Rummer 48.
Donderdag 15 Juni 1916.
39e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwijksche Stoomdrukkeri| Antoon Tielen
Liefde Overwint.
FEUILLETON.
LANDBOUW.
Gemeenteraad.
UK OOK LOG.
De toestand.
IVaalwyksclie en Lingstrutseke Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs perS maanden f 0.75
Franco per post door het geheele ryk f 0.90
Brieven, ingezonden stukk
Uitgever.
engelden enz., franco te eenden aan den
UITGAVE
Telefoonnummer 38. Telegram-Ad es: ECHO.
Prus dbr Advbrtbntiïn 10 cent per regel; minimnm 6 regels; groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale teer voordeelige contracten
gesloten. Beclames 15 cent per rege
BESOLJEN.
Openbare vergadering van den Raad dezer
gemeente op Dinsdag 13 Jani, des namid
dags ten 5 nar.
Voorzitter Edelachtbars Heer O. G. Ver-
wiel.
Ongeveer 5.15 uar opent de Voorzitter
de vergadering en heet allen welkom aan
wezig zijn alle leden.
De notulen der vorige vergadering wor
den na voorlezing onveranderd goedge
keurd en vastgesteld.
Aau de orde
1. Ingekomen stukken.
s. Procesverbaal van kasopnemiog door
B. en W, gedaan bij den gemeente-ontvan
ger dd, 22 Maart. Bij onderzoek is geble
ken dat f 1311,4-4V3 in kas aanwezig was
en de boeken ordelijk en regelmatig zijn
bijgehouden.
b. Een schrijven van het Dag. Bestuur
van het Alg. Groene Kruis inzake bet ont
smetten van schoolbehoeften.
Door het bestuur wordt er op gewezen
dst reeds in de gemeente Bergeu-op-Zoom,
Dinteluord, Stratum, Eindhoven, Oiaterwijk
en WoenBel tot ontsmetting wordt overge-
gaau.
Voorzitter. Dus vau de 110 gemeenten
in onze provincie hebben er nog slechts 6
loe besloten eu over geheel ous land now
maar slechts 182 gemeenten.
Bovendien heeft de raad vftvlednti i >ar on
advies van het hoofd der school die van
meening is dat daardoor juist eerder gevaar
voor ontsmetting bestaat besta, en niet
op het verzoek ia te gaan.
c. Schrijven van de gemeente Nieuw—
Leuzen, houdende mededeeliog dat zij aan
H. M. de Koningin een adrea heeft ge
zonden met het verzoek in de onderwijswet
een artikel te wiilen opnemen waarin be
paald wordt dat een onderwijzer 2 jaar in
dienst moet zijn in een gemeente vooraleer
hy naar e n andere gemeente mag sollici-
teeren. Voor het belang van het onderwijs
i» zulks gewenscht, zelfs ook voor den
onderwijzer met het oog op zijn studie,
zegt het adres.
Groenen. Aan onze school komen geeD
herhaalde veranderingen in het peisoneel
voor.
Klerks, Het gaat m.i. ook lastig om de
onderwijzers aan banden te gaan leggeD.
Van »DE EUHO VAN HET ZUIDEN."
Voorzitter. Ik gevoel er ook niets voor.
Men heeft zouwat overal het adres voor
kennisgeving aangenomen.
Groenen. Het is ook een veel te groote
inbreuk op de vrijheid.
Both. Jadien iemand een beter salaris
zou kunnen verkrijgen, zou men moeten
zeggenneeD, dat gaat nu niet. Dat kan
toch oiet en daarom zou ik het adres voor
keonisgeving aannemen.
Aldus wordt besloten.
d. Schrijven vau Ged. Staïen houdende
mededeehng dat de salarissen zijn verhoogd
van den Burgemeester, Secretaris en Ont
vanger resp. met i 150, f 100 en f50 en
dat dit ingaat 1 Januari 1916.
Both. Indien het weer voorkomt dat
G?d, Staten in dergelijke zaken om vdvies
vragen, dau zou ik dat eenvoudig niet be
handelen, Er wordt toch nimmer eenige
notitie van genomeD.
