Binnenland.
Provinciaal Nieuws
U Dover gestorveii. Er liggen nog 12
zwaar gewonde passagiers in het zieken
huis.
De Fraosche bladen uiten hun ver
ontwaardiging over dit nieuwe optreden
van de Duitsche duikbooten. Het ergste
is, dat ze moeten erkennen, dat de
Duitschers hebben weten dóór te
dringen tot de linie DieppeFolkestone,
een gebied, dat de Entente zoo lang
had weten te beveiligen. Ze verwachten
nu nog meer wreede verrassingen.
Maar vergeet de Fransche pers dan,
dat het stoomschip >Kannik<, een Noor
van 2372 ton, met stukgoed en graan
uit New-York en het Engelsche stoom
schip »Kelvlob3nk< den 22en reeds
getorpedeerd werden nog zuidelijker
en nog brutaler n.l. ter reede van
Havre, welke haven reeds in 't begin
van deze maand, na een onderzoek
eeoer commissie volkomen beveiligd
heette te zijn tegen aanvallen der
onderzeeëis
In de laatste dagen zijn talrijke sche
pen van 2000 tot 14,000 ton, meestal
Engelsche en Fransche in den grond
geboord.
De torpedtering van de a Sussex".
NEW-YORK, 28 Maart. (R. O.) De
correspondent te Washington van de
Associated Press* meldt dat Duitsch-
land zegt te meenen dat de >Sussex«
op een mijn is geloopen, doch als
blijkt dat het schip getorpedeerd werd
de commandant van den onderzeeër
ongehoorzaam is geweest aan de ge
geven orders, zoodat hij dan gedes-
avuoeerd en gestraft zal worden en
schadevergoeding zal worden gegeven.
Bernstorff deelde eveneens mede, dat
het ontslag van Von Tirpitz ten deze
van belang is, wiens onderzeeër-politiek
niet met zijn inzichten strookte.
de »Tubantia< Is gezonken, ongeveer
32 meter diep. Daar het schip zelf 22
meter breed is, bevindt zich dus het
gat slechts 10 meter beneden den
waterspiegel.
De torpedo heeft het schip in de
kolenbunkers getroften cn het is dus
daar, dat men naar de overblijfselen
van het projectiel zal moeten zoeken.
De Kon. Lloyd heeft een ongelimi
teerd bedrag uitgetrokken om het
onderzoek te bekostigen. De directie was
aanvankelijk van plan het onderzoek te
laten aannemen, thans ls zij van dit
voornemen teruggekomen en zal zij
zelf de leiding in handen nemen. De
terugkeer van de >Wodan« staat met
deze gewijzigde houding in verband.
Lichting igió.
Duitsche verliezen.
Tengevolge van eenlge onregelmatig
heden in de toezending van de Pruisische
vcrlieslijsten zijn onze opgaven van de
door het Pruisische leger geleden ver
liezen eenige weken achterwege moeten
blijven. Thans hebben we alle nummers
van de lijsten ontvangen en vullen wij
onze opgaven dus weer aap.
Vermeld waren op de Pruisische vcr
lieslijsten tot en met 439 een getal van
2,377,378 gesneuvelden, gewonden en
vermisten.
De lijsten 440-449 bevatten 19,010 namen
450-459 19,777
460-469 21,349
470-479 20,044
Op de lijsten t/m. 479 staan dus
2,457,558 namen vermeld.
Daarbij moeten nog gevoegd worden
de namen van 254 Belersche, 355 Wur-
temburgsche, 262 Saksische lijsten, en
van 67 lijsten van de marine.
Onze opgaaf loopt tot het nummer
van 15 Maart, zoodat de lijsten nog geen
betrekking hebben op het offensief bij
Verdun.
De Tubantia*
Het Handelsblad schrijft
Het onderzoek, door onze torpedo
deskundigen gehouden, heeft duidelijk
aangetoond, dat de torpedo, waardoor
het stoomschip >Tubantla< tot zinken
is gebracht, is een torpedo met bronzen
luchtkamer en dus een Schwartzkopff-
torpedo, die meenen wij, uitsluitend ge
maakt werden in de werkplaatsen van
die firma te Berlijn.
