Tweede Blad. De Watersnood. Coöperatie. LANDBOUW. HiSCLAME. Nieroverspanning Binnenland, flUAlMKK 8 ZATERDAG 24 JANUARI 1920. (Ingezonden.) IV. Hoe xnllen we nu eoöpcrteron De vraag, zooals zij daar staat» kan men op verschillende manieree opvatten. Wij willen hier op 3 zijden van het vraagstuk de aandacht vestigen 1» volgens welke beginselen wordt een coöperatiove vetbruiksveresolging ingericht 2. In hoeverre zullen wa, uit een oog- pant van christelijke naastenliefde, reke ning houden met degenen, die door de oprichting eener coöperatie schade kun nen lijden 3. met wie zullen we coöpereeren Wat aangaat de wijse van inrichting. we kunnen wel zeggen, dat de wieg der «Koperatief* gestaan heefc te R chdale, een dichtbevolkte fabrieksstad ia Ka- geland. Daar richtten in 1844 een 28-:al flmelwevers een coöperatieve verbruik i- vereenlgiag op, met het doel, den maat- schappelijkon toestand der arbeiders te verbeteren. Het strekt tot bewijs van hun seharp sociaal inzicht, dat de inrichting, welke zij aan de Coöperatie gavea, tot op dan huldigen dag, met geringe wijziging naar plaats en omstandigheden, in bijna alle Verbruiksvereeniglngen teruggevonden wordt. m Men kan Inderdaad spreken van een R.ochdale-iype, hetwelk berust op de volgende beginselen a. contante betaiing; b. verkoop van deugdelijke waren, niet tegen verminderden, maar voor den gewonen, billijken kleinhandel- of win kelprijs zoodat er dus winst gemaakt wordt e. die winst wordt gedeeltelik aan de leden teruggegeven, naar verhouding van hnn inkoopeo, terwijl de aandeeles slechts een klein, vast opbrengen d. gedeeltelijk wordt de winst ge bruikt tot ontwikkeling cn ontspanning der leden, tot verbetering van bun licha- meltjkca welstand door de oprichting van ziekenfondsen, heisttllingsoordea, enz., ook voor de kioderen der leden. Wij merken bij punt c. sa d., al da delijk op, dat bij de neutrale Coöperaties de winst, na aftrek van kosten en lasten, niet gedeeltelijkmaar geheel wordt uit gekeerd aan de leden-verbruikers, n3ar verhouding hunner inkoopen. Bij Coöperaties van een bepaalde kleur, katholieke, christelijke, socialistische, ene. wordt de winst voor het grootste ge deelte gebruikt voor politieke en sociale doeleinden: verkieziogskas9en, instand houding van sanatoria, ondersteuning van groote gezincer?, Missiewerk, ena*. enz., welke laatste soort van Coöperaties het Rochdale-model derhalve het dichtst nabij komen. Een verbraiks-coöperatie is dus éen seort Naamlooze Vennootschap vau koop handel (in- en verkoop) waar men con tant leert betalen, voor billijken prijs goede waar ontvangt en waar roen hoven- dien leert sparen, want na afloop van het boekjaar ontvangt man een deel van de gemaakte winst terng. Hiermede meenen wij de beginselen der consumptie-coöperatie voldoende voor oogeo te hebben gesteld. Wij moeten ons natuurlijk tot een eenvoudige opsomming van die begin selen bepalen. Over elk der genoemde voordeelen zou een gansche reeks arti kelen te schrijven zijn. Onze bedoeling is dan ook niet ge weest aan de oprichters eener Coöperatie •en leiddraad in handen te geven dezen znllen van de verbruiks-veraeciglng een veel breeders studie moeten maken dan In deze artikelen kan gegeven worden. f Onze bedoeling is alleen geweest, t zij nogmaals gezegd aan niet des kundige lezers en leden eener >Kope- ratief« een eenvoudige uiteenzetting te geven van hetgeon op dit gebied sooal