Nummer 87. Zondag 31 October 190ti. 32e Jaaiga. g. j Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad 8IIU6HT in öuds Tijdon, PALJAS fc Mandos-Vinken, AJSTOOI TIELE Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen Fijne Heeren-Mode-Aftikelen, LANDBOUW. Uitgever: FEUILLETON W A A L W IJ K. Telefoonnummer 38. De wasch, U ziet het, is groot, doch is door de zuivere zeep het werk gemakkelijk. Sunlightzeep schaafjes om zachte zeep te maken. Gratis te bekomen bij uwen winkelier in ruil voor 5 omslagen J&focultmtw aatt Dm J'êmveftjkXiuD. Hofleverancier van II. H. de Koningin. Kalk eischt kunstmest. Courant. Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 8 maanden f ü."5, Framo per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan Uitgever. den Advïrtentiën 1-—7 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel, grootr letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing, van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel. Eon Qroo-i:o Waech En '-7o!r«ijs Wc Pk. 1215 i. Als vaststaand mag geacht wordeu, dat het werkloozen-vraagstuk een urgente quaestie is. Een officieel bewijs hiervoor is de benoeming eener staatscommissie voor werkloosheid, wier taak het zal zijn dit vraagstuk in z'n vollen omvang te bestudeeren. Gelijk de laatste berichten melden, heeft deze Commissie tot haar ondervoorzitter benoemd het lid Th. de Visser, lid van de Tweede Kamer en heeft zij zich in 7 subcommissiën ver- Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN." OF 29) Titen hij van de dienaars vernomen had dat Larive werkelijk aangekomen was, deed hij dozen bij zich komen en vernam uit diens mond don slechten uitslag zijner zending Zou do wanhoop die zwakke gezondheid niet ganech ten onder brengen Ondanks het gevorderde uur, wilde hij zijnen zoon nog spreken en opbeuren. De eerste kamerdienaar zeide hem dat M, do Markies zeer neerslachtig was on verzocht had dat men niemand bij ham zon toelaten 's Anderdaags 's morgens, heel vroeg, waB do hertog in zijn werkkabinet met L« Bihan dien hij ontboden had. De afgezant van Charette moest denzelfdan dag inschepen en langs België naar Frankrijk weerkeerendaarom wilde de hertog de Montbazon hem zijn laatste schikkingen mede- deelen. Zij waren reeds bezig de zaak te behandelen toen de markies binnenkwam De oude edelman was heel verwonderd Zijn zoon had de gewoonte niet zich reeds zoo vroeg bij zijnen vader aan te bieden en dikwijls zelf gebeurde het dat zij elkander voor de eerste maal groetten, juist op het oogen- blik dat zij te paard hunne wandeling gingen doen. Zijne verwondering nam nog meer toe, als hij de houding en het gelaat van Gaston be merkte. Hij was die diepbedroefde, beslnitelooze man van vroeger niet meer. deeld, aan welke adjunct-secretarissen tot bijstand zulIeD worden toegevoegd. Tevens is een werkprogram vastgesteld. Te hopen is, dat deze Commissie niet zoo lang werk hebbe als de ineenscha- kelingscommis«ie voor het onderwijs. Deze schijnt daadwerkelijk tot waarheid te willen maken de veel getapte aardig heid dat Sïaatscommissie's dienen, om de betreffende quaestie's met den mantel der liefde te bedekken, onder welken liefderijken mantel de betrokken materie dan voor goed schijnt verborgen te blijven. Om te zorgen, dat voor onze lezers deze thans zoo urgente quaestie de winter en hiermede de tijd der grootste werkloosheid staat immers voor de deur ten minste theoretisch zoo levendig mogelijk onder hunne volle aandacht blijft, zullen we in een rij artikelen deze zoo pijnlijke sociale ziekte en de midde len ter bestrijding en heeling bespreken. Wij