^jST u miner Donderdag 4 Januari 1912 35e J aargang Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Waalwi|ksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen. 1 J in feuilleton. 1 m. Gemeenteraad van Waalwijk, 2 T Lge^« Gedwongen Winkelne ring te Kaatsheuvel. 3ent Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO. Het volgend nummer van dit blad zal met het oog op den a.s. Zaterdag invallenden feestdag van Driekoningen VRIJDAG AVOND verschijnen. Heeren adverteerders en cor respondenten gelieven hiermee wel rekening te willen houden, jsten itten atter "Wialwpsclie esi E.iasslraalsrkr Courant, 97 Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 8 maanden fü."5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden ena., franco te zenden ?.an den Uitgever. UITGAVE: Advkrtbntiën 17 regels f0.60; daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeeliga contracten gesloten. Reclames 15 cent. per regel. i. In verband met het adres van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Kaats heuvel inzake de onjuistheden welke het rapport van den heer Staalman zou be vatten, aangaande den toestand der ge dwongen winkelnering daar ter plaatse, heeft de directeur generaal vao den Arbeid, de heer H. A. van IJsselsteijn, aan de >Ned.« een ingezonden stuk ge schreven waarin hij tegen het adres van de Kamer van Koophandel en Fabrieken opkomt. Hij zegt daarin o.a. het volgende: De rapporten door mij omtrent plaat selijke toestanden uitgebracht, zijn in het algemeen gebaseerd op de waarnemingen der onderzoekingsambteoaren, waarover mijn dienst le beschikken heeft. Niet altijd is het mij natuurlijk mogelijk, deze in alle kleinigheden te controleeren, doch indien ik ooit met groote gerustheid een verslag heb opgemaakt, dan is hei dat ten opzichte van Kaatsheuvel. Hier had het toeval gewild, dat twee enquêteurs geheel onafhankelijk van el kander gewerkt hadden. De een belast met het onderzoek naar de huisindustrie had de daarmede tezamen hangende ge dwongen winkelnering geschetstde andere, die voor een studie van laatst gemeld euvel was uitgezonden, had uit den aard der zaak omtrent Kaatsheuvel een uitvoerig rapport uitgebracht. Ein delijk heb ik gemeend aan den Minister geen verslag hieromtrent te mogen geven zonder zelf een paar dagen in de his torische zetel der Noord-Brahantsche schoenindustrie en de daarmede tezamen hangende winkelnering te verwijlen- Tal van huisgezinnen zijn daD ook door mij bezocht. Het adres, uitgebracht dooi de Kamer van Koophandel en Fabrieken in Vaa „DE ECHO VAN HET ZUIDEN.' die plaats, bereikte de Tweede Kamer juist, nadat de discussie omtrent Hoofd stuk X der Staatsbegrooting was afge loopen, zoodat het niet mogelijk was, enkele beweringen van dit adres te weer spreken. Ik zou te veel plaats vergen, indien ik alle beweringen in het adres der Kamer van Koophandel en Fabrieken op deo voet volgde. Met enkele zij het mij ver gund te volstaan. Juist voor Kaatsheuvel was het zeer moeilijk het juiste cijfer van het aantal bij de winkelnering betrokkenen weer te geven, omdat daar gedurende het on derzoek een overgangstoestandheerschte. Bij de eerste enquête van den heer Staal man in het voorjaar van 1910 bedroeg dit 475. Bij het onderzoek, dat de heer Staalman in het midden van 1911 instelde bleken er eenige patroons met 294 werk lieden den winkel te hebbeD opgeheven. Toen werd tevens echter geconstateerd dat er weder eenige neringen door pa troons of bloedverwanten werden opge richt. Was het dus nu rationeel, dat ik het cijfer van bij de winkelnering betrok kenen op »oogeveer« 200 stelde Heeft de Kamer van Koophandel, inderdaad bij de telling van de bij de winkelnering betrokkenen de arbeiders gerekend, die gedwongen worden bij een bepaalden patroon hun brood te halen Maar ook indien htt werkelijk waar mocht zijn, dat er thans „slechts'' 142 personen op gedwongen wijze winkelen, zoo mag gevraagd