Tweede Blad.
ABONNEERT U THANS
DIT BLAD
Gemeenteraadsvergaderingen,
Een blik op den toestand
der Langstraat in de
Middeleeuwen.
tn.
Rechtzaken.
NUMMER 77.
ZONDAG 24 SEPTEBER 1916.
39e JAARGANG
dat U alle plaatselijk nieuws, alle
raadsvergaderingen uit de Lang
straat en Omgeving, alle verkoopin-
gen en vraag en aanbod biedt, vcor
den landbouw en de industrie dezer
streek van belang,
Nu rest mij nog iets mede te deelen
omtrent het ontstaan van de voornaamste
ambachtsheerlijkheden in de Langstraat.
De gansche streek van Geertruiden-
berg tot 's Bosch, ecne lengte hebbende
van 6 uren, en van de Maas tot de hooge
gronden van Brabant tot Loon-op-
Zand bijvoorbeeld met een breedte
van ongeveer anderhalf uur, was oor
spronkelijk één groot moeras en hoorde
voor het grootste gedeelte aan den Graaf
van Hollandhet was domeingoed. Van
daar nog de naam 's-Gravenmoer moer
van den GraatVooral dat gedeelte,
waar nu Sprang, Vrijhoeven, Loonschen-
dijk, Heistraat en Capelle liggen, moet
oorspronkelijk een echte wildernis, vol
diepe moerdellen en wielen geweest zijn.
Wij kunnen veilig aannemen, dat alle
plaatsen in de Langstraat, met uitzonde
ring van Vlijmen en Geertruidenberg,
welke laatstgenoemde stad reeds in 967
als Mons bekend was, tusschen 1000 en
1300 ontstaan zijn. Ook's-Hertogenbosch.
Waalwijk is daarvan zeker een der oudste.
Voor zoover ik het heb kunnen nagaan,
bezat het reeds in 1203 eene kerk en
was dus zeer waarschijnlijk lang vóór
1200 een vrij aanzienlijk vlek. De naams-
beteekenis schijnt te zijn wijk of
woonplaats van het water. Over dien
ouden toestand valt nu natuurlijk niets
zekers te zeggen. Zeker is het echter,
dat de Maas (Oude Maasje) oudtijds,
b.v. in de 12de es 13de eeuw, eene
zeer breede rivier was, want de butten-
polders van Baardwijk, Waalwijk en
Besoijen zijn grootendeels door aanslib
bing ontstaanvoeg daarbij het feit,
dat Waalwijk vóór 1421 10 minuten
noordelijker heeft gelegen dan thans,
dan kunnen we ons best voorstellen, dat
het eenmaal aan water lag. Het was
daarom ook een plaats van belang, wijl
het op de grenzen van Brabant was
gelegen. Het grondgebied schoot als een
wigge tot over het Oude Maasje, zoodat
Gansoijen, dat na 1421 kerkelijk met
Waalwijk steeds één is geweest, ook tot
Brabant behoorde. „Een vreemde toe
stand" zal menigeen zeggen. Toch zal
veler meening zich wijzigen, als men
bedenkt, dat de Maas vroeger noord
en zuidwaarts van Gansoijen liep, zoodat
deze heerlijkheid, die vóór 1421 eene
eigene parochiekerk met vele hulzen
bezat, In vervlogen tijden een eiland was.
Het is hier de plaats niet eenigszins
breedvoerig uit te weiden over de ge
schiedenis van Waalwijk genoeg zij
het even aan te stippen, dat de heer
lijkheid Waalwijk ln, den loop der eeuwen
aan vele aanzienlijke geslachten heeft toe
behoord, aan wie ik een afzonderlijk
opstelletje hoop te wijden. Nog in 1388,
bij de hernieuwde grensscheiding tus
schen Holland en Brabant, hadden de
heeren van Brederode er een slot of open
huisstaande ongeveer op de plaats,
waar nu het Loonsche Hoekje begint.