te doen is. Uit de vermelding alléén van de grondtrekken der Rochdale-ccöperatle, het model van alle andere, blijkt reeds, dat van meet af aan de verbruiksver- eenlglng den strijd heeft aangebonden tegen misbruik in den handel, als de aiet-contanto betaling, dus het zooge naamde poffen* met al de ellendige gevolgen daarvaB, de opdrijving der prijzen en de vervalsching der levens middelen en andere verbruiksartlkelen. Sen bekend socioloog heeft wel ge lijk, als hij zegt: »De coöperatieve aan koop vindt zijn oorsprong 1b de misbruiken van den handel*. En wanneer we ons daarbij heiinnere?, dat de Rochdale-ccöperatle reeds in 1844 is opgericht en dat de verbrniks- vereeoigiogen slnd3 dien een zeer hooge vlucht hebben genomen en nog steeds JQ aantal toenemen, dan moeten we tevens erkennen, dat veel handeldrij vende middenstanders de teekenen des tijds zeer slecht hebben verstaan en tot nog toe te weinig gedaan hebben tot uitroeiing onder hen van die mis bruiken, welke zich ook en vooral in de mobilisatie-jaren in zoo ergerlijke gedaante hebben vertoond. Wij wensehen, 't is uit ons eerste artikel gebleken, niet te overdrijven. Uit eigen omgeving en van zeer nabij kennen we meerdere handeldrijvende middenstanders té goed, dan dat wij een smet zonden mogen werpen op deD ganschen winkelstand. Oas dunkt echter, dat, wanneer van een solidair-vereenigde Middenstand een krachtig protest en een krachtige actie was uitgegaan tégen verschillende handelsgebruiken der ha ste jaren, dat dan niet zoo gemak kelijk b$ de consumenten de meening ingaeg zou hebben gevonden, dat élke winkelier een afzetter Is. Van dat protest en die aciie Is niets gekomen. En dit is^ koren geweest op den molen van degenen, door dik en door dan willen coöpereeren. De Heer Henri Hermaas. Lid van de Tweede Kamer, ia zijn «Handboekje voor R. K, Werkliedenverenigingen* (II® <huk, Amsterdam 1919, hoofdstuk Coöperatie, bladz. 147-165) zegt o.a. >Het ideaal vaa den coöperator is n l. «om den verbruiker zoo dicht mogelijk «te brengen bij den voortbrenger, dus «alle tnsschcnpersoncn winkeliers en «zelfs groothandelaars en fabrikanten, «zooveel mogelijk uit te schakelen*. Dat. is niets meer of minder dan ccöperatle, we zouden haast zeggen, socialisatie van alle bedrijven. Wij hopen en wij gelooven ook, dat het zoover niet komen zal, en la dit opzieht hebben wij éen loop der ge schiedenis aan onze zijde. In ons Vie (Slot) artikel denken we trouwens nog een en ander te zeggen over de toe komst der Coöperatie. Ook de Heer Hermaas is in deze nog niet zeker van zijn zaak. Iets verder zegt hij«Iotusschen erkennen wij «gaarne, dat eene zoo uitgebreide pro- «ductle-ceöperatie, eene werkelijke «socialisatie van bedrijven alleen in de »verre toekomH mogelijk zal zijn en «dat in hare plaats ook komen kan «een nog beter stelsel van voort brenging*. Wij hopen vau harte, dat in dat betere stelsel van voortbrenging (en van ver- deeiing en verbruik) nog plaats zal zijn voor een krachtiger?, vrijen industrieeien en handeidrijvenden Middenstand. Onderstreping van ons. J. N. H. AL. Waalwijk, Januari 1920. door het werk. Worden de nieren overspannen door nw beroep Dit is va k hat gtval. Werk, dat de zeanwen inspant, de spie ren en inwendige organen achokr, oi u io aanrakiog brengt mat nadeelige gasseD, ver oorzaakt dikwijls nierkwalen. Dit is oak het geval by werk op roehtige plaatsen, io wisseleode temperaturen