Rummer 59
Donderdag 26 Juli 1917.
40e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Wadiwl|ksche Stoomdiukkeril AntoonTielen
Het geheim.
„NOORD-BRABAND"
WAALWIJK.
ll
Beperking van
Bakkersnachtarbeid.
FEUILLETON.
Maatschappij van Verzekering op het Leven.
Gemeenteraad.
Dit Blad reischynt Woensdag- en Zaterdagavond,
lbonn ementsprijs per 8 maanden (0.90.
Fxaneo per post door het geheele rijk fl.Oh?
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
UITGAVE
Telefoonnummer 38. Telegram-Adres ECHO.
P&ii8dik ADViKTiirTiin 12 cent per regel; minimam 6 regel»; grcote
etters naar plaatsruimte. Advertenties 8 maal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels
advertenties by abonnement worden special es eer voordeelige contract
gesloten. Reclames 11 cent per rege
Ingediend Is een wetsontwerp tot be
perking van Zondagsarbeid en nacht
arbeid in broodbakkerijen en van den
arbeidsduur van bakkersgezellen.
Aan de Memorie van Toelichting wordt
't volgende ontleend
De minister acht, nu ondanks het
voortduren der buitengewone omstan
digheden op bijna elk gebied de gewone
parlementaire arbeid weder is ter hand
genomen, uitstel van een regeling, welke
ten doel heeft voor duizenden personen
ia den lande een aan redelijke eischen
voldoende arbeidsregeling te treffen, niet
langer gerechtvaardigd.
Afdoende verbetering in den toestand,
met name afschaffing van den voortdu-
renden nachtarbeid, kan gelijk de
srvaring leert niet van het particulier
Initiatief worden verwacht. Het verlangen
van het publiek naar versch brood in
de ochtenduren is over het algemeen
zóó sterk, dat onderlinge afspraken van
patroons om 's nachts niet te bakken,
gewoonlijk geen stand kunnen houden,
doordat enkele bakkers ter plaatse zich
aan de afspraak onttrokken of bakkers
uit aangrenzende gemeenten ln dc vraag
naar versch brood komen voorzien.
Hoewel tegen het ontwerp Bakkerswei,
dat wijlen minister Talma indiende, zoo
gewichtige bedenkingen rezen, dat de
Tweede Kamer daaraan hare goedkeu
ring onthield, Is dc minister na ernstige
overweging van de moeilijkheden, welke
bij wettelijk ingrijpen in het belaog der
bakkersgezellen om oplossing vragen,
toch tot de overtuiging gekomen, dat
een doelmatige regeling bezwaarlijk an
ders is te vinden dan ln de richting,
welke dit ontwerp aanwees. Heeft hij
derhalve gemeend dit ontwerp in hoofd
taak zooveel mogelijk tegemoet te ko
men aan de daartegen geopperde be
zwaren, die hem gegrond voorkwamen.
Het ontwerp-Talma regelde in hoofd
zaak twee onderwerpen, te weten ln de
artikelen 211 het verbod om de in
art. 1, onder II, als >bakkersarbeid« ge
kwalificeerde werkzaamheden des Zon
dags en des nachts te verrichten, gel
dende niet alleen voor de gezellen, maar
als regel ook voor de patroons en in de
artikel 1213 de beperkiog van den
arbeidsduur der bakkersgezellen.
Het thans aangeboden ontwerp ver
schilt van het ontwerp-Talma dat het
een tweetal uitzonderingen op het verbod
van nachtarbeid mogelijk maakt, welke
het vorige niet kende. Een artikel is nl.
opgenomen op grond waarvan aan bak
kerijen vergunning kan worden verleend
gedurende den geheelen nacht den be-
drijfsarbeld voort te zetten, terwijl verder
een bepaling er in voorkomt, welke de
mogelijkheid openstelt den minister de
bevoegdheid te geven voor bepaalde
bakkerijen in beperkte mate, nl. gedu
rende twee uur per nacht, afwijking van
het verbod van nachtarbeid toe te staan.
Art. 9 van het wetsontwerp eischt dat
de bakkersgezellen, werkzaam in een
bakkerij, waarvoor een vergunning voor
continu-arbeid is verleend, niet meer
dan 48 uren nachtarbeid in de 3 weken
verrichten en niet langer dan 52 uur
per week werkzaam zijo, hetgeen tot in
voering van een drieploegenstelsel noopt.
