1
So. 58
Zondag 22 Juli 1917.
40e Jaargang.
Tweede Blad.
DE OOilLOG.
L
n-
ad
N
571
BINNENLAND.
RECLAME.
KERKNIEUWS.
Houdt haar altijd in huis.
ifcie.
No 0
DE TOESTAND.
Het groote felt van den dag is de rede
van den nieuwen Rijkskanselier dr. Mt-
chaells, gisteren in den Rijksdag gehou
den. Op een andere plaats vindt men
dere uitvoerig weergegeven. Hoe staat
de nieuwe kanselier tegenover den oorlog
eo tegenover den vrede? Hierop toch
komt de hoofdzaak neer. De kanselier
sloot zich aan bij de vredesresolutie van
bet Centrum, de vrijzinnigen en de so
ciaal-democraten: vrede door overeen
komst en overleg, en die vrede moet
den grondslag vormen voor een duurzame
verzoening der volkeren. De meerderheid
van het Duitsche volk streeft niet naar
veroveringen, maar alvorens men kan
komen tot een vrede bty overeenkomst,
tnoet, naar de kanselier duidelijk ver
klaarde, vaststaan, dat het vaderlandsche
gebied onaantasibaar is.
„Met een vijand, die rijksgebied eischt,
kunnen wij niet onderhandelen."
Dit slaat'vop Elzas-Lotharlngen; blijft
dus Frankrijk bij zijn eisch, dat Elzas-
Lotharingen weer bij Frankrijk gevoegd
worde, dan zijn vredesonderhandelingen,
onmogelijk en zullen de wapenen rroeten
beslissen.
De Duitsche conservatieven zijn niet
tevreden met een vrede, die alles hij het
oude laat, en Westarp, de woordvoerder
der conservatieven, toornde dan ook te
gen de bekende vredesresolutie van
Centrum, vrijzinnigen en socialisten. Vol
gens hem moet ..durchgesiegt" worden
totdat de volkomen zege te land en ter
ree behaald is en de bezette gebieden
bij het Duitsche rijk zijn ingelijfd.
De meerderheid van den Rijksdag was
gelukkig van een ander gevoeleo en me?
214 tegen 116 stemmen werd de vre^es
motie aangenomen. Tegen stemden de
I conservatieven cu de nationaal-liberalen.
In Rusland heerscht weer anarchie cd
de regeering is de beweging nog lang
niet meester.
Er wordt gevochteD onder 't volk, men
bestrijdt elkander in St Petersburg met
geweervuur en artillerie. Finland heeft
zich autonoom verklaard.
Aan het Oostelijk front is het voor-
looplg weer uit met de Russische suc
cessen, vele Rassen moeten steeds ver
der terugtrekken.
En de centralen hebben aan Stochot
een belangrijke overwinning behaald, de
Russische linie is over een groot stuk
doorbroken. Met grooten buit van man
schappen en materieel. Men verwacht
hier een tegenoffensief in grooten stijl.
Dit zal geen goed doen aan den binnen-
landschen toestand in Rusland.
Aan het Fraosche front vinnige gevech
ten, er wordt met groote verbitte«iog
gestreden tusschen Franschen en Duit-
schers, maar de militaire toestand blijft
ongewijzigd. In een week wisselen op
sommige punten van het Fransche front
de loopgraven meermalen van bezitter
Aan het Italiaansche front begint ook
weer grootere activiteit te heerschen, de
Italianen moeten een nieuw offensief van
plan zijn, om de Russen in Gallcië te
helpen.
De Contra-Revolutie in Rusland
De Russische minister-president heeft
eergisteren den heelen dag vergaderd
met de andere ministers en den staf
vaa den militairen gouverneur van Pe-
trograd om maatregelen uit te werken
ter onderdrukking van de troebelen. Er
werden uit den omtrek troepen ontboden
en naar het Taurische paleis gezonden,
waar de menigte den Raad van Arbei
ders en Soldaten en den Raad der
Boeren o.w. zich eenige ministers
bevonden belegerde. Op weg daar
heen werden die troepen, welke artillerie
hij zich hadden, onder kruisvuur van
geweren en machinegeweren genomen
en leden zij tamelijk aanzienlijke verliezen.
