Nummer 44
Zondag 26 Juni 1915.
38e Jaargang.
Tweede Blad.
De Oorlog1.
"tjKKEN DMAKKNG.
KERKNIEUWS.
Verkiezing Gemeenteraad.
tweede verdedigingslinie terug. Wij zet
ten de vijand na, drongen in zijn loop
graven binnen en vielen met de bajonet
aan. Bijna de geheele bezetting van de
hoogte werd neergeveld. De rest, 2 offi
ciereu en 200 soldaten, zijn gevangen
genomen.
Uit het Pruisisch huis van Afgevaardigden,
het er nog al hef'ig toe
Voor zeker deel der bevolklogeo van begin van aanbouw waren, kunne zeer communiqué door de bondgenooten ge-
de Duitsche havensteden en voor de- goed zoo veranderd worden, meenl de n0men werden\ maar dat tusschen Ha-
geneD, die weten, dat de pas in ge- Daily Mail, dat er zwaardere kanonnen
bruik genomen fabriek voor nieuwe oor- dan de 38 c.M op gep'aatst kunnen
logsdoeleinden te Essen niet de eenigeworden. Voor den oorlog had Krupp een
Van het Oostelijke gevechtsterrein.
ST. PETERSBURG, 24 Juni (P. T.
A.) Oflicleele mededeeling van den geoe-
ralen staf:
Op den 23sten was er aan de rivieren
Findiva, Wante en Dubissa geenerlel
verandering van belang.
Aan het front van Narew en Weich-
sel zijn slechts schermutselingen tusschen
voorposten geleverd.
Dezelfde kalmte heerschte aan hetfront
van de Tanew.
In de richting van Zolkiew en Lwof
(Lemberg) heeft de vijand in den loop
van den avond van den 22sten en den
geheelen volgenden dag pogingen gedaan
om het offensief voort te zetten. Met
bijzondere hardnekkigheid beproefde hij
vooral in de richting van de dorpen
S'.chow en Dmytrowice (ten Zuiden
en Z.O. van Lemberg) langs den spoor
weg van Lwoi (Lemberg) naar Berejany
op te rukken. Dank zij krachtige tegen
aanvallen van OLze troepen zijn die po
gingen verijdeld.
Aan het front van Zurawno en Demes-
kowice is een verwoede strijd aan den
gang, die zich toidusver onder voor ons
gunstige omstandigheden ontwikkelt.
Belangrijke Duitsche troepenafdeelingen,
die in den ochtend van 23 dezer in de
buurt van Kozu'y naar den linker (noor
delijken) oever van den Dnjestr waren
overgestoken, leden ontzaglijke verliezen
en moesten, op de rivier teruggedrongen,
onder zeer moeilijke omstandigheden tot
het defensief overgaan. Hier klampen de
Duitschers zich ten deele aan de eilandjes
ten deele aan den lioker oever van de
rivier vast. Bij Partynovo en Ruzdviany
zijn de Oostenrijkers in onstuimige aan
vallen door onze troepen naar de rivier
teruggeworpen. Zij hadden tot 23 Juni
10 uur 's ochtends omstreeks 40 officieren
en 1700 soldaten van verschillende regi
menten aaD gevangenen verloren. De
vijand tracht zich in de huizen dichtbij
de rivier te handhaven en biedt daar
hardnekkig verzet. In die gevechten
steunt onze zware en lichte artillerie ons
krachtdadig.
In de buurt van Kosmierzyn (aan den
noordelijken oever van den Dnjestr in
het gebied van de kniebochteo) had de
vijand ten Z.O. van Beremiany (ten
Oosten van Kosmierzyo) een hoogte
bezet en zich daar geducht verschanst.
Bij het aanbreken van den dag van den
23sten ondernamen wij een onstuimigen
aanval. De vijand meed een gevecht met
de bajonet en trok in wanorde op zijn
Gisteren gwg
iu 't Pruisische huis van afgevaardigden,
naar aanleiding van 't feit dat i-speculanten
vele voedingsmiddelen, vooral aardappelen
ontzettend hebben opgedreven.
