iSummer 49.
Zondag 19 Juni 1910.
33c Jaarg
9
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
llüUEftT
[EN SOCIAAL L
PALJAS
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit DRIE bladen
SUNLIGHT
Uitgever:
FEUILLETON
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
OOGENBLiKKEN OM LIT
te blazen zijn alleen mogelijk
wanneer Sunlight Zeep wordt
gebruikt. Zij bespaart tijd
want
de zuiverste zeep doet het werk.
De Echo van het Zuiden
en liinsstmtsfhe Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f5.
Frarno per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkeugelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
Advertbntiën 17 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
II.
Als aanvulling van het eerste artikel
onder dezen naam valt nog te vermelden,
dat het volgens sommige beoordeelaars
van de NieuwZeelandsche arbritage wet
een nadeel dezer regeling is, dat de
loonen der arbeiders te sterk genivelleerd
worden, zoodat een uitstekend vakman
in de meeste gevallen niet veel meer kan
verdienen dan een middelmatige. Hoe
dit nu verder echter ook zij, voor heden
wenscheu we onze lezers bekend te
maken met de daar bestaande wet op
de Fabrieken en werkplaatsen, welke
voorschriften voor ons land in arbeid en
veiligheidswet zijn vervat.
De Nieuw Zeelandsche wet op de
Fabrieken en Werkplaatsen verstaat
onder »werkplaats« iedere ruimte, waar
2 blanken (met in begrip van den werk
gever), of één Aziaat arbeiden, of een
krachtwerktuig gebruikt wordt. Uit deze
bepaling ziet men weer, dat deze wet
gebaseerd is op den localen toestand en
dus zoo maar niet zonder meer uit het
aboratorium kan overgenomen worden.
Elke werkplaats moet ieder jaar geregi
streerd worden. De Inspecteur van den
Arbeid kan het aanbrengen van verbe
teringen eischen, alvorens tot de registra
tie of inschrijving over te gaan. De
betrokken werkgever behoeft zich echter
hieraan niet direct te onderwerpen. Als
hij meent, dat de eischen van den in
specteur onbillijk zijn of te ver gaan,
kan hij in hooger beroep gaan bij den
Inspecteur van Gezondheid.
Merkwaardig is de bepaling tegen het
huiswerk in de weef- en schoenen-industrie.
Dit wordt niet rechtstreeks verboden,
maar de in huiswerk aangemaakte goe
deren moeten van een etiket voorzien
zijn, dat omstandig vermeldt, waar en
door wie zij in huiswerk zijn vervaardigd.
Verkoop van zulke goederen zonder dit
etiket wordt met zware boete bestraft.
Daar echter goederen met het etiket
geen koopers vinden heeft het huiswerk
geheel opgehouden.
Rechtstreeks is alle huiswerk verboden
voor hen die op een werkplaats arbeiden
ook deze bepaling, gericht tegen het
nawerken voor eigen of vreemde werk
gevers, heeft doel getroffen.
Het komt ons voor, dat in boven
staande uitstekend materiaal ligt tegen
de bestrijding van de zoo ellendig be
taalde huisvlijt. In Duitschland en ook
ten onzent zocht men reeds jaren lang
naar middelen, om de jammerlijke toe
standen in de huisvlijt te verbeteren.
Welnu, in dit opzicht valt uit ons sociaal
laboratorium veel te leeren, al gelooven
we niet, dat het bovenaangegeven etiket-
tenstelsel ons minder goed sociaal-ge
disciplineerd publiek van het koopen van
geëtiketteerde huisvlijtartikelen zal af
houden. In elk geval ligt toch in ge
noemde richting het geneesmiddel. Ten
slotte nog iets over den in deze wet
geregelden gezondheidsdienst. Talrijke
veiligheids- en sanitaire voorschriften zijn
in de wet opgenomen zoo de bepaling,
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
OF
JivfofuUoiuv aa.it dett i'UmwltiLhvtti)
93.)
Zij had zoo menig schoon landschap gezien
op de gedurige reizen van haar zwervers
leven
Op dit oogenblik herdacht zy den tijd toen
zij, in stede van op de zachte kussens eener
schoone koets te zitten, in eene huifkar over
de hobbelige banen van Frankrijk reed.
