Nummer 82.
Donderdag 14 October 190B.
32e Jaa gai g.
Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
Invoering van nieuwe Machines.
PALJAS
AM TOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Maden
Uitgeyek:
FEUlLLïil ON
BUITENLAND.
Frankrijk.
Duitschland.
Spanj
Door uitsluitend Sunlight
Zeep te gebruiken blijft het
linnen en tafelgoed zoo wit
als sneeuw.
Sunlightzeep schaafjes om zachte
zeep te maken.
Gratis te bekomen bij uwen
winkelier in ruil voor 5 omslagen
e.
De Echo van het Zuiden,
Waalwyitschc en Laigstraatsche Courant,
Dit Blad verscï ijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franc o per post door het geheele rijk f Ü.90.
Brieveningezonden stuiken gelden enz., franco te zenden aru den
Uitgever.
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
Advertentiën 1—7 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
GEBRUIKS AANWIJZING ROND IEDER STUK.
(Ingezonden
Mr. Meijers, de Hoofdredacteur van
het »Sociaal Weekblad", schrijft over
de invoering van machines het volgende
Technische verbeteringen in het machine
wezen, zullen inderdaad meer arbeiders werk
knnnen geven, maar alleen op den duur en
alle technische verbeteringen te zamen geno
men. Hot was den ouderen economen, die het
eerst op het feit gewezen hebben, dat met
machines meer handen arbeid kunnen vinden,
volstrekt niot onbekend, dat de invoering van
nieuwe machines tijdelijk een werkeloosheid
in het leven roepen kan. Een fabrikant die
Van „DE ECHO VAN I1ET ZUIDEN.'
OF
J'Cl'I iV'ul tomv aau Dm J'êmvefijlieljatiD.
24)
En aan dit alles dacht hij, toen hij door de
wandelwegen vun het park heenreed. Do fris-
sche morgenlucht dreef hem het bloed op de
wangen, hij scheen te verjongen, cm werd lastig
bij hot zien dat zijn zoon zoo moedeloos was,
zich zoo weinig bekommerde over hetgeen
iedereen belaDg inboezemde en zoo weinig
aanleg toonde om de strijdlustige gevoelens
en politieke inzichten van zijnen vader te
deelen.
En nochtans had hij alles beproefd om die
doodende zwaarmoedigheid af te weren, speel
reizen, jachtpartijenin de bergen van Schotland,
niets had op Gaston den zaligen invloed
uitgeoefend dien de hertog verwachtte.
Op voorstel van den hertog deden zij meest
alle dagen samen eene wandeling door het park.
Maar do markies scheen weinig behagen te
pinden in die uitspanning welke in vroegero
jaren zijn geliefkoosd tijdverdrijf was en hij
scheen enkel zijn vader te vergezellen uit
eerbied voor hem en ook uit toegevendheid.
Hij leefde niet meer, of beter gezegd bij
leefde ongevoelig voor alles wat er rond hem
omging en terwijl de hertog, altijd in de weer,
de leiding der koningsgezinde partij op zich
1 nam, bleef hij altijd even neerslachtig, zich
enkel afvragend of de laatste opzoekingen welke
hij naar zijne dochter besloten had, met
gelukkiger gevolg zouden bekroond worden
dau de vorige...
Na omtrent gedureude een half uur stilzwij
gend neven elkander gereden te hebben, bleven
^de ruiters stil staan voor het hekken van een
zonder machines 100 personen arbeid geeft,
kon denzelfden arbeid machinaal soms door
10 personen doen geschieden. De eerste over
gang zal dsn ongetwijfeld een 90-tal personen
werkloos maken.
Zoo heeft men altijd en altijd weer het
groote nut van den machinearbeid geleerd
het tijdelijke nadeel werd daarbij wel vermeld,
maar zeer terloops, als iets onvermijdelijks
niets is nu eenmaal volmaakt op deze wereld.
Inlussclien werden de arbeidersin wier
bedrijf een machinale vereenvoudiging werd
ingevoerd, maar steeds het slachtoffer van
dezen vooruitgang der techniek zij moesten
zich gewillig offeren in het algemeen belang.
Zij hebben dit ook gedaan, zoolang zij niet
voldoende georganiseerd waren, nood gedwon
gen. Maar thans, nu hun vroegere afhanke
lijkheidspositie in vele opzichten verbeterd is,
nu zij niet moer alios zouder tegenspraak
aanvaarden, hetgeen de werkgever wenscht
voor te schrijven, nu is wederom, gelijk in
het begin dor 19a eeuw, het verzet van do
arbeiders tegen de vereenvoudiging van het
werk door machines ontstaan.
