Nummer 74.
Donderdag 14 September 1916.
39e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
MfulvIpKclie Stoomdfuüeril Antoon Tielen
GEMEENTERAAD VAN WAALWIJK,
FEUILLETON.
Telefoonnummer 88. Telegram-Adr^e: ECHO.
De Echo van het Zuiden,
Waalwpsciic en Langstraatsclie Courant
Dit Blad rersohynt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs perS maanden f 0.90
Franco per post door het geheele ryk f1.05-
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz,, franco te zenden aan den
Uitgevar.
UITGAVE
Prijs dbb Advbrtbntiün 10 cent per regel; minimam 6 regels; groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeten
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing tan een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer toordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per rege
Openbare vergadering op Vrijdag 8
September 's avonds 63/4 uur.
Voorzitter de Burgemeester.
Afwezig de beeren Verwlel en van
Everdingen.
AAN DE ORDE
1. Vaststelling van een crediet voor
het aandeel der gemeente in het na-
deelig verschil tusschen Inkoops- en
verkoopsprijzen van levensmiddelen over
eenkomstig art. 3, 2e lid der Distributie-
wet 1916.
2. Voorstel Burgemeester en Wet
houders tot het maken van diverse
nieuwe werken aan de gasfabriek tot
een bedrag van f15000 te dekken door
geldleening.
3. Benoeming van een waterbouw
kundige voor de verdere uitvoering der
havenwerken.
4. Opmaken van een voordracht voor
de benoeming van twee leden in het
college van zetters, wegens periodieke
aftreding van de heeren J. Gragtmans
en B. J. H. C. Timmermans.
5. Vaststelling eener verordening,
regelende de bezoldiging van het politie
personeel.
6. Alsvoor van het secretarie-perso
neel.
7. Voorstel van de plaatselijke schooi
en commissie in zake het verzoek van het
onderwijzend personeel vaa de openbare
lagere school om herziening hunner
jaarwedden.
8. Aanbieding der begrooting voor
1917 en der rekening over 1915 en
benoeming van een commissie van
onderzoek.
De Voorzitter opent de vergadering
en heet de leden welkom de secretaris
leest de notulen voor, die ongewijzigd
worden vastgesteld.
I. Ingekomen stukken.
a. Een schrijven van den heer van
Everdingen dat hij verhinderd is de ver
gadering bij te wonen.
b. Een goedgekeurd besluit tot wijzi
ging van 't maximum H. O. tot f 17500.
Voor kennisgeving aangenomen.
c. Een schrijven van den heer P. C.
Baijens, dat luidt als volgt
In het archief mijns broeders bevonden
zich nog eenige documenten van wijlen
onze zuster mej. Th. W. Baijens, uit de
nalatenschap haars oom, den WelEd.
heer Adrianus Benedictus van Lieshout.
Een afstandswijzer die de gemeente
wellicht nog van dienst kan zijn en
UEd.Achtb. hierbij doe geworden. Wij
ders trof ik aan 1855 September 24
B N 616 fol. 193 eene dankzegging van
het gemeentebestuur voor de fraaie tee-
cening van het gemeentehuis door wijlen
A. B. v. Lieshout vervaardigd en aan
geboden 12 Sept. 1855.
get. Burg. L. D. v. HEIJST.
Sec. P. R. v. HEIJST.
Van 15 December 1858 B 960 dat
genoemde A. B. v. Lieshout tot Directeur
der Teekenschool benoemd is en die be
trekking gratis waarnam tot 1867 en op
diens verzoek 9 Sept. 1867 bij besluit
van den gemeenteraad 21 Sept. 1867
B 1319 C 1094 een honorarium werd
toegekend k f75 's jaars.
get. v. d. KLOKKEN, burg.
