IN urnmer 59
Donderdag 23 Juli 1914.
37e Jaargang.
Tweede Blad.
VERSLAG
Provinciaal Nieuws.
NIEUWS VIT HIÏÏSDSN
der Kamer van
Koophandel en Fa
brieken te WAALWIJK, betreffende
den toestand van den handelde nij
verheid, de scheepvaart en van den
land- en tuinbouw over het jaar ig 13.
Toestand van land- tuinbouw, veeteelt
en nijverheid van Haarsteeg en
Omstreken.
Uit Haarsteeg meldt men
Landbouw. De uitkomsten van het
landbouwbedrijf waren over het geheel
genomen niet onbevredigend. De graan
oogst liep onder gunstige weersgesteld
heid af, waardoor de granen uitmun
tend gewonnen konden worden.
Vooral de opbrengst der havenakkers
was zeer groot.
Minder reden tot tevredenheid hadden
de telers van aardappelen. De regen
achtige voorzomer deed geen goed aan
t gewas. De opbrengst was dan ook
slechts middelmatig, terwijl de qualiteit
eveneens te wenschen overliet. Daarbij
kwam nog dat de prijzen van dit ge
was betrekkelijk laag bleven.
Tuinbouw. De prijzen van de meeste
tuinbouwgewassen en van 't zoogenaamd
klein ooftkruisbessen, zwarte en roode
bessen, frambozen, enz. waren vrij goed,
terwijl de opbrengst meer dan middel
matig kan genoemd worden.
De gevreesde Amerikaansche kruis-
bessenmeeldauw* tastte de plant te
Vlijmen, Haarsteeg, Nieuwkuijk en om
liggende plaatsen in vrij hooge mate
aan, wat niet altijd bevorderlijk was aan
den handel, doordat in Duitschland zelfs
enkele wagonladingen werden afgekeurd.
Gelukkig beginnen de telers, aange
spoord door deskundigen, deze ziekte
zooveel mogelijk te bestrijden en het
wil ons voorkomen, dat de gemeente
besturen krachtig moeten optreden, ten
einde hen, die de wettelijke voorschrif
ten dienaangaande niet naleven tot hun
plicht te brengen.
De vervroegde cultuur, zooals die in
't Westland gedreven wordt, blijft nog
altijd tot de vrome wenschen behoo-
ren.
Blijkt de veiling, die in 1914 hoogst
waarschijnlijk andermaal te Vlijmen op
gericht zal worden, levensvatbaarheid te
hebben, wat we innig hopen, dan ver
trouwen we, dat de tuinbouwers allengs
een beteren weg zullen inslaan en de
intensieve cultuur van lieverlede regel
zal worden. Blijft men hier en in de
omstreken op den ingeslagen weg voort
gaan, dan zullen de tuinders in andere
centra van ons land ons op dit gebied
spoedig overvleugelen.
Veeteelt. De veehouders kunnen over
het jaar '13 terecht te vreden zijn.
Besmettelijke ziekten onder 't vee
kwamen op enkele plaatsen slechts spo
radisch voor.
De piijzen van vet vee evenals van
kalfvee waren zeer hoog. Daarbij kwam
nog, dat de opbrengst groot was, ter
wijl de sweiboeren* niet over gebrek aan
gras te klagen hadden, wat natuurlijk
van gunstigen invloed bleef op de prij
zen van 't vee.
Geen wonder dat de veeboeren zich
vooral ook gaan toeleggen op den aan-
fok van rundvee en wat meer geld over
hebben voor uitmuntend sfokmateriaal.*
Vette kalveren en varkens werden door
't buitenland goed gevraagd en de uit
komsten van dit bedrijf waren dan ook
loonend.
Nijverheid. In de mandenindustrie was
't gansche jaar voldoende werk zoodat
ook in dit bedrijf geen reden tot klagen
bestond.
Minder gunstig waren de uitkomsten
van hen, die in de cultuur voor teenhout
hun kapitaal steken.
