Nummer. 54
Zondag 6 Juli 1913.
36e Jaargang.
Tweede Blad.
VEESLAG der Kanier van Koop
Gemeentefaadsvergaderingen,
Tilbuigsche Tentoonstelling,
handel en Fabrieken te WAAL
WIJK, betreffende den toestand van
den handel, de nijverheid, de
scheepvaart en van den land- en
tuinbouw over het jaar igi2.
Handel in Schors.
Hoofdzakelijk Gelderse he Schors.
De kwaliteit van de Geldersche schors
was goed, hoewel niet zoo uitmuntend
als in 1911.
De prijzen waren ongeveer gelijk aan
die van het vorig jaar, n.l.
Prima praafschapper f3,90 a f4,20
Prima IJsselschors f3,40 a f3,50
Prima Veluwer f3,20 a f3,45
Afwijkende soorten golden f3,00 a f3,25
Alles per 65 K.G. en vrij stroom.
De iets lagere prijs is toe te schrijven
aan het feit, dat er gedurende de cam
pagne weinig kooplust bestond, waar
door de noteeringen aanvankelijk bedui
dend daalden. Later echter, toen Duitsch-
land schier alle partijen in ons land op
kocht, werd de handel weer levendig
en kon tot zelfs 25 ets. per 65 K.G.
meer bedongen worden.
Oude voorraad is nu zoo goed als
niet meer aanwezig. Ook in Frankrijk
trad Duitschland als kooper op, waar
door de bekende Fransche schors even
eens gedurende het najaar in prijs steeg.
Voor de aanstaande campagne ver
wacht men echter algemeen weder de
normale prijzen van het voorjaar.
Handel in vreemde looimiddelen.
Daar de looierijen wegens de dure
huldenprijzen in 1912 over het geheel
beduidend minder inwerkten, zou men
allicht veronderstellen dat er ook eene
mindere hoeveelheid looistoffen, dan
voorheen gebruikt zou zijn. Toch schijnt
dit niet het geval, daar anders allicht
de prijzen dalen in plaats van stijgen.
In hoeverre hoogere scheepsvrachten in
de rijzing der exotische looistoffen be
grepen zijn, is vooralsnog moeielijk uit
te maken. Feit is het echter, dat die
vrachten aanzienlijk duurder zijn gewor
den.
Met betrekking tot enkele der meest
gebruikte looistoffen kunnen wij het vol
gende melden
Garouilles rechtstreeks aangevoerd uit
Oran per 5000 K.G., extra grosse van Ja
nuari tot Aug. frs. 19,50. extra grosse
van Aug. tot Sept. frs. 21,50.
Garouilles superieur frs. 18,50 frs.
20.50 per 104 K.G. en franco wagon
Antwerpen.
Quebrachohout was ongeveer 1 cent
per K.G. duurder dan verleden jaar en
geldt (gemalen) 15 tot 16 frs. de 100
K.G.
Myrabolanen waren buitengewoon
schaarsch en daarom zeer duur. Door
de levendige vraag naar dit artikel lie
pen de prijzen tot frs. 18,50 de 100 K.G.
dn Valonea was de handel ongeveer
gelijk aan dien van het vorig jaar. De
prijzen varieerden van frs. 22 tot frs. 28.
Divi-divi, waarvan de oogst grooten-
deels mislukte, was hooger in prijs en
bereikte tot frs. 27.50 de 100 K.G.
Mangroveschors, die steeds minder
wordt aangeboden, stijgt voortdurend
in prijs. In 1912 betaalde men frs. 14
tot frs. 16 per 100 K.G.
Mimosaschors, aanvankelijk lager in
prijs, herstelde zich later een weinig,
doch haalde niet volkomen meer de no
teering van verleden jaar. De prijzen
varieerden van frs. 19 a frs. 19.50 de
100 K.G.
Ook Sumak daalde in prijs, doch liep
omhoog tegen het einde des jaars. Su
mak in bladeren liep tot frs. 27 en in
poeder tot frs 30 de 100 K.G.
De handel in extracten was vrij leven
dig. De prijzen ongeveer gelijk aan die
van het vorig jaar n.l.
Kastanje fr8. 22.50 a frs. 25.
frs. 26.h frs. 28.
burgemeester en
Eiken
Mimosa
Quebracho (vloeibaar)
(droog
Alles per 100 K.G. franco wagon of
aan boord te Antwerpen met 2% kor
ting.
frs. 36.— a frs. 38 50
frs. 22.50 frs. 37.50
frs. 37.— frs. 39.—
VRIJHOEVEN-CAPPEL.