Machines mogen een belangrijke stap vooruit
op den weg der beschaving zijn, zij mogen het
algemeen voordeel brengen, ieder menscb houdt
echter nog in de eerste plaats rekening met
zijn öigen belang En een maatregel, die den
arbeider aan de werkloosheid prijs geeft, moet
bij dezen verzet uitlokken, hoe groot ook het
algemeen nut van den maatregel is.
Het verzet van de arbeiders tegen een ver
eenvoudiging van hun bedrijf door invoering
van nieuwe machinests dus alleszins begrij
pelijk en is door geen diepzinnigo bespiege
lingen over het nut der techniek hoe juist
ook overigens tegen te gaan.
Maar daartegenover blijft het belang van de
maatschappij, dat technische verbeteringen tot
stand komen. Het belang van het geheel mag
niet aan het belang van enkelen opgeofferd
worden.
Hoe moeten hier nu de kool en de geit ge
spaard worden
Het blad meent, dat hier de overheid dient
in te grijpen.
Zij dient de ondernemers, die den arbeid
in hun bedrijf door technische verbeteringen
vereenvoudigente verplichten in een werk
loozenfonds bij ie dragen.
De quaestio der werkloosheidsverzekering
wordt tot heden bijna altijd besproken met
bijdragen van slechts twee kanteD de over
heid (staat en gemeenten) en de arbeiders. Om
de werkgevers te doen bijdragen, daaraan
wordt nog weinig gedacht. Toch dienen de
werkloosheidsuitkeeringen even goed voor een
gedeelte op het bedrijf te drukken als b v.
nitkeeringen bij ongevallen of ziekten Eu
zeker is het geval, wanneer do werkloosheid
zoo direct door de werkgevers veroorzaakt is
en zoo onmiddellijk met de belangen van hun
beurs in verband staat, als bij de invoering
van nieuwe machines.
prachtig hotel dat naast het park gelegen was.
Dit hotel, sedert weinige jaren gebouwd
door eenen voornamen handelaar der stad, die
juist stierf toen het klaar was en hij het ging
bewonen, werd door dezes erfgenamen mot
meubels en heel den inboedel verhuurd.
Het zag er uit gelijk meest alle Engelsche
woningen van rijke lieden.
Voor het hotel was een hofje en verder was
h t heele gebouw omringd door eene kleine
gracht van eenige voeten diep en breed.
De bouwtrant was heel eenvoudig, twee
verdiepingen in roodtn baksteen door blauwen
steen omlijst en geleek geenszins aan het
oude vorstelijk slot van Montbazon met zijne
dulbele omheining, zijne diepe grachten, zijne
ophaalbrug en majestatische torens.
Van biunen was alles nochtans ten beste
geschikt menigvuldige groote en welver
lichte zalen, kunstig gebeitelde eiken meubels,
groote spiegels, rijke tapijtwerken, prachtige,
Indische stoften en vreemde sierplanten, alles
verried dat do eigeraar het aangename aan
het nuttige had willen paren.
Nadat zij van hunne paarden gestegen waren
gaven de twee edellieden den toom aan de
stalknechten over, klommen den trap op en
stapten door den breeden gang, waar eenige
livreiknechten zaten die allen als automatisch
voor hunnen heer en meestor opstonden.
Is er dezen morgen weer volk? vroeg de
hertog aan eenen hunner.
Ja, zeer veel, Hoogheid, antwoordde do
dienaar.
Niemand voor mij?... geen brief?vroeg
de markies op zijne beurt.
Niemand, heer markies geene enkele
nieuwstijding.
Gaston de Montbazon scheen ontmoedigd
zijn blik die ev;n van hoop getinteld had, was
wederom dof en strak.
En zoo ging het alle dagen. Telkens dezelfde
vraag en hetzelfde antwoord.
De hertog was reeds vlug den breeden
marmeren trap opgeklommen om van kleeding
te gaan veranderen en daarna de edele bezoe
kers te ontvangen, die men had aangekondigd
en die zijnen raad of zijnen bijstand kwamen
inroepen.
Gedurende de eerste jaren der Revolutie,
In zijn Leerboek der Sociologie"schrijft
de Warmondsche Hoogleeraar J. D. G.