De sociaal-democraat Braun zeide o.m.
Braun (*ociat>l-drmocraai)Wij versloegen
den honger, maar als een nipuwe vijand trad
op de levensmiddelen-woekpr, die teert op
het merg van het volk. De afwachteude
haltheid va» de regeering doet groote winsten
uit de sakken van bet volk in die van
gpwetenlooza speculanten vloeien. Voor
doorzetting van deu oorlog tot de bestaande
annexatie-plannen verwezenlijkt kunnen wor
den, is een weikelijkn meerderheid ouder
het volk niet te vinden. Moge de regeering
geen gelegenheid voorhij laten gaan spoedig
tot het sluiten van den vrede te komen.
Doorvoeiing van allerlei annexatie-plannen,
die door een Duitschen Bondsrorst en vele
groepen van belanghebbenden werd aanbe
volen, z u een ramp zijn voor Duitschland.
Zulks draagt de kiem tot nieuwe oorlogen in
zich. Ben dergelijke veroveri gspolitiek keurt
de sociaal-democratie af. Daardoor zou de
rampzalige oorlog slechts verl-ngd worden.
Het Duitsche volk wil geen veroveringen,
het wil vrede, zonder verued-ring, zonder
overweldiging.
Ea vice-president »au het staatsministerie,
Delbiück, zeii'eDe offers in den oorlog
gebracht, kun >pd slechts vrucht dragen,
w .nneer handels- en .indastrieele kriugen
i-lkauder steuuen fn niet elkander verwijten
doen, zooals de vo ige spreker gedaan heeft,
(levendige onrust bij de sociaa'-democraten.)
Delbiück vervolgt: De rege.ering doet
alles om bestwil, \ooral iszij er vau orer-
'uigd, dat haar streven nergens daadwerke
lijker gesteu d wordt, dan door den land
bouw. Ten opzichte va» den oorlog, kan
-lechts de gedachte domineeren, dez n zoo
re. bvëindigen, dat wij niet nogmaals moeten
oorlogvoeren, (zeer juist.)
Naast dit doel, dat de rijkskanselier en
Ie regeering zich slelden, moesten ook de
si cia4-democr»ten zich richten, indien zij
b-grip hadden van de waarachtige belangen
van h;t vaderland, (aanhoudende bijval bij
ie burgerlijke psrtijeu, rumoer bij de sociaal
democraten).
Onder herhaalde bewijzen van instemming
van de leden der burgerlijke partijen en
interrupties der 8ociaal-democrateD, die
meermalen tot de orde genepen werden,
betreurden de sprekers van alle burgerlijke
partijen den door de sociail-democraten
beden in ds debitten gebrachten wanklank
en sprsken zich uit voor doorzetten tof de
overwinniog zal zijn behaald, die Duitsch-
land een duurzimen vrede verzekert.
Wat wij in de afgeloopen oorlogsmaanden
aan bewijzen van militaire, economische,
financieels en met came innerlijk-moreele
kracht van het volk te zien kregen, schenkt
ons zulk een krachtigen waarborg voor een
zegerijk doorzet en van den oorlog, dat
niemand het recht heeft daaraan te twijfelen.
God zal ook verder onze wapenen zegenen
en het volk kracht, volhardingsvermogen
en onbegrensde offervaardigheid schenkeD.
(levendige bijval).
Is, welke ln Duitschland nieuw werd
gebouwd, konden deze maatregelen
echter niet geheel en al verborgen blij
ven.
Men onderschat in het buitenland den
kanon van ongeveer 41 c.M ontworpen
dat 100 ten woog en een projectiel van
2028 Engelsche ponden afschoot. Sedert
den oorlog is Krupp zelfs volgens de
berichten van neutralen begonnen met
«Ausdauer" waarmee Duitschland zich het gieten van 45 C.M., die een projec-
door een ontzaglijke organisatie voor
bereid op de zegepraal over al zijn
Een nieuwe Duitsche veldtocht
Uit Keulen wordt aan de Tijd gemeld
In hooge militaire kringen, waar ik
wel eens belangrijke ooilogslnlichtiugen
inwOD, is mij duidelijk gebleken, dat
men zich in het buitenland niet moet
overgeven aan de illussie, alsof de
inneming van Lemberg het einde van
den veldtocht in Galiclë zou beteekenen.
