Sank L'weede Blad, IEK.ENDMAKING. [Provinciaal Nieuws. Openlucht-meeting. wij ik. ummer ;n «teed word? chap 68. Donderdag 25 Augustus 1909. 32e Jaargang. Verkiezing. brachi ïzighe; iden e Waalwijk, 28 Aug. 1909. Benoeming. Mej. Joh. van Weert, thans onderwij- kant0Ceres aan (Je bijzondare school te Waal- ,htmgejjKf is met ingang van l September en hfenoemd tot onderwijzeres aan de bij- ondere meisjesschool aan het Emmaplein e 's-Bosch. Koningiunefeest. De gisterenavond op Musis belegde ergadering om het resultaat der collec- en van de buurtcommissies te vernemen n verder stappen ter feestviering te oen, was druk bezocht en werd deze ergadering geleid door het bestuurslid an Waalwijks Belang, den heer P. W. Verwiel. Na een woord van welkom waarin de oorzitter constateerde dat er blijkbaar mbitie voor de a s. feestviering bestond, »-erd door de verschillende buurtcom- nissies rapport uitgebracht, waaruit bleek lat een bedrag was gecollecteerd van mistreeks 190 gulden, zoodat met de log te wachten gelden te beschikken :al zijn over omstreeks f235. D Besloten werd over te gaan ter be- oeming van eene commissie ter organi se en regeling van 't feest, welk tot ïsultaat had dat gekozen werden als oodanigde^heeren H. G. van Everdingen. L. van Adelberg. Jos van Gils. Charles Hoffmans. Arnold Verwiel. H. van Tussenbroek. Willem Hens Daar de heer van Tussenbroek, de benoeming in verband met de a, s. ïerhalings-oefeningen niet kon aannemen verd in diens plaats gekozen de heer l. van Mil-Bohnen, met 't opvolgend lantal stemmen. Alle heeren namen leze benoeming aan en zal deze com- nissie ten spoedigste vergaderen om de ffannen vast te stellen. Nadat de voorzitter de commissie allen steun van »Waalwijks Belang* had toe gezegd en hartelijk dank gezegd voor ie trouwe opkomst, sloot hij deze goed geslaagde, geanimeerde vergadering met sen »Leve de Koningin* waarmede allen yan harte instemden. Naar wij vernemen ligt het in de be doeling der commissie des namiddags sen bloemen-corso, en des avonds een akkel-optocht te organiseeren en daarna concert. Flinke prijzen zullen worden uitgeloofd. Van de deelname zal 't welslagen van het feest afhangen. Tentoonstelling. De tentoonstelling van schilderstukken n schetsen van Jan van Delft, werd ondagmorgen in tegenwoordigheid van van autoriteiten, door den voorzitter van Waalwijks Belang, den heer J.J. A. Houben geopend. In eene hartelijke toespraak wees hij op 't geen van Delft reeds gepresteerd heeft en welk kloek besluit hij thans genomen heeft om zijn studies in Amsterdam te gaan vol tooien. Hij feliciteerde hem met deze plannen, hem wel erop wijzende dat ook op 't pad der schoone schilderkunst niet alleen bloemen liggen. Hij wenschte hem een goed succes in zijn eigen belang dat zijner familie en van de gemeente Waalwijk. De heer van Delft dankte met eenige goed gekozen woorden- De tentoonstelling mocht zich Zondag en ook in de week in een druk be zoek verheugen, schilders van naam hebben reeds een kijkje genomen. Wer kelijk de expositie belooft een succes te worden. Verkocht zijn reeds Wintergezicht (Haven.) Schafttijd op 't Hooiland. Appelen. Honden. De tentoonstelling duurt tot en met Zondag en is, zooals uit de in dit num mer voorkomende recensie blijkt, zeer interessant- Ongeval. Toen gisterenavond de tram, die hier om half tien aankomt, de Kuiksche heide passeerde, ontwaarde de machinist vlak voor de machine een man remmen was niet meer mogelijk, hij belde en waar schuwde uit alle macht, doch te vergeefs, de man werd aangereden en gelukkig ter zijde geworpen. Direct werd gestopt en de man, een onbekende, opgenomen. Hij bleek be wusteloos en een flinke hoofdwonde be komen te hebben. In een aangreuzend