raden den belangstellenden lezers aan, de verschillende artikelen te bewa ren, daar we niet kunnen beloven, dat ze in een niet onderbroken volgorde zullen geplaatst kunnen worden. De geschiedenis van den dag eischt vaak direkte bespreking van andere stof en daardoor een oogenblik te stoppen met het loopende thema- Wij hopen ^chter zoo spoedig als 't kan en met zoo Wciuig mogelijk onderbrekingen dit vrij ingewikkelde en belangrijke vraag stuk af te handelen. En nu, na deze lange inleiding, ter zake. Hoewel het verschijnsel van werkloos heid, i7i zoon geweldigen omvang als thans in onze samenleving, een modern sociaal verschijnsel is, toont ons ander zijds de wereldgeschiedenis aan, dat deze sociale ziekte niet direct vast zit aan de kapitalistische inrichting onzer maat schappij, gelijk de socialistische theorie ons leert, want reeds lang voor dit door de socialisten zoo gehate kapitalisme bestond, leed de menschheid onder periodieke werkloosheid en dachten volksvrienden en wetgevers ernstig na over doeltreffende maatregelen ter be strijding dezer kwaal. Bizonder groot was vaak de werkloos heid in het oude Athene met zijn voor die tijden zoo sterk democratischen re- geeringsvorm. Reeds in de vijfde eeuw Hij had het hoofd fier opgeheven on in zijnen blik schitterde eene geheime v/armte die heel zijn aangezicht opklenrde. Hij groette den hertog en den koopman eu verontschuldigde zich hunne onderhandelingen te komen storen. Ik hob gisteren avond vernomen, sprak do hertog, dat ds zending van Larive niet gelukkig afgeloopen is Dat h3eft mij pijnlijk getroffen, maar geloof me vrij, alle hoop is niet verloren. Le Biban, denkende dat het onkiesch zou zijn langer dit onderhoud bij te wonen, wilde zich verwijderen Blijf maar hier, mijnheer, zegde hem de markies, g>j stoort hier niemand. Gij zult van mijnoutwege aan M. Charette zeggen dat ik mij op den eersten rang zal bevinden van het leaerkorps dat hem zal ter hulp snellen. Weihoe! mijn zoon, gij zoudt Ik vraag als eene gunst da wapens te mogen dragen mot de andera edellieden die onder het bevelhebberschap van den graaf vao Artois zullen vertrekken. Uoj groot do vreugde des hertogs was, is niet te beschrijven zijn gelaat glausde van geluk, hij drukte zijuen zoon in zijne armen en zoende hem zoo vurig, alsof hij hem, na een jarenlange afwezigheid, weorg°vonden had. Ah riep hij, ik wist wel dat mijn bloed niet verbasterd was en dat uwe koningsgezinde gevoelens eenmaal zouden opbruischen 1 Mijn besluit is niet alleen too te schrijven aan deu ijver voor do zaak die ons heilig is; ik beken rechtzinnig dat zij grootendeels moet toegeschreven worden aan een ander gevoelen dat bij mij veel sterker is. Toen Larive gisterenavond op mijne angstige vragen niets anders wist te antwoorden dan dit eenvoudig: „Niets", dan voelde ik den dood in mijne ziel dringenDe hoop die ik gedurende ver scheidene weken gekoesterd had werd mij opeens ontrukt en het scheen mij toe alsof de laatste levensbanden die mij aan de aarde hechten, zich gingen verbrijzelen...,. Eensklaps hoorde ik eene geheimzinnige stem mij toeroepen; Uwe dochler leeft, maar om haar weer te vinden, moet gij ze zelf opzoekeD Dan had er in mijn binnenste eene ware voor Christus' geboorte voerde de Ahteensche Staatsmau Perikles een uit gebreide en diepingrijpende wetgeving in ter bestrijding der heerschende werk loosheid. Er werden op kosten der staats kas koloniën buiten het eigenlijke staats- gebied gesticht, waar duizendenar'beids- looze burgers werden heengezonden en stukken land in eigendom en ter bewer king kregen. De beweeggronden tot deze