De artillerie loste toen een salvo, en
forceerde onmiddelijk een doortocht,
terwijl do menigte werd verstrooid. Ook
de Ertelev-straat, en later op het
Utelny-prospect, vond een zeer leven
dige beschieting met geweren plaats
De gewapende menigte trachtte zich
meester te maken van het militaire in-
"chtlngenbureau op de Vosnesenskykade,
^aar dat werd door de troepen verhin
derd. Dank zfy den door de regeering
genomen maatregelen/ werd de opstand
onderdrukt en tegen middernacht werd
het weer zoowat rustig op straat, waar
de regeerlngstroepen de automobielen
en de gewapende troepen ontwapenden.
Om een herhaling van de onlusten te
voorkomen, neemt de regeering alle
maatregelen, die noodlg zijn en laat zij
arrestaties doen. Gisterenochtend zijn
alle bruggen, die de verbinding vormen
tusschen de verschillende wijked van
Petrograd open gehouden.
Finland verklaart ziek autonoom
HELSINGFORS, 19 Juli.(R.O.) Door
den Landdag was met 165 tegen 27
stemmen de noodzakelijkheid erkend de
urgentie tot aanneming van wetsvoor
stel betreftende de autonomie van Fin
land. Daarna heeft de Landdag met 136
tegen 55 stemmen dit wetsontwerp aan
genomen. Met 104 tegen 86 stemmen
werd een amendement der Jong-Finnen
verworpen, het wetsontwerp ter goedkeu
ring aan de Voorloopige Russische re
geering voor te leggen.
Het levensverxekeringsbedrijf als
Staatsmonopolie.
De buitengewone tijdsomstandigheden
doen buitengewone maatregelen noodig
zijn, en de buitengewone maatregelen
vorderen buitengewone uitgaven. Deze
z.g. crisis-uitgaven, gedaan lp het be
lang van de landsverdediging, de le
vensmiddelen-voorziening, het verstrek
ken van steun aan landgenooten en
vreemdelingen, loopen in de honderden
millioenen. Die uitgaven worden gedaan
u t leenlngsgelden, doch de aangegane
leeningen zullen in een min of meer
verwijderde toekomst moeten worden
afgelost, terwijl de rente der schuld moet
worden voldaan. De daarvoor benoodlg-
de middelen worden gevonden uit de
belastingen. Waar de stijging van den
schuldenlast echter zoo buitengewoon
groot is als thans, heeft de Regeering
geen kans gezien de benoodigde gelden
te verkrijgen door de opbrengst der be
staande belastingen te verhoogeo, doch
heeft zij tol nieuwe heffingen haar toe
vlucht moeten nemen, met het gevolg,
dat wij hebben gekregen de Verdedi
gingsbelasting, de Oorlogsbelasting, het
verhoogde Successierecht en eindelijk
de nieuwe Registratie en Zegelwet. Bo
vendien liggen er nog ontwerpen tot
verhooging der Grondbelasting en tot
invoering van een effecten-belasting en
een tabaksbelasting.
Naast deze maatregelen tot delging
der schuld en betaling van de intrest
heeft de Regeering gedacht aan een be
sparing door het rente-percentage zoo
mogelijk lager te stellen, en voorts aan
het verdeelen der aflossing over een
grooter aantal jaren, terwijl daarentegen,
indien in de toekomst de rentevoet mocht
dalen, de Staat de bevoegdheid zou
behouden ook zonder een algemeene
conversie de jaarlijksche aflossing
uit te breiden. Het voornemen der Re
geering is een leening van bijv. 500
millioen gulden te sluiten, waarin de
pCt. leening van 1914, groot 250 mil
lioen, zal worden opgenomen.
