INummer 51.
Zondag 26 JunuiLOlO.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Derde Blad.
F1^ Mandos-Vinken
33*
Weikstaking te Loon-op-zani
Heeren- Stroohoeden
en Panama's
Provinciaal Nieuws
Duitschland.
Italië,
BUITENLAND.
Frankrijk.
Roemenië.
Omtrent de staking te Loonopzand
lezen wij in *De Katholieke Lederbewer
kervan heden, 25 Juni, het volgende
Aan de Stoomschoenfabriek der Gebr.
F. en M. Schoenmakers te Loon op-Zand
is verleden Maandag eene staking uit
gebroken onder de arbeiders. 31 arbei
ders, of bijna geheel het mannelijk per
soneel hebben den arbeid neergelegd en
wenschten dien niet te hervatten, alvorens
de patroons lo. eene schadeloosstelling
hebben gegeven voor de loonschade, die
de zwikkers gedurende de laatste 5 weken
geleden hebben ten gevolge van een
wijziging in het bedrijf, welke schade
loosstelling zal berekend worden naar
het verschil tusschen het minimum-loon-
tarief dat in naburige plaatsen voor
soortgelijken arbeid gebruikelijk is en
dat, hetwelk de firma eigendunkelijk heeft
ingevoerd.
2o. De vereenlgden, onder wie een
bestuurslid, ontslagen om nietswaardige
redenen, in 't werk terugnemen voor zoo
ver zij elders nog geen werk hebben
kunnen vinden.
3o. medezeggingschap geven in de
loonregeling voor den arbeid, welke
rondom het eerstdaags te plaatsen zwik
machine verricht wordt.
4o. Hare verbintenis naleven omtrent
de afschaffing van den patroonswinkel.
Wat de eisch eener schadeloosstelling
betreft; dat deze zeer gerechtvaardigd
is blijkt hieruit, dat er zwikkers zijn, die
wekelijks ongeveer f 2onder het ge
bruikelijke gemiddelde loon blijven ten
gevolge dezer nieuwe loonregeling 't Is
zeer loffelijk van de patroons dat zij
nieuwe machines invoeren, doch dit mag
toch niet geschieden ten koste van het
loon des arbeiders, vooral wanneer dat
loon ternauwernood een bestaan aan het
huisgezin verzekerd is Zoodoende wordt
het loon van den arbeider door den
fabrikant als bedrijfskapitaal benut. Bo
vendien moet over eene wijziging in
den loonstandaard onderhandeld worden,
dat brengt de aard van het arbeidscon
tract mede.
Wat betreft de terugname der ontslage
nen voor zoover zij nog geen anderen
werkgever gevonden hebben, deze eisch
kan ook niet onbillijk genoemd worden
wanneer men ziet. dat de firma andere
arbeiders in 't werk neemt, en wel om
dat zij goedkoopere werkkrachten wil
hebben. Maar dan vragen wijmoet de
arbeider, die trouw en eerlijk bij zijn
patroon gewerkt heeft, de plaats ruimen,
zoodra een werkgever een goedkoopere
werkkracht kan krijgen De grondslag,
waarop deze theorie steunt is toch zoo
liberaal mogelijk. De ontslagen Secretaris
der vereeniging is o- averleden jaar
nog uiet prijs bekroond door de firma
voor zijne vakbekwaamheidthans moet
hij eruit, omdat de vereenigde arbeiders
de eigendunkelijke loonregeling der firma
niet kunnen accepteeren en de firma der
halve de organisatie in zijn persoon wil
treffen.
Wat betreft de eisch tot medezeg
gingschap in de loonregeling voor den
arbeid rondom het zwikmachine, dit is
vooreerst een sociale eisch, en tweedens
vindt die eisch haar grond in de han
delwijze der firma in het verleden, zoo
dat eene gezonde regeliDg dient getrof
fen te worden, willen de gerezen moei
lijkheden zich eerstdaags niet herhalen.