Me i zal voor het naaste zien, dat na
het volledig terugwerpen der Russen
over hun eigen grenzen, Warschau het
eerstvolgend doel is.
Maar hiermee niet tevreden, zullen
tenzij de geallieerden tusschentijds
ingaan op eene gelegenheid, waarop ik
reeds vroeger zinspeelde, en die aan
alle oorlogvoerende mogendheden een
niet al te pijnlijken eu in elk geval
eervollen vrede zou verleenen zoowel
de Franschen als de Engelschen zich
in het najaar op een nieuwen Dultschen
veldtocht met name langs de Belgische
zeekust te weer behooren te stellen.
Het gaat natuurlijk niet aan, om ten
deze ook maar de geringste bijzonder
heden van de voorbereidende maatrege
len, die worden getroffen, aan te duiden.
vijanden, met name over zijn grootsten
vijand, Engeland, dat door zijn geïso
leerde ligging tot dusverre het minst
van den krijg te lijden had, maar in de
toekomst daarvan niet verschoond zal
blijven.
In verband met de bovenstaande uit
latingen ven dezen Keulschen correspon
dent, is het wellicht niet zonder belang,
de aandacht te vestigen op hetgeen in
het joDgste nummer van de >Times«
de »neutrale waarnemer* mededeelt, die
herhaaldelijk reizen door Duitschland
maakte en op objectieve wijze de aldaar
heerscheode toestanden naar eigen
hooren en zien pleegt te bepreken. Hij
had een onderhoud met een ofticier,
verbonden aan den Duitscheo generaleo
s'af, die ongeveer het volgende aan hem
had verklaard
»Natuurlijk behooren we allereerst de
Russen te verslaaD, niet enkel hen te
rugdrijven, zoo dat zij zich kunnen her
stellen en terugkomen, maar hen volko
men verslaan. Zij moeten in het zuiden
terug worden geworpen tot in het hart
vau Klein-Rusland Bessarabië wordt dan
door ons bevrijd en aan Roemenië ter
onmiddellijke bezetting aangeboden, ten
einde vrede te houden met de Balkan-
staten- Wij dringen door, desnoods tot
Odessa. In het Noorden zullen de Oost-
zee-provincies gemakkelijk van den vij
and worden gezuiverd, en de Duitsch-
gezindheid van Zweden Zal ons aldaar
tegen gevaar vrijwaren. Daarna zullen
wij vrij zijuj om onze aandacht aan het
Westen te wijden en~-A. een inval in
Engeland ondernemen.
De schrijver in de >Times« zegt ver
der, dat de Duitschers ernstig plan
hebben op de verove'ing van Calais uit
te gaan. De aanhangers van een Groot-
Duitschland verlangen inlijving niet
alleen van België, maar van Fransch
Vlaanderen tot in de buurt van Boulogne
sur Mer. Indien de Duitschers van Calais
uit met hun nieuwe geschut Dover heb
ben verwoest, gaan zij onder dekking
van dat geschut op den inval van En
geland uit. De alumioiumbooten worden
er al in Duitschland voor klaar gehouden.
Zoo het nog noodig is, zullen.duikbooten
hen beschermen. Voorafgegaan door een
geweldige luchtvloot, die schrik en ont
steltenis verspreidt, zal het landingsleger
dan op Londen aanrukken. De schrijver
in de >Times« acht het plan volstrekt
niet onmogelijk of onvatbaar voor ver
wezenlijking.
Verspreide berichten.
De Fransche oorlogsbegrooting voor
het derde kwartaal van 1915 bedraagt
5,940,000,000 francs. Sedert het begin
van den oorlog werd 15,615,000,000
francs voor den oorlog toegestaan. De
begrootingscommissie berekent de oor
logsuitgaven voor Frankrijk op 2 milliard
irancs per maand.
Getorpedeerd.
