(Rummer 74 Zondag 13 September 1914. 37e Jaargang.
Tweede Blad.
(en,
ig,
De strijd bij Aerschot.
ANTWERPEN, 11 Sept. (S. Dienst
e strijd bij Aerschot duurt voort. Het
acces blijft aan de zijde der Belgen.
(Over de gevechten bij Aerschot ver
leemt de Bred. Crt. nog
De Belgische soldaten hebben de
Oultsche vlag van den toren gehaald
n de Belgische weder geplaatst.
Vervolgens hebben ze de kerk, waar
I iim vier honderd burgers en soldaten
cUi rijgsgevangen zaten, opengebroken en
•eze gevangenen .bevrijd.
Allen waren reeds verscheidene dagen
pgesloten en met touwen aan de banken
istgebonden, onder hen waren 26 pries-
trs.
Het treinverkeer in het noorden van
dgië Was gisteren voor het personen-
ervoer grootendeels opgeheven in ver
and met groote troepenverplaatsing
aar 't Oosten des lands.)
Eez brief van Generaal Lehman.
(jj ANTWERPEN, 11 Sept. Generaal
.ehman heeft onmiddellijk, nadat hij
evangen is genomen, een brief aan
[onlng Albert van België geschreven,
aarin hij o.a. zegtNa de heldhaftige
evechten op 4, 5 en 6 Augustus had
de overtuiging gekregen, dat de for-
|en van Luik nog slechts een defensieve
ol hadden te spelen. Ik heb het opper
hel behouden om zoo krachtig moge
ik weerstand te bieden, 't Is uwe nta-
steit bekend, dat ik op 6 Augustus
lijn intrek nam in het fort Loncin.
Ongetwijfeld zal het uwe majesteit
ed doen te vernemen, dat dit fort in
e lucht is gevlogen, waarbij het groots e
•de«*lte, ongeveer vier-vijfde van de
ezetting onder de puinhoopen werd
egraven.
Dat ik het leven heb behouden komt
oordat mijn adjudant mij van onder
et puiu heeft vandaan gehaald, daar
lïl op het punt was door den kruitdamp
1 worden verstikt. Men heeft mij in
tn loopgraaf gelegd, waar een duitsch
apitcin mij te drinken gaf. Vervolgens
iden er(j ik naar Luik overgebracht.
Ik weet, dat dit schrijven veel te
lenschen overlaat, maar de ontploffing
un Loncin drukt mij physiek.
Om de eer van de wapenen hoog te
ouden, heb ik noch de vesting, noch
forten overgegeven."
'den
en
tien
en
:ken
en
Indische hulp voor Engeland.
LONDEN, 9 September. Minister As-
lith verklaarde in het Lagerhuis, dat hij
orgeu een voorspel zou iudienenbetreffende
et aanwerven van nieuwe tioepeo.
Charles Roberts, onderstaatssecretaris voor
idië, las een lang telegram voor van den
ader-koniDg van Indië, dat een diepen in-
aren.tuk op het huis maakte en begroet werd
'iet luid en aanhoudend gejuich. Het telegram
(ras een sprekend bewijs van de spontane
loyaliteit door geheel Indië.
ERIJ De onderkoning deelde mede, dat de
ialandsche vorsten teu getale van bijna
'tienhonderd eensgezind hun persoonlijke
Kiensten en de hulpbronnen van hun Staten
vidden aangeboden voor den oorlog.
Zeven-en-twintig van de grootste staten
onderhonden keizerlijke troepen en deze zijn
bij bet uitbreken van den oorlog onmiddel-
H-Hkter beschikking van de Indische regeering
ffWteld.
Brieven zijn ontvangen van de meest ver-
r; jderde staten van Indië, waaruit het op-
(edit verlangen blijkt, hulp te bieden.
Onder de aanbiedingen, door de Inlaud-
V&Itehe vorsten gedaan, was er een van 50
kks ropyen (87'/2 millioen gulden), door
p Maharadja van Mysore.
