Nummer 78
Zondag 27 September 1914.
37e Jaargang.
Tweede Blad.
LANDBOUW.
Op den stoppel.
Al is er nog zooveel en goed hooi
wat echter bij velen dit jaar niet het
geval is, knollen en spurrie kunnen som
mige landbouwers voor den stal toch niet
missen. Het zijn vooral de kleinere boeren
die niet buiten dit voer kunnen en het
|s voor hen, dat ik nog een enkel woord
over de behandeling wil zeggen. Als men
iets doet, moet men het zoo goed moge
lijk doen. Ook de knollen en de spurrie
moeten met de noodige zorg behandeld
worden. Ten eerste dan een enkel woord
over het ploegen en bemesten van den
grond. Wat de stoppel ook zij, denkt er
aan den grond zoo diep mogelijk om te
ploegen en voor behoorlijke gelegenheid
tot waterafvoer te zorgen (er kan immers
veel regen komen.) Waarschijnlijk is er
geen stalmest aanwezig en zal men dus
de genoemde voedergewassen vruchten
moeten zaaien of men zal ze kunstmest
moeten geven. Wanneer men de hoogst
mogelijke opbrengst wil hebben, moet
men tot dit laatste besluiten.Men geve dan
ln de eerste plaats kali. Knollen toch zijn
eerste kalivreters, wanneer men de hoogst
mogelijke opbrengst wil hebben moet
men patentkali nemen. Twee a drie zak
patentkali per Hectare is in de meeste
gevallen wel voldoende.
Deze patentkali kan men aanstonds
met den stoppel inploegen. (Bij spurrie
kan men iets minder geven). In de meeste
gevallen zal deze bemesting voldoende
blijken.
Als men ziet, dat de knollen niet voor
uitgaan na het opkomen, zaaie men eeo
weinig chilisalpeter er over. Het kan
natuurlijk gebeuren, dat ook super noo-
dlg is. In de meeste gevallen echter niet.
Verder kan ik nog iets zeggen over het
zaad. F.r wordt weinig zorg besteed aan
het knollen en spurriezaad, de goeden
niet te nagesproken. En toch hangt het
welslagen van het stoppelgewas ook van
de kwaliteit en den toestand van het
zaad af. Ik heb gezien, dat het zaad
vochtig, duf, beschimmeld was, vermengd
met allerlei onreinheden. Niet te verwon
deren, dat de knollen of de spurrie mis
lukken. Daarenboven het onkruid groeit
ook nu nog. Men zorge voor droog, gaaf
zuiver zaad. Met een zeef verwijdere
men vuil 't en men zoeke het grootste uit.
Nadat het zaad over het land is uitge
strooid, egge men het licht onder. Het
voornaamste, waarvoor^ men te zorgen
heeft, is dus diep ploegen, goede water
afvoer, bemesting van patentkali, groot,
droog en zuiver zaad.
Drie Engelscke kruisers gezonken.
De Engelsche pers.
LONDEN, 24 September. Over
het algemeen laten de voornaamste En
gelsche bladen uitkomen, dat de drie tot
zinken gebrachte kruisers behooren tot
het oude type schepen en dat, wat oor-
logswaarde betreft, het verlies dier sche
pen ge*en gronte beteekenis heeft.
De //Daily Mail4 ziet in de gebeurtenis
juist het bewijs, dat Engeland hard bezig
is om de opperheerschappij ter zee te
handhaven. Men doet dit niet door in de
marinehavens schuilhoekje te spelen. Dat
is wel de veiligste manier ora bevrijd te
blijven van onderzeesche aanvallen en
mijnen, maar dit systeem laat ook de
handelsvaart van Duitschland aan haar
lot over hetgeen beteekent de ruïne van
de Dultsche handelsvaart.
Op alle Engelsche werven is men
bezig de Engelsche vloot te versterken.
Ook de >Daily Telegraph4 aqht het
verlies van de schepen op zich zelf on
belangrijk. Er zijn nog eenige honderden
veel betere schepen gereed. Maar natuur
lijk is het verlies aan dapperen groot.
