jVummer 24
Zondag 22 Maart 1914.
37e Jaargang
Tweede Blad
nj
L
8'
"buitenland.
Bekendmaking.
Onderwjjs.
BINNENLAND.
i
3i;fSÖNLÏGHTï
50.
Bel?ië
Frankrijk.
Albanië.
Engeland,
Keclarae.
BEEGHAM'S. PILLEN
Li
61
>uses
fNIE
it.
EN.
raba
lie Sunlightzeep is
absoluut zuiver en
vrij van schadelijke
bestanddeelen. Zij
is goedkoop, overal
verkrijgbaar en hare
ongeëvenaarde uit
muntende kwaliteit
beantwoordt ten
vólle aan de strengste
eischen van hygiene
en zuiverheid. Daar
om is zij onmisbaar
in ieder wel geordend
huishouden.
ZEEP
tens.
ken
ti en
>EN
Militie.
Vrijstelling van den dienst wegens
Igen vrijwilligen dienst, broederdienst
aanwezigheid van in hetzelfde jaar
geboren broeders of halfbroeders.
De Burgemeester der Gemeente Waal
wijk brengt ter kennis van belangheb
benden, dat ten aanzien van vrijstelling
van den dienst bij de militie om een
der hierboven vermelde redenen het vol
gende geldtBroederdienst, aanwezig
heid van in hetzelfde jaar geboren broe
ders of halfbroeders.
Om vrijgesteld te worden wegens ei
gen vrijwilligen dienst of wegens broe
derdienst, moet de reden van vrijstel
ling bestaan op 21 Maart van het jaar,
waarin omtrent hein, voor wien vrijstel
ling wordt gevraagd, door den militie
raad uitspraak moet worden gedaan.
Om vrijgesteld te worden wegens aan
wezigheid van in hetzelfde jaar geboren
broeders of halfbroeders, moet de reden
van vrijstelling bestaan op het oogen-
blik waarop de militieraad uitspraak
doet.
Waalwijk, den 11 Maart 1914.
De Burgemeester voornoemd,
Th. de Surmont de Bas Smeele.
Militie'.
Vrijstelling wegens kostwinnerschap.
De Burgemeester der Gemeente Waal
wijk brengt ter kennis van belangheb
benden, dat bij voorkeur zal voor het
opmaken van staten van inlichtingen ten
behoeve van het aanvragen van vrijstel
ling wegens kostwinnerschap, voorzoo-
ver dit tusschen 21 en 31 Maart moet
geschieden, zitting worden gehouden Op
eiken werkdag, voormiddags tusschen
9 en 12,/2 uur.
Omtrent de vrijstelling wegens kost
winnerschap wordt beslist door Ged.
Staten, zoo de reden van vrijstelling aan
wezig is op 21 Maart van het jaar waar
in het inschrijvingsregister gesloten is
anders door de Koningin.
Deze vrijstelling wordt aanvankelijk
slechts tijdelijk en wel ten hoogste vier
maal voor een jaar en daarna, zoo de
grond voor de vrijstelling ook bij de ten
vijfde male te nemen beslissing nog
aanwezig blijkt, voorgoed verleend.
Voorts wordt ook vrijstelling verleend
in het geval, dat een dienstplichtige, aan
wien geen vrijstelling is verleend wegens
kostwinnerschap, zoodanig persoonlijk
onmisbaar is voor de instandhouding der
middelen van bestaan van zijn gezin of
van dat waartoe bij behoort of war in
bij als pleegkind is opgenomen, dan wel
van personeo, die hem in den eersten
of tweeden graad van bloed- of aanver
wantschap bestaan, dat zijn aanwezig
heid daarvoor dringend noodzakelijk is.
Tot het verkrijgen van vrijstelling op
dezen grond moet worden gehandeld
in overeenkomstigen zin als tot het ver
krijgen van vrijstelling wegens kostwin
nerschap.
