Tweede Blad. Provinciaal Nieuws. Haagsche Tramstaking. NUMMER. 57. DONDERDAG 16 JULI 1914. 37e JAARGANG. Zondag is dan eindel jk de bom ge sprongen en is de staking van 't tram personeel in den Haag uitgebroken. Het ging om betere arbeidsvoorwaarden, in hoofdzaak en de terugname van een man. Het publiek blijkt voor een groot deel op de hand der stakers, die zegt men, te weinig verdienen in verband met hunne uitstekende prestaties op ver schillend gebied en de prachtige resul taten der exploitatie. Dit laatste nu wordt weer door de directie tegenge sproken, Maar laat ons een en ander van 't verloop der heftige beweging, waarvoor reeds meer dan 100 marechausseés en ook militairen zijn requireerd, vertellen. Nadat Zaterdagnacht in de vergadering van het trampersoneel, waar ongeveer 800 personen aanwezig waren, met op 4 na algemeene stemmen tot staking was besloten, werden bij duizenden in de stad manifesten verspreid, waarin van den strijd tegen de tramdirectie werd melding gemaakt met mededeeling van feiten ten blijke dat geen middel onbe proefd was gelaten om langs minnelijken weg tot oplossing der grieven te geraken. Ter conferentie ten stadhuize, welke door de organisaties was aanvaard vernam men dat de Raad van Beheer geen be middeling verlangt. Het personeel ver trouwt zich te mogen verheugen in de sympathie van het publiek, in de over tuiging dat de eischen billijk zijn en dat gelet op het systeem van sarren en pla gen bij de H.T M. in zwang, men ver wonderd most zijn dat niet eerder de ontzettende ontevredenheid van het per soneel op deze wijze werd geuit. De chauffeurs der Haagsche Taxi-au to onderneming besloten om, in dien hun diensten worden ingeroepen tot vervoer van «onderkruipers» dit te weigeren. De remises der Maatschappij en de omgeving daarvan geleken gisterochtend in staat van beleg. Sterke detachementen politieagenten, bijna allen gewapend met de revolver, bewaakten de remise ver schillende wegen erheen waren afgezet de gebouwen mochten niet door stakers betreden worden. Twee personeelwagens, één naar de remise te Scheveningen, één naar die aan de Laan van Meerdervoort, vertrokken Zondagochtend tusschen vijf uur en halfzes van de remise aan de Frans Halsstraa1, begeleid door gewapen de politie agenten. De Maatschappij wilde trachten tegen 12 uur een dienst aan te vangen met werkwilligen of zich aangeboden hebbend personeel op lijn 1 (Holl. SpoorArchl- pelwijk) lijn 3 (Valkenboschpleinbin nen stad en BezuidenhoutOverbosch) en lijn 8 (Plein—Scheveningen). Stakende posters brachten als eerste succes het niet uitrijden van de stoom tram naar Delft des ochtends te half zeven wegens gebrek aan personeel. Ongeveer 700 stakers en vele vrouwen brachten na afloop der nachtvergadering missives, vermeldende het stakingsbe- sluit, naar het kantoor der H. T. M. aan het Bezuidenhout, voor den Raad van Beheer en aan het Stadhuis voor het gemeentebestuur voor laatstgenoemde tevens met de mededeeling dat men elk oogenblik bereid is bem'ddeling te aanvaarden. Aan een der remises werd 's morgens halfvijf opgemerkt het Kamerlid Van der Voort van Zijp, die verklaarde dat se dert de staking te Enschedé geen als deze hem zoo symphatlek was geweest. Slechts zeer enkele werkwilligen meld den zich aan de remises aan waarvan sommigen nog afvielen. Tegen 1 uur Zondagmiddag was een vergadering belegd waar mededeeling over den stand van zaken aan het per soneel zou geschieden. De directie heeft een dienstorder uitgevaardigd, waarin een ieder van het rijdend personeel wordt opgeroepen zich vóór of uiterlijk 13 Juli in persoon te melden bij den remisechef of diens plaatsvervanger, ten einde door het zetten van zijn