In het sobere bericht, namens het De
partement van Marine gepubliceerd, mis
sen wij één mededeellng, In dat bericht
toch lezen wij
•Hierby wordt opgemerkt, dat, voor
zoover bekend, slechts enkele soorten
torpedo's van ouderen datum bestaan,
welke van bronzen luchtkamer zijn voor
zien.*
Nu is het uitnemend, dat onze Regee
ring zoo sober en voorzichtig mogelijk
is in het nemen van conclusies en in een
dergelijk communiqué in de eerste plaats
feiten noemt.
Doch dan hadden deze feiten, naar
wij weten onzen kundigen torpedo-offi
cieren uitnemend bekend, toch ook wel
vermeld mogen worden
Torpedo's met bronzen luchtkamers
worden uitsluitend geleverd door de
firma Schwartzkopff te Berlijn
Schwartzkopff-torpedo's hebben uitslui
tend behalve Duitschland Holland,
Spanje en Japan en enkele Zuid-Ame-
rikaansche staten.
De Whitehead-torpedo's, het model
bij de Fransche en Engelsche marine in
gebruik, hebben, evenals de nieuwe ln
eigen ateliers vervaardigde Duitsche
torpedo's, stalen luchtkamers.
De >Tel« verneemt uit goede bron,
dat er gegronde hoop bestaat, dat het
onderzoek van het wrak der >Tubantia<
tot resultaat zal leiden. In ieder geval
zijn de moeilijkheden, waarmede h«t
duiken gepaard gaat, niet zoo groot,
als men aanvankelijk had vermoed.
Men heeft kunnen vaststellen, dat het
schip, terwijl het zonk, is gekanteld en
wel op zoodanige wijze, dat het gat ln
de romp thans naar boven ligt. Zooals
men weet, is de zee op de plaats, waar
Naar wij vernemen, zullen van de lich
ting 1916 worden ingelijfd: van 15
Mei 1916 de helft van de getallen der
dienstplichtigen, toegewezen hetzij aan
de regimenten veld-artillerie, hetzij aan
het korps rijdende artillerie en van
1620 1916, de dienstplichtigen, toe
gewezen hetzij aan?het korps pantserfor-
artillerie, hetzij aan het korps torpedisten.
Alleen om zeer gewichtige redenen
ls dit geval ook studiebelangen kan
aan deze in te lijven dienstplichtigen
uitstel van eerste oefening worden ver
leend, bij aanvraag aan den Minister van
Oorlog.
Inlijving.
In het tijdvak van 1620 April a. s
zullen, ingevolge beschikking van den
Minister van Oorlog worden ingelijfd
lo. dienstplichtigen, toegewezen aan
het tweede bataljon van een der regi
menten infanterie;
2o. de dienstplichtigen, toegewezen aan
den genie-autodienst met bestemming
voor het tweede in te lijven gedeelte
In deze inlijving zullen echter niet
worden begrepen zij, die het in art. 70
der Militiewet bedoelde bewijs van voor
geoefendheid hebben verworven, dezen
zullen twee maanden later worden inge
lijfd.
De *Duivelandvergaan.
Het stoomschip >Duivelaod,< van de
Scheepvaart- en Steenkolenmaatschappij
te Rotterdam, van Londen op reis naar
Sunderland, is, vermoedelijk Zaterdag,
verongelukt, waarschijnlijk op een
mijn geloopen. De bemanning, bestaande
uit 18 koppen, onder wie twee gewond,
is te Sheerness geland.
De >Duiveland* mat netto 770 ton.
Engelsche willekeur.
Een «zwarte lijst* vermeldt tal van
Nederl. firma's en instellingen, door de
Engelsche regeering daarop geplaatst.
In Amsterdam komen zoo schrijft
De Tijd behalve Wiegman's Bank,
op die lijst voor de bankfirma's Adolph
Boissevaln Co., Gebrs. Teixelra de
Mattos en Wertheim en Gompertz. In
dien ook deze evenals Reuter's Office
Zaterdag ten opzichte van Wiegmann's
Bank berichtte, op die lijst zijn geplaatst
wegens haar Duitsche connecties* dan
ls te verwachten, dat niet alleen al onze
Banken, doch ook onze kooplieden en
industrieelen spoedig dat lot zullen dee-
len.