Voorzitter. Het is wet, ze moeten den
raad eerst hooren.
Both. Wat helpt dat eerst den raad
hooreD.
e. Adres van d« Kermis-vakgenooten,
afdeeling Bergen-op-Zoom, houdende het
verzoek de kermis dit j»ar weer op den ge
wonen tijd te laten plaats hebben.
Voorzitter. Ik zou daar niet op ingaan.
B. en W. stellen voor de kermis ook du
ja*r, gezien de tijdsomstandigheden, niette
doen plaats hebben. Naar ik hoor gaat in
Waalwijk da kermis wel door en wie wil
k.n i— -
Both. Het is nu misschien wel een goede
gelegenheid om de kermis voor goed
«t te schaffen, de menschen zijn er nu toch
aan gewoon.
Voorzitter. Het is beter dat men gelijk
met Waalwijk kermis houdt. Het is wel
geen één gemeente, maar ééa volk wel.
Botb, Als anti-kermis uao ben ik er
sterk voor.
Van der Heijden. Om de kermis met
Waalwijk te honden is alles voor.
Voorzitte\ Daar kannen we dan een
volgend jaar weer eens over spreken.
Met algemeene stemmen wordt hierna
besloten de kermis niet te doen laten door
gaan'
f. Verslag van de Commissie tot wering
van schoolverzuim.
Absoluut schoolverzuim is niet voor.e-
komsn.
g. Verslag over hetgeen is verricht tot
verbetering van de volkshuisvesting,
h. Veislag toestand gemeente.
Daaruit stippen we aan, dat rinds 1901
Keen brand meer in de gemeente is gewee«»,
dat het zielental 1782 bedraagt tegen 1705
in 1914, in 1905 1725, in 1895 1603, in
1885 1618, in 1875 1466 en in 1865
1065 zieleD.
2. Wijziging begrooting.
Couform het voorstel van B. en W. wordt
besloten.
Niemand meer het woord verlangende sluit
de Voorzitter de openbare vergadering en
gaat de raad over in geheim Comité ter
behsndeliug van
8. Vaststelling kohier Hoofd. Omslag.
•ïwiuueMHaBMiaaMVUBMosuHMMHwsjuaBMi
31)
VIJFTIENDE HOOFDSTUK.
Bet Chilisalpeter en Nor ge salpeter.
Het Norgesalpeter, F >roduct uit den
laatsten tijd is nog nier lerfectionneerd
en heeft nog altijd de,majjderaangenarae
eigenschap, dat het^ g,.^ygroscopisch
is. Het wordt dan oi' een touwen ver
zonden. w!r
Niettegenstaande dat begint het reeds
langzamerhand zijn weg te maken. Ik
vermoed, omdat het met Chilisalpeter
hierin overeenkomt,, dat het de stikstof
in salpetervorm bevat en dus na korten
tijd zijn uitwerking vertoont. Natuurlijk
van de slechte dagen van het chilisal
peter. Als concureurende meststof ging
het omhoog in prijs. Vooreerst zal het
echtur wel niet aan de markt komen
in Nederland, daar Noorwegen veel min
der produceert dan vroeger en het ge
deeltelijk ook in ruil voor andere arti
kelen naar de oorlogvoerende landen
wordt uitgevoerd. Nu ook het chilisal
peter op zich laat wachten, is dat voor
den landbouw wel te betreuren. Geluk
kig is echter nog kans, dat de schepen
met chilisalpeter beladen en bestemd
voor de Nederlandsche Regeering, zul
len worden doorgelaten. Het zou inder
daad een ramp zijn voor ons vaderland,
als de boeren de rogge, de suikerbieten
de aardappelen de tarwe en zooveel
andere producten Diet met chilisalpeter
konden bemesten. Het zou zeer waar
schijnlijk ten gevolge hebben, dat de
oogst beneden het middelmatige bleef
en er een tekort ontstond aan de meest
noodige levensmiddelen.
