No 74.
Zondag 16 September 1917. 40e Jaargang.
Tweede Blad.
DE OORLOG.
BINnFnLAN
Gemengd Nieuws.j j
Provinciaal Nieuws
Zomertijd.
Io den nacht van Zondag op Maandag
ial in ons land de zomertijd bulten wer
king treden.
Om 3 uur zomertijd zullen de klokken
een uur worden stilgezet.
De spoorwegtarieven.
Met Ingang van 1 October a.s. zullen
door de spoorwegmaatschappijen de
prijzen der gewone plaatskaarten enkele
reis weder worden teruggebracht op de
vóór 1 Juli geldende piijzen.
Buurtverkeerkaarten zullen vermoede
lijk niet meer worden afgegeven.
Gewijzigde verlofsregeling.
De opperbevelhebber heeft telegra
fisch aan de autoriteiten van de landmacht
doen weten
„In verband met de invoering beperkte
dienstregeling spoorwegen op 18 Sep
tember wordt wijziging verlofsregeling,
op dien datum ingaande, voorbereid,
gebaseerd op eenmaal verlof per zes
weken gezinshoofden zeven dagen, an
deren zes dagen. Depóts eenmaal per
maand, gezinshoofden drfe dagen, an
deren twee dagen.
Toevoeging Zondagen uitgesloten.
Voor allen, ook voor depóts, dagelijks
vertrek en terugkeer slechts één ploeg.
Nationale schoenen
Krachtens Regeerlngsbesluit, stelt het
Ministerie van oorlog aan de schoenfa
brikanten leer ter beschikking. De fa
brikanten moeten het verschuldigde be
drag storten aan het Ministerie van
Oorlog. Ze verplichten zich om schoenen
te maken volgens de standaardmodellen,
door den Minister van Iiandei vastge
steld en ze aan den kleinhandel te le
veren onder den naam van «nationale
schoenen» en tegen de prijzen door den
Minister van Handel vastgesteld.
De fabricatie staat onder scherpe con
trole. De door de fabrieken afgeleverde-
schoenen worden na ontvangst door eeo
commissie voorzien van het merk «na
tionale schoenen» met vermelding van
fabricatie-centrum en den maximumprijs
voor het publiek, vastgesteld door deD
Minister van Handel. Bovendien drageD
de schoenen hun eigen fabriekmerk.
(Vaderl
Wachtgeld bij werkloosheid.
Vanwege hei Kon. Nat. 8 euucouuté 1914
vordt het volgende medegedeeld
De zeer ernstige toestand, die het in
itandhonden van het industrieel bedrijfs
leven steeds meer bedreigt, heeft het Konink.
lijk Nationaal Steuncomité te rade doen
gtan om een vorm van ondersteuning te
vinden, waardoor meer dan tot heden het
geval was, de band tasschen den weregever
en zijn arbeiders behouden wordt.
In vele gevallen zijn de fabrikanten, moet
bin inrichting geheel of gedeeltelijk stil
staan wegens gebrek aan grondstcff'O of
kolen, wel bereid hun arbeiders te steuneD,
doch zij wenschen dan ook, dat de band,
dis tusscheu werkgever en werknemer be-
staat, behouden blijft. Zoodra de normale
toestand intreedt, wenscheo de fabrikanten
•och weder over de gewone werkploegen,
onaangetast, te karnen beschikken.
Teneinde aan dezen wensch tegemoet te
komeö, heeft de Uitvoerende Commissie van
het Koninklijk Nationaal Steuncomi'é zich
bereid verklaard iu bijzondere gevallen een
stelsel te aanvaarden, waarbij het een bijslag
geeft op de uitkeeringen door de werkgevers
>ao kan arbeiders als wachtgeld toe te
kenaen bij geheele of gedeeltelijke werk
loosheid.
Als algemeen principe is daarbij aange
nomen, dat de bijslag, die aldus op de uil-
keering van den werkgever toegekend wordt,
Qimmer hcoger gaat dan 7ö pet. van het
door dezen te geven bedrag, terwijl het
totale aan de arbeiders te geven wachtgeld
natuurlijk niet onbelangrijk moet bij ren
beneden het loon, dat met arbeiden zou
kunnen verdiend worden.
Het Koninklijk Nationaal Steuncomité
verbindt aan zijne medewerking in bo
venomschreven zin de vaste voorwaarde,
dat een zeker, nader vast te stellen deel
der kosten van den bijslag uit plaatse
lijke middelen (die van locaal steunco
mité of gemeente), moet worden be
streden.