Omtrent het verleenen van vrijstelling
wegens aanwezigheid van bedoeld geval
wordt echter uitsluitend beslist dcor de
Koningin.
Waalwijk, den 11 Maart 1914.
De Burgemeester voornoemd,
Th. de Surmont de Bas Smeelk.
Rijksnormaalschool.
Zooals elk jaar geven we de schrifte
lijke vragen voor het toelatings-examen
Rijksnormaalschool alhier, voor de voor
bereidende en eerste klas.
Nederlandsche Taal.
VOORBEREIDENDE KLASSE.
De Perendiet.
De schrokkige Piet had een boompje
[gezien
Waar sappige peren aan hingen te
[prijken
Kijk 1 dacht hij, die hangen voor mij
[daar misschien,
Dat komt goed te pas, hoor 1 Ik lust er
[wel tien
Ik zal eens heel even gaan kijken.
Waarachtig I 'k geloof, het is net, als
[ik zeg,
Ze lachen me tegen, alsof ze me roepen
Een Jing is maar spijtig die weer
[gasche heg
Met puntige doornen staat mij in den
[weg;
Toch moet ik eens even gaan snoeien.
Een pas of tien verder, alsof 't zoo
[moest zijn,
Vindt Pieter een oop'ning, daar zal
[hij het wagen,
Hij komt bij de peren, zoo sappig en fijn
Hij roept»Lieve peertjes, niet waar,
[je bent, mijn
En grinnikt van louter behagen.
Fluks heeft hij de zakken met peren
[gevuld
O wee 1 wat staat ginder door de
[oop'ning te kijken
Het aak'lige veldwachtershondje, ver-
[duld 1
Plots voelt hij van binnen 't bewustzijn
[der schuld
Hoe zal hij 't gevaar hier ontwijken
Hij loopt nu gezwind naar den anderen
[kant
Om over het erf op den straatweg te
[komen
Maar hemel I daar is reeds de boer
[bij de hand,
Die sleept hem naar binnen en heeft
[ras den klant
Geducht onder handen genomen.
Daar treedt, dub'b'le ramp 1 ook de
[veldwachter in,
Die alles gezien had, daar juist om het
[hoekje.
»Zoo,4 spreekt hij, m'n jongen, wat
[was je van zin
Dan grijpt hij den stok, en geeft
[Pietje niet min
Van achteren tegen zijn broekje.
Ook thuis is het dubbele kermis voor
[Piet:
Daar gaat de karwats en »Naar bed
[zonder etenl4
Spreekt vader, >en wee, als het weder
[geschiedt
Dan, diefachtig jongske, dan tref je
['t zoo niet,
je moet het nu zelve maar weten.4
En of hij het wist 1 Met de snoeplust
[was 't uit.
Hij wil nu met buurman geen peren
[meer deelen,
Zorgt wijselijk, dat hij 't niet weder
[verbruit,
En denkt aan 't gebod, dat hem goed
[is beduid,
Het zevende Nooit zult gij stelen 1
1. Vertel eens in eenvoudig ver
haaltje, wat een perendief overkomen is
volg zooveel mogelijk het gedichtje,
a. De arme (versmaden) de hulp niet,
welke men hem (bieden).
b. Die leerling (houden) veel van net
heid, hij (bekladden) nooit zijn werk, hij
(worden) geprezen.
c, De zieke (lijden) veel pijn, de dok
ter (verbinden) de wonde.
d. De voerman (leiden) het paard bij
den teugel, het (stampvoeten) van pijn.
2.
Zet bovenstaande zinnen eerst alle
vier in den onv. teg. tyd, dan in den
onv. verl. tijd en vervolgens in den volt.
teg. tijd. (Zeg eerst, dat 't gebeurt, dan
dat het gebeurde en vervolgens, dat het
gebeurd is.)
Gisteren zond mijn naaste buurman
eene mand pluchen pantoffels aan een
zijner afnemers.
3.
Ontleed bovenstaanden zin rede- en
taalkundig.