Wat betreft de eisch tot naleving
harer verbintenis omtrent de afschaffing
van den patroonswinkelde firma heeft
verleden jaar deze verbintenis geteekend
met de toezegging spoedig den winkel
aan kant te zullen doen, ingevolge waar
van de arbeiders eene loonsverlaging heb
ben geaccepteerd, wat aan het Hoofdbe
stuur heel wat moeite kostte om de ar
beiders daartoe te bewegen.
Thans is echter de winkel nog niet
weg, ja zelfs bepaalt de firma voor som
mige arbeiders de hoogte van het loon
naar het al-of-niet bezoek van den winkel
De eerste week nadat de loonsverla
ging was ingetreden, hebben de arbeiders
reeds geprotesteerd en het Hoofdbestuur
Verzocht voor de belangen der arbeiders
op te komen. Het Hoofdbestuur heeft
de arbeiders tot kalmte aangemaand en
toegezegd met de firma te onderhandelen.
De Beambte van den Bond met den
Eerw. Adviseur der afdeeling Loon op
Zand hebben eenige weken terug een
onderhoud gehad met een der firmanten,
en het eenigste zakelijke dat zij ten ant
woord kregen was, dat als het Hoofd
bestuur eene schadeloosstelling voor de
arbeiders wilde hebben, het maar niet
»te veelsmoest vragen (Dus de firma
erkende daardoor zelf, dat de arbei
ders loonschade leden).
De firma werd daarop aangeschreven
door het Hoofdbestuur, in welk schrijven
de wenschen der arbeiders werden ken
baar gemaakt.
Hierop zond de firma een briefkaart aau
den Beambte, waarop niets anders stond
als
M. H.
houden. President Fallières constateerde, dat
rampen als met de fPlurios' de naties bij
elkaar brengende ramp heeft overal diepe
ontroering gewekt. Van overal baiten de
grenzen, van troneD, regeeringen en volkeren
zijn sprekende bewijzen van medegevoel met
de slachtoffers vnn hun plicht ontvangen. De
president overhandigde deu arts en zijne
helper», die met levensgevaar de lijken uit
het wrak van de onderzersche boot hebben
gehaald, het ridderkruis van het Legioen
van Eer.
't Is ons niet mogelijk op uw voor
stellen in te gaan.
Gebrs. F. en M- Schoenmakers.
Nadat dit antwoord aan de arbeiders
was bekend gemaakt, waren dezen zoo
verstoord dat zij geen oogenblik meer
wilden werken.
Het Hoofdbestuur achtte zich niet
gerechtigd van de arbeiders te blijven
eischen, dat zij onder die omstandighe
den aan den arbeid bleven, daar de
patroons aan geen enkelen rechtmatlgen
eisch wenschten tegemoet te komen.
Het Hoofdbestuur ging alsdan tot een
onderzoek over, of er kans was door
staking het geschil tot een goed einde
te brengen, en liet de arbeiders door
stemming beslissen, of zij al of niet tot
staking wenschten over te gaan.
De stemming wees uit, dat de ar
beiders algemeen besloten waren den
arbeid neer te leggen.
Nadat rechtskundig advies was inge
wonnen, hebben de arbeiders individueel
onder opgave van redenen aan den pa
troon bekend gemaakt, dat zij op Maan
dag 20 Juni den arbeid neerlegden en
dien niet wenschen te hervatten, alvo
rens aan de eischen, kenbaar gemaakt
door het Hoofdbestuur van den Bond,
op billijke wijze is voldaan.
In een verleden Maandag gehouden
vergadering heeft de Beambte van den
Bond de arbeiders ten zeerste op het
hart gedrukt ordelijk te blijven, vooral
geen liedjes te zingen, en met zorg alles
te vermijden, wat voor de patroons of
de nog werkende arbeiders hinderlijk
kan zijn. In den loop dezer week heb
ben zich nog 4 arbeiders solidair ver
klaard met de stakers-
Er wordt aan de fabriek gepost.
De strijd in de bnuwvakken.