Op dien voet is thans een regeling
tot stand gebracht met de textielfab'l-
kanten te Enschede, onder medewer
king van het plaatselijk steuncomité in'
deze gemeente.
Steenkolen.
De Wirtscbaftliche Pressestelle deelt
mede, dat met den kolenaanvoer uit
Duitschland weder een begin is gemaakt.
Varkens.
De redactie van de Vee- en Vleesch-
handel meld, dat in haar bericht over
de uitkomst van de telling vao 24 Aug.
een fout is geslopen. Er zijn 299,000
varkens van 100 halve K. G. slachtge-
wicht opgegeven.
Kolenschaarsc hte.
Men meldt uit Eindhoven, dat de in-
dustrieelen aldaar, met het oog op de
verandering van den officieelen tijd op
a.s. Maandag, besloten hebben, de fa
brieken niet te richten naar den offii-
cieelen, maar naar 't op- en ondergaan
van de zon, om daardoor zooveel mogelijk
kunstlicht (kolen) te besparen.
Maandag zullen de fabrieken beginnen
om zes uur 's morgens en eindigen om
zes uur 's avonds, met de gebruikelijke
morgen-schaft, l'/a uur groote middag-
schaft en de gebruikelijke laatmlddag-
schaft.
Rantsoeneering van aardappelen.
Waarschijnlijk zal de Regeering er toe
over gaan een gemiddeld rantsoen vast
te stellen van 4 K.G. aardappelen per
week en per persoon.
Goedkoope Regeeringsschoenen.
Men schrijft aan het Vakblad voor de
Schoenmakerij
Wat een blij vooruitzicht voor velen,
dat in deze dure tijden ook eindelijk eens
goedkoope Regeerlngsschoenen zullen
komen. Doch wij vreezen met grooten
vreeze, dat het geduld van het publiek
nog op een groote proef zal gesteld
worden en dat er nog een heele tijd over
heea zal gaan, eer die goedkoope Re
geerlngsschoenen zullen gemaakt en
afgeleverd kuinen worden. De kwestie
van regeling is niet zoo eenvoudig.
Op de eerste plaats zal de vraag moe
ten gesteld worden van welk overleer.
Het is genoegzaam bekend, dat de voor
raad daarvan zeer krap is en de prijzen
r.eer hoog zijn. Dat de leerfabrikant zijn
fabrikaat met verlies zal afgeven, kan
toch niet aangenomen worden, evenmiD
als van den schoenfabrikant kan gevergd
worden, dat hij de schoenen met verlies
zou maken.
Dan komt de kwestie voor de schoen
winkeliers, die ook zeker niet uitgescha
keld mogen worden, en hoe moet het
ten slotte gaan met grossiers en agenten
Overleer is er, naar bekend is, in flinke
hoeveelheid in onze havensteden opge
slagen, doch wordt nog maar niet vrij
gegeven. Van die partijen moeten er
naar wij dezer dagen vernamen al enkele
terug caar Eogeland, om daar verkocht
te worden. Op die partijen leer zijn na
tuurlijk groote kosten gekomen, doch
nog erger is, dat er leer bij zal zijn, dat
totaal bedorven zal zijn, b.v. verlakt leder.
Hoe dat zal geregeld moeten worden
Wie zal die schade moeten betalen
Dat de voorraad overleer zeer gering
Is, zal genoegzaam blijken uit de opga
ven in Augustus door al de fabrikanten
en handelaren gedaan.
Chroomgeitenleer of boxcalf komt er
niet meer binnen.
Rundsbox of Java-box wordt er nu
al niet genoeg voor de huidige behoef
te gefabriceerd.
Dat er gebrek is, blijkt genoegzaam
daaruir, dat de dunne inlacdsche ÜezeD,
die steeds voor binnenzolen werden ge
bruikt, thans voor overleer worden op-
getouwd eo de prijzen van dat artikel
ook met den dag de hoogte Ingaan.
Zelfs Amcrlkaaoscb splitleer, eveneens
voor binnenzolen aangevoerd, wordt
voor overleer opgewerkt.
Er bestaat dan ook in overleer thans
reeds een noodtoestand, een nijpend ge
brek aan alle soorten. Wij vragen ons
dus af, hoe moet dat nu gaan, van welk
overleer zullen de Regeeringsschoecen
moeten gemaakt worden en zal men in
staat zijn genoegzaam te bekomen
Wij meenen dus niet te veel te zeg
gen, dat het nog een heele tijd duren
kan, eer die zaak geregeld is.
