Nummer 100.
Zondag 17 December 1916.
39e Jaargang.
Tweede Blad.
!>K OOKLÖGi
BEKENDMAKING.
BINNENLAND.
De Burgemeester der Gemeente Waal
wijk
Op uitnoodiging van den Generaal-
Majoor, Commandant der IV Divisie,
aangewezen voor de gedeeltelijke uitoe
fening van het militair gezag in deze
gemeente
HERINNERT
de ingezetenen aan de navolgende be
paling van het Wetboek van Strafrecht
Artikel 191. Hij die opzettelijk iemand,
op openbaar gezag of krachtens rechte
lijke uitspraak of beschikking van de
vrijheid beroofd, bevrijdt of bij zijne
zelfbevrijding behulpzaam is, wordt ge
straft met gevangenisstraf van ten hoogste
twee jaren.
Art, 203. Hij die, !n tijd van vrede,
opzettelijke desertie van een krijgsman,
indienst van het rijk, uitlokt, door een
der in art, 47 No. 2 vermelde middelen,
of bevordert op eenige in art. 48 ver
melde wijze, wordt gestraft met gevan
genisstraf van ten hoogste zes maanden.
Art. 205. Hij die, in tijd vao vrede,
opzettelijk oproer of muiterij van krijgs
lieden, in dienst van het rijk uitlokt
door eenMer in art. 47 No. 2 vermelde
middelen, of bevordert op eenige in art.
48 vermelde wijze, wordt gestraft mét
gevangenisstraf van ten hoogste zes
jaren.
Waaiwijk, 9 December 1916.
De Burgemeester voornoemd,
Th. de Surmont de Bas Smeele.
De kansen op vrede.
Men weet, dat de Fraoscbe minister
president Briand zich in de Kamer over
het Duitsche vredesaanbod heeft uitge
laten. Oppervlakkig lijkt bet, of hij met
verontwaardiging elke poging der Duit-
schers tot toenadering heeft afgewezen
hij voegde er echter aan toe, dat hij
later aan de Kamer officieel de juiste
gemeenschappelijke opvatting der geal
lieerden zou mededeelen, daar een der
gelijk document overdacht moest worden,
om de bedoelingen er van na te gaan.
Dat was te verwachten. Zonder te
weten, welke voorstellen Duitschland ter
tafel wilde brengen, zullen de geallieer
den rich zeker niet verantwoord achten
met elke mogelijkheid van besprekingen
van tevoren af te snijden.
Gewagende van het vredesvoorstel,
zeide Bonar Law in het Lagerhuis Tot-
dusverre hebben geen vredesvoorstellen
de regeering bereikt, doch er ls een
ding, dat ik zelfs ia dit stadium noodig
acht te zeggen Asquith heeft bij de
indiening van het laatste credietvoorstel
deze woorden gebezigd: >Zij« de
bondgenooten >verlangen herstel van
het verleden en behoorlijke waarborgen
voor de toekomst* (luide toejuichingen).
Dat is nog altijd de politiek en is nog
altijd het besluit van de Engelsche re
geering (hernieuwde, langdurige toejui
chingen.)
Dat ls algemeen en bindt tot niets,
zoo men ziet.
In de Itallaansche Kamer deelde Son-
■ino mede. dat de Zwitsersche gezant
hem de vredesnota der Centralen had ter
hand gesteld.
De nota bevat geen enkele nauwkeu
rige aanduiding van de voorwaarden,
waarop men zou kunnen trachten vre
desonderhandelingen aan te knoopen.
Alleen redeneeringen over den oorlog.
Ik heb den Zwitserschen gezant be
dankt en hem geantwoord, dat natuurlijk
onze geallieerden geraadpleegd moeten
worden alvorens een antwoord kan wor
den gegeven.
Sonnlno verzocht daarop de discussies
hieromtrent niet voort te zetten, daar
de geallieerden gezamenlijk moeten han
delen en dat zou onmogelijk zijn als
ipder zijn eigen indrukken terstond wilde
uiten.
