Nummer 73
Zondag 8 September 1912
35e Jargang.
1111
31
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwiiksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen,
N,
Derde Blad.
>r.
ZEN
r.
EK
S
RT
3N
Provinciaal Nieuws.
en.
!S
lend
l ik
i>e
Kamers van Koophandel
in Noord-Brabant en
Limburg.
letreken
DER
2278:
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden f0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan
Uitgever.
deu
UITGAVE:
Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO.
AdvertbntiSn 17 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel, groott
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeeHge coutracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
dei
iter
de
ird,
ent
net
ille
lij.
nde
ctie.
186
ie
a
9
Over bet verloop der vergadering van
Noord-Brabantsche en Limburgsche
Kamers van Koophandel, Dinsdag 3
September te Bergen-op-Zoom gehouden,
bet volgende
Aan de bestuurstafel namen plaats
ninister Talma, mr. Everwijn, referen
daris van handel, burgemeester Hulshof
en het bestuur der gecombineerde Ka
mers van Koophandel
Aanwezig waren verder de afgevaar
digden van de Kamers te Bergenopzoom,
Breda, Dongen, Eindhoven, Helmond,
s Hertogenbosch, Maastricht, Oosterhout
Roermond, Roosendaal, Sittard, Vechel
en Waalwijk.
De voorzitter, de heer Verlinden,
opende deze vergadering van gecom
bineerde Kamers van Koophandel en
Fabrieken met een woord van welkom,
op de eerste plaats aan minister Talma,
op de tweede plaats aan mr. Everwijn
en voorts aan de afgevaardigden hier
tegenwoordig. Spr. geeft een kort over
zicht van de geschiedenis der Bergen-
opzoomsche Kamer van Koophandel,
waaraan de namen van nu wijlen bur
gemeester Van Hasselt en den heer
Arnoldus Asselbergs onvergetelijk zijn
verbonden. De voorzitter brengt hulde
aan de nagedachtenis van burgemeester
Van Hasselt, wijl deze de K. v. K. ge
sticht heeft en aan de familie Asselbergs,
die nog altijd in de Bergenopzoomsche
Kamer van Koophandel vertegenwoor
digd is.
Vervolgens zich meer tot den minister
wendende, besprak de voorzitter de
>questions brülantes" van de Kamers
van Koophandel. Vooreerst uitte hij den
wensch, dat de inrichting van dit lichaam
zou gereorganiseerd worden, zoodat het
ook meer medezeggingschap werd ge
geven. (applaus.)
Dit vraagstuk werd door den Voor
zitter der Kamer te Waalwijk reeds in
geleid en ampel besproken in de gecom
bineerde vergaderingen te Tilburg in
1909 en in 1910 te 's Bosch.
Speciaal voor de Limburgers sprekende
roerde de heer Verlinden de quaestie
der bevaarbaarmaking van de Maas aan.
Hij bracht hierbij hulde aan de minister
Regout en hoopte, dat dit vraagstuk
een sta-in-den-weg voor de ontwikkeling
van handel en industrie in Limburg
spoedig een oplossing moge vinden.
Daarna sprak de heer Verlinden over
de noodzakelijkheid van een weg langs
de Scheldestad. Hij wees er op, dat sinds
jaren hier actie werd gevoerd voor dit
plan en hoopte dat door 's ministers
medewerking spoedig een vaste weg
naast de spoorlijn tusschen Brabant en
Zeeland zou tot stand komen.
Verder wees spreker op de overbrug
ging van de Eendracht bij Tholen, op
de noodzakelijkheid van de verbetering
der Bergenopzoomsche haven, waarbij
hij op flinken steun van regeeringswege
hoopte, en drong ten slotte ook aan
op verbetering van den treinenloop in
Noord-Brabant en Limburg, (applaus.)
De voorzitter zegt dat, zoo slechts
een gedeelte van deze wenschen door
medewerking van den minister wordt
verwezenlijkt, de Kamers van Koophan
del, ja, heel Brabant en Limburg hem
daarvoor dankbaar zullen zijn.
Daarmee verklaarde de heer Verlinden
het congres geopend.