't Gewas liet te wenschen over, terwijl
de prijzen pl.m. 20°/0 gedaald zijn.
Mogelijk is een te groote aanplanting
van teenhout er de oorzaak van.
Land- en TuinbouivVeeteelt en
Hijverheid in de Boven-Langstraat,
Vlijmen, Haarsteeg, enz.
VLIJMEN.
De veeteelt in deze streken gaat lang
zaam vooruit, daar de gemeente den
inwoners gelegenheid geeft tegen matigen
prijs jong vee te weiden.
Op den vooruitgang van den veestapel
heeft ook de voor eenige jaren alhier
opgerichte stoomzuiv lfabriek »de Voor-
uitgang" een grooten invloed, aangezien
deze fabriek telken jare in bloei toe
neemt.
De prijzen der ^hooilanden waren
eenigszins hooger dan het vorig jaar,
de hoogere prijzen hielden echter gelij
ken tred met het matige gewas.
Mond- en klauwzeer kwam in het
afgeloopen jaar niet voorzeer weinig
kalveren stierven. De pTijs der mestkal-
veren was in het voorjaar zeer. bevre
digend, in het najaar zeer hoog die der
vette varkens was eveneens hoog.
Het erwten gewas had een slecht jaar,
wat het beschot betreft Waren de prij
zen in den beginne laag, al spoedig
kwam hierin een matige stijging. In
den beginne werd 7 cent per K. G.
betaald, welke prijs tót 10 cent per K.G.
steeg. Geheele erwtenvelden treft men
hier aan de verbouwerij echter blijft
stationnair.
Het boonengewas is van veel minder
beteekeniS. De opbrengst was slecht.
In den beginne werd 10, later 4 cent
per K. G. bitaald.
De aardappeloogst op het hooge land
was zoowel in kwaliteit als in kwantiteit
slecht. Op de lage zandgronden was de
opbrengst minder goed, terwijl de kwa
liteit slecht was, hetgeen aan den natten
voorzomer te wijten is. De prijs liep
van f 1.40 tot f2.50 per H L. (75 K. G.)
Kruisbessen leverden een goed beschot.
De prijzen waren hoog. Er werd 13 cent
per K. G. besteed,
Van de zwarte bessen viel de opbrengst
mee, de prijs was best, daar 26 cent
per K. G. betaald werd
De oogst der roode bessen was goed.
De prijzen waren hoog. Er we'd 13 cent
per K. G. betaald tegen 14 cent het
vorige jaar.
De aspergeteelt nam wederom toe,
wellicht het gevolg van de jaarlijksche
matige stijging der prijzen. De opbrengst
der velden was zeer goed evenals de
prijs. In den beginne werd 50 cent per
K. G- betaald de mlddelprijs bedroeg
35 cent per K. G-
De voor eigen gebruik verbouwde
rogge en haver was overal goed.
De hopteelt is tegenwoordig van geen
beteekenis, De prijs was echter zeer
hoog.
wijze bijgestaan door de brigade maré-1 den schok werden beiden van de kar ge-
chaussée/} ÉflWP* slingerd en een hunner Th. Samuels een
jaar viel met een
De nieuwe schoolbank.
Wij lezen in de N. R. Crt.
tnan van ongeveer 60
geweldigen smak voor de locomotief, welke
tt tt ut r, ..11 x. tT7 i m ihem circa 15 meter over den weg voort-
„rf l 8Ch°°.f> den ma» aBD h°°fd haRden daarbiJ
deerlijk havenende. Meer dood dan levend
werd de ongelukkige opgenomen en in het
Waalwijk, 22 Juli 1914.
Koopt niet In den vreemde, wat gij
in Waalwijk even goed en even
goedkoop kunt vinden.
2651 W. B.
Waalwijksche Zwemclub.
De temperatuur van het water was
Dinsdag 21 Juli 19 graden.
Nieuive Dienstregeling.
De Dieuwe dienstregeling van 1 Oct, p.s.
ligt o.B. alhier op de secretarie ter inzage.
