Nummer 65
Donderdag 13 iVugustus 1914.
3Te Jaargang
Tweede Blad.
Provinciaal Nieuw
Het volgend num
mer van ons blad ver
schijnt met het oog op
den feestdag van Zaterdag,
Vrijdagavond.
Heeren ad verteerders
en berichtgevers gelieven
hiermede rekening te hou
den.
Er is zeer weinig belangrijk nieuws de
laatste dagen. Duitschland laat absoluut
niets los. Alleen weet men dat er voortdu
rend massa's troepen langs Ejsden België
binnentrekken. Ook België schijnt z'n voort
durende maatregelen te nemeD, en of er
en waar de troepen der Eranschen en En-
gelschen, ook daar hoort men niets van.
Een kalmte, die den storm vooraf gaat,
en die met huivering doet denken aan een
ontzettende slachting die in België zal plaats
hebben. Waar dat zal geschieden kan nog
niemand zeggen, maar men kan met reden
veronderstellen dat er vreeselijk zal gevoch
ten worden.
Onze regeering neemt voortdurend hare
maatregelen. Laat ons gerust en kalm zijD.
Nederland en België.
Aan een proclamatie van den burge
meester van Antwerpen d.d. 7 dezer
ontleenen wij het volgende
,,Er worden insgelijks valsche geruch
ten verspreid nopens de houding van
eene naburige en bevriende natie, die
uithoofde van haren toestand gehouden
is tot onzijdigheid, maar die, in de zit
tingen van parlement en in de organen,
die hare openbare meening moeten uit
drukken, de wezenlijkste betuigingen van
sympathie tot België richt. Ik kan mijne
medeburgers niet genoeg aanraden van
zich voor dergelijke betoogingen ten
opzichte van bedoeld land te onthouden,
ten einde onze betrekkingen van, goede
nabuurschap niet te scha,den en geene
verwikkelingen te bewerken die, vooral
in deze omstandigheden, hoogst betreu
renswaardig zouden zijn, des te meer
daar op dit Oogenblik de gedwongen
Belgische uitwijkingen er onderkomen
vinden en de Hollandsche bladen in hunne
kolommen inschrijvingen openen tot
steun der familiën onzer gekwetsten."
BRUSSEL, 10 Aug. (R.O.) Het offici
euze blad de >Soir« zegt Het uur is
gekomen om de volgende vraag te
stellen.
Het gerucht loopt dat een aanzienlijke
Dultsche troepenmacht eau de Holland
sche grens wordt samengetrokken. Ne
derland; moet er zich op voorbereiden
zijn neutraliteit te verdedigen, want Lim
burg zou; door het Duitsche leger door
getrokken worden. Duitschland zou
waarschijnlijk zoo handelen als met België
en een vrieudschappelijken doortocht
vragen, met de bedreiging geweld te
gebruiken in geval van een weigering.
De >Soir« wil de Noorderburen niet
beleedigen door te veronderstellen, dat
zij in staat zouden zijn de Duitsche
legers door hun gebied te laten trekken.
Maar zal het Nederlandsche leger, wijl
deze doortocht plaats zal hebben in het
uiterste Zuiden van hun gebied, zich er
met kracht tegen verzetten
De >Soir« twijfelt niet aan het eerge
voel der Nederlandsche officieren, die
de schande niet zouden dulden werkeloos
toeschouwer te blijven.
De Duiischers zijn een bedreiging
voor de Hollandsche neutraliteit.
Zijn onze vrienden in het Noorden
bereid den indringer aan te vallen
Wij verwachten van heD, zegt het blad
dat ze in geval van gevaar den snellen
en krachtigen slag zullen slaan, dien de
toestand eischt.
Met ons, Belgen, zijn Frankrijk, Enge
land en Rusland, welke de naties zijn,
die in den tegenvvoordigen strijd hoe
ook de wisselingen van het lot mogen
zijn ten slotte zeker zijn van de over
winning.
De „Soir" beantwoordt deze vraag
(Het gerucht, waarover de Soir schrijft,
is mede dooi dit blad verbreid, en reeds
herhaalde malen met de meeste beslist
heid, ook door de Belgische regeering
als wij ons wel herinneren, tegengespro
ken. Er zijn slechts een aanzienlijk aantal
nict-strijdende Dultschers, waarondervele
vrouwen en kinderen, door Limburg ge
trokken. Dezen zijn liefderijk voortgehol
pen, gelijk er thans te Eysden b.v., op
Nederlandsch grondgebied, honderden
niet-strijdende, ongelukkige Belgen een
gastvrije plaats hebben gevonden. Duit
sche en Belgische militairen, die over
onze grens zijn geraakt, zijn ontwapend
en geïnterneerd. Red.)