In deze dagen komt de groote waarde
ja de onmisbaarheid van het chilisalpe
ter ten duidelijkste uit en de landbou
wers zullen den tijd zegenen, waarin
deze kostbare meststof weer in voldoende
mate zal aanwezig zijn.
Dubno en Buczacz in Russische handen,
Czernowitz zueer bedreigd.
Het Russische offensief op het oostelijk
frout is eeu nieuw verschijnsel in den po-
sitip-oorlog, die zich steeds kenmerkt door
een dageD, weken, maanden lang zelfs da-
renden strijd om een enkele sterkte, om
een enkel stok loopgraaf. Langs de heele
linie is het OoBtenrykscbe front binnen een
week over afstanden van 40 h 50 K.M.
ingedeukt, de eene plaats is nog niet ge
nomen of weer rolt de Russische stoomwals
voort naar het Westen, de vluchtende
Oostenrijkets opjagende wat |n deze phase
ran den oorlog nog evenmin is vertoond
met cavulerie Zoo groot is de voortvarend
heid van geDera«l Broessilnw met zijn tager
van l'/a millioen, dat Ljetejk (Loc''),
waarvan we nog maar enkele d »gen geleden
de overgave meldden, thans reeds een 10-
tal kilometers achter de Russische linies
moet liggen.
kers op 't heele 850 K.M. lange frout van
Kolki tot aan de Roeineensche grens, trek
ken de g oote verliezen, die zij lijden, de
aandacht: i 13,000 man met 1700 officie
ren aau gevangenen alleen is de laatste op
gave nit Petersburg. Eu de buit wordt in
evenredigheid daarmee opgegeven.
Kanonuen, machinegeweren, munitie,
zoeklicnten, prikkeldraad, steenkolen, ont
zaglijke voorraden van alles wat een mo
dern leger beboeft, vielen den Russen in
handen. En Dnitsche hulp, die ou door af
leidende aanvallen op het noordelijk gedeelte
van het front bij Krewo vooral doch ook
bij Riga en in het merengebied, èo door
directen stenn in de bedreigde Oosteniijksche
sectoren gebeden wordt, vermag evenmin
den Russischen tegenstand te breken. Dat
maatregelen echter beraan d worden spreekt
vanzelf. Zoo wordt berich», dat Hiodeubuig
en Mtckeusen te Weenen zijn aangekomen
ten deelneuiirg asn een krijgsraad en dat
dagelijks groote tioepenafdeelingen door
Duitscbland been hou weg naar het oosten
«inden.
Gaan we thans van Kolki af waar
aartshertog Jozef Ferdinand in aansluiting
aan de Dnitsche legers het commsndo voert
de frontlinie na.
De Oostenrijkera melden Ten oosten van
Kolki heeft de vijand met 3 regimenten den
linkeroever van de Stjr bereikt. Hy is door
eeo omvattenden tegenaanval der Oosten-
rijksch-Hongaarsche troepen weder over de
rivier geworpen, waarbij 8 Rnaaische offic e-
ren, 15UQ man en 18 machinegeweien in
onze handen vielen.
- De Russen spreken dit bericht niet tegen,
doch zeggen wel, d*t zij de verdere ont
wikkeling van dit offensief hebben geatnit.
Zuidelijker is Dnbno in Rntsiiche han
den gevallen, zoodat de heele vesting drie
hoek LoetsjkiDubno-— Rowuo thans weer
in Ras8isch bezit is. Aan de Stjr en de
lkwa, de riviertjes, die door het door deze
drie vestingen behet-rrebte gebied stroomen,
zijn de Russen daardoor weer heer en
meester.
