Nummer 78
Donderdag 30 September 1909.
111
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
PALJAS
Gemeenteraadsvergadering,
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
SUNLIGHT
Uitgever:
FEU1LLB1 ON
>e
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
OOGENBLïKKEN OM UIT
te blazen z?jn alleen mogelijk
wanneer Sunlight Zeep wordt
gebruikt. Zij bespaart tijd
want
de zuiverste zeep doet het werk.
Sunlightzeep scliaafjes om zachte
zeep te maken.
Gratis te bekomen bij uwen
winkelier in ruil voor 5 omslagen
Net als bij ons
Kan dat nu nog een strijd-
vrage zijn
gstraatsclie Courant,
Dit Blad verse!:gilt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Framo per post door liet geheele rijk f Ü.9Ü.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan
Uitgever.
den
Advhktbntiën 17 regels f 0.60 j daarboven 8 cent per regel, groot?
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels er,
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
1244
De lezers, die gevolgd hebben het
verslag van de pas gehouden roode
sociale weekin Duitschland, hebben
wellicht met ons als een der vele con-
clusie's uit de verhandelingen van dit
roode parlement te trekken, vastgesteld
«De Duitzche sociaal-democraten ziju,
wat de partijtactiek betreft, toch al net
als de onzen*. Immers, bijna elke rede
naar wees daar op de gunstige situatie,
die voor de partij door de nieuwe be
lastingwetten geschapen was en dat deze
gunstige toestand met alle agitatiekracht,
welke in de partij is, moest benut wor-
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN.'
OF
Jbeftcultouw aait t)cti J^uwefijLdatiD.
20)
Heb moed, beste vriendin, sprak de
markies terwijl hij Suzanna de hand reikte
om haar op te helpen. Komaan, laait ons spoe
dig voortgaan.
Zij koerden den rug aan het kasteel van
Montbazon en zetten hunnen weg voort, voort-
gezweept door dan dwang om levensbehoud
hij, met wakend, vorschend, oog en gespits
oor om het minste gerucht te vernemen ,zij,
immer vaster en taster de kleine Madeleine
tegen haren boezem drukkend.
Wij hebben reeds gezegd dat er op het kas
teel eene heele bende boeren was aangekomen
wier vijandige kreten de markies en de markie
zin onder de vensters hadden hooren galmen
op het oogenblik dat zy vluchtten en de
soldaten voor de deur huuD«r kamer stonden.
Zij stonden gereed om, op het bevel van
Langlois, het kasteel te plunderen, waarvan
zij reeds eonen vleugel hadden in brand ge
stoken.
Maar ziet, daar kooit eensklaps een andere
pende boeren onder geleide van Barnabas aan-
'oïmd.
Vrienden roept de eerlijke pachter,
illen wij dulden dat de woning onzer vorige
meesters geplunderd worde door eenen hoop
deugnieten die zelf onze streek niet bewonen?
De eigendommen onzer oude meesters zijn
nu de onze geworden en wij zullen ze verdedigen
en behouden.
Dan volgde er een vreeselijk gevecht
^usschen do mnren van het binnenhof gesloten
den, om het volk toch maar op de zijde
van 't socialisme te krijgen.
Hoofdzaak is dus Maar agiteeren en
nog eens agiteeren, of, in goed Hol-
landsch>schreeuwen en nog eens
schreeuwen En dat wel met al de
schreeuwkracht, die in de partij is I Nu,
dat orgaan is bij de roode heeren over
't algemeen goed ontwikkeld of wel zoo
lang getraind, dat het er ten allen tijde
voor, klaar is. Echter, zóó sterk als een
zekere S. v. d Akker Tzn. ten onzent
het dezer dagen in dit opzicht maakte,
is zelfs voor een rood heer opvallend.
Deze schreef in het Marxistische bij
blaadje van *Het Volkover Friesland
»In den nu komenden winter zal veel
werkloosheid zijn, zal meer broodeloos
heid zijn dan vorige winters, (geen vlas,
geen oververdienste van den hooitijd,
veel dagen zonder verdienste in den
zomer, enz.) Hier is werk, werk voor
onze afdeelingen, werk, dat blijvend ten
goede kan komen aan onze gansche be
weging» waarmede de grondslag gevormd
kan worden voor een vakbeweging, naast
en ook één met de politieke houding.*
Van eenige meewarigheid om de
ellende geen spoor, zooals de lezer ziet.