buitengewoon omvangrijke en kostbare staatsmaatregelen waren op de eerste plaats van politieken aard. Perikles wilde, gelijk de oude geschiedschrijver Plutar- chus mededeelt, de stad van de werk- looze cn daardoor ontevreden menigte bevrijden. Voor hen, die niet in de ko loniën konden ondergebiacht worden, zorgde hij echter eveneens groote en prachtige bouwwerken werden op staats kosten uitgevoerd, waardoor de werklooze vaklieden volop arbeid bekwamen en de stad verfraaid en vergroot werd. Ten slotte werd ook een reeds oud middel ter bekamping der werkloosheid aangewend. Men bracht de nog overblijvende werkloozen als' soldaten in 't leger of bij de mariue onder, en liet deze als soldeniers ver van het vaderland tot diens uitbreiding en bloei vechten en sterven. Hoe groot de werkloosheid reeds in die dagen was, blijke hieruit, dat al deze maatregelen nog niet vol doende waren, om op den duur de kwaal te bestrijden. Er werden daarom wetten gemaakt waarbij het tot nog toe onbe zoldigde ambt van recfiter, waartoe in het democratische Athene gewoonlijk dc minder bemiddelde klasse der bevolking werd uitgekozen, bezoldigd werd, zoodat ieder burger, die tot dat ambt geroepen werd, den tijd betaald kreeg, welken hij tot uitvoering er van noodig had. Ook het bezoek der volksverzamelingen werd betaald. En ongeveer 100 jaap na Perikles ging men er zelfs toe over, staatsgelden en batige saldo's gewoon onder de onbemiddelde en werklooze burgers te verdeelen. Geen wonder dat onder zulke omstandigheden waarbij meer dan de helft der burgers door de groote staatsruif onderhouden werd, het democratische Athene ten onder ging. Ongeveer gelijke middelen werden ook in Rome ter bestrijding der werke- omwenteling plaats. Ik had op staanden voet willen vertrekken ik zou vleugels gewenscht hehben om des te spoediger de zoo te kunnen overstekenGansch den nacht heeft mij dit denkbeeld belet in te slapenAh waarom kan ik reeds met M Le Bihan niet ver trekken Eerst en vooral moet gij voorzichtig handelen, zei de hertog. Heb geduld binnen eeuigen dagen zult gij den Franschen grond betreden, als overwinnaar, en niet meer als banneling. Dat God u verhoor.», vader 1 Iu afwach ting zij het mij toegelaten M Le Bihan te vragen mij eenen grooten dienst te bewijzen. Ik ben tot uwe bevelen, beer markies, antwoordde de koopman. Gij kont de minste bijzonderheden van mijn droevig wedervaren zoo ooit eeuig teeksn u op het spoor bracht van Paljaszoo het toeval hem ooit op uwen weg plaatste, dan geef ik u volmacht om in mijnen naam te handelen, tot dat ik zelf aangekomen ben. Dit vertrouwen vereert mij, hoer markies. Ik zelf ben vader en begrijp uw lijden. En zoo het van mij afhangt er een einde aan te maken Goddank 1 riep de hertog gelukkig over de schielijke gemoedsverandering van zijnen zoon. Onze zaken staan op goeden voet. Weldra zullen wij de dubbele vreugde genieten, het koningschap hersteld en de kleine lieve Made leine weergevonden te hebber 1 XIV. Wij bevinden ons in Vendée, in het begin der maand Augustust tenjare 1795. Op een warmen zomermorgen kwam een zonderling rijtuig den kronkelingen, hobbeligen weg opgerold die langs de heuvels van het Bocage opklimt. Het was eene gebrekkige huifkar, waarvan het lijnwaad over tonreepon gespannen was, en die voortgetrokken word door een ouden versleten ezel. Voorop Btapte een sterkgebouwde man, bruin van gelaat, met lange zwarte haren, Hij lichte eenigszins de burrie op om het beest van de vracht wat te ontlasten. loosheid aangewend. Vooral in Rome waren een massa menschen die verarmd en zonder eenige vaste bezigheid