Bovendien moet volgens het artikel aan
de vergunning een voorwaaide zijn ver
bonden welke verbiedt dat gedurende
een bepaald gedeelte van het etmaal
brood uit de bakkerij wordt afgeleverd.
De tweede hierboven bedoelde bepa
ling stelt in staat tegemoet te komen
aan overwegende bezwaren, die ln be
paalde bakkerijen tegen een verbod van
nachtarbeid, mochten blijken te bestaan
en in het algemeen rekening te houden
met bijzondere omstandigheden, welke
afwijking van het verbod zouden motl-
veeren.
Nochtans zal de hier bedoelde afwij
king van het verbod van nachtarbeid
niet anders kunnen worden toegestaan
dan voor de eerste 2 uren van den nacht.
Een dergelijke afwijking van bet ver
bod van nachtarbeid schijnt voor de ar
beiders weinig bezwarend, wanneer, zoo
als het artikel voorschrijft, het nadeel
van den arbeid in de late avonduren
wordt gekompenseerd door een korteren
arbeidsduur.
Stelt men het einde van den nacht op
5 uur, zooals in het ontwerp-Talma, dan
zal het gevolg zijn, dat met mame in
eenlgszins belangrijke steden, de kleine
bakkerijen hun beperkten .kring van
klanten nog wel voor het ontbijt van
versch brood kunnen voorzien, maar de
groote inrichtingen, die voor de bezor-
ging gerulmen tijd behoefden, daarin
niet zullen slagen.
Bovendien zal iadien de arbeid te 5
uur mag aanvangen in tal van bakkerijen
getracht worden nog versch brood voor
het ontbijt gereed te hebben door de
gezellen in overmatig snel tempo te laten
werken en door ten koste van de kwali
teit van het brood het productieproces
te verhaasten.
Met het oog op een en ander Is het
beter als regel den arbeid ln de bakke
rijen niet eerder dan te 6 uur te doen
aanvangen.
De wettelijke nacht is onder normale
omstandigheden dus eene tijdruimte
gelegen tusschen 10 uur 's avonds en
6 uur 's ochtends, maar wordt den minister
de bevoegdheid gegeven met het oog
op plaatselijke belangen of gewoontens
in bepaalde gemeenten of gedeelten van
gemeenten daarvoor de tijdruimte van
8 tot 4 of van 9 tot 5 uur in de plaats
te stellen.
De minister acht, een regeling van
den arbeidsduur der bakkersgezellen even
noodzakelijk als de beperking van den
nachtarbeid ln broodbakkerijen. Hij kan
zich in hoofdzaak vereenigen met de
regeling, die ten opzichte van den ar
beidsduur is neergelegd in het ontwerp-
Talma, toch er zijn 2Wwijkingen.
Thans wordt geëlscht, hetzij dat den
diensttijd, d.i. de tijd, gelegen tusschen
het begin en het einde zijne werkzaam
heden op één dag, niet langer dan 12
uren dnurt.
Van .DE ECHO VAN HET ZUIDEN.1
Eischt het belang van het bedrijf, dat
over de diensten van den gezel gedurende
een tijdruimte van meer dan 12 uren
per dag beschikt moet kunnen worden,
dat zal deze althans daarvoor een kom-
pensatle te vinden in een regeling zijner
werkzaamheden, waarbij hij niet meer dan
10 uren per dag arbeid verricht.
Op den Zaterdag en daarmede gelijk
gestelde dagen laat het ontwerp, evenals
het vroegere een diensttijd toe van 16
uur, maar het onderscheid zich daarvan,
waar het den maximum-arbeidsduur voor
die dagen op 14 uur vaststelt.
In het ontwerp zijn niet overgenomen
de bepalingen tot het ontwerp-Talma
die betrekking hadden op het hooren van
advies.
Geen beslissing zal echter ingevolge
de artikelen 8 en 11 van het ontwerp
genomen worden, dan nadat belangheb
benden ln de gelegenheid zijn gesteld
hunne bezwaren ln te brengen, terwijl
tevens van alle door den burgemeester
of den kommlssarls der Koningin ge
nomen beslissing beroep op den minister
bestaat. Het uitbrengen van advies blijft
daarentegen uitsluitend voorbehouden
aan administratieve autoriteiten.
Het ontwerp onderscheidt zich nog ln
zooverre van het vorige regeerlngsont-
werp, dat het enkele punten, welke dat
ontwerp tot in bijzonderheden regelde,
ter nadere uitwerking aan algemeene
maatregelen van bestuur of minlsterieele
besluiten overlaat.
