Tweede Blad.
DE OORLOG.
Provinciaal Nieuws
binneniaiid.
NUMMER 16.
ZONDAG 24 FEBRUARI 1918
Ia Estland hebben de Dultsche troe
pen de haven Hapsal bezet, het etnd-
punt van den spoorweg;. Ten Noord
oosten van Riga zijn zij voorbij Wolmar
Aan den spoorweg, die van Dunaburg
naar St. Petersburg loopt, hebben zij
het kruispunt Rzezyca bezet.
Verder naar het Zuiden hebben zij
Minsk genomen, een nog belangrijker
kruispunt van spoorwegen. (Tusschen
die beide plaatsen in, zouden, volgens
een bericht uit St. Petersburg, de Duit-
sche troepen reeds op 15 mijlen afstand
van Witebsk staan, maar hier is ver
moedelijk eenige overdrijving tengevolge
van den schrik bij in het spel, wat
evenwel het bericht nog aan belang zou
doen winnen.)
Io de Oekraïne heeft een colonne van
de legergroep Linsingen reeds Nowograa
(Wolynsk) bereikt. Toen de Duitschers
hun opmarsch begonnen scheidden hen
van Kief 370 kilometer. Thans hebben
zij reeds meer dan de helft van dien
afstand afgelegd. Oekrainsche afdeelin-
gen hebben zich bij hen aangesloten.
In Lijfland helpt hen de bevolking,
in Estland loopen de Inheemsche troe
pen tot hen over.
Wij hebben verscheiden Engelsche
en Fransche persstemmen over het vre
desaanbod der Peterburgsche maxima
listen gelezen. De pers der geallieerden
schijnt van de veronderstelling uit te
gaan, dat dit nieuwe aanbod nu maar
aanstonds vrede met Rusland zal brengen.
Zooals wij aanstonds hebben opge
merkt, is zulks geenszins te verwachten.
Te Brest zou de bereidwilligheid van
Trotzky, zich te schikken naar de eischen
van de centralen, vrede hebben gebracht.
Paar heeft hij zulks geweigerd. Nu,
achteraf, wil hij toch vrede op die voor
waarden hebben, maar de omstandig
heden zijn inmiddels veranderd. De cen
tralen hebben, naar aanleiding van
Trotzky's eerste weigering, den opmarsch
hervat, en zij zijn niet van plan ander
maal hun tijd te verknoeien op een
vredeconferentle, gepaard met een wa
penstilstand. Zij rukken verder op. En
bij lederen stap, dien zij verder komen,
vergrooten zij hun »vuistpand», nemen
zij kanonnen, nemen zij zelfs spoorweg-
waggons. Hoe is het mogelijk, dat in
dezen tijd, nu het rollend materieel voor
Rusland zoo veel waard moet zijn als
zijn gewicht aan goud, er nog spoor
wagens onbeheerd vlak achter het front
zij i blijven staan
De omstandigheden veranderen dus
eiken dag in het voordeel van de cen
tralen. En zij maken volstrekt geen haast
aan dat proces een einde te maken.
Hun eerste antwoord op het draadlooze
vredestelegram was geef me dat eerst
eens op een briefje. Een Russische
koerier heeft het gevraagd» briefje ijlings
te Berlijn bezorgd. Het was geteekend
Lenin en Trotzky. Kuehlman heeft er
kennis van genomen en is naar Roe
menië vertrokken. (Averescu heeft, vol
gens de Times, de geallieerde regee
ringen officieel laten weten, dat hij, als
minister-president, de verplichtingen,
door de vroegere regeering aangegaan,
niet kan nakomen.) Volgens een offici
eus bericht uit Weenen, moet men niet
verwachten, dat de vredesonderhande
lingen met Roemenië dadelijk tot een
resultaat zouden voeren. En toch zal
deze zaak eerst worden afgehandeld,
voor er een antwoord gegeven wordt
op het voorstel van de heeren Trotzky
en Lenin. Zon weinig haast dezen met
den vrede hadden, toen zij te Brest aan
het onderhandelen waren, zoo weinig
haast hebben nu de centralen. Zij trek
ken rustig voort en nieuwe onderhan
delingen zullen dus wel niet plaats vin
den, voordat Kief, mitsgaders de Oost-
zec-orovlocies en de strategisch belang
rijke punten in Finland zijn bezet. Dan
kunnen de centralen meteen controleeren
of hun voorwaarden worden uitgevoerd.
