urnraer 86
Donderdag 24 October 1912
35e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwi|ksche Stoomdrukkerij Antoonïielen
Eerste Blad.
Gemeenteiaadsvergadefingen.
TIJD HEELT ALLES!
t.
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen
el.
at,
FEUILLETON.
'fl
14,
I
an-
sen
De besliste zuiverheid,
van Sunlight
maakt ze voor
fijne kant en
fijn linnen dei
uitsluitend
betrouw-
bare Zeep.
a,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden f ü."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stukken, gelden eci., franco te zenden
Uitgever.
aan den
UITGAVE:
Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO.
AdyertbntiSn 1—7 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel, groote
letter» naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeeHge contracten
gesloten. Reclames 16 cent per regel.
LAAT UW ZEEP SUNLIGHT ZIJN
a
Ih» -8
«IJ
7,
8,80
2-
RAAMSDONK.
Openbare vergadering van den raad
lezer gemeente op Zaterdag 19 Oct.
es morgens 10 uur.
Voorzitter de Edelachtb. heer Ridder
ie van der Schueren.
Ongeveer 10.10 opent de Voorzitter
de vergadering afwezig zijn met kennis
geving de heeren P. van Dongen en
v. d. Heuvel.
De notulen der vorige vergadering
worden na voorlezing onveranderd goed
gekeurd en vastgesteld.
Aan de orde
1. Ingekomen stukken,
a. Schrijven van Ged. Staten ten ge
leide van een goedgekeurd raadsbesluit
rief.
480
O- ELSTER.
wit
die
och
rset
TO
die
eeD
en
tot wijziging der gemeente-begrooting.
b. Alsvoor ten geleide van het goed
gekeurd le Suppletoir kohier van den
Hoofd. Omslag.
c. Schrijven van alsvoor ten geleide
van een afschrift van het Koninklijk
Besluit van 7 October, houdende goed
keuring der verordening tot heffing van
havengeld.
d. Procesverbaal van kasopnemlng bij
den gemeente-ontvanger d d. 5 Oct.
waaruit blijkt, dat de boeken regelmatig
waren bijgehouden en dat het kasgeld
bedroeg f6768 80.
Al deze stukken worden voor kennis
geving aangenomen.
e. Adres van A. J. Oomen alhier,
houdende verzoek om eervol ontslag als
plaatsvervangend kantoorhouder van het
telefoonkantoor op het Dorp.
Conform het voorstel van Burg. en
Weth. werd besloten het gevraagde ont
slag eervol te verleenen.
f. Een adres van G. van den Biggelaar
houdende verzoek on tot plaatsver
vangend telefoon-kantoorhouder te wor
den benoemd.
Voorzitter. Burg. en Weth. stellen
voor G. v. d. Biggelaar als zoodanig te
benoemen met ingang van 21 October
op een salaris van f 10 per jaar.
Timmermans. Dat is zeker de nieuw
jenoemde brievenbode. Hebben B. en
W. zich vergewist of die er voor ge
schikt is.
Voorzitter. Ja, die capaciteiten bezit
lij wel.
Timmermans. Is het voldoende dat
hij zoo wordt benoemd of moet er met
orlefjes worden gestemd.
Voorzitter. Zoo is voldoende.
Hierna werdt G. v. d. Biggelaar met
algemeene stemmen benoemd.
2. Vaststelling van de »Motor- en
Rijwielverordening.» in de vorige ver
gadering aangehouden.
Voorzitter. Wenscht een der heeren
hierover het woord nog te voeren
Daar geen der leden het woord ver
langt, wordt de vercrdening ongewijzigd
vastgesteld.
3. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot inwilliging van hel ver
zoek van P. Lodewikus e.a. om in de
z g. Koningsstraat een lantaarnpaal te
plaatsen.
Voorzitter. Dit schrijven is in een
vorige vergadering in handen gesteld
van B. en W. Deze stellen voor gunstig
op het verzoek te beschikken mits het
lichtpunt geen andere kosten met zich
brengt dan de gewone f 12,50.
Timmermans. Hebben B. en W. bij
de Centrale geïnformeerd of er meerdere
kosten komen.
Voorzitter. Er komen geen verdere
kosten op.
Lankhuijzen. Die kosten betalen de
Inwoners die.
Voorzitter. Neen, dat gebeurt door
de Centrale.