Schoeisel, sajet en kleeding.
looals men weet, moesten de Burge
meesters aan den minister opgeven hoe
veel personen volgens hunne schatting
in aanmerking zouden komen voor de
verstrekking van schoeisel en sajet tegen
verminderden prijs (gezinnen, die in het
afgeloopen jaar geen grooter inkomen
hadden dan f1200 tot f2000.) Totein
de Augustus waren de opgaven uit
verreweg de meeste gemeenten ontvan
gen. In aanmerking komen 925,365 ge
zinnen, voor wie binnen 3 maanden
noodig zouden zijn 1.770.694 paar schoe
nen, 1.361.544 paar klompen en 1.320.289
K.G. sajet. Het zal van de beschikbare
grondstoffen en productiemiddelen af'
hangen hoever men met de verstrekking
zal komen. Er zal één soort schoenen
worden vervaardigd, die tegen f6 voor
volwassen mansschoenen beschikbaar
zullen worden gesteld. Het is waarschijn
lijk dat niet het bovengenoemde aantal
schoenen zal kunnen gemaakt worden
en dan zou de verdeeling pondsponds
gewijze geschieden. Ten aanzien van de
sajet staat dit reeds vast. Afgezien van
de hoogere prijzen is de aanvoer van
wol uit Zuld-Amerika hoogst onzeker,
zoodat alleen te rekeoen valt met de
Inlandsche wolproductie, waarvan na
aftrek wat het leger noodig heeft, niet
meer dan 450.000 K. G. ovar blijft. De
ze wol zal binnen zeer korten tijd aan
de fabrieken worden verstrekt, opdat
deze zoo spoedig mogelijk sajet voor
de distributie zullen kunnen leveren.
Ten aanzien van de voorziening van
kleeding blijken zich zeer groote moei
lijkheden voor te doen. Men streeft ech
ter naar een oplossing.
Nasr van de meest vertrouwbare zijd?
wordt ve&nomeu is in den loop van dit najaar
te verwachten eeo wetsontwerp tot het aan
gaan van een nieuwe Staatsleening, mei
coversie van het nog nist afgeloste gedeelte
der 6 procants Staatsleening van 1914 io
een 4'/j proceDts.
Deze nieuwe leening zon daD, met inbe
grip van de 250 millioen van de conver
sie, wtarschijolyk een 400 A 500 millioeB
bedragen.
Het moet echter in de bedoeling der
Begeering liggen, de uitgifte van de nieu
we leening niet -?oor einde December e. k.
te doen geschieden.
vWat de ontwikkeling van den teeaUnd
in Rusland, betreft, liet meest aensatio-
ueele en spannende, maar tevens ook het
meest ing ijpende bedrijf, dat zich op het
wereldtooneel afspeelt blijkt de bijzon
dorheden, tot dasver gemeld, dat de barger-
ooilog in heel zyu omvang is uitgebroken
en dat Kerenski en Korniloff met hun leg-r.
machten tegen elkaar oprnkke en misschien
een bloedigen strijd om de heerschappij
leveren. 0*er de resultaten, die deze ge
weldige broedertwist reeds gehad zou heb
ben, loopen de berichten zeer uiteen. Ke-
recski, die nog altijd gelegenheid heeft om
door middel van de telegraaf het verloop
»an de gebeartenissen gunstig voor zich
voor te stellen en daarmede de publieke
opinie in het buitenland te b» Invloeden, doet
mededeeling, dat Korniloff zon hebben aar
geboden om te capituleeren, onder zekere
voorwaarden, welk voorstel door de regeering
verworpen zijn zou, daar deze een onvoor
waardelijke overgave gfëischt zon hebben.
Langs indirecten weg,via Kopenhagt-n
„Ko n. Z'g*. wordt daarentegen gemeld,
d>t de troepen van Kerenski bij Luga totaal
verslagen zonden zijn en dat zij in de
richting van de hoofdstad achtervolgd sou
den worden.
Van de gevechtsterreinen, waar de vqan
'lelijke legermachten Biet tot een jammer
lijken broedertwist in den vollen zin van
Het woord, maar als oorlogvoerende partijen
egenover elkander staaB, geen nienws van
bsteekenis.
P.aatsel()ke gevechten en kleine onder
nemingen, maar op geen enkel front een
'die of onderneming in eeaigszins grooteren
stijl.
Uit de nadere bijsonderheden, die het
Oostenrijksche ooilogspenkwartier meldt
valt nog op te mskeD, dat de Oostenrijkets
erkennen bij hati terugtocht im Albanië
aan het Ochrida-meer, twee kanonnen te
hebben moeten achterlaten. De drnk, door
de gealhëjrden hier uitgeoefend, schijnt das
zeer krachtig geweest te zijn ea het echec
voor de Oostenrijkers grooter dan uit de
eerste berichten op te maken viel.
