Nummer 81.
Zondag 10 October 1009
'12e Jaargang,
Tweede Blad.
De toestand.
LANDBOUW.
Gemengd Nieuws
BUITENLAND.
België.
Frankrijk.
Spanje.
Oostenrijk- Hongarijen.
Ohina.
BINNENLAND.
Men verzoekt ons opname van het
volgende artikel uit de »Ned. Leder-
Industrie» van 5 Oct. In den tegenwoor-
digen toestand van de leder-industrie
voldoen wij gaarne aan dit verzoek.
Men kan bijna zijn oogen niet meer
gelooven. Telkens en telkens leest men
maar weer van nog hoogere huiden-
prijzen. Van week tot week kan men
zienderoogen de opwaartsche beweging
der huiden en vellen constateeren.
In de afgeloopen week was het de
afloop der Parijsche veilingen, die de
bijzondere attentie der bij de lederindu
strie betrokkenen had. En ongetwijfeld
zal 't lesultaat van die bekende veilingen
van inlandsche huiden voor velen nog
verrassend geweest zijn, ja verrassend
zelfs in dezen tijd Immers had toch
wel niemand durven voorspellen of durven
denken, dat middelzware ossen een op
slag van ruim 7 francs zouden halen bij
de prijzen van een maand geleden ver
geleken, terwijl lichte stieren percents
gewijze bijna evenveel stegen. Voor
de andere categorieën huiden waren de
verhoogingen weliswaar niet zóó wel
sprekend, maar toch geven ze meer dan
voldoende den gang der markt voor dit
artikel aan. Immers lichte ossen en
zware koeien bedongen ook in doorsnee
3.98 en 3.76 francs meer, terwijl zware
ossen, lichte koeien en zware stieren
gemiddeld van 2,38 frs. tot 2.86 frs
meer opbrachten. Alleen het artikel
kalfsvellen onderging eene kleine ver
laging, het meest wat de lichte en middel
zware aangaat, terwijl extra zware vellen
zeer weinig in prijs inboetten.
In de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika, het land waarmee we thans
meer dan ooit rekening hebben te houden
en dat dan ook de stuwende kracht op
de huidenmarkt op 't oogenblik is,
in dit land zelf is de stemming op de
huidenmarkt eveneens uiterst vast en
gaan de prijzen nog krachtig omhoog.
De looiers aldaar hebben tevergeefs den
kat uit den boom probeeren te kijken,
om zoodoende een druk op de prijzen
uit te oefenen, maar nsen, 't heeft hun
niet mogen baten. De prijzen wilden
niet wijken en de behoefte werd van
dag tot dag grooter. Het gevolg was,
dat op eenmaal de leerindustriëelen in
grooten getale op de markt verschenen
en er groote verkoopen in packer en
andere huiden tot stand kwamen in de
vorige week. Het behoeft wel geen
betoog, dat de eigenaars der huiden ge
profiteerd hebben van deze graagte der
koopers en de prijzen opnieuw gestegen
zijn in de Ver. Staten. Zoo noteeren
thans packer oshuiden No. 1 van 60 pond
en hooger niet meer of minder dan Am.
18 ets. en de andere soorten naar even
redigheid.
Dat Amerika thans werkelijk veel
huiden uit Europa betrekt, nu de in
voerrechten op dit artikel opgeheven
zijn, blijkt wel uit het feit, dat in de
tweede week van September de aanvoer
in ruwe huiden uit Europeesche havens
te New-York alleen, het respectabele
bedrag van 86 232 huiden beliep.
