Nummer 8
Zondag 25 Januari 1914.
3Te Jaargang
Tweede Blad.
Uit de Hoofdstad,
NAPOLEON'S SOES
LANDBOUW.
Reclame.
Sport.
Ingezonden Stukken.
eieren men voor een broedsel uit kiest, i maar wanneer jij datzelfde jongetje uit tuiging mocht te beurt vallen, leg ik Uw
Een goede legkip moet's morgens vroeg 't water haalt als hij door het dunne ijs uitspraak voor kennis geving neer
5609
5914
Men meldt uit Breda
Uit de in 1913 gehouden Tuinbouw
tentoonstelling blijkt, dat in dat jaar voor
groententeelt in 'c geheel 22.433 H.A.
werd in beslag genomen. De oppervlakte
plat glas bedroeg 4.768.300 M2., die der
komkommer- en tomaatkassen 434.155
M2. en die der warenhuizen 636.142 M2.
Sinds 1904, toen de vóórlaatste telling
werd gehouden, valt een vermeerdering
te constateeren, wat betreft het plat-
glas, van bijna 178 H.A. tot bijna 477
H.A. dus van 168 pet.
De provincie Zuid-Holland staat ver
vooraan. Totale oppervlakte plat glas
4.060.168 M2., komkommer- en tomaat-
kassen 374.127 M2. warenhuizen 600.756
M2., of in procenten van de geheele opper
vlakte in Nederland successievelijk 86.2,
en 94.4 pet.
Van de geheele oppervlakte voor
groeutenteelt in ons land (22.433H.A.)
neemt Noord-Holland in 9.198 H.A
(41 pet.) en Zuid-Holland 6.566 H.A.
(29.3 pet)
In 1904 bedroeg de oppervlakte voor
het geheele land van druivenkassen
260.000 M2. In 1912 674.000 M2. Daar
van komen ruim 600.000 M2. voor reke
ning van Westland.
De grondoppervlakte der perzikkassen
steeg van 16.000 M2. tot 155000 M2.,
waarvan in Westland alleen 139.000 M2.
Van de 3879 H.A. in 1913 met bloem
bollen beplant, waren 2484 H.A. gelegen
in Zuid-Hollanden hiervan 21 15 H.A. in de
bollen- en weidestreek. In Noord-Holland
kwnmen voor 1357 H.A., waarvan 79£
H.A, in de Zuidelijke tuinstreek.
Goede Legkippen.
De handel in eieren heeft in de laat
ste jaren een enorme vlucht genomen
en in sommige streken levert de klppen-
houderij haast evenveel voordeel op als de
heele veestapel. Waar men de meeste
winst van de hoenders halen wil, moei
men er natuurlijk op uit zijn, om in dc
wintermaanden veel eieren le rapen, iu
dezen tijd toch zijn ze duur, tengevolge
van den geringen aanvoer, en wannee
men beslist eieren noodig heeft io di
koude seizoen, is men verplicht ze te
betrekken uit Z,-Rusland, den Balkan eD
Italië. Onze kippenhouders rroeten er
nu op uit zijn om kippen te fokken, die
veel Jeieren leggen en daarmede reeds
vroeg beginnen. Om dat doel te kunnen
bereiken, moeten zij eerst een goede
keuze doen. Leghorns staan nu eenmaa
bekend als goede legsters. Maar bij de
hoenders moet ook goed acht gegeven
worden op de individueele eigenschap
pen en de erfelijkheid der hoedanigheden
mag niet uit het oog worden verloren
En hierbij moeten we rekening houden
met de eigenschappen van de ben en
die van den haan. Pearl heeft den invloed
der erfelijkheid ten opzichte van het
eieren leggen bij duizenden kippen na
gegaan, en zoo is hij tot de volgende
regels gekomen 1. kuikens kunnen reeds
van den haan alleen de eigenschap van
groote vruchtbaarheid overerven. 2 De
kuikens eener goede legkip zullen alleen