Dat was toen een gelukkige tijdToen
was zij slechts de eenvoudige levensgezellin
van Paljas en stelde zich tevreden met haar
eenvoudig lot omdat zij niets anders kende.
Die tijd zou niet meer weerkeeren. Zij
wist het en begreep dat het onvo orzienetoe-
val welk haar leven zoo plotseling veranderd
had, veel gewichtiger gevolgen zou hebben.
Nu dat zij hare edele afkomst kende en
dat zij met open armen door den edelen hoofd
man der familie de Montbazon ontvangen
was geweest, kon zij natuurlijk baren vorigen
stand niet meer aanvaarden.
Maar van eenen anderen kant bedacht zij
dat haar leven onafscheidbaar aan dat van
Belphégor verbonden was, niet alleen door
de heilige banden van het huwelijk, maar
nog door de wederzijdsche blyken van vriend
schap en verkleefdheid welke zij elkander
sedert hunne kinderjaren gegeven haddon.
Zij begreep niet dat eene andere macht
dan de dood hunne vereeniging kon verbreken
of dat de trouwe gezel der ongelukkige jaren
nn in het geluk zou misdeeld zijn.
Het geluk voor baar was immers niet mo
gelijk, tenzij omringd door hen die zij lief
had.
dat de inspecteur, als hij oordeelt, dat
een werknemer in de bakkerij of slagerij,
in 't algemeen in elke inrichting waar
levensmiddelen worden bereid, of in een
fabriek van textlelgoederen, gevaar op
levert voor besmetting dier waren, dier
werknemer terstond kan doen verwijderen
en medisch doen onderzoeken en den
gezondheidsdienst moet waarschuwen.
Doet zich in een werkplaats een gevaar
van besmettelijke ziekte voor, dan be
veelt de wet de sluiting gedurende 14
dagen en draagt den inspecteur de zorg
voor ontsmetting voor het verband
met den gezondheidsdienst wordt nog
gezorgd door de bepaling, dat de in
specteur, als hij oordeelt, dat in een be
paald geval de gezondheidsdienst beter
kan optreden, dezen daartoe moet uit-
noodigen.
Bij deze laatste bepalingen den ge
zondheidsdienst betreffende, valt op te
merken dat deze diep ingrijpende in de
persoonlijke vrijheid van werkgever en
werknemer. En alhoewel 't gevaar voor
den algemeene gezondheidstoestand gaat
boven 't particulier belang, zoo is het
in 't algemeen niet aanbevelenswaardig,
het aandeel over de toepassing van al
gemeene maatregelen in deze over te
laten aan een leek in de gezondheids-
en medicinale leer. Of is de opleiding
der inspecteuren van dien aard dat zij
ook in deze bevoegd genoemd kunnen
worden
In elk geval kunnen ook hier weer de
proeven uit ons laboratorium niet maar
zoo zonder meer overgenomen worden.
Ook hier is weer toetsing aan locale
toestanden een eisch van gezonde so
ciologie.
IH i n —Tl-min -
UTip QT A fj. der werkzaamheden
V JLiVOJiiaVJ der Kamer van Koop-
handelen Fabrieken te WAALWIJK,
betrefjende den toestand van den handel,
de nijverheid en de scheepvaart over het
jaar 190Q.
Handel in Schors.
Hoofdzakelijk Geldersche Schors.
In ons vorig jaarverslag voorspelden
wij reeds, dat men met den aanvang der
nieuwe campagne de schors tegen hoo-
gere noteeringen zou moeten betrekken.
Die voorspelling is uitgekomen, al bleef
de rijzing minder dan wij aanvankelijk
vermoed hadden.
In 1909 betaalde men voor
Prima Graafschappér f 4,25 a f4,50.
Veluwer f3,90 a f 4,
Afwijkende soorten f3,30 a f3,70.
Alles per 65 KG. en rij stroom.
De schors was dit jaar prachtig ge
wonnen.
Daar er echter ieder jaar al minder
geschild wordt, legt men op de meeste
partijen al spoedig beslag, zoodat er van
noemenswaardige voorraden nauwelijks
sprake kan zijn.