Het succes in een oorlog is steeds wissel
vallig. Het blad herinnert aan de
>Goeben4 en de «Breslau4, aan het ver-
oyeren van een Duitschen kruiser door
de Russen en aan het lot, dat den Duit
schen onderzeeërs beschoren is. Het
verlies van andere groote schepen bewijst
stajm. Het blad meent, afgaande op de
verhalen, dat er vijf onderzeeërs geweest
moeten zijn en constateert het succes,
dat er dan toch vier dooi de Engelschen
in den grond geboord zijn.
Bernhardt heeft gewaarschuwd, zoo
herinnert de >Daily Express4, dat het
Duitsche doel was, om de Engelsche
vloot te verzwakkea door voortdurend
onderzeesche aanvallen, totdat de getal
len der groote schepen gelijk staan met
die van Duitschland's vloot.
Zeer te betreuren is het dat juist op
de ondergegane schepen zooveel reser
visten en jonge cadetten waren.
BERLIJN, 24 Sept. (K. N.) Zooals
naar hier werd gemeld, hebben de over
levenden van de gezonken Engelsche
kruisers verklaard, dat deze werden ver
nietigd, zonder dat zij een schot konden
lossen.
De^verdienste van de »U 94 wordt
nog verhoogd door het feit, dat. daar
zij meer dan 20 zeemijlen verwijderd was
van de plaats waar de aanval geschiedde,
een vaart van eenige dagen noodig was
onder moeielijke omstandigheden, in
oorlogstijd nu deboot meestal onder
water moest blijven.
Men overschat in Duitschland niet de
materieele beteekenis van de vernietiging
der drie kruisers. Daarentegen heeft de
prestatie van de boot en de bemanning
een uitstekende moreele werking gehad
en het onbegrensde vertrouwen in de
vloot versterkt.
KEULEN, 24 September. Over
de heldendaad van de »U 94, die drie
Engelsche kruisers fet zinken bracht,
schrijft de >Köln. Volksztg.4
Drie Engelsche gepantserde kruisers
in den grond geboord, door een enke
len onderzeeër. Wie ooit oorlogsschepen
van deze grootte gezien heeft- of op
den grond een schema van den 12.000
onneninhoud derzelve kan maken, zal
den vollen omvang van den slag be
grijpen, welke onze matrozen het trot-
sche Albion toegebracht hebben. Het
was een overval, uitstekend voorbereid
en met ware doodsverachting ten uit
voer gebracht. Een overval, die nog aan
schittering wint, als men zich de plaats
de nabijheid van de Engelsche kust, de
onrustige in dit jaargetijde meestal zie
dende zee, het klare heldere weer, waar
bij de overval plaats vond, en het groo
te mijnengevaar herinnert.
Van torpedobooten en onderzeeërs
verwacht men gewoonlijk slechts dat zij
in den donkeren nacht of bij nevelig
weer den vijand bespieden, en, zoo de
gelegenheid gunstig is, overvallen. Voor
een open strijd met groote schepen zijn
de onderzeeërs niet gebouwd.
Onze vloot is geschoold en strijd
vaardig en dat zij de wacht houdt is
gebleken bij den verijdelden overval,
waarbij de kleine kruisers Ariadne4,
>Cöln4 en »Mainz4 een eervollen onder
gang vonden. Van den anderen kant
neemt zij niet alleen een afwachtende
houding aan, doch waagt zij zelfs ook
aanvallen, zooals door deze roemvolle
daad bewezen is. Deze komt geheel
overeen met den heldenmoed onzer
dappere zeelieden, die met ongeduld
het oogenblik verbeiden dat zij den
>grootmuiligen4 Engelschman eenige
granaten kunnen toeduwen.
Voor de Engelsche Noordzeivloot
een niet geringe verzwakking. Ook wij
hebben verliezen geleden, doch deze
zijn veel kleiner, zoowel wat manschap
pen als wat materiaal betreft.
