N umraer 39.
Zondag 15 Mei 1910.
33° Jaarg
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
PINKSTEREN.
PALJAS
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit DRIE bladen
BEKENDMAKING.
LANDBOUW
il l 11 IJIIHV1I V VII
Uitgever:
FEUILLETON
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
Wat is de hoeveelheid Chilisalpeter
noodig voor de suikerbieten?
e Echo van het Zuiden
en Laii*rstraatscli( Courant,
Dit Blad verschijnt "Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden f 0. 5.
Franco per post door het geheele rijk f0.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
Adveetentikn 1—7 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel, grootc
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven:
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
dronken van jongen wijn.»
De Burgemeester der gemeente Waalwijk,
maakt bakend, dat de verkiezing Tan 3 leden
voor de Provinciale Staten, in het kiesdistrict
Heusden, wegens peiioditke aftreding, zal plaats
hebben op 7 Juni 1910.
Wijders, dat, ingeval stemming noodig is, dez«
zal plaats hebbea op Donderdag 16 Juni 1910,
en herstemming, zoo noodig, op Vrijdag 24 Juni
daaraan volgende.
De opgaven van Candidaten kunnen worden
ingeleverd bij den Burgemeester van Heusden,
hoofdplaats van hot district, van dei voormid
dags 9 tot 's namiddags 4 uur.
Waalwijk, 13 Mei 1910.
De Burgemeester voornoemd,
TH. DE SURMONT DE BAS SMEELE.
»En toen de dagen van het Pinkster
feest daar waren, bevonden ze zich allen
op één plaats te samen. En plotseling
ontstond er uit den hemel een gedruisch
als van een voorbijgaanden hevigen
wind, en vervulde geheel het huis waar
ze gezeten waren. En hun verschenen
verspreide tongen als van vuur, en namen
boven ieder plaats. En vervuld werden
allen van den Heiligen Geest en ze
begonnen verschillende talen te spreken,
Daar de Geest hun ingaf zich te uiten.»
Ziedaar in een paar ongesmukte
woorden een wonder verhaald, zooals de
wereld met al haar phantasie en vinding
rijkheid er zich geen een had kunnen
denken.
»Toen nu dit geluid ontstond, liep de
menigte te hoop en stond onthutst, wijl
een ieder in zijn eigen landtaal hen
hoorde spreken. En ze zeiden tot
elkanderWat mag dat beteekenen
Maar anderen zeiden spottend Ze zijn
If het niet, of we onze moderne,
sceptische wereld haar oordeel hooren
uitspreken »Ze zijn dronken van jongen
wijn 1Met hoeveel andere liefelijkheden
zou deze historische» niet zijn aan te
vullenEn toch, als die verlichte
menschheid zich niet blind staarde op
philosofische stelsels, welke niet tot maar
van Christus voeren, ze zou de oplossing
van dit groote wonder vlak voor zich
vinden, ze zou, evenals de geloovige, met
behulp van den Heiligen Geest in de
lotgevallen van individuen en volken de
leidende hand Gods erkennen en daar
door niet zoo vaak voor vraagteekens
staan, ondanks de groote vlucht van
wetenschap en kennis.
Daar is een arme, godvruchtige vrouw,
die slechts één zoon heeft. Deze bemint
haar met al den gloed der kinderlijke
lietde en zorgt voor haar levensonder
houd tot in de late avondstonden
Plotseling neemt God hem tot zich en
de arme, oude moeder blijft hulpeloos
alleen achter.
De ongeloovige staat hier voor een
onoplosbaar raadsel- »Ts dat niet die
God der liefde zoo vraagt hij zich af.
»A/s er een God was en deze was de
verpersoonlijking der liefde, dan zou hij
zoo iets niet gedoogen, dan liet hij zoo
iets wreeds niet toe En met veront
waardiging wijst hij het geloof aan zoo'n
God af.
De geloovige echter, die godvruchtig
bidt tot den Geest der waarheid, ziet
met het oog des geloofs verder dan de
kortzientige atheist. Hoewel het lot der
arme getrofiene beklagende, s hij er
vast van overtuigd, dat God den jonge
ling tot zich genomen heeft, om dezen
te bewaren voor andere onheilen, welke
later diens reine ziel hadden kunnen
treffen. Bovendien, waar God genomen
heeft, zal Hij ook door een krachtiger
ontplooiing der christelijke naastenliefde
weer veel doen geven. En boven alles
blijft voor de arme moeder de groote,
alles vergoedende troost, dat zij na
eenige jaren haar lieveling weerziet in
betere gewesten, waar geen lijden noch
strijden bestaat, waar zij elkander voor
eeuwig toebehooren.
