Vummer 8 Zondag 25 Januari 1914 37e Jaargang Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Waalwl|hclie Stoomdrukkerij Antoon Tieten. KONA Cacao Eerste Blad. DE RECHTMATIGE ERFGENAAM. G ad. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen FEUILLETON. VAN HOUTEN 'S Dns belang bij het behoud van Indië. Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO. NOG 5 MINUTEN DAN KRIJG IK MIJN KOP ;l). - tor dien a.s. Za- imburg zonder antoor- e weer iet een :m ver- Daarna :t. Een imster- kwam, d werd I, waar den is :oontje Sluip- naapje ehaald Ipe ge- ten, na Ier tot even- ipje is volgen or een pvaart usden heden Soeek, aet ijs werd. e van agetje >ot in n ver- :e W. senrij- nken. Zoon, 'dam, erlng elijke De Echo van het Zuiden. IVaalw|jksclie en Langstraatscbe €onrani, Dit Blad vereolignt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 8 maanden fü."ö. Franco per post door het geheele ryk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden ecfranco te zenden Uitgever a»n den UlTüAVE: regels tü.ÖU; daarboven 8 cent per regeJ groote AjjvketbntiSn 17 etters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven «orden 2 maal berekend. Voor plaatsing van eeD groot aantal regel» en advertenties bij abonnement worden speciale zeer vo contrac resloten. Reclames 16 cent per regel. DIK'.OAC lAHUAIW ien ers - ana ien L U v 11 M sen en >eders s en P Smits P i 21 j nnl e> oot Hert. P vd i, o d i, oud 3 Z ira d v dariè ioa d cinca ■or— Pe rt y isjen 'io He ir en nnes s en iSrUB de i r t en in or— ones iana i lo lora iins itim nas elis Iers Het is herhaaldelijk gezegd, dat wij S'ederlandeis zoo slecht op de hoogte tijn van Indic, en dat de belangstelling ran het meerendeel onzer grooter is voor vreemde landen dan voor onze overzee- jche bezittingen, het Rijk buiten Europa Van verschillende zijden, door de Re- geering en door particuliere corporatiën, Is en wordt getracht belangstelling voor onzeTtolooiën te wekkeo, kennis omtrent land en volk te verspreiden De ervaring leert evenwel, dat op deze wijze juist diegenen worden bereikt, wier belang stelling die opwekking het minst behoeft dat zijn zij, die met Indië in aanraking zijn of zijn geweest. De groote massa bereikt men echter niet, tot haar dringen de in het werk Vau „DE ECHO VAN HET ZUIDEN." 7) Vervolgens zette de intendant en dokter West als getuigen hap bandteekeningen daar onder en eerstgenoemce verliet op een wenk van den barooet het vertrek. No, wat zegt ge san myn proof? vroeg dokter Weit, zoodra dt deur was gtiloten. Sir Ascot Cailyon drikte hem de band. Ik zal nouil in staat zyn, u al de dank baarheid te betoonen, iie ik u verschuldigd ben «ij hebt mij gered! nep bij uit. Het doet my geioegen, dat alles zoo goed ia afgeloopen, merite de dokter aan en wat die schuld vau danlbaaibeid betreft, wel, die is met een wissel ran vyfbonderd pond geheel vereffend. Sir Ascot Carlyon gbg naar de tafel en schreef een wissel tot bit genoemde bedrag. Ik geloof wel. dat iet zoo goed is, zei- de bü. Dokter West stak dei wissel in zijn zak au daarna sobonk sir.Acot eenige aandacht aan zyn vrouw, die jn bar stoel achterover zat eo vast sliep Hoe lang aal dat dren vroeg hy. Ik weat bet met, zoals ik u daar straks reeds zeide, is het sleets een proef un ik kan niet vooruit anggen, toe die zal afloopno, of sy zich by bet ontwaeo bewast ssl zij a van betgeen er voorgevilen is, of dat bet baar als een droom sal toschyuen. Wij kun nen slechts rustig toezien in afwachten. De avond was ingeallen toen zy ont waakte en toen zy bemeste, dft zij zicb in de bibliotheek