En de >Kö1d. Ztg.4 schrijftHet ver
blijdend feit, dat de Engelsche vloot
drie harer gepantserde kruisers heeft
verloren, krijgt des te meer beteekenis
nu bekend geworden is, dat dit verlies
door een enkelen Duitschen onderzeeër
is toegebracht. Aan zijn dapperen com
mandant en zijn dappere bemanning is
dit succes alleen te danken.
De commandant der »U 94, heet Otto
Weddigen, uit Herford hij is 32 jaar
oud, en trad in 1901 in de marine, waar
hij in de laatste jaren commandant van
een onderzeeër of vlagofficier eener
flotilje was. Hij heeft reeds de reddings-
medaille met den band verkregen. Hulde
moet ook gebracht worden aan de held
haftige bemanning, wier namen weldra
bekend zullen gemaakt worden.
KEULEN, 24 September. De
namen van de manschappen der »U 9>,
die gisteren in Wilhelmhafen is terug
gekeerd, luiden
Luitenant-kapitein Otto Weddigen,
commandant; eerste luitenant ter zee
stuurman Froeberteerste machinist
Heinemannmatrozen Schoppe, Hör,
Gent, Roseman, Schenker eD Schelz^
machinisten Marlow, Stellmaker, Hinrichs
Moerz, Reichardt, Wollenberg en von
Koslowskieerste stokers Eisenblaetter
en Schushke stokers Karbe, Lied, Kos
ter, Vollstelt en Sievers
De bemanning der >U g> gedecoreerd.
BERLIJN, 24 September. (K. N.). De
totale bemanning van de »U 9> kreeg
het IJzeren Kruis voor haar heldendaad
ter zee.
het succes van de onderzeesche oorlogs-
booten in het algemeen sedert hun be-Spieszmarine-ingenieur Schön eerste
De Duitsche onderzeebooten.
In Engeland zal men ervan ophooren,
dat het stoute stuk in de Noordzee door
een enkele Duitsche duikboot volbracht
is. Tegelijk is nu eindelijk van Duitsche
zijde bekend gemaakt, dat de Pathfinder,
gelijk men in Engeland reeds als moge
lijk had aangenomeo, ook het slachtof
fer van een Duitsche duikboot is ge
weest- Dat zal daar een gevoel van on
zekerheid wekken.
Eenigzins geheimzinnig was het eerste
bericht van Wolff over de verrichting
van de U 9 ingekleed. Eerst kwam het
relaas van het gebeurde en dan de toe
voeging »Men hoopt, dat zij (de U 9)
ten slotte een veilige plaats heeft be
reikt4. Vermoedelijk wist men dit'al op
het oogenblik van de afzending van het
bericht en behoefde dit niet, gelijk ge
schied is, pas later bevestigd te worden.
Maar men wil den vijand niet de min
ste aanwijzing geven. De snelheid van
de nieuwste onderzeebooten is onder
water ongeveer 12 mijl, boven water 18
mijl. Wellicht kon een schrander mari-
nedeskundige zoodoende ongeveer schat
ten, waar de onderzeeboot aangekomen
was en dan berekenen, dat zij niet in
een Duitsche oorlogshaven, maar bij het
een of andere Duitsche eiland, dat mo
gelijk de basis van de flotielje is, aan
gekomen was. In elk geval wordt ook
op zee de grootste geheimzinnigheid
betracht.
Is de reden, dat nu pas wereldkundig
is gemaakt dat de U .21 de Pathfinder
getorpedeerd heeft, dat men de aan
dacht der Engelschen niet eerder heeft
willen vestigen op het gevaar dat hen
van dien kant dreigde Wij hadden al
in het licht gesteld, dat de Duitsche
censor niet toeliet dat in de Duitsche
pers vermeld werd, hoe de Engelsche
pers het vergaan van de Pathfinder uit
den aanval van een duikboot verklaarde.
Men mocht niet verder gaan dan te zeg
gen, dat de ramp >aan een andere oorzaak
dan aan een mijn4 werd toegeschreven-
De Duitsckers in Frankrijk.