We deelden al mede, dat in Duitschland
de strijd in de bouwvakken nog niel geëin
digd i», wijl patroou»- of werklieden-organi
satie in tal van plaatsen zich niet bij de
uitspraak van de uit de drie onpartijdige
leden bestaande scheidscommissie wil neerleg
gen. Zoo wordt b.v, dato Maandag uit
Eisenach gemeld, dat de georganiseerde
bouwvakarbeiders de staking volhouden wijl
zij meer loonsverhooging eischen, dan zij
volgens het bemiddelingsvoorstel zouden krij
gen.
Te Gera heeft een vergadering van bouw
vakarbeiders met 600 tegen 8 stemmen
besloten, den arbeid niet te hervatten tegen
een loonsverhooging van één Pfenning per
uur.
De metselaars en timmerlieden te Leipzig
hebben ook besloten te stakenbij deze
staking zijn ongeveer 5000 werklieden be
trokken.
Prinses Clémentine's huwelijk.
De Koning en Konicgin van Italië be
vinden zich thans op 't kasteel te Baccoaigi,
in verband met de op handen zijnde offi-
cieele afkondiging der verloving van Prins
Victor Napoleon met Prinses Clémentine
van België.
Maandag is Prins Victor van Turijn naar
het kasteel Moncalieri vertrokken, de ver
blijfplaats zijner moeder, Prinses Clotilde,
waar het huwelijk zal bekend gemaakt
worden.
Prinses Clémentine is gister te Turijn
aangekomen en aan 't station door haren
aanstaande afgehaald.
Zij is afgestapt in een hotel, waar de
Hertogin-weduwe Van Aosta, Prins Victor's
zustei haar kwam begroeten.
Dienzelfden dag zou zij hare toekomstige
schoonmoeder bezoeken.
Men gelooft dat het huwelijk binnen
kort zal plaats hebben, op Moncalieri, waar
de kapel reeds in orde is gebracht.
De plechtigheid zal, wegens den rouw
der Prinses, geheel intiem zijn.
Volgens de ffMomentotf echter, zal het
huwelijk eerst in het najaar, op het Ko
ninklijk slot te Bacconigi in tegenwoordig
heid alleen der familieleden, worden vol
trokken.
Hofleverancier van
II. M. de Koningin.
WAALWIJK.
GBOOTE STB A AT B 142.
Ontvangen
De nieuwste modellen
van
THE PANAMA HAT Co Ltd,
tot in de fijnste qualiteiten.
Gistermiddag heeft de begrafenis van de
27 slachtoffers der Pluviose' te Calais plaats
gehad. De president der republiek, Fallières,
minister-president Briand, de minister van
oorlog en marine, afgevaardigden van Kamer
en Senaat, de militaire attachées van de in
Frankrijkvertegenwoordigde mogendhede e.a.
waren er voor uit Parijs gekomen.'
De korte plechtigheid in de kathedraal
werd bijgewoond door den president der
republiek en de andere leden der regeering.
In de chapelle ardente van het entrepot
werden bij de lijkkisten toespraken gt-
De Boemeensche ministerraad is Don
derdagavond bijeengekomen, om over de
maatregel, die tegen Griekenland dienden
genomen te worden, een besluit te nemen.
Donderdagnacht liep de aan de Grieksche
regeering toegestane termijn voor het ver—
leenen van genoegdoening af.
Om 10 uur 's avonds was nog geen
antwoord van Griekenland ontvangen.
TWEEDE KAMER.
Borremaeus Encycliek.
Gisteren hield de heer van Doorn,
onder groote belangstelling op de tri
bunes, de interpellatie naar aanleiding
van de Boiromaeus Encycliek.
De heer van Doorn begon met te
herinneren, dat voor 57 jaar geleden de
toenmalige afgevaardigde voor Utrecht
tot de regeering een interpellatie richtte
naar aanleiding van de herstelling der
Bisschoppelijke hiërarchie in ons land,
en wel om te protesteeren tegen de m.n*
aangename woorden, waarmee dit herstel
geschiedde, Spreker wees er op, dat in
de laatste 60 jaren de R- K. Kerk de
meest volle vrijheid heeft genoten. Critiek
op hetgeen de R. K. Kerk binnen haren
kring doet, ligt dan ook buiten den be
moeiingskring van het parlement. Anders
wordt het echter wanneer de Paus zich
in herderlijke brieven niet beperkt tot
den eigen kring, maar niet schroomt zich
in zijn encyclieken te uiten op een wijze
welke andersdenkenden terecht moet
krenken.