of met stof be- awaugeide Inch', ïo daarom komen rugpijn, urinekwale", ontstoken nieren of blaas, nior-waterrueh» ea rbeumatiek zooveel voor by machinisten, ctuoffiars, stokers, spoorarbeiders, schilders, metselaars, my a werkers, visschorlicdea enz. Als de nrine sterk verkleurd is of elecht- riekend, spurmm of ie dikwijls komt, pynlyk i« by de loosing en bezioksel ach- ter laat, °B*'8 gij i*sfc kr^gt van duiselig- keid, rugpijn en hartkloppingen, dient gij verdacht te zijn op ernstige nierkwalen. Verandering en rust zullen u goed dosn en de kwaal aanmerkelijk doen verminde- ren, manr een speciaal niergeneesmiddel is eveneens oacoiddellyk noodaakelyk. Wekt de nierea ep en versterkt deze door Foster's Rcgpya Nieren Pillen. Zy zullen de nieren in staat stellen om da vargiften te verwerken, die het bloed be derven, deze met de uring afvoeren en h»t bloed rein en krachtig maken tot onderhond van de levensorganen. Geen geneeslyke graad van nieizwakte of arinestoornissen weerstaat Poster's Rugpijn Nieren Pillen. Zij dienen enkel voor de nieren en blaas en daaruit voortkomende kwalen. Alleen echf, wanneer voorzien van de hsnd'eekening van James Poster op het etiket. Foster's Rugpy» Nieren Pillen zijn te Watlwgk verkrijgbaar by Wed. O/Je— Dumoulin yyB p ^os 0f ƒ10.— p. zes dooien. 43-ï Jaargang, eene aan hunne Regeerlugeo voer te leggen overeenkomst betreffende een aan Duitschland te verleenen crediet en do Invoer van steenkolen. Nederland verleent aan Duitschland een crediet van f 200.000.000, aflosbaar uiterlijk in 10 jaren. Van dit crediet zullen f 60.000.000 besteed worden voor den aar-keop hier te lande van levens middelen van Nederlandschen- of Neder- landsch-Indlschen oorsprong. Een bt- drag van f140 009 000 is bestemd voor den aankoop van grondstoien en zal het karakter dragen van een renonve- leerend credit (z g. revolvingcredlt.) Duitschland verbindt zich zijnerzijds tot de voortzetting gedurende 4 jaren vau kolenleveriagen, waartoe het zich had verplicht bij de koleoevereenkomst, welke tot 31 Decembor 1919 van kracht was. Voorts is een bevredigende rege ilag getroftcn betreffende de exploitatie van de in de onmiddeliyke nabijheid der Limbargsch-Dultsche grens gelegen kolenvelden, die reeds in handen lijn vaa eene Nederlandsche maatschappij. Door deze regeling wordt die exploitatie voor een tijdperk van 33 jsar dienstbaar ge maakt aan de kolenvoorzlening van Nederland. Door het aanhoudende zachte weer is de elerenproductie zoo toegeno men, dat deze thans te Oss 9 a 10 cent per stuk kosten. Tc Tiel liep de prijs der eieren terug van f 17 de vorige week op f 12 per 100 stuks. De Rijksmiddelen hebben in De cember 1V19 ruim 10 mlllioen en in het geheele jaar bijna 80 mlllioen gulden nsaer opgebracht dan in 1918. De uitlevering van den ex-keizer. Het is wel treffend, dat deEngelsche bladen, die anders over alles wat er in de wereld gebeurt, hun mond open doen, bij de nota van de geallieerden aan de Nederlandsche regeering zoo weinig op te merken hebben gehad. Onze Lon- densche correspondent heeft eenige uitingen uit de pers geseind, o.a. uit de Manchester Guardian, de Morning Post, de Daily Herald, de Globe en de West minster Gazette, maar de oogst was schraal. Maandagochtend hadden de Engelsche bladen den tekst van de nota. maar de Times, de Daily MailLde Daily Chro nicle (nog al het lijfblad van Lloyc George), de Daily News vonden het