Openbare vergadeiing van den raad
op Dinsdag 1 Juli 1913, des nam. te
lj2 uur.
Tegenwoordig de
alle leden.
De Voorzitter opent de vergadering,
waarna de notulen der vorige bijeen
komst worden gelezen en goedgekeurd.
AAN DE ORDE:
1. Schrijven van A. P. de Bruijn, dat
hij zijn benoeming als wethouder aan
neemt.
Voorzitter. Ik kan niet nalaten den heer
de Bruijn een woord van dank te bren
gen, dat hij zijne benoeming als Wet-
der aanneemt. Ik hoop dat bij deze be
trekking in het belang van de gemeente
vele jaren mag blijven waarnemen.
2. Twee besluiten inzake wijziging be
grooting, dienst 1912 en 1913, voorzien
van het bewijs van goedkeuring.
3. Kohier hoofdei omslag, dienst 1913,
voorzien van het bewijs van goedkeuring.
4. Afschrift besluit Commissaris der
Koningin, houdende benoeming van D-
N. van der Schans als lid van het Col
lege van Zetters, in de plaats van M.J.
v. d. Waals, die ontslag heeft, genomen.
Alle stukken voor kennisgeving aan
genomen.
5. Adres van W. G. van Dongen en Th.
Ceeris, in zake hoofdei, omslag, dienst
1913. Besloten in geheime verga
dering te behandelen.
6. Vaststelling staat oninbare posten
1912.
Wordt vastgesteld tot eer. bedrag als
oninbaar van nihil.
7. Aanbieding gemeenterekening 1912,
in ontvangst op f5714.10 en in'uitgaaf
op f 5681.20.
Wordt onderzocht door een daartoe
benoemde commissie.
Aanbieding gemeentebegrootiog
1914. Zal worden ter visie gelegd.
9. Benoeming wethouder in de plaats
van den heer M. J. van der Waals, die
zijr. ontslag als zoodanig heeft genomen.
Benoemd wordt de heer M. voor de
Poorte, met 5 van de 7 uitgebrachte
stemmen. Een stem was uitgebracht op
den heer van der Schans en een op den
leer Stam.
De heer Voor de Poorte verklaart
staande de vergadering de benoeming
aan te nemen.
De Voorzitter wenscht den heer Voor
de Poorte geluk met deze benoeming
en spreekt den wensch uit dat hij, even
als vroeger, als wethouder steeds zijne
beste krachten aan de belangen van de
gemeente zal geven.
10. Voorstel van burgemeester en
wethouders over de belooning voor het
schoonhouden der school voor 1913 vast
te stellen op f40 met bepaling, dat we
kelijks een der beide schoollokalen nat
moet worden opgedaan en die vergoe
ding met ingang van 1 Januari a.s. te
bepalen op f 45.'s jaars, mits blijkt
dat het schoonhouden naar wensch ge
schiedt.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
11. Brief van H.H. Gedeputeerde Sta
ten itzake electriciteitsvoorziening in
Noord-Brabant. Wordt besloten, dat één
raadslid de heer Oerlemans met
burgemeester en wethouders aan de uit-
noodiging tot een onderhoud op 11 Juli
a.s. gevolg zal geven.
12. Hieraa brengt de heer Van der
Waals een schrijven ter tafel, waarin hij
meedeelt, dat hij wegens aanstaand ver
trek zijn ontslag als raadslid neemt.
Voorzitter. Ik kan en mag niet nala
ten een hartelijk woord van afscheid tot
den heer van der Waals te richten. De
heer van der Waals toch heeft steeds,
al is het w.-ar, dat hem de critiek niet
is gespaard gebleveu, zonder aanzien
des persoons gewerkt in het waarachtig
belang van onze gemeente die hem dier
baar is. En als wethouder, èn als lid
vau den raad heeft hij steeds voor de
belangen van de gemeente geijverd.
Ik geloof dan ook, dat ik hem namens
den geheelen raad mag toewenschen,
dat het hem in zijn nieuwe standplaats
goed gaat.
De raad stemde van harte met de door
den Voorzitter gesproken woorden in.
Van der Waals. Ik dank den Voorzit
ter voor de hartelijke woorden tot mij
gesproken. Het is mij steeds een aan
gename taak geweest voor de gemeente,
zooveel als in mijn vermogen is, te mo
gen werken. Dank bieng ik aan al mijne
medeleden voor de hartelijke samenwer
king en eensgezindheid, factoren, waar
door alleen veel tot groei en bloei van
eene gemeente kan worden tot stand
gebracht. Ik spreek dan ook den wensch
uit dat u allen, onder dezelfde vriend
schap, in het belang van de gemeente
nog vele jaren hier moogt werkzaam zijn.