Ondertusschen hebben de wilde huiden
ook niet stilgezeten om het zoo maar
eens uit te drukken. Na de belangrijke
zaak op levering, voor rekening van
Amerika afgesloten, zijn er te Antwerpen
vrijwat transacties tot stand gekomen in
loco-waar tegen vaste, deels stijgende
prijzen. Zoo werden er eerst van een
partij Salto Caballada de 25/32 verkocht
a 96 frs. en daarna in dezelfde week de
bijna 600 resteerende voor 97 frs. en
dat zijn clan huiden met winterhaar
geen wonder, dat Colon Liebig ossen
22/25 ko. a 100 francs werden ver
kocht, terwijl dito koeien van 25/28 ko.
eveneens 100 francs opbrachten. Ook
naar droge Columbia's heerschte de af
geloopen week te Antwerpen flinke vraag
en werden verschillende goede kavels
a fr. 135 opgeruimd, terwijl andere par
tijen naar evenredigheid minder opbrach
ten. Dat er dan ook op een voorraad
van ruim 80 000 stuks gelijk die te
Antwerpen bestaat in een week tijds
bijna 22000 stuks verkocht worden als
mede het respectabele getal van bijna
19000 gezouten huiden op levering, ge
tuigt ongetwijfeld wel van vertrouwen in
de markt en in de toekomst.
En of de een het nu al voorspiegelen
wil, dat f we met een speculatieve op
drijverij te doen hebben en de ander
redeneert over een gezonde maar krach
tige ontwikkeling van de markt onzer
grondstof, feit is en blijft 't voor den
looier, dat hij een ontzettend hoogen
prijs voor zijn ruwe waar moet betalen
een prijs, die voorshands helaas nog
lang niet in evenredigheid staat met
dien van het leder. Wat moet toch het
leer kosten van huiden, die voor 100
francs zijn ingekocht Dat leer komt
den looier zelf op 95 a 971/2 cents te
staan 1
Hoewel zeer zeker de leerprijzen in den
laatsten tijd door verschillende looiers
vrijwat verhoogd zijn, beantwoorden die
toch lang niet aan dergelijke fabelachtige
huidenprijzen. Het is dus voor den leer-
industrieeel zaak goed voet bij stuk te
houden, opdat hij niet het kind van de
rekening worde. Een verdere verhoogiug
van het product dient onverwijld door
gevoerd ten einde een meer normale
verhouding tusschen de noteering van
huid en leder te scheppen. Ieder leder
consument is bewust van den toestand
en heeft kennis gedragen van de uiter
mate hooge huidenmarkt; het kan niet
anders, of hij billijkt de prijsvermeerdering
voor het leer.
Te gemakkelijker zal het den leerlooier
bovendien vallen een hoogeren prijs voor
zijn product te verkrijgen, wijl er nergens
eenige voorraad van beteekenis is. Noch
in 't buitenland, noch hier te lande zijn
de magazijnen goed voorzien in diverse
leersoorten. Vooral prima waar wordt
te vergeefs gezocht.
In goed zwaar zoolleer bestaat er be
paald groote behoefte en vindt al 't aan
gebodene zeer vlot plaatsing. Op magazijn
is er bijna niets te vinden. Ook prima
huiden van 30 a 35 pond zijn schaarsch.
Bijsoorten zijn er naar verhouding nog
het meest. Croupous zijn evenzeer flink
in prijs gestegen en vinden desondanks
vlug kooper%. Zij die eerst met koopen
gewacht hadden, waren later genoodzaakt
vrij wat meer aan te leggen en toch
kwamen de zaken aan dien verhoogden
prijs gemakkelijker tot stand dan eerst.
Toen men maar eenmaal zag dat net
meenens was op de hufdenmarkt, begon
ieder leerkooper een heel ander gezicht
te zetten en werd door hem veel vlugger
toegegeven dan in gewone gevallen. Zij,
die hun zoolleer of hun vache of croupous
in voorkoop hebben genomen, mogen
wel gelukgewenscht worden.
Dat van andere leersoorten hetzelfde
gezegd kan worden als hierboven, behoeft
zeker wel niet nader gemotiveerd. Ame-
rikaansch satin is bijna onbetaalbaar,
terwijl ook box calf aan zeer hooge
prijzen verkocht wordt. Tuigleer, paar-
denleer, grauw en zwart overleer, chroom
Java, enz., ze nemen natuurlijkerwijze alle
deel in de stijging, omdat ook de grond
stof hiervau (we wijzen speciaal op den
hoogen prijs der inlandsche hulden en
vellen!) zooveel in waarde vermeerderd is.
