pfuinaier 97
Zondag 1 December 1912
35 Jaargang
Tweede Blad,
Voor St. Nicolaas.
Prachtige keuze in
Prentenboeken
en Leesboeken
Firma WED. HELEN
LANDBOUW.
De Balkan-Oorlog.
Advertentiën
ADR. APPELS.
voor kinderen van
iederen leeftijd bjj.
Waalwijk.
SUNLIGHT
Oostenrijk e i Servië
Zouterij en Rooker j.
OGGENBLJKKEN OM UIT
te blazen Zijn alleen mogelijk
wanneer Sunlight Zeep wordt
gebruikt. Zij bespaart tijd
want
de zuiverste zeep doet het werk
De Weide ia den Herfst.
Al heeft men het ia sommige streken
in den herfst nóg zoo druk met de aard
appels, suikeibieten enz, toch mag men
de weide niet vergeten. Zij eischt in dit
jaargetijde een bijzondere zorg. Zooals
ge weet, groeien er op een weide ver
schillende soorten van gras en klaver.
Van die grassoorten zijn heel wa', over
blijvende planten" b. v. het beemdgras,
het vlokgras, het zwenkgras, het rooigras
en nog meer andere. Deze gewassen,
die gedurende den zomer vele malen
van stengels en bladeren beroofd zijn
hebben heel wat voedsel aan den grond
onttrokken en moeten, oni vroeg in het
voorjaar vo'doende te kunnen opschieten
en weer krachtig te kunnen groeien, reeds
nu voldoende bemest worden. Zij hebben
dan weder gelegenheid om in stengels
en wortelstokken een voorraad op te
hoopen, die zij straks in het voorjaar ge
bruiken. Eigenlijk moet dan ook de
weide reeds in het najaar bewerkt en
bemest worden. Ik maak natuurlijk een
uitzondering voor laag gelegen weiden,
die in den winter onderloopen. Daarbij
kan de bewerking en bemesting tot nadeD
winter uitgesteld worden. Wat kan menbij
de normaal gelegen weiden voor den win
ter doen Wat bewerking aangaat, één
ding. Men ga, zoodra de beesten binnen
zijn, of als de weide voor het laatst ge
hooid is, met de egge over de welde en
slechte ze goed. De grond kan dan in
den winter eens goed opvriezen. Verder
kan men wat de bemesting aangaat, drie
diogen geven en moet men die ook
geven kalk, kali en phosphorzuur. Kalk
niet elk jaar. Op hooge weiden minder
vaak dan op lage, maar op alle
weiden moet men nu en dan toch eens
kalk geven. Kali geve men alle jaren.
In den herfst op zandgronden in den
vorm van kaïnietop andere gronden in
den vorm van 40% kalizout. Weiland,
dat nog niet met kali bemest is, kan men
met goeden uitslag 1200 K. G. kaïniet
per Hectare geven. Later brenge men
dit tot 800 K. G. per Hectare terug.
Van het 40% kalizout geve men resp.
500 K. G. en 300 K. G Ook het phos
phorzuur geve uien alle jaren b. v. in den
voim van thomasslakkenmeel of beender
meel- Een stikstofbemesting stelle men
uit tot het voorjaar. Wanneer de weide
zoo behandeld wordt in dit jaargetijde,
geeft zij den volgenden zomer honderd
voudig moeite en kosten terug.
De berichtgever van de Temps in
Weenen verklaart iu staat te zijn het
standpunt der Oostenrijksche regeering
als volgt te kunnen weergeven
In de eerste plaats is de regeering
verbaasd over den twijfel aangaande haar,
door daden gestaafde, verklaringen. Zij
heeft verklaard niets voor zichzelf te
willen en zij heeft als volgt bewezen,
dat zij dat eerlijk meende 1. heeft zij
het Sandsjak niet bezet. 2. heeft zij den
Serviërs vergund het Sandsjak te bezet
ten, 3. denkt zij er niet aan hun dat
bezit te betwisten, 4. heeft zij geenerlei
oeconomische eischen gesteld, 5. heeft
zij Servië geenerlei ultimatum gezonder,
6. heeft zij geen militaire betoogingen te
land of te water gehouden.