Niets meer aan de orde, sluit de Voor
zitter de vergadering.
HEUSDEN.
Openbare vergadering van den raad
dezer gemeente op Vrijdag 4 Juli des
avonds ten V/2 uur.
Voorzitter Edelachtb. heer Honcoop.
Ongeveer kwart voor acht uur opent
de Voorzitter de vergaderingaanwezig
zijn alle leden.
De notulen van de vorige vergadering
worden na voorlezing onveranderd goed
gekeurd en vastgesteld.
Aan de orde
1. Benoeming hoofd der school voor
M. U. L. O.
Door den secretaris wordt voorlezing
gedaan dat gesolliciteerd hebben de
heeren F. A. Dieleman te Princenhage,
Burgers te Amsterdam, J. Zitner te
Wormer, J. Thieleman te Sommelsdijk,
F. van Beurden te Groenloo en B. v. d
Sluijs te Boskoop.
Op de voordracht zijn geplaatst de
heeren
B. v. d. Sluijs, Boskoop.
J. Thieleman, Sommelsdijk.
Zitner, Wormer.
Mol. Hebt u nog nadere inlichtingen
ingewonnen.
Voorzitter. Ik heb aan niemand ge
schreven. Ik ga altijd af op de verkla
ringen van den schoolopziener, dat is
voor mij altijd de zuiverste weg.
Vos. No. 3 van de voordracht is
enkele dagen geleden hier geweest en
deed zich goed voor en no. 2 hebben
wij vroeger bij de vorige vacature al
eens gezien, ook hij kwam goed voor.
No. 1 van de voordracht hebben wij
geen van allen gezien, althans ik heb bij
drie mijner mede-leden geïnformeerd en
niemand had hem gezien. Daarover was
ik een beetje ongerust. Ik dacht, die
laat zich niet zien, als hij zijne benoeming
maar aanneemt, als hij zich maar niet
terug trekt. Ik ben toeu naar den secre
tarie gegaan. U was niet thuis, u waart
in den Bosch en toen heb ik den secre
taris om advies gevraagd. Ik heb hem
gevraagd of het niet goed zou zijn om
een telegram te zenden en hem te
verzoeken of hij mij telegrafisch wil
antwoorden of hij zijne sollicitatie hand
haaft. Ik wilde zulks doen om te voor
komen dat wij weder eene oproeping
zouden moeten doen. De secretaris
vond dit idee nog zoo kwaad niet. Wel
gaf hij mij in overweging te schrijven en
hem telegrafisch antwoord te vragen. Ik
heb hem geschreven en gevraagd of hij
zijne sollicitatie handhaaft. Ik heb er
postzegels voor telegrafisch antwoord
ingedaan en nu ontvang ik een telegram
Maar dat is een ontwijkend antwoord op
mijn vraag. Ik had hem gevraagd hand
haaft ge uwe sollicitatie ja of neen. En
hij antwoordt; onbekend no. 1. Had
gaarne eerst gezien.
Dat boezemt mij niet veel vertrouwen
in. Hij had toch kunnen komen.
Voorzitter. De voordracht bestaat
toch uit drie personen.
Vos. Ik deel dit alles maar mede
om te laten zien dat no. 1 van de voor
dracht niet erg veel zin schijnt te hebben
om te komen.
Voorzitter. Maak jullie nu maar uit
wie je hebben wil.
Vos. Ik heb gemeend dit ter toelich
ting te moeten geven.
Bij stemming wordt benoemd den hee r
Thieleman met 6 stemmen. De heer
Zitner verkreeg een stem.
Voorzitter. Wij zullen hem van zijne
benoeming in kennis stellen en vragen
of hij 1 September in dienst kan zijn.
3. Onderzoek geloofsbrieven van de
heeren C. J. de Jong en L. M. de Mol.
Tot leden van de commissie van
onderzoek worden benoemd de heeren
Prins, Vos en van Andel.
Na heropening deelt de heer Prins
mede, dat de stukken in orde zijn be
vonden en de commissie tot toelating
adviseert.
Aldus wordt besloten.
4. Verzoek H. van Strien onder-
handsche verpachting gemeente-grond.
Voorzitter. B. en W- stellen voor op
het verzoek in te gaan en te verpachten
tegen gewoon tarief dat is 6 cent per
Meter. Dat is voor den tuin dan f 35,35.
Aldus wordt besloten.