Verschillende vorsten boden hospitaal-
•cbepeo aan. De maharadja van Rewe bood
:het alleen alle hulpmiddelen van zijn staten
i»in, maar zelfs zijn kroonjnweelen.
i Nieuwe verrichtingen van het
Belgische leger
- Een der oorlogscorrespondenten van
BMN. R. Ct. meldt dd. gisteren uit
?<*aeuzen
^oo even komt mij van iemand, die
Belgische militaire kringen uitstekend
Jïkend is, een nieuwtje ter oore. De
331(N had een telegram uit Antwerpen
.^atvangen, volgens hetwelk de Belgi
sche generale staf uit die stad naar el
ders overgebracht Is. Waarheen, was
oog niet officieel bekend. Die verplaat-
s'ng zou volgens mijn zegsman, hierme-
le in verband staan, dat uit de stelling
van Antwerpen, waar op het ©ogenblik
150.000 man troepen liggen, (en wel in
zekeren zin werkeloos), een groot ge
deelte zal uittrekken om tegen de Duit-
schers, die nog in België zijn, op te
rukken.
Volgens de geruchten die er in om
loop zijn, zouden er op het oogenblik
maar honderdduizend man Duitsche
troepen in België zijn, en dan nog mee-
rendeels landstorramannen.
Volgens andere geruchten, zou er een
sterke Russische troepenmacht te Osten-
de aan land gezet worden, om de Bel
gen te helpen. Hun landing daar,
zou nog slechts een kwestie van vier
en twintig uur zijn.
Ten opzichte van deze berichten en
geruchten maak ik natuurlijk het noodige
voorbehoud. Ik geef ze echter weer om
ook de stemming hier die nog geenszins
moedeloos is te teekenen.
Voor mij staat Intusschen vast, dat er
in België iets gaande is, want reeds zijn
sterke troepenafdeelingen BelgeD opge
rukt in de richting St. Nicolaas en Lo
keren.
Het zou ook kunnen zijn, dat de
Duitschers de taktiek volgen, om al de
plaatsen rond Antwerpen te verontrus
ten, om den beer uit zijn hol te lokken
en dat de oprukkende beweging der
Belgen niet ongelegen komt. Maai dan
zouden er uit België niet te veel troe
pen naar het Noorden van Frankrijk
gezonden moeteo worden.
Hotwel de Duitschers uit allerlei
plaatsen in de buurt van Antwerpen
de bevolking verdreven hebben, hebben
zij nog geen kans gezien, dezelfde tak
tiek ook langs den waterkant toe te
passen. Aan den kant van de Schelde
zouden zij onvermijdelijk in de vuurlinie
van de geweldige Scheldeforten komen
oiet alleen, maar ook onder het geweer-
Vuur van de groote troepenmacht, die
rondom die forten samengetrokken is.
De openbare meening in België is
ook voor een aanTallende beweging te
gen de Duitschers. Velen vragen reeds
lang, waarom de rest van de troepen,
die allen in de stelling Antwerpen on
dergebracht zijn, daar werkeloos blijven
wachten tot de vijand nadert, terwijl de
ze de naburige plaatsen teistert.
Al de Belgische vluchtelingen die hier
in Terneuzen inkomen, waren in de
wolken toen voorgenoemde Belg zijn te
legram voorlas. Men was een en al
geestdrift en de blijdschap straalde uit
ieders blik. Men omarmde elkander eD
iedereen was uitgelaten. Wij zullen spoe
dig weten wat er van is.
(Met deze aankondiging van nieuwe
krijgsverrichtingen van het Belgische le
ger kloppen de hierboven opgenomen
telegrammen over een geslaagden uitval
uit Antwerpen zeer goed. Red.)
PARIJS, 10 September. Het Communi
qué van hedenavond elf uur zegt
Op den linkervleugel trokken de Engelscb-
Fransche troepen de Marne over tnsschen
La Fer'é sou9 Jouarre, Charly en Cha ean
Thierry, den terugtrekkenden vijand achter
volgende. Tijdens de achtervolging maakte
het Engelsche leger vele gevangenen en
bemachtigde mitrailleuses.
Gedurende de vier dagen, dat de slag
daurt hebben de verbonden legers op dit
gedeelte van het operatie-tooneel meer dan
zestig kilometer gewonnen.
