Nummer 15. Zondag 20 Februari 1916. 39e Jaargang. Tweede Blad. De Oorlog. BEKENDMAKING. BINNENLAND. Maximum-prijzen der meest voorkomenae artikelen. De Burgemeester der gemeente Waalwijk maakt bekend ■Soda Goedkoop varkenevleeech. Erzeroem door de Russen genomen. Het eerste bericht sinds langen tijd van politieke, strategische en moreele be- teekenis. Erzeroem is door de Russi sche troepen, onder grootvorst Nicolaas Nicolajewitsj, den vroegeren bevelheb ber van het Russische leger op het oostelijke front, veroverd. Grootvorst Nicolaas is bezig het leger van den tsaar, dat weing anders dan tegenslagen te boeken heeft gehad, en tegelijkertijd zichzelf, te rehabiliteeren. Blijkbaar heett hij den tijd niet onbenut voorbij laten gaan en is hij, nadat eenlge weke ng eledende eerste overwinningen bij Sary kamisj, later die bij Köprukoi waren behaald, den Turken vlak op de hielen gebleven. Ezeroem werd dadelijk als naastbijlig- gead doel van den veldtocht genoemd. Eenigen tijd was er echter weinig spra ke van voortgang, tot gisteren de be richten Inkwamen van den val der negen forten om de stad, wat later gevolgd door de tijding van den val der stad zelf. Over de moreele beteekenis van het wapenfeit behoeven we zeker niet uit te weiden. Het is duidelijk, dat de in neming der stad in Rusland zal worden beschouwd als een gevolg der aanhou- deode legerversterkiog en een voorbode van komende overwinningen op de andere belangrijker fronten. De politieke en strategische beteekenis zijn echter nl?t minder groot. Erzeroem is de sleutel tot Turksch-Armenlë, op zich zelf een belangrijke stad van onge veer 50.000 inwoners en een belangrijk station op den vroeger veel gebruikten karavaanweg Trebizonde-Theran en op den om de Arabische woestijn zich buigenden weg uit Perzië naar Mekka. Zuidelijker dan Ezeroem, tusschen Wan en Bitlis, hebben de Russen zich ook reeds genesteld, zoodat ze e-n grooten stap voorwaarts hebben gedaan op den weg naar de verovering van Turksch Armenië. Grooter zijn echter de voordeelen die de verovering van Ezeroem mee kan brengen, wanneer de Russen de stad gaan gebruiken als steunpunt van den Duitschen weg naar Egypte, en Mesepotamlë en Perzië. Ze verlicht den toestand der Engelschen, die in 't land om Ispahan en in Tweestroomenland in niet al te rooskleurige omstandig heden verkeeren, op deze wijze aan merkelijk. Generaal Townshend zit nog maar steeds, al kan hij 't volgens de verklaringen van lord Kitchener ook nog lang uithouden, opgesloten in Ku- tei Amara en generaal Aylmer kan hem niet te hulp komen. Mogelijk dat grootvorst Nicolaas' leger den transportdienst der Turken thans zulke hinderpalen in den weg kan leggen dat de in Mesopotamië ageerende Engelschen zich met succes teweer kunnen stellen. Op den weg naar al dat mogelijke, dat Ezeroem's val na zich kan sleepen, is echter met de verovering der stad pas de eerste stap gezet. Den Russen valt nog sterke tegenstand te wachteD, te sterker naarmate ze meer voortdrin- gen naar het westen, waar de Duit- sche organisatie het Turksche materiaal richtiDg geeft en leidt. Een particulier Reuter-telegram aan enkele bladen meldt nog De Daily Graphic* geeft in een »eleeram uit Petrogrado eeD levendige beschrijving van de gevechten, die aan den val van Erzeroem vooraf gingen. De helft van het Turksche leger is, zoo meldt de correspondent, verslagen, de andere helft verstrooid, ontredderd en in verwarring. Het opmerkelijke verschijnsel deed zich voor, dat de Koerden, Askaris (askari beteekent in het Turksch zooveel ais soldaat, en in dit verband ongere gelde hulptroepen uit de streek) en andere hulptroepen uit de bergen in verwarring geraakten en het verband verloren. De geregelde troepen van de Tur ken stelden zich echter enkele malen hardnekkig te weer. Bij Hassankale werd een terugtrekkende brigade ge dwongen tegenstand