rond liepen. Al deze paupers moesten gevoed worden daar zij anders een steeds dreigend gevaar voor den staat waren. Op staatskosten werden aan deze lieden voedingswaren uitgedeeld, aanvankelijk tegen lage prijzen, later voor niets. Deze bedeelingen vanwege den staat werden hoe langer hoe talrijker, ja er Hepen ten slotte in Rome verscheidene honderd duizenden werklooze burgers en verarmde boeren rond, die allen op staatskosten gevoed moesten worden- De Romeinsche Keizers verdeelden niet alleen koren, maar ook olie, zout, wijn, kleeding, huis raad, vleesch, ja zelfs baar geld uit onder de werkloozen. Ook werden talrijke werklooz# elementen in de legioenen ondergebracht, welke, zooals ons de geschiedenis leert, voortdurend op 't oorlogspad waren. De vele veteranen werden in het veroverde land met stukken gronds begiftigd en op staats kosten voorzien van de noodige in richting voor het landbouwbedrijf Gelijk in Athene scheen ook in Rome de oplossing voor het werkloozen vraagstuk als een onmogelijk probleem en beide machtige rijken hebben voor een groot deel aan de onpractische manier, waarop zij deze sociale ziekte trachtten te genezen, hun ondergang te wijten. Alle latere Romeinsche ge schiedschrijvers wijzen op de bijna on- geloofehjk groote massa volkomen verarmde klasse van burgers in het eens zoo machtige rijk. De staat was echter zelf schuld aan dezen on- houdbaren toestand. Immers, toen hij eeu groot deel 2ijner burgers eenvoudig ging onderhouden zonder daarvoor te laten werken, kon het niet anders, dan dat hij zelf een klasse van arbeidsschuwc en arbeidsonkundige menschen schiep. En zoo is het ook te verklaren dat er ten slotte, gebrek kwam aan arbeids krachten, terwijl anderzijds honderddui zenden werkloozen uit politieke over wegingen en oude tradities moesten gevoed worden, zonder eenigen arbeid daarvoor te doen. Dat een staat, hij zij dan nog zoo machtig, onder deze onmogelijke verhoudingen ten onder moet gaan, spreekt van zelf Eene vrouw en eeu knaap van omtrent twaalf jaar duwden van achter aan het gespan. Een witte poedelhond huppelde vooruit, en liep liuks en rechts het schaarhout in. 0nZ9 lezers zullen willicht de familie Paljas, don moedigen Cadour eD den trouwen Spits herkend hebben. Maar zooalB men ziet, was het huisgezin niet volledig. Inderdaad men hoorde binoen ouder het wageDkleed het aanhoudend giegelen opgaan der twee kleine meisjes die nu eens eveD huu lachend gezichtje buiten staken. Hunne twee hoofdjes omlijst door den reep der huif, stelde het liefste kontrast voor dat men uitdenken kan, want de eene kleine was zoo blond als de andere bruiu was. De bruine was Silvie, de dochter van den goochelaar de blonde was de kleine Madeleine de dochter van markies Gaston da Montbazon. Sedert da maand Januari 1792, toen een zoo zonderling als treurig voorval hen ver eenigde, hadden do twee kleine zustertjes elkander nooit verlaten. Zij hadden samen het leven geput bij de zelfde moeder die ze beiden als hare kinderen had opgevoed. Beiden waren, zij aan zij, in de friesche vrije natuur opgegroeid, en rn Maren zij reeds groot genoeg om te voet een goed eind wegs af te leggen, al huppelend on springend met den trouwen Spits. Maar Paljas heeft de kleinen willen sparen. Zij waren dus in de koets gebleven dn vor- telden daar aan elkander het een of ander vertelseltje dat haar dan ook hartelijk doed lachen. Maar weldra was huu dit niet meer genoeg en moesten zij hunne schalksche gezichtjes ook eens uit het venster steken (gelijk zij de opening der huif noemden) om te zien wat er buiten omging, de bijzonderheden van het