Derde Blad. Provinciaal Nieuws. PALJAS» Peizië. BUITENLAND. Frankrijk. Amerika. Marokko. Nummer 59. Zondag 25 Juli 1909. 32e Jaargang. VERSLAG der Kamer van Koop handel en Fabrieken te Waalwijk betreffende den toestand van den handelde nijverheid en de scheep vaart, over het jaar 1908. Landbouw in Waalwijk en Omstreken. Voor den landbouw was 1908 over het geheel slechts een middelmatig jaar, daar bijna alle gewassen, met uitzonde ring van gras, haver en aardappelen, slechts een zeer matigen opbrengst le- v .reien. Het gras gaf een ruim beschot van beste kwaliteit. Het hooi, dat ook dit maal grootendeels voor den regentijd binnen kwam, was zeer goed. De prijzen waren iets hooger dan andere jaren men besteedde voor het hooi uit den buitenpolder f10,tot 16,50 per 500 K.G. terwijl dat van den binnenpolder tegen t 18,vlug van de hand ging. De rogge was zeer schraal gewassen des- te overvloediger echter de haver, die van uitmuntende kwaliteit was Ook de aardappelen gaven een rui men oogst. Door de langdurige droogte echter waren ze klein van stuk. Zandaardappelen golden van fl,50 tot f 1,75. Kleiaardappelen van f 2,— tot f 3,50. In roode aardappelen gaat zoo goed als niets meer om. De gezondheidstoestand van den vee stapel viel te loven. De prijzen der run deren, vooral die van slacht- en fokvee waren ook thans weer zeer hoog, hoofd zakelijk een gevolg van den toenemenden uitvoer naar België. Aangaande den Landbouw, Nijverheid enz. te Baardwijk kunnen wij mededee- len Voor den landbouwer was 1908 slechts een zeer middelmatig jaar. De granen, met uitzondering van haver, gaven een klein beschot. Melk en boter waren zeer duur, terwijl de veeteelt mede reden tot tevredenheid gaf. In de schoenmakerijen heerschte bijna het geheele jaar door een groote slapte waardoor sommige fabrikanten zich ver plicht zagen hunne productie aanzienlijk te verminderen. De hier gevestigde Waalwijksche Stoomtimmerfabriek, schijnt een goede toekomst tegemoet te gaan. De exploi tant schrijft ons dienaangaande »Over de resultaten van het afgeloo- pen jaar mag ik tevreden zijn. Niette genstaande de algemeene malaise mocht ik mij vanaf Juli 1908 tot nu toe steeds in voldoende werk verheugen en dat tot hoogere prijzen dan in het voorafgaande halfjaar. De fabriek zal dit jaar nog worden vergroot met een aanbouw van circa 430 M., zoodat hare geheele opper vlakte dan bedraagt 830 M. De hout handel gaat gestadig vooruit, terwijl ik nog dit jaar een handel in bouwmateri alen aan de zaak zal verbinden." Uit Oudheusden c. a. schrijft men De Veehouderij en melkerij gaven in het afgeloopen jaar reden tot tevreden heid de boter ging het geheele jaar door tegen een flinken prijs vlug van de hand. De fruithandel, voornamelijk in kruis bessen, zwarte- en roode bessen, alsmede in erwten enz. neemt gestadig toe, hoe wel het gewas en de prijs slechts middel matig waren. De verdere nijverheid is hier van weinig beteekenis, terwijl de hoe pel make rij, wegens daling der prijzen verliezen leed, tengevolge waarvan het grindhout aanmerkelijk in prijs daalde. Uit Besoijen meldt men De algemeene gang van zake, is, de tijdsomstandigheden in acht genomen, vrij goed te noemen. Sommige zaken, voornamelijk de schoenmakerijen, hebben zich uitgebreid door de aanschaffing van meerdere machines. Toch was de toestand der schoenma kerijen, gedurende 1908, gelijk bijna overal, weinig winstgevendvoor een paar industrieëelen zelfs van dien aard, dat de productie beduidend verminderd werd. De hier gevestigde paardenleder- looierij werkte op bescheiden schaal, daar het gebruik van paardenleder zeer vermindert. De aan die inrichting verbonden handel in zooicontrefort- en binnen