Voor onze liu't-BoFchLage-Zwaluwe zijn
er geen wijzigingen in aangebracht.
Kermis.
Het verdere verloop onzer kermis is
uitstekend geweest, druk, prettig, gezel
lig. Vooral de laatste Zondag was enorm
druk.
Het Orelio-malinté in Musis was over
vol. Tien minuten over twaalf was er
reeds geen plaats meer te krijgen.
Omstreeks driehonderd bezoekers heb
ben zich gehaast een plaatsje te krijgen
om onzen beroemden baryton-zanger
nog weer eens in zijne beste nummers
te hooren en zij zullen zich niet hebben
beklaagd.
Gezien den leeftijd van den artist, was
zijn stem nog vol kracht en glans, z'n
actie en dictie onverbeterlijk als altijd.
Werkelijk Orelio blijft ondanks z'n
ouderdom een ster, hem te hooren blijft
een genot.
Zondagmiddag en Zondagavond was
het overal vol, overal heerschte een
gezellige, een vroolijks kermisstemming,
op straat, in café's en balzaal, overal
vroolijk en netjes.
Werkelijk de kermis van 1914 is niet
de minste geweest, 't was een aange
name, prettige week, vol ontspanningen
afwisseling en dao 't zij den kermishou
ders ter eere gezegd, de geheele week
is geeo wanklank gehoord. En zeer zeker
kunnen we hiervoor na het publiek een
woord van hulde brengen aan onze ge
meentepolitie voor haar uitstekend en
beleidvol optreden, daarin op dezelfde
heeft een nieuwe schoolbank vervaardigd
die geschikt is voor lederen leeftijd van
het schoolklad op een lengte van 1 tot
1.70 meter, die als het ware, met het
kind meegroeit. De bank wordt met een
sleutel op één punt in beweging gebracht.
Het zitvlak rijst en gaat tegelijk achteruit
terwijl dan tevens het bovengedeelte der
bank, het zoogenaamde kastje naar om
hoog gaat. Ook voor abnormale kinderen
is de nieuwe bank heel goed te rebruiken.
De heer Ragetlie heeft zijn vinding
heden morgen in tegenwoordigheid van
den heer V. van Lissa, architect voor de
schoolgebouwen te Rotterdam gedemon
streerd.
Zomerzitting Provinciale Staten.
Voor zoover niet reeds medegedeeld
ontleenen wij aan de verslagen der com-
missiën van rapporteurs het volgende
Voorstel om aaD de vereeniging voor
handelsonderwijs >Langstraat« een sub
sidie van f2500 toe te staan voor een
handelsdagschool te Waalwijk. In een
afdeeling was het voorstel met bijzondere
ingenomenheid begroet, in een andere
wilde men niet hooger gaan dan f 2000
in afwachting van een eventueel hoogere
subsidie bij een definitieve regeling, in
weer 'n andere zou men het voorstel
liever willen aanhouden tot het regle
ment gereed was. De C. v. R. stelt voor
te besluiten overeenkomstig het ontwerp
besluit van Ged. Staten.
Ambachtsscholen en Vakonderwijs.
Bij de algemeene besprekingen stelt
een lid de vraag, of het niet wenschelijk
ware, dat de salarissen der leeraren bij
het door de provincie gesubsidieerd
ambachts- en vakonderwijs werden vast
gesteld onder goedkeuring van Gede
puteerde Staten. Het had toch de aan
dacht getrokken, dat die salarissen bij
gelijksoortige scholen zeer uiteen loopen.
Ook werd de opmerking gemaakt, dat,
wat de leder- en schoenindustrie aan
gaat, de opleiding thans goed is gere
geld. De ambachts- en vakscholen te
Tilburg en elders leveren goede hand
en machinewerkers, terwijl de beste leer
lingen dier scholen hunne middelbare
technische vorming kunnen krijgen aan
de Rijksschool te Waalwijk om daar te
worden opgeleid voor patroon of be
drijfsleider.