N.-W, van Tarnopol is eveneens hevig
gevochten, 6 achtereenvolgende aanvallen de
den de Oostenrijkers bij Gladki en Woro
bief les, echter zonder re-ultaat. Ten slotte
verdreven de Ru*S'-n hen ook hier. Aan de
St'jpa weid Buczacz genomen een noord»
Wenleliik van I\»7a nlo-ta nn/to.nnm.n D'j"~
rijkers namen bier hel ee*>ige succes dat
ze melden kunnen 1800 Rassen gevan
gen. Zuidelijker werden over al de verde
digers over de Stiypa geworpen. Aan den
Dniestr is de strijd weer begounen bij Zs-
lesczcycki en in de Boekowina nadert de
Russische opmarsch Czernowitz. Om de
voorsteden der vesting, die al zoo herhaal
delijk door het grove genchat geteisterd werd.
is reeds slag geleverd. Geen wonder, dat
waar de toestand zoo is, geruchten omtrent
het verlaten vau de stad Lemberg door de
bewoners, die wat te verliezen of van de
Russen wat te vreezen hebben, reeds de
ronde doen.
In het Westen is de toestand niet
veranderd; noch .bij Yperen, noch bi)
Verdun meldeo de Eogelsche en dé
Fransche berichten infanteriegevechten
Valentine en uit haar stem klonk grievende
smart, en daarom is het 't beste, dat wij elkaar
nooit, nooit wederzien.
Gij schuldig vroeg Agnee. Ge zijt toch
niet verantwoordelijk voor den dood zijner
moeder, omdat ge haar den vergiftigden drank
gegeven hebt Op die manier badt ge even
goad nw vader kunnen vergiftigen.
Gedurende het gerechtelijk onderzoek
hebt ge laten doorschemeren, dat ge n niet
vry van schnld gevoelt, en daardoor hebt gij
de rechters en mij op oen dwaalspoor gebrucht,
sprak Lagaman ernstig. Ge moet aan zulk een
ziekelijke inbeelding oiet toegeveD. Stort nw
hart voor uwe vrienden uit, dan kuunen ze
iets doan om u dien verkeerden waan te ont-
En ow verdienste is nog veel grooter,
want van die aanwijzing hebt ge op geniale
wijze gebruik gemaakt, zeide mevrouw Vod
Beeren met warme overtniging.
Uw geloof heeft ons geholpen en de
liefde heeft wonderen gewerkt, antwoordde
Lagemun en hij bedekte de hand von Agnes
met vntige kassei).
Kleurende en in verwarring trok zy haar
hand weg en zeiWij. moeten ook een zeker
iemand niet vergeten. Valentine, ofschoon
ge onbegrijpelijk genoeg den naam van
Koenraad Rochling Diet kunt hooren, moetik
het toch zeggen. Koenraad heeft aan nw
onBchnld geloofd, ofschoon aan den zoon niet
envel geduid hsd kunnen worden, wonneer
ontsteltenis en droefheid over den verscbrik-
kelyken dood zijner moeder «ijn oordeel
hadden beneveld.
Wy durfden hem niet mwyden in he„
plan, dat wij ontwierpen om u te redden,
sprak Lagemao, want wy vreesden, dat hij te
kwader ure Banerlicb zon aanvallen en daar
door alles bederven zou. Immers, gedurende
de terechtzitting was by nauwelyk terug te
houdeD bij wilde dan ellendeling telyfgaan,
en hem met zyn vuisten bewerken. Bij de her
innering hieraan kon de advocaat niet nalo?en
te lachen.
Wat die ongelukkige mevrouw Recbling
n ook heeft aangedaan, zei Agnes, daar is
Koenraad niet aan schuldig-
Maar ik ben icknldig tegenover hem, nep
nemeD.
Het is geen verkeerden wuan, maar ik
kan het nu niet zeggoD. Later, later zalt Re
alles vernemen, bracht Val nt»ne met moeite
uithet arme kind werd werr zoo bleek als
een doode, het koude zweet parelde op haar
voorhoofd. Agnes wenkte Lageman toe de
kamer te verlaten. Uren lag Valentine stil,
onb weeglyk, met gesloten oogen. nchynba&r
slnimerend, doch zij was bij haar voile bewnst-
zyD. Zelfs het minste gedrmacb ontging haar
niet en ondertusschen hielden haar gedachten
haar bezig.
