Eerste Blad. ÉÉN EDEL HART. t „N00 ND" I Dit nummer bestaat nit TWEE bladen Coöperatie. FEUILLETON, BINNENLAND, BPITI NLAND. Yerseke DERDE DEEL. Opgericht vorsekerd Kapita f 21.466.818.— 2.913.587.- Keservo f UMMER 4 ZATERDAG 10 JANUARI 1920 Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond- Abonnementsprijs per 3 maanden f 1, Franco p. post door het geheele rijk f 1,15. Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. ZUIDEN, 43e JAARGANG. Telef. 38. (Ingezonden.) II. Allereerst zouden we kunnen vragen wat beteekent het woord coöperatie Het woord heeft ia bijna alle levende talen bargerreeht verkregen. Het is een vervorming van het Latijnsehe woord: coöperatie, hetwelk beteekent: mede werking, samenwerking. En coöperatief* wil zeggen samen werkend. Nu zouden we feitelijk elke vereenl- ging, élke samenwerking kuenen be stempelen met den naam van coöperatie. Maar in den loop der jaren is dit woord de aanwijzing geworden voor een bij zondere soort van samenwerking. I i - mers, wanneer we hooren van coöpe ratie*, dan denken we in negen van de tien gevallen aan het gemeenschappelijk winkelbedrijf. Toch zonden we verkeerd doen door te meenen, dat er alleen winkelcoöpe raties bestaan. We onderscheiden namelijk ia het algemeen 3 soortea coöperaties. 1. Productie - of voortbreaglogs coöperaties, met het doel om gezamenlijk goederen voort te brengen voor den handel of de markt; bijvoorbeeld de coöperatieve zuivel- (boter en kaas) fa brieken. 2. Crediet-coöperafcies of coöperaties voor het bank- (geld) wezen, met het doel den leden op gemakkelijke en bil lijker voorwaarden geld te versehaftsn; bij voorbeeld de Raiffeisen- (Boerenleec) banken, do Land- ea Tuinbouwbank, en voor een gedeelte althans, de Hanze Banken. 3. Consumptie- of Verbruikscoöpera ties, welke zich ten doel stellen artikelen voor dttgeiijksch gebruik aan den leden voor billeken prijs te verschaftenb. v. ♦Samenwerking* te Waalwijk; Ons Belang* te Besoijen, enz. De 2 eerste soorten van coöperatief de productie- en crediet-coöperatle, zul len hier slechts zeer ter loops ter sprake komen. We zullen het hier voornamelijk heb ben over de coöperatie van de derde soortde consumptie-coöperatie deze is het, die in den volksmond kortweg heet de Koperatlef*. Volledigheidshalve-* wijzen we er nog op, dat er o a.'nog*zijüjc«operatieve bouwvereeniglngen vooral fn deze tijden van nijpenden woningnood ziet^ihen ze op vele plaatsen tot stand komen, Dit moet men in elk geval goed in 't oog houden, dat coöperaties, zoowel productie-, crediet- als coasumptie-ccö- peratles, in den regel opgericht worden door en voor personen met gering ka pitaal. WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHE COURANT. Uitgave: Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen. Tclegr.-AdresECHO. Ven bDE EGHO VAN EET ZUIDEN". Omgewerkt uit het Fransch. 85) V. TWEE GEZICHTEN. j dit 0089Dblik verscheen Henrietta cp den drempel eener plotseling geopende deor. toegang verlenende tot eene saai, waar een tafel, glinsterende van kristal en silverwerk, heerlijk gedekt stond. Aan tafelsei za opgeruimd. Lanre trok haar tot sich, Kom, sprak za omhels desen heer, 't Is een ouden vriend, aan wie vader en ik veel verschuldigd sijr. Mijnheer üarrère, dat is myce dochter vervolgde sy, op dit laatste woord drukkende'. Moreel drnkte een zoen op 't reine voor hoofd van 't meisje, maar waagde het niet eene opmerking te maken, Hy was een man van Baken en gewoon