Summer 21 Donderdag 13 Maart 1913 36e Jaargang Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Waalwiiksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen Eerste Blad. De Katholieke Beweging, EWROKEN! )it nummer bestaat uit TWEE bladen FEUILLETON. br De besliste zuiverheid, van Sunlight maakt ze voor [fijne kant en fijn linnen de, uitsluitend betrouw bare Zeep. Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO. - LAAT UW ZEEP SUNLIGHT ZIJN' P De Echo van het Zuiden, H'aalwpsche en Langstraatsclie Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond, abonnementsprijs per 8 maanden f0."5. Franco per post door het geheele ruk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden ens., franco te zenden Uitgever. aan den UITGAVE: Advertbntikn 1—7 regels f 0.60 j daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeeUge contracten gesloten. Reclames 16 cent per regel. r li. Ten allen tijde hebben de kerkelijke odgeleerden het wonderbare aanpas- Dgsvermogen der Kath. Kerk bewon- erd. Daarom zal de Kath. Kerk zich ook aopassen aan de omgeving en het ka- akter van den modernen mensch. 't Is waar de mannen van het integraal- utholicisme beschouwen de Katholieken an den ouden stempel wel als diep ge- oovig en die ook gaarne en met liefde iiiigen voor het boven hen gestelde ezag (applaus) doch die geen gebruik illen maken van hun verstand om kennis e nemen van het modernisme. Dwaas- eid is het en zal het blijven als die katholieken, welke in dag- ea maand- VaB jjDE ECHO VAN HET ZUIDEN." 9) Kom, zegde' Henri op dringenden toon ot den kapitein, terwijl Gonvain zich reeds lir>»s op weg naar bet hospitaal had begeven, daartoe zullen wij hier nog langer waohten, b wij toch niet kunnen helpen Larocbe wierp een blik vol deernis op den ;ewonde, uit wien alle leven reeds scheen weken te zijn en volgde zynen vriend, die e kampplaats reeds had verlaten zonder ver- er naar zijn tegenstander om te zien. Een weinig medelijden met den onge- nkkige zon van uwe zyde niet misplaatst n geweeBt, zegde de kapitein op een toon rol verwyt, toen bij zijn vriend had ingehaald. Wat zoudt gij dan gewenscht hebben, twoordde Henri, terwyl by do schouders kaalde. Gjj hebt toch gehoord dat de dokter nae hulp niet verlaogde. Kan mijn medelyden len gewonde het leven redden oi hem gene- bg aanbrengen Gelooft gij dat hy medelyden toet my zou gehad hebben, als ik door zijn kogel getroffen was En heeft hij zichzelf dit lot niet op den hals gehaald? Dat alles geef ik toe. Dan moet gij ook toegeven, dat ik niet erplicht was een deelneming te huichelen, die niet gevoelde. Ik weet hoe innig die man ij haatte om een kleinigheid waarby ik het echt aan myne zijde had. Met dien haat vervolgde hy my, om ray tot een tweegevecht te dwingen en dezen strijd aanvaardde hij met et stellige voornemen, mij te doodeD. Zondt ij liever gewenscht hebben dat ik daar lag. Drommels, hoe kant gij zooiets vragen riep de kapitein wrevelig. Zoo buitengewoon veel belang stel ik in den gewonde niet, want ik ken hem niet, maar voor zijnen getuige heb ik alle hoogachting. M. Benoit Gouvain bladen schrijven, bij ontwikkelde leeken, dokters en apothekers, rechters en advo caten, hoogleeraren en professoren, in- dustrieelen en kooplieden, die het bewust zijn in zich ronddragen van een eigen kijk op de zaken, den geest van het Katholieke geloof wakker willen houden en de liefde voor de Kerk willen aan- kweeken, door h:t kerkelijk gezag als een boeman voor te houden, wien het stroo uit de opgevulde kleeren steekt. Bij al het geschrijf over het gevaar van het modernisme zou het gevaar van het middeleeuwisme wel eens uit het oog kunnen worden verloren. De moderne mensch is geen middeleeuwer en kan het ook nimmer worden. Spr. herhaalt, dat de rechtmatige