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
OF
JêeftVnltouw aan Dcti J^iuvefijluLiuD.
84).
Dan wreef hij met de hand over zijn oogen»
alsof hij het bloedfloers, dat een oogenblik voor
zijne blikken hing, wilde verwijderen en kwam
langzamerhand tot bewustzijn, gelijk iemand
die uit zijnen slaap ontwaakt.
Madeleine Madeleine stotterde hij ver
legen gelijk een kind, wat heb ik daar toch
geraasd?.. Oh 1 vergiffenis! geef geen acht
aan dit alles, mijne lieve ik ben als zinneloos,
ziet ge, ik ben grillig, er zijn gedachten die
mij folteren. Een onbeken d man, minder zelfs,
eene schaduw die ik op straat meen gezien te
hebben, verontrust mij... Oh kijk mij aan,
Madeleine... Kijk mij aan... luister... Ohik
heb u zoo lief! Het is niet tegen u dat ik
kwaad ben, lievehet is tegen mij zeiven,
omdat ik n niet gelukkig kan maken 1 zoo
ik kon!... Maar ik heb niets, ik kan niets en
ik denk gedurig: die vronw die zoo jong, zoo
Bchoon is, welnu, ze hoeft slechts éénen stap
te verzetten om markiezin te zijn. En weet
ge wel dat gij eene lieve markiezin zoudt we
zen, vrouwtje?...
Terwijl Belphégor alzoo sprak, was do
ontroering van Madeleine langzamerhand ge
weken en droogde zij hare tranen af.
Zij was gelukkig dat die aanval van voor
bijgaande zinneloosheid van zelf gestild was.
Markiezin? antwoordde zij glimlachend,
ik markiezin En waartoe zou me dat dienen
Het iB my genoeg dat ik uwe vrouw ben, Bel
nu en altijd
Zij glimlacht zij noemt mij „Bel* gelijk
vroeger, riep de goochelaar verrnkt uit en
Daar is een volk, dat aan zijn spitse
heeft een wijs' godvruchtig en liefderijk
regeerder, die als een vader voor zijn
onderdanen zorgt. Plotseling, in tijden
van groote beroeringen, waarin de wijs
heid en kracht der regenten den lande
onontbeerlijk is. wordt hij van deze aarde
weggenomen.
Ook hierin weigert de ongeloovige de
hand Gods te zien, terwijl de godvruch
tige Christen Gods raadsbesluiten eer
biedigt en hun leidende motieven te
zamen vat in deze ingeving van den
Geest des geloofs >God heeft gegeven,
God heeft genomen 1 Wat God doet, is
wèl gedaan 1»
Ziedaar een paar voorbeelden met nog
honderden te vermeerderen, die voor
den scepticus en atheïst ondoorgronde
lijke raadsels zijn, voor den geloovige
echter handelingen Gods, in Wiens wijs
heid en voorzienigheid hij het volste
vertrouwen steltJ in Wiens daden, hoe
onbarmhartig deze soms ook mochten
schijnen, hij juist daarom een vermaning
ziet van menschelijken overmoed en
tevens een herinnering aan 's menschen
machteloosheid tegenover de almacht
van den Schepper van hemel en aarde.
Ziedaar echter ook een voor de hand
liggend bewijs, dat de H. Geest die met
Pinksteren over de Apostelen neerdaalde
en door deze aan de Kerk haar wijsheid
en kracht gaf, de eenvoudigen van harte
in philosopische levensbeschouwing stelt
boven onze moderne phllosofen, voor
wie de hoogere moeilijkheden des levens
als zoovele raadsels onoplosbaar daar
staan, terwijl de »armen van geest» in
Gods almacht en voorzienigheid de
»alpha en omega» erkent van geheel
het menschelijke leven.