P. R. v. HEIJST, secret.
22 October 1859 werd genoemde A.
13. v. Lieshout een bewijs van Erkente
lijkheid aangeboden wegens belanglooze
diensten. 10 Januari 1860 B865 fol. 124
besluit van den gemeenteraad 22 October
1859 No. 7 werd ZWEd. een boekwerk
>Bllderdijks Geschiedenis des Vader
lands4 aangeboden.
Redenen waarom ik UEd.Achtb. ten
geschenke voor de gemeente of dêstelfs
teekenschool wensch aan te bieden het
evensgroote in olieverf geschilderde
portret van den oprichter-directeur der
Teekenschool alhier, deD WelEd. heer
Adr. Ben. v. Lieshout en verwacht ik
hieromtrent Uw bericht of het de ge
meente welkom zijn zal.
Met ware hoogachting,
P. C. BAIJENS.
Het in olieverf levensgroot portret
was een kunststuk van den kunstschilder
Madiol te Brussel.
Voorzitter. B. en W. stellen voor den
heer Baijens te berichten dat wij dit
geschenk gaarne aanvaarden en hem
dank daarvoor brengen.
Aangenomen.
d. Een schrijven van de teekenschool
commissie, dat luidt als volgt
Het getal leerlingen aan onze school
Va* .DE EOHO VAN HET ZUIDEN."
Bene geschicdeais uit de Eugelsche rechtspleging.
15)
XII.
Afgedaan ie zij nog niet, vader, zeide Wil
liam, gij weet dat ik dat meisje bemin en
verlang haar te bnwen.
Wederom zag de baronet voor lich als
peinsde bij over ieta, dat voor vele jaren was
gebenrd eerat na verscheidene minuten schoot
er ala een straal een berinnering nit zijne
oogen. Ik heb u mjjne toestemming verleend,
leide bij met waardigbeid, eene Canning ia eene
geschikte partij voor een Daviatown.
Neen, vader, neen wilde Hetty roepen
maar William voorkwam baar.
Zij beeft mijne band geweigerd zeide
hjj, op een toon en met een gelaat alsof hem
de grootste smaad aangedaan en tevens bet
grootste ongelnk overkomen was.
Goddank klonk met een blijden uitroep
onwillekeurig van Hetty'a lippen.
Da baronet zag baar verwonderd, William
haar verwijtend aan.
Keurt gij de keuze nws broeders niet
goed vroeg air Ralph.
Neen, vader, neen Dat kan ik niet riep
Hetty opgewondende woorden stroomden
haar van de lippen zij wist, dat de minuten
kostbaar waren misschien gelakte bet baar
in baar vader e9n bondgenoot te verkrijgen
tegen de dwaasheid van baar broeder. En gij
aoadt ie ook niet goedkeuren, indien gij het
meisje slechts een enkelen keer bad gesien I
Ie zij niet zoo schoon als een engel
vroeg William.
Ja, ijj is schoon, sear schoon weinig
heeft nog steeds niet een volkomen bevre
digend cijfer bereikt, ondanks de pogin
gen die door ons jaar op jaar werden
aangewend. En dit is zeer te betreuren.
Onze school beschikt thans over uitste
kende werkkrachten, keurige collectie
leermiddelen, het onderwijs Is geheel
gereorganiseerd, een nieuw leerplan is
sinds 2 jaren Ingevoerd, bij de samen
stelling waarvan is rekening gehouden
met de gewijzigde inzichten omtrent
vakopleiding, hetgeen alles het onderwijs
zeer ten goede is gekomen en toch
wordt in de kringen der belanghebbenden
Inderdaad nog niet voldoende waardee
ring gevonden.