De Comm. v. Rapp. stelt voor, over
eenkomstig de ontwerp-beslulten van
Ged. Staten, de gevraagde subsidlën te
verleenen aan de ambachtsscholen te
Breda, Eindhoven, 's Hertogenbosch,
Oss, Oosterhout en Bergen-op-Zoom,
voor het Textielonderwijs te Eindhoven,
den vakcursus voor het schoenmakers
bedrijf te Drunen, de vakschool voor
schoenmakers te Oisterwijk, de ambachts-
en industriescholen te Tilburg, 't Kant-
kloske te 's-Gravenmoer, de schoenma-
kersschool te Tilburg.
BAARDWIJK. Hedenavond ten 6'/a
uur openbare gemeenteraadsvergadering.
Verslag in 't volgend nummer.
DRUNEN. Maaudag vierden de leden dei;
beide congregatiën hun patroonfeest. Des
morgens kwart over zessen begon in de pa
rochiekerk, na het zingen van het Veni
Creator eene plechtige H. Mis, opgedragen
door den ZeerEerw. Heer Directeur. De
congreganieten zongen de HollaDdsche Mis
in den Volkstoon van Adr. P. Hamers,
R.K. Pr. Onder de H. Mis naderde onge
veer 800 leden tot de H. Tafel. Deze mor-
genplechtigheden werden gesloten met het
zingen van een. lied ter eere van den H.
Aloysius.
Na den middag was het feest in de Coo-
gregatiezalen. Bij de jongens in de kleine
zalen had de prijsuitdeeliog plaats. De hand
boogschutters hielden Koningschieten waar
bij J. v. Dommelen als koning werd ge
kroond.
Van biljart en kaartepel werd druk ge
bruik gemaakt. Om 8 uur gaven muziek,
zang- en tooneelvereeniging nog een kort
doch goed geslaagd concert. De gratis ge
houden prijstrekking deed een 80-tal jon
gens met een flinken prijs huiswaarts keeren.
De Aloysiusdag blijft alzoo voor de coc-
greganisten nog altijd eene ware feestdag.
VLIJMEN. L.l. Maandagmiddag kwam
op ongeveer 200 meter afstand van de Vlij-
mensche hut de tram rijdende in de rich
ting van den Bosch in botsing met een
met hooi beladen kar, waarop een paar per
sonen uit Nieuwkuyk waren gezeten. Door
gras naast deu weg neergelegd. Per fiets
werd door Mej. E. van Vugt aan pastorie
en dokterswoning te Vlijmen kennis gegeven
«au dit ongeval en spoedig waren dan ook
de Eerwaarde Heer van Rooij en de WelEd.
ZeeiGel. Heer Dr. Weijers ter plaatse om
den man geestelijke en geneeskundigs hulp
te verscbaffsn. Op raad van den geneesheer
werd de gewonde io een inmiddels gehaalde
brancard naar zijne woning vervoerd. Hoe
wel zijn toestand ernstig i^ is de man tot
heden nog in leven. Bij wien de schuld ligt
van dit ongeval zal een gerechtelijk onder
zoek wel aan het iicht brengen.
De Burgemeester der gemeente Vlijmen
noodigt de Veehouders en anderen, die hooi
oogsten, uit ter voorkoming van brandge
vaar, dat door het broeien van hooi kan
ontstaan, hunnerzijds alle maatregelen te
n^men, d'e bedoeld gevaar kunnen voorko
men en wijst de ingezetenen met nadruk op
art. 158 van het wetboek van strafrechten
de daarin neergelegde strafbedreigingen
tegen degenen, aan wier schuld brand, enz.
te wijten is.