Misscb'en is inmiddels in Rusland ook
weer een nieuwe regeering aan het be
wind gekomen. De telegrammen der
Engelsche correspondenten geven ten
minste voorzichtig te kennen, dat die
van de maximalisten haar fleurigsten tijd
heeft gehad.
Een wetsontwerp tot invoering van
den zomertijd in dit jaar is bij het de
partement van binnenlandsche zaken in
verren staat van voorbereiding.
De bedoeling zou zijn, dat de zomer
tijd zal loopen van 1 Aptil tot 1 Oc
tober.
Het Tweedo Kamerlid de heer Lim
burg heeft naar de >Tel.» verneemt zich
met de volgende vraag tot den minis
ter van binnenlandsche zaken gewend
»Het feit dat de crisisbijdrage voor
woningbouw aan den met Rijksvoorschot
bouwende gemeenten slechts tot net
jaar 1921 is toegezegd, maakt verschij
dene gemeente huiverig met kracht lot
woningbouw over te gaan. Is de regee
ring niet van oordeel, dat bestendiging
dier crisisbijdrage ook na 1921 is ge
boden, voor het waarschtinlijk geval, dat
ook dan nog de duurte van bouwmate
rialen den bouw van particuliere zijde
hoogst bezwaarlijk maakt?»
Naaf van bevoegde zijde wordt
medegedeeld zal op 27 Febr. worden
aangevangen met de uitbetalingen der
vergoedingen voor de sroffelijke schade
aangericht door de bomaanval op Zierik-
zee van 30 April 1917. De uitbetaling
zal geschieden door bemiddeling van de
Nationale Bankvereenlging te Zierikzee
en ruim f92.000 beloopen.
Men seint uit Berlijn
De zand- en grlntquaestie gaat een
bevredigende oplossing tegemoetde
Dultsche regeering zal waarschijnlijk door
een tegemoetkomende verklaring deze
oplossing mogelijk maken.
De minister van landbouw, nijver
heid en handel heeft een wetsontwerp
ingediend tot ontginning van zoutlagen
in Overijsel.
De directeur van het Centraal
Broodkantoor maakt bekend, dat de
broodkaart van het 42ste tijdvak loopt
van 25 Febr. tot en met 7 Maart.
Naar >Het Volk» verneemt is
Woensdagavond laat telegrafisch door
den Minister van Landbouw aan de bur-
g meesters In het land opdracht gegeven
tot inventarisatie van het aanwezige vee.
Heden (Zaterdag) moet een ea ander
zijn afgeloopen.
Geïnventariseerd worden alle runderen
en schapen van één jaar en ouder.
Het moet verder in de bedoeliog van
den Minister liggen, om, zijn de ver
schillende inlichtingen van de burge
meesters bij zijn departement ingekomen,
controleurs uit te zenden ter taxeering
en in beslagneming van daarvoor in
aanmerking komend slachtvee, dat daar
na ter beschlkl^pg van de gemeente
besturen zal worden gesteld.
De Minister van Landbouw heeft
bepaald
1. Het vervoer van stroo van eenig
gedeelte der provincie Noordbrabant
naar het overige deel des Rijks, hetzij
in of buiten die provincie gelegen, is
verboden.
2. Van het verbod onder 1 gesteld
kan ontheffing worden verleend door de
Noord-Brabantsche Maatschappij van
Landbouw.
3. Ontheffingen als bedoeld sub 2
worden uitsluitend afgegeven aan bona
fide stroohandelareD, landbouwers en
stroohulzenfabrlkanten en niet dan tegen
voorafgaande betaling van f 0.25 per
1000 K.G. stroo, waarvan het vervoer
wordt toegestaan.