In de „Rijmkroniek" van Melis Stoke
komt de naam herhaaldelijk voor: daar
heet het steeds Walwic op dat veen1.
Wat Besoijen aangaat, moet ik opmer
ken, dat het oudtijds Bysoeden of Bysoeyen
(Byoeyen met de euphonische s) werd
geschreven en naar alle waarschijnlijkheid
beteekende eea plek rondom zoden of
grasvelden gelegen. In het kerkelijke was
het één met Waalwijk. De parochiekerk
aan de haven, omstreeks 1461 gebouwd,
was door beide gestichtBesoijen had
V3, Waalwijk a/3 der kosten gedragen.
Daarvoor zijn talrijke bewijzen voorhan
den. Wat het burgerlijke betreft, hoorde
het tot Holland en maakte een van de
6 zoogenaamde Zuidhollandsche dorpen
uit. In een mijner vorige opstellen werd
deze uitdrukking reeds door mij verklaard.
Besoijen komt het eerst voor in een
geschreven oirkonde van 1295, waarin
de Graaf van Holland de heerlijkheid
uitgeeft aan Willem van Besoijen.
Dit is evenwel geen bewijs, dat het toen
pas gesticht werdneen, het kon al wel
100 jaar vroeger bestaan hebben 1 De
eerste uitgifte van Loon-op-Zand ge
schiedde in 1269 door den hertog van
Brabant aan Willem van Hoorn,
en toch had die heerlijkheid reeds in
1233 een aanzienlijke kerk. Ik wil hier
mede alleen doen uitkomen, dat eene
plaats vóór hare eerste uitgifte onmid-
delijk stond onder het gezag van den
Hertog of Graaf of hoe de landsheer ook
anders heeten mochtdaarna slechts mid-
delijk, indirect.
Bij eene oirkonde van 30 Mei 1339
werd die Bysoeyen weder uitgegeven of
beleend aao Jan van Besoyen, bij welke
gelegenheid ook de grenzen genoemd
worden Noordwaarts Drongelen, halver
wege de Maaszuidwaarts Claes Ghe-
raerdszoonsambacht, dat is Sprang, het
welk blijkt uit de grafelijke rekening van
Jan Gilliszoon, loopende van 16 October
1330 tot 13 Julll 1331, waarin staat:
„Item van Claes Geraerdszone, van sinen
moer op den Spranc bi Bysoeyen", west
waarts Zydewinde of Zuidewijn en Hen
drik Knoppen ambachtoostwaarts Waal'
wijk.
Wat Sprang betreft, meen ik de vrij
heid den lezer te verwijzen naar mijn
opstel over dit vlek in een der vorige
nummers van dit blad.
Kapelle was vroeger in drie ambachts
heerlijkheden verdeeldSchrevelduin
Ne derveen en Sijdewinde of Zuidewijn,
die alle drie onder ééne kerk ressorteer
den. Sijdewindevermoedelijk wel eens
vereenzelvigd met Hendrick-Knoppen
ambacht, was het oostelijkste gedeelte
en grensde aan Besoijen. Oorspronkelijk
had Nederveen, aan de zuidzijde van de
Maas liggende, slechts een kapel Gelijk
hier boven reeds is medegedeeld, werd
dit ambacht in 1421 verzwolgen. Naar
die oorspronkelijke kapel heet thans nog
dat dorp Kapelle. Den 15 Mei 1325 werd
Willem van Nederveen met het ambacht
Nederveen-Kapelle verlijd. Ook hoorde
onder Kapelle het in de 14de eeuw ont
stane gehucht Heirstraet, tegenwoordig
verbasterd tot Heistraat.