Voorts heeft de Oostenrijksche re
geering al den eersten dag gezegd,
wat zij niet wilde en daarvan is zij niet
afgeweken. Sedert 15 jaren heeft zij in
overeenstemming met Italië vastgesteld,
dat Albanië Turksch of Albaneesch
blijven zal. Aan dit besluit houdt zij vast.
Italië zou niet willen, dat Albanië Oosten-
ijksch werd, Oostenrijk niet, dat het
Italiaansch werd. Maar beide zijn het er
over eens, dat het Albaneesch moet
blijven. Ook te dezen aanzien stemmen
de handelingen en de verklaringen der
Oostenrijksche regeering overeen.
Ten derde erkent de Oostenrijksche
regeeriag het succes der Serviërs wel
en legt zij zich neer bij de gevolgen, hetzij
een gebieds vergrooting voor Servië, hetzij
het maken van nieuwe toegangen voor
Servië naar zee. Wat het eerste punt
betreft geeft Oostenrijk toe, dat Servië
Oud-Servië en het Sandsjak behoudt. Wat
het tweede punt betreft, Oostenrijk wil
Servië toestaan le. een uitweg naar de
Aegeïsche Zen onder zijn souvereiniteit
2e 'n politieken en economischen toegang
ergens in Montenegro, wat begunstigd
wordt door het bestaan van den Balkan-
jond, 3e een gewaarborgden econo
mischen uitgang en eeolg punt aan de
Dalmatlsche kust op Oostenrijksch gebied
4e- zulk een toegang aan de Albaneesche
cust.
Oostenrijk wil van een toegang over
land naar de Albaneesche kust niets weten
ten eerste wegens de Oostenrijksch-Ita-
liaansche afspraak en de belangen welke
deze vertegenwoordlgt, ten tweede we
gens de practische onmogelijkheid den
uitgang dwars door Albanië in te richten,
zooals Servië wenscht en dien te be
schermen, zonder voortdurend onlusten
uit te lokken.
vrede zeer zou vergemakkelijken, maar bonden. Ook het gewone Kerstfeest voor I derlaag gelegd hadden. Er werd
officieel is daarvan nog niets bekends, het dienend personeel der hofhouding en Dajaks gedood. Hun geweren werden
kinderen zal dat iaar als voorheen
De houding van Servië.
In een bericht uit Weenen wordt
verder geconstateerd, dat van de zijde
van Servië niet de minste tegemoetko
ming te bespeuren is tegenover het
standpunt van Oostenrijk-Hongarije, in
tegendeel, dat nog in de laatste dagen
minister Paisjitsj verklaard heefd dat Ser
vië niet slechts één doch drie havens
met het daarbij behooreude achterland
geëischt heeft.
Verder bewijst de naar verondersteld
wordt thans reeds plaats gehad hebben
de bezetting van Durazzo door de Ser
viërs, dat zij nog steeds bij hun eischen
blijven, en dat zij niet aan het wanke
len te brengen zijn, al is er niet één
groote mogendheid die de aanspraken
op Durazzo als rechtvaardig erkennen
zal. In deze omstandigheden is het moei
lijk, het optimisme zoover te laten gaan,
om te veronderstellen, dat de crisis
spöedig een vredelievende oplossing
krijgen zal.
Oostenrijk neemt maatregelen
Heden zal de Oostenrijksche regeering
drie voorstellen bij de Kamer indienen
die snel afgedaan moeten worden. Deze
voorstellen betreffen le. De verzorging
van vrouwen en kinderen van onder de
wapens geroepen reservisten2e het
verzorgen van paarden voor militaire
doeleinden het verleenen van onderdak
aao gemobiliseerde troepen.
De Grieken
Het Westelijk eskader der Grieken
heeft het nabij Walona gelegen onbe
woonde eiland Saseno bezet, dat inder
tijd met de andere Jonische eilanden
aan Griekenland was afgestaan, maar in
vergetelheid was geraakt en dat de Tur
ken toen maar ingepalmd hadden.
Op Chios hebben de Giieksche be
zettingstroepen het blijkbaar te kwaad
met het Turksche garnizoen. Sedert drie
dagen moet er gevochten wordeo en
zooveel mogelijk neemt ook het Griek-
sche eskader aan de beschieting deel.
Bij Kaiar hebben de Grieken de Tur
ken verslagen. De laatsten zouden 7
kanonnen, 500 gevangenen en 1200 doo-
den verloren hebben, althans volgens
een telegram uit Saloniki, dat natuurlijk
van Grieksche herkomst is.