Men lette vooral op den laatsten regel.
De socialistische vakbeweging ccn met
de politieke beweging. Die bekentenis
komt hier te mooier uit, als de naieve
schrijver daar rondweg in één adem op
laat volgen
Als de raadsleden uit 't Bildt hiervoor
eens voorstelden f 80,000 uit te trekken
op de begrooting, om het werk der
vakbeweging te doen slagen P
>Is het geen mooi idee zoo
vraagt De Residentiebodewaaraan wij
bovenstaande ontleenen »de belas
tingpenningen tot steun voor de socia
listische politieke beweging
En het blad voegt er bij»'t Zal
intusschen niet kwaad zijn die socialis
tische heeren uit 't Bildt, eens op de
vingers te kijken, of zij werkelijk plan
hebben, op die manier met de duizenden
te rollen.*
Wij gelooven ook, dat de regeering
hier wel een oogje in't zeil mag houden,
't Zou al een aardig begin zijn met de
versocialiseering der belastingen, ten
behoeve der propaganda voor de roode
partij.
betwistten beide partijen elkander vost voor
voet den grond dien zij betraden en hoe non-
wer de kring zich toesloot, hoe bloediger de
strijd werd
Langzamerhand "verloor de bende van
Langlois bet voordeel van het grootste getal.
Cacheux en zijne weerwolven honden veel
minder van vechter, dan van stelen en plun
deren. De meesten onder hen 2ijn langs hier
of daar weggeslopen en leggen de hand op eet
waren of wel andere voorwerpen van min of
meer waarde, welke zij genaakkelyk kunnen
medevoeren. Iedereen zorgt voor zijn eigen
en zoekt langs, alle kanten weg te komen.
Eenigen zelfs worden van dichtbij vervolgd
en zijn genoodzaakt door het venster te sprin
gen, met gevaar van armen of beenen te
breken.
Weldra blijven er nog slechts eenige razen
den rond janglois geschaard, die onmachtig
is de vluch- zijner handlangers te bezwereD.
Toon bij zag dat hij den strijd moest opgoven,
wilde hij oo i op zijne beurt wegvluchten, maar
hij was zoodanig door zijne partijgangers
omringd dat bij willens of niet gedwongen was
hun lot tot het einde toe te deelen.
Bleek, be ond en de oogen door den schrik
wijd openger >ard, wil bij de schnld der plunde
ring afwerp n, beweert dat hij overrompeld
werd en se sekt lafhartig het medelijden der
overwinnaar af.
Die wanhopige pogingen om zijn leven to
redden, maken hem beide partijen vijandig.
Van beide kanten wordt hij als een verrader
aaugezien, en zijn eigen partijgenooten vallen
hem bovenarms op hot lijf... Hij stort ten
gronde, den kinnebak door eenen kogel verbrij
zeld, het lichaam door twintig zeissteken
doorboord hy is gevallen ora niet meer op
te staan 1...
Zoo eindigde het leven van dien vuige kerel.
Barnabas boog zich 0T3r het lijk dat voor
zijne voeten uitgestrekt lag en onwillekeurig
huiverde de man.
't Is wonder, zei hij, hoe die man gelijkt
op wijle M. Langlois, onzen ouden rentmeester;
't is goed dat ik aan geen spooken geloof, of
ik zou zweeren dat hij het is
Zoodra de boeren van Montbazon meester
gebleven warenop het terrein, stelden zij alles
*V* Weer eene belichting van den
Toekomststaat.
De heer Van der Goes, socialistisch
privaat-docent aan de Amsterdamsche
Hoogeschool heeft in een polemiek met
een partijgenoot, Ds. Herrens de Haas
in een breed opgezet artikel trachten
duidelijk te maken, dat er in de socia
listische maatschappij geen godsdienst
zal ztjn en geen «monogram* (enkel
voudig) huwelijk.