zoolleder, zoowel van buitenlandsch als inlandsch fabrikaat, alsmede de handel in verschillende soorten van schors, marcheert als altijd geregeld en naar wensch, schoon met de betalingen wel wat al te willekeurig omgesprongen wordt. Sommige huizen en inrichtingen werden .vergroot, wat mede pleit voor vooruitgang in deze gemeente. Uit Kaatsheuvel Ook thans weer kan ten aanzien van den handel en de industrie in onze ge meente gemeld worden, dat die vooruit gaande zijn. Bedroeg het vorige jaar het aantal der stoomschoenfabrieken reeds zes, thans zijn er al negen in werking en ééne te Loonopzand. Die alle echter ondervonden in 1908 de slechte gevolgen van den crisis ge durende 1907. Op het gebied der ».g. ^gedwongen winkelnering4 viel wederom eenige ver betering te constateeren. Betreffende den toestand der overige bronnen van bestaan, kan gemeld wor den, dat deze vrij wel gelijk was aan dien van het vorige jaar. Uit Cape lie De opbrengst en de kwaliteit der landbouwproducten waren in 1908 voor onze streek over 't geheel bevredigend. De handel in vee was vooral in het najaar tamelijk vlug; terwijl goed vee vrij duur werd gekocht. Voor boter en melk werden gemiddeld voldoende prijzen besteed. Naar eerste kwaliteit hooi was nu en dan veel vraag; de prijzen varieerden van f 12,tot f 16, per 400 K- G. In het z.g. schraal hooi was nagenoeg geen handel, wegens den verboden invoer van hooi in Engeland- 't Alhier gewonnen stroo komt niet in den handel, wijl men 't noodig heeft voor eigen gebruik. De stoomgrutterij »de Hoop4 werkt naar wensch en mag zich verheugen in een toenemend debiet. Uit Vrijhoeven Scheepvaart. Het aantal in- en uit gaande schepen bedroeg 165 met een totale inhoudsmaat van 10881 ton. Hooi. De handel in hooi was tot Maart vrij bevredigend. Toen echter sloot En geland zijn grenzen, waardoor de handel in mindere soorten stilstond. In het na jaar was er ook nogal vraag naar betere kwaliteiten voor het buitenland. De om zet was ongeveer 31/j millioen K G., die behalve in het binnenland, naai Engeland, Duitschland en Zwitserland verzonden werd. De prijzen der le kwaliteit va rieerden van f24,tot f31,per 1000 K.G. mindere soorten golden van f 16,— tot f20 In den toestand der schoenmakerijen kwam geen verandering van beteekenis. De winkelnering verkeert in kwijnenden toestand. deteekenen vernomen. De chefs hadden alle moeite om het vreugdebetoon binnen d§ perken te houden. President Fallières ontving gistermid dag den minister van justitie Briand en bood hem aan hem met de vorming van een kabinet te belasten. Briand verklaarde, dat hij den president heden een defiuitief aut- woord geven zou. De val van het ministerie Clemenceau is te Narbonne aanleiding geweest tot grocte verheugenis. Narbonne is zoo men weet de hoofdplaats van het wijndistrict, waar de ontevredenheid over de wijnbouwcrisis voor twee jaar het sterkst is uitgelaaid. Het stad huis was bevlagd en 's avonds geïllumineerd. De burgemeester, Ferroul, hield van het balkon een toespraak tot bet talrijk opge komen publiek, de gebeurtenissen tijdens de crisis in herinnering brengeud hij werd geestdriftig toegejuicht. Een fakkeloptocht besloot het feest. Het correctioneele gerchtshof te Bor deaux heeft kardinaal Andrieu wegens het aanzetten tot ongehoorzaamheid aan de wet ten tot 600 francs boete veroordeeld. Pastoor Carteau, die het herderlijk schrijven van den kardinaal van den kansel der kathedraal had voorgalezen, kreeg 25 fr. boete. Bovendien moeten beiden de proceskosten betalen. Voor de ontvangst van den czaar in Cherbourg worden bereids omvangrijke maat regelen getroffen. De Russische schepen zullen door een gordel van 20 torpedojagers omgeven