De onderhandelingen.
Nog altijd weet men niets stelligs om
trent de aan den gang zijnde onderhan
delingen over een wapenstilstand en den
vrede. Men hoopt, dat de Bulgaren den
eisch tot overgave van Adrianopel zul
len laten vallen, wat het sluiten van den
De Turken hebben ook de hoop op het
behoud van Saloniki nog niet opgege
ven, doch de Grieken zullen deze plaats
zoo gauw niet loslaten. Ook Dedeagatsj
willen de Turken behouden. Naar ver
luidt zouden zij de toekomstige grens
willen laten loopen over Saloniki en Kirk
Kilisse, beide steden inbegrepen. De
verbonden Balkanstaten moeten echter
voor een grenslijn Enos-Saraj-Midia zijn.
Aan de Tsjataldsja-linie.
De correspondent van het Berl. Tage-
blatt te Constantinopel had gisteren een
onderhoud met een diplomaat van een
groote mogendheid. Volgens hem heeft
de oorlog beslist een ander karakter
aangenomen. Iedere dag komt het Turk
sche leger goed te pas. Iedere dag
brengt massa's versche Aziatische troe
pen. Bovendien worden de versterkingen
van Tsjataldsja zóó in orde gemaakt,
dat zij bijna niet in te nemen zijn. De
cholera in het leger is, tengevolge van
de koude en de betere sanitaire maat
regelen, aan het afnemen, en de tot nu
toe zeer gebrekkige verpleging is, ten
gevolge van den korten afstand van het
front tot de hoofdstad normaal geworden.
De soldaten eten voldoende en zijn veel
energieker dan vroeger.
De onderhandelingen bij Tsjatalnezje
duren voort. Opnieuw loopen geruchten,
dat er een wapenstilstand tot stand zou
gekomen zijn.
Het eerst legengeprokeo bericht, dat
de Serviërs te Doerazzo zijn aangekomen,
is nader bevestigd. Zij hebben die plaats
zonder verzet genomen.
Aan de inneming van Dibra, het laatste
bolwerk van de Turken in Macedonië,
door de Serviërs is een verwoede strijd
voorafgegaan.
Twee Turksche regimenten, behoord
hebbende tot het garnizoen van Monastir,
hebben zich aan de Serviërs overgege
ven
Tusschen Dede Agotsj en Dimotika
hebben zich twee divisies Turksche redifs
aan de Bulgaren overgegeven.
De Grieksche vloot in de Adriatlsche
Zee heeft het onbewoonde eiland Seseno
voor golf van Walona bezet.
de kinderen zal dat jaar
plaats vinden.
De kostbare geschenken, die bij deze
gelegenheid aan de leden van de hofhou
ding en het bedienden-personeel worden
aangeboden, zijn voor een niet onaan
zienlijk deel reeds aangekocht. En de
Koningin heeft ook reeds een keuze ge
daan uit de prachtige verzameling van
kunstwerken die voor St. Nicolaas- en
Kerstfeest in onze groote Kon. Bazar zijn
bijeengebracht en die, vooral bij de
schitterende verlichting van dat établis
sement, sedert Donderdagavond, de
Haagsche chique daarheen trekt.
Onder de prachtige zaken, die H M.
heeft aangekocht, behoort o. a. een fraai
beeldje, Jezus voorstellend op 12-jarlgen
leeftijd, luisterend naar de schriftgeleer
den, een meesterwerk van Raoul Laroche-
Verkiezing district Goes.
Volgens de »Goesche Ct is de met
den dag grooter wordende verwarring in
de coalitie oorzaak, dat de heer De Sa-
vornin Lohman zich opnieuw in het dis
trict Goes beschikbaar zal stellen.
Indien hij bedankte, zou er in het
district een strijd ontbranden tusschen
de Kerkdijken. Tal van leden der Ned.
Herv. Keik zijn niet te vinden vooreen
antl-rev. candidaat.
De nieuzve goudenvijfguldenstukken.
De minister van Financiën heeft gis
teren een zeker aantal der nieuwe gouden
vijfguldenstukken vóór deze nieuwe munt
weldra in omloop zal worden gebracht,
onder de leden van de Tweede Kamer
en op de perstribune ter bezichtiging
doen rondgaan.