Op voorstel van Sonnino werd beslo
ten. de nota niet te bespreken in de
Kamer.
Van de Russische regeering is nog
g?en berieht ingekomen, doch vermoe
delijk zal zij zich wel op hetzelfde stand
punt plaatsen als de andere geallieer
den. De Russische pers tapt uit het
zelfde vaatje als die in Engeland en
Frankrijk, noemt het voorstel van Duitsch
land huichelachtig en spot met de plot
selinge vredelievendheid te Berlijn Ook
zij schrijft Duitschland de bedoeling toe
de verantwoordelijkheid voor verder
bloedvergieten van zich af te wentelen
en de openbare metalog der wereld een
valstrik te spannen.
Natuurlijk eindigt zij dan met te ver
zekeren, dat de geallieerden den oorlog
willen voortzetten tot de eindoverwinning.
Zoo goed als in Engeland en Fran
krijk zal ook in Rusland de regeering
de zaak wel kalmer beschouwen dan de
ridders van de pen.
Ook in Japan liet de regeering zich
nog niet uit, Japansche bladen publi-
ceeren intusschen interviews met man
nen uit definancieele en de handelswereld
die van meening zijn, dat de geallieerden
weigeren, eenig voorstel te «verwegen,
dat Duitschland in de positie van vóór
den oorlog zou laten.
Men ziet. het zijn altemaal variaties
op hetzelfde thema. En toch zou men
verkeerd doen, daaruit af te leiden dat
de kans op vrede vrel verkeken zal zijn
Er zijn ook bladen in de oorlogvoe
rende landen, die van meening durven
zijn, dat de geallieerden althans kennjs
dienen te nemen van de voorstellen vin
Duitschland c.s. De Duitsche sociaal
democraat Scheideman richtte gisteren
io een reide te Chemnitz den oproep tot
zijn partijgenooteo in andere landen
>Wanneer de voorstellen iets bevat
ten, dat met uw eer en uw toekomst
onvereenlgbaar is, moet gij ze weigeren,
doch gij moet van uw regeering ver
langen, dat zij ze ernstig overweegt».
Dat is inderdaad het minste, wat men
van regeerlngsmannen met verantwoor
delijkheidsgevoel verwachten mag.
Gaan de Entente-regeeringen eenmaal
op het Duitsche voorstel om besprekin
gen te openen in, dan is de vrede een
heel eind naderbij gebracht, want zoo
als prof. Delbrück in de Tag schrijit
Zit men eenmaal aan tafel, dan is het
in hooge mate waarschijnlijk, dat men
zich met elkaar zal verstaan. En prof.
Delbrück grondt deze verwachting in
hoofdzaak op het feit, dat Duitschland
bezield is van den eerlijken wil tot den
vrede de keizer heeft, onder het voor
Duitschland noodzakelijke voorbehoud,
*en voor de veiligheid en de eer der
vijandelijke naties aannemelijke vrede in
uitzicht gesteld. Prof. Delbrück is er
van overtuigd, daar Duitschland een
verdedigingsoorlog voerde, >dat wij zon
der eenige vrees de toekomst kunnen
tegemoet gaan, ook als de vrede ons
geen materieele machtsuitbreiding vei-
schaft.
Ook andere schrijvers wijzen er op,
dat Duitschland naar geen veroveringen
streeft. Volgens de Rijksdagafgevaardig
de Quark ls zelfs het vredesvoorstel
geen uitvloeisel van de overwinnigsroes
na de Roemeensche successen, daar het
al wekenlang overwogen werd.