VOORBEREIDENDE KLASSE R.N.L.
Rekenen.
1.
Bij een handel wordt 8°/o verloren.
Als de verkoop f 1518 bedraagt, hoe
groot was dan de inkoop
2.
Een gang, die 3'/2 M. lang en l3/4
M. breed is, wordt bevloerd met vler
kante tegels van 2j2 d.M. lengte. Hoe
veel tegels zijn daarvoor noodig
3.
A. en B. handelen, A. wint 20°/0 en
B. verliest 15%, Nu bezitten ze evenveel
en samen f 3060. Met hoeveel is ieder
begonnen te handelen.
4.
Iemand koopt 5 cents-postzegeis. Had
hij voor hetzelfde geld 2 cents-postze
gels gekocht, aan zou hij er 60 meer
hebben. Hoeveel postzegels kocht hij
5.
Bereken het 5/, 6 van
VU - B5/8 194/25 4- VU 5'/2 79/10.
6.
0,7 M3 0,7 d.M3-f 0,7 c.M3 L.
33/4 X 24,5 H.G. 22/3 X 1,23 K G.
D.G.
l5/8 x 1,2 K.G. -f 25/t x 9,1H.G.=
D.G.
7.
A. en B. moeten f 255 verdeelen. A.
moet er f 15 van hebben en nog 3 maal
zooveel als B. Hoeveel krijgt ieder
Welk deel van de geheele som krijgt
ieder?
Van een erfenis krijgt A. 2*£D/0, B. 3/g
deel en C. de rest, of f 529,375. Hoe
groot is de erfenis ft
9.
Iemand verkoopt een partij tabak zoo
dat hij f 102 krijgt, voor hetgeen hem
f 94 gekost heeft. Hoeveel percent
wint hij
10.
Een wijnkooper mengde 18 L. wijn
a f 1,25 en 20 L. a f 0,75 en deed er
nog 2 L. water bij. Hoe duur moet hij
een flesch (van 80 c.L.) verkoopen, om
20% te winnen
De liberale afgevaardigde Monville
heeft in de kamer critiek uitgeoefend
op den chef van den generalen staf de
Ceunlck als overste van de vesting
Antwerpen. Deze heeft den volksver
tegenwoordiger een brief geschreven,
waarin hij zegt dat hij niet de minste
bevoegdheid heeft over dergelijke zaak
te spreken. De afgevaardigde heeft dit
schrijven in de Kamer ter sprake ge
bracht en afgekeurd. Naar aanleiding
daarvan heeft de chef van den generalen
staf ontslag genomen.
Politiek bederf.
Het debat in de Kamer over de
Rochettezaak, die in verband met den
moord op Calmette weer is opgerakeld,
heeft wel zonderlinge en onverkwikkelijke
dingen aan het licht gebracht. Een
minister-president Monis, wordt beschul
digd den procureur-generaal Fabre in
dienst van een oplichter (n.l. Rochette)
gesteld te hebben een andere minister
president, Briand, zou den magistraat
verhinderd hebben de waarheid te zeggen
voor de commisie van onderzoek (Briand
heeft namelijk geweigerd Fabre van zijn
ambtsgeheim te ontheffen)een derde
minister-president, Barthou, heeft zich de
op schrift gestelde bekentenis van den
procureur generaal Fabre eenvoudig
toegeëigend, toen hij aftrad en maakt er
nu in het openbaar gebruik van om de
tegenwoordige regeering een hak tr zet
ten. En misschien, wie weet, heeft
Barthou den vermoorden Figaro
directeur Calmette aan een afschrift van
dat stuk geholpen.Calmette had het
afschrift bij zich, toen hij door de revolver
van mevrouw Caillaux gedood werd, het
is zelfs door een der kogels lichtelijk
beschadigd
De Libre Parole schrijft over de
Kamerzitting, waarin deze vuile wasch in
het openbaar werd gewasschen
>Welk een schande voor een groot
land, dat het gevallen is in de handen
van dergelijke meesters. Had geheel
Frankrijk een zitting als die van Dinsdag
kunnen bijwonen, dan zou hun tirannie
geen vijf minuten meer duren.