Met het gevolg natuurlijk, dat ln Ne
derland weldra ontelbare zaken zullen
stop staan.
Want wij behoeven wel niet te zeggen
dat iedere zaak van eenig belang in
Nederland connecties met Duitschland
onderhoudt.
De wijze, waarop Engeland met niet
weinig belangen der kleine naties, in het
bijzonder met het bevriende Nederland
omspringt, gaat werkelijk alle perken te
buiten.
Ondanks de herhaalde protesten onzer
Regeering gaat men voort op weder
rechtelijke wijze de post op onze Ne-
derlandsche schepen weg te halen en
heeft men w>or een waarde van millloenen
guldens Nederlandsch eigendom, op weg
naar neutrale landen, ia de wacht ge
sleept.
Men heeft zelfs Nederlandsche firma's
van aanzien met Duitsche procuratiehou
ders of met associés van Duitsche ge
boorte verplicht, de overeenkomsten met
deze te verbreken, op straffe van anders
op de zwarte lijst te worden geplaatst.
Nederland is ln de ware beteekenis
van het woord in menig opzicht onder
het schrikbewind gebracht van het land
dat beweerd heeft den oorlog te zijn
begonnen ter bescherming der kleine
naties
Onze goudrijkdom.
De Tijd schrijft
Het wekelijks toenemsn ran den voorraad
goud in ons land blijft v*n alle staathuis
houdkundigen en financiers de gestadige
aandacht trekken. Men weet, dat de Neder
landsche Bank nu al over het half milliard
in haar kelders heeft liggen. Welken in
vloed moet dat straks oefenen op onsen
wereldhandel, op onze binnenlandsche pry-
zen, op onze internationale financieele posi
tie, het pnnt waarover de directeur der Ne
derlandsche Bank, mr. Vissering, onlangs
zoo belangngke beschouwingen heeft gebon
den 0
Ia hoe bï'condere positie wij thans in dit
opsiekt vevkeeren blykt wel hat beat nit de
cijfers berekend door het weekblad ,Ecodo.
mi9ch Statistische Berichten/ in het num
mer van 15 Maart j,l,
Wij knippen daaruit het volgende over
zicht.
irWat een goudvoorraad van 500 millioen
voor Nederland beteekent, blijkt bij verge
lijking met enkele andere landen, een ver
gelijking, die thans met meer recht ge
maakt mag worden na vrywel overal het
goud uit het verkeer verdwenen is en een
belangryk deel nsar de circulatiebank is
gevloeid,
22
21
10
11
14
83
22
80
36
12
19
1015
1476
2417
1946
510
500
439
121
107
74
97
in
millioeuen.
47
69
40
176
36
6
20
4
3
6
5
Engeland
Dnitscbland
Frankrijk
Bnsiand
Italië
Nederlaud
Spanje
Zwitserland
Zweden
Denemarken
Noorwegen
Zooals men ziet, is het bedrag per hoofd
ïu ons land belangrijk grooter dan in alle
andere landenzelfs overtreft het het cijfer
jn Frankrijk in mime mate/
Vleeschvoorziening,
In deze week is wederom een begin
gemaakt met de beschikbaarstelling van
de z.g. regeeringsvarkens. Alle gemeenten
(750), die tot dusverre varkens kregen,
ontvangen ze wederom. In totaal worden
deze week bijna 10.000 stuks afgeleverd.
Aangenomen mag worden, dat 't mogelijk
zal blijken, op dezen voet nog geruimen
tijd de leveringen voort te zetten. Met
nadruk is er de aandacht op gevestigd
van de desbetreffende autoriteiten, die
met het onmiddellijke toezicht belast
zijn, dat de slagers de aan hen verstrekte
varkens uitsluitend in het klein mogen
verkoopen. Deze leveringen zijn ongeveer
even groot als die van einde December
1915 en geschieden eveneens tegen de
toen geldende prijzen.