Na voorlezing van enkele telegrammen
\van afgevaardigden, die niet aanwezig
konden zijn, werd begonnen met 3, het
voorstel van de Kamer van Koophande
en Fabrieken te Bergenopzoom, luidende:
lo. De vergadering verzoeke aan Z.Exc.
den minister van Landbouw, Handel en
Nijverheid, om maatregelen te treffen
welke ten doel hebben om de waschin-
dustrie gedreven als huisnijverheid, aan
gelijke bepalingen betreffende arbeids
duur, lokaliteiten e. d. te onderwerpen
als die welke voor het geregelde was-
scherijbedrijf gelden.
2o. De vergadering verzoeke aan den
directeur generaal van den arbeid om
deu minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel in overweging te geven om
voor vrouwen, werkzaam bij de wasch-
industrie, een arbeidsdag van 10'/2 uur
vast te stellen.
De heer J. Asselbergs Jzn- (Bergen
opzoom) verdedigde dit voorstel. De
heer Van H at (Helm and) bestreed het
en kwam o\. ...t prae-advies van
het bureel, luidende
>Aan den voorsteller wordt in over
weging gegeven deze voorstellen in de
vergadering van afgevaardigden nader
toe te lichten, daar de belangrijkheid
van deze zaak het bureel niet is ge
bleken."
Nadat enkele leden, o.a. de heer Schaep-
kens van Riempst (Maastricht) zich ho
mogeen hadden verklaard met het bureel
werd dit voorstel van de agenda afge
voerd.
Vervolgens kwam aan de orde het
voorstel van Breda en Waalwijk, n.l. den
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel te verzoeken, de Kamers van
Koophandel en Fabrieken in Nederland
steeds tijdig in kennis te willen stellen
met de ontwerpen van wet en van al-
gemeene maatregelen van bestuur, welke
de belangen van handel en nijverheid
rechtstreeks raken.4
In de gecombineerde vergadering d d.
2 Aug. 1911 werd door de Waalwijksche
Kamer eene motie ter zake ingediend
welke met algemeene stemmen werd
aangenomen.
Door het Bureel te Roermond is echter
geomitteerd gevolg eraan te geven,
zoodat dit punt nu opnieuw door Breda
en Waalwijk is voorgesteld.
Verschillende afgevaardigden én ook
het bureel, maakten bezwaar tegen de
uitdrukking »steeds tijdig4, maar de heer
Merchelbach(Breda), het voorstel ver
dedigend, wist door een frappant staaltje
allen voor deze uitdrukking te vinden.
Verschillende afgevaardigden sloegen
nog eenige redactloneele wijzigingen
voorn.l. den eersten regel te veran
deren inDe regeering te verzoeken
enz., terwijl achter de woorden alge
meene maatregelen van bestuur4 ook
gevoegd werd »of ministerleele be
schikkingen4.
Daarna kwamen aan de orde verschil
lende voorstellen van Roermond, ten
eerste
»De besluiten der gaderingen van af
gevaardigden over onderwerpen van
handel en nijverheid bepalen zich tot het
uitspreken van eene meening of een
wensch, welke in den vorm eener motie
wordt aangeboden aan de bevoegde
autoriteit, na onderteekening door den
voorzitter en den secretaris der aange
sloten Kamers of hunne plaatsvervangers,
die zich met het besluit hebben ver-
eenigd.4
Verschillende afgevaardigden kwamen
hiertegen op. De heer Van de Ven
(Den Bosch) wilde het artikel ongewijzigd
laten, evenals de heer Pastoors (Tilburg)
en de heer Huysmans. De heeren Cor
nells en Oor (Roermond) verdedigen
het voorstel. Er ontspon zich een uit
gebreide discussie, waarbij de heer
Schaepkens waarschuwde voor oneenig-
heid, en waaraan eerst een einde kwam
na een advies van mr. Ever wijn. De
vergadering nam daarop een besluit het
artikel ongewijzigd te laten.
Het tweede voorstel, betreffende bij
drage in de kosten van het congres,
werd ongewijzigd aangenomen.
Het derde n.l.