Het blad besluitantwoordend op bo
venstaande vragen heeft de Nederland
sche gezant, jonkheer van Weede, ons
vanmiddag deze formeele verklaring af
gelegd „wat er ook gebeure, wij zullen
onze onzijdigheid ongerept handhaven."
Dat Is afdoende, zegt de Soir.
bevestigend en ze geeft dit antwoord met
vertrouwen, omdat ze vertrouwen heeft
in hun loyale vriendschap.
Duitschland en Nederland.
Gisteren hebben wij, na een onderbreking
van meer dan een week, weer eens een
Duitsche post ontvangen, maar het waren
Dnitsche bladen van 1 en 2 Augmtusl
Heden ontvingen wij qs Koln. Volksztg..
van 7 Aug. Daariu vinden we een bespre-
king over Nederlands verklaring van „strikte
neutraliteit.''
Het Keulsehe blad zegt:
„Als de Nederlauders hun verklaring van
strikte onzijdigheid handhaven, dv zullen
zij geen Engelsch sohip veroorloven, voorbij
Vlissingen door de Wester Schelde naar
Antwerpen te varen. Want Tlisaingen en
het geheele beneden deel van de Schelde
behoort aan Nederland. En de Scheldemond
is niet alleen versterkt, tsaar goed en zeer
modern versterkt.
Als thans de Nedötlanders hun strikte
neutraliteit handhav&a, dan beteekent dat,
dat de Nederlanders besloten zijn, onder
alle omstandigheden de doorvaart van een
Engelscke vloot naar Antwerpen te verhin
deren.
Te onrdeelon naar hetgeen de Nederland
sche officieren in Alhunië gepresteerd hebben,
mag men verwachten, dat achter dezen vas
ten wil van Nederland ook de volle mili
taire kracht der doorvoering staat.
De Nederlanders hebben de uitgewezen
Duitschers, zeer vriendelijk opgenomen eD
behandeld. Daarbij komt thans deze, zooals
gezegd, ontwijfelbaar tegen Eegelsche plan
nen gerichte verklaring van „strikte neutra
liteit."
Indien onze opvatting bevestigd wordt,
zullen de Nenerlanders zich zeker niet heb
ben te beklagen over ondankbaarheid van
Duitsche zijde.
Geïnterneerden.
De 25 Belgische soldaten, die in Lim
burg ons grondgebied hebben betreden
en -door onze grenswacht ontwapend
werden,zijn gisteravond op hun door
tocht naar Alkmaar te Amsterdam aan
gekomen.
Zij hebben den nacht doorgebracht in
de examenzaal, achter de wachtkamer
3e klasse, in het Centraal-Station. wasr
nachtlegers voor hen waren gespreid.
De gevangen genomen officier,
luitenant Chevallier de Sellicrs de
Moranville, de zoon van den opperbevel
hebber van het Belgische leger, werd
onder gelelde van den luitenant Van
Aalst, die met zijn bewaking belast was
naar het American-Hotel overgebracht.
Op het perron bevonden zich ter ont
vangst de Belgische consul te Amster
dam, de heer G. van der Aa, en de
gezantschapsraad uit 's-Gravenhage,
prins Albert de Ligne.
Hedenochtend werdï.n de gevangenen
naar Alkmaar ter intern eering getrans
porteerd.
Naar wij met zekerheid vernemen,
schrijft het Hbld heeft onze Regeering
van de Engelsche de verzekering ontvan
gen, dat de neutraliteit van de Wester-
schelde zal worden geeerbiedigd. Dit
brengt mede, dat de Westerschelde voor
de vrije handelsscbeeipvaartmoetgeopend
blijven, behoudens natuurlijk de beper
kingen, welke in die scheepvaart door
de oorlog voorzieningen als mijnen ver
sperringen, enz. reeds mochten zijn aan
gebracht.
Naar wij vernemen is op de kapit
telvergadering van gisten besloten het
Seminarie te Haaren vandaag te sluiten
en het geheele gebouw met den inventaris
en voor zoover noodig dien inventaris der
studenten, beschikbaaj te stellen voor
het Roode Kruis. De studenten keerden
heden naar huis terug. Een gedeelte
der studenten, heeft zich reeds voor
den verplegingsdienst aangemeld.