te bieden. Zij werd door de kozakken met artillerie-vuur bestookt en in de pan gehakt. De Tur ken, die langs de- rivier de Pasinsu vluchtten raakten vast in een ontzaglijke verwarring van voorraden en tenten, die zij in het gevecht wilden redden. Zij schenen er in het bijzonder op uit, om een verzameling nieuwe veldkeu kens te redden. Zij stelden die keukens in een vierkant op en zochten er dek king achter. De ongeregelde troepen van de Turken, die een hooge stelling ten O. van Chnipskale bezet hteldea, vroren dood. Zij beloofden zich den volgenden ochtend te zullen overgeven, indien zij niet ontzet werden. Dit aanbod werd aangenomen. Den volgenden ochtend gaf de vijand geen teekenen van leven. De Russen riepen hun toe en gaven seinen, maar toen zij geen antwoord kregen, begonnen zij tegen de hoogte te klimmen, nog vreezende voor ver raad of een hinderlaag. Zij vonden daar 200 doodgevroren Tuiksche soldaten. In het gebergte tusschen de Dzoroeh- rivier en de hoogten, die de hoog-vlak- ten van Erseroem omringen, liggeo honderden lijken van doodgevroren soldaten en duizenden tonnen munitie én voorraden die in den steek zijn ge laten. Het zal weken duren om die bijeen te verzamelen. De verschrikkingen van het vechten en voorwaartsrukken werden door lawi nes vermeerderd. Op sommige plaatsen hongeren ver strooide Koerden en Askari's, die door de sneeuw in de dalen zijn opgesloten, dood. ST. PETERSBURG, 17 Februari. (Reuter De Legerbode schat het gar nizoen Erzeroem op 100,000 man met 467 kanonnen in de buitenste forten, 374 in de binnenste en 200 veldkanon nen. v, v LUGANO, 17 Febr. (Spec, dienst Het Giornale d'Italia meldt uit Athe ne, dat Fransche vliegers de aanwezig heid van tien divisies, zijnde 180 a 200 duizend man Dultsche troepen hebben vastgesteld te Gewgheli, Doiran en Stroemltza. Ook van andere zijde wordt dit bericht bevestigd. Een succes door de Duitschers niet op het bloedige oorlogsterrein maar in het laboratorium behaald, valt nog even te onderstreepen. Het is een van die successen, niet geringer in beteekenis dan die op de slagvelden behaald, waar door de Dultsche geest en het Dultsche orgaoisatie-vermogen de slimme bereke ningen van den tegenstander, doelend op oeconomische uitputting van Duitsch- land, te schande weten te maken. Voor de staalproductle zijn n.l. groote hoeveelheden ferromangaan noodig. En theoretisch zuiver misschien had de en tente berekend, dat in den herfst van 1915 de hoeveelheden mangaan, die Dultschland in voorraad had, uitgeput moesten wezen, zoodat dan de munitie- fabrlcatie door het toenemend gebrek aan staal aanme kelijk verminderd zou moeten worden. Het dreigend gebrek aan mangaan heeft zich in Dultschland echter blijkbaar niet doen gevoelen, ter wijl nu gemeld wordt, dat men zich, ook wat dit materiaal betreft, onafhankelijk van het bu'tenland gemaakt heeft. Men heeft het middel gevonden om het mate riaal uit buitenlandsche grondstoffen te maken, waartoe dan ook reeds fabrieken in werking zijn, zoodat van gebrek geen sprake meer zal kunnen wezen. Een succes, dat, gelijl wij reeds zeiden, niet beneden een wapensucces te waar- deeren valt. king van de Neder!. Overzee Trust om de ltsscn van de koks der ,abr,ek Oorlogsbegrooting. Blijkens de Memorie van Antwoord op het afdeellngsverslag der Eerste Ka mer over de oorlogsbegrooting is eer lang de indiening van een wetsontwerp tot herziening van de wet op den staat van oorlog en beleg te wachten. De jaarklasse 1911 van den landstorm zal onmiddellijk na die van 1912 aan de beurt van oproeping komen. Binnenkort zal een beslissing genomen worden inzake tegemoetkoming aan daartoe in aanmerking komende mili taire tehuizen. Het wetsontwerp om voor den ver deren duur van de huidige buitengewone omstandigheden de maximum-vergoe ding op 2 gulden daags te brengen, heeft bereids het depart, van oorlog