zijn de overige maatregelen worden geheim gehouden. In den middag van 31 Juli komt de czaar in Cherbourg aan en 2 Aug. gaat het keizerlijk jacht weer zee in naar Cowes. President Fallières vertrekt 30 Juli van Parijs naar Cherbourg gemeenteraad. Hoewel wij de redenen die tot dit besluit geleid hebben, moeten respecteeren, de heer Hoffmans wegens gevorderden leeftijd, de heer van Dooren wegens drukke bezigheden en vele af wezigheid, is net aftreden van deze twee verdienstelijke mannen te betreuren voor onze gemeente. De heer Hoffmans was met een kleine tusschenpooze sedert 1881 lidvan den gemeenteraad en heeft als zoodanig, als wethouder, als lid der gas- commissie zeer vele diensten aan de gemeente bewezen. Niet minder (sedert 1894) wijdde de heer J J. van Dooren als gemeenteraadslid, als lid der gas- commlssie, lid der vakschoolcommissie zijne beste krachten aan de belangen van Waalwijk. Daarom zullen huune namen waardig, verbonden blijven aan de geschiedenis van Waalwijk en bij de burgers in dank bare herinnering blijven. De nieuwe sjah reed Dinsdag, omstuwd door een reusachtige meuigte van Sulta- natabad naar het paleis in de stad. De stoet werd door 2000 nationalistische ruiters ge opend. Heden heeft de kroningsplechtigheid plaats. De nieuwe regecring heeft een proclamatie tot het volk gericht, en de sjah heeft bijeenroeping van het parlement gelast om het land tot rust te brengen. Het dragen van wapenen is verboden. Nieuwe verkiezingen zullen niet plaats hebben.. De oude parlementsleden worden opgeroepen en alleen voor de 20 gehangenen zullen nieuwe gekozen worden. De Fransche pers, tenminste een overgroot deel daarvan kan niet nalaten den val vaD het ministerie-Cleaienceau te begeleiden met meer of minder scherpe hatelijkheden en zelfs de ministerieele bladen luiden het Kabinet met buitengewone koelte uit en vinden slechts weinig woorden van waardeering Clemenceau's scherpe uitval tegen Delcassé vindt nergens verschooning. /rit» den tijd van drie minu ten, schrijft Jauios in de Humanilé, stapelde deze man, die van zichzelf geloofde en ook anderen het geloof had ingeboezemd, dat hij de Kamer om zijn vingers kon winden, zoo veel onzin op elkaar dat het onmogelijk bleek hem een minuut langer de regeering over Frankrijk toe te vertrouwen. Ten aanhoore van geheel de wereld verklaarde hij dat Frankrijk, zoo 't slechts sterker ware geweest eerst aan Engeland en daarna aan Duitsch land den oorlog zou hebben verklaard in den tijd van de gebenrtenissen van Fasjoda en Algeciras. Deze woorden waren voldoende om een storm te wekken, die hem uit zijn ambt wegwoei". In hst buitenland vindt Clemenceau een betere pers. Zoowel aan de overzijde van het Kanaal als aan gene zijde der Vogezcuziet men met leedwezen den man heengaan, die zijn verdienste heeft gehad voor het werk des vredes, te meer, waar zoowel Engelsche als Duitsche bladen schijnen te vreezen voor een terugkeer van DelcaBsé. We denken evenwel niet, dat die vrees gegrond is. Het zou in Duitschland te veel leven maken, als hij de pertefeuile van bui- tenlandsehe zaken weer aanvaardde en boven dien schijnen president Falières en de per sonen, aie hij in verband met de crisis ge raadpleegd heeft, Clemenceau niet uitgezon derd, vau oordeel te zijn, dat het votum der Kamer zich eigenlijk meer tegen Clemenceau dan tegen het geheele Kabinet heeft ge richt, zoodat een herbenoeming van alle m nieters, niet uitzondering van Clemenceau natuurlijk, mogelijk zou zijn. Daarmede zou Pichon, de alom geziene minister van bui- tenlandsche zaken, gehandhaafd worden. Dat Briand, de vader van de scheidingswetten, premier zal worden, daar wordt eigenlijk niet meer aan