worden, of zulks iets afdoet aan de betrouwbaarheid van een ruim zes maanden geleden gevonden cijfer, waar de opheffing van één enkelen winkel het cijfer belangrijk kan doen dalen. In het rapport- zijn niet vermeld de loonen voor alle arbeiders te Kaatsheuvel doch zijn de gegevens verstrekt omtrent hen, die bij de winkelnering betrokken zijn- Deze zijn, zooals uitvoerig wordt medegedeeld voor verreweg het grootste deel zij, die in de huisindustrie arbeiden. Deze betalen een huishuur van gemiddeld f 0.90 Of de werklieden die op de fabrie ken werken en niet gedwongen zijn hun waren bij hun patroon te koopen, meer be talen dient niet ter zake even goed had men kunnen verlangen, dat het rapport mededeeling deed omtrent de huishuur guste mi 60) Wie aegt u dat ik ziek ben? vroeg bij. Ik ben volmaakt wel. Al de geneeBbeeren van de gebeele wereld knnnen niets voor m\] doen. Roeamunde kon niets verder zeggen. Voor geene schatten had zij aan een vreemde hare vermoedens omtrent den ziekte-toestand van George geopenbaard. Zij kon slechts bidden, dat de hemel hem in zijn zwervend leven mocht beschermen. De afleiding en bet harde werk aan boord zallen hem misschien reactie geven, dacht zy, trachtende bare hoop te verleven digen. 't Is zeer licht mogelyk, dat het stille leven aan den vasten wal eene slechte uit werking op zijne hersens heeft gehad. Ik heb Blechts op den Hemel vertrouwen en nacht en dag bidden voor het welzyn van hem die mij zoo dierbaar is. Zoo scheidden zij. George Jernam verliet zijne vrouw met weemoed in het bartmaar liefde was er weinig in gemengd. Ik heb te veel om mijn eigeD gelnk ge dacht, zeide hij tot zich zelveD, en deu dood mijns broeders ongewroken gelaten. Heb ik d«n tijd vergeten, dat hy in zijne zorgzame armen mij langs het strand droeg? Heh ik vergeten hoe hij voor mij vader, moeder en alleB in de wereld was? Neen, by den Hemel! dat heb ik niet. Het oogenblik is aangeko men, waarop de eenige gedachte van mijn leven wraak moet zyn wraak op den moor denaar mijna broeders, wie hy ook wezen ioge. IX. Op wacht. Andreas Larkspur vestigde zich in Percy street, eene week na zijne samenkomst met lady Eversleigh. Gedurende veertien dagen hoorde Honoria niets van hem Zij wist dat hij eiken avond vroeg uitging en laat t'huis kwam doch dit was ook alles, wat zij van zyn doen en laten vernam. Na die veertien dagen kwam hy op zekeren avond laat bij haar aan en vroeg om gehoor. Ik zal minstens een paar uren van nwen tijd moeten vorderen, zeide hij, en misschien zal 't u vermoeien, zoo laat nog naar m'j te luisteren. Wenscht gij liever de samenkomst tot morgen uit te stellen? Neen, ik vind het hater terstond de zaken af te doen, antwoordde lady H morm. Ik ben bereid u te aauhooren zoolong gy ver kiest. Ik heb reeds met ongednld zitten wach ten, om iets van uwe bemoeiingen te vernemen. Dat is zeer waarschijnlijk, antwoordde Larkspur koeltjes. Ik weet zeer goed dat gij dames, u evenzeer aan ongeduld overgeeft als aan handwerken, pianospel, enz.; maar gij moet wel bedenken, mevrouw, dat niote zoo weinig gelijkt op een renpaard, als een politie man. En men moet er een dame voor zijn, om van een politie-man, om zoo te zeegen, een vliegenden Hollander te maken. In mijnen tijd was ik een bard werker, mevroaw, doch nooit in mijn leven heb ik harder gewerkt of mij met ziel en lichaam zoo op mijn werk toegelegd als in de lualste weken. Ik kan Diet meer zeggen, dan dat de eenige oorzaak waar om men mij de loef niet heeft afgestoken, is dat het niet in de omstandigheden ligt mij de loef af te steken Lady Erersleigh luisterde zeer kalm naar deze inleidingtoch kwam er nu en dan eene trilling om hare onderlip, die haar ongednld verried. Ik wacht op uwe mededeelingen, zeide zy En die zal ik u op zijn tijd geven, ant woordde de politieman, een oude, lederen brieventascb nit zijn zak halende en die ope nende. Hier heb ik alles volgens orde in