Over dit onderwerp voerde de minister
van financiën, mr. Treub, in de Tweede
Kamer het woord, toen hij het was
op 29 Maart, in een slecht bezochte a-
vondzitting plotseling en geheel on
verwacht te berde bracht een gansch
nieuw plan.
Door de Heer Visser van IJsendoorn
was tot hem de vraag gericht, waar de
Regeering meende de benoodigde, zeer
belangrijke bijdragen te moeten vinden.
In antwoord daarop gaf minister Treub
als zijn oordeel te kennen, dat de be
lastingen nog konden en moesten wor
den verhoogd, doch dat men toch voor
zichtig moest zijn, dat niet tengevolge
van de uitgaven voor de crisis en de
crisis-leeningen zulk een groote druk op
de belastingschuldigen zou worden ge
legd, dat er voor de andere noodzake
lijke uitgaven geen geld meer zou over
blijven. En opdat de onvermijdelijke
nieuwe belastingen zouden kunnen strek
ken voor verschillende sociale uitgaven
en voor uitgaven op het gebied van on
derwijs en industrie, had de minister
omgezien naar de instelling van rijks
monopolies.
In het algemeen, zoo verklaarde de
heer Treub, achtte hij rijksmonopolies,
zooals die in andere landen bestaan, niet
dienstig voor Nederland. Hij zou bijv.
niet gaarne komen met een$tabaks- of
een alcoholmonopolie, die hier cn z.i.
terecht weinig instemming zouden
ondervinden, omdat zij bij onze toestan
den niet passen.
Maar, zoo ging de Minister voort, er
is één onderdeel van het bedrijfsleven,
dat al hebben al dergelijke dingen
natuurlijk hun bezwaren men dao
toch, zonder het bezwaar van te diep In
ons algemeen economisch leven, aan
den Staat kan trekken. En dat is het
Verzekeringswezen.
LEn de Minister deelde vervolgens, als
onderdeel van zijn door niemand voor
zien plan, mede, binnen enkele dagen
twee commissies te zullen benoemen, om
hem voor te lichten, opdat hij binnen
den kortst mogelijkeo tijd bij de Twee
de Kamer zou kunnen komen met een
voorstel tot bet brengen van het ge-
heele levensverzekerings- en het geheele
brandverzekeringsbedrijf aan den Staat.
Na deze mededeeling bleef >den ge-
achten afgevaardigde uit Gorinchem»,
die den minister >als het ware uit zijn
tent had gelokt» niets anders over dan
den minister dank te zeggen voor de
>royale wijze, waarop deze op zijn vraag
was ingegaan». De heer Visser van IJ
sendoorn voegde daarbij en aan de op
rechtheid van die Verklaring, zal wel
niemand in en buiten de verbaasde Ka
mer hebben getwijfeld dat hij niet
verwacht had reeds zooveel omtrent de
toekomstplannen van den minister te
zullen vernemen, als thans het geval
was.
De sobere mededeeling van den mi
nister werd nader toegelicht en aange
vuld eerst in een. interview, verschenen
in »de Telegraaf» van 10 April en ver
volgens in de Eerste Kamer, toen de
dlscussiën in de zittingen van 12 en 27
April de gelegenheid boden hem aan
het praten te krijgen.