handteekening te ver klaren dat hij niet deelneemt aan de staking en bereid is de hem door de directie op te dragen werkzaamheden te verrichten. Wie zich voor 12 uur 's middags den 13 Juli daartoe niet heeft aangemeld wordt ontslagen en moet zijn uniformkleeding enz. uiterlijk binnen 24 uren .inleveren. Een man van het niet rijdend perso neel werd ontslagen omdat hij weigerde op den wagen dienst te doen. Van de remise Laan van Meerdervoort vertrokken Zondagmorgen vroeg twee wagens met brievenbestellers van wie de meesten echter weder van de wagens sprongen daar zij in dit geval liever te voet gingen. Van een wagen met poet sers aan de Laan van Meerdervoort aangekomen, sprongen eenigen af en één dezer kwam, na in de remise met ander personeel gesproken te hebben, met een tiental personen terug, die zich bij de stakers aansloten. Patrouilles bereden politie-agenten doorkruisen de stad. Gemeld werd dat van de 4 tegen stemmers tegen het stakingsbesluit, twee zich nader ook voor staking verklaarden. Een honderdtal stakingbrekers uit Duitschland, leden eener anti-socialis tische vereeniging tot bestrijding van werkstakingen, zijn per nachttrein uit Berlijn des voormiddags te ScheveningeD aan het station der Eltctrische Spoor aangekomen en onder sterk politiegeleide in geblindeerde wagens in een der re mises onder dak gebracht, met welke personen de directie zoo mogelijk eenigs- zins in den dienst hoopt te voorzien. Na het bekend worden hiervan ontstond een gewoel en gefluit onder de stakers. Toen de staking reeds eenigen tijd dreig de, had de directie der H. T. M. zich in verbinding gesteld met de „Antige- werkschaftllche Industrielle" vereeniging, directie Knoth en Co. te Amsterdam, een antisocialistische vereeniging die, naar men mededeelt, bij stakingen op nijver heids- en verkeersgebied menschen zendt om den door stakend personeel neder- gelegden arbeid op te vatten en zoodoen de de staking te bestrijden. Door bemid deling dezer vereeniging waren de '00 bedoelde personen, allen gewezen wa genbestuurders bij ramwegmaatschap- pijen in Duitschland, naar Dep Haag gebracht. Van de geblindeerde motortramwa gens waarin de vreemdelingen naar de remise aan de Laan van iMeerdervoort werden overgebracht, werd de eerste bestuurd door den directeur der H. T. M., den heer Van Stipriaan Luiscius de tweede door den ingenieur der Maatschappij, den heer Matin. Het inroepen van de vreemde hulp door de tramdirectie werd in de sta kingskringen druk en heftig besproken. De stoomtramdienst naar Delft is on geveer 11 uur des voormiddags hervat echter ir.et groote tusschenpoozen. Te 121/4 uur vertrok de tweede tram naar Delft De conducteurs-dienst werd door bureau-klerken verricht. Gereden werd des middags in de stad op de lijnen 8 en 13, met enkele wagens, gedeeltelijk bestuurd door niet stakende bestuurders, gedeeltelijk door controleurs, alsmede door technische ingenieurs. Het publiek maakte geen druk gebruik van de met gewapende overheidsdienaren bezette tramwagens. In de Wagenstraat werden met steenen de ruiten ingeworpen van een tramwagen van lijn 1. Een relletje ontstond. De politie deed eenige charges met den blanken sabel en arresteerde een drietal personen, welke, gelijk later bleek, niet tot de stakers behoorden. Ook op het Plein werden eenige tram ruiten ingeworpen. Door een aaDtal gemeenteraadsleden is aangevraagd, in verband met de sta king, een spoedvergadering van deu gemeenteraad te beleggen ter behan deling van de tramkwestie. De toestand wordt ernstiger Ma ndagavend was, met het Plein als brandpunt, een groot deel van de binnen stad in rep en roer. Den ganscheu avond hadden menscheu- groepen op het Plein saamgeschoold