Herhaaldelijk is in verband met het
leerllngencijfer onze aandacht gevestigd
geweest op den toelatingsleeftijd der
leerlingen. Deze is voor <Je buitenge
meenten gesteld op 12 jaren, voor
Waalwijk is die echter nog steeds bepaald
op 14 jaren. Bij de invoering van het
herhalingsonderwijs meende men de deel
neming aan dat onderwijs te kunnen
bevorderen door den toelatingsleeftijd
voor de leerlingen der teekenschool van
12 jaar te verstellen op 14 jaren. Is het
beoogde doel bereikt, dan is dat gegaan
ten koste van het teekenoqderwijs, want
terstond daarna Is een daling van het
leerllogcijfer ingetreden, dat zich later
niet meer herstelde. B(j het beslissen
omtrent den toelatingsleeftijd werd be
oordeeld de vraag wfit voor don toe-
komstigen ambachtsman nuttiger is, de
herhaling van het geleerde op de lagere
school door het herhalingsonderwijs, dan
wel de vakopleiding aan de teekenschool.
De beslissing is gevallen gunstig voor
het herhalingsonderwijs. Op deze kwestie,
een kwestie zuiver van appreciatie, willen
wij in zooverre terugkomen, dat wij
meenen er de aandacht op te moeten
vestigen, dat de resultaten van de toen
malige beslissing niet aan de verwach
tingen hebben beantwoord.
Na de verstelling van den toelatlngs
leeftijd is het getal leerlingen der tee
kenschool gedaald en heeft zich dat
getal niet meer hersteld. Van de leer
lingen die zich op 12 en 13-jarigen leeftijd
zouden aangemeld hebben, zijn niet alle
op hun 14e jaar nog gekomen en bleven
dus van het teekenonderwijs verstoken.
Daarenboven mag veilig worden aange-
damea aan bet hof kanoën zich beroemen op
zalk een klear, zalke oogeo, salke baren, all
Eliaabetb Canning bezit.
Nu riep William zegevierend.
En evenwel ie baar de stempel van boar
lage geboorte op bet gelaat gedrukt, giog
Hetty voort.
Z(j if nit een der ondete geslachten van
Schotland gesproten, zeide de baronet op een
toon van terechtwyi'ng.
Vergeef mij. papa, indien ik dat betwijfel,
hernam Hetty, zonder zich van den weg te
laten brengen, maar al ware dit werkelijk bet
geval, dan is het edel bloed door vermenging
met lage elementen geheel ontaard.
- Gij verwart uiterlyke beschaving met
innerlijke waarde, antwoordde William des te
heftiger, daar hy zijne zaster in zijn hart gelijk
moest geven hij bad immers zelf reeds een
onbestemd gevoel gehad van betgeen zy zoo
onverholen nitsprak.
Neen riep Hetty hartstochtelijk, dat
doe ik niet Haar ontbreekt de adel en hot
gevoel, indien men by znlk eene persoon in
bet algemeen daarvan spreken kan.
Hetty, bedenk van wie ge spreekt stoof
William op.
De baronet glimlachte. Waarom maakt gij
n driftig kinderen zeide bij opstaande, de
zaak is immers afgedaanbet meisje beeft
William's hand geweigerd tweemaal klopt
een Daviatown nergens aan. Hij groette met
de hand en verliet de kamer.
Tweemaal klopt een Davistown nergens
aan, herhaalde William mBt bitterheid, ik zal
tienmaal, honderdmaal aankloppen, ik zal haar
volgen als haar scbadnw en niet opbonden
voor zy myne vrouw geworden ie. In hem
ontwaakte iets van die Eogelsobe eigenzinnig
heid, die hardnekkig een doel vervolgt, loms
niet om bet hart, maar om li chts een gril te
bevredigen.
William riep Hetty, en trad met blik
semende oogen op hem toe, laat af Dat is
dolzinnigheid.
En al ware bet dat beroem fey met
een wilden lach, waarvoor ion ik anders een
Davistown zijn
Broeder, smeekte Hetty, bebt gij geen
ander erfdeel van ons geslacht t» bewaren, dan
nomen dat lang niet alle leerlingen, die
vaa de teekenschool werden geweerd,
gebruik maakten van het herhalingson
derwijs.