Vanwege de vereeniging van stalver-
betering in Noord-Brabant worden sierlijke
platen'over dit gewest verspreid als propa
gandamiddel. De plaat stelt ter linkerzijde
een ouderwetsche potstal, ter rechterzijde
eene groepstal voor terwijl verder met dui
delijke letters is aangegeven doel der stal-
verbetering, middelen, waarvan de vereeni
ging zich bedient om de veehouders tot de
gewenschte verbeteringen te brengen en de
steun, welke dit ijveren geniet. Ook in onze
gemeente is zulk eene plaat in het café van
den heer G. van Wordragen-Verweij opge
hangen. Wij vertrouwen dat meerdere vee
houders in onze gemeente als ze de plaat
bezichtigd hebben zich opgewekt zullen ge
voelen ook hunne stallen eens te gaan in
richten als in het belang der volksgezond
heid, de gezondheid van het vee, het winnen
van zuivere melk ter verkrijging van goede
boter en voor eene goede mestbewaring ge
vraagd wordt. Bij het ainbreugen van ver
beteringen behoeft bet aan voorlichting niet
te ontbreken, daar de heeren Rijksland-
bouwleeraren en Rijkszuivelconsulenten en
de secretaris der vereeniging gaarne inlich-
{ngeu verschsff-m.
NIEUWKUIK, 20 Juli. Door zijne
Doorluchtige Hoogwaardigheid Monseig
neur W. v d. Ven Bisschop van 's Herto
genbosch, is benoemd tot kapelaan te
Uden de Eerw. Heer P. Karsemakers
kapelaan alhier. Met een gevoel van
vreugde en leedwezen zien wij den Eerw.
Heer kapelaan van hier vertrekken om
dat hij in de ruim vier jaren dat hij in
onze parochie is werkzaam geweest zich
als een uitstekend priester niet alleen
doch als een bekwaam geestelijk adviseur
van het spoor en tramwegpersoneel en
ook als Directeur der H. Familie heeft
doen kennen, zoodat zijn heengaan hier
om diep gevoeld wordt. AaDgezlen Z.
Eerw tot een hoogerwerkkring is geroe
pen verheugen wij ons met hem over
deze promotie en hopen dat het Z. Eerw.
in zijne nieuwe standplaats naar wensch
moge gaan.
SPRANG. De WelEerw. Heer Ds. A. T.
P. Pop alhier heeft het beroep naar de Herv.
Gemeente te EldeD (bij Arnhem) aaDgenomeD.
Bij den landbouwer H. O. alhier zijn
de vorige week twee koeien aan miltvuur
gestorven. Daar geen der beide diereu vei-
zekerd was is dit voor O. een heele schade
post.
WASPIK. Voor lid van den gemeente
raad alhier (vacature Th. de Boni) ziju can-
didaat gesteld de heeien
J. Brokx Pz.
P. v. Dongen Rz.
C. Roovers.
D. C. van der Rijken.
P. J. Smitb.
J. Smits.
A. G. Vloeimane.
A. Schoenmakers Mz.
Den Waspikschen kiezers wacht dus de
zware taak om uit deze acht candidalen te
kiezen the right man on the right place.
Stemming en eventueele herstemming resp.
op 31 Juli en 13 Aug.
De heer N. C. van Knik alhier, onder
wijzer te Kaatsheuvel, slaagde 1.1. Zaterdag
te Breda voor de hoofdakte.
Genoemden heer t>n familie onze felicita
ties.
Hst kindje, dat verleden Vrijdag in
zorgwekkenden toestand naar Breda was
vervoerd, omdat een fluitje in zijn luchtpijp
geschoten was, is vandaar volkomen genezen
teruggekeerd.
Verschillende visschers alhier klagen
over de groote schade, die hun berokkena
wordt, doordat aanzienlijke hoeveelheder iF
visch in de z.g. beun dood gaan. Men wijl
dit verschijnsel aan de groote warmte dn i'
laatste dagen.
RA AM S DONK (DORP). De 12 jarige
G. Koopmans trapte bij het zwemmen in
een stuk glas. Dr. Smits moest den voet
verbinden.
De 5 jarige A. Kwtaifaal viel mei
een dekstoel plat op den grond en klemde
daarbij een vinger zóó zeer, dat Dr. Smits 'l
per motor te hulp moest snellen. j.