Het stoomschip „Llama'' heeft de be
manning opgepikt van de „Quetwaters"
van Peterhead en van de „Viceroy" van
Aberdeen, die Woensdag bij de Shet-
lands eilanden tot zinken zijn gebracht
ten oosten van Skerries.
Nog 5 andere treilers zijn ter zelfder
tijd gezonken.
Duitsche Super Dreadnoughts.
Daily Mail heeft een Duitschen offi
cier gesproken, die in Nederland ge
ïnterneerd is.
Volgens dezen heeft Duitschland sedert
het begin van den oorlog een dread
nought van 25,600 ton en een linie
kruiser van 26,200 ton voltooid en op
beide schepen de kanonnen van 30 5
c.M. waarmee zij gewapend zouden
worden, door kanonnen van 38 cM.
vervangen. Vier andere dreadnoughts en
een aantal linie—kruisers zouden hun
voltooiing naderen en tegen het einde
van dit jaar klaar kunnen zijn, om zee
te kiezen. Zij zullen, naar verluidt, met
kanonnen van nog grooter kaliber dan
38 c.M bewapend worden.
De Duitsche schepen, die nog in het
tiel van ongeveer 3000 pond afvuren.
Kuning Albert aan het front
De dapperheid van Koning Albert is
alom bekend en het zal moeilijk zijn,
deze naar verdienste te schatten. De
vorst leeft voortdurend te midden zijner
soldaten en steeds kan men hem vinden,
waar het gevaar het grootst is of de
meeste troost moet gebracht worden.
Bij den jongsten aanval der Belgen
op Dixmuiden stond hij in de artillerie
linie het effect der nieuwe zware stukken
na te gaan. Een paar uren later was
hij bij Nieuwpoort om door zijn voor
beeld de infanterie bij een aanval in de
duinen aan te moedigen. Nog dezelfden
dag legde hij een bezoek af in het
gasthuis van dr. Depage, waar de ge
kwetsten aangebracht werden en hij
verliet hen niet, voor hij zich overtuigd
had, dat hun spoedige en degelijke
geneeskundige hulp kon verleend wor
den.
Dan vloog zijn auto terug naar het
Yserfront, waar hij zich op de hoogte
wilde stellen van de verwoesting, welke
de laatstedagen door de Duitsche artillerie
te Ratjiscappelle, Pervyse, Oostkerke en
Oost-Vleteren aangericht was. Tijdens
de rit scheen de vorst in somber ge
peinzen verzonken! Zelfs toen zijn aide-
de-camp hem er op wees, dat de gra
naten in hun nabijheid neervielen, bleef
hij zwijgen. De oogen des konings
fonkelden van ingehouden toorn, toen
hij zag, dat behalve te Oost-Vleteren,
geen steen meer op den anderen ge
bleven was.
Bij het invallen der duisternis bezocht
de vorst-soldaat de gewonden van Dix
muiden in het veldhospitaal te X, een
uur achter het front en feliciteerde zus
ter Theresia van het H. Hart van Maria,
die ondanks haar 72 jaren, sinds het
begin van den oorlog op de gevaar
lijkste punten van het front der ge
kwetsten hulp en troost bracht.
Langs de inundatie keerde de koning
naar het hoofdkwartier terug. Daar moest
hij nog denzelfden avond een conferentie
van den generalen staf voorzitten. Toen
generaal Wielemans, de bevelhebber der
Belgische legers, den koning eerbiedig
er op attent maakte, dat hij vermagerde
en zijn leven en gezondheid in gevaar
bracht, verklaarde de vorst, dat hij, in ant
woord op het ultimatum van Duitschland
den vijand toegeroepen had, dat hij zich
aan het hoofd van zijn leger zou stellen
en daar zou blijven tot België door de
Belgen was heroverd. Zoolang het land
niet van vijanden gezuiverd was, zou
hij rust noch duur kennen.
Msbd
Do Toestand.
Op twee punten beginnen zich de
strategische gevolgen van den val van
Lemberg nu vooral af te teekenen aan
den Dnjester en in het Zuiden van Rus
sisch Polen.