vrij heid steeds door de besten van ons zal worden opgevorderd als een heilig recht. Verschil van Inzicht, bestrijding van een meening, die men verderfelijk acht, is op ale gebied geoorloofd en gewenscht. Wie den tegenstander het recht ontzegt, op le komen voor meeningen, die hem dier baar zijn en die de macht bezit hem den mond te smeren, krijgt den vrede en de rust van het kerkhof, waar niet zijn tegen standers maar hij zelf en zijn vrienden zullen begraven worden. Wie overal modernisme zoekt, zal ten slotte slechts fossielen vinden. Waar men de vrijheid verkracht en de beste bedoelingen in verdenking wil brengen, daar doodt men de werklust dergenen, die niet geroepen zijn om voor- geteekende patronen uit te knippen, maar die zelf als van nature hamer en beitel ter hand nemen om uit hethardegesteente levende gestalten te doen voortkomen. Verkrachting van die vrijheid, die vooral ons Zuid-Nederlanders zoo dier baar is, leidt tot verloochening der in- tellectueelle eerlijkheid. Waar zelfs het overluid denken durven, geldt als verzet tegen de kerkelijke overheid, daar gaan de besten van ons, die hun hart niet met driedubbel staal omslagen hebben zich terugtrekken in de woestijn. Die vrijheid mag nooit ontaarden in losbandigheid. Hooge eerbied voor het gezag kenmerkt den echten zoon der oude Moederkerk. In deze moderne wereld is een recht matige zelfstandigheid een elsch van den tijd. De meeste menschen moeten op is een eerlijk man. En een ryk man 1 spotte Henri en voor het geld moet ieder rich bnigen. Zij waren thans by de Porte-Maillot, woar hen het rijtnig wachtte, waarmee zy waren gekomen. Als nn ons geheim maar bewaard blijft zegde Henri met een bezorgd gelaat, toen zy ingestapt waren. Heb daarvoor geen vrees, antwoordde Larocbe, Gonvain zal zwygen en de dokter is op onze hand. Zegt hy dat hier eenen zelfmoord heeft plaats gehad, dan zal niemand er aan twyfelen. Maar als Gonvain aan de familie of aan vrienden van den gevallene de waarheid meedeelt Aangenomen dat hy dit deed, welk gevaar zou dan daar voor n inliggen Waar geen aanklager is, is ook geen rechter. Veronderstel eens dat de vader of een vriend naar Parys kwam om mij aan te kla- gen Dit zal Gonvain hnn stellig afraden, maar als zij het toch deden, dan zc"_i 't gè- recht er waarschijnlijk geen gevolg aan geven- De politie nypt gaarne een oog toe, wanneer het geene politieke of strafrechterlijke misdaad is dit is eene eerezaak en wat geeft men hier om een menschenleven Het zou mij hoogst onaangenaam zijn, als ik Parijs moest verlaten, zegde Henri Da- tachel, die eene sigaar had aangestoken en welbehagelijk in de knssenB van het rytnig was gedoken, maar toch zou ik dat onverwijld doeD. Wees volkomen gerust! viel de kapitein hem in de rede, ik zelf zou u aanraden te vluchten, als ik niet volmaakt zeker van myne zaak wsb. Wat mijn vriend, de dokter zegde, heeft allen twijfel bij mij weggenomen, Nu, dan wil ik ook al die onaangename gedachten van mij afzettenantwoordde Llenri. Daardoor mag vandaag onze vreugde niet verstoord worden Gij wilt dos ook niet afzien van het voorgenomen uitstapje naar Versailles Om welke reden Hm, bet moet toch altijd eene pijnlijke gedachte zijn, iemand te hebben doodge— hun eigen beenen loopen, daarom moet men ze leeren loopen en zij zullen bij het struikelen ook beter weten op testaan. Geeft men geen vrijheid, dan dreigt het gevaar, dat men niet een enkel schaap, maar geheele kudden verliest, waarvan het verleden de voorbeelden geeft. Altijd zal het spreekwoord gelden wie het gevaar zoekt, zal er in vergaan. Maar willen wij onze menschen katholiek houden, dan moeten wij hen die gevaren leeren, waarin zij zullen moeten leven en welke zij zullen moeten trotseeren. Geen enkele kerkelijke wet gebiedt