Wij begrijpen niet, waarom er nog een
lang artikel noodig is van den heer
Van der Goes, om een partijgenoot aan
't verstand te brengen, dat er in den
rooden Toekomststaat geen sprake is
van het christelijk huwelijk. Wij wisten
dit toch al lang. Wie 't boek «DieFrau*
van Bebel kent, heeft hieruit reeds zeer
goed kunnen begrijpen, wat deze in de
socialistische maatschappij zal zijn. Deze
zal, gelijk het Dagblad van Noordbrabant
zoo terecht opmerkt, er uitzien als de
samenleving van honden en katten er
tegenwoordig uitziet.
En dan durven die heeren nog spreken
van >de zedelijke atmosfeer*, waarin
hun toekomststaat zal geuren 't Is maar
de vraag, wat men onder 't woord
zedelijk verstaat. Als men den gods
dienst uit de maatschappij gebannen
heeft, kan men zich zoo ongeveer wel
voorstellen, hoe het begrip «zedelijk*
dient opgevat te worden.
Al weer kunnen we in eenige Kath.
bladen het twistgeschrijf genieten over
de vraag, of het goed is, op Katholieke
vergaderingen verslaggevers van niet
Katholieke kranten toe te laten.
Wij meenden werkelijk, dat voor de
meesten, die met hun tijd meegaan,
deze zaak uitgemaakt was in dien zin,
dat onze vergaderingsdeuren zoo wijd
mogelijk moeten openstaan, opdat ieder,
wie wil, kan binnentreden en minstens
de pers. De Voorhoede merkt zeer juist
op, dat vooral om deze twee redenen
ook niet Katholieke verslaggevers moeten
worden toegelaten
le. omdat men ons dan niet kan ver
wijten, dat wij alles achter de schermen
doen, en
in 't werk om den toenemenden brand te
blusscben en meubelen en kostbaarhsden te
redden welke de muiters den tijd niet gehad
badden te rooien.
Barnabas bestuurt de werken met eene
buitengewone handigheid en koelbloedigheid.
Onder zijne bevelen worden eerst de meubels,
munr- en vloertapijten, kunststukken, wapen
tropeeën uit de ridderzaal, de oude banniers
der Montbazons en andere voorwerpen op het
voorhof in allerboost opeengestapeld.
Daarna, als de braad geblnscht was, nam
iedereen, op voorbeeld van den pachter, zijn
deel van het geen men aan ds vernieling had
ontrukt.
By het zien van al die boeren, allen zwaar
met buit beladen, zon men gezegd hebben dat
zij de echte roovers waren en dat zij de tegen
partij slsehts verjaagd hadden, met het inzicht
om alles alleen te bezitten.
Barnabas, die zijn plan heeft, antwoordt
heel scbalksdi aan de gendarmen die, verwon
derd, over 3ezo verhuizing, uitleg vragen of
bereid schijnen ze te verbieden
Wel I wel? Ei, vrienden 1 de goederen
der Natie zullen bij ons beter bewaard worden
dan hier er zoa ten minste een heel regiment
in het kasteel moeten legeren om alluB tegen
de dieven te kunnen verdedigen. Wij zei ven
kannen met al deze prullen en sieraden niets
aanvangen, maar we nemen ze enkel in bewaring
tot als men ze ons zal weervragen en dan
zullen wij alles aan den wettigen eigenaar
terug afstaan, dat zweer ik u, zoo waar als ik
Barnabas heet 1
De uitleg scheen duidelijk en de soldaten
stelden volle vertrouwen in den pachter en
zijne gezellen, wier tijdige medehulp de agenten
der openbare macht van eene zekere nederlaag
had gevrijwaard.
De boeren trokken ongestoord terug naar
hunne woningen en de soldaten bleven waken
over het oude burchtslot, dat au zonder
meester en ledig geplunderd is, en waarover
in den donkeren nacht de akelige stilte der
grooto rampen heerscht.
Terwijl deze droeve gebeurtenissen in het
kasteel vsn Montbazon plaats grepen stapten
de markios en zijne vrouw onverpoosd door
het wond.
2e. omdat, als ze dan komen en als
ze dan verslag maken, onze niet Katho
lieke landgenooten eindelijk ook eens iets
lezen over hetgeen door ons wordt
gedaan.
Juist, Voorhoede, wij moeten ons laten
kennen, zooals we in werkelijkheid zijn
on niet altijd verschuilen achter gesloten
deuren. Dat doet in ons een geheime
secte zien, die God weet wat beraden.