Aengenent, bladz. 319
„Hetzelfde wat wij betoogd hebben over den
ecoaomi8chen arbeid in het algemeen, geldt
eok voor do hulpkrachten, die men in den
modernen tijd bij dien arbeid aanwendt, de
machines
Alleen wanneer de sociale beteekenis van
de voortbrenging in het oog gehouden wordt,
kunnen de machines een zegeurijken rol ver
vullen anders dienen zij uitsluitend ten voor-
deele van de ondernemers, en ten nadeelo van
den arbeidersstand.
Ook hier blijkt dus wederom, hoe in de
economie moet rekening gehouden worden met
de moraal.
M<m handelt immers tegen de naastenliefde
en tegen het maatschappelijk welzijnals men
uitsluitend op eigen voordeel bedacht, plotse
ling nieuwe machines invoert, waardoor tal
van arbeiders ineens broodeloos worden ge
maakt.
Men moet met dankbaarheid de uitvindingen
der'techniek in de productie aanvaarden; wij
zijn er dus verre van de aanwending van ver—
baterde machines af te keuren of zo te ba
schouwen als een noodzakelijk kwaad Maar
alléén een invoering, die geleidelijk is, kan
zegenrijk zijn voor de geheele maatschappij
en een invoering die geen rekeniDg houdt met
de belangen van den arbeiderstand, is anti
sociaal
En in t>De Belgische Christene Textiel-
bewerkervan 15 December 1908, schrijft
J. de Greve, Secretaris van het Centraal
Verbond der Christelijke Textielbewer
kers van België
„Sommige werkgevers mcenen in deCnris
tene vakvereeniging een vijand te zien van
den mekanischen vooruitgang, sommigen zelfs
in zooverre, dat ze durven verklaren, dat het
ons doel is het invoeren van nienwe en ver
beterde mekanieken to beletten.
Aan de fabrikanten, welke jegens de Chris
tene vakvereeniging zóó denken, zeggen wij
vlakweg„Gij kent het doel en werken onzer
inrichting niet".
En als dezen nu blijven voortgaan met de
Christene vakvereeniging daarvan te beschul
digen, voegen wij er bij „Gij spreekt met
vooringenomenheid, vermits wij u zeggen, dat
uwe beweringen ODjnist zijn, terwijl gij het
tegenovergestelde niet knnt bewijzen".
Maar wanneer wij de fabrikanten het recht
toekennen nieuwe mekanieken in te voeren,
dan is dat niet op eene wijze, zooals sommigen
dat doen.
't Is te zeggen, op eene wijze, dat al de
voordeelen ten goede komen aan den fabrikant
en groot nadeel berokkend we rdt nan de
werklieden. Wat we dus willen is, dat we als
organisatie ons woord mogen medespreken
over de manier, op dewelke de nieuwe me
kanieken zullen worden ingevoerd.
hadden vele nitwijkelingen in den vreemde
op denzelfden voet geleefd als in Frankrijk.
Zij dachten dat hunne afwezigheid van korten
duur zou zijn en, zonder narekenen, hadden
zij het geld verteerd dat zij medegebracht
hadden.
Maar de gebeurtenissen hadden deze brre-
kening gunsch verijdeld, hunne goederen wer
den aangeslagen en zij bevonden zich gansch
geruïneerd. Eenigen onder hen hadden plaats
genomen in het leger van Condé.
Anderen hadden zich in den handel eene
betrekking gezocht. Toch bleven er hier en
daar nog eenige hoogmoedigen die het beneden
hunnen stand rekenden aan handwerk hunne
levensmiddelen te moeten danken en die bijge
volg verkozen hier en daar bijstand te vragen
of beter gezegd aalmoezen te bedelen.
Het waren deze laatsten die zich bij den
hertog van Montbazon op dit oogenblik in de
hoorzoal bevonden
De markies liet zich weinig aan deze bezoe
ken gelegen liggen, die gansch vreemd waren aan
het edel doel dat hij najaagde en hij begaf
zich rechtstreeks naar zijne kamer om uit te
rusten, want de wandeling, in Btede van hem
goed te doen, had hem nog meer afgemat en
nog dieper doen wanhopen.
XII.
Denzelfcten morgen der maand Maart, kwam
er te Londen een reiziger aan uit Antwerpen.
Hij scheen een welgesteld burger te zijn.
Nauwelijks had hij den voat op den Engel-
schen grond gezet of een tiental pakdragers
sprongen naar hem toe om zijne reispakken te
mogen dragen.
Hij had ze graag allen naar den duivel
gezonden des te meer daar zij hem lastig
vielen n hem aanspraken in eene taal waarvan
hij geene lettergreep verstond.