niet de moeite waard er een hoofd artikel aan te wijden. Dinsdagochtend zwegen die zelfde bladen nog, Woens dagochtend, voorzoover wij ze hebben gezien, weer. M sschien mogen wij daaruit de slotsom trekken, dat' de be langstelling in Engeland voor deze kwestie op het nulpunt gedaald is en dat zelfs Lloyd George, de groote Wel- sche toovenaar, die zoo wat de eenige schijnt te zijn die het proces nog wenscht haar geen nieuw leven meer zal kunnen inblazen. Da Daily Chronicle verneemt uit een «hooge diplomatieke bron te Lon den*, dat men het seker acht, dat de Nederlandsche rogeerlng, in Antwoord op het versoek om uitlevering vaa den gewezen Daltsehen keizer, dit verzoek zal weigeren, op grond van het feit dat volgens de wet personen wegens «enig misdrijf alleen kunnen uitgeleverd worden aan het land van hun herkomst Ia het geval van Wilhelm II is dat land Duitschland, dat geeu verzoek om zijn uitlevering heeft gedaan. Of Holland in deze houding zal volharden, moet men afwachten, vervolgt de Dally Chronicle maar er zullen engetwijfeld onderbande iingen worden aangeknoopt om de moeilijkheid te regelen. Men acht h«t soer goed mogelijk, dat, tec einde de mogelijkheid van gespannen betrekkingen tussehen de geallieerde regeeriugen eu Heiland af te wenden, wat een sleekt voorteeken zou z$a voor het in werking treden van des volken bond, een schikking getroffen zou kunnen worden, waarbij de Keizer misschien in Heiland geïaterneerd zon worden, ouder zoodanige voorwaarden als voor alle betrokken regeeringen aannemelijk zija. In dit geval zou do tegenwoordige vrijheid van beweging van den Keizer ster beperkt worden. Het Ministerie van Buitenlandsche Zaken decit mede. Tuaschen Gevolmachtigden der Neder landsche en der Dnltsche Regeeriogen is overeenstemming verkregen omtrent De toestand in de Langstraat. Do storm van Woensdag heeft ook in de meeste dorpen langs de lijn Den BoschL'ige-Zwaluwe deD autoriteiten en bewoners menig benauwend uurtje bezorgd. Te Drunen is den geheelen dag met man en macht gewerkt om het koog tegen dea dijk staande en opklotsende water buiten het laag, iogepolderde isolement te hoaden en hoezeer de toestand daar steeds zeer ernstig en dreigend bleek, kunnen wij thans mede- dcelen, dat én door de getroffen maat regelen èn door de verbeterde weers gesteldheid (gisternacht heeft 't selfs hier en daar merkbaar gevroren) de toestand hier veel gunstiger is geworden. De peilschaal teekende hier ook val. Baardwijk ondervindt nog altijd veel last van het kwelwater en het niet ver wachte maar welkome vroeg-voorjaars- zonactje spiegelde zich hier In de vlakke, rimpellooze groote en kleine plassen, welke hier en daar tot aan den voet der huizen reikten. Ook hier nog veel oadergeloopen bouwland, Te Waalwijk was de toestand aan de havenxijde Woensdag zoo nijpend, dat men een klst-dam heeft moeten aan- leggen aan de aan de Haven uitmondende Wagenstraat. Zonder dezen keerdam zou bij zulk hoog opstroomead water Waal wijk al veel water in xijn straten gezien hebben. Ook waren hier ingrijpende voorzorgs maatregelen ter uitvoering besproken, In geval te Drunen den dijk zou be zwijken, welke maatregelen beoogden een stijging der peilschaal bij een even- tueelen doorbraak voor Waalwijk in 't algemeen dan nog zoo laag mogelijk te houden. Gelukkig is ook hier val te consta- teeren en doet de verbeterde weers gesteldheid zijn invloed ten gunste gevoelen. De