Wat het patroonsverbod betreft, heeft
de minister wel overwogen, of- aan de
daartegen geopperde bezwaren niet ware
tegemoet te komen in den geest van het
ontwerp-Aalberse, dat den patroon wilde
vrijlaten onder voorwaarde, dat binnen
bepaalde tijdruimten geeD brood de bak
kerij zou mogen verlaten.
Het schijnt hem evenwel niet raadzaam
dien weg op te gaan.
Een afdoende controle schijnt onmo
gelijk, wanneer er op gelet moet worden,
of niet op vele kleine bakkerijen op
verboden uren brood wordt afgeleverd.
Ten slotte deelt de minister nog mede,
dat proeven, die door den beer J. R.
Katz met subsidie der regeering zijn
genomen, de mogelijkheid hebben aan
getoond, brood door een vrij eenvoudig
procédé gedurende eenige uren versch
is te houden.
Wel is te voorzien, dat indien dit
procédé Ingang vindt, de bezwaren, welke
in de afschaffing van nachtarbeid gelegen
zijn voor de broodverbruikers, die hoogen
prijs stellen op versch brood bij het
ontbijt, in belangrijke mate zullen ver
minderen.
Opgericht
1843
IX.
DE TROUW TAN DEN TUINMAN.
Na sen langdurige wandeling kwamen sg
voor bet landhuis, een groot vierkant gebon
bet type van een oud-Engelsch kasteel.
li dat nw hnis vroeg Marie).
Ja, antwoordde hy, de oogen opheffend,
die hy op het geheele trajeot op den grond
ger eht had gehonden om soo min mogelijk
iB het voohtige gras te trappen. Ja, dat is Hal).
De laan, die ay gevolgd hadden, leidde naar
de achterzijde van ket hnis en kwam nit
voor oen dear, die moest behooren tot het
deel, dat door de bedienden bewoond werd.
Op den drempel van die denr stond een
vronw, die hen al lang had sien naderen, maar
die niet de minste aanstalten had gemaakt
ben tegemoet te gaan, ofschoon sy bad moeten
sier, dat Carterbilt moeilijk liep en wel halp
nood'g bad.
Haar oogen drukten de grootste verbazing
Bit. Wat sonden die twee individnïn moeten
hebtea, van wie de een den ander ondersteunde
en die soo maar dwars door het park in den
Vroegen morgen op het hnis aankwamen
Zy nam bet eerst het woord en niet op den
toon, dien zij ion hebben aangenomen, als sg
geweten bad, wie Oen van de beide personen
au. De vronw was ear geneigd ben aan te
lien voor een paar landloopers en haar manier
ven spreken waa met die meening in overeen-
i temming.
Weet gij wel, dat het hier particulier
•igendom is?
In wesrwil van de volkomen uitputting
Verzekerd Kapitaal
Reserve
f 17.824.006.-
1 2.663.649.
„aaraan Carterbilt ten prooi was, plooide een
glimlach zyn lippen en sei bij
Ik weet het, omdat dat partionlier eigen
dom het mijne is.
Ds vronw van den tninman keek soo mogelijk
nog meer verbaasd. Totdat baar verbazing in
woede overging, waarin sg seker uiting soa
hebben gegeven, als niet de nieuwsgierigheid
die haar bet landlooperspaar inboeiemde, de
overhand bad gehad voor bet oogenblik.
Aan n?
Aan mg 1 Ik ben Irving Carterbilt,
Gij
De millionair ontstelde. Er was meer ver
achting dan verwondering m die nitroep van
de vrouw. Carterbilt was niet gewoon op die
wijsa te worden toegesproken.
Tooh kon msn de vronw niet heelemaal
ongelijk geven, want Carterbilt sag er aller-
bebalve uit als een ryk heer, die landgoederen
koopt.
Ja, antwoordde bij, en deze dame is mijn
verpleegster
De tuiniersvronw spitste de lippen alsof sg
soo dadelijk er bet noodige zon Uitgooien,
maar mij braoht het weer niet verder dan de
•pottend gestelde vraag
Uw verpleegster?
Ja.