Vrijhoeven en Zuidewijn maakten in
de Middeleeuwen één geheel uit. Zij
moesten gezamenlijk zorg dragen voor
het onderhoud der Hooge Vaart, die
omstreeks 1421 was gegraven of her-
graven en door een sluis te Mariendaal
(Het Bruggeske) het overtollige water
van de Loonsche gronden moest afvoe
ren. De naam Vrijhoeve-Kapelle komt
pas voor na 1421. In de 18de eeuw
wordt er van vermeld„De Ambagts-
heerlijkheid behoort aan de Ingelanden,
tn dier voege'dat alle laeerfdens en In
woners, hier gegoed, Mede-Keeren zij
Vandaar ook de naam.
De streek, waar thans de dorpen Was
pik en Raamsdonk liggen, bestond in
de 13de eeuw ook geheel uit venen
Oudtijds werden die plaatsen vaak ge
noemd Waspyck of Wasbeek en Rames-
dong. In een charter van 1313 wordt
gesproken van een wildert, die ghelegen
es jeg hens den ambochle van Ramsdunc,
tusken Tiebnans Ver Belien soens moer,
ende tuysken Tryfebroec buten den dijc,
düt ghemene land daer helt totter Duncga
toe. Deze wildernis was het zuidelijk
deel van Waspik, later Hendrick-Luyten-
ambacht genoemd.
's Gravemoer en Hendtick-Luy ten-
ambacht hebben hun ontstaan waarschijn
lijk te danken aan den verkoop van
moer, gheleghen bi Sinte Gheerdenberghe,
after Ramesdong of Waspyc, op 19 Maart
1358, ten einde de kosten der belegering
van Floris van Borsele op het kasteel te
Heusden goed te maken. 's-Gravemoer
of het moer van den Graaf strekte zich
eertijds zoo ver oostelijk uit, dat in oude
stukken dikwijls sprake is van Sprang
in 's Gravenmoer.
Baardwijk, D runen, Nieuw knik en
Vlijmen lagea meer in het oostelijk deel
der Langstraat. Drunen en Nleuwkuik
lagen in Brabant, terwijl Baardwijk en
Vlijmen tot het land van Heusden be
hoorden en dus in Holland waren gele
gen. Behalve dat Nleuwkuik in Brabant
lag, was het nog leenroerig aan den
bisschop van Luik, zoodat deze aldaar
tweeërlei gezag uitoefende het kerkelijk
eu wereldlijk gezag. Van omstreeks 1400
tot 1676 bezat Nieuwkulk slechts eene
kapel, behoorende onder de parochiekerk
van Drunen. In 1676 kreeg het eene
eigene parochiekerk en werd het dus
geheel van D unen afgescheiden, met
welke gemeente het in zeer ouden tijd
ook burgerlijk één geheel heeft uitge
maakt. Deze laatstgenoemde plaats, vroe
ger veelal Druenen of Druynen en vóór
1233 Unen geheeten, hoorde al vroeg
aan de adelliike familie van Haestrecht,
die in de 14de en 15de eeuw znlk een
voorname rol heeft gespeeld op het slot
van Loon-op-Zand. De Heeren van
Drunen en Loon-op-Zand waren tot 1600
zeer nauw met elkaar verwant en ook
vermaagschapt aan de graven van Nassaui
Maria van Renesse, van 1600 tot
1622 vrouwe van Loon, moest overgroot
vader zeggen tegen Graaf Hendrik van
Nassau, die de oom was van Prins Wil
lem van Oranje. Een der laatste Haes-
trechts, die heeren van Drunen waren,
was Godefridus van Haestrecht, gehuwd
met eene jonkvrouw- van Malsen, die
eene tante was Grofrendonckden be
kenden verdediger vin 's Bosch tegen
Frederlk Hendrik. Betreffende
deze aloude adellijke-jeslachten {Haes
trecht, van Malsen en Grobbendonck) is
het Loonsche archief bijzonder rijk aan
prachtige documenten en eigenhandig
geschreven brieven.