met mecBohen om te gaan hy begreep aanstonds dat mevr. Valleuris wenrehte dat by voor 't oogenblik geen verderen nitieg vroeg omtrent baar gezegde, vooral dat hfl hat verleden niet aanroerde. Maar Laura self zon hem dit wel zeggen. Zy had sjjnen arm gevat, en terwijl Lonis ci Antarac te veel met JEhnrLte besig was, oin te hooren of te sien wat bnifen haar ge— DB® Lanre die omstsndigheid te baat, -oÜJLi Tlag deB gieten hnisiohilder te seggen ternB iB deB ,00P dfZl,r we6k. wanneet we alleen syn en eens op ons gemak Bij vereenlging van grootere vermo gens, van grootkapitalisten of grootin- dus rieëlen spieekt men van vennoot schappep, syndicaten, kartels, trusts, enz. Dit zijn natuurlijk óók coöperaties alléén, men noemt ze zoo niet. We zullen ze dan ook verder laten rusten. Om nu terug te komen op de con sumptie-coöperatie, de vetbralksver- eeoiglng dus, we hebben in ons eerste artikel 2 vragen gesteld 1. ZuUen we coöpereeren; en, zoo ja, 2. Hoe zullen we coöpereeren Tot goed begrip van 't geen volgt, wijzen wij er met nadrnk op, dat we ons bierbij plaatsen op het standpunt van den consument, den verbruiker. De leverancier, de winkelstand in het algemeen, zal zich, zooals de dagelijk- sche ondervinding leert en zcoals ook gemakkelijk te begiijpen is, in den regel 1e%en de veibruiksccöperadc uitsp'eken. We zullen echter die zaak nog wel nader onder de oogen zien. Nu echter stellen we, vanaf het stand punt van den kooper, de vraag Zullen we coöpereeren Om die vraag naar behoorca en op redelijke gronden te kunnen beantwoor den, dienen we 2 zaken goed in 't oog te houden, n.l. of de coöperatie doel treffend en of ze xedelijk geoorloofd is. Zou men op een van deze twee vra gen >n«en* moeten zeggen, dan was van coöperatie geen sprake. Vooreerst dan Is^ coöperatie doel treffend Met andere woorden znllen we met coöperatie het doel bereiken, het welk we er mede beoogen, n.l. ons eigen voordeel We zeiden boven dat het woord coöperatie in bijna alle levende talen burgerrecht heeft verkregen. Dit wil derhalve zeggen, dat in de meeste be schaafde landen de coöperatie bestaat en ingang heeft gevonden. Wanneer we hierby bedenken, dat de oprichting der coöperatie, in den vorm waailn w? ze thans kennen, dateert van bijna 100 jaar terug, dan mogen we uit geschied kundig oogpunt wel zeggen, dat de coöperatie haar doeltreffendheid duidelijk bewezen heeft. Goed ingerichte eu bloeiende coöpera ties leveren, het is niet tegen te spreken, goede waar voer billeken prijs, hetgeen door den grooten omzet gemakkelijk kan al is eok de détail- of kleinhan delsprijs even hoog als in andere win kels, de geregelde wlnst-uitkeerlngen maken, dat men er goedkeoper terecht kan dan gewoonlijk elders. We zonden dit met cijfers duidelijk kunnen laten zien. Naast deze stoffelijke of geldelijke kate?.. zÜa er aan Coöperatie nog zedelijke veordeelen verbonden, welk wij evenwel,- meenen beter In het vo gend^jHkfel onder dak te kunnen bren^ Is zekef, waar de cc operatie groolt en bloeit, is zij voordeelig en dn^uocl- effend. Y vraag rijst thans Is ztfsok ze- delQE^geoorloefd Met andere woorden Mógen we ter bereiking van het doel, hetwelk we be oogen. n.l. oneigen voordeel, het mid del dat wc Coöperatie noemen aanwen den. We zullen deze hoogst gewichtige vraag in een volgend artikel onder de oogen zien. J. N. H. Al. Waalwijk, Jan. 1920. Prijs der Advertentiën 15 cent per regel; minimum f 1.