Tengevolge van de abnormale
tijdsomstandigheden is de Firma Wed.
Joh. F. van Rijckevorsel Zoon alhier
genoodzaakt hare betalingen te staken
en heeft de regeling harer zaken toe
vertrouwd aan Mr. J. van Hugenpoth,
advocaat alhier, die voorloopig geen
surseance van betaling voor zijn cliënte
heeft aangevraagd, omdat hij hoop heeft
binnen enk ele dagen een aannemelijk
voorstel tot minnelijke liquidatie te kun
nen doen en daarenboven het bekend
worden dec namen der debiteuren en
crediteuren in de tegenwoordige omstan
digheden nadeelig acht en dit zoomo
gelijk wenscht te voorkomen.
Wij voegen om verwarring te
voorkomen hieraan toe, dat de firma
Victor A. van Rijckevorsel en Tllman
Wolvenhoek alhier, waarvan leden zijn
de beeren Gustaaf en Paul Tilman, in
geen enkele betrekking staat tot boven
genoemde firma. P. Ct.
De Maasbode bevat het volgende zeer
gerechtvaardigde protest.
De ^Telegraaf4, het anticlericale dag
blad van Nederland, geeft een plaat
waarop staan afgebeeld de partijleiders
Troelstra, Lobman, Borgesius en Kuyper,
eikaars handen ineengelegd. Daarboven
staat als opschrift: >Wij zijn.... Ne
derlanders4 Alzoo, de Katholiek ont
breekt daarbij. Daar zijn zeker volgens
het blad g<een Nederlanders. Wat zeggen
de roomsc'he abonné's van dat blad daar
wel van 1 Of voelen ze de bedoeling
niet, om daar op dit oogenblik en in
deze omstandigheden, 'ƒ3 gedeelte van
het Nederlsindsche volk, waaronder dus
ook de talrijke roomsche officieren en
andere militaireD te hoonen en te belee
digen
De ramp van niet-betalen.
Aan het >Handelsblad« schreef een
Zakenman het volgende
»Als kleine zakenman, die tot op he
den trouw al zijn verplichtingen nakwam,
kan ik niet anders dan schande noemen
>VerbeeWt u, dat ik al mijn leveran
ciers, personeel enz. zoo zou behande
len zooals velen mij, en als alle andere
zakenmenscben evenzoo zouden doen
Natuurlijk onhoudbaar- Geheel uitgeput
van geld en goederen en waarom Door
dat vele wlnkeüers misbruik maken van
vertrouwen, door gewoonweg hun kwi
tanties te retoumeeren met nog soms
humoristische a&nteekeningen, b.v.be
taalbaar na den oorlog.4 Of anderen,
welke achterop schrijven over zes maan
den of na de crisis enz. enz.
>Niet alleen, dat er op heden niets
te verdienen is en velen zonder perso
neel zitten of zelfs hunne dienstplichten
moeten vervulle.n, is zooiets voor menig
zakenman een langzame dood.
Daarom het verzoek tot alle winke
liers hunne be talingen niet uit te stellen
en ontvangen itn gebruikte goederen te
betalen, waardoor menige kleine zaken
man behoed wo>rdt voor ondergang.
De redactie x'an het >Handelsblad4
teekende daarbij aan
>Ieder moei betalen. Wij wijzen er
ernstig en met nadruk op, dat hier te
lande geen moratorium is afgekondigd,
dat ieder, die kan betalen, dus ver
plicht is om het te doen en dat ieder
die noocleloos in gebreke blijft om zijn
verplicht ingen na te komen, niet alleen
zijn schuldeischers benadeelt, doch mede
de schuild op zich laadt voor het uit
lokken van een alge7neene ramp. Indien
groothandelaars :a.tet binnen krijgen,
worde/.i zij op hir.n beurt gedwongen
voorlo opig hun betalingen te staken,
doch ook om hun be drijf stop te zetten
en fain personeel te ontslaan. Wie de
heer.'ichende werkeloosheid en ellende
niet wil vergrooten, dr.age dus het zijne
bij om voortzetting van het bedrijfsleven
mogelijk te maken. Dit kan alleen ge
schieden, wanneer ieder zooveel moge
lijk aan zijn financieele verplichtingen
zoldoet.
Men seinde ons uit den. Haag d.d. 11
Aug.
Heden middernacht verscheen een
buitengewoon trummer van de Staats
courant, bevattende het koninklijk besluit,
waarbij, met ingang van ll Augustus,
in oorlogsstaat worden verklaard de pro
vinciën Limbut 'g, Noordbrab.mt en Zee
land, benevens een gedeelte v an Gelder
land bezuiden de Waal.