En ziedaar ook voor ons, christenen,
de hooge beteekenis van het Pinkster
feest Moge het ons ook ditmaal weer
doen toenemen in levenswijsheid en
geestelijke levenskracht, moge het ons
weer een stapje nader brengen tot de
zedelijke en geestelijke vervolmaking, dan
is het voor ons zeer zeker in den waren
zin des woords
»EEN ZALIG PINKSTERFEEST 1»
Het is bij geen enkelen bieten verbouwer
de vraag bf hij chilisalpeter zal gebruiken
op zijn bietenland. Dat hij zonder chili
salpeter geen suikerbieten kan verbouwen,
daarvan is hij ten volle overtuigd. Doch
de vraag is wel„hoeveel chilisalpeter zou
ik kunnen gebruiken. „Zou ik door het
gebruik van nog wat meer chilisalpeter mijn
gewicht kunnen verhoogen zonder het suiker
gehalte te drukken En dat de intensieve
suikerbietcncultuur de eerstvolgende jaren in
sterke mate zal toenemen, valt niet te be
twijfelen. Het kan dus zijn nut hebben
bovenstaande vraag nog eens met redenen
bekleed te beantwoorden
Yele jaren geleden heerschte algemeen de
meening, dat een sterke bemesting met ver
schillende zouten, het suikergehalte drukte
en deze meeuing werd toen gevoed door de
uitspraken' der suikertabrikanten. Die tijd is
echter voorbij. Trouwens, jaren met warme
zomers, waarin zeer veel salpeter in den
bodem moet gevormd worden, en waarin
juist het suikergehalte der bieten uitmuntte
moeten natuurlijk tot nadenken stemmen.
Toch is het niet langs theoretischen weg,
dat bovenstaande vraag moet beantwoord
worden. Praktische proeven moeten het
antwoord geven. Welnu, er zijn in Neder
land, joist in die streken, waar altijd het
aantal met suikerbieten bezaaide hectaren
betrekkelijk het grootst is geweest, waar de
bietencultuur altijd het intensiefst gevoerd
wordt, namelijk op de Zuidhollandscheeilan-
hare handen in de zijne drukkend zult gij
mij alles vergeven, Madeleine, alles?
Voorzeker, man, sprak zij eenvoudig.
Hij knielde voor haar neer en hernam
Oh wat zijt gij goed Maar neen, neen,
ge hoeft mij geen vergiffenis te schenken
laat mij zoo voor n neerknielen., uwe handen
in de mijne drukken... u stilzwijgend aankij
ken en bewonderen... Ohwat is het zoet
elkander zoo te beminnen...
Zie dat hoor ik graag, zei Madeleine:
Ah zij bemint mij zij bemint mij waar
lijk 1 riep Belphégor dolzinnig van blijdschap.
En hij voelde zich overtuigd dat de man
die bij gezien had en die hem door Grain
d'Amour werd aangewezen, de ridder niet was
en voelde zich gansch hersteld.
Komaan, vrouw, zei hij, na haar vurig
omhelsd te hebben, wat zou ik wel kunnen
doen om u altijd gelukkig te maken?
Om mij gelukkig te maken? vroeg de
jonge vrouw en zij keek hem zoo lief
aan, gelijk de vrouwen gewoonlijk doen als zij
den man tot iets willen overhalen.
Ja, en opdat ge mij alles vergeeft.
Alles
Spreek, zeg mij wat ge verlangt.
Welnu, geef mij de drie frank die gij
dezen morgen verdiend hebt. Dat maakt dan
jnist...
En zij was op het punt er bij te voegen
«dat maakt dan jnist tien frank" maarzij hield
zich in.
Dat maakt dan jnist?... vroeg Paljas.
Jnist genoeg om iets te koopen dat ik
vnrig verlang.
Hum kokette ik hob het geraden gij
wilt n eene nieuwe muts koopen, nietwaar 1
Denkt ge dat?
Met kantjes en strikjes...
Madeleine bloosde, poogde te lachen als
wilde zij de opgeruimdheid van haren man
deelen en zegde spotgewijze
Hewelals men eene markiezin is
't Is waar antwoordde Belphégor. Oh
kijk gij zijt waarlijk te liefWie zou u iets
kunnen weigeren Kom, reik mij uwe hand,
spoedig
En hij telde haar al het geld dat hij ont
vangen had.
Zij dankte hem en drukte hem een paar
klappende zoenen op do wang, gelijk een kind
dat eene gunst bekomen heeft.
Daarna deed zij haren halsdoek om en ver
liet de kamer.