— Reclames 25 cent per regel over 't verleden kannen spreken, Maar van avond mag tr niets gezegd worden in bjjsyn van den vriend van m\jn zoon dien we niet kennen en s9lfs voor den eersten koer sisn ma .k er selfs geen zinspaling cp omen vroegaren toestand, vooral g6en woord over de yselyks Komngsfontsin. Hy nsigde en antwoordde Altyd vooriiohtig. Ik begryp n en zal a gehoorzamen. Vallaurss had hen afgeluisterd, Gy ook h8bt mij verstaan,-niet waar vriend sei Lanre tot baren echtgenoot. 8Ü hebt misschien gelijk, zooals trouwens gewoonlijk, antwoordde by alglim- laobende, Mareel Barrère zat aan tafel op de eere— plaats, can de sjjde van Lnurategenover hem sat L. d'Astarac tnssehen Henrietteen Maurice. Eensklaps rilde de Amerikaan. Het gesprek was algemeen en seer levendig. Ds jonge hertog de Cnndales sprak op syn gewonen kort afgebeten toon; bij vestigde syne oogen toevallig op Marcel Barière, 't Is wal aardig, daoht desa, dis stom beb ik meer gehoord, dien donkeren, diepen, prasbtigen oogslag, heb ik meer gesien. Maar waar toob Hy doorsoeht sjjn geheugen, gaande vod de jongste herinneringen tot de meest ver wijderde in 't verleden; hij vond niet». Hebt gy in Amerika gewoond, mijnheer vroeg bij -den jongen hertog, kort voor *t afssheid nemen. Want dit gelaat van den jongeling had by meer gesien. r 1 j bAn er 8®horen, mynheer, antwoorddé Looi» de Candales, en ik ben naar hier ge - komen na den dood ayns vydsrs, soowat vijf jaar galeden. T j J.k ?08t hem gekend hebben, dacht üarrère, sioh soekende gerust to steller. En bij trachtte den pflnlyken indrnk te vernietigen welke hy ondervonden had. Want by kon be*. sioh niet ontveinse'n dit gelaat, die stem, dit alles woog wat «waar op hem, vermoeide hem. gelijk een naohtmerrie waar men rich niet van ontdoen kan, selfs all men wakker wordt. Dr. Krof.ee referent In het >Wohlf8hrtsminis erium> schrijft in de ♦Voss. Ztg.< eer artikel, waaraan het volgende ontleend Slechts wein'g .uenschen hebben een juiste voorstelling van den omvang onzer oorlogsverliezen aan men- schen en volksge >ndheld. Met inbegrip van de over het gemeen als dood te beschouwen verm p'en zijn ruim 2 millloen man gevallen en 1000 personen in het vaderland teogev r.;e van de honger- blokkade gestorv c. Bovendien zijn ech ter tengevolge v den als oorlogsver* schijnsel sedert 1915 bemerkbaren achteruitgang der eboorten tennaastebij 4 millioen kinde'.n minder 'gloren, zoodat wij dus jot den oorlog bijna 7 millloen menscr en hebben verloren, Ontzaglijk groot x echter ook ons ver lies aan volksgv ondheid. Millloenen velksgenooten, io aet bijzonder vrouwen kiuderen, zijn tf - gevolge van onder voeding en ander- ontberingen ernstig in hun gezondheid geschokt Tuber culose, Engeische ziekte, geslachts ziekten, enz. heb en zich schrikbarend uitgebreid. Bij c't alles komt nog het vnrlies aan volkskracht, veroorzaakt door het feit, d - duizenden aan de voortplanting t "cinemende mannen ernstig verminkt o vele vrouwen duur zaam verzwakt zi r. De sanitaire k ^rbouw van Duitsch- land verlangt de it&lve een geweldigen arbeid van ons. 1 ile middelen moeten worden gebruik* om onze sanitaire verhoudingen we .yr te normaliseeren. Ia de eerste pl ats is daartoe noodig verbetering der vc .uselvoorziening; voor alles echter verl ierlog van de be- scherosing van i e zuigelingen en het moederschap, ten p !c oos meest waarde volle kapitaal *-> - te sterken en te behoaaen. 