huis binnengedragen, werd spoedig een dokter ontboden, die weldra ter plaatse was en den man verbond. De wonde was ernstig, doch niet gevaarlijk. De toestand is thans wel. Het jongste ongeluk met de Stoomtram. Door de justitie en de gemeente-politie te 's Bosch is gisteren en heden een na der onderzoek ingesteld naar het op 16 dezer plaats gehad hebbend overrijden met den stoomtram der Hollandsche Buurtspoorwegen in de Koninginnenlaan aldaar van een 7-jarig meisje, tengevolge waarvan de dood spoedig intrad. Het nader onderzoek in deze zaak heeft ernstige vermoedens van schuld doen ontstaan ten opzichte van den machinist. ProvCt. De openluchtmeeting, uitgeschreven door de afdeeling Waalwijk en Besoijen van den Diocesanen Leerbewerkers-Ar- beidersbond in het Bisdom van 's-Bosch, Zondag hier gehouden, is in alle deelen geslaagd. Ongeveer half vier kwamen allen op het voetbalterrein bijeen en werd onder leiding van C. van Kuik en eenige com missarissen de stoet geformeerd. Van het terrein ging men naar de Besoijensche Steeg, waar eenige honderden Kaats- heuvelsche leden, vergezeld van eenige muzikanten, zich aansloten. Vervolgens trok men, een 30-tal versierde fietsen voorop, dan het prachtige vaandel van den Leobond, onder de tonen der har monie >St. Crispijn* en de Kaatsheu- velsche muzikanten, door Besoijen en Waalwijk tot aan »Het Vosje» te Baard wijk, waar zich de afdeeling Baardwijk aansloot, om vervolgens door de Nieuw- straat, Groote Straat, Stationsstraat en Stationsweg het voetbalterrein te be reiken, waar de openluchtmeeting zou plaats hebben. Kon het aantal deelnemers aan den stoet op duizend personen worden ge schat, de van heinde en verre saamge- stroomde menigte die zich op het terrein hadden begeven, mag men op duizenden schatten. Op het voetbalterrein aangekomen, nam de Weleerw. heer de Wijs het woord en deelde aan de duizenden belang stellenden mede dat niet pater Servatius, zooals was aangekondigd, het woord zou voeren, doch pater Ildefonsus- Daarna bracht hij een woord van dank voor de trouwe opkomst en voor de orde die er had geheerscht tijdens het rondtrekken van den stoet. Het was een schoon schouwspel, zei spreker, die stoere mannen in het gelid te zien loopen, allen een van hart en zin en broedermin. Dan begon spreker er op te wijzen dat de werklieden in de vakvereeniging worden gevormd tot mannen van plicht, tot mannen die het gezag weten hoog te houden, doch ook tot mannen die hun rechten weten op te eisehen. Wat is het doel van deze openlucht meeting. Het doel is tweevoudig: le om te trachten dat alle leerbewerkers van Waalwijk en Besoijen zich onder de gelederen scharen van de reeds 290 aan-1 geslotenen en ten 2e om te laten zien dat wij er zijn. 290 hebben zich reeds aangesloten, hebben gehoor gegeven aan den roep stem van den grootenPaus der werklieden, hebben getoond te beseffen dat zij ver plicht zijn zich aan te sluiten, teneinde mede te strijden voor een beter bestaan voor vrouw en kinderen. Honderden zijn er nog die wakker ge schud moeten worden uit hun bekrompen ideëen, die het egoisme moeten afleggen. Wat is het doel van een vakvereeni- ging Om flinke, degelijke ontwikkelde en Christelijke werklieden te vormen, die hun plichten leeren kennen en volbrengen en dan voor hun rechten weten op te komen. De vakvereeniging wil, wat Leo XIII z.g. heeft gezegd een loon voldoende om ons, onze vrouw en kinderen behoorlijk te voeden en bij spaarzaamheid eene kleine som over te houden voor de toe komst- Dat willen wij, tegelijk rekening houdend met de macht van den patroon en met toestanden. Wij willen daarom uitroeien de toestanden die onder den arbeiders stand nog heerschen en die dc verbetering van de maatschappelijke toestanden in de weg staan. Wij eisehen voorts een voldoende werkdag, medezeggingschap in de ar beidsverhoudingen, zooals betreffende veiligheid, de gezondheid enz. 