Hierna wordt het voorstel van B. en
W. aangenomen.
4. Alsvoor van het verzoek van A.
van Iersel e,a. om de bestrating van de
Bergenstraat, de Lange- en Korte Broek
straat te verbeteren.
Voorzitter. Zooals de heeren misschien
zullen hebben gezien, is de wegwerker
reeds met de verbetering begonnen.
5. Voorstel van Burg. en Wethouders
tot niet inwilliging van het verzoek van
H. Schoenmakers e.a. om aan Keizers-
dijk eene rioleering aan te brengen.
Voorzitter. De kosten van aanleg en
onderhoud zijn te groot. De gemeente
kan die nog niet dragen.
Met algemeene stemmen wordt dit
voorstel aangenomen.
6. Ontwerp besluit tot verhooging der
jaarwedde van den gemeentebode
7. Alsvoor van de veldwachters.
8. Alsvoor van de nachtwachters.
9. Alsvoor van den gemeenteopzichter
Voorzitter. Ik stel voor deze punten
te behandelen bij de vaststelling be
grooting 1913.
Aldus wordt besloten.
10. Vaststelling gemeente-begrooting
dienst 1913.
Voorzitter. Ik verzoek den rapporteur
van de commissie, belast met het onder
zoek van de begrooting, rapport te
willen uitbrengen.
De heer Timmermans, door de com
missie als rapporteur aangewezen, zegt
dat een en ander nauwkeurig is onder
zocht en de commissie voorstelt eenlge
posten alsnog te wijzigen.
De posten jaarwedde van den Burge
meester en Secretaris moeten worden
verhoogd met f150 en gebracht worden
üy, oom
respectievelijk op f1150 en f1450.
B. en W. hebben voorgesteld het
salaris van den bode met f 50 te ver-
hoogen. De commissie is overtuigd dat
de bode zeer actief is en zijne werk
zaamheden naar behoorea vervult, doch
stelt voor het salaris met f25 te ver-
ïoogen.
Aldus wordt besloten.
De commissie stelt voor een post op
de begrootiag te brengen van f 20 voor
ververschingen voor de commissies door
den raad beuoemd. Het komt zeer
dikwijls voor dat die commissies lang
moeten vergaderen en het derhalve niet
jillijk is dat die leden, die hun tijd
reeds geven, de ververschingen nog uit
eigen beurs moeten betalen.
Met algemeene stemmen wordt daartoe
besloten.
B. en W. hebben vootgesteld de sa
larissen van de veldwachters met f 50
te verhoogen, van den nachtwacht op het
Dorp met f40 en van die op het Veer
met f75. De commissie heeft met ge
noegen van het hoofd der politie ver
nomen dat hij zeer tevreden is over de
verdiensten van genoemde beambteD,
dat neemt echter niet weg dat de com
missie de verhooging niet in die mate
wenscht toegepast te zien, doch stelt
voor iederen ambtenaar voor het salaris
met f25 te verhoogen.
Aldus wordt besloten.
Verder wordt besloten f 20 op de be
grootlng te brengen voor toelage aan
den veldwachter van het Dorp f 10 en
aan den bode f 10 als tegemoetkoming
in de kosten voor het onderhoud van
hun rijwiel.
Met algemeene stemmen wordt daartoe
besloten.
De straatverlichting is geraamd op
f 2500. Aangezien in den raad meermalen
de wenschelijkheid is besproken ook ge
durende de maanden November, Decem
ber, Januari en Februari een morgen-
verlichting te hebben stelt de Commissie
voor die post met f 200.33 te verhoogen
plus f 112.50 voor de uitbreiding waartoe
is besloten.
Aldus wordt besloten.
Burg. en Weth. stellen voor het salaris
van den gemeente-opzichter met f250
te verhoogen. De commissie stelt echter
voor dit met f 100 te doen.
Daartoe wordt besloten.
Het onderhoud van den toren, kazerne
enz. is door B. en W. begroot op f 170.
Het is de commissie echter gebleken
dat de toren van de Ned. Herv. Gem.
in 1912 geheel is gerestaureerd, waarom
wordt voorgesteld deze post met f 50 te
verminderen.
Aldus wordt besloten.
De aanschaffing van schoolmeubelen
is door B. en W. geraamd op f 50. De
commissie stelt voor dezen post met f 100
te verhoogen. De schoolbanken verkeeren
in een ellendig slechten toestand, zoodat
het geen overbodige weelde is daarin
eenige verbetering te brengen. Door
deze post met f 100 te verhoogen zouden
de banken in twee klassen opgeknapt
kunnen worden.
