ummtr 100
Donderdag 22 December i^lo
3He Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen,
Eerste Blad,
PALJAS
ANTOON TIELEN,
it nummer bestaat
ait TWEE bladen.
Uitgever:
FEUILLETON
In het nummer van 1
uari zal gelegenheid zijn tot
t plaatsen van Nieuwjaarswen-
ïen tegen de geringe som van
cent. Geen betere gelegen-
-d om vrienden, bekenden, be-
nstigerseen heilgroet te brengen
ir een annonce in dit blad,
i in de Langstraat en omge -
gdoor duizenden gelezen wordt
elke plaats honderden lezers
Deze annonces worden tot
terdag 31 December ten 10
vm. ingewacht.
Wij d -elen hierdoor mede, dat
j vanaf 1 Januari a. s. vroeger
len aanvangen met het afdruk-
n van ons blad. Wij zullen
s daarom stipt moeten houden
n den tijd, waarop berichten
advertentiën moeten worden
gezonden.
Deze kunnen uiterlijk tot 10
ir van den verschijndag worden
ogenomen grootere verslagen
ingezonden stukken des avonds
or den verschijndag.
Redactie en Administratie.
APPHPT in zake de oprich-
HLlUIl 1 ting eenei Eiec-
ilaalwijksclif en
Courant.
Dit Blad veraclijnt Woensdag— en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maaudeu fU.~5.
Franco per post door het geheele rijk f Ü.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden
Uitgever.
den
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
Advertentiën 17 regels f 0.60daarbov» 8 cent per regel, groule
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaai ter plaatsing opgegeven,
worden imaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal /egels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contractfn
gesloten. Reclames 16 cent per regel.
i-
triciteits F- briek voorde prov.
Noord-Brabant*
Commissie in het najaar van het
ige jaar door het College van Ge-
luteerde Staten benoemd (en bestaan-
uit de heeren mr. A. baron van
lorst tot Voorst Commissaris der Ko-
gin, H. van Schevichaven, hoofdin
r;ur van den Provincialen Waterstaat
G. J. van Swaay hoogleeraar aan de
Technische Hoogeschool te Delft, en
N J. Singels te 's Gravenhage) om door
het uitbrengen van een uitvoerig rapport
Uw College voor te lichten bij het
voorgenomen onderzoek naar de levens
vatbaarheid en het nut van één ©f meer
centrale inrichtingen tot levering van
electrische stroom voor licht en drijf
kracht in de provincie Noord-Brabant*
heeft haar rapport aan Gedeputeerde
Staten uitgebracht.
Na in een kleine 60 bladzijden de
economische beteekenis eener provin
ciale centrale, den commercieelen opzet
der centrale, den technlschen opzet van
het project te hebben uiteen gezet en
interesssante beschouwingen te hebben
geleverd over kabels en de grens der
spanning, waarbij deze nog practisch en
economisch zijn toe te passenover
hoogspanningsbuitenleidingen over de
beveiliging van leidingsnet en apparaten
tegen ©verspanningen over de verliezen
bij de overbrenging der electrische ener
gie, komt de commissie tot een ont-
wldkeling van een viertal projecten met
kostenberekening.
Project I omvat een centrale voor de
geheele provincie gebouwd in de on-
middelijke nabijheid van Tilburg met
secundaire transformatorenstations te
Breda, Roosendaal, 's-Hertogenbosch,
Eindhoven, Helmond en Mill.
Raming der kosten van aanleg met
leidingsnet en transformatoren f4 670,000
Geraamde uitgaven per jaar f525.843,
geraamde ontvangsten f 684 500, winst
f90,357.
Project II heeft dezelfde centrale met
een belangrijk kleiner leidingsnet. Het
zou toch zoo lezen wij in het rapport
niet rationeel zijn, om direct bij den
bedrijfsaanvang met een zich over de
geheele provincie uitstrekkend kabelnet
te beginnen. Voorzichtiger is natuurlijk
op meer bescheiden schaal te beginnen.
Kosten van aanleg enz. f 3 287.000
Geraamde uitgaven f481 462, geraamde
ontvangsten f628.500, winst t 147.038.
Project III zal bestaan uit drie onder
ling onafhankelijke centrales en wel één
gelegen tusschen Roosendaal en Breda,
de tweede tusschen Tilburg en 's Herto-
bosch en de derde tusschen Eindhoven
en Helmond.
aa »DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
OF
fócuttouw aan Den J&ttweUjlwkuiD.