getwijfeld, ofschoon ookCail- loux, Bourgeois en Poincaró nog genoemd worden. De val van Clemenceau had tengevolge, dat aan de arbeidsbeurzen de vlaggen wer den uitgestoken Bij die te Parijs zette men zelfs een bezemsteel voor een der ramen met een doodskop, voorzien van een lange witte snor, er op. En door de post- en telegraaf- beambten werd het aftreden van den on derstaatssecretaris Simyan met luide vreug Nu de tijd aanbieekt dat in de Weste lijke Staten der Unie de tarweoogst en die van andere gewassen moet worden binnen gehaald begint de traditoneele schaarschte aan handen zich weer voelbaar te maken. Volgens een deskundige is er in het Wes ten een tekort van 50,000 arbeiders. Eu dit niet tegenstaande er wekelijks duizenden emmigranten in de Vareenigde Staten aan komen. Maar het ongeluk is, dat deza lieden óf niet geschikt zijn voor het dagloonerswerk ten plattenlande, óf wel bij aankomst te New York niet meer beschikken over geld voor de dure spoorreis naar de Westelijke Staten. En zoodoende is het te verklaren, dat de minister van landbouw, Wilson, een dag of wat geleden kon verklaren dat duizenden acres, die vroeger aan den landbouw werden dienstbaar gemaakt, tegenwoordig als gras- End worden geëxpoiteerd, enkel en alleen omdat de boer niet over genoeg handen kan beschikken om zij a land te bebouwen. Mooren cn Spanjaarden. Generaal Marina is met zijn staf van het gevechtsterrein te Melilla teruggekeerd. Hij heeft gezegd, dat de gevechten op 20 Juli en in den nacht van 21 Juli de hevigste geweest zijn van alle gevechten sinds het begin der vijandelijkheden. Hij sprak de meening uit, dat de troebelen langer zouden duren dan men aanvankelijk gedacht had. Van andere zijde wordt gemeld, dat de Mooren blijkbaar de Spanjaarden willen uit putten. Telkens komen zij opzetten, vallen aan en trekken dan weer terug. Overigens oopen de meeningen en de berichten nog al uiteen. De een zegt, dat de Kabylen da. gelijke versterkingen krijgen en dat de Span jaarden hun stellingen niet zullen kunnen handhaven. De ander beweert dat de jongste verliezen de Kabylen hebben afgeschrikt en dat die ontmoedigend hebben gewerkt niet alleen op de stammen die reeds op het oorlogspad zijn maar ook op de stammen uit het binnenland die juist door agenten der oorlogvoerenden bewerkt werden om zich bij hen te voegen. De toestand is blijk baar zeer verward en het valt niet te voor zeggen waar liet op uit zal loopen. Hoe weinig populair deze oorlog in Ma rokko bij het Spaansche volk en de Spaansche soldaten is, blijkt wel uit de ernstige geval len van insubordinatie. In de berichten van heden lezen we, dat er gisteren op de Spaansche knst bij Malaga drie lijken uit zee zija opgevischt. Het wareu lijken van soldaten, die zich in zee hadden geworpen om niet naar Marokko gebracht te worden. Waalwijk, 24 Juli 1909. Gemeenteraadsverkiezing. Naar wij vernemen is gisteren door de heeren Th. Hoffmans en J. J. van Dooren hun ontslag ingediend als lid van den Wij vestigen er de aandacht op dat in dit nummer (2e Blad) een begiü gemaakt wordt met ons nieuw, prachtig feuilleton Wij raden eenieder met aan drang aan hel van at 't begin met nauwgezetheid te volgen en zeer zeker te bewaren, omdat het een uiterst boeiend feuilleton vermt en wijl door de uitgebreidheid niet spoedig een nieuwe begint. Red. Liedertafel. Naar men ons meldt zal de Lieder voor haar eerstvolgend winterconcert in studie nemen »Die Macht des Gesanges4 van J. Brambach, een prachtwerk zoo voor den bariton als voor de koristen Ook andere werken van bescheidener omvang zullen dan mede voor het eerst ten gehoore gebracht worden. Hieruit blijkt dus, dat de vereeniging onverdroten op