bevond, starde zy een oogen- bhk verward om zicb beei Het geluid vau stemmendeed baarden blik wenden naar bet venster, aar zij baar echt- gestelde pogingen niet doorzij blijft op dit punt even koel en onwetend. Hoe waar dit is, blijkt telkens, als zich in verband met onze koloniën het een of ander vraagstuk voordoet. Vlug als de publieke opinie anders is, onthoudt zij zich in een dergelijk geval van het uitspreken van cenig oordeel. Het is dan alsof het buiten ons volk omgaat Wij kunoen dit zeker merkwaardige verschijn sel ook thans weer waarnemen, nu een zeer belangrijke quaestie-de levensquaes- tie voor Nederland als koloniale mogend heid aan de orde is de vraag, wat al of niet moet worden gedaan, op Jat wij onze Oost niet verliezen. De quaestie doet zich op dit oogen- blik voor in verschillende vormen, Wij denken hier in de eerste plaats aan de beweging onder delnlandsche bevolkiug, welke in de laatste maanden zoo zeer de aandacht heeft gevraagd, en voorts aan de plannen, die in wording zijn tot versterking der vloot. Het ligt niet in onze bedoeling op deze vraagstukken thans dieper in te gaan en evenmin zullen wij de verhou ding tusschen Nederland en zijn koloniën van historisch standpunt beschouwen Het staat inmiddels vast, dat alles wat genoot en dokter West zag staan. Toen laatstgenoemde bemerkte dat zij ont waakt was, naderde bij haar en vroae Hoe gevoelt gij u thans, lady Carlyon, gaat bet wat beter? Tepelyk voelde hij haar pols. Neen, antwoordde Alice, ik voel my zoo wonderlijk, zoo zwaar in bet hoofd. Ik zou wel een gl"S water willen hebbeD. Hij bracht baar een glas, dat zy gretig uit dronk. Hoe ben ik bier gekomen vroeg zjj na een kort stilzwijgen. Deokt daar eens over na, mylady, en barroef eens of ge bet u berinneren kunt. Zy drukte de band tegen bet voorhoofd en deed moeite om haar gedaonten te verza melen. Ik herinner mij, dat ge me bierbeen ge. braoht hebt; zeide zij langzaam, en daarna daarna.,., ja daarna hebt ge mij gezegd, dat ik myn naam moest schryven, mijn naam en voornamen, voluit. Zij hief het ho->id op, baar oogen ver helderden, en eensklaps vroeg zy heftig en snel Met welk doel moest ik mijn namen scbryv«n Ach, bet bad niets te beteekenen, pen looze formaliteit, meer niet, antwoordde de dokter. Haar oogen waren strak op zyn gelaat ge vestigd. Maar ik zon bet tocb gaarne willen we ten, ging zy voort. Ik herinner my nn dat ik door een zonderlinge verdooving werd be vangen, bet was my of ik droomde en geen eigen wil meer bad. Wat was daar de oorzaak van? Waarschijnlijk nw zwakke gezondheid, mylady. Zij schudde het hoofd, niet tevreden met deze opheldering. Die verklaring is my niet voldoende, hernam zij. Gy moet dnidelyk gezien hebben, dat ik in geen natuurlij ken toestand verkeerde, waarom hebt gij my dan hier gebracht om my geldelijke zaken te laten behandelen. Mijn beste lady Carlyon, gij zijt uit ei gen beweging biar gekomen, ik heb n daar voor Indië zal moeten worden gedaan, geld zal kosten (het rapport van de Staatscommissie voor de defensie spreek1 b v. van een jaarlijkse he uitgaaf van 17 millioen ten laste van Indië en Neder land samen.) Nu zijn de financiën van Nederland en Indië administratief wel gescheiden in 1912 is deze schelding zelfs bij de wet bekrachtigd- doch waar tot nu toe het over of te kort in of uit de Neder- landsche schatkist komt, bestaat er toch tusschen degeldmiddelen van moederland en koloniën een zeer nauw t verband. Over de overschotten behoeven wij nu niet meer te spreken. Batige saldi van den Indischen dienst zijn in het laatste veertigtal jaren het