»Er wordt aangedrongen om het tarief
voor drukwerk tot 200 gram van uit
Nederland naar Nederlandsch Oost- en
West-Indiè per zeepost verzonden wor
dende, gelijk te stellen met het tarief
van drukwerk hier te lande tot gemeld
gewicht4, werd eveneens zonder stem
ming aangenomen.
Het laatste voorstel van Roermond,
nl. om de telegraafkantoren 's Zondags
ook in den namiddag nl. van 78 uur
open te stellen, lokte langdurige discus
sies uit. De heer Van Hout (Helmond)
bestreed dit voorstel uit oogpunt van
Zondagsrust.
De afgevaardigden van Tilburg be
toogden, dat daar een enquête ingesteld
was en daarbij was het nut van open
stelling niet gebleken.
De heer fHuijsmans en de afgevaar
digden van Roermond verdedigden het
voorstel.
In stemming gebracht werd het voorstel
met 10 tegen 5 stemmen aangenomen.
Tegen stemden Dongen, Helmond,
Oosterhout, Tilburg, Veghel, en voor
Bergen-op-Zoom, Eindhoven, 's Her
togenbosch, Maastricht, Roermond,
RoozenJaal, Sittard, Venlo en Waalwijk.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken te 's Hertcgenbosch deed het
voorstel»De vergadering spreke den
wensch uit, pogingen aan te wenden tot
vermindering van het tarief voor tele
phonische gesprekken- met België4.
Na eenige^ beraadslagingen werd dit
voorstel aangenomen met toevoeging
>het tarief zij 75 cent, behalve natuurlijk
voor de grensplaatsen.4
Het7 tweede' voorstel van dezelfde
Kamer betreffende 14-daagsche rond-
reisbiljetten en abonnementen werd op
advies van Roermond als volgt geredi
geerd en aangenomen >De vergadering
spreke den wensch uit, dat door de ver
schillende spoorwegdirecties worden ver
krijgbaar gesteld rondreisbiljetten of
abonnementen geldig op alle spoorweg-
lijnen in Nederland voor acht en veertien
dagen tegen een matigen prijs.4
Het vierde voorstel aangaande aange-
teekende stukken werd na bestrijding
van den heer Merkelbach in overeen
stemming met het praeadvies van het
Dureel met op een na algemeene stem
men (Den Bosch) aangenomen.
Dit luidt»Men is van oordeel dat
ook aangeteekende brieven boven f 600
moeten kunnen worden afgegeven op
gewoon formulier of lastgeving, doch
men kan zich niet vereenigen met het
voorstel om aangeteekende brieven aan
huis te bezorgen zonder kennisgeving,
daar dit tot groote onregelmatigheden
aanleiding kan geven.4
Voorstellen van de kamer te Sittard
waren le. Verbetering provinciale we
gen 2e. aanleg meerdere verkeerswegen;
3e. wenschelijkheid invoering van post
cheque- en giroconto en in afwachting
daarvan ten minste voorloopig afschaffing
der door de Nederlandsche Bank te be
rekenen kosten voor eene assignatie.
Punt 3 werd aangehouden tot een vol
gende vergadering en een en twee werden
als van locaal belang van de agenda
gevoerd.
Het voorstel van Maastricht, waarin
de wenschelijkheid werd betoogd4 om
aan Kamers van Koophandel toe te staan
het heften van legesgelden voor de af
gifte van certificaten van oorsprong4
werd als kennisgeving aangenomen.
Bij het tweede voorstel >tot afschaffing
van inkomende rechten naar Inaië op
goederen uit Nederland in te voeren
die in Nederland zelf geproduceerd zijn
evenals van goederen, die in den, vreemde
vervaardigd, maar waarvan de inkomende
rechten in Nederland bij den invoer be
taald zijn4, werdt een commissie benoemd
bestaande uit Maastricht, Eindhoven en
Tilburg tot nadere voorbereiding.
Ten laatste werd behandeld het voor
stel tot wijziging der postwet, regelende
het binnenlandsch verkeer, in overeen
stemming met de internationale post-
overeenkomsten. Dit zelfde punt werd
ook reeds op de agenda geplaatst voor
de in het vorig jaar te Roermond ge
houden gecombineerde vergadering, doch
werd als toen aangehouden, wegens
afwezigheid van den voorsteller.