PARIJS, 25 Sept. Het officiceie commu
niqué van Vrijdagmiddag drie uur luidt;
Tusschen d3 Somme en de Oise is een
zeer hevig algemeen treffen gaande met de
Duitschers, die, na versterkingen te, hebben
gekregen, die zijn onttrokken aan zijn cen
trum, uit Lotharingen en de Vogezen en
die langs Kamerijk, Luik en Valenciennes
zijn aangevoerd, in de streek van Terg ui er
(ten zuiden van St. Queotin bij La Fère)
en Se. Quentin staan.
Onze troepen zijn ten oosten van Reims
naar Berru Moronvillers (5 K.M. ten oosten
van Reims Toornitgedroagen.
Op den rechteroever der Maas is de vij
and er in geslaagd vasten voet te krijgen
op de Maasheuvels en het voorgebergte van
Hationcb&telhij is in de richting van St.
Mihiel (aan de Maas, 10 K.M. ten zniden
van Trojou) voortgernkt en heeft twee for
ten, Parodies en Camp des Romains, be
schoten.
Wij blijven daarentegen de baaB ten zui
den van Verdnn en rokken van Toul op
naar Beaumont (10 K.M. ten N.O. van
Gironville).
Op deD rechtervleugel hebben wij aan
vallen op Nomenr afgeslagen. Ten oosten
van Lu'téville heelt de vijand enkele schijn-
aanvallen ondernomen op de lijn Vezouae
Blette.
De toestand blijft dus bevredigend, daar
de beslissende krijgsverrichtingen thans op
den linkervleugel geschieden.
BFRLIJN, 25 Sept. Het groote hoofd
kwartier meldt hedenavond
De verdere operatie» hebben op onzen
uitersten rechter-vleugel tot nienwe gevech
ten geleid, waarbij de beslissing tot nu nog
niet gevallen is.
In het midden van het slag-front is he
den bij beide partijen afgezien van op zich
zelf staande aanvallen, en is niets gebeurd.
Als eerste sperfoit. ten Zuiden van Ver
dun, is heden Camp des Romains bij St.
Michel, gevallen. Het Beiereche regimenj
von der Tann heeft op het fort de Duit
sche vlag geheschen. Onze troepen zijn
daar over de Maas getrokken.
Overigens is noch in het Westen, noch
in bet Oosten ook maar iets in den toestand
veranderd.
De Duitschers voor Antwerpen.
De Bru9seleche correspondent van de
pKöln. Volksz." meldt dat het zware Doi'-
sche veretinggeschot reeds voor Antwerpen
lisk-
Dit is dos een bevestiging van het bericht
van onzen bijzonderen correspondent, waarin
gemeld werd dat de Duitschers thans Ant
werpen willen gaan bedreigen. De Duitschers
rakken tot nu toe slechts in kleine kolonne*
op. Eergisteren b.v. werd een troep in de
nabijheid van Hofstade gezieD, Het fort vau
Waelhem nam de Duitschers onder *uur.
Zij moesten met aanzienlijke verliezen af-
tiekken,
Belgische vluchtelingen in Engeland.
Volgens berichten nit Londen zijn 27
Augustus tot 17 September in Folkestone
57.600 vluchtelingen, meest Belgen, aange
komen.
Tegenspraak.
AtvTWERPEN, 25 Sept. (Van de Msbd.