Ten opzichte van den uitvoer van
geslacht rundvee meldt men ons, dat 't
aantal K.G., waarvoor deze maand con
sent verleend is, even groot is, als het
aantal, dat in de drie vorige maanden
werd uitgeroerd. De raededeelingen, dat
door verleening van consenten aan de
producenten de uitvoer vergroot werd,
waren onjuist.
Bij de uitvoerregeling van de maand
Maart werden de totaal-consenten voor
de exporteurs verminderd, en hetgeen
aldus vrijkwam, werd voor landbouwor
ganisaties beschikbaar gesteld.
De ervaring heeft geleerd, dat mede
door deze regeling de exportprijzen be
langrijk stegeD, en dientengevolge onder
vond ook de binnenlandsche vleesch
voorziening moeilijkheden.
Het ligt dan ook ln de bedoeling, na
het einde dezer periode, die 1 April
afloopt, geen uitvoerconsenten voor
rundvleesch meer beschikbaar te stellen,
voordat de voorziening van het binnen-
and met voldoende rundvleesch tegen
behoorlijke prijzen verzekerd is.
In hoeverre nu een regeling, overeen-
comende met die voor de varkens ont
worpen zal worden medegedeeld.
Wel staat vast, dat een gelijk systeem,
gezien de zeer uiteenloopende elscben,
die de binnenlandsche slagers moeten
stellen aan hun slachtvee, onuitvoerbaar
iz.
Schroder vrijgesproken
AMSTERDAM, 28 Maart, (part.) De
Amsterdamscbe Rechtbank heeft heden
den heer J. C. Schroder vrijgesproken,
overwegende dat niet bewezen ls dat
hij door het bewuste artikel de neutra
liteit van ons land in gevaar heeft ge
bracht.
Verbinding verbroken.
De telegrafische verbinding tusschen
Engeland en ons land is verbroken.
Verklaring van de Duitsche regeeting.
Het departement van buitenlandscho
zaken deelt ons mede, dat de Duitsche
regeering door haar gezant in Den Haag
aan den minister van bnitentandsche
zaken het volgende heeft doen verklaren
In de beginselen, die door de Keizer
lijke regeering voor het voeren van den
duikbootenoorlog zijn aangenomen, is,
afgezien van een duidelijker inkleeding
van de voorschriften nopens de behan-
ling van de gewapende handelsschepen,
welke aan de onzijdige regeeringen
medegedeeld zijn, geenerlei wijziging
gekomen.
Met name hebben de Duitsche strijd
krachten ter zee nog steeds de strengste
bevelen, zich volkomen te onthouden
van eiken aanvat op onzijdige schepen,
tenzij deze zich door de vlucht aan een
onderzoek trachtten te onttrekken of
verzetten.
Onze scheepvaart en de onderzeeërsoorlog.
Het Haagsch Correspondentiebureau
meldt
Naar aanleiding van een schrijven van
iet Bestuur van de Scheepvaartveree-
niging te Rotterdam had de Minister van
Landbsuw, Nijverheid en Handel gisteren
eeae conferentie met het Bestuur van
den Bond van machinisten ter koopvaardij
en later met het Bestuur der Vereeniging
van gezagvoerders en stuurlieden ter
koopvaardij.
Naar aanleiding van deze conferenties
had de Minister een onderhoud met den
voorzitter der Scheepvaartvereeniging.
Het resultaat van een en ander is, dat
de scheepvaartvereeniging zich Maan
dagavond schriftelijk en gisteren telegra
fisch bereid heeft verklaard toe te stem
men in alle billijke verlangens ten op
zichte van de verzekering van echtge-
nooten van gezagvoerders, stuurlieden
en machinisten, zoo deze besluiten on
voorwaardelijk te gaan varen.
De Scheepvaartvereeniging was niet
bereid deze toezegging onders cijfers te
brengen, maar verzekerde den Minister
uitdrukkelijk dat de toezegging ernstig
is bedoeld en aldus zal worden uitge
voerd.
DeMinister heeft daarop de besturen
van beide organisaties telegrafisch me
degedeeld, dat hij gegronde reden had
hun aan te raden op de gedane toezeg
gingen, die terugwerken tot den dag van
uitvaren, te gaan varen.