Daartoe wordt besloten.
Voor toelage aan den veearts is f 500
op de begrooting gebracht. Het komt
de commissie wenschelijk voor deze toe
lage met f 100 te verhoogen en het t«
brengen op f600 om alzoo meer kans
te krijgen een veearts hier te krijgen.
De raad is, gezien het besluit van 24
Aug. wel overtuigd vaD het groote belang
van een eigen veearts.
Aldus wordt besloten.
Voor de verbetering van de Luiten
Ambachtstraat is f1500 uitgetrokken,
voor een gedeeltelijke beschoeiing van
de Haven te Raamsdonksveer f 2000 en
voor het bouwen van een Ziekenbarak
te Raamsdonksveer f 1500. De commissie
stelt voor de post voor het bouwen van
een Ziekenbarak van de begrooting af
te voeren en deze als memorie er op te
plaatsen en den post voor gedeeltelijke
beschoeiing met f 200 te verminderen.
De heer Timmermans zegt later inge
zien te hebben, dat het beter is om
handel en industrie ter wille te zijn, de
beschoeiing zoover mogelijk af te werken.
De Voorzitter zegt de haven over een
lengte van 52 Meter te willen beschoeien
en dan beginnen aan het einde en verder
zoo lang doorwerken als het kan. Dan
is er de handel en industrie toch mede
gebaat.
Hiertoe wordt met algemeene stemmen
besloten.
De heer Timmermans, als rapporteur,
wijst er verder op, dat de belasting op
gebouwde eigendommen, gelegen langs
De Ecno van het Zuiden,
aalwyksche en Langstraatsclie Courant,
167.3
r
ma
1,-
1,25
1,35
2,15
2,20
2,45
3,20
3,40
4,20
4,40
4,50
5.15
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
ROMAN DOOR
5)
kti
11-
88
Menig vroolyk nnr, menige ernstige dag en
meDig aangrijpend, indrukwekkend oogenblik
komt me weer in de gedachten, als ik deze
landstreek beschouw, waarin onze voorposten
gedurende de belegering van M*tz ingekwar
tierd waren. In dat gehucht, Sint-Agatha is
zijn naam, heb ik op wacht gelegen, daar in
Franconchamp en St. Remy lagen onze piquets,
en aan dat, thans zoo stil en vredig dorpje,
welks huizen nieuwe roode pannen dragen,
knoopt zich een droeve, voor de bewoners
tcker verschrikkelijke herinnering vast.
Vertel me dat, oom 1 vroeg Koenraad.
Laat ons dan een kleinen omweg over
La Maxe, zoo heet dat dorp, maken, antwoordde
de generaal. Dan kan ik u tegelijk het tooneel
van de treurige gebeurtenis toonen. Ik zelf
ben daar sinds niet meer geweest, hoewel ik
bijna twee jaar reeds in Metz ben Maar ik
ben er zeker van, dat ik de plaats weer her
kennen zal.
De miters gingen van den straatweg af en
volgden een zandigen, door eenvoudige hek
kens begrensden landweg, die hun in nauwlijks
een kwartier naar het vriendelijk, te midden
van velden en hoven gelegen, La Maxe bracht
Koenraad was verbaasd over de aardige, deels
geheel nieuwe woonhuizen en herbergen van
bet afgelegen gehucht. In de Lotbaringsche
dorpen treft men anderB gewoonlijk slechts
oude gebouwen, welker grauw gepleisterde
muren met slechts weinig vensters, een zeer
onaangenamen indruk maken. La Maxe ge
leek meer een vriendelijk Duitsch dorpje met
2ijne huizen van roode tegelsteenea, de helder
blinkende vensters en de door geen booge
muren ingesloten tuinen.
Gy zijt verbaasd dat deze plaats er zoo
uitziet? zei de generaal lachend. Hier kan men
inderdaad bet woord des dichters aanhalen
»Nieuw leven groeit op de oude puinhopen
Want La Maxe is gedurende bet beleg vaD
Metz in asch gelegd, maar de Duitsche regee
ring beeft de menschen schadeloos gesteld
zoodat het bun mogeiyk werd, bun gehucht
schooner dan het vroeger was weer op te
bouweD. En weet ge, wie de brandfakkel in
dat vredige dorp geworpen heeft?