Spreker betoogt dal de Hervormden
zoo'n oordeel van den Paus niet zonder
protest mogen toelaten.
Hij zegt dan ook het volste recht te
hebben het op te nemen voor de dui
zenden in den lande, die hier gekrenkt
word«n- Hij herhaalt, dat het geheele
Nederlandsche volk beleedigd geacht
kan worden, daar zijn Koningin Haar
Souvereinlteit ontleent aan de Dynastie,
welker vorsten door de encycliek ge
hoond worden.
En tegen over den beleediging van
het Ned. Volk vroeg spr. de Regeering
die de draagster is van het gezag, wat
hebt gedaan, om tegenover deze be
leediging van ons volk post te vatten.
Spr. vroeg:
le kan de Regeering aan de Kamer
mededeelen op welke wijze zij gepro
testeerd heeft tegen de ook voor ons
land en de grondleggers van ons volks
bestaan krenkende woorden der ency
cliek 2e Indien de Regeering zulk een
protest nog niet heeft gedaan, is zij dan
voornemens te doen blijken, dat zij met
leedwezen van die woorden heeft kennis
genomen
De Minister van Buitenlandsche zaken,
mr. de Marees van Swinderen, zegt dat
de vragen van den interpellant uitgaan
van de onderstelling dat de Regeering
van de Borromaeus-encycliek kennis heeft
gekregen. Dit laatste is niet het geval
(uitroepen oh, en ho ho De Regeering
meende dat ook, en blijft bij die meening
dat het hier een zuivere inwendige aan
gelegenheid geldt der R. K. Kerk, welke
buiten de bemoeiingskring der Regeering
ligt. Daarom beantwoordt de Regeering
de beide vragen van den heer van Doorn
ontkennend. (Hevig rumoer, zoowel in
de Kamer, als op de publieke tribune.)
De heer van Doorn zei, dat dit ant
woord onvoldoende was en 't m daarom
niet lustte verder op de zaak in te gaan.
De heer De Visser betoogde, dat de
Kamer met deze zaak geen rekening te
houden heeft, omdat het hier geldt een
zuivere kerkelijke aangelegenheid- Spr.
vroeg waar het heen zou gaan, als alle
geschriften, uitgaande van kerkelijke in
stellingen van alle gezindten konden
aanleiding geven tot interpellatie in de
Tweede Kamer. Dat zou worden eene
vermenging van kerkelijke en staatkun
dige aangelegenheden en zou, in strijd
met onze grondwet, het beginsel van
scheiding van Kerk en Staat worden
aangerand.
Spr. betreurt wel eenige uitdrukkingen
in de Encycliek voorkomende
Ook de heer Ankerman *ette uiteen,
dat deze quaestie niet in de Kamer
thuis behoort.
De heer v. d. Voort van Zijp is het
met 't antwoord van de Regeering vol
maakt eens. Wel komt hij op tegen som
mige zinsneden uit de Encycliek.
De heer Nolens verklaarde, dat de
Katholieke partij in de eerste plaats de
Tweede Kamer niet de plaats achtte om
deze zaak te bespreken.
Overigens acht hij na de officiëele
verklaring \an Pauselijke zijde, tegenover
Duitschland afgelegd, de mogelijkheid
uitgesloten, dat krenking van niet-Katbo-
lieken ook in Nederland het doel der
Encycliek zou zijn. Voorts begrijpt de
Katholieke partij niet, dat woorden uit
de Encycliek over de werkzaamheid van
den H. Borromaeus in Italië en hande
lende over vorsten van de 16e eeuw,
toegepast kunnen worden op onze vor
sten van de 16e eeuw en volgende tijden.