'Voorts uitbreiding van den geheelen saaitairen dienst en ten slotte een op breed# basis opgezette bevolkingspolitiek, de meest mogelijke ondersteuning van kinderrijke gezinnen, in het bijzonder door verbetering van ons woningwezen alsmede door stede lijke en landelijke kolonisatie politiek. Zonder twijfel zijn wij een arm volk geworden en moeten wij sparen, waar het slechts mogelijk Is. Op één gebied echter mag er niet gespaard worden waar het middelen betreft voor het herstel van de volksgezondheid, zonder hetwelk onze wederopbloei onmogelijk Is. In het algemeen verloopt de beweging van het spoorwegpersoneel tot dusver kalm. In Frankfurt heeft de president de sluiting van de werk plaatsen, waarmee was gedreigd, niet behoeven te gelasten, omdat sedert gisterenmiddag weer ordelijk wordt ge werkt. Daarentegen is hier en daar, zooals in het district Elberfeld, een staking uitgebroken. Een vergadering van het spoorwegpersoneel van Silezië heeft een motie aangenomen waarin zij zich uitspreekt voor onmlddelijke bespoedi ging van het sluiten van een Ioodcod- tra«t en bijeenroeping van de lands vergadering. (Op een aantal groote stations wordt volgens de N. R. C. gestaakt b.v. in Düsseldorf,Elberfeld, Hagen, VohwinkeJ, enz Slechts heel gebrekkig kurinen de fabrieken aan den gang gehouden wor den Ook in Keulen heerscht groote opgewondenheid onder de spoorweg arbeiders, al is bet tot nu toe niet tot staking of lijdelijk verzet gekomen. De toestand wordt als zeer ernstig be schouwd.) Bela Kun's zondenboekje. Het ♦Hamburger Fremdanblatt* vsr- neemt uit BoedapestTegen den voor- mallgen volkscommissaris Bela Kun is een vervolging ingesteld wegens moord in 236 gevallen, roof la 19 en diefstal in 6 gevallen. Verder is geconstateerd dat tijdens de raden-heerschappij 197 millioen kronen voor agitatorische doel einden naar Weenen zijn gezonden en dat groote bedragen ter beschikking van de Duitsche communisten zijn ge steld. De kassier van d'Aonunzlo op den loop. De ♦New-York Herald* meldt, dat do kassier yaa d'Ausnnzio er v?.n doer Is met 750.000 francs. Pater Zampleri. Te San Remó is Vrijdag plotseling overleden pater Zampleri die den Paus vroeger heeft opgeleid. De priester viel dood neder, toen hij een preek hield. Hy soa grzworen hebban dat dio flioka jongen met «tjn fyne gelaatstrekken, maar met syn hardvochtige en trotsehe oogta ge mengd was geweest in eene of andere pynlyke of Aon minste ocaeEgonemc gebeurtenis van - zyncn levensloop. ramp dia earlyd« voorviel in de straat der Doch Marcel Barrè'e trashtte sich wel wy» te maken dat h^j er nacst sloeg, datjjn bestaan io^ Amerika geen enkelen acbok gekend had. maar effin en kaim gobleven was b!s een spiegel tevergeefs, de indrnk ging niet weg, maar bleef hom vervelen en selfs leed ver— oorsaken, En g£, mUnh9or, vervolgde Loai«d'Ai— twee, bewoont g* nog altijd de Nieawa Wereld, dievn, meen ik, zoo gastvrij is ga weaat Ja, nog t altijd. Mg plaatsende op het standpnat van sakenman, vind ik ze wat koortsachtig, wat uitsluitend. Maar zjj bevalt me sooals zij ia, ec daar ik er mjjnen haard gevestigd beb, is sy min of meer myn vader- land geworden. Zijt ge er getrouwd vroeg Laur<?. M«t de dochter van myn patroon. Ik was den ocesau overgestoken meer om er wat goed betaald werk te vinden dan om er fortuin te toeken, want na den oorlog was bier alle bezigheid voor vaklieden sohaarioh geworden. Ik doormiade verschillende steden en kwam zoo te Naw—Orleansik wal zoo gelnkkig ln dienst te komen by ean aller— braafst en