correspondent.) De officiëde nota, w* lke op
den 20en September te Berliju verscheen en
waarin gezegd werd „Lord Kitchener
enkele weken voor den oorlog, in België ge
weest om met den staf maatregelen te be
spreken voor de ontscheping »an een Engelscb
expeditiekorps", wordt hier door de regeeriog
t.fficiëel tegengesproken. Zoo ook het in de
zelfde nota opgenomen bericht dat er den
4en Augustus in België 100.000 soldaten
waren. Beide beweringen zijn even valsch
Het is onwaar dat Lord Kitchener in Belgie
is geweest, vóór den oorlog. Het is onwaar
dat er, den 4en Augustus, ook maar een
enkel Engeisch soldaat in België zoo zijn ge
weest. Engeland wist. dat het Belgische leger
zich met de wapenen zon verzet hebhen tegen
eene preventieve ontscheping van Engelsche
troepen in België. Ten tijde van het Aga-
dirincident heeft de Belgische Regeering
uiet geaarzeld, de vreemde gezanten te ver
wittigen, en dat in bewoordingen, welke
aan duidelijkheid niets te wenschen overlie
ten en ook dat haar beslist inzicht was van
zijn neutraliteit tegen wien ook en met alle
middelen te verdedigen.
Nog een verrassing in petto?
Men herinnert zich wellicht, dat, toen
de Duitschers voor 't eerst de bommen
van 42 centimeter bij het beleg van Luik
gebruikten, beweerd werd, dat die ver
rassing weldra door een tweede gevolgd
zou worden. De Matin is zoo gelukkig
van een zijnet medewerkers te vernemen,
waarin die tweede verrassing zal bestaan
welke op een gegeven oogenblik zal
gebruikt worden en waarvan de uitwer
king ontzaggelijk zal zijn. Sedert drie
weken namelijk verlaat een Zeppelin
gedurende eiken donkeren nacht zijn
loodste Friederichshafen,aan den Duit
schen oever van het meer van Constanz
en verheft zich ter hoogte van 300 meters.
Na een snelle manoeuvre laat het lucht
schip met volkomen juistheid en groote
snelheid ronde voorwerpen neer, die
onmiddellijk onder water duiken. De
geheele manoeuvre duurt slechts eenige
minuten en elke Zeppelin kan door
middel van kabels een vijftigtal van die
toestellen neerlaten, die niets anders zijn
dan torpedo's. De hoeveelheid water die
opspuit, laat geen twijfel over, of de
kracht der ontploffing is enorm4
De correspondent is te weten geko
men, dat de Duitschers veel van dat
nieuwe instrument verwachten. Zij ho
pen onder begunstiging van den nacht
de vijandelijke kusten met deze torpe
do's te bezaaien en stellen zich zelfs
voor deze bij nacht boven de Engel
sche en Fransche eskaders neer te laten
om den schepen belangrijke schade toe
te brengen.
GENT, 24 Sept. Te Eerebodeghem
lagen onze troepen ln een hinderlaag
toen een patrouille uhlanen zich vertoon
den. De Belgen openden een moorddadig
vuur, waardoor 9 Duitschers werden ge
dood en 3 gewond.
In de dorpen St. Gilles, Lebbeke, Den
derbelle, Appels, Oudeghem ?n Gyseg-
hem hebben de Duitschers op verschrik
kelijke wijze huls gehouden. Overal was
hun eerste werk de bewoners, die in de
kerken gevlucht waren, gevangen te ne
men, te St. Gilles en Lebbeke werden
ongeveer 40 burgers gefusileerd. In Ou
deghem werd een 70-jarige grijsaard met
de bajonet doorstoken, omdat hij niet
spoedig genoeg antwoordde op de vragen
der Duitschers.
Gruwelen.
Het Hbl. v. Ant. schrijft
Tamines is een kleine gemeente van
vier tot vijfduizend- zielen en gelegen
de provincie Namen. Afgrijselijke
tooneelen zijn daar voorgevallen en het
zal enkel na den oorlog zijn, dat men
al de baldadigheden zal kennen, die daar
begaan zijn.
Een inwoner der plaats heeft verklaard
dat 432 personen door de Duitschers
gefusileerd zijn met de mitralleusen Al
vorens ze te dooden, hadden de Duit
schers drie priesters doen komen, om
deze te laten biechten die het verlangden,
De oud-burgemeester, .M. Decaille,
werd gedood met den abbé Docq. Onder
de dooden meldt men nog M. Jozef Goffin
en zijn jongste zoontje. De twee dochters
van M. Goffin woonden de slachting van
hun vader en broeder bij.