Het ls de overtuiging van onze ver
gadering dat op de vroegere beslissing
omtrent den toelatingsleeftijd moet wor
den teruggekomen op grond van het
volgende
le. Waar beide inrichtingen nu eenmaal
naast elkaar bestaan late men de keuze
aan de ouders, uitsluiting voor de eene
inrichting kan niet tengevolge hebben
dat alle ultgeslotenen het onderwijs aan
de andere inrichting gaan volgen.
2e. In het gewijzigde leerplan der
teekeoschool is reeds opgenomen het
vak van lager onderwijs» rekenen, dat
geheel is gericht op het vak van den
eerling, terwijl nog wordt overwogen te
zijner tijd meerdere vakken van dat
onderwijs daaraan toe te voegen, zoodat
het gemis van het herhalingsonderwijs
op den duur wordt vergoed door het
onderwijs ia de vakken van lager onder
wijs aan de teekenschool, terwijl dat
onderwijs speciaal voor den ambachtsman
betere resultaten moet afwerpen, omdat
het speciaal In de richting van het vak
van den leerling wordt gegeven.
3e. De toelatingsleeftijd voor de Rijks-
vakschool voor leerlooiers en schoenma
kers is voor diverse cursussen gesteld
op 14 jaren, terwijl bij de toelating wordt
verelscht eenige kennis van teekenen.
Waar in onze gemeente nagenoeg uit
sluitend de schoen- en lederindustrie is
vertegenwoordigd is het van veel belang,
dat de toekomstige leerlingen der Rijks
school in het teekenen een behoorlijke
voorbereiding hebben ontvangen,hetgeen
vooral voor de schoenmakerij, waar
het zooveel aankomt op lijn, kleur en
siraak in het algemeen, van veel betee-
kenis ls.
Wij hebben mitsdien de eer U te
adviseeren met ingang van den aanvang
cursus 1916/1917 de toelatingsleeftijd
als voorheen voor de Ingezetenen dezer
gemeente te stellen op 12 jaar.
Voorzitter. Het Dag. Bestuur kan zich
met dit voorstel goed vereenigen.
Aangenomen.
e. Een verzoek van den heerA.J. A.
C. van Delft te Besoijen, om eervol ont
slag als onderwijzer aan de O. L. school
alhier met ingang van 16 Sept. e.k.
Voorzitter. B. en W. stellen voor dit
ontslag eervol te verleenen.
Aangenomen.
II. Vaststelling van een crediet voor
het aandeel der gemeente in het na-
deelig verschil tusschen inkoops- en ver
koopsprijzen van levensmiddelen over
eenkomstig art. 3, 2e lid der Distributie-
wet 1916.
Voorzitter
Bij art. 1 der distributiewet 1916 wordt
den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel opgedragen zorg te dragen, dat van
de levensmiddelen, grondstoffen van levens
middelen, brandstoffen en huishoudelijke
artikelen, door hem aan te wijzen, op aan
vraag een voldoende hoeveelheid ter be
schikking wordt gesteld van de Gemeente
besturen, die verplicht zijn te zorgen dat
de ter beschikking gestelde goederen steeds
in voldoende hoeveelheid in de gemeente
verkrijgbaar zijn.
Van het nadeelig verschil tusschen in
koopprijs en verkoopprijs komt 9/10 voor
rekening van het Rijk en 1/10 voor rekening
der gemeente.
Het is thans nog moeilijk te beoordeelen
hoe groot het gemeentelijk aandeel in de
distributiekosten voor het aanstaande winter
tijdvak zijn zal. Voor de distributie van
varkensvleesch zal thans reed» wekelijks
oDgeveer f 40,noodig zijo.
Wij hebben de eer U voor te stellen
voorloopig een crediet toe te staan van
f 500.te zijner tijd te dekken door
een geldleening.
Houben. Komen er nu voldoende
varkens, ik heb gelezen dat we er veel
te weinig krijgen in vergelijking met
andere plaatsen.