't Is broodnoodig, zegt spr. dat allen lid worden van de vakvereeniging. Jong en oud, Katholiek en Protestant, allen moeten zich aansluiten, want er wordt nog zeer veel ellende geleden. Wie hieraan twijfelt, zegt Spr. moet maar eens in de dammen gaan kijken en zal dan zien dat er nog mateloos veel ellende wordt geleden- Daarom moeten allen lid worden. De 10 cents-contributie per week mag niemand tegenhouden, men kan het ruim schoots verdienen door zich aan te sluiten bij de brood- en steenkolen-cooperatie Er zijn er, gaat Spr. verder, die zeg gen het haalt nog niets uit met de vakvereeniging, wij wachten nog maar wat om lid te worden. Dezulken kan men reeds op vele ver beteringen wijzen, b. v. op het arbeids contract. Had er geen vakvereeniging bestaan, een dergelijk arbeidscontract had men nog niet gehad- Weer anderen zeggen. Ik zie niets in de actie. Dezulken zijn blind. En ook zijn er die bang zijn voor hun patroon, en zich daarom niet durven aansluiten. Spreker verklaart het hier luide dat in Waalwijk of Besoijen zoo'n patroon niet wordt gevonden; wel zullen ze de vak vereeniging niet omhelzen en liefkozen doch dat is ook niet noodig. Wel kan het gebeuren zegt spreker dat er op fabrieken onderbazen zijn die een hekel hebben aan de vakvereeniging en dit dan in het werk laten voelen. Zulke onderbazen moesten zich schamen en ik noem hun, zegt spr., de grootste vijanden van den werkman. Zoo'n onderbaas ont neemt den werkman den kostbaarsten schat, n. 1. het recht van vrijheid. Het recht der werklieden treedt hij met voe ten. Een recht hen gegeven door God, door de natuur, door Kerk en Maat schappij. Mocht er in dit opzicht moeielijkheden komen, dan zullen wij onze zaken weten te doen en voor de ergste middelen niet terug deinzen. Is er nog een plaats waar men niet goed durft, spreekt met vertrouwde werklieden onderling af, wordt dan lid en men staat voor een voldongen feit. Uwe zaak is dan in onze handen. Onder den uitroep Wordt allen lid, eindigt spreker zijne rede onder een da verend handgeklap. Daarna beklimt den heer Brouwer te Hilversum het podium. Hij begint met te zeggen dat deze betooging prachtig is geslaagd en die wel kracht zal ontwikkelen. Voorts brengt hij in her innering hoe voor 7 jaar geleden op verzoek van eenige werklieden den heer Pastoors, thans lid van de Tweede Kamer, hier kwam spreken om te trachten de eerste kiem te leggen van de organisatie. 25 werklieden stonden den heer Pas toors af te wachten aan het station. En wat bleek toen? Men kon nergens een zaal voor dit doeleinde krijgen. De heer Pastoors zei dat zulks niets gaf en zei dan het zaad maar in een groene weide te zullen uitstrooien. En zoo gebeurde het. In een weide, even buiten Waalwijk werd de kiem gelegd voor de organisatie. Het verschil van toen en thans is groot. Reeds veel is verkregen en is er nog niet genoeg verkregen dan is dat niet de schuld van het bestuur maar van de werklieden die buiten de organisatie blijven staan. De organisatie, mits allen aangesloten, vermag veel. Spreker wijst op de Dia mantbewerkers. Is men geen lid van de diamantbewerkers—vakvereeniging, dan komt men er niet aan het werk. De organisatie zorgt daarvoor. Dus geen lid, geen brood. Voor 25 a 50 jaar ge leden verdienden een diamantbewerker van 12 tot 25 gulden per week en nu van 25 tot 35 gulden. Die mannen heb ben begrepen dat een goede vakver eeniging alleen betere toestanden kan brengen. Zij betalen dan ook iedere week f 1 a f 175 contributie. Iedere week komt er ongeveer f 12.000 binnen aan