De eigen inwoners?
Neen. Ik zelf, mijn jongen.
Ja, ik in eigen persoon, dat wil zeggen
myne compagnie, maar ik heb er 't bevel toe
gegeven. Hoor slechts La Moxe lag tusscben
onze en de Franeche voorpostenlinie, welse
laatste daar by de gehuchten La Maison-
Rouge, St. Eloy en La Grage aux Danes was.
De FranscheD beproefden vaak onze voor
posten en veldwachten te verontrusten en in
La Maxe, vooral in een kleine, eenzame
boerenhoeve, die La Petite Maxe heette, vasten
voet te krygeu. Bijna iederen nacht had een
verontrusting van onze voorposten plaats,
kleine gevechten moesten geleverd worden,
waarin nutteloos menschenleveuB werden op
geofferd. Eu al die ondernemingen richten zich
tegen 't dorpje La Maxe. 't Was derhalve den
bevelhebber niet kwalyk te nemen, dat hj,
dat hinderlijk dorpje wilde vernietigen.
Er werd besloten, het dorpje te laten
afbranden, opdat de FranBchen bet niet langer
als steunpunt konden gebruiken. De uitvoe
ring van dit bevel werd my opgedragen. Ik
was juist niet zeer in mijn schik met dat be
vel, want bet is geene aangename zaak, vre
dige bewoners de huizen boven 't hoofd ai te
branden. Maar 't bevel moet gehoorzaamd
worden.
In eene stormachtigen donkeren September
nacht rukte ik uit met myne compagnie, die
van allerhande brandbare materialen, pek
kransen enz. voorzien was, naar het in diepe
mBt liggende La Maxe, omsingelde bet dorp
zond een gedeelte van myn volk, om op den
vijand te letten en begaf my naar den bur
gemeester van de plaats, dien ik nit een diepen
slaap motst wekken om hem de treurige
tijdiDg mee te deelen dat zijn dorp verbrand
moeBt wordeü. De burgemeester, een onde
grijze boer, beproefde mij door smeeken te
bewegen van dit plan af te zieD. Natnarlyk
kon ik aan zijn wensch niet voldoen. Ik ver
zocht hem, aan de inwoners mee te deelen
dat binnen een nnr de buizen ontruimd moesten
zyn. In verder liggende dorpen konden de
inwoners een onderkomen zoektD. Na verloop
van een nar zon bet dorp aan de vier boeken
in brand gestokeD worden. Ge kart a het ge
jammer der inwoners voorstellen, die zooveel
mogelyk ban goed zochten te redden. Ik moest
alleen aan mijn plicht denken om doof voor
bnnne smeekingen te blyveB. Om er een eind
aan te maken, gaf ik bevel de brandmaterialen,
pekkransen, fakkels enz in de huizen en
schuren te werpen. Na eenige minuten flik
kerden op verscheidene plaatsen de vlammen
die, door den wind aangewakkerd, zich in
korten tijd over het heele dorp uitstrekten.
Daar kraldèn in de richting van La Petite
Maxe schoten. Myn volk was aangevallen en
ik reed snel naar La Petite Maxe, om mij
van den stand van 't gevecht te vergewissen.
De Franschen drongen in dichte zwermen op
ons in. Zelfs zwaar geschut brachten zy in 't
gevecht en krakend sloegen do granaten in
het ongeschonden gebouw Petite Maxe, waar
uit mij een man en eene vrouw jammerend
t8gemoet kwamen.
Red ons, red ons kind, commandant
smeekte zy met uitgestrekte armen. Onze
dochter, onze arme dochter, haar man is te
Metz by 't leger.... zy is voor eenige dagen
moeder van een meisje geworden... red ons
commandantSteeds veelvuldiger sloegen de
granaten in het ongeschonden gebonw Petite
Maxe waarvan het dak reeds in brand stond.
Om de lieden gerust testellen, zond ik eenige
mannen in 't hnis waar de joDge moeder lag.
Op haar bed liggend, met haar kind in de
armen, werd ze door de soldaten uit het bran
dende huis gedragen en op mijn bevel naar
Sint Remy gebracht. Het hevige uitbreken
van 't gevecht nam my daarop in beslag, de
naastliggende veldwachten van onze postlinie
mengden zich ook in 'tgeveoht, de Franschen
werden teruggeslagen, en wy trokken terng
het ongelukkige dorp aan zyn lot overlatende
welks brandende puinhoopen, den omtrek met
een akelig lioht overgoten. Het geschut van
Plappeville en St. QueDtin koos zich 't bran
dende dorp, waar men een hevigenstryd ver
moedde tot mikpunt, granaat op granaat knet
terde in de vlammen toen de morgen begon
te aohemeren, was La Maxe een rookende
pninboop.