verlaten, De Duitsche regeering biedt aan Neder land verontschuldigingen aan. Het ministerie van buitenlandsche za ken bericht ons, dat blijkens van de Duitsche Regeering ontvangen mede- deeling ook het door deze regeering ingestelde onderzoek heeft uitgemaakt, dat op de houding van het Nederland- sche motorschip Artemis*, dat in den nacht van 1 op 2 Febr. werd getorpe deerd, geenerlei aanmerking was te ma ken. De Dultsche regeering erkent dat de torpedeering een fout van den tor pedoboot-commandant is geweest. Zij veroordeelt de handelwijze van den com mandant en heeft dienovereenkomstig maatregelen getroffen. De Duitsche Re geering heeft haar leedwezen over het voorgevallene betuigd, hare verontschul digingen aangeboden en zich bereid ver klaard de geleden schade te vergoeden. Eigenaardig dat in „De Toekomst'' een schrijver wil duidelijk maken dat een kapitein van de „Artemls" schuld heeft hii, wordt hier door de Duitsche regeering aardig op z'n nummer gezet. Het lijkt wel op dien anderen schrijver van dit blad, die wou betoogen dat België schuld had, terwijl de Duitsche rijkskan selier zelf erkende, dat aan België onrecht was aangedaan. Onze invoer bedreigd. Reuter seint uit Londen De Daily Mail zegt, dat de mbluk- zlch een volledige controle te verzeke ren en te voorkomen dat benoodigheden den vijand bereiken, zoo duidelijk wordt, dat verandering nabij is. Spoedig mag de aankondiging worden verwacht van een nieuwe regeling om controle uit te oefenen over de goederen die door Holland gaan. Handel der Unie. Volgens Central Nrws-bericht uit Washington zoude de heer M. v. Dijke, de gezant der Vereenigde Staten te 's-Gravenhage met president Wilson de quaestie hebben besproken van de bemoeilijking van den Amerikaan«chen handel en het Amerlkaansche postver keer door de geallieerden. Het heet, dat dr. v. Dijke overzichten heeft samengesteld om de Vereenigde Staten in staat te stellen te antwoor den op de bewering van Brltsche zijde, dat contrabande en voorwaardelijke contrabande Dultschland bereiken. Correspondentie uit de Prinsestad. Uit Delft schrijft men Ieder, die geen vreemdeling is In onze Prinsestad, weet dat de Industrie zich hier In den loop der jaren sterk heeft uitgebreid, zoowel aan den kant van den Haag als in de Rotterdamsche richting. Wie van de Noordzijde Delft nadert, ziet in de verte een reusachtig complex fabrieksgebouwen oprijzen, dat nog nooit zoo'n groote uitbreiding en ver andering heeft endergaan als in de laatste jaren Naast de Nederlandsche Gist- en Spiri tusfabriek zijn het vooral de Oliefabrleken CalvéDelft, die tot de wijziging van het aanzien van Delft aan de zijde van den Haag hebben bijgedragen- Het is juist naar aanleiding hiervan, dat wij een en ander willen zeggen over hare bij het publiek meest bekende producten, wier steeds aanhoudende vermeerdering van omzet dien verbouw en aanbouw van fabrieksgebouwen en daarbij be- hoorende inrichtingen heeft noodig gemaakt. Het is eigenaardig, dat in ons land, bekend om zijn, zich uitbreidenden vee stapel, zijn boter en dierlijke vetten verschillens e industrleële ondernemingen tot hooge ontwikkeling zijn gekomen, die zich bezig houden met de berei ding van oliën en vetten van plantaar- digen oorsprong. De Oliefabrieken CalvéDelft zijn er het sprekende be wijs van, dat de dierlijke vetsoorten, al hebben zij nog zoo'n goeden naam, toch voor een groot deel het veld moeten laten aan die van plantaardige afkomst. Eén algemeen bekend feit is het, dat het gebruik van plantaardige oliën en vetten zich in de laatste jaren over de geheele wereld enorm heeft uitgebreid, een verschijnsel, waarbij ook ons laad zich langzamerhand aanpast. Dit komt niet alleen door de toene mende vraag van de zijde der vegeta riërs, maar vooral, omdat de dierlijke vetten reeds sedert jaren door verschil lende oorzaken altijd door in prijs zijn gestegen. 