spoo'dijk VlijmenDen Bosch heefc op sommige plaatsen zeer veel geleden. Groote stukken zijn uit den dijk geslagen, op enkele plaatsen zeer belangrijk. Deze schade Is echter momen teel nog niet van dien omvang, dat het treinverkeer op het traject Den Bosch— Lage-Zwaluwe v.v. belemmering onder vindt. In het algemeen ondervindt de treinen loop wel belemmering door het ultvalleo van treinen op trajecten, welke absoluut momenteel baltcn dienst zijn gesteld. Prov. Ctt. Uit 's Hertogenbosch De Hervensche weg is over een groote lengte door den zwaren golfslag stuk geslagen Daardoor hadden de nabijge legen huizen het zwaar te verantwoorden. Er sloegen stukken uit en het water baande zich een weg door de huizen Van 6 tot 9. uur is men bezig geweest de bewoners af te halen. Bij sommigen moest geweld worden gebruikt, daar zij hun woningen niet wilden verlaten. Van de 28 huisgezinnen bevinden er zich nog 10 in hun huisjes, die een halven meter hooger zijn gebouwd. Het vee is in een stal gebracht, die eveneens hooger ligt. Het spoorwegverkeer met Nijmegen, dat tot nu toe op één lijn onderhouden werd, is thans geheel stopgezet, daar de dijk tussehen Nuland en Geffen zeer verzwakt is. De golven slaan er over heen. Met talrijk personeel is men bezig aan het herstellen en versterken, doch ieder oogenblik kan een doorbraak plaats hebben. Later bericht Het verkeer Den Bosch—Osch is ge stremd wegens doorbraak van den spoor dijk bij Orthen en Nuland. De van het dichtingswerk losgeslagen biels rameien den dijk stuk. In het steegje „De Drie Mollen" te 's Hertogenbosch vertoonden sedert eeni ge dagen enkele aan de Dieze gelegen woningen gevaarlijke scheuren alsgevolg van den hoogen waterstand. Op last van het bouw- en woningtoezicht werden ze ontruimd. Gisteravond zijn er twee woningen gedeeltelijk ingestort en men vreest, dat de rest dezer woningen zal vojgen. De muren worden thans gestut. Uit Rosmalen De zomerdijk, die ons dorp en Nuland moet beschermen tegen overstroomingen door de Beersche Maas, houdt zich tot nog toe goed, Wel heeft hij op sommige plaatsen niet al te veel boord en zijn er enkele zwakke punten maar voort durend is men in de weer om die zwakke punten te versterken. Ook 'snachts werkt men door. Wanneer er geen storm op steekt, dan zal het wel losloopen. Het buitenwater klimt thans niet meer. Maar het kwelwater wordt erg, zoodat binnen dijks veel geruimd moet worden. Velen werken ook in voorzorg voor het geval er eene een doorbraak mocht vallen. Uit Grave De Maas blijft langzaam vallen en eveneens de Beersche Maas. Toch komt »et kwelwater in Nleuw-Gassel, dat binnen een keerdijk gelegen is, telkens ïooger, noodat de mensehen genood zaakt zullen worden naar de zolders te verhuizen. Onder leiding der heeren ingenieurs, de heeren Berganslus, Schaank en Ttjsse en de techn. ambtenaren, de heeren (&l!e en v, Dalsen, werd la de Wijth in eenige uren 'n versterking van honderden zakken zaad en verscheidene dekklceden aangebracht, zoodat een verdere ver zakking voorkomen werd. Vele der ondergeloopen straten zijn weer droog geworden en de motorboot op de Maas voor de verbinding me Wijcheo gaat gereegeld op en af. Velp is slechts per roeiboot te be reiken en het dorp staat nog steeds blank. Ook in Escbaren en Gassel is de toestand weinig verbeterd. Ook in Cuyk zakt het water. De Stationstraat is weer begaanbaar. Uit de Hei kan het water echter niet weg