefolterd hart het vurigste gebed zal opstijgen.... Ik verlaat u thans en gy zult mij voortaan zelden meer zien.... Gij zult de stem van de men— schelijke bedreiging niet meer in uwe ooren hooren galmenSluit uw oor echter niet voor de goddelijke stem, en herinner u wel, dat gij van dezen dag af nog Blechts de bankier, daar de levens- en genotmiddelen veel duurder dan hier en missen zij zeer veel, wat alleen het Vaderland kan aanbieden, doch het streelt den werkman in zijn gevoel van eigenwaarde een groot loon te ontvangen. 't Is wel te betreuren, we schreven ■Bet reeds meermalen, dat hier ook alles maar onverzettelijk bij die twee oude industrieën blijft, welke niet meer gelijk vroeger aan eene bepaalde plaats en streek als gebonden zijn, doch ook elders onder dezelfde gunstige omstandigheden en voorwaarden kunnen uitgeoefend worden. Waar zich dus de nijverheid zoo gemakkelijk verplaatsen kan, moet men ook naar best vermogen trachten, dat eventueele verlies door de oprichting van andere fabrieken te compenseeren. Wij ontveinzen ons geenszins de hier aan verbonden moeielijkheden; wij weten, dat de duurte van den grond, de hooge huurprijzen der woningen, belastingen enz. de vestiging van nijverheidsinstel lingen niet in de hand werken, en zeker niet als deze uit den vreemde tot ons moeten komen, doch Waalwijk ontbreekt het gelukkig ook niet aan jonge ener gieke mannen, die over voldoende mid delen en capaciteiten beschikken om eens met den ouden sleur te breken en zich niet steeds blind te staren op de lederindustrie, welke iederen dag al groo- ter en scherper concurrentie door firma's buiten onze streek wordt aangedaan. Niemand zal ons van overdrijving be schuldigen, wanneer wij beweren, dat Waalwijk, zoo door zijne gunstige ligging in het centrum der Langstraat, als door zijne rechtstreeksche verbindingen door spoor, trams en stoombooten met de voornaamste industrieële centra van ons Vaderland, eene benijdenswaardige ge legenheid tot het scheppen van schier eiken tak van handel, en bedrijf aanbiedt. Met gerustheid durven wij tot eene proef neming adviseeren, overtuigd als wij ons houden, dat flink aangepakt, deze slagen moet. Op het gebied der bouwkundige vak ken viel meer bedrijvigheid waar te nemen dan in 1907. Door den bouw van eenige kleine fabriekert, kantoren, woon- en winkelhuizen enz. was er voor de meeste arbeiders zelfs in het winterseizoen nog al geregeld werk. der armen zyt. Aurillac stond op, Nerval staarde hem met eene onmogelijk te beschrijven verbazing aan en was zoozeer getroffen door die eenvoudige grootheid van ziel en die verhevene deugd, dat hij geen woord kon uitbrengen. Met langzame schreden verliet Aurillac het kabinet van den fabrikant. In den gang ontmoette hij Angelie. Wel, vroeg het meisje glimlachend heeft papa u toegestaan wat gij verlangdet Ja, mejuffrouw... Maar wat ziet ge er vandaag bijzonder opgeruimd uit, liet hij er op volgen. Ik voel mij inderdaad overgelukkig Is het een geheim, mejuffrouw Een geheim 1 gij zoudt het straks uit den mond van Columba kunnen vernemen. Ik ga huwen met eeuen der beBten, edelste mannen van de wereld..,. Gij behoeft hem mij niet eens te noemen mejuffrouwhet is Maximiliaan Audoin, viel Aurillac haar in de rede. En met eene bevende stem voegde hij erbij Wees gelukkig Dat de zegen des Hemels op u ruste Daar bij gevoelde dat de tranen hem in de oogen schoten, verwijderde hij zich snel. Met opgeheven hoofd en een tevreden ge moed, verliet Aurillac het huis van den geeerden fabrikant. Hij was niet gekomen om eene schitterende wraak te nemen op den man die hem in het verderf gestort hadhij vor derde niet oog om oog, tand voor tand hij liet aan God do taak over om die verstokte ziel te vermnrwen, en wel verre van zijn vermogen terug te eischen, waarop hij recht had, deed hij er afstand van ten behoeve der armen. Ja, hij mag wel fier hot hoofd op heffen, de man, die Anita in hare brieven den martelaar noemde en die zulk eenen hel denmoed aan den dag legde in het vergeven van zijnen vijand. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1909 | | pagina 1