De Fransche schors kwam in het be
gin van het seizoen slecht af; door de
vele regens had de kwaliteit zeer geleden.
Eerst tegen het einde van het seizoen
cwamen mooiere en drogere hoeveelhe
den ter markt.
De vraag naar dit zoo uitstekend en
vroeger zoo algemeen gewild handelsar
tikel was ook in 1909 niet levendiger
dan in 1908.
Handel in vreemde looimiddelen.
De handel in vreemde looimiddelen
blijft toenemen. De looierij, die meer met
het gebruik der looimiddelen bekend
raakt, kan er beter dan vroeger de re
sultaten van berekenen.
Sommige lederfabrikanten hebben hun
lessen uit de ondervinding moeten halen,
wat vaak niet zonder schade ging, anderen
hebben scheikundige lessen gevolgd, ten
einde zich van den aard en de werking
dier looimiddelen beter rekenschap te
kunnen geven. Voor een onderzoek van
looimiddelen echter in al zijn uitgebreid
heid is eene vakschool met proefstation
onmisbaar.
Gelukkig dat onze gemeente binnen
een niet al te lang tijdsverloop zich in
iet bezit eener dei gelijke inrichting zal
mogen verheugen-
Vreemde looimiddelen waren dit jaar
ongekend laag. Velonea b.v- stond 1 5 a
20°/o lager dan andere jaren, terwijl goede
Smyrnawaar reeds voor frs. 25.te
bekomen was.
Myrabolanen werden overvloedig aange
boden, tegen prijzen van 13,a 18,
frs. naar gelang der kwaliteit.
Mimosa, aanvankelijk vast gestemd,
daalde in het najaar weer tot den ouden
prijs terug die was frs. 36,a 38,
Maletto, die wegens den te hoogen prijs
Zij had dit overigens uitdrukkelijk gezegd
aan Rollac, toen hij haar de eerste maal
aansprak«die edele familie zal ons allen
aannemen of wel niemand."
Sedert haar verblijf op Montbazon, had zij
het er vooral op gemunt desaangaande de
toelating van den hertog te bekomen
Deze scheen piet zeer haastig te zijn om
dit punt te bespreken.
Madeleine, van haren kant, durfde niet
eerst beginnen.
Zij had reeds bemerkt dat telkenmale de
kleine Jeanne, iu haar onnoozel gesnap de
namen van haren vader of van haren broeder
uitsprak in tegenwoordigheid van den ouden
edelman, deze de wenkbrauwen fronste en de
samenspraak afleidde.
Dit lang stilzwijgen, die ontevredenheid,
waren voorzeker niet geschikt om Madeleine
aan te moedigen vlakaf de zaak te behan
delen.
Het was voorzeker niet omdat zij den noo-
digen moed niet bezat (de vrouwen zijn immers
altijd moedig als zij de ingevingen van
hun hart involgen) maar zij vreesde alles in
duigen te slaan door een onvoorzichtig optre
den en zij wachtte het gunstig oogenblik af
om er over te kunnen spreken.
Zij dacht dat dit oogenblik weldra zou aan
breken, te berekenen naar den invloed
welken zij meer en meer op het hart van haren
grootvader uitoefende dien haar vurig beminde
en alles deed wat mogelijk was om het haar
te bewijzen.
Toen de koets omtrent in het midden van
het bosch was zweeg de hertog.
Hij scheen in diepe gedachten gezonken.
Het landschap was gansch veranderd.
Het waren nu geene uitgestrekte weiden
meer, afgezet met populieren en wilgenboomen
bestroomd door de Touques andere beken
geene groote boomgaarden, beboBcnte heuvels,
dorpen rond de kerk geschaard, groote pacht
hoeven met stallen en schuren...
Nu was het de eentoonigheid der hooge
hoornen en uitgestrekte kreupelbosschen.
De bladeren begonnen reeds geel te worden
en te rijzen hier en daar vormden de gevallen
bladeren een soort van roestig tapijt-
De stilte der eenzaamheid werd slechts nu
en dan eens gestoord door het geschreeuw van
eenen meerkol of het gekras van de eene ©1
andere raaf.
Er lag iets treurigs over dit herfstlandschap
gespreid.