De huisvrouw spaart
Veel huishoudgeld
Sinds zij slechts
Erdal-crême bestelt.
zwart geel bruin.
Waalwijk, 29 Maart 1916.
Koopt niet in den vreemde,
wat gij in Waalwijk even goed
en even goedkoop kunt vinden.
2651 W. B.
Benoeming.
Bij Koninklijk besluit is benoemd tot
burgemeester der gemeente Oudheusden,
de heer F. A. J. van Liempt te Waalwijk.
De nieuw benoemde burgemeester is
geboren te Waalwijk, den 21 September
1888, dus eerst 27 jaar oud.
Hij is in 't bezit van het Diploma
van de Ned. Vereeniging voor Gemeen
tebelangen als secretaris, acte Staat
huishoudkunde M. O., is gemeente
secretaris van Herpt en waarnemend
secretaris der gemeente Oudheusden.
Naast den benoemde en zijne geachte
familie, feliciteeren wij de gemeente
Oudheusden van harte met deze benoe
ming door H. M. de Koningin, die voor
de gemeente eene uitstekende zal blij
ken te zijn. Zijne erkende capaciteiten
op 't gebied der gemeente-administratie,
zijn stammen uit de echte ambtenaars-
familie, zijn bekende hulpvaardigheid,
zijn aangename omgang, zullen hem
stempelen tot een echt burgemeester,
die alles zal in 't werk stellen, wat
strekken kan tot groei en bloei der ge
meente Oudheusden.
Moge het den nieuwen titularis ge
geven zijn lange jaren werkzaam te zijn
in zijne nieuwe gemeente, tot eigener
voldoening en tot heil van Oudheusden,
Vakschool.
Blijkens achterstaande advertentie
wordt Mei a.s. aan de Vakschool
alhier een cursus geopend, die
we van 't grootste belang achten voor
den toekomstigen vakman, maar ook voor
de toekomst der schoen-industrie.
Wij vestigen er de aandacht op van
de jongens niet alleen, maar ook van
ouders en oversten. Een gelukkige ge
dachte achten wij het van de diiectle
der Rijksvakschool, dat zij in eene cir
culaire de aandacht der hoofden van
scholen in deze streken op dezen cursus
heeft willen vestigen. Dezen zullen niet
nalaten de jougeos hiervan in kennis te
stellen, te wijzen op 't groote belang en
de noodzakelijkheid van degelijk vakon
derwijs voor hun eigen toekomst en ook
voor den bloei en vooruitgang van
de schoennijverheid. De jongens zullen
op hun beurt de ouders daarover spre
ken, die overigens by den directeur alle
inlichtingen kunnen verkrijgen. Men be-
grijpe toch goed dat vakonderwijs, de.
gelijk vakonderwijs een der eerste eischen
van onzen tijd is.
We meenen niet beter te kunnen doen
dan bedoelde circulaire hier in z'n ge-
heel af te drukken: r'
Aan de Rijksschool voor Lserlooiers «q
Scl'oenmaker8 te Waalwijk zal 1 Mei 1916
een cursns geopend worden ter opleiding
tot schoenmaker voor jougens, die den 13.
jarigen leeftijd bereikt en de lager* school
met vracht doorloopen hebben.
Deze cursus wordt gehouden, omdat in
het particuliere bedryf de gelegenheid voor
het ontvangen van een behoorlijke Vak
opleiding meer en meer verdwijnt en toch
is het voor den vakman van het allergrootsts
gewicht, dat hij het bedrijf, waarin -hy werk
zaam zal zyn, in den grond kent. Hierdoor
zal het hem mogelyk zyn een betere be
trekking in zyn vak te krygen.
Het onderwijs van d^zen cursus bestaat
in hoofdzaak uit ghet onderwerkmaken
zoowel theoretisch als practischmaar
daarnaast zal ook onder wezen worden iu de
kennis van den voet, de leest en het
bovenwerk, voor zooverre dat met het ouder-
werkmaken verband hoedt. Het onderwijs
omvat verder nog het repareeren van
schoeisel, hand- en lynteekenen en voertgezet
lager onderwys.