Voorzitter. We krijgen er te weinig
en hebben alle moeite gedaan om meer
te krijgen, vroeger 17 en 18 en du 10,
dit is veel te weinig. Het is natuurlijk
de hoofdzakelijke bedoeling dsn werk
man van bet goedkoope vleesch te laten
profiteeren. Daarenboven is er groot
gebrek aan varkens. Sommige gemeen
ten krijgen er meer, waar dat aan ligt,
weet ik niet. Vroeger Jiebben we in
combinatie met andere gemeente geslacht
maar bij de nieuwe distributiewet zal
dit niet meer gaan. Ik beb zoo dikwijls
er op aangedrongen en 't resultaat is
dat we één varken meer gekregen hebben.
syne zonderlingheden Geldt ons aller on
bevlekts naam, ons aller eer by n niets
Die geldt by my veel, zeer veelik heb
baar verpand en snoet ze inlossen de geheele
wereld weet, dat ik Elisabeth Canning wil
hnwen.
En heeft n om die dwaasheid veroordeeld
of uitgelachen 1 viel Hetty in, maar aanstonds
zon baar dat onbedachte woord beroowen.
Da uitdrukking van Williams gelaat onder
ging eene verandering een trek van onver—
zetteiyke eigenzinnigheid kwam om zyn mond,
bfj wierp het hoofd in den nek en sobeen de
geheele wereld te willen trotseereD. Ik heb
niemand naar de oogen te zien, ik ben een
zry man als ik eene dwaasheid of, zooals
KÜ bet noemt, eene dolsinnigheid wil begaan,
dan ia dat myne taak.
In dat geval «ondt gy toch een mede
plichtige moeten hebben, die gelukkig niet
bereid is die dwaasheid met u te begean.
Elisabeth Canning heelt u immers afgewezen,
gelyk gy zegt.
Het arme kind was ontsteld, ik zal terug
en nogmaals terng komen, en dan zal zy my
verhooren.
William smeekte Hetty, en vatte zyne
hand, luiater naar my, uwe zuster, die bet
goed met u meent laat af Hoe knnt gy een
meisje tot echtgenoote begeeren, dat naar
geboorte, stand en opvoeding zoo ver beneden
u staat en u zelfs niet eens bemint
Hoe weet gy, dat zy dat niet doet
- Waar zou zy gelegenheid gehad hebben
u te leeren beminnen Maar nemen wy een
oogenblik de mogelykbeid daarvan aan gelooft
gy dan, dat eene srouw, die een man werkelyk
bemint zoo bemint om zulk een offer te rech
vaardigen, als gü aan dat meisje wilt brengen,
de bekentenis tyner liefde sou kunnen aan
booren, zonder sicb te verraden
Zy zal my leeren beminnen, myne liefde
zal de hare doen ontvlammen.
Hetty lachte spotachtig. Maar gy bemint
haar in het geheel niet, gy hebt haar nooit
bemint, gy verbeeldt bet u slechts.
Hetty I
Neen, zeg ik u, gy bemiat haar met
Gy zyt by het verdwyoen van Elisabeth op
het geheimzinnige, raadselachtige van bet
voorval verliefd gewordengy hebt weken
lang in een opgewonden, dweependen toestand
verkeerd, hebt u een ideaal geschapen en
hieraan de trekken van Elisabeth Canning
gegeven. Op het oogenblik, toen het beeld
van uwe phantasie vleesch en bloed gekregen
heeft, en toen de vermiste voor u stond, is
de ontgoooheling begonnen,
Neen, neen, ik bemin baart riep hij met
eene hartstochtelykheid, die meer tegen zich
zeiven dan tegen «yne zaster gekeerd was.