Het bureau voor mededeelingen in
zake de voedselvoorziening meldt
De besturen der verschillende orga
nisaties van werkgevers in het bakkers
bedrijf hebben zich, gelijk bekend is, tot
den minister van landbouw gewend met
een adres, vergezeld van een toelichting
waarin zij aandringen op verschillende
veranderingen in de regeeringsbeschik-
kiogen betreffende het brood, ter ver
betering van de voorwaarden, waaronder
het bakkersbedrijf thans werkt.
Naar aanleiding van dit verzoekschrift
is in de op 18 dezer gehouden verga
dering van het Centraal Broodkantoor
een commissie Ingesteld, met het doel
dit adres te bestudeeren en den minis
ter daarover van voorlichting te dienen.
Deze commissie bestaande uit de hee
ren F. M. Wibaut, dr. D. J. Filippo, W.
Bos, A. J. Looxma, van Welderen, ba
ron Rengers, H. R. Herzet Fred. C.
Siahle, A. Htllebregt, A- Hanemaayer
en H. Sprookop, stelt zich voor haar
conclusies binnen veertien dagen aan de
centrale brood-commissie mede te dee-
len.
De minister van landbouw heeft
aan alle burgemeesters der gemeenten
in Nederland schriftelijke opgave ver
zocht van alle houders van vee, van het
aantal runderen ouder dan 12 maanden
en wat voor eigen rekening en wat voor
rekenidg van derden wordt gehouden,
»teneinde ten spoedigste over te gaan
totin bezitneming van de voor devleesch-
voorziening in Nederland benoodigde
dieten».
Naar de Kantoorboekhandel uit
goede bron verneemt, is thans een begin
van uitvoering gegeven aan het plan
een Commissie te vormen welke den
Minister van advies zal kunnen dienen
inzake een billijke papier-distributie,
prijsregeling enz.
Vertegenwoordigers uit verschillende
groepen van belanghebbenden zijn door
den Minister van Landbouw, Nijverheid
tn Handel aangezocht in deze Commissie
zitting te nemen.
Op 14 Febr. werd te Utrecht een
uitgebreide bestuursvergadering van den
Nederl. R. K. Bond van Schilderspa
troons gehouden waarbij nagenoeg alle
afdeelings-voorzitters aanwezig waren.
Na grondige bespreking werd besloten
tot stichting eener Hanze-iokoop en
verkoop-centrale in den vorm eener
Naamlooze Vennootschap. Tot commis
sie van voorbereiding werd benoemd
M. v. Hest Tilburg, van Rest Poeldijk,
van Putten Utrecht, E. Breed Boven-
karspel.
Met het eigen orgaan zal waarschijn
lijk 15 Maart kunnen begonnen worden
cr wordt een orgaan-commissie benoemd,
nl. Klaarwater Baarn, Hub. v. Hoof
Tilburg, Akkermans Oud-Gastel en Ver-
kuijlcn 's-Bosch. Ook voor de voorbe
reiding en uitwerking der plannen voor
de oprichting van collectieve ongevallen
en ziekteverzekering worden tot com
missie benoemdBesters Utrecht, van
Noort Leiden, Onnicks Breda en Note-
boom Roosendaal. De kwestie lijnolie
werd breed en met vele klachten be
sproken de afdeeling crisiszaken en de
katholieke kamerclub werd telegrafisch
met het gesprokene in kennis gesteld,
en verzocht om een onderhoud ter ver
schaffing van de noodige inlichtingen en
gegevens om op verbetering aan te stu
ren. Werd nog behandeld en goedge
keurd het huishoudelijk reglement voor
de afdeelingen.
Ook over het collectief arbeidscontract
werd breed gedlscusieerd en een studie
commissie benoemd, bestaande uit de
Heeren Vetkuijlen 's-Boscb, van Noort
Leiden, van Hesteren Haarlem en J.
Franken Tilburg.