patroon, maar, ongelukkig, door siekte ondermijnd. Hy had een uitgebreide sa&k, dis al wat achteruit was geg8an sinds de siekte hem verhinderde voldoende tossieht nit te oefenen, Hy stelde vertronwen in my. Ik kon hem vervangen. Twee jaar later stierf hij, nadat ik in den echt vereenigd was met syn eenige dochter. Zoo werd er niets veranderd in sjjn hni», Bu syt ga galnkkig geweest 'i vroeg Vallauri8. Zoo gelukkig als een mensoh maar kan weien. Hebt gij kinderen Njgen, om n te dienen. Negen riep Vallauris nit. Verduiveld B*rrèra glimlachte. W(j hebben ginder heel wat verstandiger gedachten, dan, in 't algemeen, de licbtsinnige Franschen. sprak bfj. Wy ontvangen de kin deren niet enkel ala een xegen dei hemels, maar ook als ^en forlnin. Wij geven se een stevige opvoadiog. ea dan gaat ieder syn weg en z9*kt een bestnar. Op die manier ia er meer kans tot welslagen, omdat er meer wil en meor kraohUinspsnning aan den dag wordt gelegd, dan warneer do kinderen vooral op hnn onder» rekenen Zoo rolde bet g9iprek voort. Men bracht een heorlyka avond door. Op herhaald sandriogen, stemde Hsnriatle er >n toe te speler. Zjj dsed sioh bewonderen als tahntvolle pianiste en niet minder als bsgaafdc gevoelvolle sangerer, Jammer dat mijne doohters gsantzins die gave besitten, sei Marcel Birié-e, seer prac- tisah zooalsnllen in Amerika. Met haar stem zon s\j gond kannen winnen in 't land ven den dollar. Zoudt gij haaa in 't openbaar laten optreden vro8g Lanre. Ja, omdat het by oès erom gaat geld te verdienen. Hier is dat gehsel anders. ,zei Monrice wel wat vinnig. Sonrifastte btwaert bear talentom ben te verrakken die baar liefhebben voor niemand anders, Hy ging niet voort,* beschaamd om sflne vinnighfid, terwyl de oogen van het meisje so^itterden. Toen bet tijd was dat de twee jongelingen te Montparnassa den trein voor 8»iot Cyr moesten nemen, boog zich Lonis d'Attaras diep voor Lanre. Veroorlooft ge rag terng te komen, me vrouw vroeg hij, werkelyk ontroerd, watbjj ardara nooit was. Vallanrii antwoordde voor sijne vronw. Zoo dikwijls ge maar wilt, mynbeer de hertog T'dsü onze oed9rige woning en onso bnrgelgke familiekring, een groot heer als gij cie1 mitbfigen. Henrietta vestigde, ala afsob'id, een koelen bl k op d"D jowopn e.dslman. Want als^Vallanris aan 't bollen sloeg, k(B nieti b»m tegenbonden. Hjj deed de jongelingen nitgeleide tot ssn 't einde der laan. De kleebt is algemeen, dat den laat- rten tijd weer opvallend meer gedronken woidt, Zelfe do openbare dronkenschap neemt beduidead toe. den ernst van dezen toestand acht het Hoofdbeatnsr van den Busschen Dioce sen en D/ankbest'yderabond zich verplicht, een allerdringendst beroep te doen op alle weidenkenden en welwillenden in het Bos sche Diocees. Laten wij toch alle krachten inspannen om dien verderfeiyken stroom te stuiten De vrachten van laDge jaren arbsid onzer organisatie mogen niet verloren gaan. De nieuwe tijd met syn verkorten arbeids duur, hoogere looneD. dnnrder levensstan daard, hervormingen in het umttchsppelfck leven en met z$a inzinking van godsdienst en zeden roept om een nuchter volk. Met nieuwe grestd ifs heffen wy daarom de lenze aan: Op tegen't drankmisbruik l Ej vooral: "Weg met den sterken drank als volksdrank l Das propaganda m 't by- zoujer voor de afechalfiuf, voor 't Krnis- verbond 1 Er zyn er, die 't beter achten thans weer inet het Paulisme Ie beginnen (d. i. afschaf- fi >g van sterken drank na den middag). Deze klasse is iu onzen