Al degenen die niet aangeduid waren
om gefusilleerd te worden, werden gelast
de dooden en zelfs nog in leven zijnde
gekwetsten te begraven, onder de be
dreiging van den revolver.
Een inwoner van het dorp, M. S...
was slechts aan het voorhoofd geschon
den, door een kogel, terwijl men de
mitrailleusen op de ongelukkigen deed
werken. Hij had de tegenwoordigheid
van geest te veinzen dat hij dood neer
viel. Een erg gekwetste gebuur viel op
hem en gedurende langen tijd bleef hij
met den stervende boven hem liggen tot
het oogenblik dat de Duitsche soldaten
naderden om de lijken te tellen. Daar
de gekwetste op dit oogenblik een lichte
beweging maakte, nam een der beulen
zijne bijl en sloeg hem den schedel in.
Mijnheer S... hoorde het verschrikkelijke
gekiaak der verbrijzelde beenderen, doch
verroerde niet. Eenige oogenblikken later
had hij het groot geluk een vriend te zien
naderen die hem hielp oprichten. Zonder
dat de Duitschers dit tooneel gezien had
den, voegde M. S... zich bij de groep
burgers, die de lijken moesten begraven.
Op den ganschen weg die loopt van
de brug van den ijzerenweg tot op 't
hoogste punt van Falizolles, staat nog
enkel het huis recht, bewoond door Mad.
wed. Seghin en zoon. Daar deze vrouw
bang was ging zij in een nabijgelegen
winkel en verschool zich met haar zoon
en drie personen uit deu winkel ln den
kelder. Zij vonden er een afschuwelijken
dood. De lijken werden gansch verkoold
gevonden.
Het Tutpinietde nieuwe Fransche
ontplofbare stof.
Een telegram maakte reeds melding
van een bericht uit de ,>Matln4 omtrent
de nieuwe ontplofbare, stof, bij het Fran,
sche leger in gebruik, waaromtrent trou.
wens reeds lang geruchten in omloop
waren.
Een correspondent van de >Daily
Telegraph4 geeft een verhaal van een lid
van het Amerikaansche Roode Kruis,
die de uitwerking der ontplofbare stof
met eigen oogen gezien zou hebben
»De Duitsche loopgraven, zoo verhaalt
hij, waren, nadat de Fransche kanonnen
gevuurd hadden, vol dooden, maar doo
den in zulk een houding, als de wereld
ze niet meer gezien heeft, sedert de
doodsengel gedurende den nacht van
wraak door het kamp der Philistijnen
trok, gelijk de Schriftuur verhaalt. Zij
stonden op een rij, het geweer aan den
schouder, als een zwijgend legioen van
spoken.*
En de correspondent voegt er aan toe
>Zoo luidde het verhaal van mijn vriend*
Ik geef 't zonder commentaren.4
Een bekend EDgelsch chemist, A. A.
Roberts, schrijft nu in de >Pall-Mall
Gazette4, dat 't niet meer noodig is,
een geheim te bewaren, dat trouwens
geen geheim meer is. Daarbij is het
onmogelijk, dat tijdens deze ontzettende
worsteling de vijand er in zou slagen,
het >Turplniet4 na te maken.
Dit nieuwe ontploffingsmiddel, zoo zet
Roberts dan verder uiteen, kan niet
worden gebruikt door de gewoue veld
kanonnen om het te kunnen aanwenden,
zijn kanonnen noodig, die zeer moeilijk
te vervaardigen zijn.
Het gebruik 'van deze kanonnen is
thans nog toevertrouwd aan de specialis
ten. Indien de welgeslaagde proefnemin
gen te Chalons-sur-Marne eerder waren
ondernomen, zouden de resultaten van
den huldigen oorlog, althans in de eerste
phasen, gewijzigd kunnen geworden zijn.
Het »Turpeniet4, dat zijn naam dankt
aan den beroemden uitvinder van het
meliniet, Turpin, brengt een volkomen
verlamming van enkele organen te weeg