staan. van dokter of onderwijzer. Ook heb ik bij mijn bezoek te Kaatsheuvel geconstateerd dat de arme stakkers die in huisindustrie werken óf niet de beschikking overopen terrein hebben, óf geen tijd hebben om daarop eenigeD arbeid te verrichten. Hoogstens een geit of een varken vindt op het kleine stukje grond eenig voedsel. Ook mijn mededeeling omtrent het uiter lijk van een patroonswinkel houd ik ten volle staande, al is het mijbekend, dat de meest typische van deze .thans zijn opgeheven. Alleen is het mogelijk, dat het marmer" in de gang niet echt was. Is dit zoo, dan maak ik voor deze on nauwkeurigheid gaarne „amende hono rable". Openbare vergadering op Vrijdag 29 Dec. 's avonds 6s/< uur. AAN DE ORDE: I. Ingekomen stukken. II. Voorstel B. en W- tot aanstelling van een schoolarts. III. Voorstel van B. en W. tot rege ling der invordering van het marktgeld voor 1912. IV. a. Benoeming van een lid der gascommissie. b Benoeming van een lid van het R. K. Gasthuisbestuur. c. Benoeming van een lid van het Alg. Armbestuur. d. Benoeming van een stembureau voor de verkiezingen in 1912. V. Reclames H, O. Voorzitter de edelachtbare he«r Bur gemeester. Afwezig, de heeren Verwiel en vanRiel. De voorzitter opent de vergadering, heet de leden welkom en de waarne mende secretaris leest de notulen der vorige vergadering voor, die ongewij zigd worden vastgesteld. AAN DE ORDE: I. Ingekomen Stukken- a. een schrijven van den heer Verwiel dat hij verhinderd is de vergadering bij te wonen. b. Een schrijven van de landbouwers van Waalwijk, Baardwijk, Besoijen, Sprang en Loonop-and, waarbij zij wijzen op de groote bezwaren verbonden aan de ver- Earst de baronet, 't is een gemeen heer, die baronet. Dat behoeft gy my niet te zeggen. Neen. dat kan ik best begrijpen, me vrouw. Maar als gij mij op dien man afstnurt, dan moet gij er ook genoegen in nemen, dat ik mij een oordeel over hem vorm. De baronet heeft kamers in Villiersstreet, zeer kleine hokjes. Ik droDg my bij hem in en nam daar alleB goed op, terwyl ik, in de hoedanigheid van schoenmaker, een paar laarzen t'hnis bracht, die in de volgende straat voor den heer Ever- field bestemd waren natuurlijk Everfield en Eversleigh hadden veel van elkander, zoodat er verwat ring door moest komen. Als schoenmaker beval sir Reginald Eversleigh mij, nit de kamer te gaan en te loopen naar epne zeer onaangename plaats, die men in tegenwoordig heid van dameB zoo niet noemt. Altijd als schoenmaker maakte ik kennis met de dienst meid, eene aeer jonge vrouw, die zeer ge schikt was om op allerlei vragen te antwoorden en nitgehoord te worden. Die meid hielp mij aan hetgeen ik den platten grond zal noemen van de levenswyze des baronets, beginnende met zijn zeer laat ontbijt, bestaande uit af treksel van stok—thee met Cayenne—peper eu eindigende met het knarsen van zijn huis sleutel, dat eiken nacht gehoord wordt tus— schen twee en drie nre in den morgenstond. Door die dienstmeid ben ik te weten gekomen, dat by zijne avonden altijd buiten 's huis doorbrengt eu openlijk zeer geregeld eene dame bezoekt by Fuldham, bij dewelke hij gasten ontvangt, zooals de tueid onderstelt nit hetzelfde kanaal visebte ik het adres der dame op, 't welk was uitgelekt doordien de meid dikwyls brieven op den post had gedaan. Do dame woontHilton-huis, Fuldham baar naam iB evenwel uit het geheugen der dienst bode gegaan, maar wordt verzekerd met eene D te beginnen Larkspur hield even op om adem te scheppen en zijne aanteekeningen verder in zijne lederen brieventasch na te zien. Zoo ver gekomen zynde, had ik het jonge meisje voor eenigen tijd niet meer noodig, vervolgde hij zijn eentonig relaas. Mijn werk lag verder in Hilton-huis. Hier nam ik de vermomming aan van een brievenbesteller; ordening op 't ruimen der privaatputten zij moeten daarvoor steeds hun nacht rust opofferen, door weer en wiqd, wat hen dikwijls op 't verlies hunner gezond heid te