De appreciatiën over de Encycliek kan
d« Katholieke partij in hunne onjuistheid
en onvolledigheid niet aanvaarden en
waar de Katholieke partij geen aanlei
ding wenscht te geven tot verstoring
van den godsdienstvrede in Nederland,
zal zij zich van debat in deze onthouden.
De Minister van Buitenlandsche Zaken
deed zijn antwoord nader uitkomen met
een beroep op den historischen gang
der diplomatieke aanraking met het
Vaticaan.
De heer Troelstra trekt uit de debat
ten de conclusie, dat de Reg. geen
woord van protest heeft durven laten
klinken over een zaak, die zooveel ont
roering heeft gewekt bij de Prot. nati
die zij heet te vertegenwoordigen.
De heer van Doorn acht het lndrenc
van een motie onnoodig doch houdt ii
tusschen vol, dat de Reg. had mo«t<
protesteeren.
Daarmede was de interpellatie geeindlg'
Waalwijk 25 Juni 1910.
ProTinciaic Landbouwtentoonstelling.
De werkzaamheden voor de tentooi
stelling, die begrijpelijkerwijze dag ar
dag toenemen, schieten goed op
plannen voor omheining, loodsen en g i
bouwen hebben vasten vorm gekreg»-'
en zal een en ander spoedig worde
aanbesteed. Direct na kermis zal op h
terrein het gebouw voor 't secretariaat g
vestigd worden en dit daarheen zoo spc
dig mogelijk worden overgebracht. O*
de inschrijvingen komen op elk gebi
goed af en belooft de tentoonsteili
zeer veel. Met het uitdijen der plana
nemen de kosten grootelijks toe,
vertrouwen we dat degenen, die ai
geen medaille schonken, daaraan alsn
zullen voldoen.
De verschillende sub-commissies t
thans als volgt saamgesteld. Belanghe
Deaden kunnen daaruit zien tot wf
men zich 't best wendt voor inlichting
betreffende eene of andere afdeeling.
Landbouwmachines, werktuigen, hoefbesl
hulpmeststoffen, saaisaden.
Het Bestuur.
Ph. Timmermans.
H. G. van Everdingen.
Jan Tielen.
Ant. van Liempt.
Bern. Timmermans-Verschure.
Concours-hippique
Ph. Timmermans.
H. Wiesman.
Jan Quirijns.
Bern. Smelt.
Florent van Baal.
Bern. van Schijndel.
Bloemen en Planten.
A. v. Liempt.
Petrus van Schijndel.
Adviseur A. Verbunt.
Politie-honden-wedstrijd.
Cor. Witlox.
Ooft- landbouwproducten, enz
H. van Tussenbroek.
Charles HofTmans.
Adviseur H- Prinsen, Haarsteeg.
Pluimvee en Konijnen.
Petrus van Schijndel.
Cor Witlox.
Adviseur Denis Swagemakers Tllbu
V. P.
Bijen.
H. G. van Everdingen.
Loterij.
Cor. Witlox.
Petrus van Schijndel.
Gebouwen, licht en versiering.
Bern. Timmermans-Verschure.
Jan van Schijndel.
Jan Tielen.
Buffetten.
idem.
Pers.
Jan Tielen.
Kermis, muziek enz.
H. van Tussenbroek.
Paarden en vee
Eduard van Tilburg.
Charles HofTmans.
H. G. van Everdingen.
Petrus van Schijndel.
M. J. de Roon.
M. J. Rijken.
D. van Campen.
H. Meijer.
Medailles zijn nog ingekomen.
M. T. de Roon Wijk, zilv. tr
F. Prinsen Eindhoven,
P. Mombers Waalwijk,
Max Cohn Rotterdam,
Möller Nijmegen,
G. v. Poppel Gilze,
H- M. de Koningin heeft hare
stemming verleend tot het houden ei
verloting, aan het comité tot het o
Comml
Advie
Waalwijksclic m Lftngstraatsche Courant