Gy bemint uwe gril, vervolgde zy on—
verbiddelyk, bet verkrygt thans voor u een
helsche bekoorlykheid u oDgelqkkig te maken,
n «elven en anderen. Omdat gy het eenmaal
gezegd hebt, wilt gy ueno vrouw huwen, die
gy niet bemint en van welke gy weet dat zy
u evenmin bemint.
Zy zal my beminnen en my hnwen,
antwoordde William vasthoudend.
Hnwen zal zy n, indien gy nogeenpoar
maal nanxoek doet, beminnen nooit
Hoe kont ge dat zeggen voer hy nit.
Gelooft gy dat zy een ander bemint
Ook dat nietElisabeth ban niemand
beminnen ik heb dat masker doorzienzy
bemint alleen zichzelve, en doet slechts dat
gene. wat hoar eigenbelang vereischt.
Gy zyt onbeschryfelyk onreohtvaardig
tegen het arme kind, bromda William, en
onlogisch, zooals alle vrouwen Ala zy zoo
zelfzuchtig, zoo berekenend is, waarom heeft
zy dan niet terstond de band gegrepen, die ik
haar aanbood? Gy meent immers, dat ik
daarin een lot hield, dat voor haar veel te
schitterend was.
Op dat oogenblik beheerschte baar een
gevoel dat sterker was dan het eigenbelang
de vrees antwoordde Hetty dof.
De vrees? Waarvoor? Hare vyaBden
zyn immers onschadelyk gemaakt
Ja, zy heeft gisteren in koelen bloede
vier meoioben ».u den b..l overgeleverd
rechters en gerworenen hebben het niet slecht
verzonnen spreokje geloofdhet gemeen heeft
haar toegejuicht en zich in de stuiptrekkingen
der arme slachtoffers verlustigd Ik heb baar
echter den lengen van het effen voorhoofd
gelesan, ik heb ze nit de zedig neergeslagen
oogen zien loeren, ik heb ze nit de zacht
fluisterende stem hooren ruischen
Hetty Hetty, gy waagt bet, viel William
uit, en hief de hand op, als om haar te dreigen.
Ja, ik waag het bet geheele avontuur,
dat zy «egt gehad te hebber, voor een enkel
onbeschsamden leugen te verklarenIk waag
het haar eene bedriegster en zwendelaarster
te noemen I
Gy beleedigt de rechters, de jury
Het zou de eerste maal niet zyn dat sty
gedwaald hebben, ik weet, dat ik iu myn
gevoelen niet alleen sta.
Geheel alleen 1 Denk toch eens na, zuster,
waar zou zy dan geweest xyn Al zyn wils
kracht spande by in om bedaard te big ven.
Dat weet ik niet. maar zooveel weet ik,
dat zy niet daar geweest, waar zy voorgeeft
geweest te zyn.
Dat is te veel I nep William opstuivend.
Neem dat woord terug. Hetty, ik duld niet,
dat m«n Elisabeth beschimpt 1
Niet ik besobimp haar, dat beeft zy zich
zelve gedaan door leugen, valscbe getuigenis.
Op uwe knieën zult gy haar voor dezen
laster vergiöënis vragen, als zy als myne
echtgenoote te CheBnej - Wood baar intrek
neemt
Als herhaalde Hetty met zonderlingen
nadruk.
Ir wil niet van haar afzien thans sta
ik er meer dan ooit op, dat zy myne vrouw
wordt. Zy moet het worden wyst ay mij
beden af, dan kom ik morgen terug, tot zy
myn vurig smeeken verhoort.
Zy ral u verhooren, daar twyfel ik niet
aan. wanneer maar eens de gevangenis en hot
graf bare slachtoffers bedekken, dan zal zy
zich veilig genoeg achten om nwe hand aan
te nemen. Maar *y zol nooit uwe vrouw worden,
de landloopster zul nooit op de plaats
waar myne moeder gezeten heeft dat aal
ik verhinderen I
Gy vroeg by verachtelyk.
(Wordt vervolgd.)