De zaak-Rochette.
Men herinnert zich, waar het bij de
zaak-Rochettn om gaat. Maandag zal
het zes jaar geleden zijn, dat de Parij-
sche politie den millioenen-zwendelaar
Rochette, directeur van het Crédit Mi-
nier, in zijn bankpaleis arresteerde. Mll-
lioenen hebben de Fransche spaarders
verloren, die dezen man hun geld hebben
toevertrouwd. Rochette werd io eersten
aanleg veroordeeld, doch het Parijsche
Hof van Appèl zou daarna beslissen en
gebeurde het, dat door een nalatigheid
der justitie en haar organen de verjaring
intrad, omdat in een bepaalden termijn
geen gereehterlijke behandeling was ge
schied.
De politiek speelde van den aanvang
af in deze zaak een rol. Politeke tegen
standers wierpen elkaar voorde voeten,
zich te veel met Rochette hebben ingela
ten.
Omdat Rochette den minister van fi
nanciën Caillaux diensten bewezen zou
hebben, heeft Caillaux in 1911 den pro
cureur-generaal van het Parijsche Hof
van Appèl Fabre bij minisier-presldent
Monls laten komen, die den magistraat
zou >gedwongen4 hebben een verdaging
in het proces te bewerken,- waardoor
een verjaring intrad,
Er werd voor dat alles een parlemen
taire commissie van onderzoek ingesteld
ender voorzitterschap van Jaurès. Re
sultaat: nihil.
Intusschen werd dezaak-Rochette voor
de justitie na vijf jaar op sleeptouw te
zijn gebonden, op December 1912 afge
sloten door definitieve bevestiging van
het vonnis drie jaar gevangenisstraf.
Maar Rochette, die tegen een borgstel
ling van 200.000 francs in vrijheid was
gesteld, was inmiddels verdwenen Hij
zit thans in Mexico.
De zaak kwam de vorige week opnieuw
in de Kamer ter sprake, doch met geen
ander resultaat, dan dat op voorstel van
minister-president Doumergue en met
iastemming van Jaurès besloten werd tot
de orde van den dag over te gaan.
Calmette rustte evenwel niet en be
vestigde de onbevoegde inmenging van
Caillaux en Monis door een schriftelij
ke verklaring van den procureur-gene
raal Fabre die zich beklaagde, dat hij
gedwongen was tot oneervolle handelin
gen.
Die verklaring van Fabre vormde het
middelpunt van het kamerdebat van
ÜiDsdag. Men weet, dat Barthou het
stuk eensklaps te voorschijn haalde en
het de verbaasde Kamer liet zien.
„Nooit, schrijft Fabre er in, heb ik
zulk een vernedering ondergaan''.
Men keDt het resultaat dier kamerzit
ting. Opnieuw zal de commissie van on
derzoek onder voorzitterschap van Jau
rès bijeenkomen, doch ditmaal zullen
haar rechterlijke bevoegdheden worden
verleend, zoo besliste de kamer.
Intusschen, van die rechterlijke be
voegdheden wil de Senaat niets weten.
De senaat heeft besloten een bijzondere
commissie te benoemen om het voor
stel te onderzoeken. Heden komen af-
deelingen van den Senaat bijeen om
deze commissie te kiezen. In sommige
kringen meent men, dat de senaat er
wel in zal toestemmen aan de commis
sie van onderzoek in de zaak-Rochette
het recht toe te kennen getuigen te
hooren en te beëedigen, doch niet de
volmacht om arrestaties en huiszoekin
gen te doen.
Jaurès. de voorzitter, heeft het be
sluit van den Senaat niet afgewacht tn
heeft de commissie van onderzoek te
gen heden reeds bijeengeroepen.
Monis heeft ontslag ingediend.