Dit koninklijk besluit is genomen met
het oog op de militaire maatregelen,
welke in verband met de huidige om
standigheden noodzakelijk zijn.
De staat van oorlog is dus voor geheel
onze provincie gisteren ingetreden en
dientengevolge zijn van gisteren af de
desbetreffende bepalingen der wet van
23 Mei 1899 Stbl. no. 128, zooals sedert
gewijzigd is van toepassing.
In het bizonder willen wij thans onder
de aandacht brengen
lo. dat een ieder, die geen gehoor
geeft aan den aanroep of het bevel van
een schildwacht zich aan levensgevaar
blootstelt
2o. dat het militair gezag aan een ie
der heeft verboden berichten of opmer
kingen betreffende militaire maatregelen,
hetzij door middel van de drukpers, of
op andere wijze, bekend te maken.
Verder dat elke plaats, zelfs tegen den
wil van den rechthebbende door de mi
litaire overheid kan worden betreden,
dat huiszoeking kan worden gedaan,
waar dat door de militaire overheid noo
dig geacht: dat er regelen vastgesteld
kunnen worden betreftende de hulp, zoo
noodig, door de burgers te verleenen
in de militaire werkzaamheden dat alles
kan worden weggeruimd wat een be
hoorlijke verdediging in den weg staat;
dat wegen, wateren, terreinen, gebouwen,
enz. door de mi'ltaire overheid kunnen
in beslag genomen worden dat het mi
litair gezag, in overleg met het burgerlijk
gezag, zoo noodig nieuwe politieveror
deningen kan maken, dat maatregelen
kan maken, dat maatregelen kunnen
vastgesteld worden, die indien noodig,
voorzieningen treffen voor het onderhoud
der bewoners, en de behoeften der be
zetting.
De toestand is vandaag net als giste
ren. alleen kan gezegd, dat de mili
taire overheid op alles voorbereid wil
zijn en elke verrassing wenscht te voor
komen. De oorlog is een wispelturige
sinjeuren stelt dadelijk feiten- Als
hij vlak in de buurt rondwaart, is het
maar geraden, op alles verdacht en
voorbereid te zijn, en daarna kan men
kalm het verloop van zaken afwachten.
Er zijn menschen die zich hierover
ODgerust maken. D. v. N.
Rijkspostspaarbank.
Gelijk wij reeds hebben medegedeeld
is 3 Augustus 1.1. een Koninklijk besluit
genomen waarin bepaald wordt, dat de
termijn van veertien dagen, bij artikel
16, eerste lid, der wet op de Rijkspost
spaarbank, vastgesteld voor de terugbe-
taliog van op Rijkspostpaarbankboekjes
verschuldigde gelden, wordt verlegd tot
zes maanden, met dien verstanden even
wel, dat binnen den genoemden termijn
van zes maanden op elk spaarbankboekje
desverlangd terugbetalingen zullen ge
schieden tot een gezamenlijk bedrag van
ten hoogste vijf en twintig gulden in
zeven dagen.
Het is ons bekend, dat er inleggers
bij de Rijkspostspaarbank zijn, die mee-
nên, dat zij voor bedragen boven de
f 25.— steeds zes maanden op uitbetaling
zullen moeten wachten. Deze meening
is echter niet juist. De bedoeling van
het Koninklijk Besluit is eenvoudig, dat
de inleggers terugbetalingen kunnen
eischen tot een bedrag van f25.— in
de 7 dagen. Hoogere bedragen moeten
evenals tot nog toe immer boven
f 50.worden aangevraagd aan den
Directeur en deze kan de uitbetaling
uitstellen tot 6 maanden, maar behoeft
zich aan dien termijn van zes maanden
niet te houden, immers hij is bevoegd
om, als hem gebleken is, dat de terug-
betaling dringend noodzakelijk ts en de
tijdsomstandigheden dit toelaten, een
korteren en zelfs een zeer korten termijn
te stellen.