Dit «ja" werd op hettigen, ongednldigen
toon gezegd. Als de vrouw beter onderricht
was geweest, son se uit dat »ja" begrepen
hebben, dat sg te veel gesegd had. Carterbilt
wierp een blik op bear, waarin een miDder
koppig msnaoh ongetwijfeld een nabysqod
onweer gelezen hebben. Het lag echter niet in
de gewoonte van den millionair om met syn
bedienden veel woorden ts verspillen. Hg sei
dus
Herinnert ge n niet mg een paar da^en
geleden gesien te hebben, toen ik de besitting
m oogenscbonw nam?
De tninmansvronw keek bem lang en aan-
daohtig aan. Ongetwijfeld vond sg eenige
gelijkenis met den persoon, die toen voor
baar stond en desen bedelaar, maar het
veriohil was wat al te groot. Zg aarzelde haar
meening te seggen.
Ik heb orders, begon sg en als u knot...
Laat mij voorbij I
Carterbilt had die woorden gesegd met
gebiedende stem, op een toon, die geen tegen
spraak dnldt en waaraan men ondanks sicb
self meest gehoorzamen. Ook na hsd die stem
bet gewone effeot, want de vronw week ter
zijde.
Wilt n mij volgen, juffrouw, zei hij tot
Muriel, nn niet meer op haar steunende en
haar voorgaande.
Muriel, die eerst ontsteld# door den toon
waarop hij sprak, herinnerde sicb de rol. die
zg op siob genomen had en ging aohter Car
terbilt het huis binnen, op haar benrt weer
gevolgd door de tninmansvronw, die baar
wantrouwen behield. Zij was nog lang niet tan
volle overtuigd, dat hg de werkelijke eige
naar was en besloot tot nader order een
wakend oog op bet tweetal te bonden,
Da onbekende was klaarblijkelijk op de
hoogte van de indeeling van het huis, want
hg begaf siob regelrecht naar de bibliotheek.
Hierdoor gaf by dus al voldoende te verstaan,
dat hij er niet voor de esrste maal kwam. Io
dat vertrek aangekomen, gaf hij sijn bevelen
en strekte siob daarna op een divan uil. Hg
gevoelde groote behoefte aan rust.
Ofschoon de tuinmansvrouw haar wantrou
wen niet kon overwinnen, was sij door het
optreden als heer en meester van Carterbilt
wel eenigssins in baar overtuiging geschokt.
Als hij de kooper eens wa», dacht sij ten slotte
zon ik niet vriendelijk door hem behandeld
worden. Laten wij dus, onder de noodige
voorsiohtigheid doen alsof hg de baas in bnis if.
De millionair gelastte een ontbijt gereed te
maken voor Muriel en voor hem en de tuin
mansvrouw bediende self om een oogje in 't
seil te honden. Toen s\j echter in 't vertrek
bleef beval by haar op korten toon de kamer
te verlaten.
Carterbilt raakte nauwelijks aan de voor—
gesette spijsen, waarom Muriel weer voor
stelde een dokter te laten balen. Da sieke
weigerde echter besliet, seggende, dat bet
niets anders was dan overspanning van senu-
wen. Wat kalmte en slaap souden hem er
wel weer spoedig bovenop helpen, was sijn
meen inf.
X.
DE DETECT1TE.
De houding van de tninmansvronw had
niet nagelatan indruk op Mariel te maken,
een indruk, die het meisje in senuwaobtige
stemming bracht.
Het wantrouwen van die vrouw was seer
pijnlijk voor haar, temeer nog, daar sy moest
erkennen, dat de vronw niet heelemaal in het
ongelijk was. Iedereen sou zoo gedacht hebben.
Maar by het eerste gesioht al bad Muriel,
gesien, dat de tuinmansvrouw een onaange
naam, onverdraagzaam karakter bad, waarvoor
sg bang was. Het stond dat mensch op het
voorhoofd geschreven. Zeker, dat moest een
persoon sgn, met wie men de grootste voor
siohtigheid moest betrachten.
Muriel moest evenwel erkennen, dat hnar
eigen persoon reden gaf tot twqfel aan de
voorstelling, die Carterbilt van baar hoeda
nigheid had gegeven. Vrouwen sien scherper
dan mannen in dat opnoht en een vronw
moest aan Mariel kunnen sien, dat zg geen
verpleegster was. Iemand, die soo'n nuttige
besigheid heeft, is wel te onderscheiden byv
van een naaister en ook van een meisje, dat
er geen beroep op na houdt, zooals Mnriel.