Volkomen vrijheid van toegang, vooral
voor de Pers. Dat zal vele vooroordeelen
doen verdwijnen.
WASPIK.
Openbare vergadering van den Raad
der gemeente op Dinsdag 28 Sept. 1909
des voormiddags ten 9 uur.
Voorzitter de E.Achtb. heer Dekkers.
Precies 9 uur opent de Voorzitter de
vergadering en heet de leden welkom.
Aanwezig zijn de heeren de Bont,
Klaassen, Langewerf, Zijlmans, Zacht,
Kamp, Teunen, Gijsman, Ruitenberg en
Smeur afwezig het lid van Son.
Aan de orde
1. Onderzoek der geloofsbrieven van
de herkozen leden.
Nadat de stukken en bescheiden zijn
onderzocht, wordt besloten tot toelating.
De herkozen leden leggen hierna in
handen van den Voorzitter de bij de
wet voorgeschreven eeden af.
Voorzitter. Alvorens met de behan
deling van de agenda voort te gaan,
wensch ik eerst een woordje te spreken.
Dat de kiezers der gemeente in u een
groot vertrouwen hebben gesteld, is wel
het bewijs dat zij u wederom met het lid
maatschap van den Raad hebben be
kleed. Ik acht het mij dan ook een
plicht en eer u daarmede geluk te wen-
schen. Uwe bekende welwillendheid,
uw bekende ijver, daar waar het geldt
de belangen van Waspik te bevorderen
is een eervolle beweging geweest voor
de kiezers om u nogmaals af te vaar
digen.
Als Voorzitter stemt mij dit tot vreugde
en ik ben dan overtuigd naar genoegen
van alle uwe collega's te handelen als
ik u met uwe herbenoeming geluk-
Da meer en meer ondoordringbare duisternis
welke de boomen en het schaarhout omhulde,
vergemakkelijkte hunne vlucht.
Zij volgden den weg naar Honfleur alwaar
zij voor den taptoe hoopten aan te komen.
Zij waren van zin de gastvrijheid in te roepen
van meester Angot, die hun verder het middel
wel zou bezorgd hebban om naar Engeland
over te steken.
De duisternis vermeerderde eenigszins hunne
vrees de boomen möt hünne naakte takken
schenen als reusachtige spoken die hunne
magere armen over hun hoofd uitstrekten
het minste gerucht, het geritsel der droge
bladeren deed hen rillen en telkenmale slopen
zij het eene of andere voetpad op dat door
het dichte houtgewas leidt, met gevaar van
verloren te loopen.
Het wus vooral de jonge vrouw die door
angst en schrik gedurig beefde.
Weldra waren hare krachten uitgeput en
voelde zij dat zij verzwakte.
Gaston moedigde haar aan, ondersteunde
haar, en droeg het kind op zijne beurt, ho
pende dat zij minder vermoeid zou geweest
zijn en moediger zou kunnen doorstappen.
Maar hare krachten, en misschien ook wel
haar moed hadden haar nu gansch begevan
Gaston, zeide zij, ik kan niet verder,
het zou mij onmogelijk zijn nog ééuen stop
voort te gaan.
En inderdaad, hoe zou de kleine markiezin
zulken buitengewonen gaug kunnen verdragen,
zij die gewoonlijk hare wandelingen in een
rijtuig deed De zware schoenen der pach
teres kwetsten bovendien bare teedere voetjes.
Men moest dus, kost wat kost, stilhouden.
De vluchtelingen konden nochtans dezen
kouden Januarinacht onder den blooten hemel
niet doorbrengen...
Zij drongen al dieper en dieper in 't bosch
met de hoop ergens eene schuilplaats te vin
den, stapten al tastend vooruit, struikelend
over de boomwortels die boven den grond
uitstaken of raakten verward in de doornen
of de braamstruiken met gevaar van in de
eene of andere slijkgreppel te volleD.
Het was \oor de edele ecktgenooten, die
pas voor eenige uren een prachtig kasteel
verlaten hadden, eene oprechte vreugde, toen
wensch. Ik spreek dan ook den wensch
uit dat steeds dezelfde ijver, dezelfde
ambitie u moge bezielen en dat de Raad
van Waspik nog laDg van uwe wijze
voorlichting moge proflteeren tot groei
en bloei van Waspik.