'Daarbij heeft hoe langer hoe meer bij het groote publiek het denk beeld vasten voet gekregen, dat het gebruik van oliën en vetten van plantaardige herkomst op den duur beter bevalt en gezonder is dan dat van dierlijke vetten. Eenige jaren geleden is de fabriek der Delfsche Slaolie begonnen in ons land een propaganda van bijzonderen aard te voeren, welke ten doel had haar uit arachide-noten vervaardigd product een veel grootere plaats in de keuken te doen innemen dan men vroeger daaraan toekende. In verschillende steden heeft de fabriek door haar koks- bak- en braadproeven met haar olie laten houden en de be reide gerechten laten proeven, teneinde de dames te overtuigen, dat de huis moeder, die op het bereiden van smakelijke spijzen gesteld is en tevens op haar beurs let, goed doet de Delft- sche Slaolie als bak- en braadvet voor het bereiden van verschillende spijzen te gebruiken. Visch bakken in Delftsche Slaolie ging uitstekend. Dat was algemeen be kend. Doch menigeen, die er vroeger niet aan dacht in deze olie vleesch of croquetjes te bakken of gevogelte te braden, of er eiergerechteo, aardappelen en pannekoeken, flensjes of. andere meelspijzen in gereed te maken, heeft harte genemen en tegenwoordig een fiesch Delftsche slaolie voor dagelijksch gebruik In de keukenkast staan- Uit het feit, dat de fabrikanten hun propaganda door middel van voor iedereen toegankelijke braadproeven nu reeds enkele jaren voeren en blijven voortzetten, ja, tegenwoordig zelfs op twee plaatsen van ons land tegelijk, mag men wel afleiden, dat de resultaten, die met deze betrekkelijk kostbare demonstraties bereikt worden, aan de verwachtingen voldoen. Er wordt dus ook geen geheim van gemaakt, dat, sedert de fabriek met haar bak- en braadproeven begon, de omzet van haar olie in alle streken van ons land reusachtig is gestegen. Het voor- oo'deel dat menige hulsmoeder in den aanvang had om olie te gebruiken in plaats van vet en boter, of in combinatie hiermede, is geweken sedert men, hiertoe opgewekt door 't aanschouwelijk onder wijs op de demonstraties der fabriek, door be* nemen van proeven in eigen keuken heeft ervaren, dat Delftsche Sla olie eigenlijk niets anders is dan een vloeibaar vet in den zulversten vorm met een fijn neutralen smaak en een bij uitstek groot weerstandsvermogen tegen de bakhitte, zoodat het niet zoo gauw vervliegt als de dierlijke vetlen. Algemeen ziet men thans in, dat Delft sche Slaolie niet alleen is een vet van uitnemende kwaliteit dat een heerlijken smaak aan de spijzen geeft, maar dat dit vet-in-vloeibaren vorm ook bijzonder zuinig is bij bakken en braden, en het geregeld gebruik een niet te verwerpen besparing in het huishouden m*t zich brengt. Naast haar slaolie heeft de Delftsche fabriek nog een tweede product in den handel gebracht, dat eveneens voor het gebruik in de keuken bestemd is, in hoofdzaak voor het stoven, smoren en gratineeren van verschillende spijzen. Aai dit zusterproduct, dat in vasten vorm verkocht wordt, zooals ook de dier lijke vetten, en volkomen zuiver, voed zaam en gemakkelijk verteerbaar is, werd den naam Delftsch Plantenvet »Delfia" gegeven. Het is ook van plantaardlgen oorsprong, doch uit een andere grondstof gemaakt dan de olie. De verpakking is op keurige wijze verzorgd. Zij geschiedt n.l. In fraai gedecoreerde bussen van 1/1 en 112 Kilogram bruto en in tabletten van 2 Kilogram netto. De laatste zijn in een zoo smakelijk uitziend carton ge- wikkelt, dat men eerder gelooft een dikke plak chocolade voor zich te hebben dan een tablet plantenvet. Evenals de Delftsche slaolie dient ook het Plantenvet >Delfia" ter vervanging van dierlijke vetten. Het vet leent zich niet zoo goed als de Delftsch* Slaolie voor het gereedmaken van gerechten, die aan hooge temperaturen worden bloot gesteld, zooals b.v. geschiedt bij 't