De heeien Laakbuijaen c.s. verpachtten
heden hunne haver op den polder „De com-
missaris# onder Sl. Joachimsmoer tegen plm
f 60 per H.A.
DONGEN. Voor den heer Jac. v. d.
Broek, bouwt men hier in de nabijheid van j
het Tramstation een flinke schoenfabriek
welk spoedig tal voltooid zijn. Dp. complet»
installatie der machines is opgedragen, aar
de fabriek Robert Kiehle Leipzig, en hoop'
men met de monteering bepia Octobe
klaar le zijn, zoodat dan onze gemeeuti
weer een flinke schoenfabriek meer za
tellen.
DONGENSCHE VAART. Met een kaï M
rogge thuis komende zsg de landbouwers S
een inbreker de schuur uitvluchten. Per fiet
wist hij te ontsnappen. Er werd gelukkig
niets vermist.
GEERTRUIDENBERG. Onze stadgenoo
de heer H. Doedens slaagde voor de H.B.S
te Breda. Geslaagde onze gelukwenecb.
De wedstiijd Sparta D. v. S. eindigd
met een oveiwinning van D. v. S. van 10
LOONOPZAND. Gister middag te li j
uur ontstond 'brand bij de Wed. J. Scb
Het buis, eigendom van den heer W. d
Jong, stond weldra in lichte laaie. Gelukkij
was er weinig wind en bleven het aaögren
zend pand van genoemden D. J. en het vlal
er naast liggend van Mej. G. v. Amelevoor»
behouden. De woning brandde mooi en stil uit
Verzekering dekt de schade, oorzaak ge 'i
brek aan een schoorsteen.
As. Donderdag is 't kermis. Hier ei p
daar matinté en bal. De Sophia's vereeniginj
heeft de heeren De Bont uit Dongen ge
ëngageerd, de Echo der Duinen werkt me
eigen krachten en heeft een afwisseleni
progamma: zang, operetea, blijspelen en zo
meer, de overige, gezelschappen zetten oo
hun bes'e beentje vooruit en de gilde Si
Hubertus zal daarenboven nog koning- e
prij-schieten.
Prettige kermis
DUSSEN. Openbare vergadering va:
den raad dezer gemeente op Vrijdag 2
Juli a.s. des n.m. ten 6 ure.
Te behandelen onderwerpen
1. Benoeming van een ouderwijzer va
bijstand aan de O. L. School wijk B.
2. Vaststelling van eene instructie voo
den gemeente-geneesheer.
8. Benoeming van een gemeente-genees
heer.
4. Tijdelijke geldleening.
5. Ingekomen stukken.
MADE, 19 Juli. Gisterenavond wer j
zekere v. d. P., een niet onbeduidend
steekwond toegebracht, naar werdt beweer f
door zekeren R. en dieDS zoon.
Voordien werden bij R. glasiuiten zyne
woniDg vernield. Vermoedelijk houdt ee l
en ander met elkander verband.
UL EN HOUT, 20 Juli. Gisteren is va
den heer van den Bosch alhier een groc j
mastbosch afgpbrand. De schade is nog i
aanzienlijk. Van anderen is er ook nog w« j
verbrand doch daarvan is de schade nie
zoo groot.
VRIJHOEV#-CAPELLE. De heer M
Verhoeven slaagde heden te Breda voor he
examen hoofdakte. Geslaagde proficiat.
Heusden, 22 Juli 1914.
Plechtige eerste H. Mis
Zondag droeg de Z.E. Heer Johan va
Bokhoven,'Pastoor te Zwolle (Louisluana
voor den eersten keer, nadat hij in Ba
timore tot priester werd gewijd in onz
stad, zijn geboorteplaats, een H. Mis of
Hierbij werd hij geassisteerd door twe
stadgenooteD, den Eerw. HeerVerhoeve
en de Z. E. Heer A. Karton, respectieve
van het Zuiden
i