Baardwijk, dat al hiel vroeg vóór
1300 tot het land van Heusden be
hoorde en zich ook, vat de rechtspraak
aangaat, daarnaar motst regelen, werd
29 Februari 1408 doo: graaf Willem II
uitgegeven aan Dirk ran der Mer-
w e d e, den aartsvijand van P a u w e l s
van Haestrecht en diens zonen,
heeren van Loon. Deze vijandschap
vond haar oorsprong |n het bepalen der
juiste grens tusschen Baardwijk en Loon-
op-Zand en liep vaak zoo hoog, dat op
de Loonsche heide, tusschen onderzaten
van Dirk en Pauwelsjaar op jaar bloe
dige vechtpartijen gehouden werden en
menigmaal doodslag werd bedreven. Een
gevolg daarvan was het door Pauwels
van Haestrecht oprichten eener op
de plaats, waar het grondgebied van
Waalwijk, Baardwijk en Loon in één
punt uitkwam. Vandaar de naam Galge
wiel. Die galg, welke natuurlijk in den
loop der eeuwen dikwijls zal zijn ver
nieuwd en misschien ook vele jaren geen
dienst zal hebben gedaan, stond nog tot
aan hei begin der igde eeuw bekend als het
g. rechtsplaalsje van Waalwijk
Een der oudste, zoo niet de oudsle
gemeente in de Langstraat was Vlijmen,
in oude stukken steeds Vlimen genoemd.
Even vóór het jaar 1000, n.l. in 972,
komt de naam Vlimen het eerst voor.
Deze plaats werd gesticht door Rob
bert II. Heer van Heusden, kwam io
1333 aan den hertog van Gelder, daarna
aan Brabant, tot zij eindelijk, den 27
September 1356, voor goed bij Holland
werd getrokken.
Ten slotte moet Ik nog melding maken
van een zeer gewichtig werk, dat wel
niet rechtstreeks de Langstraat aangaat
maar zijdelings, vooral wat den water
staatkundigen toestand in de Middel
eeuwen betreft, van veel invloed op deze
streken was ik bedoel het door Pau
wels van Haestrecht graven van
de Oude Vaart, van 's Gravemoer naar
's Bosch, gewoonlijk turfvaart genoemd.
Het charter, waarbij J o h a n n a, her
togin van Brabant, aan Pauwelsvan
Haestrecht denoude vergunning
verleent tot het graven van gemelde
vaart, Is van 13 December 1396. Gelijk
de naam voldoende uitwijst, moest zij
dienen tot het vervoeren van turf uit de
moeren van LoonopZand, Sprang,
's Gravemoer, Do-a-*— D—
de Dieze en verder naar de Maas. Het
hoogste getal turfpleyten, die in één jaar
van Loo-op-Zand naar Den Bosch voeren,
bedroeg het zeldzaam hooge cijfer van
ijooo. Elke plaats, aan de vaart liggende,
had behoorlijk haar eigen vaart- en spui-
meesters, want er bovonden zich ver
scheidene sluizen in. Door uitwaterings
sluizen stond zij in verbinding met de
Sprangsche Sloot, die vroeger tot aan den
Sprangschen toren doorliep, met de Hooge
Vaart, met de Rechtvaartmet do Wil
lem-van- Gents vaart, terwijl zij vrij af liep
in de Donge. Van deze vaart, die van
1396 tot omstreeks 1596, dus twse eeu
wen bestaan heeft, is thans nog hier en
daar een spoor over. Vooral door
de troebelen van den 80-jarigen oorlog
verzandde en verdween zij bijna geheel.
Besoijen. J. VAN DER HAMMEN NlCZ.
Aanteekeningen.
1. Mijne kerkelijke geschiedenis van
Waalwijk verscheen vroeger in >Taxan-
drla.«
2. In eene >Memorle«, gericht tot den
abt van Tongerlo en dagteekenonde van
1500, komt o.m. het volgende voor
>Inden iersten schijit waarachtlch te
»weesen, hoe dat in tyden van her
togen Henrlch van Brabant zaliger het
»jus patronatus van den kereken van
W*el vijck, Loon ende Unen anno XIIc
>XXXIII gegeven is geweest den pre-
>laten von Tongerloe, om dye voorseyde
>kercken te presenteeien, gelijck alst
blijekt, dat zy altois gedaan hebben
>gehadt den voorscreven kereken van
»Waalwijck ende Unen, dattmen
Druenen he et
>n u
HEUSDIN.