In Russisch Polen, waar, zooals wi
vroeger reeds opmerkteo, de Russen
door de gevaarlijke uitgestrekte flank
stelling, die zij van het bergland van
Kielce langs San en Tanew tot bij Ra
waruska innamen, gedwongen waren hun
front te veranderen, hebben de Oosten
rijkers reeds Ostrowec en Sandotnir ge
nomen De terugtrekkende beweging
der Russtn schijnt hier in goede orde
te zijn verlooper, want het Oostenrijk
sche communiqué meldt alleen dat Rus
sische »achterhoeden« over de Kamenna
werden teruggeworpen. Waarschijnlijk
zullen de Russen in Zuid-Polen hun
front tot achter de Weichsel terugbuigen,
waarbij dan de vraag zich opdringt tot
hoelang zij in het meer Noordelijk deel
van Polen de voot uitgeschoven posities
achter Bsura en Rawka nog kunnen hand
haven.
Aan den Dnjester trekken de Russen
zich eveneens terug, het eerst uit het
meest kritieke punt ten Zuiden van
Lemberg. Het Duitsche communiqué
meldt, dat Von Linsingen den Dnjester
overschreed (bij Mikolajow en Zydaczow
zeker, die volgens het Oostenrijksche
licz en Zurawno nog een hevige strijd
wordt gevoerd. De Russen zetten dus
blijkbaar alle pogingen in het werk om
een regelmatigen terugtocht uit het
Djnestergebled te verzekeren en de
kracht waarmede zij, blijkens het Duit
sche communiqué aan het offensief der
bondgenooteD, waar dit het gevaarlijkste
zou kunnen worden, weerstand bieden,
bewijst, dat zij daarmede, zooals ge
woonlijk, wel succes hebben. De hevige
gevechten tusschen Halicz en Zurawno
hebben geen ander doel natuurlijk dan
het retireeren van de Russische hoofd
macht te beveiligen.
Ia het gouvernement Radom (Zuiden
van Russisch Polen) trekken de Rassen
verder terug en hebben zij de steden
Ostrowiec en Sandomir aan den vijand
gelaten.
Deze terugtocht naar den Weichsel
is het gevolg van het uitwijken der
Russen in Galiclë aan de overzijde van
de rivier, vermindert ongetwijfeld het
gevaar van een scheiding der Russische
strijdkrachten, verkort de linie van het
Russische front en maakt dus verster
king op de meest bedreigde plaatsen
mogelijk.
Als dit doel wordt bereikt, dan is
desniettemin deze terugtocht als een
succes voor de centralen te beschouwen.
Want als in den oorlog een partij iets
prijs geeft, ten einde een grooter nadeel,
dat de vijand hem dreigt toe te brengen,
te voorkomen, zoo is toch het voordeel
aan den vijand en niet aan hem. Deze
eenvoudige waarheid wordt in de be
richten van alle oorlogvoerende partijen,
na een geleden tegenslag over het hoofd
gezien. Althans men tracht den lezer die
waarheid over het hoofd te laten zien.
Dit komt bijvoorbeeld sterk uit in eenige
berichten die betrekking, hebben op
Italië.
Een daarvan meldt dat Turkije de
stammen in Llbyë (om het bezit van
welke landstreek Italië oorlog met
Turkije heeft gevoerd) in hun verzet
tegen Italië stijft, Het gevolg van dit
nieuwe verzet wordt nu in den volgenden
vorm meegedeeld:
>Het doel is om Italië te dwingen
een groot deel van zijn troepen in
Noord-Aftika te laten houden.
Dit plan is verijdeld door het besluit
van de Italiaansche regeering om de
militaire posten in het binnenland terug
te trekken; hierdoor wordt het mogelijk
het bezit van Lybië ook met geringere
strijdkrachten dan tot nog toe te waar
borgen.*
Dit bericht wil den lezer doen gelooven
dat het voor Italië nog al voordeellg is,
dat het de resultaten van een langdurigen,
kostbaren en bloedigen veldtocht, voor
het grootste deel heeft moeten prijsgeven.