De weerschijn die door den glans van
het nieuwe goud over dit geldstuktje
speelt is eenigermate een beletsel om
de daarop aangebrachte beeldenaars dui
delijk in het oog te krijgen. Draait men
het echter zóó dat die glinstering er niet
op valt, dan vertoonen èn het borstbeeld
der Koningin op de voorzijde èn het
rijkswapèn met de koninklijke kroon op
de keerzijde zich in een kunstvol afge
werkt relief.
De volmaakte en fijne afwerking dezer
figuren alsmede van de andere muntken-
merken zooals de geparelde ring en de
gekartelde rand wijzen er op hoe de
stempelsnijkunst de moeilijkheden heeft
weten te overwinnen waarmede gepaard
ging het op veel verkleinde schaal gra-
veeren van de beeldenaars, opschriften,
versieringen enz. binnen het kader van
18 milimeters middellijn voor deze nieuwe
muntsoort vastgesteld.
Het nieuwe halve gouden tientje ziet
er keurig, beter gezegd coquet uit en
belooft in het gebruik zeer geriefelijk te
zullen worden terwijl te verwachten is
dat de invoering van deze muntsoort in
een bestaande behoefte zal voorzien.
H. M. de Koningin.
Men leest in de Haagsche Kroniek
der >N. Gron. Ct.«
De Koningin gaat thans weder geregeld
uit en verheugd zich in een zeer goede
gezondheid. Het plan is dan ook om dezen
winter ten paleize meer muzikale en an
dere hoffeesten en bals te geven evenwel
niet vóór Nieuwjaar. De groote receptie
in de eerste dagen van Januari zal de rij
der hoffestiviteiten als gewoonlijk openen.
Alleen zal de gebruikelijke viering van 't
Kerstfeest ten paieize voorafgaan, doch
dat is meer een half-kerkelijke plechtig
held in intiemen kring, al is een aange
naam samenzijn rondom den Kerstboom
met aanbieding van geschenken, aan ver-
Tariefwet.
Door de firma's de N.V. Houthandel,
voorh. William Pont te Zaandam; de
N.V. Houth. voorh. Altlus Co. te
Amsterdam; de N.V. Houth. voorh.
Bontekoning Aukes te Amsterdam
de H.V. onder de firma Boot Co. te
Amsterdam; de H.V. onder de firma
Van Wessem Co. te Zaandam, allen
iDporteurs van gezaagd hout, de N.V.
Houth. voorh G. Alberts Lzn. Co. te
Middelburg en J. Dekker Jzn. te Zaan
dam, is aan de Tweede Kamer een adres
gezonden, waarin verzoóht wordt het
onder no. 302 lett B. voorgestelde recht
op gezaagd hout niet goed te keuren.
De Ambulance voor Turkije
Reuter seinde gisteren uit Sofia.
De Nederlandsche^ambulance, bestaan
de uit een twintigtal personen, kwam
heden per extra-trein hier aan met vijf
wagons materi el voor den gezondheids
dienst en met serum tegen de cholera.
De reizigers werden verwelkomd door
de Koningin.
Op verzoek zal morgen de ambulance
weer vertrekken en wel naar Ischatald-
scha.
Iets voor onze Industrie om le onthouden.
De oorlogscorrespondent van de N.
Rott. Ct. aan Bulgaarsche zijde, Jhr. Ram,
schrijft o. m. aan zijn blad
>Vooreerst iets dat mij gedurende
miju verblijf In dit land meermalen trof
Bulgarije kent bijna geen Hollandsche
producten. Enkele Hollandsche sigaren
heb ik hier gero«kt gekocht in Oud-
Zagora en Hollandsche tulpen gezien.
Waarom vind ik hier geen Hollandsche
conserven Mijn jeugdige landgenoot
Fabius bracht er eenige mede, die da
delijk een zoo grooten bijval vonden,
dat een Bulgaar mij het adres vroeg en
het voornemen deed kennen er een de
pot van te stichten te Sofia. Hij noemde
ze beter dan andere die hem bekend
waren. De firma die ik bedoel kan hier
grooten aftrek vinden. Er zijn zooveel
meer Hollandsche producten, die hier
stellig gewild zouden zijn. Ligt het er
aan dat wij hier geen beroepsconsul
hebben De heer Mirkowltsj, onze con
sul-honorair hier, is een uiterst beleefd
en welwillend man, doch geen Hollan
der, hij spreekt noch leest onze taal en
is dus niet de aangewezen man om de
aarzelende Nederlanders aan te sporen
of den weg te wijzen naar hier. En toch,
Bulgarije gaat een groote toekomst te
gemoet. Wie hier met sollede waar op
de markt komt, heeft een ruime kans
om aftrek te vinden. Men ziet het aan
de automobielen."