moederland niet meer toegevloeid. Ia vroegertijd was dit anders. Van de Indische overschotten bouwde Neder land bijv. zijn Staatsspoorwegen. De vraag, welke thans onder de oogen zal moeten worden gezieD, is of Neder land zoo noodig finantleele verplichtin gen op zich mag nemen ten behoeve van Indië en, zoo ja, in welke mate. Om deze vraag te beantwoorden die nen wij de zaken nuchter te beschou wen, en hebben wij. vóór alles na te gaan, hoe groot het belang is, dat Ne derland heeft bij het behoud van Iod Eerst daarna immers kunnen wij beoor- deelcn, welke &6<.ii«v.dfe verplichtingen aan de zijde van Nederland verantwoord zouden zijn. Daartoe moeten wij komen met cijfers. Zooals gezegd, rcchtstreeksche baten trekt de Staat der Nederlanden uit de onder zijn gezag staande landen in an dere werelddeelen niet. Wij hebben ons daarom te bepalen tot de voordeeleD, die den Staat in directen goede komen, maar bovenal tot die, welke zijn onder danen genieten, hetzij direct, hetzij indi rect als gevolg van den tusschen Neder land en Ncderlaodsch-Indië bestaanden band- Tot de directe voordeelen, die wij zullen hebben te waardeeren, bebooren le de bedrijfswinsten der in Iodië werkende ondernemingen op het gebied van land- en mijnbouw, nijveiheid, han del, bankwezen eD veikeer; 2e. de iDkomS en van de in Indic ge vestigde Nederlanders, werkzaam in geenszins toe gedwongen, antwoordde bij. Al ben ik geneesheer, duarom ben ik met opper machtig. Ik kan toch niet weten wat er om gaat in bet hoofd van de patiënten, die ik behandel. Zij maakte eece beweging van ongednid en bewaarde eenige minuten bet stilzwijgeu toen sprong zy op en baar gelaat gloeide van op- gewondopbeid. Thans doorzie ik alles, ik ben door n beiden misleid en bedrogen riep zy uit, ter wijl zij haur van toorn foukelende oogen van dokter West naar baren echtgenoot richtte. Gy hebt met elkaar een schandelyk middel beraamd, waardoor gy my al mijn wilskracht Debt ontnomen en terwijl ik onder den invloed van een vrdooveoda medicijn verkeerde, hebt gij my welboot de toestemming tot de bypo- ibeek laten ouderteekenen. Dokter West verwijderde zicb angstig een paar scbr deD. Iadien bet zoo is, indien mijn vermoe den waar blykt, dan sal gaosch Eugt-land weten aan welk een snood bedrog gy beiden n bebt icbnldig gemaakt, ging zy met klank volle stem voort, al beo ik slechts een zwakke nnlpelooze vronw, dan zyn er tocb nog wel menscben in de wereld, die goed en machtig genoeg zijD om mijn party te kiezen en n te straffen zooals gy het verdient en de bolp van deze men6cben zal ik inroepen Geloof niet, dat ik den naam dien ik draag zal ontzien of dat de vrees voor de openlijke bekendheid met nw schurkenstreek my er van teiug zal bonden. Ik zeg n. sir Ascot, dat ik sells nn oog niet overwonnen ben en dat ik mij tegen n zal verzetteD, zoolang er leven in my is. Zy was op dit oogeoblik onbescbrijlelyk schoon, terwijl sij gloeiend van verontwaar diging tegenover de beide mannen Btood. Een vnrige blos bedekte baar wan*en, baar oogen fonkelden, en 'le lange, blonde baren, die in baar opgewondenheid losgeraakt waren, vielen els esn goadklennge mantel langs baar rng en scbonders. Sir Ascot waagde bet niet zijn oogen tot haar op te s'aan en gndnrende eeoige mionten beersobte er diep stilzwijgen, terwyl by hul peloos dokter W st aanzag. Deze deed een poging Alice tot bedaren te particuliere bedrijven 3e. de bezoldiging van Nederlanders, die in dienst van den Staat, in burge- lijke of militaire betrekkingen io Indië derlandsche Bedrijfbeiasting, tot een raming der door deze naaml. vennoot