dan vruchtbaar zijn, wanneer zij ook van
een goeden haan afstammen. Men ziet
derhalve, dat de haan eigenlijk meer in
vloed heeft dan de kippen zelf, aan de
keuze van een goeden haan is veel ge
legen. Hoe grooter een dier, hoe meer
tijd het noodig heeft voor zijn. groei,
hoe langer het duurt eer het volwassen
is en voor productie geschikt. De groote,
grove kippen zullen dus ook later met
leggen beginnen dan de kleinere, fijnere
soorten Maar ook van de bestaande
rassen kan men den legtijd wel eenigs-
zins vervroegen. Wanneer men reeds
vroeg eieren laat uitbroeden, dan zullen
de jonge kuikens, die in het gunstige
zomerseizoen hun jeugd doorbrachten,
reeds vroegtijdig volwassen zijn en reeds
in October en November eieren leggen
en daarmee kunnen doorgaan. Deze
kuikens geven ons juist de heel dure
eieren. Maar het is ook zeker, dat eieren,
in Maart te bebroeden gelegd, van vroege
legsters afkomstig zijn" In April en Mei
raapt men eieren van allerlei kippen en
weet men niet altijd van welke kippen
men de eieren in het nest legt. Boven
hebben we gezegd, dat er op de keuze
van een goeden haan moet worden ge
let, maar tevens mag meo wel de noodlge
aandacht schenken aan de_klppen, wier
van stok komen en 's avonds eerst laat is gezakt, dan ben je moedig en verdien
naar 't hok gaan, zij staat niet stil en je een verguld zilveren medaille van de
droomerig te kijken, maar scharrelt steeds Maatschappij tot redding van drenkelin-
ijverig rond, zoekend naar voedsel. Met gen
H. A. W. SURIG.
het oog op het exterieur zoekt men naar
dieren van middelmatige grootte, wet
flink ontwikkelden echterband en breeden
rug en lendenen, gladde, glanzende
pooten, donkere kleur en flink ontwik-
celden kam. M.
Gymnastiek.
>Gymnastiek«, zeide hij en trok m'n
turnbroekbretel naar zich toe en liet 'm
toen ineens los ('n onhebbelijke gewoonte
van 'm), >gymnastiek is een van die
zaken, waar je tegenwoordig niet meer
buiten kunt, evenmin als bulten een
vuilnisman*.
>Vullnlsman" vroeg ik verbaasd,
>what the deuce*.
»Nouja«, viel hij me in de rede, >*loek
maar niet in het Engelsch. Dat doe je
maar alleen om bluf te slaan. Als je per
se die onsmakelijke gewoonte wilt aan-
kweeken, doe 't dan in 't Hollandsch en
Zeg': Wel
>Maar ik begrijp niet wat een vuilnis
man met de gymnastiek te maken heeft*
voorkwam ik 'm.
»Dat ligt aan je opvoeding*, meende
hij meer oprecht dan beleefd. »Wat doet
zoo'n gewichtig en onmisbaar persoon
voor onze samenleving?*
>Wel«, zei ik, >die haalt de asch op*
en ik zag in m'n verbeelding mijn eigen
aschman, een gemoedelijke, dikke baas
met een onnavolgbare gratie een zwaren
aschbak optillen en in z'n kar ledigen
Dat is niet ieders werk 't is een slag
waar niets aan is als je 'm eenmaal te
pakken hebt, net als een kip aan 't rek
»En wat is asch ging m'n rechter
van instructie voort.
>Asch vtoeg ik, >asch?« Wel asch
is verbrande tuif*. Ik zette een strak
gezicht als iemand die zich bewust is
een aardigheid gezegd te hebben.
>Dus een verbrandingsproduct, hé
>Precies«, beaamde Ik.
»Evengoed als de vuilnisman de asch
uit je huis haalt, haalt de gymnastiek
de asch uit je lichaam*.