Toch, in weerwil van dat wantrouwen,
gevoelde Mariel sioh sterk om de taak, die
sy op sicb genomen had te volbrengen.
Ook sy had, evenals de millionnair, gaarne
eenige rust willen nemen, doch slapen was
baar onmogelijk, soolang sy geen besluit bad
genomen met bet oog op de toekomst.
Zy nam een dagblad, dat op een tafel io
baar nabyheid lag, in de hoop biermede haar
geest af te leiden en de droevige gedachten,
die haar besig hielden, op den achtergrond te
dringen. Bgna enmiddellgk vielen haar oogen
op een advertentie op de laatBte pagina van
bet blad en die advertentie braoht baar op
een idee, dat misschien er toe kon leiden de
verdenkiBg van de tuinmansvrouw,dat sg
geen verpleegster was. teniet te doen.
Mariel keek naar Carterbilt, die vast sliep
Toen stond sg saohtjes op, begaf ïich n»»rbet
schryfbureau en maakte een brief gereed. Het
BESOIJEN.
Openbare vergadering van den raad
dezer gemeente op Dinsdag 24 Juli des
avonds ten 6 uur.
Voorzitter Edelachtb. heer J. Verwlel.
Ongeveer 6,15 uur opent de Voor
zitter de vergaderingafwezig zijn de
leeren J. v. d. Heijden en W. Klerkx.
De notulen der vorige vergadering
worden voorgelezen.
De heer Both zegt na voorlezing daar
van geen opmerking te hebben, alleen
wil hij bij deze eerste notulen lof brengen
vo^r de wijze waarop deze zijn gemaakt.
Voorzitter. Ik dank U voor uw com
pliment.
Aan de orde
1. Ingekomen stukken.
a. Schrijven van Ged. Staten, hou
dende de goedkeuring van de wijziging
der zekerheidsstelling van den gemeente
ontvanger.
b. Idem goedkeuring wijziging begroo
ting 1916.
2. Benoeming Armmeester.
Voorzitter. Wegens het bedanken van
den heer A. Blok, moet in deze vacature
worden voorzien. B. en W. hebben op
de voordracht geplaatst de heeren J-
Kuijsten en P. Kuijsten.
adres was gerioht aan een bekend magasijn te
Londen. Over hetgeen sy geiobreven had, wat
uiet lang nagedaohtde nood deed haar
onmiddellyk neerichryven, wat sy neb in
Rroote trekken gedroht had. De inhoud van
den brief luidde aldus
■Mynheer,
Ik maak hier deel uit van het personeel
eener fancy-fair. De verkoopsters moeten eau
oostanm hebben, in overeenstemming met hot
liefdadige doel, dat de bazaar beoogt. Ik ver
zoek u vriendeiyk mg per omgaande de uit
rusting te doen toekomen van een verpleegster
geheel compleet. Aan de aehtersyde van dit
vel papier snit u de noodige maten vinden.
Uw advertentie geeft geen pry# aan, daarom
slnit ik hierin twee pond sterling in baokpspier,
wat wel voldoende sal sgn, naar ik veron
derstel. Mocht het minder sgn, sluit dan het
oversohietende bedrag by de zending in In
het tegenovergestelde geval «al ik het tekort
nazenden".
Muriel onderteekende bet ichryvenmot dea
naam Jane Brown, als haar adres opgevend#
Hall, by Perdon.
Het meisje had een oogenblik geaarzeld eer
zy dien naam zon zetten, daar s^j nataurlgk
er niet aan kon denken haar eigen naam te
teekenen. Vreemd genoeg, bad sg baar
naam niet aan Carterbilt gesegd en evenmiu
bad hg er naar gevraagd.
Toen sy onderteekende, beefde haar hand
een weinig, want het wal de eerste maal in
haar leven, dat zg niet de waarheid huldigde.
Maar sg daoht aan haar plicht, aan taak,
die sy uich geateld bad om den sohat van
baar vader en den moordenaar fa bewaken
eu toen ging de kogel door de kerk.
Toen de brief gereed was ter verssnding,
schelde Muriel. Zg wachtte eohter met het
oogenblik af, waarop de tuinmansvrouw de
kamer sou binnentreden. Zg ging haar in de
geno; tegemoet, om Carterbilt niet te wokken,
-- Waar is bet postkantoor? vroeg sy aaa
de vrsnw.
(Wordt vervolgd.)
De Echo van het Zniden,
ffaalwpsclie en Langstraatsche Courant,