Openbare vergaderhg van den raad
dezer gemeente op Ma.ndag 18 Septem
ber des avonds ten 7'2 uur.
Voorzitter. Edelacbtl. Heer Honcoop.
Ongeveer kwart voo 8 uur opent de
Voorzitter de vergaderag afwezig is de
heer De Jong.
De notulen der voige vergadering
worden na voorlezing «veranderd goed
gekeurd en vastgestelc
AAN DE ORDE
1. Ingekomen Stuken.
Een schrijven van rsd. Staten naar
aanleiding van art. 18 der gemeente
wet.
Wordt voor kennisgeing aangenomen.
3. Voorlooplge vastselling gemeente
rekening 1917.
Veerman. Namens de Commissie van
onderzoek breng lk rapport uit. De com
missie heeft de rekening zeer nauwkeurig
nagezien, en bij iedere post stilgestaan.
Een paar gevallen waren ons niet duide
lijk doch de secretaris was zoo bereid
willig ons in te lichten en nu heeft de
commissie goen enkele bedenking en
brengt hulde voor de keurig uitgevoerde
administratie.
Echter is het ons opgevallen dat het
saldo maar f 859,38'/, meet is en in 1913
was het saldo nog f2110.22'/, zoodat
we f 1250,84 zijn teruggegaan.
De Commissie stelt voor de rekening
vast te stellen zooals die door Burg. en
Weth. is aangeboden in ontvangst op
t 23225,99 en in uitgaaf op f 22336,66
Voorzitter. Het saldo zal nog wel min
der worden.
Wordt vastgesteld.
3. Voorstel B. en W. wijziging ver
ordering lager onderwijs
Voorzitter. In plaats van de redactie
van de artikelen 7 en 8 willen wij eene
andere redactie stellen. Er staat nu dat
verlof wordt verleend en behoud van
salaris voor een jaar. Dit wil men ver
anderd zien in 6 weken.
Mol. In deze abnormale omstandig
heden kan lk mij heel goed met het
voorstel van B. en W. vereenigen.
Veerman. Het is toch de bedoeling
dat de benoeming van plaatsvervangers
aan het gemeente bestuur blijft.
Voorzitter. Ja.
Aldus wordt besloten.
4. Verzoek eervol ontslag Mej. Top
onderwijzeres M. U. L. O. School.
Voorzitter. Burg. en Weth. stellen
voor het ontslag eervol te verleenen met
ingang van 15 November. Dat is geheel
volgens de voorschriften.
Wordt besloten het ontslag nervol te
verleenen.
Voorzitter. Nu zullen wij een oproe
ping doen voor een onderwijzeres of
een onderwijzer met akte Fransch en
het bezit van akte Duitsch zal tot aan
beveling strekken.
Vos. Het hoofd der school heeft geen
akte Duitsch, zou het nu niet beter zijn
om de zaak om te keeren en akte
Duitsch verplichtend te stellen en akte
Fransch tot aanbeveling te laten strekken.
Wij zijn dan altijd gered.
Voorzitter. Dat weet ik niet, want het
hoofd heeft binnen het jaar toch de akte
Duitsch.
Vos. Het is niet zeker dat hij het
haalt, dat kan best eeos tegenvallen,
daarom zou ik ditmaal de rollen maar
eens keeren.
Veerman. Ds meeste onderwijzers stu-
deeren eerst voor akte Fransch en dan
iftkvs Duiiach hei zal dus uiet ge
makkelijk gaan denk ik om de rollen
ditmaal eens te keeren.