contributie. Spreker wüst er met nadruk op, dat de bestuursleden, eerst daarvan werden ontwikkelt en nu zoo goed thuis zijn in de industrie als de eerste de beste ju welier ter wereld. Als men verhooging vraagt kan de patroon niet zeggen ik kan momenteel niet, er is niets te verdienen, want dan weet een bestuurslid aanstonds precies uit te rekenen wat er valt te verdienen Spreker zet daarnaast de slecht geor ganiseerde arbeiders van de firma van Heek te Enschedé. Toen die 16 weken lang uitgesloten waren, moesten die met vrouw en kinderen op een kamertje 4 hoog gaan zitten en hun voeden met aardappelschillen. Om dat te voorkomen moetèn de ar beiders zich goed organiseeren en niet tegen betaling van contributie opzien. Ook de patroons zullen later veel te danken hebben aan de vakvereeniging want deze toch kweekt brave, ontwik kelde en oppassende arbeiders, die gaarne hun plicht erkennen In de Kath. organisatie heerscht orde en tucht. Als een frappant staaltje haalde spre ker een voorbeeld aan in Engeland eenige jaren geleden voorgevallen. Daar vroegen de werklieden van een scheeps werf, die bezig waren aan een koopvaar dijschip dat binnen 6 weken van stapel moest loopen verhooging van loon. De patroon zei het niet te kunnen geven. De werklieden eischten het echter. De patroon ging daarop naar den secretaris van den arbeid en vertelde hem een en ander- De secretaris zei toengeeft ze het gevraagde maar, later zal alles terecht komen. De patroon deed zulks en het schip kwam op tijd klaar. De vakver eeniging legde de arbeiders eene boete op, n.l. verhoogde de contributie zooveel als de arbeiders per week meer hadden ontvangen. De vakvereeniging betaalde den patroon daarna het door hem te veel gegeven loon uit. Dat is tucht die heerscht in een vakvereeniging. En dat moet ook. Ook hier moet het zoo komen, zegt spreker. De bestuursleden van de vak vereeniging moeten zijn mannen met gezonde koppen. Een geestelijke moet voor ons geen secretaris en penning meester tegelijk behoeven te spelen, dat moeten wij zelf doen. Daarom is het noodzakelijk, is het plicht, dat de arbei ders zich ontwikkelen. De ongeorganiseerde arbeiders mogen geen sta in den weg zijn voor hun broeders en moeten aansluiten. Spreker wijst er verder op, dat allen propagandist moeten zijn en het propa- gandistenwerk niet moeten overlaten aan eenige jeugdige propagandisten en een kapelaan. Men moet nooit dulden dat men de vakvereeniging afbreekt, daar heeft men geen steekhoudende argumenten voor. Hier, zegt spreker, in het Zuiden, is het zooveel makkelijker werken dan in het Noorden, waar men ook nog dag en nacht te strijden heeft tegen het socialisme. Vooral in den laatsten tijd, nu ook hier de socialisten het Duitsche stelsel van uitsluiting der christelijke werklieden in de werkplaatsen gaan weren. Het gebeurde nog onlangs, zei spreker in Amersfoort, waar voor de Hollandsche ijzeren spoorwegmaatschappij een wetk- plaats moet in gereedheid worden ge bracht- Aannemer daarvan is de heer Wevering te Apeldoorn. De socialisten hebben daar het werk in handen. Nu gebeurt het dat een christen werkman om werk komt vragen. De bazen zeggen dan kom over een paar dagen maar eens terug. Intusschen komen ook soci alisten om werk vragen en deze worden dan aanstonds in het werk gesteld, terwijl de christen-arbeiders, als zij terug komen, worden weggezonden meter is geen plaats. Zoover, zegt spreker, drijven de socialisten het terrorisme. Toen men later aan den aannemer ging vragen, bleek deze niets van de handelingen der socialisten te weten. Daar moet tegen worden gestreden, en dat kan als allen lid worden van de R. K. vakvereenigingen, ook de broeders hier in 't Zuiden. Spreker wees er verder met