Ik stond verbluft- >Asch uit mijn
lichaam Ik heb toch geen
>Zeker wel*, zei mijn leermeester, met
het hem eigen aplomb. »Jij hebt even
goed verbrandiDgsproducten als je kachel
Er heeft steeds in je lichaam verbran
ding plaats, anders zou je niet in het
leven blijven. Vooral als je eens flink
geturnd hebt, kan je dat merken,
zweetafscheiding is grooter, je ademt
dieper
>Je eet meer*, onderbrak ik hem.
>Juist«, zei hij en knikte me goed
keurend toe »vandaar dat je krachtige
wordt, zonder groote vetaanzetting en
dat je je geld in den zak kunt houden
in plaats van 't uit te geven aan dokter
en Apotheker*.
>Mens sana in corpore sano* meend
ik te moeten opmerken.
»Niet alleen gezond, maar ook sterk
ging hij met onverdroten ijver voort
>en dat krijg je vooral van toesteloefen
ngen zooals het hand voor hand'in
teun zetten in de ringen, of de >leeu
wengang* in de brug, of de >schroef*
de >vlag*, enz*.
>Maar die dingen doen ze tegenwoor
dig haast niet meer, geloof ik*, was
mijn antwoord.
>Neen, dat is zoo*, zei hij »ln de
laatsten tijd treden de vlugheids- en
vaardigheidsoef, meer op den voorgrond
en dit soort is ook lang niet te verwei
pen.*
>En 't springen*, vroeg ik, >hoe
't daar mee
>'t Springen, zei de leermeester,
springen kweekt, behalve vaardigheid en
vlugheid, ook nog den moed aan en dat
gelieve je niet uit te vlakken. Moed is
een van die eigenschappen, die een man
sieren. Als je moed hebt (en een dosis
brutaliteit) verover je de halve wereld
met moed neem je bezit vaa het kilste
hart van de koelste schoone met moed
fluit je in de tram.
>Een salto mortale, is dat moed
vroeg ik.
>Wacht even*, meende m'n vriend,
>nu verwar je waaghalzerij met moed.
Als een kleine strop van een jongen
over ijs van één nacht gaat, dan is dat
waaghalzerij en verdient-ie een flink pak
op een bepaald deel van z'n lichaam,
die
»De vrije oefeningen*, was ,t antwoord,
hebben evenals alles, dat tot de gym
nastiek behoort, alsvrije, orden-, ge-
eedschaps- en toesteloefeningen en spe
en, haar waarde en 't zou me te ver
voeren om dat alles na nog te vertellen.
wil het later nog wel doen en nu
voor vanavond maar eindigen*.
•Ik houd me aanbevolen*, zei ik,
terwijl ik onzen directeur al hoorde roe
pen >Toestellen op zij en aantreden*.
P. J. F.
>En de vrije oefeningen*, stelde ik t
og als vraag, >wat voor nut hebben andoenmgeil der ÜUld,
De huid is blootgesteld aan tal van aan.
doeningen, welke door de jeuk en pijn het
le^en van den patiënt haast ondraaglijk
maken. Bovendien zijn zij dikwijls onooglijk
en bieden zij hardnekkigen weerstand aaB
elke behandeling,
Foster's Z»lf geneest de huid door haar
•erzachtende, antiseptische en heelende
eigenschappen. Zij gaat de ontsteking tegen
en is bekend als een der beste genees
middelen tegen eczeem, huiduitslag, gordel-
roos, schurft, insectenbeten, winterhanden
en voeten, oetelroos, dauwworm en all»'
Ijeukende huidziekten. 5950
Foster's Zalf (let op den juisten nahm)
Buiten verantwoordelijkheid der redactie.)!'8 ,e Waalwijk verkiijgb. bij Wed. ORIE-
Dumoulin, Markt. Toezending geschiedt
franco na out?- v. postwissel k f 1,75 p. doos
Den Heer Winkel te Besoijen.
Uw verontwaardiging is, zacht gezegd
bevreemdend.