Toen Agnes weer bijna onhoorbaar in de
kamer kwam om naar haar te zien, riobttezy
zich op en wenkte haar om nader bij te komen.
Agnes, flaisterde zy, Koenraad is hier
in hniz, ik w«et het.
Mevrouw Von Beeren knikte.
Hij wil niet heengaan voordat bij my
gesproken heeft.
Weet ge dat ook al 7
Ja, door de stilte van den kerker wordt
bet gehoor gescherpt, zuobtte zij. Toen richtt«>
zij zich op en zeide vast besloten De kelk
moet geledigd worden, het zy zoo. By boet
vaardigheid is de bekentenis der zonden een
onmisbare vereischte, alzoo geschiede wat toch
eenB geschieden moet.
Het zal u te zwaar vallen, stel bet uit
tot later als ge meer krachten hebt.
Het vleesob is altijd zwak al is de geest
gewillig, zei Valentine treurig, laat het mij nu
dosD. Schuif de gordijnen open, help me een
beetje om myn haar en myu kleeding in orde
te brengen en roep hem dan. Ge moet ook
komen want ge moet ook mijn sohnldbekentems
hooren. Zy stond op.
Agnes voldeed aan haar verlangen. De fraai
gemeubileerde kamer lag tegen het WesteD,
een stroom van licht en goud kwam door de
hooge vensters toen Agnes de gordynen had
opengeschoven.
In dat tchoone betooverende licht vond
Koenraad zijn geliefde in een leunstoel zitten.
Als verblmd bleef hy een oogenblik verbaasd
op den drempel staan, toen Bnelde hij naar
haar toe, zoolt aan hare voeten neer en greep
bi»&r slanke hand, om die met kassen te be
dekken.
Zy trok echter haar hand terng en sprak
Raak mij niet aan, Koenraad 1 Daarmee
zond» ge tegen uw overleden moeder zondigen
Gy behoort niet uan myn voeten, ik moest
aan de awe liggen om u mijn zware schuld te
belydeD.
Lief, dwaas kind, antwoordde hy zonder
op te slaan, die langdurige gevangensobap
heeft u ziek gemaakt, anders zoudt ge znlke
gedachten niet hebben.
Hat is de waarheid.
Ge acht nzelve schuldig omdat ge aan
Koenraads moeder den vergiitigden drank hebt
toegediend, maar dat is ziekelyke inbeelding,
ik heb u dal al meermalen gezegd, zeide
Agnes, nn nader tredende.
Dat alleen is het niet, sprak Valentine
hoofdschuddend. Sta op. Koenraad, ga hierop
den stoel zitten Agn-s, zet u hier op de sofa
neer en laat mij aan uw voeten zitten, zooals
een bobtvaardige past. 1
Io angstige spanning voldeden beiden aan
haar verlangen. Valentine zweeg eenige oogen-
blikken, zij haalde diep adem. als wilde
rij kracht putten door da zware taak, die zy
ilde vervulleD, en begon toen metneergeslagen
oogen
Toen Bauerlich voor de rechters ver
klaarde dat ik te gelyk met het ontvangbewijs
van den juwelier een fleBcbje met atropine in
handen kreeg....
Dat wae een ellendige leugen, waarvoor
ik hem gaarne geworgd zou hebben, viel
Koenraad in, ofschoon Agnes hem met een
gebaar tot zwijgen vermaande.
Hy loog, maar toch klonken my zyn
woorden als een vreeselyke aanklacht in de
de ooren want, als ik op dat oogenbhk zoo
een flescbje in handen had gekregen, wie weet,
of ik niet gedaan had wat bij zei.
Valentine 1 riepen beiden te gelyk vol
medelijden, zacht verwytend uit.
Ge wilt me niet gelooven, ge houdt die
aanklacht voor overdreven, ge knnt van ray
zoo iets afschuwelijks niet gelooven. Ge hebt
gelijk. Zoo hebt ge my rooit gezien, als ik
toen was. Ik was woedend, ik dorstte naar
wraak, voor alles wat myn vroegere meesteres
mij bad aangedaan. Ik dacht er op dat oogen-
blik niet aan, dat zy uw moeder was, Koen-
raad nK
Zij sloeg even de oogon naar hem op. uy
wilde spreken, doch zy wenkte met de hand.