5 Voorstel B. en W. aanvulling al-
gemeene politieverordening verbod rijden
met voertuigen op deNoordelijkeVesting-
wal.
Voorzitter het komt dikwijls voor dat
ze over die weg paarden leiden die naar
de wel worden gebracht. Een gevolg
daarvan is dat de weg bevuild wordt wat
onaangenaam is. Buitendien kunnen ze
overal anders langs.
Veerman. Is dat geen belemmering
voor de scheepstimmerwerf.
Voorzitter. Volstrekt niet.
Bij art. 64 van de politieverordening
zal dan worden toegevoegd een alinea
waarin staat dat het verboden is over-
de Noordelijke Vestingwal, dat is van
de Wijksche Poort tot aan de chicorei-
fabriek, met voertuigen te rijden, kinder
wagens, kruiwagens, paarden en vee.
Voorzitter. Aan de Wijksche Poort
kunnen er toch geen rijtuigen op rijden.
Van Andel. Ik heb het onlangs nog
gezien.
Voorzitter. Ze kunnen er niet tegen
op komen.*
Van Andel. Zeker ze gaan dan bij
de Wed. v. d. Berg er op.
Voorzitter. Ja, daar gaat het. Maar
je kan zoo de boel niet in orde houden.
Vos. Hondenkarren mogen er zeker
over heen rijden, althans ik heb daar
niets van hooren voorlezen.
Voorzitter. I)at kan er nog worden
bijgevoegd.
Na nog eenige discussie wordt het
voorstel met algemeene stemmen aan
genomen.
6. Voorstel van B. en W. regeling
belooning waagmeester.
Voorzitter. B. en W. stellen voor aan
D. van Kuijk f 10,— per jaar belooning
te geven.
Prins. Ze betalen 10 cent voor het
wegen, dat is wel wat weinig. Laat ze
15 cent betaleD dat is niet te veel. Dan
kan de stad 10 cent en van Kuijk 5 cent
van ieder stuk, dat wordt gewogen,
hebben.
Voorzitter. Ons tarief is als dat van
Waalwijk.
Prins. Dan is dat van Waalwijk ook
te laag.
Voorzitter. Je kan het tarief niet
hooger zetten als in andere gemeente.
Prins. Ik weet zeker dat tegen 5 cents
rhooging niemand eenig bezwaar zou
hebben.
Mol. Hoe hoog was vroeger de be-
ooning.
Voorzitter. Toen kreeg hij niets.
De Jongh. Het brengt ook maar f 20
op.
Mol. Door de prijzen niet te hoog te
stellen bevordert ge den handel.
Prins. Zoo moet het de stad betalen
en anders betalen het de menschen waar
onder heel veel van buiten.
Voorzitter. De waag is niet in het
even geroepen als een bron van in
komsten voor de gemeente maar tot
gemak van het publiek.
Van Andel. Dat wat de heer Prins
wil is niet aan de orde. Daarvoor zou
men de verordening moeten wijzigen.
Voorzitter. Over enkele jaren moet
de verordening worden herzien, dat moet
telkens om de vijf jaar gebeuren, dan
kunnen we daar nog eens over praten.
Aldus wordt besloten.
7- Verzoek Bestuur Departement Heus-
aen Mij. tot nut van het Algemeen ver
hooging subsidie teekenschool.
Uit het adres, dat door den secretaris
wordt voorgelezen, blijkt dat thans f 200
subsidie wordt verkregen waarvan f 00
in contanten en f100 voor het beschik
baar stellen van een lokaal enz.
Het Rijk en de Provincie dragen ook
in de kosten bij evenals het Nut.
Het bestuur wenscht echter eene uit
breiding te geven aan het onderwijs en
nu vraagt het f300 subsidie. Gaat de
gemeente hiertoe over, dan geeft ook
het Rijk en de Provincie eene hoogere
subsidie.
Voorzitter. Ik stel voor dit adres aan
te houden tot bij de behandeling van
de begrooting.
Daartoe wordt met algemeene stem
men besloten.
8 Ingekomen stukken.
Van Ged. Staten is ingekomen een
verzoek om op 11 Juli eene vergadering
bij te wonen in 's Bosch in zake de
Electrlciteit.
Voorzitter. Acht de raad het noodig
nog eenige leden daarheen te zenden.
Veerman. Hoe zit het met het con
tract dat we zijn aangegaan met de gas
fabriek.