U doet U toch voor als de beleedigde,
alsof ik, en niet U de aanvaller was.
U werpt op personeel van de school
zonder noodzakelijkheid en onverdiend
een blaam, en ik zou dat moeten dulden.
(Nadrnk verboden.)
Weder is een nieuw jaar aangevangen
Reeds eenige dagen heeft de nieuwe
Nu wordt mijn stuk >beneden crltiek* jaar-cirkel zijn rondloop begonnen, nauw
genoemd, maar de >schunnlgheden* be
staan slechts in Uw verbeelding er staat
geen enkel onbeschaafd woord in en
niets heeft U weerlegd.
Ofschoon U verder in den Raad er
heftig tegen protesteerde, dat deze strijd
een persoonlijke werd genoemd, wil U
inconsequent genoeg, er toch dit karak-
omslultend elke levensdaad, onverbidde
lijk afsluitend 'elke poging, die mocht
worden aangewend om wat eens gedaan
werd, ongedaan te maken, te hersiellen
wat misdaan werd.
>De tijd voert den wagen, onder
vreugd, onder smart gaat het voort.
Hoe waar klinken ons deze woorden in
ter aan geven doch wat U bijbrengt, de ooren, als wij aan het einde van een
kan niet op algeheele juistheid aanspraak jaar aan ^en zooveelsten rustpaal ge-
maker. komen zijnde, eens op den afgelegden
Maar al was dat zoo, acht ge U dan levensweg terugblikken. Onder vreugd,
gerechtigd de reputatie van anderen te onder smart gaat het voort. Vreugd en
grabbel te gooien? Zij ondervonden smart. Denk evenwel niet, dat deze
daardoor moeilijkheden bij sollicitatie, tegenstrijdige levensgewaarwordingen in
hun ijver, hun toewijding werden er door evenredig deel ons geworden. Men
verlamd, hun lust gedoofd 1 noeme het geen pessimisme als volmon-
Personen, die liefde en belangstelling dig erkend wordt, dat meer smart dan
voor het kind gevoelen, brengt U tot vreugd ons leven doorvloeit. Ieder voor
onverschilligheid; U ontlokt hun de zich overwege eens en hij zal deze
bitterheid: >het werk wordt betaald en j levenswaarheid beamen; In familie- en
dan nog zoo karig mogelijk, maar niet zakenleven ziet hij het welnigje licht der
de ijver, niet de toewijding I* En zoo vreugde breede, donkere schaduwplek-
worden zij, die aan hun woord bezieling, I ken op zijn levensweg smakken,
aan hun onderwijs hoogere wijding, wis
ten te geven, verlaagd tot loontrekkers.
Maar er is meer. De ouders hebben
afkeurend hooren spreken, daar zal dus
wel wat af te dingen vallen zij gaan
de school bevitten, komen dikwijls klagen,
ook waar niets te klagen vielzij ver
bitteren het leven van den onderwijzer,
Maar
evenals de schaduw verdwijnt door
het wegnemen van het voorwerp, dat
hem veroorzaakt, zoo verdwijnt ook
schaduw der smarte, al laat hij soms
zijn rouw- spoor als gijzelaar eene tijd
wijl achter, voor het licht der ontvonkte
levensvreugd.
Het zij een troostSmart is zoo
wiens lust voor zijn taak nu juist niet spoedig vergeten, als wij het leven naar
daardoor aanwakkert. waarde leven en de taak ons op de
De kinderen beseffen eveneens wat er schouders gelegd naar behooren trachten
omgaat; zij hebben met minder waar- te vervullen. Oos wacht weer nieuw
deering over de school hooren spreken werk. Ons streven en werken zij zoo,
en het vertrouwen en de achting voor dat wij aan het einde van het jaar ge-
zijn onderwijzer zijn ernstig geschokt. komen met voldoening op onzen jaar
Zij worden ongezeglijk, besteden niet staat kunnen terugblikken,
meer voldoende zorg aan hun werk, Stelt ieder individu voor zich telkens
moeten meermalen eene berisping ont- bij den aanvang van een nieuw jaar zich
vangen zij gaan niet graag meer naar
school, lust en ijver om te leeren gaan
te loor.