nadruk op dat ook hier, indien allen zich niet spoedig aansluiten, het socialisme welig zal tieren, daar er in Noord-Brabantreeds meer socialisten zijn als wordt gedacht. De tentoonstelling van Huisindustrie, in Amsterdam gehouden, heeft toestan den aan het licht gebracht, die iedereen doen zeggen, dat het broodnoodig is datverbeteringin de arbeidsverhoudingen komt. Ook de Regeering, zegt spreker is zoover gekomen dat zij ons bij het maken van wetten, om advies vraagt Minister Talma heeft reeds controleurs bij de arbeidsinspectie aangesteld, wijl is gebleken dat de inspecteurs geen zuiver verslag uitbrachten van den toestand, want kwam een inspecteur, dan had de patroon zorg gedragen dat alles in orde was. Nu kan de controleur, een werkman, den inspecteur inlichten. Spreker eindigt zijne goed opgebouwde en meermalen door luid applaus onder broken rede met den uitroep dat thans allen lid moesten worden. De Eerw. adviseur dankte den heer Brouwers voor zijn helder betoog en geeft daarna het woord aan den eerw. pater Ildelfonsus. Deze spreker begint met hulde te brengen aan de leiders van deze mee ting. Na aangehaald te hebben wat Dr. Ariëns in het voorwoord schreef van het boek geschreven door den secretaris van den arbeid in Limburg, zegt spreker, dat de leiders van deze meeting nog meer willen. Zij begrijpen dat de vakver eeniging geen volkomen zegen zal kunnen behalen indien niet allen de blauwe streepen dragen. Een bewijs dat zij een goede kijk op de zaken hebben. Laat u niets wijs maken zegt spreker, zonder drankbestrijding haalt de actie van de vakvereeniging niets uit, kan men geen verbetering brengen. Zonder drankbestrijding verkrijgt men maar half werk, zonder dat brengt men slagen in de lucht toe, is het prulwerk. Daarom moet een goed lid ook drankbestrijder zijn. 'tis in het belang van de orga nisatie. Vervolgens gaat spreker na wat al ellende de drank in het huisgezin brengt, hos het echte godsdienstige leven door misbruik van drank uit het huisgezin wordt gebannen. De vrouw, die eenmaal haar hart schonk kan niet langer haar liefde schen ken aan een man die verslaafd is aan den drank, evenmin als een kind zijn vader kan respecteeren als hij hem dik wijls dronken ziet thuis komen en zijn lieve moeder dan dikwijls ziet mishan delen. De drank is oorzaak, dat zooveel vrouwen en kinderen gebrek lijden, dat de opvoeding van zooveel kinderen wordt verwaarloosd. Een dronkaard kan het niet schelen wat van zijn kinderen te recht komt, als hij maar kan drinken. De drank is ook oorzaak dat de Zon dagen worden ontheiligd. Dat de criminaliteit in het katholieke Zuiden zoo'n verbazend hoog cijfer be haalt moet mede op rekening van het drankmisbruik worden geschoven. De openbare onzedelijkheid dat alles is een gevolg van het drankmisbruik. Door drankbestrijding krijgt de vak vereeniging alleen flinke ontwikkelde mannen, mannen die weten wat ze willen en willen wat ze weten. Het mag niet langer meer dat jaarlijks 74 millioen aan alcohol wordt geofferd. Alleen in Breda zegt spreker wordt voor drie honderd duizend gulden verdronken waarvan alleen in tapperijen en slij terijen voor honderd vijftig duizend gul den wordt verbruikt. Dus alleen de arbeiders die dergelijke localiteiten be zoeken maken zooveel op. Dat is een schande, dat mag, dat kan niet. De welvaart wordt daardoor tegengehouden. De vakvereeniging en de drankbestrij ding moeten zich engageeren, niet te lang scharrelen, maar aanstonds huwen dan alleen kan men tot welvaart komen. Als er geen drankmisbruik meer bestaat zullen geen duizenden vrouwen in ellende meer verkeeren en duizenden kinderen geen bloedige tranen meer weenen. Daarom alle leden en zij die zich or ganiseeren, en dat