Hé hé waar gaat ge near toe t riep
Belphégor.
Ik? antwoordde zij, ik ga mijne mnts
koopen
En zij ging den dokter halen.
XIV.
PaljaB was opgetogen van vreugde.
Al het goede dat wel degelyk den grond
slag uitmaakte van zijn karakter, bekwam
weer de bovenhand,
Lieve Madeleine, dacht hij, wat is ze met
weinig tevreden: eene mnts haar kleod is
nochtans ook al versleten on baar sjaal ook...
Oh eene heerlijke gedachte... ik heb daar
iaiat nog tien frank in mijnen zakdoea ge
knoopt, ik had ze bestemd om mij eenen hoed
of een paar schoanen te koopen... want ze zien
er ook deerlijk uitmaar ik heb al de heele
stad afgeloopen en nog niets gevonden dat
naar mijn zin is... Kom kom 1 ik zal wel
wachten 'tet als ik naar Parijs zal weerkeeren
daar kan ik dan de laatste mode koopen
De intrede van vronw Brjin kwam hem
juist onderbreken terwijl hij met die gedachten
bezig was.
Kijk!... zijt gij al thuis gekomen t sprak
zij eenigzins ontevreden.
Gel'ik ge ziet, moeder 'Irien maar ik
zal niet lang hier blijvePi ik moet weer uit
gaan.
Het gelaat der oude helderde op.
En Madeleine? vroeg zij.
Oh zij is daar eventjes hniten gegaan
en zal niet lang weg zijn vooral omdat de
kleine Jeanne een weinig onpasselijk is...
En vermits gij nu hier zijt, zult gij wel wat
op de kleinen passen, niet waar Ik hen zeer
haastig.
Met genoegen.
Indien Madeleine voor mij teruggekomen is
zult gij haar zeggen dat ik met den kleinen
Jacques, die mij op de groote markt afwacht
eene boodschap hen doen...
den, in Zeeland en Westelijk Noord-Brabant,
tal van proeveD gedaan in betrekking tot
het chilisalpeter en de suikerbieten.
Zoo schreef de Rijkslandbonwleeraar van
Zeeland naar aanleiding van genomen proe
ven „Een sterke bemesting met chilisalpeter
heeft weinig invloed op het suikergehalte
der bieten. Een bemesting van £50 K.G.
per Gentsch gemet (0,41559 hectare) dus
van 500 300 K.G. per H.A. is zeer
loonend.
En verder1ste, Een bemesting met 600
K.G. superphosphBat en 400 K.G. chili
salpeter per H.A. op suikerbieten heeft op
het proefveld te Zonnemaire de beste finan-
tieele resultaten gegeven. Een groottre gift
aan chilisalpeter had op het gehalte geen
invloed. 2de Een sterke bemesting met
chilisalpeter op suikerbieten op het proefveld
te Wolfaartsdijk heeft het beste resultaat
gegeven. Een proefveld t« Wolfaartsdijk
op middelmatig lichten kleigrond had o.a.
ten doel, een bemesting met verschillende
hoeveelheden chilisalpeter, alsook op ver
schillende tijden. Men gaf o.a. 300-800;
200-200-200 200-400 600 enz.
Uit de proef bleek: le. Dat de grootste
chilisalpeterbemestiugen ook de grootste
opbrengsten gaven 2e. dat aramoniaksuper-
phosphaal het moest afleggen tegenover
superphosphaat en chilisalpeter 8e. dat de
chilisalpeterbemesting in 8 keer gegeven,
waarvan de eerste maal voor het zaaien de
grootste opbrengst heeft gegeven. Naar aan
leiding van genomeB proeven schrijven de
heeren Hocke, Hoogeboom en Visser te
Zonnemaire
„Wij zien hieruit, dat de beite fioantieele
resultaten bereikt zijn met een bemesting
van 600 K.G. superphosphaat en 400 K.G.
chilisalpeter per H.A. De bemestiug heeft
op het gehalte een gunstigen invloed gehad.*
Deze uitkomsten zonden we nog met talrijke
andere kannen vermeerderen, doch, daar zij
vrijwel alle eensluidend zijn, volstaan wij
hiermede. Het is duidelijk, dat de aarden
de ligging van den bodem moet beslissen,
doch als gemiddelde cijfers knunen wij naar
aanleiding van de resultaten dei proefvelden
bovenstaaude vraag aldus beantwoorden.