schappen en daarmede gelijkgestelde lichamen gemaakte winsten van 111 mll- zijn geplaatst, alsmede de pensioenen, I iloen gulden per jaar, hetgeen gekapita- die deze staatsdienaren na het eindigen van hun dienstverband g nieten. Daarnaast zullen wij hebben te bezien de indirecte baten, dat zijn de voordeelen welke ten goede komen aan het veel grootere gedeelte der Nederlandsche bur gerij, dat van de hierboven genoemde rechtstreeksche revenuen niet geniet. Als de voornaamste der ten deze wer kende factoren vraagt onze aandacht de handelsbeweging tusschen Nederland en Iodië, bestaande aan den eenen kant in een aanvoer en den verkoop hier te lande van de Indische producten, en aan den anderen kant in de export van hier naar Indië, waarbij vooral vao beteekenls is de uitvoer der voortbrengselen van de verschillende takken onzer eigen indus- strie. In het nauwste verband met den han- delsomzet staat het scheepvaartverkeer, waarbij zich weer aansluiten de scheeps bouw, de uitrusting der schepen en het haven» en expeditiebedrijf. Eindelijk past bij een opsomming in verband met de indirecte voordeelen een herinnering aan de belangen der nering doenden en nijveren. Al deze belangen in ciifers uit te druk ken is zeker geen gemakkelijke taak, nog afgezien van de omstandigheid, dat in het algemeen de economische gegevens omtrent onze koloniën ver van overvloe dig zijn. Wij hebben nochthans getracht door berekening en door raming aaa de haad van, grootendeels minder algemeen be kende, cijfers de geldelijke belangen, waarvan hier sprake ls, aanschouwelijk te maken. Zoo zijn wij dan door optelling van de maatschappelijke kapitalen der In Iodië werkende naaml. vennootschappen, welke aldaar of in Nederland haar zetel hebben, gekomen tot het reeds gepubliceerde bedrag van 1 millard (aanvang 1913) ge stort aandeelen-kapitaal. Verder kwamen wij, op grond van de opbrengst der Indische inkomstenbelas ting en van het aan de Indische geld middelen uitgekeerde gedeelte der Ne- brengen. Wiod u niet zoozeer op, lady Cirlyon, zeide by op waarschnwenden toon, «üd ^rs kan ik ni»-t voor de g«vol«en instaau. Vol tr»tscbe verachting antwoordde z Spreek gy niet' tot mij, mijnheer, van dq af wil ik met eeos meer den schijn aan - nemen, alsof gij mijn geneesheer waart. Wam neer ik geuet-Bkaudige ha'p noodig heb, dan zal ik wel trachten een eerlijken dokter te Vinden. Dokter West beet zich de lippen aan bloed. Dit vrrwyt trof hem des t« dieper, daarbij wist hoezeer hij het veriiieud had. Ahce zag haar echtgenoot met verplette rende verachting aan en ging toen naar de deer, doch hier trad dokter West haar in den weg. Laat mij gaao, mijnheer, zeide zij ge biedend Vergeef mij, mylady, maar in het belang van anderen ia bet mijn pl>cht, u niet nit bet oog te verliezeD, went het is onv rmijdalijk, dat gij in deD toestand, waarin gij thans ver keert, diDgen zondt doen, waarvan de gevolgen niet te overzien zyn, zeide hij ZHcht, terwyl hy haar arm met ijzeren vnist vasthield Iu zulke gevallen kan men Diet te voorzichtig zijn. Zy trachtte te vergeefs de kamer te ver laten en bet was duidelijk dat sir Ascot baar niet te hulp zoo komen, want het was te veel in zijn belang, in overeenstemming met dokter West te handelen Ik zal n zelf naar nw kamer geleiden. aiDgdeze voort, terwyl hij haar met ijskon- den blik aanzag, eu n onder bewaking van nw kamenier stellen. Zij is aan znlke mtbar stingen gewoon en weet boe die behandeld moeten worden Wat bedoelt gy vroeg lady Carlyon angstig. Ik bedoel, lady Carlyon, dat gy krank— (innig zijt en dat gy daarom streng bewaakt