ons een anderen Mozes te vragtn om hel katholieke volk naar de woestijn te leiden. Trekken wij onze troepen terug van de plaatsen, waar de aloude strijd tusschen goed en kwaad nu op z'n hevigst woedt, waar de toekomst van een heel volk kan beslist worden, zooals nu in Zuid-Lim burg, en paaien wij ons dan met de valsche geruststelling, degenen, die aan onze zorgen zijn toevertrouwd in veilig heid te brengen achter onze eigen wallen, dan verzaken wij onzen plicht als christen en zijn wij als degenen, die het koren in de schuren bewareü, maar het koren dat op de akkers opgroeit, laten verloren gaan. Een stormachtig applaus loonde spr. voor dit eerste deel zijner rede. In het tweede deel zijner rede herin nerde spr. er aan, dat vroeger de men schen als 't ware als in kudden leefden. De een liep met den ander mee. Nu de wereld zoo vol gevaren is, voelt de mensch zich eenzaam. De moderne mensch, zelf op jeugdigen leeftijd, moet zelf het leven in, zonder dat een vader, moeder of priester hem volgen kan. Wanneer geen echt katho lieke opvoeding in familiekring, school patronaat gezorgd heeft voor zelfstandige karakters, die weerstand kunnen bieden aan de gevaren, zijn die menschen ver loren. Sprekers opwekking tot zelfstan digheid sluit niet uit de diepe overtuiging, dat de ontwikkeling van het verstand alleen, zonder staling van den wil, nooit baten zal. Deugd is geen kwestie van verstand. Zonder godsdienst is alles larie. Als er ééne instelling is, die echt modern is omdat zij beantwoordt aan de eischen van den tijd, dan is het >t retraitehuis, waar de leeken, enkele schoten Hebt ge dat in den oorlog ook onder vonden O, dat is geheel iets anders Volstrekt niet; ik moest hier toch ook mijn leven op het spel zetten Kon ik op dit oogenblik niet eveneens een lijk zyn? Hy beeft immers niet anders gewild? bij heeft my gedwongen op hem te schieten, voor de gevolgen kan mijn geweten mij niet aanklagen, want bet lag niet in myne bedoeling hem te dooden. Kom, waarde kapitein, laat ons toch niet zoo gevoelig zijn, straks aan het ontbijt zijn wij de zaak reeds weer vergeten. De kapitein draaide de punten van zyn kne vel op en langzamerhand verdween de som bere schaduw van zijn voorhoofd. De gedachte aan het ontbijt scheen hem weer in opgewekte stemming te brengen. Das, heden zal het beslissende woord gesproken worden? vroeg hy, terwyl hij weer een schertsenden toon aansloeg. Dat weet ik nog nietals de gelegen heid zich daartoe aanbiedt, zal ik er gebruik van makeD. Doe gy mij nu slechts het genoe- gen Madame Colombe bezig te houden, zoodat zy geen spaak in 't wiel kon stekeD. Dat wil ik gaarne doen, aangenomen natuurlijk dat zij zich door mij wil laten bezighouden Zij zal opgetogen zyn haren ouden vriend weer te zien In die veronderstelling zoudt gy u kun nen bedriegen Mevrouw Colombe kon wel eens besloten zijn wedowe te blijven, teneinde na het huwelijk harer zuster de buishouding haars vaders geheel naar haar eigen goedvin den te kunnen besturen... In dat geval zal zy een huwelijk van Hortense wenschelyk achten. Daarom zou ik u ook aanraden alles in het werk te stellen om de vriendschap van Mevrouw Colombe te winnen. Ik vrees dat mij dit nooit zal gelukken, zegde Henri Datacbel. Als de oudere znster u niet genegen is, zult gij misschien nog wel eenige moeilijkheden te overwinnen hebben, maar daar Hortense de lieveling baars vaders is, behoeft gy toch niet te vreezen, dat nw aanzoek zal stniten op dagen, afgezonderd van de gejaagde wereld, zich de groote vragen stellen wie ben ik en waar ga ik heen Als de mensch ooit behoefte had aan het Hemelsch Manna, dan is het thans en het is dan ook begrijpelijk, dat de H. Vader allen opwekt zich aan deze bron te sterken. Spr. wil niet in bijzonder heden treden