Toch heeft de verhooging voor leder
haar laatste woord geenszins gesproken
daarvan is een ieder overtuigd. Wie
nu leer koopt, koopt o. i. nog voordeelig.
Den leerfabrikant kan niet genoeg
aangeraden worden, op flinke verdere
verhooging te blijven aanhouden 1
Wintergranen.
De zaaitijd voor het winterkoren is aan
staande. Van half September tot halt
October kan op de meest® zandgronden de
winterrogge worden gezaaid, in ieder goval
niet te laat, opdat de uitstoeling goeddeels
vóór den winter kan geschieden. Echter is
een te vroege zaaiing evenmin geweuscht,
dewijl het gewas dan te veel blad krijgt en
bij sneeuwbedekking op onbevroreu grond
dan licht uitrot of uitwintert, waarvan een
holle stand in 't voorjaar het gevolg is.
Men kan ook later dan half October zaaien,
ja, bij open winter, tot in December. Ge
lukkig begint vroegtijdige zaaiing meer en
meer in zwang te komen, daar men eeleerd
heeft, dat men alsdan in den regel een
beteren oogst kan verwachten. Vaak is het
't gebrek aan mest in Sept. en October,
dat de boer doet uitstellenalsdan toch
is zijn mestvaalt slecht voorzien. Wel kan
bij kunstmest koopen en zijn stalmest bewaren
voor een later gewas, maar bij velen heerscht
nog de meening, dat rogge stalmest moet
hebben, dat men met kuustmest minder
goed boert. Toch is dit te eenemale onwaar.
Ook te dezen opzichte is de praktijk reeds
rijk genoeg'aan feiten, uitkomsten, die anders
spreken. Zelfs het tegendeel is in vele
gevallen gebleken, dat n.l. de kunstmest
of half en half beter voldeed dan stalmest.
Wij zullen zoo een paar feiten noemen.
Eerst willen we opmerken, dat stalmest de
schaduwzijde heeft, dit bij een rijke bemesting
daarmee het graan zoo licht gaat legeren
dit is niet alleen bij rogge het geval, maar
ook bij tarwe, welke men vaak geen groote
hoeveelheden stalmest durft geven uit vrees
voor legeren. Dit kan door een doelmatig
gebruik van kunstmeststoffen worden voor
komen. Men geeft dan ook al in de praktijk,
indien het tarwe-land niet vruchtbaar is,
een gedeeltelijke stalbemesting, b.v. 20
30.000 K.G., en daarneven wat ammoniak -
8uperpbosphaat, of saperphosphaat plus chili
in 't voorjaar. Ook bij rogge kan meu zoo
half en half toepassen. Den vorigen herfst
deden wij al zoo op'een akker, maar voorts
bemestten wij ook 73 flink met stalmest
4 goede vrachten op een stuk vau ruim 10
Are, en dan eindelijk nog gavsn wij op een
gelijk perceel alleen kunstmeststoffen 8
baal slak, 8 baal kainiet, 150 K G. zwavel
zuren ammoniak en een matige hoeveelheid
kali. De uitslag was voor de leden onzer
landbouwvereeniging, waarvan niet weinigen
in hun hart nog stalmest als den rogge-
mest verkiezen, zeer verrassend
Half en half gaf dus verreweg het meeste
zaad, daarna de kunstmest, welke het won
in stroo- opbrengstde stalmest kwam ver
achter aan.
Dit geval staat niet op zichzelfop tal
van Rijks- en andere proefvelden was de
uitslag evenzoo. De vorige maand oogstten
wij nog van een ander veld 2632 K.G.
zaad en ruim 4000 K.G. stroo, en driejaar
geleden verkregen we zelfs 3020 K.G. zaad
Dat zijn prachtige, vroeger op zandgroud
ongekende oogsten. Nu zijn deze ook wel
deels te danken aan de zaaiing van veredelde
variëteiten, maar daarmee had men vroeger
op de schraal bemeste akkers niet behoeven
aan te komen. Kleine of te zuinige boeren,
die niet rijk genoeg mesten, hebben dan ook
met die variëteiten geen succes.