Tns8ehen Chateau-Thierry en Vitry le
Franpois werd de Pruisische garde terugge
worpen. De actie weid met groote hevigheid
Voortgezet.
In het centrum en op den rechtervleugel
is de toestand onveranderd. Bij de Amain
en in Argonne behouden de tegenstanders
hun posities.
Bij Nancy is de vijand eenigszins vooruit
gerukt op uen weg naar Chateau-Salin
daarentegen hebben wij terrein gewonnen in
het boscb van Champenoux.
De verliezen zijn aan beide zijden zeer
groot.
Het moreel en de gezondheidstoestand van
onze troepen blijven uitstekend.
LONDEN, 11 Sept. (R.O.) Een tele
gram nit Parijs aan de /yDaily Express*
beschrijft de moeilijkheden, welke de Duit
schers ondervonden, toen zij de Marne wil
den overtrekken. Zij haddeu hier vooral te
strijden tegen het zevende Fransche leger
korps. De door de Duitschers gebouwde
pontonbruggen werden door de Fraasche
artillerie vernield.
Met verwoedheid zette eebtet de vijand
zijn pogingen voort, doch slechts na ernstig
verliezen slaagde hij er in om de rivier over
te trekken.
De Serviërs bezetten Semlin.
ST. PETERSBURG (Petrograd), 11
September. Het Petersburgsche Tele-
graafagentschap verneemt dd. Donderdag
uit Nisj, dat de Serviërs om 4 uur in
den morgen Semlin (tegenover Belgrado,
aan den Hongaarschen oever van den
Donau) bezet hebben.
Semlin, dat volgens een bericht van
het St. Petersburgsche telegraafsgent-
schap de Serviërs hebben ingenomen, is,
van Boedapest uit, de laatste Hongaarsche
stad op den rechteroever van den Donau,
en wel ter plaatse waar de Sawe of Sau,
de grensrivier tusschen Hongarije eD
Servië, in den Donau valt. Semlin is een
stadje van 17,100 Duitsche en Servische
inwoners. Vlak tegenover Semlin, ook
op den rechteroever, maar aan den over
kant van de Sawe, ligt Belgrado.
Om den Serviers te tuchtigen was
Oostenrijk-Hongarije op het oorlogspad
getogen. De inneming van Semlin door
de Serviërs moet in Oostenrijk-Hongarije
dus wel een dlepeu indruk maken.
Wij mogen benieuwd zijn naar bijzon
derheden omtrent de wijze, waarop de
Serviërs dit stoute stuk hebben klaar ge
speeld. Gelijk bekend, is de spoorweg
brug over de Sawe door de Serviërs
verwoest en beschikt Oostenrijk-Honga
rije over een duchtlgen flottilje Donau-
monitoren Hoe hebben de Serviërs die or.
schadelijk kunnen maken of weten te ver
schalken En zullen die monitoren geen
poging doen om de verbinding van de
Servische troepen, die Semlin hebben
bezet, met het moederland af te snijden
Naar het antwoord op deze vragen mag
men beniewd zijn, daar wii het zonder
meer moeilijk kunnen gelooven.
Dc e Pathfinder in den grond geboord.
LONDEN, 10 Sept. (R. O.) Thans
wordt officieel medegedeeld dat het En
gelsche oorlogsschip „Pathfinder" niet
op een mijn geloopen, is maar DOOR
EEN DUITSCHEN ONDERZEËR IN
DEN GROND GEBOORD IS.
De verwoesting van Leuven.
De volgende rechtvaardiging van het
gebeurde te Leuven van Duitsche zijde
vindt men in een brief die een hoog
officier aan zijn vrouw schrijft. Deze
luidt o. m. als volgt
Leuven, 28 Augustus 1914.
Mijne geliefde Vrouw 1
Zedelijk ontroerd, lichamelijk uitgeput,
schrijf ik deze regels. Drie dagen geleden
beproefde ik hiertoe te komen, doch het
was mij toen onmogelijk.
Den 25sten Augustus trokken wij deze
oude prachtige universiteitsstad binnen.
Iedereen, in 't bijzonder de voornaamste
familiën, wilden officieren herbergen.