de politie in de hoop, dat de menschen. als er niets aan de hand bleek, van zelf zouden heengaan, was slechts zeer zwak vertegenwoordigd. Toen men bleef samenscholen, kwamj er versterking, die het Plein met behulpj van de marechaussee, die met zestien man zeer krachtig optrad en gevoelige klappen uitdeelde, deed ontruimen. In de Heerenstraat werd een ruit ingeworpen en op de Heerengracht werd met Stee nen geworpen, waarop van de zijde der politie revolverschoten werden gelost. Op het Spui werd op een punt de straat opgebroken en met de steenen de straatlantaarns vernield. Een politie agent en een marechaussee werden door steenworpen verwond aan het hoofd. Ook burgers liepen meer of minder erns'ige verwondingen op. De 20-jarige W. L. C. C., wonende Twentstraat 51, die niets met de staking te maken had, wandelde gisteravond met zijn vader op het Spui bij de 1 urfmarkt. Plotseling zag hij menschen hard weg loopen voor een marechaussée-charge. Hij gevoelde iets als een slag in den nek en bleek door een schampschot te zijn getroffen, Marechaussée's zag hij op naar schating 200 M. afstand, bij de Bagijnenstraat. Ook op het Spui moesten winkelruiten het ontgelden. Verschillende arrestaties hadden plaats. ^Een groot deel van het Spui was in de diepste duisternis gehuld, zoodat de politie zelfs er zich aanvankelijk niet durfde wagen. Eindelijk dreven de politie en marechaussée de menschen eerst in de richting van Spuistraat en Poten terug en daarna in falie'richtingen naar de andere zijde (Gedempte Gracht, Turf markt enz.) De stad lijkt in oproer. In de Bagijnenstraat werd, toen het Spui reeds lang was «schoongeveegd* nog van de daken met straatklinkers naar de op het Spui staande politieposten geworpen. Daar in deze nauwe straat de diepste duisternis heerschte, was het niet geraden er binnen te gaan en daarom bepaalde de polttie zich er toe, de straat af te zetten. Het raadslid Hoejenbosch reed in een auto met den heer Middelburg, bestuurs lid van de S. D. A. P. naar de critiekste punten en sprak daar de menigte toe, haar op het hart drukkende, kalm naar huis te gaan, daar de menschen zich zelve Jn gevaar brachten en de zaak der stakers slechts schade konden doen. Op de Heerengracht gelukte hun dit en verspreidde zich de volksmenigte. In de Wagenstraat had hij echter minder succes, hetgeen hij toeschreef aan het feit, dat juist op dat oogenblik de politie begon op te treden en de volksmenigte aangroeide, doordat vau alle kanten weer meer menschen kwamen opzetten. Het krltiekst was de toestand in de Bagijnestraat. Een aantal losse klinkers uit het plaveisel waren even zoovele stomme getuigen, hoe hier de strijd ge woed had. Tegen den avond zagen we nog een politieman met de revolver vooruit eeni ge schreden destadinsnellen. >Pakthem», werd er aan de agenten gecommandeerd. Arrestaties konden niet worden gedaan. Uit de huizen werd met steenen en fles- schen geworpen. De politie moet zich zeer lofwaardig hebben gehouden. Het optreden der marechaussée was later in den avond zeer noodig, en moet volgens een Roode Kruisman, die als ooggetuige eenige uren de relletjes aanschouwde, goed gewerkt hebben. Inspecteurs van politie deelden mede, onder de helden van de relletjes geen enkele staker voorkwam. Meest waren het opgeschoten jongens en verder man nen uit de Bagijnestraatkoffiehuisjes. Het Roode Kruis kreeg een zevental gewonden te verbinden. Meest waren 't korte slagwonden over hand of arm, die weinig beteekenden. Slechts één persoon die een wond aan den schedel opliep, was er erger aan toe. Het bloed drong door een drledubbelen doek. Hem werd de raad gegeven, zich in een ziekenhuis te doen verbinden. Het was de