Een treurige herinnering, oom.
De oorlog is gruwelyk, hard. Dezen nacht
zal ik nooit vergeten Doch ziedaar 1 Dat
moet 't gebouw La Petite Maxe zyn, uit welks
vlammen men de jonge moeder redde, Hoe
netjes is 't weer opgebouwd 1 het schijnt een
herberg te zyn waarlyk, daar is't uithang
bord Herberg Ste Agathe. Daar gaan we een
glas wyn drinken.
Voor 't huis stond een oude lindeboom, in
welks schaduw eene tafel en eene bank stoD-
den, 't was een aanlokkende rustplaats. Men
genoot van hier een schoon nitzicht op de
Moezelbergen en op de stad Metz
Toen de ruiters het huis naderden, stond
eene oDgeveer 40 jarige vronw van de bank
onder de linde op, legde baren hniselyken
arbeid neer en kwam de officieren tegemoet.
Wenschen de heeren een glas wyn?
vroeg zij.
Zeker, jaffronw, Hebt ge Scy-wfon.
Neen, mynheer, wij schenken van ons
eigen gewas, uit onse wijnbergen by Lorey.
Maar ik denk, dat de heeren wel tevreden
zullen zijn.
Goed, goed, jntt'rouw. Breng ons dan
uwen wyn van Lorey.
Als ik me niet vergis, is deze vrouw de
jonge moeder nit 't jaar 1870, zegde degene-
raai glimlachend. Ik ben nieuwsgierig om te
weten, wat er van haar kind geworden is.
Op dit oogenblik trad een jong meiBie in
de landelyke kleederdracht der Lotharingers
uit *t hnis, en spreidde e8n helderen linnen
doek over de tafel. Verbaasd zagen de offi
cieren naar de slanke en toch krachtige ge
stalte van 't meisje, wier frisch gezicht, groote
blauwe oogen en welig donkerblond haar,
haar tot een knappe persoonlijkheid maakten.
Zyt ge de dochter des huizes, juffrouw
vroeg de generaal, die 't jonge meisje met
belangstelling beschouwde.
Ja, mynheer, antwoordde het meisje
lachend, waarbij oen rij kleine, witte tanden
te voorschijn kwam-
Eb hoe ond zyt ge, als ik vragen mag?
Twintig jaar mynheer.
Heet gij niet Madeleine
Inderdaad
Nu, dan kennen we elkaar, juffrouw...
Kent ge mij, mynheer? Ik herinner mij
niet...
Dat geloof ik wel, lachte de generaal.
Toen we elkaar leerden kennen, laagt ge
nog in de doeken. Het was in 't jaar 1870
nietwaar, toen waart ge nog zeer, zeer jong
maar ik herinner mij de kleine Madeleine
nog zeer goed! Wel waart ge toen niet hier
in La Maxe, maar in St. Remy, omdat nw
hnis verbrand was.
Ja en in datzelfde hnis te St. Remy woonde
een Duitsch officier, «lie u, kleine Madeleine,
heel dikwijls zijne avonturen verhaald heeft.
Welnu, ik ben de officier, die m t uwe moe
der en nwe grootouders te Saint-Rsmy in
hetzelfde huis woonde...
O, mijnheer, wij hebben u niet vergeten
Hoe blij ben ik, u te leeren kennen? Hoe
dikwijls heb ik gewenBcht, u te leeren kennen
om u te danken.
Maar myn kind, er is geen spraak van
dank.
Zeker, mijnheer.
Zij snelde hare moeder tegemoet, die jnist
met den w(jn nit 't hnis kwam.
Moeder denk eens deze heer hij
is de officier, die ons in 't jaar 1870 nit 't
brandende buis redde, die odb in St. Remy
zoo vriendelijk behandeld hoeft...
De vrouw liet van verrassing byna de flesch
en de glazen vallen. Snel zette ze die op de
tafel en, eer de generaal het kon verhinderen,
had ze diens hand gegrepen en aan bare lip
pen gedrukt.
(Wordt vervolgd.)