over de middelen om het gewone volk te ontwikkelen. Van allen geleeiden maken, is onmogelijk en er zijn ook heel wat mannen, die zich ge leerd wanen, maar 't niet zijn I Ter toelichting van 'het eerste deel zijner rede wil spr. nog verklaren, dat de opwekking tot zelfstandigheid niet uitsluit sprekers persoonlijke diepe over tuiging, dat misschien nooit het mensch- dom zoozeer behoefte heeft gehad aan leiding van boven als in deze dagen van groote verwarring. Maar een feit is het en blijft het, dat wanneer men de wereld tot kostschool wil inrichten, die wereld van groote mijnen en fabrieken, en men voor de naleving der zedewetten wil laten waken de priesters als surveil- lants van kostscholen, men bedrogen uitkomt. Voor hen, die niet erg hard leers zijn, bevat het verleden reeds aardige lessen. Spr. wordt niet gaarne misverstaan, al is hij overuigd, dat allen die hem per soonlijk kennen, weten dat hij op dit punt althans niets te wenschen overlaat. Maar waar in ons land zoo aardig wordt geschreven, wil spreker het volgende verklarenNoodzakelijk Is de leiding der Bisschoppen, maar ons eigen volk moet met eigen oogen leeren zien, hoe noodzakelijk de vermaningen zijn van den Paus, hoe de leiding der Bisschop pen onontbeerlijk is, dat de Kath. Kerk is de grootste godsdienstige en daarom de grootste sociale instelling, die de wereld ooit heeft aanschouwd en dat waar is wat in den Vastenbrief van den Bisschop van dit Diocees staat, dat het geluk niet alleen in rijkdommen moet worden gezocht, want dat, als we later niet goed terecht komen, dat alles ver loren Is. Er zijn terreinen, aldus zet spr. nader uiteen, waarop de priesters het Christen dom niet verdedigen kunnen en waar zulks de leeken moeten doen. Spreker heeft Indertijd eens verklaard; De wereld eene weigering van den onden heer Lachard. Op dit oogenblik stond het rijtnig stil voor hnnne woning in de me Rarabntean, vanwaar zy zich een paar uren later naar het buis van den juwelier begaven, om aan zijne nit- noodiging gevolg te geven. Henri Dutacbel was in eene zeer vroolyke stemming, de noodlottige nitslag van het twee gevecht scheen in zyne ziel niet bet minste leedgevoel te hebben achtergelaten en de ka pitein wilde dit onderwerp nu ook liever niet weer aanvoeren, maar hy nam ziek voor, zoo spoedig mogelijk naar den toestand van den zwaargewonde te vernemeD. De familie Lachard verwachtte de beide heeren reeds, die met gulle vriendelijkheid naar de buiskamer werden geleid, waar eene rijk voorziene tafel gereed stond. Margot was ook jegens den kapitein stil en teruggetrokken, zij scheen zich te hebben voorgenomen, hare jongere zuster onophoude lijk in het oog te honden. Dit bleef natuurlijk voor Hortense's scher pen blik niet onopgemerkt, doch zy nam den schijn aan alsof zij er niet op letteslechts nn en dan gaf zij hare ergernis hierover met een blik te kennen, betgeen dan door Margot met een spottenden glimlach werd beantwoord. Als gij bet eenigszins doen knnt, neem dan plaats in myn rijtuig, zegde Henri onder het ontbyt fluisterend tot het scboone meisje en Hortense knikte toestemmend, maar deze wensch zou schipbreuk lyden op Margot's waakzaamheid. In het eerste rijtnig stapten Lachard en de kapitein, nadat Margot daarin reeds had plaats genomen nauwelijks echter zat Hortense in het tweede of Margot verliet onmiddelyk het voorste rijtuig om bij hare znster te gaan zitten. Dat alles was zoo vlug gegaan, dat niemand tijd had gevonden tegen die verandering iet» in het midden te brengen. De beide heeren in het voorste rijtuig lachten, Henri èn Hor tense waren wel genoodzaakt zich zwijgend in hnn lot te schikken. Zijt gij reeds lang met mynheer Dnchatel bevriend vroeg Lachard onder het ryden. Op den dag van zijn aankomst teParijB