haren weg blijft voort gaan en alles aanwendt om steeds hoo ger te komen en haren abonné's het beste wat in haar vermogen is, aan te bieden- Vucuntickolonies. Verleden week zijn door den heer F. Marks, secretaris der afdeeling Waal wijk en Omstreken4 van het Centr. Gen. voor Kindervacantie's- en herstellings kolonies de kinderen afgehaald, welke in het Koloniehuis te Noordwijk een maand hadden doorgebracht. De patiën ten zagen er zeer welvarend uit, waren opgewekt en frisch, terwijl alle in gewicht waren toegenomen. De minste gewichts toename bedroeg nog 4 pond en 4 ons, bij één zelfs 6 pond en 27« ons. We derom dus een bewijs hoe goed zulk een verblijf op den lichamelijken als den geestelijken toestand der kinderen werkt en hoe men, door genoemde afdeeling te steunen, een uitmuntend philantropisch werk verricht. Vukvereeniging. Algemeene Vergadering 1 Augustus 's middags ten de Pauluszaal te Waalwijk. Agenda 1. Opening en lezing der notulen. 2. Installatie van nieuwe leden. 3. Verslag Bondsvergadering. 4. Salaiieeren Secretaris. 5. Mededeelingen. 6. Rondvraag en sluiting. Loth g. De Loting voor de nationale militie zal in deze gemeente plaats hebben op Woensdag den 25 Augustus a.s. voor middags 9l/a uur voor^ de gemeenten Waalwijk, Baardwijk, Besoijen en Capelle. Gedwongen winkelnering. Het Bestuur van den D.L.A.B. is bezig met handteekeningen te verza melen van schoenfabrikanten, die ver klaren, dat de toestand der schoenindus trie niet van dien aard is, dat het houden van een winkel noodzakelijk is om een schoenfabriek te kunnen drijven, maar dat integendeel de winkelnering van schoenfabrikanten eene oorzaak is van oneerlijke concurrentie en belemmerend werkt op den vooruitgang en bloei der schoenindustrie. Reeds verschillende fabrikanten heb ben deze verklaring geteekend. L. Tentoonstelling. II. De tentoonstelling >Stad Tilburg4 mag zich in groote belangstelling ver heugen, het bezoek is voortdurend groot te noemen. Zooals wij een vorige maal reeds zeiden is ze dat in elk opzicht waard. Onze industrie vooral de schoennij verheid is er goed vertegenwoordigd, leder minder speciaal echter schoenma chines; de Singer-Maatschappij ontbreekt niet met hare mooie expositie, die men zich nog wel van onze tentoonstelling zal herinneren, natuurlijk krijgt men hier weer nieuwere machines te zien, die sedert zijn uitgevondenwerkelijk een belangrijk geheel vormt deze belangwek kende stand. De firma Alberts en Co. te Breda staat er met 2 belangrijke machines. Eerste een houtenpenmachine (Fortuna op Zondag 12 ure op Werke) en eene schalmmachine. Ze ras- pelen de gepende schoenen meteen van binnen glad af. Er bestaan twee soorten van de gewone, die 175 paren schoe nen pennen in een werkdagen de snelle, die er opgeveer 500 doet. Voorts heelt deze inzender hier eea schalmma chine. Voor het maken van een schoen is noodig dat de stukken leer, waaruit hij bestaat, aan de randen worden afge dund. Daardoor loopen die deelen ge leidelijk bij, en kunnen ze ook gemakke lijk >omgeboekt4, omgeslagen worden. Deze machine schalmt zoowel het boven- als het zoolleer. Een rolletje drijft de stukken tegen een mes aan, dat de randen afschaaft. Van de machinefabriek »Moenus4, te Frankfort a. d. Main, door de firma Emil Aronsohn te 's-Hertogenbosch ver tegenwoordigd, vindt men er in de buurt een Karrenwals staan, die onder een druk van 15,000 kilo het zoolleer vast in elkaar perst. Een splitmachine splijt de huiden in de noodige lagen, zoowel voor zoolleer als voor bovenleer. Een snel- loopende spijker-machine zoolt 'n vijf a zes honderd paren per dag. En dan is daar de overtrekmachine, die getrouw de handgrepen van den schoenmaker nabootst, om