Klachten omtrent lijnolie zijn schrif
telijk in te brengen vóór 25 Febr. a.s.
bij E. Breed Bovenkarspel.
Waalwijk, 23 Februari 1918.
Dr. Knippenberg verzoekt ons het
volgende mede te deelen
Het bestnur der Katholieke klesveree-
niging te Waalwijk waarschuwt zijne
leden in geen geval te teckenen op
candidaatlijsten voor het lidmaatschap
der Tweede Kamer, die niet van de
klesvereenlging uitgaan. Door zulk tee
kenen wordt de zaak vertroebeld en
ontstaan moeilijkheden, die de katholieke
zaak schaden. Al is degene, voor wien
te teekenen gevraagd wordt, ook nog
zoo'n uitstekend candidaat, men moet
als katholiek kiezer, die zijn plicht be
grijpt, niet teekeaen, zoolang de kles
vereenlging zich in dezen niet heeft uit
gesproken. Ooaoodlg er overigens op
te wijzen, welke gevaren hier schuilen,
daar tegenstanders trachten zullen op
die manier versnippering der katholieke
kracht te bewerkstelligen. Spoedig komt
in de klesvereeniging de candidaatstel-
Hng ter sprake.
Op Maandag 25 Febr. des avonds
ten 8 uur zal het R. K. Lederbewer-
kers(sters) gilde een algemeene verga
dering houdeD.
Aan de orde zijn, o.m.de verkiezing
van een voorzitter voor de mannenaf-
deeling en een presidente voor de meis-
jesafdeeling, verslag der controle-com
missie over de rekening en verantwoor
ding van den penningmeester en de
penningmeesteres, alsmede verkiezing
van afgevaardigden in dtn bestuursraad
der R.K. Werkliedenvereeniging.
Daar er, naar verluidt, onzekerheid
bestaat over den datum, waarop het
indienen van candidatenlijsten voor de
groslijst der R. K. Kiezersvereenlging
wordt gesloten, wordt ons verzocht mede
te deelen, dat door het Hoofdbestuur
bssloten is, de data en termijnen van 't
reglement ook voor deze earste verkie
zing te volgen (art. 7 overgangsbepalin
gen staat voor 1918 eventaeele afwijking
toe).
Bedoelde datum is dus vastgesteld
op Dinsdag j Maart a.s. Men moet dus
vóór of op 5 Maart candidatenlijsten in
dienen voor de groslijst bij de Districts-
stembureaux (die binnen eenige dagen
bekend gemaakt worden).
Zondag hield de Hanze de alge
meene jaarvergadering. Nadat door den
secretaris een flink jaarverslag was uit
gebracht en door den penningmeester
rekening en verantwoording was gedaan
over het afgeloopen boekjaar, werd tot
verkiezing van bestuursleden overgegaan.
Herkozen werden de heerenj.de Leijer
alhier en C. de Greeff te Besoijen.
In de achterzaal van het Hotel Ver wiel
zal op Maandag 25 Februari een alge
meene vergadering worden gehouden,
waarin als spreker zal optreden de heer
Jos. Schoenmakers, candidaat voor de
Tweede Kamer en directeur van het
Hanze-Bureau.
De heer Schoenmakers zal het groote
nut uitten zetten van vakorganisatie ook
voor den winkelier. Doel van deze ver
gadering is om te komen tot oprichting
van groepen van winkeliers, zooals een
afdeeling van slagers, manufacturers,
kruideniers, enz.
De vergadering zal aanvangen de»
avonds ten half acht uur.
Gistermorgen deed de kantonrech
ter alhier wederom uitspraak in twee
zaken van beroep tegen de nit praak
der huurcommlssle alhier. In beide ge-
valltn werd de huurcommlssle in 't gelijk
gesteld.
Naar aanleiding van 't ingezonden
stuk over de distributie in onze gemeente
deelt men ons van bevoegde zijde mede,
dat vatgroenten steeds aan alle winkeliers
beschikbaar worden gesteld, die er om
41e Ja»'gang.