Madeleine was eerst verheugd geweest over
de welgezindheid van haren grootvader die
haar met zooveel hoffelijkheid «zijn Normandie"
toonde en gemoedelijk alles uitlegde.
Dit had haar aangemoedigd om hem nu
met open hart te spreken en zij was op het
punt het kiesche vraagstuk te wagen...
Maar toen zij bemerkte dat M. de Montba
zon zijne gemoedelijkheid verloor en zweeg,
dan durfde zij niet meer.
Zij zelve voelde zich onder den indruk
dier algemeene droefgeestigheid welke zich
rond haar als een nevel uitstrekte.
De wandeling werd stilzwijgend voortgezet.
Eindelijk kwam men aan eenen kruisweg.
De zijwegen waren niet breed genoeg om
door een rijtuig bereden te worden.
De hertog beval den koetsier stil te houden.
Zoo u zulks niet mishaagt, zegde hij
tot zijne kleindochter, gaan wij onze wandeling
te voet voortzetten...
Met genoegen, antwoordde Madeleine
En waarlyk zij was er over tevreden, want
de stilzwijgendheid en nadenkende houding
van haren grootvader maakten baar verlegen
en vruchteloos had zij gepoogd op zijn gelaat
te lezen wat er in zijne ziel omging.
De hertog reikte haar de hand om uit het
rijtuig te stappen en sloeg een gaanpad in dat
door het schaarhout leidde.
Kom, mijne dochter, zegde hij, ik heb
gedacht dat het u niet onaangenaam zou
wezen met mij een godvruchtige bedevaart te
doen..
Madeleine begreep niet wel wat hij met het
woord nbedevaart" wilde beduiden.
Zij veronderstelde dat er misschien spraak
was de eene of andere kapel te bezoeken
gekend onder den naam van O. L. Vrouw
ten bosch, gelijk er veel bestaan of misschien
ook wel den eenen of anderen eeuwenouden
eik waarin do houthakkers eene nis gekapt
hadden om er een Mariabeeld in te plaatsen.
Zij waagde het nochtans niet den hertog
te ondervragen die ook geene verdere uitleg-
minder verbruikt werd, gold frs. 25 h 28.
Garouille, waarvan de kwaliteit goed,
doch de prijs in verhouding tot het looi
stofgehalte veel te duur was, gold frs.
22,- a 24,—.
Quebracho in alle vormen bleef mede
te duur. Doordat Amerika in Argentinië
als kooper optrad, liepen de prijzen nog
omhoog-
Kanstanje- en Eikenhoutextracten va
rieerden nagenoeg niet in prijs.
Bovenstaande noteeringen zijn bedoeld
per 100 KG., franco waggon of schip
Antwerpen.
Voor het looistofgehalte dezer en meer
andere stoffen zie men de vorige verslagen.
Handel in Schoenfournituren.
Over het algemeen genomen, meenen
wij te kunnen zeggen, dat de handel in
schoenfournituren gedurende het afge-
oopen jaar redenen gaf tot tevredenheid.
In weerwil van de enorme hausse op de
huidenmarkt, waardoor 1909 als het
duurste jaar in de annalen der leder-
markt zal staan aangeteekend, ging de
handel steeds zeer vlot. Bij de meeste
transactiën konden door onze handelaars
extra-winsten bedongen woideo, waar
door het hun mogelijk gemaakt werd
eenige reserve te vormen voor de daling,
welke op den duur niet kan uitblijven
en waardoor zij genoodzaakt zullen zijn
een gedeelte van hun voorraad zonder
winst of misschien met verlies van de
hand te doen.
Het noodwendig gevolg van de hooge
lederprijzen was eene aanmerkelijke
stagnatie in de betalingen door de
schoenmakerij. Immers, door de groote
voorraden en niet minder door de groote
onderlinge concurrentie, was het voor
deze fabrikanten onmogelijk om hunne
afnemers, bij de stijging der markt, te
bewegen eene matige verhooging in te
willigen. Vele schoenfabrikanten en
inzonderheid de kleinere, geraakten
lierdoor in het gedrang en konden vaak
niet meer op regelmatige wijze aan
ïunne verplichtingen voldoen. Resu-
meerende kunnen wij dus zeggen, dat
1909 voor onze handelaars was een veel
bewogen jaar, een jaar van successen en
desillusies, van licht- en schaduwzijden,
waarvan de eerste, gelukkig het domi-
neerende deel vormden.
ging gaf.