Alle heeren sluiten zich bij deze fe
licitatie aan.
De heer Gijsman dankt den Voorzitter
en de heeren voor hunne felicitaties.
De Voorzitter verzoekt den secretaris
voorlezing te geven van de notulen der
vorige vergadering. Deze worden na
voorlezing onveranderd goedgekeurd en
vastgesteld.
2. Ingekomen stukken.
a. Schrijven van Ged. Staten houdende
goedkeuring wijziging verordening jaar
wedde van de onderwijzers.
b. Schrijven van Ged. Staten houdende
goedkeuring besluit om Boezer vergun
ning te verleenen om te visschen in de
gemeente- wateren.
c. Idem tot het doen van buitenge
wone uitgaven.
d. Procesverbaal van kasopneming.
Voorzitter. In dato 25 Sept. is door
B. VV. proces-verbaal van kasopneming
gedaan. Uit het onderzoek is gebleken
dat de boeken ordelijk en regelmatig
waren bijgehouden en dat het dienover
eenkomstig bedrag f148,10 in kas aan
wezig was.
3. Voorloopige vaststelling rekening
1908.
Ruijtenberg. De commissie heeft alles
in orde bevonden.
Voorzitter. Dan stel ik voor de re
kening vast te stellen.
4. Vaststelling rekening Burgerlijk
armbestuur.
Ruijtenberg. De zaak is wel in orde,
maar hoe moet het met die f 20 gaan
Voorzitter. Zooals de heeren wellicht
weten bestaat tusschen het armbestuur
en het bestuur van den polder Groot en
Klein Waspik een verschil. Het armbe
stuur was vaa meening dat het niet ver
plicht was f 20 bij te dragen in het on
derhoud van den weg loopende van
Scharloo naar het Veerhuis. Nu hebben
B. W. echter een schrijven van het
armbestuur gekregen, waarin zij mede-
deeling doen, dat de quaestie thans is
opgelost en zij de f 20 voortaan zullen
betalen. Wij kunnen dus gerust be.
zij eene half verwoeste kolenbrandershut ont
dekten.
Daar viel Suzanna, hijgend en afgemat op
eeneu boomstronk neer en bleef gedurende
eenige oogenblikken beweegloos, gelijk iemand
dia van den donder getroffen is.
Het geschrei der kleine Madeleine riep haai
tot het bezinnen harer moederlijke plichten
weer.
En het lieve schepseltje lachte haar tegen
onbewust van de droeve gebeurtenissen waar
aan het deelnam, vooraleer het leven te
kennen.
Zijt ge wat uitgerust, lieve vroeg
Gaston het zou veel voorzichtiger zijn onzen
weg voort te zetten dan ons hier lang op te
houden.
Zij spande al hare krachten in om to kun
nen opstaan, maar zeeg wankelend neer.
Van gan8cher harte zou ik my willen op
wog begeven, sprak zij, doch gij ziet wel dat
ik niet kan mijne haenen plooien onder mij.
De markies drong niet aan. Hij raapte een
hoop droge Uaileren bijeon en maakte ervan
eene legeratue waarop de markiezin zich uit
strekte met het kindje dat zij tegcu haren
boezem drukte. Dan legde Gaston zijnen
mantel af, niettegenstaande de weigering van
Susanna, an dekte zijne beide geliefden.
De markiezin gaf zich gansch aan hare
uiterste vermoeienis over en sliep weldra iu,
onder het prevelen van een vurig gebed
maar haar slaap was gestoord door akelige
droombeelden De zware stappen der soldaten,
het dreigend geroep der boeren, het aanhou
dend geknal der geweren weerklonkon nog
altijd in hare ooren... Zij zag in haren geest
de plundering en den brand van het kasteel...
rnchteloos wilde zij met haren man en haar
kind ontvluchten... Schurken met akelig spot
tend aangezicht, waaronder zij Langlois her
kende en den bedelaar die altijd aan de kerk
van O. L. V. der Genade stond, zitten hen
achterna en houden hen tegen... Daar gaan
de schurken hen vermoorden Een versmoorde
schreeuw ontsnapte hare benepen borst...
(Wordt vervolgd.)