Natuurlijk blijft het gewenscht, dat zoo
weinig mogelijk gebruik wordt gemaakt
van de gelegenheid tot het opvragen
van grootere sommen, in de eerste plaats
in het belang van de inleggers zelf, wier
geld bij de Rijkspostspaarbank volkomen
veilig is, terwijl zij in hun eigen huis
moeten vreezen voor brand en diefstal
in de tweede plaats in het algemeen be
lang, omdat de opvraging van spaar
gelden en het uittrekken van baar geld
én de Nederlandsche Bank én de Staat
én het geldverkeer in groote moeilijkhe
den brengten ten slotte in het belang
van het personeel der Rijkspostspaarbank,
hetwelk door algemeene moblisatie zoo
gekrompen is, dat het slechts met moeite
den nu reeds zeer verzwaarden dienst
kan gaande houden.
Waalwijk, 12 Aug. 191
Koopt niet In den vreemde, wat g
in Waalwijk even goed en eve
goedkoop kunt vinden.
2651 - W. B.
Gemobiliseerd Holland.
In vervolg op het bericht in ons
van 2 Aug. waarin wij een beschrij
gaven van de algemeene opwinding
onze en omgevende gemeenten tei
volge van het mobilisatiebevel, willei
thans onze lezers geregeld op de ho
houden met het doen en laten van
Langstraatsche Landweermannen,
zoover dit hun leven betreft en In
band is te brengen met de noo
geheimhouding.
Wij gelooven onze lezers daarn
van dienst te zijn.
Zaterdag, 1 Augustus, des mor
ten 6 uur heerschte aan het statior
Waalwijk reeds een ongekende dri
Honderden en honderden laodweerr
nen stonden in oorlogstenue ge
om te vertrekken. Ongeveer kwart
zeven uur vertrok de eerste trein
Zwaluwe.
De mannen bestemd voor Gorcut
Breda stapten, na nogmaals afscheid
allen, die hen lief en dierbaar ware
hebben genomen, in. Die voor de rich
's Bosch moesten tengevolge eene
voorziene omstandigheid bijna
blijven staan want alles was vol tot
de beestenwagens. De meesten bi
aan het station tot een volgende
wachten wijl zij vrouw en kinderen
nogmaals wilden bedroeven.
Ongeveer 10 uur veitrokken allen,
telijk toegewuifd. In Drunen-Heu
kwam er nogmaals een groot ged<
bij en zoo arriveerden wij ongeveer
uur te 's Bosch. Op het perron al
heerschte een ongekende drukte,
alle richtingen brachten de treinen
daten aan.
De Langstraatsche mannen liepe
groepjes naar de St. Jacobs-kazerne
waar zij weer werden verwezen na;
Pleintje", een even buiten 's Bosch
gen weiland. Daar stonden reeds
duizend mannen gereed. Vlug we
wij van 120 scherpe patronen v
zien, schoppen en bijlen werden geg.
en voorwaarts marsch daar ging het
Boxtel.
Na ongeveer een goed half uur
marcheerd te hebben, werd halt ge
den en werd aan ieder soldaat
stuk brood met een stukje worst
geven. Nadat dit was opgepeuzeld,
het verder. Spoedig bleek dat de t
sten niet meer aan een dergt
marsch gewoon waren. De comi
dant, die dat dient hier te wo
gezegd alles deed om het den t
schen zoo aangenaam mogelijk
maken, liet zeer dikwijls rust hou
Ook mag niet onvermeld blijven
feit dat alle menschen wonende aan
straatweg 's-BoschBoxtel de sold
zeer genegen waren. Overal stoi
emmers met water, waar dankbaar
bruik van werd gemaakt. Bijzonder
dienstelijk heeft zich gemaakt de
Jan van Honzewijk uit Dussen. Me.
auto reed hij naast de troep en br
telkens fleschjes spuitwater aan v
den en kennissen, die alles weer ve
verdeelden.
Flink moe kwamen wij ongeveer
negen te Boxtel aan. Te begrijpt
het dat allen naar rust verlang
Daarom was het voor een groot
wel een teleurstelling dat zij we;
ondergebracht in een bewaarschool
de Eerw. Zusters Urselinen, alwaar j
licht was eD men zoo maar op
planken moest neervalleo' Enfin
guerre comme a la guerre ('n inl
spreuk ondertusschen).
We hebben er ons in getroost 1
Te begrijpen is het dus, dat de i
schen vroeg uit de veeren (pardon ui
planken) waren. Honderden liepen r
's morgens om 4 uur door Boxtels
ten te flaneeren zoekend naar een
waar men zou opendoen, om een
koffie te kunnen drinken.
Na om 6 uur ons ontbijt te hel
geDoten (bestaande uit een
brood en koffie) maakte men zich
reed voor de Kerkparade. ,In de m
nieuwe kerk van pastoor Eras werd
het Zuiden
De Oorlog
I
I