Zoo men ziet wijst dit alles op een
ander standpunt van Duitschlands macht
hebbers dan de al-Duitsche en conser
vatieve grootschreeuwers willen aanprij
zen. En wat zegt men wel van de in
New-York, naar h^t heet door het
Duitsche gezantschap gegeven verzeke
ring, dat Duitschland bij de vredesonder
handelingen streven zal naar ëen beper
king van de wereldbewapering Op die
wijze komt er toch werkelijk wel eenig®
toenadering tusschen het standpunt van
Duitschland en dat van zijn vijanden.
Als nu in h®t andere kamp der jingoï-
stische grootschrseuwers zich ook eens
wisten te matigen Want een vrede die
de uitlevering van de Duitsche vloot,
den afstand van Elzas-Lotharingen en
Constaotinopel en meer dergelijke eischen
aan Duitschland zou opleggen, kan toch
op het tegenwoordig tijdstip door geen
nuchter denkend mensch worden tege
moet gezien.
Intusschen zal het wel eenigen tijd
duren voor de heeren in Den Haag
bijeenkomen, gesteld dan, dat er vóór
dien tijd geen klink in de kabel komt.
Conrad Hausmann schrijft in het Berl.
Tageblatt niet onaardigDuitschland
heeft zijn Kerstgeschenk ontvangen, doch
het zou verkeerd zijn, vóór Mei op bloe
sems te hopen.
Allereerst zullen de kabinetten der
geallieerde landen overleg moeten plegen
en dan komt wellicht de eerste stap, dat
aan Duitschland gevraagd zal worden,
welke strekking zijn voorstellen hebben.
Met over en weer correspondeeren gaat
gewoonlijk een geruimen tijd verloren.
Mogelijk echter komt er hulp. Het
heet, dat de paus een nota tot de oorlog
voerende staten zal richten naar aanlei
ding van de Duitsche vredesvoorstellen
en in Washington rekent men ook ,op
tusschenkomst van president Wilson, die
thans de nota ontvangen heeft en ze
onverwijld ter kennis van de oorlogvoe
renden denkt de brengen.
Ben verklaring van Herderson.
LONDEN, 15 December. (R.O Her
derson, de vertegenwoordiger van de
»labour»-partij in het kabinet, zeide he
denavond te Loaden sprekende, dat alle
voorstellen, door Duitschland te berde
gebracht, met de grootst mogelijke zorg
moesten onderzocht, doch Engeland
moest zich tot het einde toe gebonden
achten door getrouwheid jegens onze
dappere en getrouwe geallieerden.
BERLIJN, 15 December. (Wolff) Of-
eicel avondberlcht Aan de Somme ge
ringe gevechtsactie.
Op den Oostelijken oever van de Maas
zijn sedert vanochtend sterke aanvallen
der Franschen gaande, waardoor de
vijand voordcalen heeft behaald in de
richting van Louvewont en Hardaumont
(onderscheldclijk 6 en 4 K.M. ten N.W.
van Douaumoat.) Da strijd is nog niet
geëindigd.
Van het Roemeensche gevechtsterrein.
WEENEN, 15 December. (Wolft.)
Officieel: De verbonden troepen hebben
bij rustcloose vervolging der terugwij
kende Roemeniërs ea Russen, gisteren
Buzeu genomen. ^Ten noorden van Buzeu
biedt de vijand nog tegenstand.
Het aantal gevangenen der laatste twee
dagen bedraagt weer 4000 man.
Ten Westen en en tin N. W. van
Okna duurt de verbitterd# strijd voort.
Ten Zuiden van het Uzudal hebben
de verbonden troepen dep Russen een
door hen vermeesterde hqogte door een
tegenaanval weer afhandig gemaakt.
Ten Noorden van het dal der Csobanos
(rechter zijriviertje van de Trotui) heeft
de vijand een plaatselijk voordeel be
vochten.
In de Bosch-Karpathen *ts offensief
der Russen verflauwd.
Bij Koniuchy (ten zuiden van Zborow^
hebben O.H. afdeelingen zich genesteld
la een 350 M. breede schansllnie der
Russische voorposten.