Diocesanen Band nog Diet nitgeschtkeld, zoodat, waar men zulk* absoluut we&scht, de gelegenheid om als Paulist toe te treden kan worden open gelaten. Doch als leiders onzer Diocesane O'ganisatie meenen wy ons om meerdere redenen zoo nitdrnkkelyk mogelijk te moeten uitspreken voor de heelda g»che afach»ifiiig# m. w. voor het KraisverboDd, en tegen een stelselmatige propaganda voor 't aan werven van nieuwe P«ulisteB. Als drank- bestrydingsmiddel heeft de htlfdaagscho af- schalfi'ig hear tyd gehad. In de tegenwoordige drankweerorganisatie moet als mioimom— eisch gesteld worden afschaffing van allen sterken drank Zelfs toename vau het ssn- tal gekeelonihonders in het K'uisverboud is noodig, vooral voor het reddingr- en reclasseeringswerk, overal, ook ln de dorpen en op het platteland. Voor hor», die niet onmatig syo, kan het een opoffering wezen om het gehrnik van sterken drank geheel te laten. Maar de drankbestr|ding is ook een werk van naas tenliefde. drankbesti ij ding is een vrij willig liefdewerk, fin men bedenke, waiJie zeer voorname belangen ep het spel staaD. De ernstige bewooidiogan, waarin de drie laatste PauseD, ons eigen Doorluchtig Epis copaat, Regeeriag en Volksleiders zich over de ellende van het alcoholisme op elk ge bied des levens hebben uitgelaten, spreken boakdeeleD. Er schuilt by velen onder het volk nog voldoende idealisme en zelfopoffering om zich voor de afschaffinge- en geheelomboa- dingsbeweging te laten winnen. Aio er maar goed wordt voorgegaan I Helpt oub das gij allen, weldenkendcn en welwillenden Pakt mee aan met vaste sn krachtige hand nit liefde voor Christus Het Hoofdbestuur, L. VAN DER STEEN, Voorzitter. Pater ILD1FONSUS, Secretaris. J. PESSERS, Penningmeester. J. WINTERMANS, Onder-Voorz. J. VAN DEN BOGAARD. Pastoor VAN MULUKOM. Directeur SIMON18. Dr. VERBEEK. Alvorens ben te verlaten, stopte bfj «en greep gond en banknoten in de banden van Maurice. Ziedaar, zeide by al lachende, dat ia om n te vermaken, doch zeg er niets va a asn moeder. De jongeling keek verbaasd zijn vader aan, en antwoordde: 't Is pss eenige dogen geleden dat ge my dnisend francs hebt gegtven, Wat moet ik met al dit geld doen Hetgeen n bet best bevalt. Ik heb dit jaar tnlke goede saken gedaan, dat ik met mijn gold geen w-'g moer wee*. Het einde des jaars slnit met meer dan een millioen winst en zeo bot oldns voortgaaf, jongnn Maar zwijg dan toeh. antwoordde Man— rioe. die wat meer badaard was, dan sfjn vader, snlke dingen vertelt mon niot op de sraat. Vallauris bad zoo gesproken omdat by tooh iets zeggen moeit, en ook nog om dien hertog te doen gevoelea, dat hjjr ofsohoon niet van edelen itHm, tooh voer nit-mand eehternit behoefde te gaan, sis er kweiHe waaggeld te verdienen. Nu, op 't eerste woord van syn ■oon, iw«' g by. Hij s*i Manrice vaarwel en drnk'e gnlhsitig de band welke d'Attajae been toereikte, nogmaals herhalende Hos meer gij komt mijnheer, boe mssr ik gelukkig en gevleid sal wesen. En naar hrfs wandelende, mompelde hy gtdnrig, opgeblazen door hoogmoed Evn hertog maar denk tooh eens Tarog io sQn salon komende, vond hfj Lanre ■o drnk gesprek met M-rcl Biriè'e, tarwyl Q-nriette toes oht bie d op bet rfcinigeD van 'r silverwerk, het kristal en auder vaatwerk, dat zy >n rioctea borg en vervolgens weg •!oov n bet bnff^t. De gowesen baistchilder sprak met Vfel VUU!\ Lanre, int^gaaded, zaj er tnkommerd rit. ^Wo dl vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1920 | | pagina 1