slager van 't W-, wonen de Lage Zand 29. Ook hij behoorde tot de onschuldige slachtoffers. Hij was gaan kijken en had een steenworp of sabel houw op het hoofd. Detachementen marechaussée en be reden politie splitsten zich in sterke patrouilles, die tot laat in den nacht ble ven surveilleeren. Was het in den beginnen Dinsdag avond rustig, toen het later werd, drong de menschen massa weer geweldig op, jouwde en plaagde politie op 'schande lijke wijze, en heeft deze ten slotte na uren van lankmoedigheid en kalmte, de menigte uiteen gedreven, het Plein de de verschillende straten er rondom schoongeveegd. Er vielen toen hevige klappen. Een marechausseé werd door een steen op 't hoofd getroffen en viel van zijn paard. Waalwijk, 15 Juli 1914. Benoemingen. Bij mioisterieele beschikking zijn benoemd met ingang van 16 Juli a.«. aan de Rijks vakschool te Waalwijk als amanuensis: J Buddingh te Deventer. Concierge C. A. van Haperen te Loonopzand. Machinist: J. V, Damoulin te Waalwijk. Jubileum. Morgen, 16 Juli zal bet 25 jaar geleder zijn, dat de heer A. H. van Scbijodel voor de eerste maal gekozen werd tot lid van den raad onzer gemeente. Telkens werd sedert zijn mandaat hernieuwd en gewoonlijk bij enkele candidaatstelling, dit laatste uatuurlijk onder de vigeerendt kieswet. Eenmaal toen de heer van Schijndel zijn ontslag had ingediend, werd hij bij de daaropvolgende periodieke verkiezing met grootst aantal stemmen herkozen, wel een b wijs dat men hem wenschte als gemeente raadslid, terwijl de heer van Schijndel toen ook gevolg gaf aan den duidelijk uitgedruk- ten wensch en lid van den raad bleef. Spreekt dit jubileum voor zichzelf, zegt telkens hernieuwen van een mandaa' een door de kiezers duidelijk genoeg wat een lid van den gemeenteraad voor een plaats is geweest ea hoe de kiezers zijn werken hebben op prijs gesteld, wij wenschen den lieer van Schijndel hier openlijk dank en hulde te brengen namens Waalwijk, voor al hetgeen hij voor onze gemeente in deze kwart eeuw heeft gedaan, voor het vele goede dat door zijn toedoen of naar aanleiding van z.jn optreden is tot stand gekomen of de veranderingen en verbeteringen in menig opz'cht die daaraan zijn te danken. Jammer, dat de jubilaris door uitstedigheid niet in staat is in persoon de blijken var waardeering, die zeer zeker veelvuldig zouden zijn, iu ontvangst te nemen. Moge bet hem gegeven zijn nog til van jaren met dezelfde opgewektheid en ijver voor de belangen der gemeente, zooals bij meent die 't best te kuunen behartigen, op te komen. Kermis De kermis van 1914, die begunstigd wordt door 't allergunstigste weder, kenmerkte zich door vroolijkheid, opge wektheid en animo en ook vrij goede drukte. Zondag was 't enorm, in geen jaren is er zooveel volk geweesthet aantal vreemdelingen was zeer groot. Vooral de Cake-walk had een reuzen- succes Aan die gezelligheid draagt zeker veel bij, dat In „Musis" en in verschil lende andere café's gezelschappen zijn, die voor prettige ontspanning zorg dragen. Met genoegen mag ook de Liederta fel op haar uitvoeringen met kermis terugzien. De Volksmatinée op Zondag morgen was zeer druk bezocht de vreemdelingen vooral waren heel talrijk. Nadat de liedertafel een paar koren en het dubbelkwartet »Zanglust« de Frosch- cantate van Hennig op zeer loffelijke wijze hadden uitgevoerd, speelde de fan fare »Orpheus< eeu paar flinke marschen en Louise* van Carpay op eene manier die van veel oefening en vooruitgang tevens getuigde. Zeer voldaan verlieten de toehoorders tegen half twee de zaal waar hun zoo bereidwillig veel schoons op muzikaal gebied geschonken was. De soireé den volgenden avond mocht zich mede in een flink bezoek verheu gen. De