Eensklaps hoorde hij iemand zeggen
Mijnheer is zeker een Franschraan
Ja, vriend, en gij ook, zooals ik merk.
Om u te dienen, mijnheer. Gij zult zeker
de voorkeur geven aan eenen uwer landge
nooten
Natuurlijk.
De Engelsche pakdragers schoven achteruit
Is dat onrekelijk? Is dat veeleischeud
Neen en wilden do fabrikanten zoo redelijk
zijn, de moeilijkheden zouden afnomeu tot
welzijn der beide partijen".
Bij invoering van nieuwe machines
diene men de begrippen der moraal, de
naastenliefde en het maatschappelijk
welzijn in acht te nemen.
't Is waar, volgens de wet kan men
zijne arbeiders ontslaan met inachtneming
van een bepaaldco korten opzeggings
termijn. Doch de Wetten kuunen niet
alle goede zeden in bepalingen vast
leggen. En daarom moeten de goede
zeden zich aanpassen aan de wetten.
Quid va!ent leges sine mot ibus
Zelfs de beste wetten kunnen weinig
goeds uitwerken, indien zij, voor wie de
wetten gemaakt zijn, zich niet door de
begrippen der zedelijkheid laten leiden.
L. C. J. M. VAN HEES WIJK,
Adv. Nederl. R. K. Leerb Arb. Bond.
Generaal d' Amude ontslagen.
Generaal d' Amade is te Parijs aangekomen
en ward gehoord door den minister van
Oorlog en daarna door den minister-president
Briand. Nadat de generaal do juistheid van
zijn door de Matin gepubliceerde verklarin
gen had erkend, werd hij op nonactiviteit
gesteld. Ce minister-president uitte zijn
leedwezen, dat hij, zijn verdiensten jegens
liet vaderland, met name gedurende de ex
peditie in Marokko, in aanmerking genomen,
zoo gestreng tegen hem moest optreden,
maar dat zijn op nonactiviteitstelling voor
de discipline noodzakelijk was geworden.
Men weet, dat de Rijksdag, tegelijk met
de verhooging van tabaksbelasting, het voor
stel van het centrum heeft aangenomen, om
4 millioen m. k. uit openbare middelen tot
schadeloosstelling van sigarenmakers en ta
bakswerkers, die tengevolge vin de belss-
tingverhoogiug broodeloos werden to besteden.
De regeering overweegt op bet oogenblik de
beste wijze van verdeeling van dat geld.
Gisteren hebben te Hamburg en Altona
weer 800 werklui in sigarenfabrieken, ten
gevolge van een beperking van de voort
al grommend en wierpen hunnen gelukkigen
gezel een Engelsch woord toe dat voorzeker
eeno beleediging moest zijn, te oordeelen Daar
de verachting die bij het uitspreken op hun
gelaat zich afteekendu.
Wat verwijten u deze lieden vroeg de
reiziger.
Oh daaraan ben ik reeds gewoon, ant
woordde de man schokschouderend, zij noemen
mij „vuigen emigré," ziedaar alles
„Emigré"
Helaas ja, sedert drie jaar.
Zou het niet onbescheiden zijn uwen
naam to vragen
Jaak of Jack gelijk de Engelschen hier
zeggen.
Dat is uw voornaam
Ja, en die volstaat in miju tegenwoor
digen toestand,
De reiziger keek zijnen gezel aandachtig
aan.
Hij stond verstomd over do zuiverheid zijner
uitdrukkingen en het edclo zijner gelaatstrek
ken die geenzins osereenstemden met zijne
slechte kleeding
Zoo gij verkiest, hernam hij, uw echten
naam te verzwijgen, dan zal ik niet aandrin
gen.
Ge zoudt me overigens onaangenaam
wezen daar op aan te dringen. zonder te
rekenen dat gij zelf misschien zoudt geërgerd
zijD moest ge raijneD naam kennen, want ge
ziet er een deftig man uit en ge zoudt dan
wellicht mijne diensten weigeren en u tot eenen
der Engelschen pakdragers wenden, hetgeen
mij zou beletten eenon goeden Btuiver te
verdienen,.. Noem mij dns eenvoudig Jack en
geef mij uwe bevalen. Waar moet ik uwe
pakken heendragen
In een deftig hotel, zoo kort bij
mogelijk.
Goed Ik ken er een dat u zal bevallen
in de stad, bij Davis daar zult gij n te
midden van landgenooten bevinden het is
de vergaderplapts der Franschen.
ILst zoo.
Hebt gij veel pakgoed
Een koffer en eenen reiszak.