BERLIJN, 15 December. (Wolft.) Of
fieicel: AvondberichtOns Dobroedzja-
leger vervolgt den vijand, die onder den
druk van onzen snellen opmarsch in
Groot Walachije in den afgeloopen nacht
zijn stellingen heeft ontruimd.
ST. PETERSBURG. 15 December.
(P. T. A.) Officieel. De Roemeensche
en Russische troepen trekken in den
streek van Buzeu onder den druk vao
den vijand terug ander dekking van de
achterhoeden. In verband met dezen
terugtocht trekken ook de troepen, die
stellingen bezetten aan de Jalomita terug.
BERLIJN, 15 December. (Wolft.) Op
13 December zijn in Roemenië 28 offi
eieren en 1700 man gevangen genomen
en 5 machioegeweren en 4 spoortreinen
buitgemaakt.,Op den 14den zijn wederom
1300 man gevangen genomen.
Tot 14 December waren 65.000 vierk,
K.M. Roemeensch gebied, ongeveer de
helft van geheel Roemenië deor ons bezet.
Van het Roemeensche gevechtsterrein.
BERLIJN, 15 December. (Wolft.)
Officieel
Front aartshertog JozefDe aanvallen,
die de Russen glsteren;jaan het Zeven-
burgsche Oostfront deden, hadden meest
al even weinig succes als die der vorige
dagen. Het gelukte den vijand vasten
voet op één hoogte te krijgen.
Mackensen Brandende dorpen geven
den weg aan, dien de Russen door
Groot-Walachije op hun terugtocht heb
ben genomen. Niettegenstaande den
ongunstigen toestand waarin de wegen
verkeereo, wedijveren de verbonden
troepen om in de vlakte den vijand niet
tot rust te doen komen. Bij het gebergte
bood de vijand in versterkte stellingen
tegenstand.
Deze stellingen werden echter door
broken
Bezeu is genomen. Het 9de
leger heeft eergisteren 4000 gevangenen
gemaakt.
Bij Fetesti zijn sterke Bulgaarsche
stijdkrachten den Dooau overgetrokken
Engeland heeft al 46.224.000.000
gulden geofferd
De Engelsche regeerlng heeft een
nieuw credietaanvraag ingediend van
400^ millioen pond sterling. Booar Law gejnpftute aansprakelijk blijft voor het één-
tiende der kosten over de aan hare inge
zetenen door bakkers nit een naburige ge
in en te g' leveid bruinbrood.
Op los-.e bons zal geen brood mogen
worden afgeleverd.
Ter voorziening in de benoodigde hoe
veelheden tarwebloem, wordt van rijkswege
opgericht een Meeldistributie-kaatoor, e.m.
gevormd door twee vertegenwoordiger» van
door den ministers aan te wijzen verteni-
gingen van belanghebbenden bij de meel-
distributie.
Aan de bakkers wordeo ran gemeentewege
bladen verstiekt, waarop zij wekelijks de bjj
hen ingekomen bons moeten plakken. Deze
«ol^eplakte bladen worden op een door hst
gemeentebestuur aan te wijzen plaats inge
leverd. Blijkt het aantal boas te kleppen
met de afgegeven hoeveelheid bloem, dan
wordt door de gemeente eeq bestelkaart op
het Meeldiatribntiekantoor afgegeven. Do
bakker vermeldt op de kaart, den naam van
den handelaar of agent door wiens tusschen
komst hij het meel wil betrekken.
Voor de distributie komt allereerst Ame
rikaan che tarwebloem in aanmerking ont
brekende boeveelheden worden door in-
landsch fabrikaat aangevuld. Het staat nog
niet vast, of de geheele aflevering door de
iolandsche fabrieken ook door tisschenkomst
van het Meeldistribntiekantoor tal geschie
den. Banketbakken znllen op han verzoek
alleen Amerikaansche bloem kunnen beko
men. Roggebloem zal op dezelfde wyte
warden gedistribueerd.