tropische warmte scheen ook ditmaal de zangers weinig te hinderen, want de koren«Dorpsdansmuz'ek* v. Andriessen, »Osslan« van Beschnitt en bovenal de machtige, doch moele- lijke compositie «Zigeunerleven* van Roeske, werden met gloed en toch fijn genuanceerd gezongen. Ook de Froschcantate met haar keu rige goed ges'yleerde muziek, ook thans gezongen door bovengenoemd dubbel kwartet eu weder op de piano geaccom pagneerd door den heer F. Spijkerman, oogstte een lulden en welverdienden bijval. De hoofdschotel van den avond was echter de heer Joh. Schmier van HeerenveeD, die vroeger verscheidene malen in Musis is opgetreden. Klonken de eerste opera soli, tengevolge wel licht der vele openstaande ramen en deuren, wel mat, in de reeks zijner naturalist'sche en humoristische com- positie's als Proloog, de Pruimeboom, de Leeuw, Jan Maat, het Gebroken glas, enz. enz. was deze over bekende zanger weder geheel zich zelve. Al die typische werkjes werden vertolk met een dictie, een gevoel en een kracht, die zelfs een jong artist hem benijden moet. Groot was telkens het succes, luid en welverdiend het applaus, dat den gullen, levenslustigen artist ver lokte nog een paar alleraardigste num mers ten beste te geven. Eere den heer Schmier, maar ook 'eere den heer Sars, die door zijn on vermoeid streven zooveel tot \het welsla gen der bovengenoemde uitvoeringen heeft bijgedragen. De soirée werd ook thans weder met een zeer geanimeerd bal besloten. Aau- genaam is het ons hierbij te mogen ver melden, dat de dansmuziek, uitgevoerd door leden van Orpheus en den pianist den heer de Ruijter, reeds heel goed voldeed en in de toekomst voor derge lijke uitspanningen een uitmuntende aanwinst mag heeten. Het duo Cornelissen-Boeren met de Vlaamsche Zangeres hadden in 't café van den heer Gerris groot succes en 'niet minder het gezelschap Barusso, dat gisterenavond aldaar zijn intrede maakte en uitstekende muziek geeft. Ook bij den heer van Opstal en den heer Mahieu voldeden de gezelschappen uitstekend en trokken veel publiek, dat zich ook hier best amuseerde Gisterenavond gaf het hier goed be kende gezelschap Variété Faveur eene voorstelling in Musis Sacrum die goed was bezocht. Die er waren zullen zich niet beklaagd hebben. Het was er, de temperatuur buiten in aanmerking ge nomen, een heel prettig zitje en de uit voering was over het geheel genomen als altijd goed te noemen. Men amu seerde zich. Vooral mag hier op de eerste plaats genoemd worden Maupi Staal, die met zijne creaties veel succes had. Ook het duo van Laar handhaafde zijn goeden naam, en Ri-Ki-Ri mag met eere genoemd worden. In 't kort 't was een prettige, gezellige avond en we raden eenieder beslist aan er vanavond heen te gaan vooral waar we te zien krijgen de klucht „Waalwijk Wereldstad". Het verloop der kermis is uitstekend een enkel gevalletje uitgezonderd, zoo als men hieronder zien kan. En voor de rest aan allen een pret tige kermis De politie heeft geen moeilijke taak met kermis. Zondag zijn eenige dronken personen en eenige die booze plann koesterden veiligheidshalve in den b t gestopt en in de St. Antoniusstraat een paar malen nog al wat drukte 1 weest, wat echter alles goed is afj f loopen. Maandagavond werd in het café v.Vu* door eenige Sprangschen de beker „Kruik" uit Kaatsheuvel die daar i 't dansen was, nog al flink geslag 'j maar door tusschenkomst van 't publ j was dit relletje spoedig afgeloop Een'neef van dezen werd in de St. toniusstraat achtervolgd, nam de vlu in de kelder bij W. wiens dochter ern* van den vluchteling schrok. De ve wachters uit Sprang en Vlijmen, toeva in de buurt aanwezig, kwamen tussch beide en onder die bedrijven snapte R. uit zijn