Dit werd in beginsel aangenomen en
aan Maastricht, den voorsteller, opge
dragen een nader omschreven voorstel
in te dienen.
Waalwijk, 7 Sept. 1912.
Koopt niet In den vreemde, wat gij
iu Waalwijk even goed eueven
goedkoop kunt vinden.
2651 W. B.
Teekenschool.
Door de teekenschool-commissie is de
volgende circulaire verzonden
Bij deze nemen wij beleefd de vrijheid,
het volgende onder Uwe welwillende
aandacht te brengen.
Opnieuw is de tijd aangebroken, dat
belanghebbenden zich kunnen aanmelden
als leerlingen der Gemeentelijke Teeken
school alhier.
Vooraf een woord tot opwekking van
belangstelling.
In verhouding tot het groot getal
aankomende vaklieden van Waalwijk en
omgeving, volgden slechts zeer weinigen
de lessen aan deze zoo nuttige inrichting.
De voornaamste reden daarvan is wel.
dat het groote publiek niet voldoende
overtuigd is, van de noodzakelijkheid
van het teekenonderwijs voor alle am
bachtslieden. Voor den timmerman, met
selaar, metaalbewerker, schilder, schoen
maker, kleermakers, tuinier kortom voor
allen, bij wien het weergeven van vormen
of het versieren een onderdeel is van
hun. vak, is dat onderwijs onontbeerlijk.
Nadat de toekomstige ambachtsman
de lagere school heeft doorloopen, kan
pas een begin gemaakt worden met de
bestudeering van het door hem gekozen
beroep- Bij gebrek aan eene ambachts
school, is de meest geschikte plaats voor
de praktische opleiding in het vak, de
werkplaats. Om de praktijk van een vak
volkomen machtig te worden is eene
goede voorbereiding noodzakelijk en
hiervoor biedt de werkplaats geen gele-
legenheid. De Teekenschool is daarvoor
de meest geschikte plaats. Het leerplan
toch is geheel gericht op en de vele
beschikbare leermiddelen ontleend aan
de verschillende ambachten, terwijl bo
vendien de leeraren, zooveel mogelijk
in verband met ieder vak afzonderlijk,
onophoudelijk met hunne leerlingen kun
nen bezig ztjn.
Zooals bijgaande aankondiging ver
meldt, is de school ook toegankelijk voor
vrouwelijke leerlingen, want voor hen,
is onderwijs in het teekenen even nood
zakelijk als voor de mannelijke. Hoe
weinig goede schoenstlksters bijvoorbeeld
zijn er en hoe groot zou dat aantal kunnen
zijn bij een betere voorbereiding. Als
men nagaat welke fouten het werk der
minder goede aankleeft, dan zal men tot
de ontdekking komen, dat deze fouten
altijd dezelfde zijn, namelijk die, welke
een gevolg zijn van een onvoldoende
oefening van oog en hand of geringe
mate van ontwikkeling van het schoon
heidsgevoel. Die fouten bestaan meeren-
deels uit het gebrekkig toepassen van
rechte, gebogen en evenwijdige lijnen,
meetkundig en meer vrij ornament, het
op een zoodanige wijze aaneen-bevesti-
gen van patroon-onderdeelen, dat een
geheel andere vorm ontstaat, daD die
oorspronkelijk door den coupeur bedoelde
Hetgeen wij hiervoor aanhaalden van
schoenstlksters is nagenoeg evenzeer van
toepassing op naaisters, modisten e. d.
Die fouten zijn, hetzij dan niet geheel,
toch voor een zeer groot deel te voor
komen, door een voldoende oog- en
handoefening, bestudeering van eenvou
dig ornament en kleurenleer.
Ook hiervoor biedt de werkplaats geen
geschikte gelegenheid en is evenzeer de
Teekenschool de aangewezen plaats.
Het resultaat van een goede voorbe
reiding zal zijn, een groot aantal bekwame
gezellen, zoowel mannelijke als vrouwe
lijke, volkomen voor hun vak berekend.