- Wat onzen neef Rollac aangaat, dien
it gy van heden af uwe dankbetuigingen
bieder. Wij hebben immers samen eene
angrijke zaak afgewerkt die wel degelijk
oorzaak is van ons geluk.
- Zoo welke zaak, oom
Gij weet nog wel dat de ridder zich cp
dag uwer ontvluchting te Courgemont
oud om eene goochelaarsfamilie op te
ken, waaronder bij de kleindochter van
en vriend de Montbazon meende te vinden,
ke sedert meer dan twintig jaren verdwenen
- Wel zeker, dat herinner ik mij nog zeer
iu, niet alleen heeft M. de Rollac het
ik gehad de jonge vrouw aan haren
otvader weer te schenken, maar daarenboven
iet hem, met mijne medehulp gelukt, ver
en week het hoofd dezer familie, die beweerde
ere rechten op Mejuffër de Montbazon te
litteu, naar Amerika in te schepeD. De hertog
over dien uitslag zoo verrukt, dat hij ons
ts meer kon weigeren, en 't is alzoo dat
door zijne tnsschenkomst bij den koning,
al onze rechten en goederen hersteld zijü.
- Beste gelukweuechen 1 Beste gelukwen-
en 1 riepen Herkules en Flora als uit éénen
cd...
Zoodra de baron en de ridder vertrokken
ren gaf Herkules, die zich tot hiertoe
Ivongen bad, zich aan de uitbundigste
ngde over. Hij lachte en danste gelijk
kind.
Hierbij valt dan de geheele hoogspan-
ningsluchtleiding weg, terwijl de 10.000
volt kabelnetten de plaats der primaire
leiding innemen.
Deze netten zullen wel in noodgevallen
met elkaar verbonden kunnen worden,
wellicht ook om gedurende de uren van
klein gebruik ('s nachts) één der centrales
te kunnen stop zetten, doch overigens
blijft iedere centrale onafhankelijk van
de andere.
Kosten van aanleg enz- f4.598.000
Geraamde uitgaven f 658 278, geraamde
ontvangsten f684 500, winst f 26.222-
Project IV zal zijn het project I ver
minderd met het gebied waarvoor naar
de Commissie meent, een particuliere
Maatschappij reeds concessie gevraagd
heeft (Eindhoven en Helmond)
Kosten van aanleg enz. f2 634 700.
Geraamde uitgaven f469 013, geraamde
ontvangsten f481515, winst f12 532
Aan het slot van haar rapport vat de
Commissie haar voorafgaande beschou
wingen en berekeningen in deze resump-
tie samen
Uwe Commissie meent dat vooropge
steld moet worden, dat de hierboven
aangeboden projecten en technische be
cijferingen het karakter dragen van
groote voorzichtigheid en soliditeit.
Voor de verschillende onderdeelen,
met name voor het leidingsnet is ge
nomen wat zich proefondervindelijk be-
drijfszeker getoond heeft, zonder dat bij
de keuze van een of ander stelsel, goed
koopte in aanlegkosten den doorslag ge
geven heeft.
Zoo zijn alle secundaire verdeelings-
netten met ondergrondsche hoogspan
ningskabels geprojecteerd, terwijl de bo-
vengrondsche hoogspanningsleiding be
perkt is tot het hoog noodige en boven
dien door de voorgestelde constructie
met zware ijzeren traliemasten aan de
strengste elschen van veiligheid en voor
zichtigheid wordt beantwoord.
Van dit beginsel uitgaande meent
Uwe Commissie het ontwerp volgens
project I het meest te kunnen aanbe
velen, met dien verstande, dat met den
aanleg van het leidingsnet langzamerhand
voortgang gemaakt worde, zoodat b.v.
in het derde exploitatiejaar in de Project
li aangegeven omvang bereikt wordt.
Zelfs bij een lage raming der bruto
Die waarde oom die brave oom her
haalde hij gedurig.. Wat iB hij oprecht, veel
goedhartiger dan groot-tante En ik die
dacht dat hy kwam om mij te beriepen
Maar... gij hebt hem betooverd, lieve, en ik
ben bijna jaloersch op hem... Ah 1 mijne
lieve Floranu ie de goede tijd aangekomeu 1
Wat zullen wij gelukkig zyn! Wat zullen
wij malkander beminnen 1...