dit ten doel, telken jare wordt ook deze
wensch herhaald in de raadzaal en komt
de nieuwjaarsspeech van den voorzitter
Wanneer nu menschen van mindere daarop neer dat hij hoopt, dat hetgeen
ontwikkeling op zulk een onbedachtzame tusschen de muren dier zaal zal worden
wijze de school afbreuk doen, dan is dit tot stand gebracht, moge strekken tot
treurig, maar wanneer personen, die zich heil der ingezetenen
op beschaving laten voorstaan zoo het
gezag van de school ondermijnen, dan
is dat allerdroevigst*
De Kieschheid, mijnheer, zou U toch
Ook werd die wensch voor eeaige
dagen door den Voorzitter van ons
raadscollege geuit in dien parlementairen
stijl onzen 70-jarigen welbespraakten
zeker verbieden in het bijzijn der kin-1 krassen vcorzitter eigen. Hij wenschte
deren met minachting over hun ouders dat vele besluiten zouden worden ge-
te spreken nomen den ingezetenen tot heil. Mogen
Maar voelt U dan niet, welk een on- deze wenschen in vervulling gaan I Er
berekenbare schade U de school toe staat voor dit jaar veel belangrij s op
brengt door Uw onvoorzichtige uitlalin- het programma
geD, hoe het handhaven der discipline Noemen wij om te beginnen de uit-
wordt bemoeilijkt en het prestige wordt breidingsp'annen der stad. Hoevee
vernietigd er niet aan gelegen, dat deze uitbreiding
Begrijpt U niet, dat de nadeelige ge- op doelmatige wijze geschiede, want is
volgen niet kunnen uitblijven, dat de zulks niet het geval, dan kan zij gerust
resultaten van het onderwijs niet aan de achterwege blijven. En te hopen s het
verwachting kunnen beantwoorden
En U kunt dat alles overeenbrengen
met Uw behartiging van de belangen
der school
De persoonlijkheden in Uw stuk laat
Ik verder onaangeroerd U, die zoo goed
weet, wat parlementair is, begrijpt dat
zeker wel en wat Uw oordeel aangaat
naast het Uwe leg ik dat van personen,
die door eigen aanschouwing mocht n
zien. En waar mij dezer dagen nog van
bevoegde zijde een tevredenheids be-
nu ook, dat men eindelijk eens tot over
eenstemming kome in dezen, want aan
een behoorlijke uitbreiding ls werkelijk
dringend behoefte, al zou men dat nog
zoo grif niet toegeven, afgaande op de
omstandigheid, dat pracht van heeren
huizen, soms een jaar lang leeg staan
wat eveneens het geval ls met winkel
huizen niettegenstaande zij op den besten
stand gelegen zijn. Ik ken zulk een
woonhuis en winkelhuis waar al langer
dan 1 jaar het plaatje »Huis te huur*,
Winkelhuls te huur* den voorbijgan
ger verveeld heeft. Al ls dit slechts
een beperkt getal, het ls toch tijpeerend
voor het al dan niet bestaan van den
g. woningnood. Waar vooral behoefte
aan bestaat dat is aan goede arbeiders
woningen. De momeoteele toestand dier
woningen is allertreurigst.