landschap, de hoornen, de rotsen en vooral de vogeltjes die al het omliggende opvroolijkten, de gonzende bijtjes die vlijtig van bloem tot bloem vliegen en hunnen honing vergaderen en die \eelkleurige vlinders en die hemels blauwe waterjuffertjes Op het oogenblik dat zij hunne hoofdjes buiten steken, bemerken zij een grooten Deze heilobze ontwikkeling van Atheensch en Romeinsch staatssocialisme diene als| een ernstige waarschuwing, hoe het vraagstuk der werkloosheid niet kan opgelost worden. Een desbetreffende wetgeving mag in geen geval de ver- zorging der werkloozen alleen aan den staat overdragen. Staatssocialisme voert noodwendig tot verslapping van de individueele energie, voert tot ondergang van iederen staat. Hl', ijllli IJ 1 HUI I IIIWWHIK.III. SPECIALITEIT IN GROOTE STRAAT WAALWIJK B H2. ONTVANGEN Dc nieuwste modellen 11EERENII0EDEN, 11EERENDASSEN in de nieuwste dessins, Ileeren Normaal - Tricot- ONDERGOEDEREN uit de wereldberoemde fabrieken van W. Bengbr Sühne tj Stuttgart, alleen door den uitvinder Prof. Dr. G. Jaeger, gecon- cenioneerd voor allo landen. Verbazend, hoeveel schuimaarde erin de suikerfabriekstreken en ook elders in ons land, gebruikt wordt, in de onmid dellijke nabijheid der fabrieken natuurlijk het meest. Alle schuimaarde, die uit de fabriek- komt, moet weg en ze ga at wegT Er is liefhebberij 'genoeg voori De tijd, dat Staring vreesde voor kalkgebrek in den Ned. bodem is lang voorbij. Kalk in den vorm van schuimaarde, kalk als mergel, kalk als kalk, waar gebruikt men tegenwoordig geen kalk 1 En er is niets tegen te zeggen. Een boer, die zijn voordeel begrijpteen landbouwer, die den bodem wil dwingen, voort te breDgen, moet kalk gebruiken, maar niet kalk alleen. Waar veel kalk gebruikt wordt, wordt ook veel kali, stikstof en phos- phorzuur gebruikt, in de eerst plaats kali. braamstruik met donker blinkende bessen geladen. Zij juichen cn. tieren pn steken vragond hun handjes uit. Belphégor, dio zij do zustertjes zeer lief heeft, snijdt twee takken af en reikt ze de tevreden meisjes over. Dan herneemt bij weer zijne plaats achter de koets en stoot, zooveel hij kan, om het ge brekkige rijtuig den hobbeligen, bergachtigen weg op te krijgen. Cadour heeft ook wel noodig dat men een hand toesteke. Met. gerekton hals trekt hij uit al zijne macht, geiyk het eeu echte ezel betaamtmaar het beest is oud en de moed helpt niet veel meer, als de krachten verdwenen zijn. Overigens is deze weg bijzonder moeilijk en om dit te begrijpen, moet do lezer niet uit hot oog verliezen dut wij ons in dat gedeelte van Vendee bevinden dat meestal onder don naam van Bocage bekend staat. Die heele streek bestaat uit eene aaneen schakeling van heuvels en dalen, waarvan de wegen des winters gewoonlijk in heken en stroomen veranderen on dan bij de hitte der zon, als steen samengebakken, bijzonder hob belig zijn. Paljas ondervond het ook dat het niet ge makkelijk van stapel liep. Elk oogenblik struikelde ^Candour het karretje werd heen en weer geschokt, en dreigde om te kanteleD. Eindelijk gemakte het gespan boven op de vlokte en reed nu langs een brceden goeden weg, Doch Paljas hield «enige oogenblikken stil om iedereen wat te laten rusten. Het zweet parelde op ieders voorhoofd de ezol bad geen droog baardje aan het lijf meer en het beest hijgde gelijk een blaasbalg. Ook hield Paljas zich eerst met den ezel bezig, spande het beest nit en wreef het duchtig om het zweet op te drogen Cadour was immers een zeer belangrijk personaatje met welke men moast rekening houden.. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1909 | | pagina 1