moet wordeD, antwoordde hy. Alice slaakte een gillenden jammerkreet en viel half in onmacht toen de beteek-cis van deze woorden haar dnidelyk werd. In de handen van die twee gewetenlocze mannen was zij volkomen weerloos want tjj Ilse er d a 6 pet. geeft een kapitaalswaarde van 1850 millioen. Tea laste van deze naaml. vennoot schappen liepen in 1912 obligatie-lee- ningen tot een gezamenlijk bedrag van 126 millioen. Telt men bij deze cijfers nu nog 40 millioen voor de waarde der particuliere cultuurondernemingen (grootendeels overeenkomstig de waarde, waarnaar de verpondingsbelasting wordt geheven) dan komt men tot een totaal bedrag van ruim 2 milliard. Buiten rekening blijven hier dan nog, pis niet te taxeereo, de particuliere be drijven, die zich bewegen op een ander gebied dan dat der culturen. Op grond der voor 1913 geraamde opbrengst der Indische inkomsten belas- tlDg wordt het inkomen der in particu liere betrekkingen werkzameEuropeesche ingezetenen (inlanders en vreemde oos terlingen worden in deze belasting niet aangeslagen) geschat op 110 millioen. Het totaal der bezoldigingen van de Europeanen, die in dienst van den Staat een burgerlijke of militaire betrek king bekleedeo, bedraagt in een rond cij'cr 60 mlllioeo"per jaar. Bjiten dit bedrag vallen de Indische pensioenen en verlofstraktementeo, waar van jaarlijks 13 millioen wordt uitbetaald in Nederland. Sommige dezer cijfers spreken voor zichzelf, aadere behoeven voor een juist begrip hunner beteekenis echter eenige nadere toelichting. Wtj stellen ons voor die te geven tegelijk met eenige bijzonderheden ter zake van het handelsverkeer, waaromtrent wij voor het ocgenblik vetmeenen te moeten volstaan met de vermei iing, dat volgens de in- eo uitvoerstatistiek over 1912, hier te lande werd ingevoerd uit lodie voor 496 en uitgevoerd naar Indië voor 154 millioen gu'den, en dat de vier maatschappijen, die de geregelde stoomvaartveibiadingen met Indie en tusschen de verschillende deelen van den Archipel onde> houden, thans 170 stoom- waren schurken die voor geen langheid, boe gr< ot ook, terngdeiosden. Inderdaad, de mazen van bet net, waarin zy gevaDgfu was, waren onver breek baar. Dokter West en sir Carlyon namen haar op en droegen haar naar haur kamer, waar /.ij haar onder bewaking Btelden \an Robsou, dia geheel aan de bevelen van den dokter onderworpen was. TWINTIGSTE HOOFDSIUK, Arline Laster was in baar kamer op Cl fl'« Court bezig buar kc.ffir te pakken voor baar voorgenomen vertrek, dat den volgenden dag zkq plaats hebben, want Hubert wilde baar in veiligheid weten voordat hy zelf op reis ging en dokter Fletcher had daarom alles soo u-schikt, d-.t zii zich terstond naar mrs. Car roll kon begeveD. Hat was tr/nrig genoeg voor baar van bi t eene vreemde.huis naar het andere te moeten overgaan en Arliue gevoelde baar verlaten beid, toen zy voor deo half gevulden kiffdr neerhurkte, zoo levendig, dat zy in trauen uitbarstte. Io dbze droefheid werd zy overvallen, door mrs. Belton, die bij baar binnentrad. Iu tranen 1 riep de huishoudster uit, die trouwens zelf z«er bedroefd wns. Ik zou wel eeDS willen weten wat u doet schreien. Het kan u tocb werkelyk geen leed doen, dit huis te verlaten. Dut doet het mij ook zeker niet, mnor nietteraiD ben ik in een neerslachtige stemming, «n dan weent men gemakkelijk, antwoordde Arline. Jawel, maar droog thsDS uw tranen en beloof mij, dat ge me zult sobry ven, zeide mrs. BeltOD op de baar eigene korte spreekwiiz«: Zeker, wanneer gy belang in mij stelt. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1914 | | pagina 1