En ook dient In dezen rekening te
worden gehouden met de toename van
het aaotal bewoners telken jare. Niet,
dat deze toename zoo verblijdend groot
is. Oh neen. Het is zelfs kenmerkend,
hoe telken jare het aantal vertrokkenen
het aantal Inkomenden overtreft. De vei*
meerdering van het getal inwoners haugt
uitsluitend en alleen af van de omstan
digheid of het aantal geborenen het getal
der overledenen overtreft. Dit is geluk
kig steeds het geval, zoodat het ook dit
,aar wel zoo zal 2ijn. Dat het aantal
personen dat de gemeente verlaat dat dei*
gene, die zich komen vestigen steeds
overtreft, wijst zoo al niet op achteruit
gang dan toch zeker op stilstand. Ik
noem het stilstand, anderen zouden het
achteruitgang noemen omdat er naar
hunne meening in dezen geen stilstand
bestaat. Ik plaat9 me op een ander
standpunt Ik ken den Bosch al zoovele
jaren, datTk uit overtuiging kan zeggen,
dat den Bosch in al die jaren op het
zelfde niveau is gebleven. Waar deze
stilstand aan te wijten is Men leze mijn
vorigen brief maar eens na en ik behoef
slechts te zeggende ondernemings
geest, de fut, de spirit of hoe ;men
't ook noemen wil ls er uit bij den
Bosschenaar, dit alles ontbreekt bij hem
ten eenenmale. Hij krul(i)t den krui
wagen maar steeds in hetzelfde tempo
voort, niet lettend op de stijle helling,
waarlangs zijn weg hem voert.
En dan wacht ons nog het ontwaken
uit haren winterslaap van de Middelbare
Technische School-kwestle. Zal deze
school komen Een open vraag. Bin
nenkort zullen de openbare beraadsla
gingen daarover aanvangen, vóór dien
kunnen wij, den huidigen berooiden toe
stand der gemeentefinanciën gezien,
nog niets met zekerheid zeggen.
In dezelfde conditie staan wij tenop?
zichte der oplossing van het electrlci-
teitsvraagstuk., De Raad doet hier dik
wijls zulke onverwachte dingen, dat men
zich aan voorspellingen niet meer behoeft
te wagen, want men loopt gevaar, dat
deze juist omgekeerd uitkomen.
Een voorbeeld Wie had ooit kunnen
verwachten, dat de Raad, gezien de vroe
gere besprekingen ooit zou hebben kun
nen besluiten tot het invoeren der eigen
aangifte inzaken der hoofdelijken omslag.
Niet dat ik met dit stelsel niet sym
pathiseer. Integendeel. Als de Raad
ooit een wijs besluit genomen heeft dan
is het wel dit, en Ik zou hem willen
toeroepen. Ga zoo voort mijn zoon en
gij zult sp(pardon Ik verschrijf
me) en gij zult in de toekomst nog
veel tot stand brengen, dat zal strekken
tot welzijn der ingezetenen. Zijn er nu
nog eerlijke menschen ln den Bosch
dan zal het aantal aanslagen in sterke
mate toenemen en last not least
zal de opbrengst van den hoofdelijken om
slag met eenige duizenden vermeerderen.
Want een feit is het dat de >bezittende<
dasse onwillekeurig veel te laag werd
aangeslagen. Dus hiermede ls aan het
z.g. iplepsysteem* een einde gekomen.
Ook zal nog wel binnenkort worden
overgegaan tot het aanstellen van een
controleur der gemeente-belastingen.
Zoo iemand is strikt noodig ln een stad.
De aanslagen kunnen niet vanuit het
bureau vastgesteld worden, men moet
iemand hebben die „erop uit kan gaan*
Un bon entendeur, un mot suffit.
Wij krijgen ook een bioscope-veror-
dening. Tenminste de raad heeft zich
hierover reeds in principe uitgesproken.
Na veel geharrewar zooals tegenwoordig
te doen gebruikelijk is zal de verordening
er ook wel komen.
Hierover een volgenden keer. Niet
over dat geharrewar natuurlijk (want
dan kwam ik niet uitgeschreven) maar
over die verordening.
BOSSCHENAAR.
is duur gekocht. De beroemdheid
der Gedézalf tegen eelt en lik
doorns is uitsluitend door hare
heilzame werking verkregen. Prijs
per doos 20 ets.
Verkrijgbaar bij Firma P. J. VAN GILS
Walwijk
Echo van het Zuilen