Het laatste Oostenrijksche legerbericht
meldt, dat in Albanië de toestand onver
anderd tleef, waaruit das op te maken zou
sijs, dat de geallieerden ban sacces niet
ve;der nog koude» uitbreiden. Men heeft
er dan ook rekening mede te honden, dat
de strijd, hier geleverd wordt op een bijna
totaal wegenioos zeer geaccidenteerd terrein,
waar de bergtoppen tot 2000 meter en
r reiken.
In 't Westen hebben de Duitschers eenig
succes behaald volgeus bericht der Franrcben
zelf, een paar loopgraven zijn bezet.
Verdronken.
Men meldt uit Leiden
Hoogstwaarschijnlijk door de duister
nis misleid, is gisteren in den vroegen
morgen de 85-jarige porder J. J. in den
Vliet geloopen en verdronken. Genees
kundige hulp, hoewel spoedig aanwezig
mocht niet baten om de levensgeesten
bij den beklagenswaardigen grijsaard
weder op te wekken.
Krijt voor wratten.
Eeu afdoend middel tegen wratten is,
gelijk men weet, gewoon wit krijt. De
toepassing van dit middel komt neer op
geregeld bestrijken der wratten met een
stuk krijt en na enkele weken zijn deze
dan verdwenen. Niet ieder heeft echter
geduld om die wrijfkuur zoo lang vol
te houden en daarom heeft, volgens het
,Vad.", een practisch aangelegd genees
heer een zalfje bedacht, bestaande uit
vaseline, waarin geslibd krijt is gemengd,
en ook dit moet wonderen uitwerken
na 14 dagen is een flinke wrat, goed
io de zalf gezet, spoorloos verdwenen.
Koeien gestikt.
Van een zending koeien, van Nijkerk
naar Utrecht, bleken bij aankomst te
Utrecht niet minder dan 9 dieren door
verstikking te zijn gestorven. De wagen
moet, naar men zegt, véél te vol geladen
zijn geweest. Het vleesch der dieren
werd aan het abbattoir afgekeurd.
Onder den trein.
Donderdagmorgen geraakte de melkrijder
A. J. Keizers, nit Lonneker, nabij den
overweg, in het Lasonder te Pi&rchede, met
zijn wagen onder den locaaltrein, die onge
veer kw»rt voor negen aldaar nit Olchsniaal
arriveert. De wagen en eenige mslkbus'en
werden totaal vernield, terwijl K. ernstig
aan hsofd en dij weid verwond en ook in
wendige kneuzingen bekwam. Het ongeluk
geschiedde, doordat K. de nadering van
den trein niet had bemerkt.
Gisterenmorgen vroeg is nabij den
overweg bij hét interneeriDgskamp te Har
derwijk gevonden het lijk van een Belgisch
soldaat, die vermoedelijk Donderdagavond,
toen hij sica naar het kamp wilde begeveD,
onder den trein is geraakt en wiens beide
beenen waren afgereden. (#Hbld.*)
Waalwijk, 15 Sept. 1917.
Koopt niet in den vreemde,
wat gij in Waalwijk even goed
en even goedkoop kunt vinden.
2651 W. B.
(Mochten adverteerders onoverkome
lijk bezwaren hebben, dan kunnen ze hun
abonnement doen eindigen).
4o. Beknopte verslagen en berichten
opnemen.
Administratie.
Attentie.
Wij willen vandaag de aandacht van
onze lezers op een paar zaken vestigen.
Ie. Op de tentoonstelling die Zater
dag van 10 tot 5 uur en Zondag van
2 tot 5 uur in de rijksvakschool zal
worden gehouden, van het werk dat
aldaar is vervaardigd. We behoeven na
tuurlijk na hetgeen we reeds een vorige
maal 01/er deze aangelegenheid schreven
niet te wijzen op de-belangstelling die
we van de zijde der patroons, zoowel
als van de arbeiders verwachten en
die noodzakelijk is voor een dergelijke
belangrijke instelling voor onze indu
strie.
Een andere tak van onderwijs vraagt
voorts de aandacht van velen, nl. de
gelegenheid die geboden wordt in de
Handelsschool om avondcursussen in
Fransch, Duitsch en Engelsch te volgen.