Dit zal den werkgevers en werknemers
tot voordeel strekken en in het belang
zijn van iedere onderneming.
In verband met het bovenstaande ne
men wij de vrijheid U beleefd te ver
zoeken, de aan Uwe inrichting werkzaam
zijnde aankomende arbeiders en arbeid
sters te wijzen op het groote nut v?u
het teekenonderwijs, hen aan te sporen
tot het volgen der lessen en het daar
heen te willen leiden, dat zij in de ge
legenheid worden gesteld die lessen te
volgen en tijdig in de school aanwezig
te zijn.
Mogen wij U tenslotte verzoeken bij
gaande aankondiging in Uwe werkplaats
te doen aanplakken.
Zoover noodig teekenen wij hierbij
nog aan, dat ter bevordering eener goede
orde, de vrouwelijke leerlingen een kwar
tier voor het eindigen der lessen dc
school zullen verlaten.
Zooals uit bovenstaande circulaire
blijkt, wordt er nogmaals op gewezen
dat de teekenschool ook voor vrouwelijke
leerlingen toegankelijk is.
Naaisters en stiksters hebben, even
zeer als de toekomstige werklieden het
teekenen noodig, het juist en smaakvol
aanbrengen van versieringen op kleederen
is voor onze costume-naalster van
't grootste belang en dit zal ten zeerste
door het teekenen in de hand worden
gewerkt.
Nu aan het schoenvak steeds hoogere
eischen gesteld worden, is het ook vooral
de stikster die opleiding noodig heeft.
Immers heeft zij een geoefend oog en
kent zij de grondbeginselen van het
teekenen, dan zal ze met veel grootere
gemakkelijkheid eu juistheid het fijnste
werk kunnen stikken.
Wij hopen dat velen van het onder
wijs zullen profiteeren. Waalwijk heeft
altijd aan de spits gestaan van het fijn
werk. Dat iedereen er het zijne toe bij
brengt dat dit zoo blijft, daarenboven
zal men er zelf de beste vruchten van
plukken.
De patroons zullen zeker hun personeel
wel in de gelegenheid stellen om van
dit onderwijs, dat van zoo'n groot nut
is, te profiteeren.
Politie.
De nieuw-benoemde agent van politie
Duijster is gisteren in dienst getreden.
De agent van politie M. Didden is
gisteren voor 't kantongerecht alhier be-
ëedigd als onbezoldigd-rijksveldwachter.
N. O. G.
Zondag 22 September a s. zal de af-
deeling Waalwijk van het N. O. G. des
namiddags te drie uur een vergadering
houden in „Musis Sacrum" te Waalwijk.
De Katholieke Illustratie4
van deze week bevat de volgende
PLATEN Rector M. A. Thompson.
Kijkjes van de tentoonstelling te Bergen
op Zoom (4). Koninginnedag te Apel
doorn (2). Een orgineele paardentram.
In het retraitenhuis te Seppe. Het Nij-
meegsch >Heidelberger Schloss4 door
den storm vernield. In de bergen (2)
Pottenkijkers. Het kuikentje. Goeden-
morgen Aan den maaltijd. Vijf-en
twintig-jaren. De R. K. kerk te Lochem.
Rooinsche kunst op Roomsche instituten
(2). Het derde eeuwfeest van dp droog
making van Beemster (2). H. S;M. de
Koningin op de landbouwtentoonstelling
te Leeuwarden. De Koningin (ftè Apel
doorn.
Toer door Noord-Brabant.
A. s. Zondag heeft, zooals men weet,
de door >Het Rijwiel4 uitgeschreven toer
door Noord-Brabant plaats. In het eere
comité hebben zitting de burgemeesters
van de voornaamste gemeenten, die ge
passeerd worden, dus ook onze burge
meester. De ministerleele toestemming Is
thans verkregen. Er zijn niet minder dan
186 inschrijvingen, o.a. 40 professionals
en onafhankelijken en 120 nieuweliogeD.
Bij de laatsten zien we o.a. ingeschre
ven
J. Kogels uit Waalwijk (thans woon-
De Echo van het Zuiden,
Waalwykscbe en Langstraatsclie Conrait,