Naar hetgeen de heer Treub bii die
gelegenheden te kennen gaf, denkt hi
de voorgenomen monopoliseering gelei
delijk te doen geschieden, door te be
palen, dat na een zeker tijdstip geen
de maatschappijen mogen worden af
gesloten. De bedoeling is niet een ge
dwongen naasting der particuliere be
drijven, daar dit" gepaard zou gaan met
schokken In het bedrijf, welke de mi
nister juist zooveel mogelijk wil vermij
den. De maatschappijen zullen voor de
keuze worden gesteld, haar loopende
contracten zelf te liquideeren, óf Jiaar
portefeuille aan het Staatsbedrijf over
te doen. Overwogen zal worden, aan
alle verzekerden het recht toe te ken
nen, onmiddelijk naar den Staat over te
gaan, zonder dat daarbij de medewer
king van de betrokken maatschappijen
zal worden vereischt. De kantoorgebou
wen zouden door den Staat kunnen
worden overgenomen, mits zij tijdig wor
den aangeboden, anders zouden de
maatschappijen het aan zichzelf hebben
te wijten, als zij ermede bleven zitten
Het Staatsbedrijf zal commercieel wor
den geexploiteerd, dat beteekent vri;
van de fouten, die de ambtenarij plegen
aan te kleven. De minister noemde het
aldus: dat >olet de bureaucratie, maar
het zakenelement zijn stempel op dit
staatsbedrijf zal drukken». Het plan is
met de uit ervaring verkregen middelen
der maatschappijen voort te werken. De
personeel-quaestie, neemt de minister
nogal licht op. Van de besparing op de
exploitatie, die bij beheer in één hand
zal worden verkregen, mag nooit het
gevolg zijn, dat de propaganda daaron
der zal lijden, evenmin als het geschoolde
personeel, dat in dienst der maatschap
pijen is.
Maar de hoofdzaak is en blijft het
profijt voor de schatkist.
Niet onmiddelijk, doch zeker na ver
loop van enkele jaren, zal volgens de
heer Treub, de winst gaan vloeien 1
(Wordt vervolgd).
De
Rijksmiddelen
nederlandsche belastingbetalers
doen wonderen. Ze gocien met geld en
het schijnt of ze hoe langer hoe rijker
worden in overvloed van kontanten, zegt
de Tijd, in de maand Juni betaalden ze
bijna 23,5 mllloen af en ofschoon som
mige onderdeden over de zes verloopen
maanden des jaars achterbleven, Is de
totaal-onvangst van verleden jaar van
97.2 met 16.3 milloen overtroffen. Mocht
dit zoo doorgaan dan zou 1917 een ge
lukklg belastingjaar kunnen worden, daar
de raming nu reeds met 17 mllioen is
overschreden. Alleen de inkomstbelastlng
bracht in 6 maanden 10 mllioen meer op;
het verdere surplus kwam voort uit ver
mogensbelasting, accijns op wijn, gedis
tilleerd, geslacht, zegel-, registratie en
hypotheekrecht, domeinen enz; het suc
cessierecht bracht alleen 3.5 mlllloenmeer
op, Tot de posten die belangrijk minder
rendeerden, behoort het Invoerrecht, dat
van 8.8 tot 5.7 mllioen terugliep terwijl
ook de opbrengst der loodsgelden, voor
het geheele jaar op bijna 4 millioen ge
raamd, vermoedelijk slechts een tiende
deel daarvan zullen opleveren.
Behalve het totaal van 113,6 millioen
aan de gewone middelen werd nog ont
vangen 60.6 millioen oorlogwinst. En
verdedigingsbelastingen eo 18.8 millioen
aan opcenten voor het ,tLeeningsfonds
1914".
De schending van Nederlandsch neutra
liteit.
Uit Berlijn wordt bericht
Naar de »Vosslsche Zeitung» ver
neemt is er geen sprake meer van, dat
dr. Helflferich in aanmerking zal komen
voor het staatssecretariaat van buiten-
landsche zaken, maar is men voorne
mens den staatssecretaris Zimmermann
voorlooplg de leiding van dit departe
ment op te dragen. Het blad schrijft
verder: Voor dit voornemen pleit de
omstandigheid, dat een persoonswisse
ling juist thans niet gewenscht zou zijn,
daar de gebeurtenissen, die thans in
Nederland plaats grijpen, de ernstigste
aandacht en een onverwijld handelen
vanwege onze politiek vereischen.
In den Rijksdag waren de gebeurtenis
sen het onderwerp van een interpellatie.