„Men mag op suikerbieten van 400-600
K.G. chilisalpeter per H.A. geven in drie
malen, waarvan de eerste maal voor of met
het zaaiende tweede maal voor dat de
bieten voor het eerst gehakt worden en de
derde maal ongeveer een maand later voor
Hij had reeds de deurklink vast, toen hij
zich opeens omkeerde.
Zeg eens, moeder Trien, gy moet daar
beter in thuis zijn dan ik... wat kost een
Bchoone sjaal wel?
In cachemire
Ja, in cachemire.
Indische cachemire?
Is dat de beste
Voorzeker.
Gelijk de rijke Mevrouwen dragen t
Ja.
Dat is dan iets buitengewoons t
Gelijk gij zegt.
Iets voor gravinnen, hertoginnen, prin
sessen
- li
Welnu dan zou ik den prijs willen
kennen van eenen schoonon sjaal uit echte
Indische cachemire.
Waarom wilt ge dat weten
Om het even zeg het maar.
Hnm er zijn er die wel vijftien hon
derd frank kosten.
Wat?... vijftien frank
In 't geheel niet, mijn beste Belpbegor,
vyf-tien-hon-derd frank, herhaalde vrouw 2Jejin
op elke lettergreep drnkkend.
Vyftien honderd frank? vijftien honderd
frank riep de goochelaar verbluft en ontmoe
digd door die overgroote som. Sapperloot
dat is zoowat boven den prijs dien ik wilde
besteden. Zeg eens. zijn er geen die minder
kosten Ik zon wel tien frank willen geven.
Gij lacht zeker antwoordde de oude voor
dien prijs zult ge nauwelijks een gedrukten
halsdoek hebben.
Een gedrukte wollqn halsdoek 1 herhaalde
Paljas, wiens verstand van toilet zeer beperkt
was. Maar, dat is ook heel schoon En daar
bij, dat is altijd mode.' Ah wat ben ik toch
een dommerik
Madeleine houdt veel van zulk eenen hals
doek en ik ga er haar eenen koopen...
Ah 1 dat is goed, zei vrouw Béjin.
En met eene ongewone bereidwilligheid,
waarvan Paljas geenszins de drijfveer ried
voegde zij er by
Wil ik u een goed magazijn aanwijzen
Als ge zoo goed wilt zijn.
Welnu ga bij Hastoret, op den hoek der
Honmeaustraat.
Drommels I dat is aan dsn anderen kant
der stad
't Is misschien wel wat ver, maar ner
gens zult gij beter bediend worden.
Dank u, moeder Trien, dank u voor de
inlichting. Ik vlieg er naar toe Tot weer
ziens... zorg voor de kleine en als Madeleine
terugkomt, niets zeggen hoorwant ik wil
haar eene verrassing bereiden.Ah nog iets -
mijne vrouw weet misschien niet dat er sjaals
zijn die vijftien honderd frank kosten, ge moet
het haar dus niet zeg;gen, 't is onnoodig.
Wees gerust, mijnbeer Belphégor.
De goochelaar vertrok en vronw Béjin
wensebte niets liever; want om het plan te
doen lukken waaraan zij feitelijk medewerkte
was het hoogst noodig Paljas te verwydereu
en zoo zij hem naar den overkant der stad
zond, dan was het wel om hem zoo lang
mogelijk buitens huis te honden.
De vrouw voelde nochtans eene zekere
wroeging als zij den man zoo vroolijk zag
vertrekken, maar de ridder had haar de les
voorspeld en haar weten te overtuigen dat
zij medewerkte aan het geluk van Madeleine.
Eens dat de groote slag zon geslagen zijn
zou alles wel van zelf in de plooi komen en
Paljas zou op het einde der rekening niet
ongelukkig wezen.
Kortom, vrouw Béjin, bad haar geweten
reeds gerust gesteld, toen Madeleine binnen
kwam.
De jonge vrouw was heel ontmoedigd.
Hare bleeke wangen deden nog meer
uitschijnen hoe rood hare oogen waren van t
schreien.
Is mijn man niet hier r vroeg zy
Neen antwoordde de oude, hij is daar
even uitgegaan om met den kleinen Jacques
eenige boodschappen te doen en heeft mij
verzocht wat op de kleine te passen.
(Wordt vervolgd).