Het sombere en dooreengeweefde groen der
dennenboomen liet nauwelijks hier en daar een
plekje van den hemel zien en hot duistere van
dit geheimzinnige wond deed baar onwillekeurig
aan de sombere hooge gewelven dergothische
kerken denken.
Zij rilde toen zij in het bosch trad;
Niet dat zij iets vreesde, wanneer zij
met grootvader was, maar zij voelde die
eigenaardige ontsteltenis welke lichtgeraakte
personen waarnemen als zij een kerkhof betre
den.
En de kloppingen van haar hart verdub
belden wanneer zij opeens achter eenen kleinen
heuvel eene witmarmeren grafstede zag op
rijzen.
De hertog nam zijnen hoed af en de jonge
vrouw bij de hand vattende
Treed nader, sprak hij met bevende stem,
ziehier het graf uwer moeder
Bij deze woorden voelde de dochter van de
markiezin een hevigen schok in hare ziel
daaraan had zij niet gedacht.
Dit was een tooneel dat de hertog sedert
lang voorbereid had om indruk op den geeBt
▼an Madeleine te maken.
Daarom was het dat bij, vóór een paar dagen
zijn verhaal gestaakt had, toen bij haar de
vlucht barer ouders vertelde.
Hij wilde haar opeens de akoligheid van het
droeve drama doen inzien dat hier voor twintig
jaren plaats greep.
En inderdaad nu begreep de jonge vrouw
al wat hare moeder, al wat haar vader moesten
geleden hebben.
Zij, de negentienjarigen vrouw, te midden
van weelde en rijkdom groot gebracht, moest
dus hier in het bosch, verlaten van iedereen,
bij gebrek aan hulp. van uitgeputheid sterven.
En hij, haar vader, hij kon zijne jonge vrouw
niet redden, hy moest met behulp van eenen
vreemdeling een kuil kappen in den hard
bevroren grond en zijne geliefde hier achter
laten, zonder te weten of hij ooit haar graf
zou wederzien, of hij ooit den troost zou smaken
op haar stoffelijk overschot te komen knielen
en bidden.
Nu begreep zy in welke omstandigheden
haar vader verplicht was geweest zijn kind
aan vreemdelingen over to laten en hoezeer
hij moest geleden hebben.
E11 wankelend trad zij den grafkuil nader.
Deze was een zeer eenvoudige grafsteen waar
op, ondereen kruis en een dubbel wapenschild,
het volgende gebeiteld stond
Hier rust
HET BTOFFBEIJK OVERSCHOT VAN
MEVROUW
SUZANNE DE LÉVIGNAC
KCHTGRNOOTB VAN
GASTON, MARKIES VAN MONTBAZON
op 19-jarigen ouderdom hier overleden,
den zesden Januari zeventien honderd vier
en negentig.
De dood heeft haar gelijk eene bloem
weggemaaid.
Zij heeft de armen goed gedaan.
God heeft hare ziel in zijnen schoot geroepen.
R. I. 1'.
Het gedenkteeken was omringd door een
klein ijzeren hekken dat gansch met klimop
overgroeid was.
Toen Madeleine dit eenvoudig opschrift las,
veelde zij de tranen in hare oogen opwellen.
En het voorbeeld van den hertog navolgend,
knielde zij neder, liet haar hoofd tegen het
hekken lennen en bad...
Lang bleef zij alzoo in haar gebed verslonden.
Het scheen haar dat zij met hare moeder
sprak.
Het scheen haar dat de markiezin onder
den kouden steen van het graf weer tot het
leven was gekomen om hare dochter te aan
hooren en te antwoorden.
De doode welke zij nooit gekend had, verrees
hier vóór haar en ruimde zich eene plaats in
haar leven in...
De hertog was verplicht, Madeleine aan hare
diepe ontroering te ontrukken en tikte eventjes
op haren schouder.
(Wordt vervolgd.)