Dit is in hooidtrekken de regeling zo®als
zij is voorgesteld en kleine veranderingen
voorbehouden, binnen korten tyd ia werking
zal treden,
heeft die aanvraag van eenige toelichting
doen vergezeld gaan. De totale uitgaven
voor het dienstjaar 1916/17 worden ge
raamd op 1950 mlllloen pond. De uit
gaven per dag bedragen nu 5.710.000
pond, waaronder 400.000 pond voor
schotten aan de bondgenooten zijn in-
Degrepen.
De ontzaglijke toename van den mu-
nltieaanmaak stelde Law verder in 't
licht en hij wees ook op de besparingen
die de Engelsche regeeriog.had weten
aan te brengen, vooral op licht en
spoorwegen.
De oorlog had tot nu toe aan Enge
land 3852 mlllloen pond gekost; wel
veel, vond Law, doch niet om van te
schrikken. Engeland kon, in financieel
opzicht zeker, doorgaan tot de vijand
verslagen is.
Broodrantsoen.
Betreffende voorbereidende maatrege
len In verband met het' verkrijgbaar
stellea ook van wittebrood op brood
kaarten, verneemt het Hdbl. het vol
gende
Er zullen verstrekt worden wittebrood-
en brulnbroodkaarten, geldig voor den
houder en zijn gezla. Bovendien zullen
echter te bekomen zijnaanvullings
broodkaarten, strekkende tot aanvulling
in de behoefte aan brood, uitsluitend
van degenen voor wie, naar het oordeel
van het gemeedtebestuur, de te verstrek
ken hoeveelheid brood, hetzij witte-,
hetzij brulndbrood, niet voldoende zou
zijn in verband met den aard hunner
werkzaamheden en de normale wijze van
voeding. Op dergelijk» aanvullingsbrood
kaarten zal echter uitsluitend bruin brood
verkrijgbaar zijn.
Dan worden beschikbaar gesteld dag-
broodkaarten, ter voorziening in de
behoefte aan wittebrood, roggebrood en
beschuit-, uitsluitend voor een tijdelijk
hier te lande in een hotel of soortgelijke
inrichting vertoevenden vreemdeling. -
De wittebrood-, bruinbrood- en aan-
vullings-broodkaartea zijn geldig voor
de daarop aangegeven weekde dag-
broodkaarten alleen veor den «p de kaart
aangegeven dag.
Alleen de aanvullingsbroodkaarten
worden op naam van den verbruiker
gesteld.
Met het afstreepsysteem, zooals thans
bij de bruinbroodkaarten wordt toege
past, maar dat io de pracktijk tal van
bezwaren heeft opgeleverd, zal voor
goed gebroken worden.
Beide kaartsoorten (witte- en bruin
brood), worden voorzien van een aantal
afschsurbare bons, leder vermeldende de
hoeveelheid brood, welke daarvoor kan
worden gekocht en verkochtde bons
worden gemeikt met een W of een B
naar gelang zij behooren tot een witte
brood- of brulnbroodkaart.
De uitreiking van de broodkaarten
zal geschieden van gemeentewege, in
iedere gemeente op de wijze, door het
gemeentebestuur te bepalen, met dien
verstande, dat aan lederen Ingezetene,
kinderen beneden den leeftijd van één
jaar niet medegerekend (voor de bruin-
broodkaarten was tot nu toe de leef-
tijdsgrees 2 jaar), 4 broodkaarten tege
lijkertijd worden uitgereikt, hetzij alle
witte-, hetzij alle brulubroodkaarten naar
zijn keuze en geldig gedurende 4 op
eenvolgende weken.
Ieder zal in de gelegenheid worden
gesteld, tijdig voor een volgend tijdvak
van 4 weken wijziging te brengen in zijn
keuze van broodsoort.
Aanvullingsbroodkaarten zullen uitslui
tend worden afgegeven op verzoek van
den belanghebbende.