Er is veel deelneming voor de familie
Calmette en Vrijdagmorgen bij zijn be
grafenis was er een enorme belangstel
ling. In den beginne is alles zeer rustig
gegaan, ook op verzoek van de >Figaro4,
maar ten slotte is het op verschillende
plaatsen tot botsingen gekomen. De po
litie is met blanken sabel opgetreden
en verschillende personen zijn gewond,
alsook talrijke agenten. Vele arrestaties
hadden plaats. Er heerscht een opge
wonden toestand en vooral ln de politiek.
Het ministerie Doumergue verzwakt door
't uittreden van Caillaux en Monls zal
wel verdwijnen en wie zal dan weer
op 't tooneel verschijnen. Viviani of
Briand. 't Is lood om oud ijzer 1
Het wordt mevrouw Caillaux heel ge
makkelijk gemaakt in de gevangenis St.
Lazare, voor welk gebouw tegen haar
en haar man voortdurend betoogingen
worden gehouden. Zij heeft haar boudoir
daar overgebracht en woont er werkelijk
huiselijk. Mr. Labori zal haar verdedigen
en 't zal ten slotte wel erop uitdraaien,
dat zij niet normaal was, opgewonden,
overprikkeld of iets van dien aard.
TJlt Durazzo aan de Neue Freie Pres-
se. In den ministerraad heeft Essad
Pasja voorgesteld 25000 man op voet
te brengen en met dat leger Epitus te
bezetten, Als de regeering niet totsnel
optreden beslist, zou Essad naar hij ver
klaarde, zijn ontslag nemen.
De ministerraad heeft generaal De
Veer. den bevelhebber der gendarmerie,
opgedragen telegrafisch verslag te doen
over de verrichtingen van majoor Thom
son, gouverneur van Epirus.
Het Home rule-conüict.
Wij hebben onze lezers op de hoogte
gehouden van de Home-rule-kwestie in
Ierland. De liberale regeering wil Ierland
zelfregeering geven. Ulster-provincie wil
die niet voor Ierland en de partij die
zich gevormd heeft om deze zelfregce-
ring tegen te houden heeft zelfs een ge
heel leger, 100000 vrijwilligers gevormd
gewapend, om desnoods met kracht de
invoering tegen te houden.
Zooals men weet wil de regeering de
invoering in Ulster slechts over 6-jaar
of een stemming het laten uitmaken.
Hiermee is men niet te vreden echter
en de spanning wordt steedst erger en
de toestand ernstiger.
De Iersche nationalisten hebben tegen
over dit Ulster-leger een wapenschouw
over hun vrijwilligers gehouden en de
regeering heeft rondom Belfast 26.000
man met 168 kanonnen saamgetrokken.
Burgemeester Utrecht.
Mr. P. Fockema Andrae, wethouder
te Utrecht, is benoemd tot burgemeester
dezer gemeente.
Militie.
De minister van oorlog heeft bepaald,
dat voortaan ook aan de miliciens bij
vertrek met groot verlof de geweren en
karabijnen model 95, zoomede de
voorwerpen van ledergoed, welke aan
hen zijn uitgereikt, zullen worden mede
gegeven. Hiervan zijn echter uitgezonderd
dë miliciens, die in geval van oorlog,
oorlogsgevaar of andere buitengewone
omstandigheden niet of voorloopig niet
in werkelijken dienst behoeven te komen,
zoomede zij, die naar het oordeel van
den betrokken regiments- of korpscom
mandant in zoodanige omstandigheoen
verkeeren, dat het hun niet mogelijk is,
de wapenen enz. binnen de grenzen van
het rijk behoorlijk te bewaren of te doen
bewaren.
Eene snelle moblisatie zal door deze
regeling worden bevorderd.
^va
•gIJ LICHTE aandoeningen
aangewend, vooi komen
vaak zeer GEVAARLIJKE
ziekten. 5029
en I
en J
J
I.
1
'fii;0rn£PONUR5i
1
i