bak ken van vleesch. Hiervoor wordt door de koks der fabriek de Delftsche Slaolie aanbevolen. Plantenvet Delfia, zeggen zij is voortreffelijk voor 't stoven en smoren van vleesch, het gratineeren van restan ten vleesch en wild, bet stoven van groenten, het bereiden der Indische tafel, het gebruik In de vegetarische keuken, enz., dus in het algemeen voor de spijs bereiding waarbij niet zulke hooge tem peraturen worden ontwikkeld. Wie dit stukje leest en meer wil weten van de beide bovengenoemde plantaar dige producten, neme kennis van den inhoud van het receptenboekje, waarin tal van recepten en wenken voor het gebruik der Delftsche slaolie voorkomen. Hieraan zijn, als een afzonderlijke bijlage, ook recepten toegevcegd, die betrekking hebben op het gereedmaken van spijzen met het Plantenvet >De!fia''. Met vermelding van dit blad kan men het receptenboekje met de bijlage schrif telijk aanvragen bij de Afdeeling Reclame der Oliefabrieken Calvé-Delft, waar het onmiddellijk gratis en franco wordt toe gezonden. Wij weten uit de allerbeste bron, dat reeds tienduizenden dames gebruik heb ben gemaakt van de hun geboden gele genheid een receptenboekje aan te vragen en 'dat het raadplegen van dit boekje juist een der voorname oorzaken is. waarom het gebruik van de bovenge noemde producten zoo is toegenomen. Een bezoek aan de demonstraties d*r fabriek is natuurlijk wel de beste wijze om zich te overtuigen van de waarde der producten, maar wie hiertoe de ge- genheid mist, verzuime niet om kennis van het dat door den Minister van Landbouw, Nij"«rheH en Hardel voor de navolgende artikelen de daarbij vermelde maximum—prijzen zijn vastgesteld Per K.G. Regeeringsbrood (bij verkoop op broodkaart) f 0,12 1 arwewaterbrood (gebuild) 1 0,23 0 0 (gebakken onder rabbinaal toezicht) f 0,24 Tarwebrood (ongebuild; bruinbrood f 0,20 Roggebrood Uegeeringstarwemeel (bij verkoop op meelkrart) f 0,14 Tarwebloem( gebuild inlandsch) f 0,25 Tarwemeel (ongebuild) f 0,21 I Per K.G. Uoter f 0,90 Volvette Goudsche Meikaas met Rijksmerk I 0,60 Volvette Goudsche Meikaas f 0,57 Edammer Meikaas (40t) f 0,55 Volvette jonge Goudsche en Edammer kaas met Rijksmerk f 0,48 Volvette jonge Goudsche kaas f 0,4571 Jonge Edammer kaas (40f) f 0,44 JoDge Goad-Che haas (30f) t 0,36 Jonge Edammer- en Goud9ch Kaas (20t) f 0,30 Magere Edammeren Ooudsohe kaas f 0,20 Leidtche en Delftsche komijnekaas f 0,50 Friesche nagelkaas f 0,277s Per K.G. Rijst (grofmiddel Bassein en of Rangoon f 0,12 voorloopig f 0,13 f grof voorloop i 0,14 Havermout 1 0,14 .Suiker (witte geraffineerde) 1 0,277s Margarine Koffie (Santos, gebrande) 1 0,627s Peekoffie (in pakjes) (per 0,1 K.G.) f 0,04 l/ichorei f 0.037, Raapolie per liter f 0,6. Boterolie Zout f 0,09 Zeep (zachte, witte of gele) Petroleum (per Liter) f 0,11 M.B. Deze prijzen hebben uitsluitend betrek king op de gewone qualiteiten. De luxe sortee ringen, waarvoor in gewone tijden reeds veel boogere prijzen worden betaald, blijven buiten aanmerking. De Burgemeester voornoemd, Th. Dl SüRMONT DE BaS S MEED De Burgemeester der gemeente Waalwijk maakt oekend, dat door hem de navolgende prijz-n voor het varkensvleesch zijn vastgesteld Rollade 0.50 Magere Lappen 0,55 pe 7s K G Doorregen Lappen 0,45 Vette Lappen 0,40 r Carbonade, 0,50 Versch vut sj*k 0,40 r Versch doorregen Spek 0,45 Gezouten of gerookt Mager Spek 0,50 Gezouten of gerookt Vef Spek 0.45 Reuzei 0,45 r Kluiven (onderpooten) 0,45 Hielen 0,35 Gehakt en Worst 0,50 Haasjes un Biefstuk 0,60 De prijzen zijn uitsluitend k contact. Zij gelden vanat heden en worden tot nadere aankondiging gehaodhaafd. De ingezetenen worden verzocht over de niet— inaentneming der vastgestelde pi ijzen terttond medeneeling te doen ter Secretarie. Waalwijk, 11 Januan 1915. De Burgemeester vau Waalwijk.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1916 | | pagina 5