Want de Italianen hadden het kustgebied
van Libyë onmiddellijk in den aanvang
van den oorlog tegen Turkije onder
dekking van hun vloot kunnen bezetten,
Het vervolg van den strijd ging om
het achterland.
Voor een snellen zegevierenden veld
tocht tegen Oostenrijk opent ook het
volgende Reuterbericht uit Verona geen
bepaald schitterende vooruitzichten
>De Oostenrijkers hebben thans ver
sterkingen ontvangen, die hen in staat
stellen aan het geheele front tot het
offensief over te gaan, doch zij worden
overal voortdurend met zware verliezen
afgeslagen. Cadorna legt het er op toe
den vijand zoo groot mogelijk verlies
aan manschappen toe te brengen met
zoo gering mogelijke opofterlng van
Italiaansche manschappen;
Deze laatste zin beteekent in duidelijk
Hollandsch hij zal zich voorloopig tot
de verdediging bepalen.
(In dit verband kunnen wij niet nalaten
te vermelden wat de Cape Times in zijn
oorlogskroniek onder 24 Mei schrijft:
»Na lang en vreeselijk vechten dwingen
de Russen den vijand in Galicië het
offensief te nemen. N. R. Ct.
Z. D. H. Mgr. P. Hopmans, Bisschop
van Breda, heeft Zondag 20 Juni ln de
kapel der Paters Jezuïten te Oudenbosch
de Tonsuur en Kleine Orden toegediend,
aan de volgende eerw. fraters P. Bos,
L Dumoulin, (zoon van Jos. Dumoulin
alhier,) G. van Gestel, H. Gitsels, L.
Hamérlinck, W. Heijmeijer, H. de Kuijper
H. Levelt, Th. Paimans, J. Scheerboom,
P. Wubbe en H. de Greeve, allen van
de orde der Jezuïeten.
van
De Burgemeester der gemeente Waalwijk brengt
ter openbare kennis,
dat op Dinsdag, den '29 JuDi aanslaande, zal
plaats hebben de ^verkiezing van vier leden van
den Gemeenteraad, ter voorziening in de vervulling
der op 7 September as. openvallende plaatsen
wegens periodieke aftreding der leden
YV. il van deu Broek;
J. J. A. Houben
E. W. Klijberg;
A. J. M. Verbunt
dst op dien dag, van des voormiddags negen
tot dra namiddags vier uren, ter secretarie der
gemeente bij den Burgemeester kunnen worden
ingeleverd
Opgaven -an Candidaten,
als bedoeld in artikel 51 der Kieswet en artikel
10 der Gemeentewet, welke opgaven moeten in
houden den naam, de voorletters en de woonplaats
van den candidaat.
Formulieren voor de opgaven zijn van25Juni
1915 tot m met den dag der verkiezing ter secre
tarie kosteloos ve<krljghaar. Op die formulieren
is vermeld het voor do candidaatstelling vereitchte
aantal handteekenicgen van kiezers, bevoegd tot
deelneming aan deze verkiezing.
De inlevering der opgaven moet geschieden
persoonlijk door één of meer der personen, die
de opgave hebben on dei teekend. De candidait kan
daarbij tegenwoordig zijn. Van deinleveringwordt
een bewijs van ontvangst afgegeven.
De Burgemeester brengt hierbij in herinnering
artikel lol der Kie-we', luidende als volgt
Hij, die eene opgave, als bedoeld in artikel 51
inlevert, wetende -dat zij is voorzien van hand
teekeningen van personen, die niet bevoegd zijn
tot deelneming aan de verkiezing, waarvoor de
inlevering geschiedt, terwijl zunder die handtee-
keDingcn geen voldoend aantal voor eene wettige
opgave zou overblijven, wordt gestraft met gevan-
genisst'af van ten hoogste 3 maanden of eene
geldboete van ten hoogste 120 gulden.
Met gelijke straf wordt gestraft, hij, die weteode
dat hij Diet bevoegd is tot deelneming aan de
verkiezing, eene voor die verkiezing ter inleveiing
bestemde opgave, bedoeld bij artikel 51, beeft
onderteekend.
Waalwijk, 14 Juni 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Th. de Surmont de Bas Smeele.