Mijn kwartier was vorstelijk champag
ne, lekkernijen, kristal, konfituren, vruch
ten wenkten. Andeihalven dag zonder
eenig voedsel geweest, wilde ik juist mijn
sjerp afleggen toen wij gealarmeerd wer
den. Wij trokken op Hérent (een voor
stad) af.
Het was duister geworden. Toen ge
schiedde het gruwelijke. De 12de kom-
pagnie in de voorhoede werd van uit de
ramen door franktireurs beschoten. In
de colonne der drie andere kompagnieën
waar ik aan het hoofd marcheerde knet
terden de schoten. Machinegeweren vuur
den van een toren op onze troepen, die
achter ons aankwamen. Wij beantwoord
den het vuur, schoten door ramen naar
binnen in de huizen.
Daar kwam en aanhollende bespannen
kanonwagens, machinegeweren, paarden 1
Wie niet opzij kon springen, werd over
reden. In deze heillooze verwarring zal
G.... ter aarde gestort zijn. Mijne paarden
rukten zich los, en stormden in het bran
dende Hérent, hetwelk majoor von....
heeft laten in brand steken.
Onze mannen vuurden als razenden
Van boven de kogels der franctireurs,
beneden die van onze eigen lui.
Wel vijftien keer hoorde ik aan mijn
oor het sissende geluid der kogels, die
mij bedreigden, maar niet raakten.
Ik schreeuw, om het vuur te stoppen.
De lui worden nu geruster. Ik trek,
daar het ook in Hérent rustig wordt, om
één uur des nachts naar Leuven terug.
Aan de wonderschoone kathedraal ont
vangt mij de regimentschef, met het bevel
terug te keeren, om Leuven in de rich
ting van Hérent te verzekeren.
Men had gemeld, dat de Belgen uit
Antwerpen een uitval deden en op Leu
ven aanrukten.
Sedert anderhalven dag niets gegeten,
sedert 18 uren zonder slaap, keeren wij
terug en betrekken de vooiposten voor
het in brand staande Hérent.
Op dezen marsch tref ik... met zijn
bataljon. Op open veld kampeeren wij
dezen nacht. Het is bitter koud, Maar
mijn lieve vrouw is het niet als Gods
voorzlenend bestel aan te zien, dat wij
buiten op voorposten waren, toen uit
onze kwartieren de groote moord begon
In de stad is uit veje huizen op de
aftrekkende troepen geschoten. Gustav
D,# dien ik gisteren met een gijzelaars-
en gevangeneotransport belast heb, ver
telde mij. dat er 60 militairen van zijn
compagnie vermist werden.
Het is bewezen, dat de Belgen 't vol
gende plan hadden gelijktijdig met hun
uitval uit Antwerpen zouden de officie
ren in Leuven in hun kwartieren in den
slaap vermoord worden.
Het is bewezen, dat mijn gastheer, bij
wien ik was ingekwartierd, de advocaat
Veltkamp, het vuur uit zijn huis geleid
heeft.
Het is bewezen, dat men in het kwar
tier van mijn veiplegingsofficier in de
canapé 2 lange geslepen messen ont
dekte.
In het hotel »Matia Theresia* vond
men zwavelvoorraad met een langen
ontbrandingsdraad. Daar waren 250 man
van ons regiment ondergebracht.
In de Rue des Joyeuses Entrées waar
mijn bataljon ingekwartierd zou worden,
staat een toren. Van uit dezen toren gaf
men lichtsignalen. Hier schoten de Bel
gen, kameraden van de burgerwacht,
uit alle ramen op onze troepen Er zijn
oversten, luitenants, onderofficieren en
vele manschappen van ons neergescho
ten. Ik betreur het verlies van drie on
derofficieren en 9 man en 26 geweren.
Verbaas je daarom niet, als je in de
couranten leest, hoe snel en streng te
gen deze sluipmoordenaars is opgetre
den wij laten ze bij dozijnen neerschie
ten.
Door de franktireurs neemt deze oor
log een zoo wreedaardig karakter aan.