Na, nu, zei Flora, 't is hoog tijd dat
wij op ons feest en op onze genoodigden
denken: die vergeet gij zeker? Zij zullen
haast gaan komenluister, ik hoor reeds
gerucht. Eo gij zijt nog niet verkleed. Spoed
u... is uwe kleeding naar uwen zin?
Gy hebt ze immers zelve gekozen, hartje
lief!... Ik loop, ik vlieg en kom aanstonds
weer...
Terwijl Herkules naar zyne kamer liep,
ging Flora in de zaal om de eerstkomende
genoodigden te ontvangen.
XXII.
Het gelijkvloers der villa was voor de
omstandigheid heel goed ingericht. Overal
zag men bleeke behangsels, lichten en bloemen
in overvloed.
De voornaamste taal was voor den dans
voorbehouden en 't orkest, dat plaats had
genomen op eene estrade, hief reeds een
potponrrie aan, samengesteld nit de meest
bekende arias van dien tijd.
Het bnflët dat in de eetzaal Btond, lokte tot
eetlust uit door de hoopen oranje-appels en
gekonfijte vruchten, knnstig geschikt, en
rijën van gebakken, waarnevens menige flesch
champagne in zilveren emmertjes met ys stond
te koelen.
Een breede gaDg was in een echten lusthof
herschapen.
Prachtige serreplanten, laurieren, oranje-
boomen vormden er echte boscages, waarachter
de dauBers eenige oogecblikken konden gaan
rusten.
üe genoodigden kwamen talrijk uit Parijs
aan, de eenen in huurkoetsen, de anderen in
bnnne eigene rytuigen, waarop het blazoen
van bunnen adeldom geschilderd stond, want
er dient gezegd te worden, dat indiende vrouwen
ontvangsten van f 1.26 per inwoner en
per jaar, gerekend in de dorpen die aan
het leidingsnet aangeslo'en worden, komt
men vermoedelijk na 4 of 5 jaar op een
behoorlijke rentabiliteit en nog een ma
tige overwinst. Behoudt een dergelijke
onderneming dan haar verbruikers en
neemt de stroomafzet, waaraan wel niet
getwijfeld zal behoeven te worden, van
jaar tot jaar toe, dan zal de fabriek door
het bijplaatsen van één of twee machine
eenheden uitgebreid moeten worden en
stijgen natuurlijk de jaarlijksche winsten
in belangrijke mate, doordat het leidings
net geenerlei verzwaring zal behoeven,
hoogstens hier en daar met een klein-
aanhangsel zal verrijkt moeten worden,
terwijl de algemeene onkosten niet naar
evenredigheid zullen stijgen.
Project III, zooals in dit rapport reeds
uitvoerig werd aangetoond, staat bij pro
ject II achter wat productiekosten en
rentabiliteit betreft.
Hetzelfde kan gezegd worden van
Project I, na afsnijding van de districten
Eindhoven en Helmond.
Daar zich hieraan al dadelijk de vraag
vastknoopt, welk standpunt Uwe Pro
vincie zal moeten innemen met betrek
king tot eventueele aanvragen om ver
gunning, zij ons hier een korte uitweiding
dienaangaande veroorloofd.
Uit de vergelijkingstabel der verschil
lende projecten volgt zooals trouwens
ook voor de hand ligt -- dat de ver
kleining van de provinciale centrale on
geveer in de verhouding 4 op 3 een
schadelijken invloed op de rentabiliteit
hebben moet, daar de exploitatiekosten
met 0 66 ct. per eenheid is pl.m. 15
pet. stijgen.
Gaat Uwe Provincie dus in op derge
lijke voorstellen tot gebruikmaking van
provinciale wegen ten behoeve van een
of meer particuliere electrische centra
les, dan zijn hiertegen in ons oog drie
ernstige bezwaren in te brengen, en
wel
a.) Bij de oprichting eener centrale
voor het resteerende gedeelte van de
provincie worden de bedrijfsomstandig
heden voor de geheele provincie belang
rijk ongunstiger.
b.) Het vermoeden ligt voor de hand,
dat ook aan het zooveel kleinere op
pervlak, hetwelk alleen door de een of
andere particuliere maatschappij zal be
streken worden, onmogelijk dezelfde
voordeelige tarieven zullen kunnen aan
geboden worden, waarop een groote
provinciale centrale zou gebaseerd zijn,
tenzij natuurlijk een belangrijk goed--
koopere wellicht te goedkoope wijze
van aanleg daarbij gevolgd worde, die
op den duur tot allerlei schaden en
verdrietelijkheden in het bedrijf zou
moeten voeren.