Met vertrouwen kunnen wij, op grond
van voren vermelde ervaringen, onzen lezers
aanraden bij de aaustaaude zaaiing der
granen een proef te nemen met kunstmest
stoffen, en laten zij dit dan eens doen ver
gelijken derwijze als wij hierboven aangaven
dat leert het best.
Eén waarschuwing hierbij men wende
het kainiet aan een 14 dagen vóór de zaaiing
't Zou kunnen gebeuren, indien een droge
periode na de zaaiing volgde, d.t het chloor
schadelijk werkte op de ontkieming. Dit
is te voorkomen.
Naar de bemestingstoestand van den
bodem is, geve men 8 u, 10 baal slak en
evenveel kainiet, voorts 150 K.G. zwavel
ammoniak (in Eebruari) of 200 K.G, chili
in 't voorjaar. Is de bodem arm, dan kan
men 1/3 der stikstofbemestiDg in den herfst
geven.
Aan onze kleiboeren doen we nog de
vraagGebruikt ook gij reeds kunstmest bij
uw graan Wij veronderstellen vau wel,
maar „Gij mest misschien nog alleen met
ammoniak-super, en geeft dus alleen stik
stof en phosphorzuur Indien ja, dan raden
wij u dringend wend ook eens kainiet aan
Vraag b.v. eecs de boeren op het eiland
Walcheren, hoe bun dat bevaltEn zij
zullen u vertellen, hoe hun oogsten er door
vermeerderd zijn. Vroeger dachten zij er
ook üiet aan kali- mest te gebruiken, want
„Klei bevat immers kali genoeg Zoo denkt
gij ook nog misschien.
Wij zagen in de vorige maand bij den
landbouwer L. Melse te Sint-Laurens prach
tig blanke gerst, met groote volle aren aan
zware halmen 't was, in een woord, een
fraai gewas. Het was bemest met ammoniak-
super on kauiet. Op gelijken grond groeide
ten middelmatig gewasje met nietige aren
en kleine korrelhet stroo was ook bij
lange zoo blank niet. „Hier heb ik geen
kainiet gestrooid/ zei Melse, en met inge
nomenheid vertelde hij ons van de goede
uitkomsten der kali- bemesting ook bij
andere gewassen. Wij zagen die dan ook
het geheele eiland Walcheren over; bij
granen, aardappelen, peeën, boonen, paarde-
boonen, enz.
Geen wonder, dat hei kali- gebruik, nu
men daar eenmaal de resultaten gezien heeft,
steeds toeneemt. Het hoofd der school te
Serooskerke, die zoo vriendelijk was onze
gids te zijn de Heer Van Hekke
vertelde b.v., dat in zijn kleine landbouw
vereeniging, waar men \6ór 4 jaar nog
slechts 36 b»al kainiet bestelde, het laatste
jaar al aankocht, behalve de patentkali voor
aardappelen700 baal. Dit bewijst, dat
men bekeerd is.
Wij herhalen daarom Laat niet na bij
uw winterkoren ook kainiet aan te wenden 1
C. B.
Gisteren is het Museum van den Slag
bij Waterloo te Brussel, eigendom van
koning Leopold, onder den hamer ge
komen. Het bevat 3000 voorwerpen,
uniformen, wapens, knoopen, enz. Er
waren verschillende liefhebbers voor af
zonderlijke stukken zoo bood een En-
gelschman voor een koperen knoop 100
francs, maar de heele collectie zou tege
lijk worden geveild Geboden werd 180
duizend francs voor de verzameling en
125 duizend francs voor het gebouw.
Daar de prijs niet voldoende was, werd
de verkooping geschorst.
De koning gaat voort met verschillen
de kostbaarheden te verzilveren. Zoo
wordt thans bekend dat hij een kostbaar
servies heeft laten verkoopen, dat de
koning van Engeland zijn nicht Victo
ria bij haar huwelijk met Leopold van
Saksen-Coburg-Gotha geschonken heeft.