De kommandant heefr gisterenmiddag
Leuven in brand laten schieten. Toen
ik 's avonds met mijne meer dan duizend
gevaugenen hier arriveerdde, bood zich
voor onze oogen een afschuwelijk tafe
reel aan. Leuven, de fiere universiteits
stad, een buit der vlammen. De univer
siteit, waarin ik met mijn bataljon zou
ingekwartierd worden, en tal van straten
in lichte laaie,
De groote weg LeuvenAntwerpen,
die den geheelen nacht onder het vuur
der franktireurs lag, is nu gezuiverd.
Wat niet neergeschoten werd, gaat in
treinen naar Aken. Te 2 uur 's nachts
heb ik het bataljon in twee scholen en
een rijbaan kunnen onderdak breDgen.
Ik lig met twee oversten uit het batal
jon bij den advocaat Veltkamp. Het huis
is verlaten, zooals de meeste woningen
van Leuven. Rondom mij brandende
huizen, waarin onophoudelijk de daar
opgestapelde patronen, voorraden vaD
Belgen, ontploffen. Hopelijk vliegen wij
niet allemaal tezamen in de lucht.
Op den buitensten rechtervleugel van
het Duitsche leger kwam ik gisterennacht
met mijne voorposten bij Helliget in de
voorste linie. In het gevecht daags te
voren was onze reserve-afdeeling voor
spoedig geweest, hoew|jl de divisie met
moeilijkbeden te tobben had gehad.
De nacht had aan het gevecht een
einde gemaakt. Aan de Dylerivier ston
den mijn landweerlui. Een uit elkaar ge
jaagd Belgisch escadron en eenlge ca
valeristen waren alles, wat wij nog aan
den horizon te zien kregen.
Het gaat alles naar wensch de Belgen
trekken zich met spoed naar Antwerpen
terug. Sedert Essen hebben wij geen
courant, geen brief, geen kaart gezien
en je zult over deze groote gebeurtenis
sen wel beter onderricht zijn dan ik, die
alles maar geruchtswijs gewaar wordt.
Maar enfineen blik uit mijn raam
zegt mij, dat wij ook met de Engelschen
klaar komen. Honderden van krijgsge
vangenen, officieren en soldaten voert
men ons toe, om ze naar Duitschland te
transporteeren. Wij hebben Mons gewon
nen. God zal ons wel verder helpen 1
(„D. N. Z. C.")
Van een ge fusilleer den hotelhouder.
Het „Hbl.* schrijft:
Wij habben haai gesproken, den heer
Weber, de.i eigenaar van het welbekende
ADtwerpsche hotel, den man, die volgens
berichten in Belgische bladen, ui' den kelder
van ziju hotel „uitgezwaveld* zou zijn, den
man, die reeds gefusilleerd zou zijn enz.
Hij zat heel geunoedelyk met ons te praten
in hst „American Hotel* en moest nog eena
hartelijk lachen over de verhalen, welke van
hem verspreid waren in allerlei hladen, die
hij blauw omhaald in zijn zak had. Het
bericht was ook tot Daitschland doorgedron
gen eD men had al a;jn portret gepubliceerd.
Etn barbier in Scheveningen was zeker
wel verbaasd, toen hij een gefusilleerde
moest scherpen En de Amsterdammer!
van wie velen den heer Weber en ziju hotel
kennen, zullen zeker ook met belangstelling
vernemen, dat hij zoo gezoDd is als een
visch.
De heer Weber bevond zich reeds 80 jaar
in België, aldus vertelde bij ons, zijn zoona
dienen in het Belgische leger, een ia ge
wond. Hij had zijn hotel afgestaan voor
bet Roode Kruis, thans is in dit hotel het
ministerie van Oorlog gevestigd.
Men had den heer Weber diens permissie
om m Antwerpen te blijven, afgenomen om
er een stempel op te zetten. Toen liep hij
gevaar gearresteerd te worden- wat ook ge
schiedde. Hij moest eenige uren op eem
politiebureau zitten, doch werd daarna weer
vrijgelaten. Dat was het eeBige.
Ten slotte kreeg de heer Weber, die al
zooveel jajeu in België woont, bevel, Ant
werpen binnen 48 uren te verlaten. In 8t.