c.) Bij een particuliere Maatschappij
is uit den aard der zaak het maken van
winst de hoofdzaak. Wenscht dus een
kleine gemeente bij zulk een maatschap
pij aansluiting, dan zal waarschijnlijk
de eerste vraag zijn, welke stroomafname
door de gemeente kan gegarandeerd
worden, en dit zal voor vele kleine ge
meenten groot bezwaar opleveren.
De Provincie daarentegen behoeft
niet in de eerste plaats uit winstbejag
te handelen, zij heeft allereerst de be
langen der bevolking, vooral van de
kleine gemeenten in het oog te houden
zij kan het dus aan die gemeenten veel
gemakkelijker maken en tot aansluiting
overgaaj, indien de gemeente slechts
matige rente en afschrijving wil garan
deeren van dat gedeelte leidingsnet, dat
speciaal te haren behoeve moet worden
aangelegd welk stroomdebiet dan vol
gen, zal, kan zij rustig afwachten.
De omstandigheden dus, waaronder
vooral door de kleinere plaatsen aan
sluiting zal kunnen woiden verkregen,
zullen, nog afgescheiden van de tarieven
heel wat gunstiger zijn, indien de zaak
in handen der provincie blijft, terwijl het
feit, dat de Provincie tegen veel lagere
rente geldt voor hare onderneming zal
kunnen krijgen dan een particuliere
maatschappij, daarbij tevens een groote
ioI speelt.
Wenscht het Bestuur Uwer Provincie
evenwel aan aanvrage van particuliere
Maatschappijen te voldoen, dan behooren
naar onze meening hiervoor een serie
scherp uitgewerkte voorwaarden gesteld
te worden, die op de volgende beginse
len zouden moeten berusten-
le. De geheele technische aanleg,
inzonderheid het leidingsnet, zal aan
strenge voorschriften, voor zoover betreft
de veiligheid der omgeving en bedrijfs
zekerheid der installatie zelf, onderwor-
slechts allen zangeressen of danseressen van
het Opera waren, de mannen integendeel allen
onder de edellieden van de grootste familiën
waren uitgekozen, die overigons niet beter
vraagden dan al de officiëele plichtplegingen
vaarwel te zoggen om zich eens vrij en vrank,
uitbundig, zelfs, te vermaken.
De gedachte van een florentijusch feest te
Versailles, in een afgezonderde en geheim
zinnige villa, die op het uitnoodigingsbriefje
als eene rklnis« was aaDgednid had die heeren
en dames uitgelokt als eene niet gewone zaak
Zij waren waarlijk talrijk opgekomen en
men kon wel merken aan het gerucht, dat er
hier geen officiëel bal gegeven werd.
Het was een aanhoudend geroep en gelach.
Nauwelijks hadden de uitgenoodigden hunne
mantels en de pelsen schoudermantels hunner
dames, aan de dienaars en kamenieren over
handigt of zij sproDgen de zaal in gelijk
ontroduldige scholieren die tevreden zyn eens
vijj bun hart mogen ophalen.
h n onder het schitterend licht der lusters
schemerden die talrijke en meest verscheidene
kostumen in bont gewemel.
De manBkleederen muntten vooral nit, de
eene door de pracht, de andere door den
zonderlingen vorm.
De behaagzucht alleen had de vrouwen in
hare keus geleid.
Elke juffer had de kleeding gekozen die
het best hare schoonheid deed uitschijnen
en al die blinkende stoffen en schitterende
juweelen en lieve lachende gezichtjes vormden
als een levend bloemenperk
Nadat Flor» Herknlea had verlaten, werd
zij in den gang door eene heele Bchare om
ringd.
Dat is wel van u riep zij... AnastaBie,
Olympia, FanDy, Jnstina.., en gij, Duperron
en gij, Beoumesnil 1... Niemand ontbreekt op
het appel... Ja, dat is wel van u Wat ben
ik tevreden 1
Hst schijnt dat uw feest prachtig zal
wèzen, lieve, zei eene Colombine.
't Is uitmuntend verklaarde eene
Piérette.
Prachtig bevestigde eene Odaliske.