Voorzitter. Dat zal ik eens zien. Nadat
dit schreven is gehaald wordt het door
den secretaris voorgelezen. Daaruit blijkt
dat tot 1953 concessie is verleend en
dat gedurende al dien tijd de gemeente
aan geen enkele andere maatschappij,
hoe dan ook, concessie mag verleenen
voor het aanleggen van buizen of het
plaatsen vau palen noodig voor licht.
Ook mag de gemeente niets in eigen
beheer nemen.
Veerman. Dus als ik voortaan mijne
machines door electriclteit zou willen
laten drijven kan ik dat niet.
Voorzitter. Particulieren kunnen doen
wat ze willen, maar de stad niet. Die
mag geen geleiding laten leggen.
Vos. Er was misschien metde directie
van de gasfabriek wel in overleg te
treden als dat noodig was.
Voorzitter. De Electrische Centrale zal
nog wel eenige jaren op zich laten wach
ten.
Prins. De buizen zijn versleten, ik
denk dat ze blij zijn als ze er van af
zijn. Ze hebben dit jaar nog wel lOpCt.
uitgekeerd doch dat komt omdat ze met
Hellevoetsluis zijn gecombineerd en dat
rendeert goed.
Voorzitter. Die bulzen zijn al 30 jaar
versleten. Daardoor komt het dat op
den Demer ^/eer drie boomen kapot
gaan.
Prins. Wij kunnen ze toch noodzaken
de buizen te laten vernieuwen, dan komen
ze op groote kosten.
Voorzitter. De prijs van het gas is de
lste 10 jaar 10 cent voor licht en 8 voor
industrie, 2de 10 jaar 9 en 7 cent en
daarna 8 en 6 cent.
De Voorzitter wijst er op dat later
met de directie van de gasfabriek wel
eens kan worden onderhandeld. Thans
is het daarvoor den tijd nog niet wijl
er nog wel eenige jaren overheen zullen
gaan eer we aan de Electrische Centrale
zullen kunnen aansluiten. De groote en
industrieplaatsen zullen voorgaan en
daarna komen de kleinere gemeenten.
Deze moeten dan met omliggende ge
meenten elkaar verstaan om het geza
menlijk te verkrijgen.
Al zal onze gemeente er direct niet
het eerst van profiteers, het bliift toch
een groote weldaad voor de Provincie
en daarom moeten wij blijk van belang
stelling geven.
Vos. Het is het best in handen van B.
en W.
Daartoe wordt besloten.
Een schrijven van Ged. Staten hou
dende goedkeuring wijziging begrooting
1913 en vastelling kohier Hoofd. Omslag.
Procesverbaal van kasopneming. Uit
het onderzoek is gebleken dat alles in
orde was.
Voorzitter. De heer van Andel heeft
nog iets doch wenscht dat in geheime
vergadering te behandelen-
Hierna wordt de vergadering gesloten.
ui.
In een vorig nummer hebben we een
meer dan gewone belangstelling geweid
aan de afdeeling ouderwijs, omdat deze
het werkelijk verdient en zoo'n voorname
factor is, dat men weikelijk alles wat ter
bevordering daarvan, hoe dan ook ge
daan wordt, wel een beetje naar voren
mag brengen.
Onze nadere beschouwing dezer interes
sante tentoonstelling zal gelden de ma
chine- en nijverheidszaal, speciaal eerst
de machine-afdeeling, waar echter ver
schillende andere zaken tevens zijn onder
gebracht.
Als algemeene beschouwing mag men
zeggen dat het geheel een uitnemenden
indruk maaktiedere stand op zichzelf is
speciaal voor den vikman, een expositie.
De ruime zaal is gevuld tot in de
uiterste hoeken.
Bij niemand zal de algemeene indruk
dan ook anders zijn of voor industrie
en nijverheid is deze expositie van groote
beteekenis. Hier valt te leeren en te
onderschelden, te vergelijken en te keu
ren. Zoo is de machinehal gelijk aan
eene centrale werkplaats voor de meest
onderscheiden Industrieën. Onder de
technische leiding der heeren J^K. Mercx
w. i.P. Fehmers en Roessingh c. i.,
is de machinezaal een reuzenfabriek ge
worden, waar gonzend en stampend of
klossend en snerpend de vliegwielen
zwieren en motoren zuchten of weef
stoelen razen en stoomzagen cirkelen.
Drie breede gangen door smalle kruis-
paden verbonden, doorsnijden de 4500
Meter groote zaal in de lengte. Er is
beweging bijna op lederen stand, zoodat
in de geheele zaal geen rustig hoekje
is te vinder. Ongezellig echter is die
beweging niet, want men voelt zich ge
plaatst in het woelig industrieleven.
Echo van het Zuiden