Laat me voortgaan, zei ze met matte
stem. Ik was zoo God vergeten, dat ik op bet
punt stond haar den dronk te weigeren, waar
sij om vroeg, en toen ik dieD toch gaf, vloog
mij de gedaohte door het hoofd hé, ik wou
dat het in vergift veranderde.
Onwillekeurig liet Agnes een kreet hooren.
Koenraad kromp ontsteld ineen.
Zondsr myn toedoen is die wensch ver
vuld, en ofschoon ik dadelijk berouw had over
dien wensch, ik heb hem toch gehad en voor
dezen misslag moet ik mijn leven lang boeten I
Daar hebt ge reeds voor geboet, riep
ABrNeeD, neen. Daardoor word ik voor altijd
van Koenraad gescheiden by zal en moet
mij van zich stooten. Ach, vloek my met,
vergiffenis, vergiffenis Daar lag zy geknield
voor hem, de handen smeakend naar hem
Koenraad aarzelde slechla een oogenbhk.
toen sloot by baar in de armen, richtte baar
op, legde haar hoofd ondanks haar tegenkanting
aan zyn* borst en zeide - Hier aan myn
borst is uw plaats, geliefde Valentine, met aan
mijn voeten. Als wtf gestraft moesten worden
voor elke gedachte, die one in een oogenbhk
van drift door bet hoofd vliegt, wie zon dan
ongestraft moeten blijven?
Maar wanneer zoo'o booze gedachte een
daad wordt vroeg ay terwijl trachtte van
hem los te komen.
Dsd is dat een noodlottig toeval; viel
Lageman in, die zacht waa binnen gekomen
en achter de portière had staan luisteren. Hy
trad nader en vervolgde Een advocaat
beeit even als een dokter en een geeatelyke,
dikwijls gelegenheid een diepen blik in het
mensohelijk hart te slaan, en daarom kan ik
n verzekeren, Valentine, dat er alechta weinig
menschen zijn, die in gedachte nooit gezondigd
hebben. Gedachten zyn als gasten, gnnoodigda
en ongenoodigde, welkome en onwelkome. Het
ie de vraag slechts of men booze gedachten
bestrydt of dat men er mep instemt.
Bestreden heb ik die gedaohte niet, ant
woordde Valentine, wie het intossohen gelukt
was zich van Koenraad los te maken eindalyk
liepen langzaam de tranen uit haar oogen.
Maar er mee ingestemd bebt ge toon
ook niet, aei Lageman. Zooeven hebt ge gezegd,
dat ge dadelyk berouw had over die boozi
HEn^aTwas dat niet aoo geweest, dan hebt
ce daarvoor reeda genoeg geboet met alles
wat He geleden hebt, zei' Koenraad en greep
weer naar baar band, Valentine wilt ge en
knnt ge nzelve een straf opleggen, die my ook
treft en mijn leven verwoest Ben ik dan voor
u nists meer?
Oh Kosnraad, Koenraad, boe kunt ge dat
vragen kreet ay en strekte onwillekeurig de
armen naar bem uit. Doch toen bij haar aan
sjjn bart wilde drukken, week zy terug en
mompelde Het mag niet zijB
Naar goddelijke en roenzohelyka wetten
mag bet wel zyn t «prak Lageman, doch n«
mem/de Agnee aicb weer in het gesprek.
Dring niet aan, zei se, tuasohen Valentine
en Koenraad tredende, behandel baar als een
zieke, die weer aan de vrye lucht en aan
sonneacbijD gewoon moet worden. Hoor eeM
wat ik bedacht heb morgen laat ik dn kofiara
pakken en ga met Valentine naar het Zoidsn..
Ken uitroep der beide beeren bewees, dat
dit plan hun niet zeer gelegen kwam.
(Slot volgt.)