netelige positie het land o huiswaarts Van deze zaken is aangifte geda Int. Bakkerij-tentoonstelling. Men seint ons uit Amsterdam.dat. den heer Theo Festen, bakker all den len prijs in de afdeeling „beschi 'r is toegekend. Den bekroonde ons proficiat. Bloemendag. De b'oemen verkoop voor „Herwon i Levenskracht" heeft 1.1. Zondag inWaal- en Becoijen opgebracht de somma f 183.47'/,. )i Lede? handel. Iu het pand toebehoorende aan de ft G. van der Heijden en vroeger bcwo door wijlen den heer P. van Huiten, - de haven alhier, zal de firma Van der W Co. te Amersfoort vestigen een zaal leder- en schoenfouinituren. Waalwijksche Zwemclub. De temperatuur van het water Dinsdag 14 Juli 19°/0. Aansluiting. De Directeur van het pos4- en telegr kantoor alhier maakt bekend, dat het iv ceel van den heer C. van der Waals en (in leder en fournituren) onder nr. 63 gesloten is aan het locaal rjjkstelefoo j, alhier. Concouts. „De Eendracht" alhier is wederom lauwerd uit den strijd gekomen. Op 't in nationaal concours te Woensel, waar - Belgische vereenigingen mededorgen, haalde zij den derden corpeprijs zijnde zilveren lauwerkrans met 2 punten ver t op den eersten prijswinner. De heer J. Hoven behaalde de eerste personeele 1 1 De Eendracht behaalde alzoo dit sei op 5 concoursen, 8 corps- en 6 persoi prijzen. Een mooi succes dus. 1( De Bossche bedevaart naar Brielt gestoord. M<m meldt nit den BoBcb Ji I De passngiersboot «De Merwedo" va firma Fop Smit met 500 bedevaartgangen p' den Bosch naar Brielle, geraakte Maand middag om half vier voorbij de sluis te A 1 op een zandbank. Het gelukte de inmn 'i ontboden hulp uit Heusden niet, de boot te makeu, en zoo bracht men er den heele r 1" op door. Da Bosscha rN.-utraal« bracht, gistermc om tieu unr 200 pelgrims te 'e Bosch t« i terwijl de overige om twee uur met de terdamscbe boot van Van der Schuyt t keerde. Bossche Katholiekeadag. 'i De 9de Bossche Katholiekendag, ke 27 September te Nijmegen zal den gehouden belooft een schitte 1 verloop te zullen hebben. Het Bestuur verwacht vier Bissc pen n.l. Mgr. J. Aelen, Aartsblssi van Madras, Mgr, J. Biermans, Vic: j Apostolicus van den Boven Nijl en ganda, Mgr. J. Hofman. Bisschop j Telmesse, en Mgr. C. van de Ven, l schop van Natchitoches. Ook Mg Eras, procurator van het Nederlan Episcopaat te Rome heeft zijne te 1 woordigheid toegezegd. Een Eere-Comité is reeds gevo waarin zitting nemen de voornaa autoriteiten uit het Bisdom, terwijl W. van de Ven, Bisschop van 's 1 togenbosch welwillend het Bescht 'j heerschap op zich heeft willen nei HERPT. Giste* middag sloeg de bli |i in de bouwhoeve van mej. de wed. Lui. ,i I de Wilt. Er werd een stuk vau den sc i: steen geslagen, terwijl in de wooukame en ander werd vernield of beschadigd. lukkig ontstond geen brand. Een der deren was zoo geschrokken, dat een d moest worden gehaald. In sommige tuinen houden de n zoodanig huis, dat er geen blad meei de kruisbessenstruiken is. Ze staan kaal als in den winter. BESOIJEN. Een onzer meest geach zeker een onzer meest populaiie ingeze viert morgen een zeldzaam jubileum heer J. v. d. Heijden toch zal dan de herdenken, waarop hij voor 25 jaren t van dem gemeenteraad werd gekozei onafgebroken zijn mandaat zag veruil Het vertrouwen der kiezers zoo onafg ken te bezitten getuigt genoeg van de ting die men den heer v. d. Heijden draagt, niet alleen, maar ook is het eei delijk bewijs van het vele, wat hij belang der gemeente heeft gedaan. Daarvoor brengen wij hem dank en met onze beste gelukwenschen. Mogeh ij nog vele jaren hetzelfde tr en waardige raadslid blijven. De Echo ven het Men. li I 11

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1914 | | pagina 5