Aan houders van inrichtingen, waar
nachtverblijf aan tijdelijk hier te lande
vertoevende vreemdelingen wordt ver
strekt, zal een bepaald aantal dagbrood
kaarten worden uitgereikt.
Ten bewijze, dat men voornemens is
seherper controle te oefenen, diene, dat
bonders van de zooeven genoemde inrich
tingen wekelyks nauwkeurige verantwoording
moeten doen, onder overlegging van ex
tracten uit het nachtregister.
De uitgifte van wittebroodkaarten zal niet
worden beperkt tot iedsre gemeente afzon
derlijk w.èl zal dit bet geval zijn met de
brninbroodkaarten.
Ten opzichtevan laatstgenoemde kan
echter ten aanzien van naburige gemeenten
hetzelfde stelsel gevolgd worden als thans
het geval is, doch onder bepaling, dat iedere
Kamerverkiezingen in 191J.
Het Nederl. Correspondentiebureau la
Den Haag meldt
Er worden stappen tot een overleg
tusschen de partijen gedaan om de
Kamer verkiezingen in 1917 bij enkele
candldaatstelllng te laten atloopen en den
verkiezingsstrijd eerst te laten plaats heb
ben, als de verkiezingen kuanen worden
gehouden» onder het regime van het
evenredig kiesrecht.
De overweging, dat de in 1917 te
verkiezen Kamer toch weer binnen be
trekkelijk zeer korten tijd zal moeten
aftreden, ls oorzaak, dat er onder ver
schillende partijen warme voorstanders
van dit denkbeeld worden gevonden.
Niet onmogelijk, dat reeds binnenkort
van stappen in meer cencreten vorm zal
kunnen worden melding gemaakt.
Nederland «n de Oorlog.
Aan de Memorie van Antwoord op
het Voorloopig verslag der Tweede Ka
mer betreffende het le hoofdstuk der
Staatsbegrooting ontleenen wij
De Regeering acht nog steeda het
gevaar aanwezig, dat ons land den
oorlog betrokken wordt. Dat het ge
vaar geringer zou worden naar mate de
oorlog langer duurt, kan de regeering
geenszins toegeven. Zij acht het in de
bestaande omstandigheden onvermijdelijk
dat een voldoende weermacht tot krach
tige handhaving van onze neutraliteit
oninlddelijk ter beschikking blijft.
Frankrijk en Nederland.
Wij deelen hij dezen aan onze lezers
mede, dat zich te 's-Gravenhage, Ko
ninginnegracht 17, heeft gevestigd het
„Office Francals des Bays-Fas".
Het doel van dit Bureau is, om de
intellectueele, artistieke en economische
betrekkingen tusschen Frankrijk te
Nederland te vergemakkelijkte en te ont
wikkelen.
Het „Office Francals des Pajrs-Ba*"
stelt zich voor om de banden van vrlesd-
schap nauwer toe te halen, die reeds
tusschen de twee landen bestaan, en die
hun oorsprong hebben in het gebeld
der kunst en de literatuur, waarin de twee
landen altijd eene bewondering en een
hoogachting voor elkaar hebben gevoeld,
even oud als de Geschiedenis.
Het „Office Francais" zal zijn beat
doen om Frankrijk in Nederland nog
meer bekend te maken dan thans reeds
het geval is, vooral het Frankrijk van
heden en, tegelijk, zal het al het
mogelijke doen om Nederland meer
bekend te maken in Frankrijk.
Het Office zal zich in 't bizonder in
teresseeren voor socislea en commer-
cieele kwestieshet *al de Franscho
producenten helpen om hun producten
in Nederland te doen kennen, en het zal
trachten, de fabrikanten en handelslieden
der twee landen met elkaar in verbinding
te stellen, en het zal ook pogen, de
Fransche publiciteit in Nederland te ont-
van het Zuiden