Georges Berry heeft aan generaal
Brun, den Franschen minister van oorlog,
laten weten, dat hij hem in de Kamer
een vraag zal stellen over de aanwezig
heid van bijna 11,000 jonge mannen,
die veroordeelingen wegens diefstal, op
lichting, zedenmisdrijf enz. te hunnen
laste hebben, kort gezegd van 11000
Apachen in Fransche regimenten,
welk uitvaagsel twee jaar lang zij aan
zij leeft met fatsoenlijke jongelui, die er
zich terecht over beklagen, dat men
hun zulke kameraden geeft.
Men seint uit Madrid, dat de politieke
agitatie in Spanje hand over hand toe
neemt, hoe meer de dag der verkiezin
gen nadert. De oppositiepartijen zijn
vooral ontevreden, omdat de regeering
de verkiezingen wil doen plaats hebben,
vóór dat Barcelona en Gerona, waar de
leiders der vrijzinnige partijen in de ge
vangenis zitten en niet aan de verkie
zingen kunnen deelnemen, hun consti-
tutioneele waarborgen verkregen hebben.
Zoo men weet, heeft minister Maura
op verzoek van de democratische partij
leiders geweigerd de grondwettige vrij
heden in Catalonië en Gerona te her
stellen.
Op uitnoodiging van keizer Wilhelm
zal aartshertog Frans Ferdinand met zijn
gemalin tegen half November een bezoek
brengen te Berlijn. De aartshertog zal
deelnemen aan de jacht bij Hannover
Het zal wel in verband met dit Ber-
lijnsche bezoek wezen, dat keizer Frans
Jozef de vrouw van den aartshertog,
prinses Sofie van Hohenburg, tot hertog
verheven heeft met den titel hoogheid.
De prinses was niet van koninklijken
bloede en toen aartshertog Frans Fer
dinand met haa- trouwde, was hij ge
dwongen plechtig te zweren, dat zijn
kinderen nimmer aanspraken zouden
doen gelden op den Oostenrijkschen
troon. Het in 1900 gesloten huwelijk
van den aartshertog met de toenmalige
gravin Chotek van Dhotkowa en Wognin
was dan ook een zoogenaamd huwelijk
met de linkerhand.
De prinses is nimmer als de gemalin
van den aartshertog beschouwd. Het
heeft dan ook verwondering gewekt,
toen de prinses in het voorjaar meeging
naar het hof in Roemenië daar met
nagenoeg koninklijke eer werd behandeld
Dat zij nu »hoogheid« geworden is en
haar echtgenoot naar Duitschland zal
vergezellen, is opnieuw een bewijs dat
de tijd, dat zij gemeden werd, voorbij is.
Mogelijk komt er ook nog wel ver
andering in de bepaling, dat geen van
haar drie kinderen ooit aanspraak mag
doen gelden op den troon.
Het spoorwegnet vau China.
Op het oogenblik is 't spoorwegnet
van het Hemelsche rijk 6300 mijlen lang,
waarvan slechts 1930 mijlen door Chi-
neezen geëploiteerd worden. De rest is
in vreemde handen. Russen hebben het
over 1077 mijlen, Japanners over 702,
Belgen 903, Duitschers 684, Eogelschen
608 en Franschen over 250 mijlen.
Wanneer de nieuwe lijnen, die nu
aangelegd worden, gereed zijn, bezit
"China een spoorwegnet ter lengte van
8000 mijlen.
Ilct oud-Kamerlid Van Kol.
Een redacteur van »Het Leven" had
een onderhoud met het ex-Kamerlid voor
Enschedé
En spijt het u, dat u gevallen is
Neen, ronduitgezegd, ik ben er niet
rouwig om. Het wordt anders zoo'n sleur.