moeten allen doen. drankbestrijder geworden. Een daverend applaus bewees hoe de naar schatting 2500 toehoorders, het allen eens waren met sprekers betoog- De Eerw. adviseur bracht dank aan )eide sprekers, aan de afdeelingen, bi zonder aan de afdeeling Kaatsheuvel, aan de harmonie St. Crispijn en aan allen die hebben medegewerkt om deze openluchtmeeting zóó te doen slagen- Alzoo heeft Waalwijk voor het eerst eene openlucht-meeting gehad en het mag gezegd worden dat deze bijeenkomst voor de afdeeling Waalwijk en Besoijen vele vruchten zal afwerpen. Naar wij vernemen, zijn er reeds meer dan 50 personen toegetreden. BAARDWIJK. Matinee Liedertafel. Het gewone kermismatinée j.l. Maandag van de Liedertafel „Tot Bloei der Toonkunst" is uitstekeud geslaagd. Zoowel zang als comische nummers werden onberispelijk uit gevoerd. De heer de Bont uit Dongen werd bij elk zijner prachtige geestige num mers uitbundig toegejuicht. De solisten de heeren A. Boom en L. v. Cromvoirt hebben ons als 'tware verrukt. Is er steeds op muzikaal gebied te profiteeren nu vooral heeft „Tot bloei der Toonkunst" haren roem gehandhaafd. Hoewel de opkomst nogal goed was, is bet te verwonderen dat nog niet meer belangstelling wordt getoond, daar onze liedertafel steeds veel weet te bieden en getuigt van ernstige studie en ambitie der leden en van de kunde van hunnen ijvervollen directeur. Ten nadeele van W. v. H. werd j.l. Zondag een flesch jenever ontvreemd. De politie was echter spoedig de daders op het spoor. Van een en ander is proces-verbaal opgemaakt. DRUNEN. De uitslag der loting voor onze gemeente te Heusden gehouden op 5e Echo van het Zuiden. e Burgemeester van Waalwijk maakt bekend op Donderdag, den 2en September 1909, eene kieeing zal plaats hebben ter vervulling van laatsen in den gemeente-raad van Waalwijk, op dien dag van des voormiddags 9 uur tot namiddags 4 uur, bij den Burgemeester ttven van candidaten kunnen worden inge- erd. )eze opgaven moeten inhouden den naam, ae )rletters en de woonplaats van den candidaat onderteekend zijn, door tenminste elf kiezers, oegd tot deelneming aan de verkiezing, waar- 3r de inlevering geschiedt. )c inlevering der opgaven geschiedt persoon ijk >r een of meer personen, die haar hebben ierteekend. De candidaat kan daarbij tegen- ordig zijn. )e tot invulling bestemde formulieren voor de jivveo, hierboven bedoeld, zijn ter Secretarie "er gemeente kosteloos verkrijgbaar, van nderdag den 26 dezer tot en met den dag, der rkiezing. STRAFBEPALINGEN. Artikel 151. Hij, die eene opgave, als bedoeld urt. 51 inlevert, wetende dat zij voorzien is j handteekeningen van personen, die niet voegd zijn tot deelneming aan de verkiezing, ervoor deinlevering geschiedt, terwijl zonder handteekeningen geen voldoend aantal voor ie wettige opgave zou overblijven, wordt ge- aft met gevangenisstraf van ten hoogste drie aandcn of eene geldboete van honderd twintig Met gelijke straf wordt gestraft hij ,die wetende it hij niet bevoegd is tot deelneming aan de rkiezing, eene voor die verkiezing der inlevering stemde opgave als bedoeld bij art. 51 heelt idertcekend. Waalwijk, den 22 Aug. 1909. De Burgemeester voornoemd. Burgemeester en Wethouders der Gemeente aalwijk maken bekend dat de verkiezing, ter i vulling der vacature's in den Gemeenteraad, tstaan door het ontslag nemen van de Heeren i. J. Hoffmans en J. J. van Dooren, zal plaats bben op Donderdag 2 September 1909 en de emming en herstemming zoo noodig op Don- rdag 9. en Maandag 20 September 1909. Waalwijk 21 Aug. 1909. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Tii. de Surmont de Bas Smeele. De Secretaris, F. W. van Liempt.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1909 | | pagina 5