staan komt. Zij verzoeken be leefd wijziging in de verordening te brengen, anders zullen zij het ruimen staken- Zij stellen 't volgende voor 1 Oct.1 April van 's avonds 8 tot 's morgens 8, en de overige tijd van 't jaar van 's avonds 10 tot 's morgens 6 uur, en van uit wagons aan 't station den geheelen dag. Voorzitter. Dit adres is te laat ingeko men om nog door ons te worden behan deld. B. en W. kunnen dus geen advies geven en advlseeren het te stellen in handen van B. en W. Van Schijndel. Me dunkt dat 't goed nu behandeld kan worden en ik geloof dat het voor de boeren nogal bezwaar lijk is en voor de burgerij niet minder, als de boeren 't eens zijn en alles laten zitten, 't is dus van belang de zaak op het oogenblik te behandelen. Klijberg. Ik geloof dat het veel beter is, als we ingaan op 't voorstel van B. en W.f 't valt ons ruw op 't lijf. 't Is een ingrijpende verandering in de ver ordening en daar mogen we gerust eens a tête reposée over denken. B. en W. kunnen dan met een afgewerkt voorstel in Tien raad komen, dat is veel beter dan een zoo holder den bolder genomen besluit. Van Schijndel. 't Is toch niet een zaak van zoo wonder groot belang- 't Is jaren en jaren zoo geweest en ze hebben nooit gereclameerd, nu worden ze verbaliseerd en er hangt ook voor de burgerij nog al wat vanaf. Ik vind dat we ineens goed kunnen besluiten. Voor de boeren is 't geen groot be zwaar, vijf minuten over vijf worden ze al verbaliseerd, daar is niets tegen, de politie moet haar plicht doen, zoolang de verordening z©o luidt, moet die ge handhaafd worden en voor de burgerij is er ook veel aan gelegen. Het wijzi gen der uren is toch ook niet van zoo'n ingrijpenden aard. Voorzitter. Ik moet even opmerken, dat door de politie nooit op vijf minu ten wordt gekeken, 't is dikwijls een kwartier en meer over tijd en die men- schen schijnen absoluut niets van den doch de bedienden waren vreemdelingen, en zoo gesloten, dat zij even goed voor marmeren standbeelden hadden kunnen dienen er was niets mede aan te vangen. Daar de bedienden mij ontschoten, verviel ik tot de buren en winkeliers, door dezen kwam ik te weten, dat de vreemde dame Dnrski heette, dat zij eiken avond menschen zag of liever uitsluitend heeren. Dat ziet er schuins nit, om er het minste van te zeggen. Een dame die eiken avond eene partij geeft, en dat wel uitsluitend aan heeren, is eene zonderlinge verschijning. Dit alleB deed mij watertanden om meer te weten want, mevroaw, iemand die zyn vak met hart en ziel is toegedaan, heeft genoegen in zijn werk, en al betaaldet gij zoo iemand het dubbele om met de armen over elkander stil te blijveD zitt«n, hij zou het niet kunnen doeD. Ik ondervroeg de t uren en winkeliers op alle manierenmaar ik mocht er mee doen wat ik wilde, meer kon ik niet te weten komen. Gij weet misschien, mevrouw, dat er eeo kwartier in deu omtrek van Hilton-huis geene enkele woning Btaat eene wdning ten minste, zoo bij wijze van Bprekeu. Er kan eiken avond in Hilton-huis eene moord geschieden zonder dat er een haan naar kraaitwaut niemand woont er dicht genoeg bij om 't gekerm der slachtoffers te hooren, en als men er een bestaan in kon vinden om gehakt te maken van vermoorde menschen, dan was Hilton-huis de ware stand daarvoor. Ik begon bijna mijn gedold te verliezen, toen ik bij toeval in een boekwinkel terecht kwam, waar ik wat wilde uitrusten. Ik ging zitten, omdat ik werkelijk vermoeid was en dacht er niet aan. dat het mij hier wat zon opleveren, daar ik te ver nit de bnurt van Hilton-huis was, om te kannen veronderstellen, dat de heer achter de toonbank mij van eenig nut kon zyn, hoewel, wanneer iemand zijn geheele lsven heeft gewijd aan het zosken naar inliohtingen, dan wordt bet Bnnffelen als ware btt eeoe behoefteik zat een poosje bij den boekhandelaar en begon hem te polsen. Die mevrouw Dnrski te Hilton hnis is eene bijzondere scboone vrouw, zeide ik. Ja, bijzonder, antwoordde de man achter de toonbank, waardoor ik bemerkte dat by haar kende. tijd te weten. Van den Broek. Om nu de boeren over 't spoor nog na te zitten, om ze proces te kunnen maken, is nog al erg. Voorzitter. Ik krijg massa's klachten, u spreekt nu zoo, eu een ander die er last van heeft weer anders en zoolang 't in de politie verordening staat, moet 't gehandhaafd worden. Van Schijndel. Dat ze dat doen, van den Broek, dat kan men de politie niet kwalijk nemen, zij moet haar plicht doen. 