Nicolaas werd hij nog even aangehouden doch
dadelijk weer losgelaten en over Terneuzen
bereikte hij Rotterdam.
Een vervolging in de lucht.
Over het nieuwe wapen in dezen oor
log, de vliegers, verneemt men min
der dan verwacht kon worden. Bewijzen
de vliegers werkelijk aan het leger de
diensten waarop men heeft gerekend?
Een oorlogscorrespondent van de Nord-
deutsche Allgemeine Ztg. behandelt het
onderwerp en blijkt zeer tevreden te
zijn over hetgeen Duitschland tot dus
verre reeds in de lucht heeft gepres
teerd, terwijl hij zeer weinig bewonde
ring heeft voor de verrichtingen van
„l'oiseau de France", waarvan zooveel
werd verwacht.
In de gevechten welke het leger van
den Duitschen kroonprins heeft gele
verd van 22 tot 25 Aug. en waarvan
het einde was, dat de Franschen over
de Maas werden geworpen, hebben de
vliegers de opstelling van een vijande
lijke batterij zoo nauwkeurig op de kaart
weten aan te geven, dat de vijandelijke
kanonnen door onze artillerie buiten
gevecht werden gesteld voor ze nog
een schot hadden kunnen lossen. Ook
hebben vliegers op den laatsten dag
van den slag kunnen constateeren dat
het verslagen Fransche leger in wanorde
over de Maas vluchtte.
Volgens den oorlogscorrespondent van
het Duitsche blad zouden de Fransche
vliegers zich niet zeer heldhaftig gedra
gen. Zij vliegen meestal 2000 meter
hoog of nog hooger, waardoor ze wel
buiten schot blijven, maar niet in staat
zijn goede waarnemingen te doen. Toch
zijn de Duitschers er in geslaagd vjjf
De Oorlog.
In de Corriere della Sera schildert de bekend*
I'oliaaufche journalist Luigi Barziui eene vervol
ging in de lucht
,Uit de lichting van Valenciennes komt een
Duitsch vliegtuig aansnorren. Het kwam van ee*
verkenningsvlucht over de grenzen eD keerd*
naar zijn onbekende standplaats terug-
Op ongeveer 1000 M. hoogte vloog h*t; Het
scheen onbewogen te drijven op de matige uit
gespreide wiekm. maar de gang der wolken verried
zijne snelheid. Hij had den schijn alsof betover
het lijf der reusachtige grauwe wolken heendreef.
Maar het zweefde niet alleen in de oneindige
ruimte
Van Doornik naderde een ander vliegtuig, klei
ner, lijner, lichter, sneller, naar het heette, ean
Franschman,
Spoedig hadden de beide vijanden elkander
ontdekt. Het Fransche vliegtuig verandert zijn
koers om zijn tegenstander den weg af te snijden.
De Duitecher boog niet af .Maar hij begon te
stijgen, hooger en hooger, kleiner en kleiner
werd hij en verdween bijna uit hel gezicht. Maar
ook de Franschman steeg en kwam den vijand
steeds nader. Kleiner werd de afstand tus-chen
hen beideu. Het was onvermijdelijk zij moesten
elkander ontmoeten.
Een ontzaggelijke spanning greep de menschen
aan, die den sprookjesstrijd volgden
De Duilscher vermeed den aanvaller niet Hij
vloog recht voorwaarts ensteeg. Iets oesltsts en
snels lag er in zijn ongewijzigde vlucht Hij had
zeker gewichtige berichten bij zich Wellicht hing
de Overwinning af van he'geen bij had getiea
Hij scheen vastbesloten er zich doorheen te slaaa
Plotseling werd zijn manoeuvre duidelijk Hij
zocht een schuilplaats in den hemel Waar
Hooger, hooger hoven in den geweldigen dool
hof van wolken
Hii bereikte ze en verdween Nog één oogen
blik zagen we hem weer opduiken, grauw*
wolken hem ter zijde, die hem als een rensach
tige rookzuil verhuld n
Do naastbij zwevende wolk nam hem weer op,
hij had zijn richting gewijzigd De Fransehmas
schoot hem na in den wijdeD, eindeloozen
dampkring
Maar de Duitscher ontkwam.