Van Everdingen. In den vierde klasse
wordt eerst Dultsche les gegeven en dan
kan het hoofd toch wel onderricht geven
ln het Duitsch.
Vos. Als dat kon, dan is mijn bezwaar
vervallen.
Hierna wordt het voorstel van Burg.
en Weth. aangenomen.
Voorzitter. Nu heb ik nog een voor
stel. Gedurende de vacature heeft
mevrouw Ruysch de school op zeer ver
dienstelijke wijze waargenomen. Wel is
waar heeft ze halve dagen haar krachten
kunnen geven doch lnplaats van 2 uur
heeft ze al dien tijd 's morgens 3 uur
les gegeven- Nu krijgt ze maar voor
halve dagen uitgekeerd daarom stellen
we voor haar f 50 gratificatie te ver
leenen.
Met algemeene stemmen wordt daartoe
besloten.
6. Crediet beschikbaarstelling van
levensmiddelen.
Voorzitter. Dit is het groote punt van
hedenavond. Wij stellen voor f 2000
daarvoor te leenen en f 1000 voor aan
koop van een paard en de reparatie
spuit. Misschien hebben wij 't geld noodig
misschien niet en misschien ook wel
meer. Wij kunnen het zelf inkoopen
ofwel wij kunnen het van de Staat be
trekken. Koopeo wij zelf en onder den
prijs dan moeten wij van de winst ®/is
aan de Regeering afstaan en '/is blijft
voor de gemeente. Het komt ons echter
voor dat het beter is bij de Regeering
te blijven, dan zullen wij regelmatiger
de goederen kunnen ontvangen. 1914
beeft ons echter geleerd, dat wij niet
veel noodig hebben. Toen hebben wij
aardappelen, rijst enz. gekocht en we
konden het niet eens kwijt en hebben
het weer ergens anders moeten zien te
verkoopen, wat gelukkig zonder verlies
is geschiedt.
Veerman. Zou er geen gebrek aan
aardappelen komen.
Voorzitter. Wel neen. Voor groote
gemeenten is het wat anders, daar heb
je geheel andere toestanden, doch voor i
plattelandsgemeenten is dat bezwaar
niet zoo groot. Ze hebben hier op het
oogenbllk allemaal veel meer geld dan
voor den oorlog. Wij hebben hier alles,
aardappelen, groenten, alles, want Heus
den is
Van Andel. Een stad.
Voorzitter. Een plattelandsgemeente.
Over het woord stad, die wijdsche naam,
daar zullen we het ons maar niet lastig
over maken.
Van Andel. Wij telen hier allemaal
geen aardappelen.
Voorzitter. Het is hier een plattelands
gemeente. Wij hebben hier aardappel
boeren, groenteboeren en melkboeren,
de landbouw wordt hier tamelijk veel
uitgeoefend en de toestand Is hier zeer
gunstig. Wij hebbeD bovendien goedkoop
brood, spek vlsch en suiker, waarvau ik
weer 1000 pond krijg, wat wil men meer.
Veerman. Ik vrees dat er geen aard
appelen, voorarl in den nawinter, meer
te krijgen zullen zijn.
Voorzitter. Je kan ze krijgen aan alle
prijzen naargelang de kwaliteit, die je
wenscht.
Van Andel. Hier kosten ze toch f 5.
Voorzitter. Je zal ze nog wel duurder
hebben. Vroeger, voor den oorlog heeft
men ook dergelijke prijzen moeten betalen.
Van Andel. De wet geeft de menschen
er het recht op.
Voorzitter. Dat is de Minister zijn
bedoeling nlat.
Veerman. De werkman kan geen win
tervoorraad opdoen. Als hij 10 of 12
gulden heeft, blijft er weinig over om
winterprovisie op te doen, zij koopen 1
of 2 kop aardappelen tegelijk.
Voorzitter. Op het oogenblik is het
zoover gekomen, dat de Staat overal
voor zorg draagt en dat laat men nu
goed doen. U, mijnheer Veerman, hebt
toch ook al grijze haren en kan toch
zeggen al heel wat te hebben gezien.