het bovenleer te rekken over de leest heen en met spijkertjes vast te zetten. De voornaamste stand is die der >Deutsche Vereenigte Schuhmachinen Gesellschaft te Frankfort a/M«. Zij geeft evenals hier een volkomen overzicht door een \olledige schoenenfabriek in werking te stellen, met alle werktuigen die daartoe dienen. Wat deze belangrijke expositie in combinatie met de Waalwijksche Stoomschoenenfabriek A. H. van Schijn- del, beteekent, daarover geven 't woord aan den verslaggever van een onzer groot bladen nl. >De Telegraaf4: »Toen minister Talma de verschillende >standen4 bezocht, bleef hij langen tijd spreken met den heer J van Schijndel, van de upper moderne Waalwijksche stoomschoenenfabriek, en den heer Lewis F. Weber, één der directeuren van de ^Deutsche Vereinigte Schuhmachinen Gesellschaft M. b. Huit Frankfurt a/Main. De minister toonde zéér veel belangstelling in deze industrie, een tak van nijverheid, die vooral in de Lang straat, speciaal in Waalwijk, buitengewoon bloeit. Misschien interesseert het den lezers van »De Telegraaf4, iets naders over schoenenfabrikage te weten. Zij, die de mooie tentoonstelling te Tilburg met een bezoek vereeren, zullen vanzelf de groote stand van de Schuhmachinen Gesellschaft bezoeken. De heer A. van Schijndel, die meer malen in het buitenland bekroond werd voor het uitmuntende schoeisel en kort geleden in Weenen nog een eersten prijs behaalde, trots de vinnige concurrentie van de Weener fabrikanten, heeft in Waalwijk, Noord Brabant, een fabriek, die met de allerbeste in Europa vergeleken kan worden. Eigenaardig is het, zijn klacht te hoo- ren, hoe bitter weinig Hollanders zich om de nationale industrie bekommeren. Zijn beide zoons, die overal in Europa komen, zeiden woordelijk: »De Hollanders willen nu maar steeds Engelsche of Amerikaansche schoenen dragen. Daargelaten hoeveel Engelsch of Amerikaansche schoeisel hier geïm porteerd wordt, geloof ik, op grond van ervaring te kunnen zeggen, dat niet één tiende deel van het geïmporteerde ver geleken kan worden met datgene wat wij fabriceeren. Het beste bewijs is, dat wij in Engeland, Duitschland, Denemar ken, Zwitserland, België, Oostenrijk en zelfs naar Centraal- en Zuid-Amerika onze waren verzenden. Wij zijn op de hoogte van het vak en hebben dit door jarenlange onder vinding, te beginnen met het >handwerk4 dat nu door de beste machines totaal overvleugeld is, voldoende bewezen. Naar men van officieele zijde verneemt zal de tentoonstelling te Tilburg verlengd worden tot 15 Augustus. Zooals reeds vermeld is, zal de Prins Maandag om elf uur per auto van Apel doorn te Tilburg aankomen en ontvangen worden door den voorzitter en ondervoor zitter, de heeren Bruyelle en dr. Daamen. In de kunstzaal zal de voorstelling plaats hebben van de leden van het hoofdcomité en de voorzitters der verschillende com- missiën. Daarna rondgang door de nij verheidszaal, waar de heer Van de Muysenbergh de verschillende explicaties zal geven. Verder bezoek aan de leest- zaal Venetië en de machinezaal, waar de heer Schreinemacher uitlegging zal geven. Om één uur zal door den Ge meenteraad een luüch worden aangeboden aan den Prins en het Comité der ten tentoonstelling in de Philharmonle, circa 3 uur zal de Prins de stad verlaten. Morgen zijn weer tal van feestelijkhe den geannonceerd, als oplaten luchtbal lon e. m- a.; de machlnen zijn ook twee uur in werking te zien. Provinciale Staten Noord-Brabant. Verschillende subsidiën werden in de Donderdag gehoudenvergadering door de Staten verleend. Met het oog op het zeer aanzienlijke cho vin het I» ar- miiiMii—■■■'■'■l""1

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1909 | | pagina 9