Dan kan ik met mijnen kruiwagen
voort.
brenging, gedaan gekregen. In het geheel
zijq daar nu li00 sigarenmakers zonder
werk. Men vreest, dat er uog meer bedankt
zullen worden.
Ferrer uud kcin Eudc...
Met een volhardendheid werkelijk een
betere zaak waardig, gaet de internationale
//vrijzinnigheid voort iu bladen en op meetings,
in optochten en protesten, in artikelen en
redevoeringen, op allerlei dankbare manie
ren, stemming te maken voor den beruebten
Ferrer, het arme slachtoffer van de clericale
tyrannie in Spanje, den ongelukkigen marte
laar van de domperige onvrijzionigheid der
regeering...
Men schrikt daarbij voor geen enkel raid
del terug en herhaaldelijk worden op de
meeit onware manier de feiten verdraaid
en verkeerd voorgesteld om daar, zooals wij
reeds vroeger hebben opgemerkt, het doel,
dat men rich gesteld heelt, toch maar te
kunnen bereiken.
Iotusachen zal de vrijzinnige campagne wel
niet l&ug meer duren. Want zooals we reeds
hoorden, mo t volgens de *Matin het
proces tegen Ferrer beëindigd en de vrijzin
nige anarchist zelf dood veroordeeld zijn.
Oodsuks alle protesten, die uit Frank
rijk, Belgie, en elders zijn ingekomen, is de
anarchist Ferrer Zaterdag voor den krijgsraad
in Barcelona verschenen. De rechter verklaarde
dat er ten huize van Ferrer papieren gevon
den waren, die betrekking hadden op het
plan van Spanje een Repupliek te mtken,
en verder brieven, waaruit bleek dat hij met
revolutionairen in verbinding stond. Een
hoogere politiebeamte en een luitenant der
burgerwacht kwamen verklaren, dat Ferrer
anarchist was en de oproerige bewoging
goedgekeurd en ondersteund had.
Ferrer ontkende aan de onlusten tc hebben
deelgenomen en zei, dat hij tot geen poli
tieke partij behoorde. Hij bemoeide zich enkel
en alleen met onderwijs. Hij zag in de ver
volging het werk zijner vijanden, die zijn
uitgeverij vernietigen wilden, zooals zij het
zijn school hadden gedaan.
Het O. M. eischto ten slotte de dood
straf tegen Ferrer, verlies van burgerrechten
en verbeurdverklaring van zijn vermogen tot
schadeloosstelling van de slachtoffers der
revolutie.
Zijn verdediger beriep zich er op dat hij
al eens vrijgesproken was van de handelin-
De pakkendrager laadde de twee voorwer
pen op dio een matroos op de kaai had gebracht
en, na don reiziger verzocht te hebben hem
te willen volgen, kruide hij moedig voorop
en sloeg do volkrijke wijk in, die tusschen
do Theems en den Toren van Londen gelegen
is.
Die doolhof van kleine modderige straatjes
met zwarte huizon, uit welker vensters overal
alle soorteD van vodden te drogen hingen, gaf
zeker aan den pas ontscheepten bezoeker geen
gunstig denkbeeld over de hoofdstad van
Engeland,
Ilij deelde overigens dien slechten indruk
aan zijnen gezel mede.
Waarachtig, antwoordde deze, wij zijn
hiei- niet in de lanen van Versailles maar
wat wilt ge er aan doen Het is eeno wijk
waar veel nering is uit ho Tde der nabijgelegen
haven en wij, die op het schaarscho rantsoen
gesteld zijn, wij stellen er ons mede tevreden.
De schoone straten en prachtige huizen zijn
voor do rijkbedeelden.
Hoeveel „émigrés" zijn er, volgens n,
wel te London
Tien duizend, minstens. Buiten eeDigen
die in Coblenz verblijven, zijn ze allen naar
hier gekomoD.
Al pratende waren zij, na menigen omweg,
eindelijk voor een huis gekomen, waarvan
bet gelijkvloers door eene herberg was inge
nomen.
Wij zijn ter bestemming gekomen zei
de pakkendrager.
Weihoe is dat uw hotel riep de rei
ziger eenigzins minachtend uit.
Ja mijnheer
Gij leidt mij toch zeker in geen dieven—
hol?
Mijnheer, dat is voor mij eeno belee
diging waarover ik u rekening zou moeten
vragen, antwoordde de „émigré" met fier
opgaheveu hoofd en uitdagende houding.
Maar aanstonds word hij terng kalm en
sprak heel ootmoedig
(Wordt vervolgd).