't Is aan den raad om maatregelen te nemen, dat de boeren 't niet meer lastig of onhoudbaar gemaakt wordt. Het in willigen van hetgeen in het request ge vraagd wordt, is ook veel overdreven. Zooals 't nu is, is 't ook ondoenbaar. De menschen moeten den geheelen nacht bezig zijn De Voorzitter leest de uren voor, zooals die in de omliggende gemeenten zijn vastgesteld, b.v.- Sprang vao zons- onder- tot zonsopgang, Waspik 11-7 uur. Van Schijndel B.v. in den winter van 115Vs uur. Van den Broek. Vroeger was 't van 117 uur. Ph. Timmermans. De discussie begint zich over deze zaak al te ontwikkelen, en om ze tot een goed einde te brengen, zou ik voorstellen dat B. en W. zoo spoedig mogelijk een voorstel formu leeren, opdat requestranten, waar moge lijk geholpen worden. Zoo kunnen we toch niet direct tot een goed resultaat komen, laat B. en W. eerst onderzoeken. Van Schijndel. Met het gezegde van den heer Timmermans kan ik me wel eenigszins vereenigen, als dat voorstel maar gauw komt en niet op de lange baan geschoven wordt. Voorzitter. De korte discussie in den raad kan ons een leiddraad geven, b.v. ik zou wel willen toestaan van 11-6 uur. Verbunt. Ik wou U opmerkzaam maken op iets dat buiten de politie verordening omgaataan 't station wordt overdag beer aangevoerd en gelost, dat zeer veel stank geeft. De S.S. laat die maar staan en lossen en laden enz. Voorzitter. Daar is op de eigen ter: reinen zeer weinig aan te doen. De S S. stoort zich niet daaraan. Houben. 't Is mogelijk dat de boereji hun dreigement handhaven en na 1 Januari niet meer ruimen, dan zal de burgerij in 't gedrang komen misschien. B. Timmermans. Die uren, die u zoo juist noemde, geven misschien 't gevoelen van B. en W. weer, als u dat dan eens in rondvraag bracht, dan geloof ik, dat de zaak al heel spoedig in orde was. B.v. 's zomers van 115 en 's winters van 116 uur. Voorzitter. Naar aanleiding vaH de gehouden discussie stellen B. en W- voor te bepalen 's zomers van 11 5 en Misschien een klant van a vroeg ik op den meeBt onverschilligen toon. Ja, antwoordde de man kortaf. Zoo? En zeker eene zeer goede,veron derstel ik, vervolgde ik, als om een praatje te maken. Mijn man glimlachte, en daar ik altijd veel aan glimlachen hecht, merkte ik iets bijzonders bij hem op. Eene bijzonder goede in sommige arti kelen, antwbordde de bediende met veel nadruk op dat sommige. O ja, ging ik voort, zeker postpapier met vergulde randjes ec rozengeurig en kleurig lak Ik verkoop haar geen bludje postpapier in eene maand, antwoordde hij. Was ze maar even verzot op brievenschrijven als op kaart spelen, ik geloof dat dit veel beter voor haar zou zijn. O, boudt zij zoo van kaartspelen vroe gik Ja, dat moet ik wel veronderstellen, gaf de winkelbediende ten antwoord. J)e haren zonden u te berpe rijzen, als ik u vertelde hoeveel pakken knarten ik in de laatste drie maanden aan hare gezelschapsdame heb ver kocht. Die komt hier in den schemeravond met eene dikke, zwarte voile voor en verbeeldt zich dat ik haar niet kenmaar ik weet wie zij is en waar zij woont en met wie zij woont. Hierna kocht ik een pakje postpapier, dat ik niet noodig had eu groette mija man. Ah zoo z«ide ik in mij zelven, nu begryp ik die partijtjes van mevrouw Dnrski. Haar huis is een speelhol en al die fijne heeron gaan daar in rijtuigen heen, nm kaart te spelen. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1912 | | pagina 1