Na het doorloopen vau dezen cursns kan
de leerling toegelaten worden tot de andere
carsus8en aan de Ryksvakschool, die het
geheele vak omvatten.
In bijzondere gevallen kan op voorstel
van den Directeur eene aitkeering plaats
lebben, afhankelijk van het door de leer
ingen gemaakte schoenwerk.-
Het schoolgeld bedraagt f 4,50 pé?"kwar
taal, waarvan zoo noodig geheel of gedeel
telijk vrijstelling kan worden verleend.
Gelegenheid tot inscbrqving dagelyks
tehalve Zaterdags, van 912' ton- 2—5,
Nadere inlichtingen worden gaarne ver
strekt
De Diinotear,
VAN GIJN.
Een mooi souvenir.
Maandagavond werden een zevental I
werklieden, die het langst en onafge- I
broken op de stoom-schoenfabriek der
firma H. Hartog werkzaam zijn
geweest, verrast met een mooi cadeau,
hun als souvenir door de firmanten
aangeboden.
Nadat de oudste firmant eenige har
telijke woorden tot hen had gesproken,
overhandigde de jongste een cadeau
aan den oudsten knecht in leeftijd ea
werkjaren, M. van Oudhensden, die
ihans 22 jaren bij de firma gewerkt
heeft. Deze was zeer onder den indrak
en wist geen woorden te vinden om zijn
dank en vooral zijn gevoel op dit oogen-
blik te uiten.
Daarna werden aan de anderen de
geschenken, bestaande in mooie zilveren
horloges met inscriptie in etui aange
boden, dat door allen zeer op prijs
werd gesteld en in dankbaarheid werd
aanvaard.
De zeven werklieden, die lange
jaren aldaar werkzaam waren en die een
souvernir ontvingen zijnvan Oud
heusden, Wijkmans, van Veldhoven,
Versteeg, Hendriks, Bakker en de Rooij.
Na nog een gezellig uurtje io den kring
der familie Hartog te hebben doorge-
gebracht, ging het zevental zeer voldaan
huiswaarts.
De Schorskwestie. r
Men schrijft aan de Msb.
Nu de huidenkwestie geregeld is en
Engeland de looistoflen plus de huiden
loslaat, regent het aanvragen om Gei*
dersche schors te koopeh) did bij
lange na niet in de behoefte zal kunnen
voorzien. Dit wordt duidelijk, indien
men bedenkt, dat de looiers beslist naast
de zware buitenlandsche looistoffen, de
de lichtere inlandsche behoeven
Bij een handelaar, wiens te leveren
quantum jaarlijks hoogstens 4000 mud
bedraagt, kwamen de laatste dagen
talrijke verzoeken om de voorkeur van
den koop in, te zamen al 10.000 mud
uitmakende.
Concert Liedertafel.
Met genoegen kunnen wij melden, dat
de Liedertafel er in geslaagd is voor
haar laatste winterconcert op 24 April
a.s. te engageeren de heeren Th. v. d.
Sanden, heldenbariton van de Keizerlijke
Opera te Berlijn en Gregoire, piano vir
tuoos van het Koninklijk Hoftheater te
Dresden.
Onnoodlg te zeggen, dat een schoont
avond ons wacht.
Waarschuwing.
In onze en omliggende gemeenten
komen zoo nu en dan bewoners van
woonwagens bij winkeliers om geld te 1
wisselen. Wij waarschuwen de winkeliers
daaraan geen gevolg te geven wijl het
deze menschen alleen te doen ls om tc
stelen. Reeds zijn eenige 'winkeliers er
wederom het slachtoffer van geworden.
Diefstal.
In den nacht van Zondag op Maandag
Is ingebroken ln de stoomschoenfabriek
der firma Wed. P. Bergmans alhier. Dc
dader(s) hebben een ruit uitgedrukt juist
ter plaatse waar de paktafel staat.
Hierop bevonden zich twaalf doosjes mee
heerenschoenen en twee met dames*
Qoadvoor
raad per
hoofd der
berolkiog
ia guldens.
Goadvoor
raad dar cir
culatiebank Bevolking
in millioeuan
guldens.
Erdal