Uit het antwoord bleek dat de Duit
sche regeering in Den Haag beeft laten
verklaren, dat Holland van Engeland vol
ledige voldoening en een bindende ver
klaring moet verlangen, opdat een zulke,
met het volkenrecht tegenstrijdige,schen
ding der neutraliteit niet meer voorko-
me. Als voldoening verwachten wij, ging
dr. Kriege voort, onmiddelijke terug
gave der in de Nederlandsche territori
ale wateren buitgemaakte schepen, be
nevens der lading, volledige sch#8rve:
goeding voor de gezonken schepen en
voor de gewonde Duitsche zeelieden of
aan de famillies der gedoode menschen.
Nog voordat onze gezant deze stap
pen had ondernomen, heeft de Neder
landsche regeering haar. diep leedwezen
over het voorgevallene betuigd en ver
klaard, dat zij volledige voldoening van
de Engelsche regeering zal verlangen.
De Nederlandsche marine zal alles doen
om een herhaling van dergelijke voor
vallen te voorkomen. De Nederlandsche
regeering is vast besloten, de door ons
verwachtte voldoening met als energie
door te zetten en heeft, met nadruk wij
zende op het schenden van het volken-
lecht, een scherpe nota aan de Britscbe
regeering gezondeD
Ten slotte bracht dr. Kriege de ver
ontwaardiging van het Duitsche volk
over deze schanddaad tot uiting en zei-
de, dat hij na de door de Nederlandsche
regeering afgelegde verklaringen ook
vast overtuigd was, dat deze uitdrukke
lijk volkomen voldoening voor de haar
en het land aangedane smaad zou
elschen.
Het »Vaderl>. schrijft o.m.
De ongerechte daad, die hier te lande
groote opschudding en ergernis heeft
verwekt, is niet goed te maken met
eenige woorden van verontschuldiging.
Er is een andere daad noodlg, om de
gevolgen van deze schending onzer
neutraliteit op te heften: het is Enge-
land's plicht, de buitgemaakte schepen
weder vrij te laten.
De verovering ervan is geen daad van
oorlogvoeren geweest, nu zij plaats vond
op onzijdig territoir
Ware er opzet in het spel, we zouden
van zeerooverij mogen spreken, nu er
aan vergissing valt te denken, is deze
enkel te herstellen door den bult prijs
te geven.
De Katholiekendag te Nijmegem.
De 9e Diocesane Katholiekendag in
het Bisdom 's-Hertogenbosch, op 23
Sept, a.s. te Nijmegen te houden, zal
gelijk reeds gemeld is, uitsluitend gewijd
zijn aan de Missie-actie. Hij zal verdeeld
zijn in vier afdeelingen welke thans zijn
samengesteld als volgt
lste afdeeling «De Priesters en de
Missie-actie".
Mgr. C. C. Prinsen. Pastoor te 's-Her
togenbosch, voorzitterN. H. M. Fran-
L. J. J. M. Poell, Pastoor GemertL, J.
A. N. Slmonis, Directeur 's-Bosch R.
Suermondt, Dominicaner-klooster Nijme
genG. A. Hanraets, kap. St. Francls-
cus, Nijmegen A. A. Suijs, Vicaris H.
Land-stichting, Nijmegen A. J. M. Mut-
saers, Pasfoor 's-Bosch Mgr. A. Hermus,
Dir. Doofstommen-instituut, St. Michiels-
Gestel, leden.
2de afdeeling: «De Leeken en dn
Missie-Actie».
W. v. d. Waarden, Nijmegeo, voor
zitter dr. J. P. A. Hoefnagels, Nijmegen,
secretaris P. J F. Daniels, Nijmegen
M. Verberk, 's-Boschdr. J. Sicking,
's-Bosch dr. A. C. J. J. M. v. Grlnsven,
Nijmegen Notaris P. Vermeulen, Nijme
gen J. J. Weve, Nijmegen; J. M. A.
Zoetmulder, Nijmegen dr. R. N. M.
Eykel, Nijmegen, leden.
3de afdeeling: "De arbeidersstanden
de Mlssie-Actle".