Thans kan ik weer de wieken vrij uit
slaan. Eerst ga ik, over een paar weken
al, de zittingen van het Turksche parle
ment bijwonen. Den president hiervan,
een Jong-Turk, wou men in ons land
gedurende de Eerste vredesconferentie
maar liefst het land uitzetten, toen hij
zich over z'n tyran kwam beklagen. Ik
nam het voor hem op. En nu is hij
president en heeft mij uitgenoodigd hem
te bezoeken. Dan ga ik langs de Afri-
kaansche kust van de oude wereldzee
den Islam bestudeeren. En ten slotte ga
ik voor een flinke studiereis naar Indië.
Zoo ben ik weer onderdak tot over vier
jaar, om dan met frisschen moed het
werk te hervatten".
Dus dan denkt u weer gekozen te
worden
Daarop heb ik goede hoop 1"
Assistent—resident Tnngcrung vermoord.
Uit Batavia ontvingen wij het tele
grafisch bericht dat de assistent-resident
van Tangerang door een districtshoofd
uit wraak is vermoord.
Tangerang is de dicht bij Batavia ge
legen hoofdplaats van de afdeeling van
dien naam.
Volgens den regeerings-almanak is
daar assistent-resident de" heer J. Dunne-
wold, sedert 1902 dien rang bekleedende
en sedert April 1908 te Tangerang ge
plaatst.
Bij familie van den heer D. in den
Haag was van het ongeval nog niets
bekend. (N. Ct.)
Belgisch Ncderlundseh.
«Stam, dien de bestemmeling mag af
nemen". Wat is dat
Gelukkig staat de bedoeling in 't
Fransch bovenaan het strookje, vastge
hecht aan de adreskaart van het post
pakket
«Coupon qui peut ctrc détaché par le
destinataire".
Laster.
De Eindhovensche Courant deelde
dezer dagen mede, dat wethouder A. F.
C- M. Raupp te Eindhoven aan de sol
licitanten naar de betrekking van con
cierge aan het stadhuis aldaar den elsch
stelt, dat zij hun kinderen niet naar een
bijzondere, maar naar een openbare
school zenden en dat zij voorstanders
zijn van het «Comité H. B. S
Van bevoegde zijde verneemt het Vad.
eu ook de Meier. Ct. meldt zulks, dat
door den heer Raupp ter zake van dit
bericht een aanklacht wegens laster tegen
de Eindhovensche Courant zal worden
ingesteld-
Dat gaat veel te ver Woensdagmor
gen 8 uur hebben een 3-tal studenten te
Utrecht, die den geheelen nacht al herrie
hadden gemaakt, een schandelijk stukje
uitgehaald.
Zij wilden het Gymnasium binnengaan
en daar hun dit natuurlijk belet werd.
verschaften ze zich met geweld toegang,
wierpen ruiten stuk en sloegen den rector,
die hen aanmaande heen te gaan en op
het ongepaste van hun handelwijze wees.
De gymnasiasten, verontwaardigd door
't onbeschoft optreden van de drie stu -
denten, gebruikten hun vuisten en op
allesbehalve zachtzinnige wijze werden
de indringers de straat opgegooid.
De politie bemoeide zich verder met
de zaak en nam de vechtlustige heeren
mee naar het bureau, waar Jhr, v. R.
v. K. in arrest werd gehouden en ter
beschikking van den Officier van Justitie
zal worden gesteld. De twee anderen Br.
en V. liepen een proces--verbaal op.
Schrikkelijk drama. Gisterenavond te
half elf is te Wyngene een vreeselijken
moord gepleegd. De 30-jarige fabrikant
Hector van de Voorde, die in een her
berg kaart gespeeld had, vond bij zijne
thuiskomst een achtervenster van zijne
woning openstaan.
Hij riep zijne vrouw geen antwoord
krijgende, verwittigde hij de politie en
dadelijk begon men het huis te door
zoeken.
Men vond de vrouw in de slaapkamer
vermoord.
IIIWIIJIIII IHWIM
Stalmest gaf per H.A.1981 K.G. zaad en 9272 K.G. stroo
Kunstmest, 2492 4337
Half half 2777 3935
rvm. i mawiwiiw i i I a