Bij genoegzame deelname zullen zelfs
twee cursussen gegeven worden, een
voor pasbeginnenderi en een voor meer
gevorderden. Beseft men wei-voldoende
van welk groot belang deze cursussen
zijn voor' degenen die vroeger geen
handelsonderwijs of i.d. hebben kunnen
volgen, voor hen die thans op den dag
op reis, in fabriek of kantoor moeten
zijn We hopen dat zeer velen uit
Waalwijk en omgeving zich in hun
welbegrepen eigenbelang a.s. Maandag
zullen aangeven, opdat deze cursussen
van zoo bijzonder nut in elk onderdeel
zullen doorgaan.
Tot slot wijzen wij nog op een in
dit blad voorkomende advertentie waar
bij wordt medegedeeld dat de heer Jan
van Delft a.s. Zondag zijn jongste wer
ken exposeert. Dat zegt genoeg om vele
kunstliefhebbers en bewonderaars naar
zijn atelier te voeren.
Toch willen wij nog even vermelden
dat onder veel mooi's een prachtig ge
slaagd portret van Dr. Möller. directeur
der R. K. Leergangen te 's Bosch voor
komt.
Aanbesteding.
De timmerwerken voor de 20 in aan
bouw zijnde woningen alhier, zijn opge
dragen aan de firma H. Michael en Zn.
timmerfabriek aan den Loonschendtjk.
Werkloozenfonds.
Het bestuur der Werkloozenfonds »De
Langstraat* alhier is thans defiaitief sa
mengesteld als volgt
Voorzitter M. Bakkers, Besoijen.
Secretaris A. v. d. Kolk
Penningm. H. Bakkeren
A. Dielissen
W. Kuijsten
A. Maijers
R. Labordus
Waalwijk.
Besoijen.
Baardwijk.
Rantsoensering van Courantpapier.
Waar de Regeering door den steen-
kolennood gedwongen is de papierfabri
cage aanmerkelijk te doen inkrimpen,
heeft de distributie-commissie besloten
het couranten-paplerverbruik een beper
king op te leggen van voorloopig 25°/o,
die later misschien tot 50 moeten worden
uitgebreid.
De commissie acht het gewenscht
aan de lezers mededeeling te doen
van den ernst van den toestand. Met
nadruk moet er op gewezen worden dat
de uitgevers noodgedwongen moeten
overgaan tot het invoeren van een be
perking van den inhoud en omvang, wat
zij betreuren.
In verband met bovenstaande deelen
wij mede, dat ons blad na 1 October
voortaan Zaterdags in den regel in 11 ƒ2
blad ln plaats van in 2 zal moeten ver
schijnen. Om zooveel mogelijk ongeveer
dezelfde hoeveelheid nieuws te kunnen
blijven geven, zullen we
lo. Den kop tijdelijk kleiner nemeD.
2o. Alle berichten zooveel mogelijk
achtereen brengca, zonder hoofdjes, zoc-
dat alle ruimte benut wordt.
3o. De Abonnements-Advertenties
aanzienlijk verkleinen.
Ie Comm.
2e
3e
4e
Het bestuur van dit Werkloozen
fonds heeft de mededeeling ontvangen,
dat volgens een arrest van den Hoogen
Raad, deze vereeniging deelachtig kan
zijn aan de voordeelen, die de Minister
heeft verleend aan werklozenfondsen,
zonder dat de Kon. goedkeuring is ver
kregen, aangezien bepaald is dat zij be
hoort tot de wederkeerige verzekering-
of waarborgmaatschappijen.
Onze gasfabriek.
We hadden dezer dagen het genoegen
eens een bezoek te brengen aan onze
gasfabriek, die nu sedert ruim een jaar
onder directie staat van den heer Peters.
We hebben er eens kunnen rondkijken,
ons de huidige inrichting en werking
dezer belangrijke gemeenteonderneming
kunnen laten uitleggen en we heb
ben verbaasd gestaan hoe in deze korte
spanne tijds, en in zulk een onmoge-
lijken tijd, de zaak is opgeknapt, gemo
derniseerd zooveel doenlijk, zoowel wat
de machinerieën als de inrichting zelve
aangaat. Men treft er geen vieze, vunzige
rook en lucht; de werkplaatsen,schaft-
gelegenheid, de verbinding tusschen de
onderdeelen, het lokaal met de ver-
schillende toestellen die voor de gas-
fabricage van zoo groot belang zijn en
ook de machines en hulpmaterialen zelf,
dat alles ziet er keurig uit, of is op
het punt een goede beurt te krijgen, ln
verschillende deelen der fabriek heeft
de directie controle op fabricage, in-en
uitlaat van gas, op 't personeel enz.,
zoodat ook dit alles prima is geregeld.
Het ligt niet in onze bedoeling de
van
m