Jhr. Ram is gaarne bereid na zijn te
rugkomst inlichtingen te verschaffen.
Wij meenden goen te doen t boven
staande onder de aandacht onzer fabri
kanten te brengen; zij kunnen dan tijdig
hun maatregelen nemen, daar er voor
onze industrieën ook wel iets te doen
zal zijn. Export toch is de weg 1
Van Borneo.
De correspondent van de >Tel.> te
Batavia seint heden
Onze troepen ontdekten in het Lan-
daksche Borneo dat Dajaks zich in hln-
Dajaks gedood. Hun geweren werden buit
gemaakt.
Leger en Marine.
De minister van Oorlog heeft bepaald,
dat bij de indeeling van de miliciens
van de lichting 1913 aan de infanterie
zullen worden toegewezen zij, die het
hoefsmidsvak uitoefenen, alsmede zij die
bedrevenheid bezitten als chauffeur, mo-
torrijwieler of rijwielenhersleller.
Van de lotelingen, die in Maart bij de
regimenten huzaren worden ingelijfd,
worden 65 man bestemd om bij het
romontedepöt te Millingen te worden be
last met de paardenverzorglng. Zij moe
ten afkomstig zijn uit gemeenten gelegen
in de vorderingsdlstrictcn. De overigen
zijn bestemd om te worden opgeleid tot
officierspaardenoppasser.
Hoogste bekroning.
Het is ons een genoegen te kunnen
melden, dat de firma H. Bogaarts
Co. te Boxtel, die met hare peintures
reeds zooveel onderscheidingen mocht
behalen op de tentoonstellingen, waar
van we o. a. memoreeren die te Amster
dam, Brussel, Arnhem Luik, Parijs en
den Haag, thans wederom op de inter
nationale tentoonstelling te Rome, de
allerhoogste onderscheiding verwierf nl.
>den Grand Prix met gouden medaille
daarenboven onder aanbieding van geluk-
wenschen der jury. Ongetwijfeld zal dit
schitterend succes er het zijne toe bij
dragen om dèn goeden naam der firma
op artistiek gebied nog te verhoogen.
Ook wij voegen onze gelukwenschen
bij die der jury
De Katholieke Illustratie
van deze week bevat de volgende
PLATEN: H. M. Koningin Wllhel-
mina op een wandelrit in het haagsche
bosch. Een redding op Zee. Canalejas
op zijn doodsbed. Z. E. Kardinaal van
Rossum. Een..hondenvleeschslagerij in
Duitschland. Een tooneelstuk uitgevoerd
door blinden. De begrafeois van Jhr.
Gevaerts van Simonshaven. EenRoomsch
feest te Drunen. Bij het 60-jarig feest
der AartsBroederschap van de H. Familie
in de kerk der EE PP. Redemptoristen
te Amsterdam. Uit het hartje van Bra
bant (4). Kijkjes van den Balkan en de
Balkan oorlog (13). W. van Hasz. Het
vertrek der Nederlandsche ambulance
voor Turkije uit 's Gravenhage.
TEKST. Straf van Caesar. Verkeerde
keuze (vervolg). Nalezing op het Euch
aristisch Congres. Van onzen Oorlogs
correspondent. Het verlovingsfeest (ver
volg). Hoe het met het socialisme van Van
Sommei afliep. Bij de platen. De gebro
ken pijp. Plicht voor alles (vervolg).
Rebusoplossingen. Correspondentie. In
houdsopgave.
Eerste Waal wij ksehe Spekslagerij
Dagftlyk* verkrijgbaar
.VERSCH en GEROOKT
alleen in eerste klas kmajiteiteu.
ZEER FIJNE éEDIENIÜe..
HYGIËNISCH INGERICHT.
Beleefd aanbevelend,
Groote Straat 142, nabij de Markt.
WAALWIJK.
V
het Zuiden.
iüfeüT
m- - - - - m i m v'