Pater H. Wennink, Nijmegen, voorz.;
I. G. Laurense, Nijmegen, secr.G. H.
ansene, Nijmegen B. Ambrosius, Nij
megen M. Bouten, Nijmegen C. Ver-
beeteD, Nijmegen A. van Rijen, Tilburg!
J. v. d. Nleuwenhuizen, Tilburg, leden.
4de afdeeling„De vrouwen en de
Missie-actie".
Mevr. G. Pattlson-Van Dooren, Nij
megen voorz.; mevr. J. R# van der Lans-
Russel, Nijmegen, secr.mevr. Dletvors-
Ten Brink, Nijmegen jonkvr. A. de van
der Schueren, Beekmevr. Sweens-
Meeuwlse, 's-Bosch mevr. Jespers-Van
Leeuwenberg, Nijmegen; mej. M.Wirtz,
Nijmegenmej. Godding, Nijmegen
mej. M. Mengsen, Nijmegen.
Duitsck vliegtuig geland.
Onder Aardenburg heeft een Duitsche
tweedekker een noodlandnig in een weide
gedaan. De twee inzittenden, een officier
en een sergeant, zijn ongedeerd. Vlieg
tuig en vliegers zijn onder militaire be
waking.
Een smokkelende hond
Tusschen Didam en de grens is een
hond aangehouden.
Het bleek, dat het dier, dat herhaal
delijk denzelfden weg had afgelegd, op
smokkelarij was afgericht. Het had eeni
ge stukken zeep om den buik hangen,
die netjes verborgen waren. Het dier
werd vervolgens, geheel overeenkomstig,
de wettelijke voor schriften, opgèbracht.
Men ktn geen nuttiger geneesmiddel ia
huis hebben, dsn een verzachtende antisep
tische en heelende zalf.
Footer's Zalf beantwoord geheel aan dit
doel. Zij is een vertrouwbare zalf voor jet-
kende, bloedende en uitwendige aambeien,
ecieem, psoriane, dauwworm, puisten, gor-
deluitilag, insectenbsteD, netelroos en huid
kwalen bij kinderen, en als regel ia 4éu
doos voldoende tot genezing.
Foster's Zalf heeft een verzachtende, ver
koelende werking en droogt niet spoedig
op. De ontsteking en jeuk, die bjj de
meeste huidziekten optreedt, moeten spoedig
zwichten bij de eorste aanwendingen.
Foster's Zalf kan veilig gebruikt worden,
zelfs bij de meest gevoeligs huid. Kloven
in de handen, winterhanden en -voeten en
huidvlekken kunnen er geschikt mode be
handeld worden.
Het is een wijze voorzorg om altijd eea
doos van dese zalf by de hand te hebben
geen huia diende zonder Foster'a Zalf
te zijn.
Foster'a Zalf (let op den juiaten naam)
is te Waalwyk verkrijgbaar bij Wed. Omi*
Duiioulin, Matkt. Toezending geachiedt
franco na ontv. v. poatwissel h f 1.75 per
doos.
Z. D. H. do Bisschop van Den Bosch
heeft benoemd tot censor van liederen
in de volkstaal voor het bisdom Den
Bosch den weleerw. zeergel. heer A. J.
F. Hansen, professor aan het Semenarie
«Beekvliet» te St. Michiels-Gesteltot
censor van de R. K. openbare leeszaal
met bibliotheek te Eindhoven den wel
eerw. heer kapelaan J. M. J. Koenen
tot geestelijk adviseur bij het Kruisver-
bond te Best den weleerw. heer kape
laan M. J. de Bont; bij de Hanze te
Loon-op-Zand den weleerw. heer pastoor
E. A. A. E. Muré; bij de Hanze te
Waspik den weieerw. beer pastoor H.
ken, kapelaan te Nijmegeo, secretaris [j. J. Huijbersbij de Hanze en het Han-
C. C. A. van Son, Deken te Nijmegen zegllde der klompenmakerspatroons
van het Zuilen
1
1
u«rsekeringèn In NcdcxljSH-i meer door