Kijkt nu eens terug naar 1914 en 15,
toen is nog niet zooveel gedaan als nu.
Neen, voor groote plaatsen is het noodig,
niet voor plattelandsgemeenten. Mijn
eigen knecht die kart zijn eigen aard
appelen en kolen wel opdoen. Waarom
kan dat een ander dan niet.
Veerman. Wanneer men 4 of 5 kin
deren heeft, blijft er anders heel weinig
over.
Van Andel. Groote steden hebben
meer voor dan plattelandsgemeenten,
die hebben van alles kunnen profiteeren,
ook van groenten en die heb je hier
toch gedurende den geheelen zomer heel
dnur moeten betalen. Hier is alleen
brood, visch en spek, anders niet.
U moet niet vergeten dat ze het recht
er op hebben en dat de burgemeester
er zorg voor moet dragen.
Voorzitter. Dat is 't gemeentebestuur
die er voor moet zorg dragen, dus B.
W. Er moet bij de uitoefenlag van
de wet eenlge billijkheid ln acht worden
genomen, die wet moet eerlijk worden
toegepast en daarbij moet men zoo zuinig
mogelijk zijn, dat is de geest van de
wet. Ik ben er voor te laten komen
booaen, erwten en rijst.
Van Andel. Dan zou lk ze nog maar
een beetje aatdappéTen geven ook.
Voorzitter. In Amsterdam is dat
noodig, maar niet in Heusden. Hier zijn
de aardappelen altijd duurder, dat komt
omdat ze zoo'n goeden naam hebben.
In het benedenland zijn ze veel goed-
kooper. Je kan wel duizend mud hebben
voor f 5,en nog wel minder. Maar
wat zal worden aangekocht, behoort tot
het Dag. Bestuur. We kunnen deze zaak
dus als afgedaan beschouwen.
Wordt besloten f 5000 te leenen.
7. Wijziging politie-verordening.
Voorzitter. Tegen de door den heer
Vos voorgestelde wijziging van ruimen
heeft de Gezondheidscommissie geen
bezwaar. Van April tot September mag
van 123 worden gereden en van
October tot April van 12 tot 5 uur.
Voorzitter. Ik heb plan een verorde
ning te maken op de aansluiting aan dn
riolen en de aangeslotenen f 1 te laten
betalen. Ik wil dit de huiseigenaars laten
betalen, niet de huurders, omdat het
voor kan komen dat een huis 'ledig
staat en dan zou men niet kunnen aan
slaan. Het doet me een genoegen dat
de heeren het er allen mede eens zijn.
Ik zal zorg dragen dat het nog voor
den winter klaar is.
Hierna wordt de vergadering gesloten.
Jantje Sogers.
Gister morgen deed het Gerechtshof
te 's Bosch ln hooger beroep uitspraak
in de zaak tegen Johannes Bogers, oud
31 jaar, harmonlkispeler te Breda, be
schuldigd van den bekenden diefstalen
geweldpleging door verstikking, gepleegd
op Ma. C. Agtmaal, op 9 April 1916 te
Roosendaal.
Het Hof vernietigde om formeele
gronden het vonnis van de Rechtbank
te Breda, en verklaarde den beklaagde
schuldig aan diefstal met geweldpleging
om daardoor den diefstal gemakkelijk te
maken, gepleegd door meer dan een
persoon.
Voor wat de straf betrof, bevestigde
het Hof het vonnis van den eersten
rechter en veroordeelde den beklaagd»
tot 12 jaar gevangenisstraf.
Beklaagde riep uit onschuldig te zjjn
en onschuldig te zijn veroordeeld.
Tijdens het wegvoeren uit de recht
zaal naar de cel ln het palels van jus-
title, werd beklaagde zóó woest dat vijf
personen noodig waren hem ln bedwang
te houden.
De Echo vu het Zeiden.
OP