leerde ik hem kennen, antwoordde do kapitein, wordt door het volk geregeerd. Om die uitspraak is hij een simonist genoemd, trouwens hij heeft al alle listen op zich toegepast gezien. Maar wanneer men geen gift wil zuigen, zal men moeten toegeven, dat deze uitspraak niets is dan een waarheid als een koe. De pers b.v.b. is voor een groot deel In handen van leeken, zij wordt wel eens de 6e of 7e Mogendheid genoemd- De wereld wordt niet door kanonnen, doch door ideën beheerscht. In onze dagen is het vooral de dagbladpers, die de ideën verspreidt onder de groote schare van het volk. Wee hem, tegen wien de dagbladschrijver eene vijandige houding aanneemt, wee ook de Katholieke Kerk in die landen waar de pers haar vijandig is. De hooglanden der eigenlijke weten schap waar de bronnen en beeken ontspringen, die naar de vlakten en dalen vloeien, waar gestreden wordt de wilde strijd om het dagelijksch brood, waarom God ons heeft leeren bidden waren vroeger het terrein van den clerus, tegen woordig is de wetenschap ook voor een groot gedeelte in handen der leeken. Wee het menschdom, wee het volk, waar de mannen, die in wetenschappelijke tijdschriften of boeken schrijven, waar de dagbladschrijvers hun plichten verza ken en het behartigen der katholieke belangen overlaten aan den clerus. Wat vermogen de clerus, de Paus de Bis schoppen, als de katholieke leeken niet hun plichten begrijpen Wat baat het de Katholieke Kérk, als het volk opgevoed wordt in neutrale scholen wat baat het te spreken over drankbestrijding als gemeenteraden het drankmisbruik soms zelfs in de haod werkenwat baat het in de kerk te waarschuwen tegen de zedeloosheid, als bulten de kerk de leeken vrij spel laten aan schouwburgen, cinema's en barswat helpt het den priesters te spreken over christelijke naastenliefde en erkenning van het gezag, als de leeken- bestierders den geest van het volk ver pesten door slechte boeken, bladen en spotschriften van socialisten en anarchis ten Geen Koningin en geen Keizer be slissen over den aard van een school het bestier eener gemeente, het weren wy wonen in hetzelfde hnis. Thans wil het toeval dat ik als oud vriend uwer familie door zijn tnsschenkomBt beden aan dit nitstapje deelneem Waarom hebt gy n zoo langen tijd niet by ons laten zien Telkens had ik plan te komen, maar.... O, als men wil, dan kan men ook, beste kapitein, voornamelijk als men, zooals gy geene bezigheden heeft Ik zal myn leven beteren I schertste Larocbe, Dat zal ons allen zeer aangenaam zijn Ook madame Colombe? Zeer zeker, daaraan behoeft gy niet te twijfeleD. Margot is door bet ongelnk, dat baar getroffen beeft, eenigszins zwartgallig geworden, men moet gedold met baar hebben. Ik vrees, dat mijn vriend Dnchatel niet zoo geduldig is als gy wel coodt wenschen. Is dat misschien eene waarschnwing vroeg de jnwelier, terwyl btf de wenkbrauwen optrok. Misschien. Moet ik daaruit opmaken, dat M. Dncha tel ernstige voornemens koestert Zeg my de waarheidalB onde vrienden mogen wij openhartig met elkander spreken en gy znlt begrijpen, dat dit voor mij eene vraag van groot gewicht ishet levensgeluk van myn kind haDgt er van af. Welno dan, mijnheer Duchatel is inder daad verliefd op mejaffronw Hortense, ant woordde de kapiteinwordt zijne liefde beantwoord, dan knnt gij n op een spoedige verloving voorbereiden. Kent gy de levensomstandigheden van uwen vriend? Niet ten volle. Ik weet alleen dat by in Marseille beeft gewoond, en dat bij van zjjn renten leeft... Hy moet rijk zyn 1 Dat geloof ik ook, zegde Larocbe, met een bevestigend knikje, terwyl hy peinzende neerzag op de in feestdos gekleede menigte, die naast het rijtnig zich op de breede gaanpad heen en weer bewoog. (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1913 | | pagina 1