Wonderbaar! voegde er eene zotskap bij.
En zoo ging het gebabel voort, als Herkules,
met zijn prachtig Turkech kostuum, op zijne
beurt verscheen.
Hij werd weldra omringd en toegejuicht.
Hij nam deze toejuichingen gewillig aan
zonder acht te geven'opde pijltjes die onder
vorm van komplimenten door de jonge heeren
en dames werden afgeschoten.
Het geluk dat hem heden overkomen was
door de onverwachte en welwillende houding
van zijne oom maakte hem onversaagd en als
uitgelaten. 4
Het orkest hief onmiddellijk het voorspel
aan en de paren namen plaats voor eene
qnadrille.
De eene dans volgde den andere op en de
beweging en de opgewektheid nam meer en
meer toe, natuurlijk onderbroken door menig
bezoek aan het buffet en de kwinkslagen der
gemaskerden.
Het feest was volop aan den gang, toen er
opeens uit de groepen die Dabij de deur
stonden, een luide schaterlach opging.
Wat gebenrt er Goed zeker eene
klucht 1 .- zei Duperron die in den anderen
hoek der zaal met Flora aan 't praten was.
Hij leidde zijne gezellin naar den kant
waar die beweging ontstaan was, doch nau
welijks hadden zy eenige stappen gedaan of
Beaumesnil kwam op hen aaugeloopen en
riep
Drommelsdie verkleeding ton ik
voorzeker nooit hebben uitgevonden t is echt
prachtig!...
Wat is er dan toch? vroeg tlora.
Ik zeg u dat het wonder is. antwoordde
BeanmeBnil. Verbeeld u twee personen, vader
en zoon, verkleed alB twee paljassen, maar
echte kermispaljassen... gehavende, vuile, mor
sige, kunstenmakers, wier kleeding echt mees
terlijk nagebootst is... Zij hebben zich aan de
poort van het hotel aangeboden en vroegen
eene aalmoes... gij zult ze dadelijk zien, zij
spelen perfekt hnn rol.kijk, daar zyn ze I
Belphégor en de kleine Jacqnes, (want zy
waren het) traden vooruit, of beter gezegd,
werden door de nieuwsgierigen vooruitgedreven
die zich rondom hen samendrongen.
Zy waren gansch onthutst door het lawaai,
de lichten, de pracht die hen omringden en
door het eigenaardige zelf van hnn avontuur,
Hoe waren zij daar gekomen? Dat moeten
wij uitl ggen.
XXIII.
Zooals wij vroeger gezien hebben, trokken
zy op Parys af en natuurlijk kwamen zij
laDgs Versailles.
Uitgeput van vermoeienissen en honger, zon
der geld in den zak of eten in de maag,
slenterden zij langB de breede, eenzame lanen,
bebouwd met hooge, doch gesloten huizen,
waarvan de meeste zelfs onbewooud waren.
Waar zouden zy eten vinden Waar eene
schuilplaats om den nacht door te brengen
Zonder te weten waar naartoe, giügen zij
maar altyd vooruit zonder één woord te
spreken.
De vader hield den kleine by de hand...
Eindelijk bleven zy staan voor het hotel
der Picardielaan, waarvan de koetspoort
wagen wijd open stond om de rijtuigen der
uitgenoodigden te laten binnenkomen.
Op het voorhof stonden de rijtuigen de
koetsiers en lakeien, in hnnne wmterlivrei
gedoffeld, stonden samen te praten over bet
geen er bij de meesters in de keuken omgiDg
en dronken nu en dan een lekker glas warmen
punch of rookten een sigaar, welke hun door
de meesteres deB huizes gezonden werden.
De vensters waren prachtig verlichtbinnen
hoorde men de welluidende tonen der muziek
ruiscben en de dansers en danseressen juichen
ep lachen.
Hier is er vermaak, bromde de gooche
laar, hier maakt men goede sier terwijl
wij Ach welk hondenlot En zeggen
dat de kruimels die van de tafel dezer ryken
vallen, genoeg zonden zijn om ons te spijzen.
Hii was verontwaardigd eu wilde haaHtig
voorbystappen maar hij voelde de band van
het knaapje van de koorts in de zijne beven
en by dacht na.
Laat ons binnengaan, dacht bij. de k> ech
ten zullen my misschien geen stuk brood
weigeren
(Wordt vervolgt.)