en de nood blijft er groot. Van sommige ondergeloopen huizen scheuren de muren. Het vee staat er al dagen lang in het water. Honderden stuks vee staan nog op stal. Telkens geven beesten het van doodelijke vermoeidheid op en laten zich gelaten in het water vallen om te verdrinken. Zooals we reeds vertelden, moet alles per roeiboot geschieden. We zagen geen enkel snel motorbootje en de reeds dagen lang beloofde pontons waren er dinsdagavond nog niet volgens het Vad. Bij snelle afdoende hulp zou de schade heel wat minder zijn dan ze nu is. Intusschen zijn 13 tnarinesloepen uit Hellevoetsluis naar de overstroomde streken gezonden. Als men nu nog weet, dat de ge meente over 17 schamele roeibooten beschikt, uit de omgeving bijeen ver zameld, dat de reizen naar de verspreide hoeven uren duren, moet men den grootsten eerbied krijgen voor de wijze, waarop Raad, burgerwacht en inwoner onder de kranige leiding van den burge meester zich gered hebben. Wij hebben zelfs overheidspersonen gesproken, die in twee, drie, vier nach ten niet naar bed waren geweest De omvang van den ramp kan eerst worden bepaald als het water weg is en daarmee zullen maanden heengaan. Heelemaal wegloopen kan het water nooit, de laatste voet moet wegzakken en opdrogen. Want het water, dat nu uit de Maas binnenstroomt kan nooit weer op die plaats er uft. 't Moet alle maal door de nauwe Groot-Lindensche Sluis een eind beneden waarts weer in de Maas komen. Het dichten van het gat brengt dus alleen in zoover verlichting, dat er geen water meer bij komt. Daalt de Maas snel, dan is het gat natuurlijk gemakkelijk te dichten, omdat de instrooming dan met een slag gedaan is. 't Zijn allemaal kleine boertjes, die in het overstroomd land wonen. Ze hadden mooie jaren achter den rug, maar nu zijn ze alles weer kwijt. Men vertelde ons, dat vermoedelijk de akker dit jaar niets meer kan opbrengen, daar men vreest, dat veel zand op de aarde is gestort. Leden van Prov, Staten, vertegen woordigers van gemeentebesturen, pol derbesturen, boerenbonden e d, uit het door het water geteisterde gebied van Noord-Brabant worden dringend uitge- noodigd tot een bespreking op Zaterdag 24 Januari a.s. te houden te 's Bosch, 'smiddags 3 uur in het Oranje-hotet, Verwerstraat. Ter vergadering zullen aanwezig zijn 1 Z. E. de Minister van Landbouw en de Kamerleden uit den Kieskring 's Bosch die tevoren met den minister een bezoek zullen brengen aan de geteisterde streken. D. Crt. Schriftelijk Landbouw-onderwijs. Wij hebben in ons blad eenige malen eene advertentie opgenomen van het Centraal Bureau voor schriftelijk onderwijs te Groningen, directeur de beer M van den Broek. We willen hierop onder deze rubriek nog eens even terug komen en wel speciaal op het Instituut voor Schriftelijk Landbouw-onderwijs, omdat uit de door ons ontvangen lessen en resultaten daarvan de belangrijkheid van dit onderwijs ten duidelijkste blijkt. Wij hebben deze boekjes met belang stelling doorkeken en willen b.v. spe ciaal de aandacht eens vestigen op les 7 omtrent de kali en les 9 omtrent de moeielijke kwestie der bemesting. Teneinde den onontwikkelden boer meer houvast te geven, zijn hier de gronden, al naar gelang hun vrucht baarheid, in vier groepen verdeeld, terwijl voor iedere groep en voor elk cultuurgewas bemestingshoeveelheden werden gegeven. Dat in deze les geen hoog wetenschappelijk werk geleverd kon worden, behoeft wel niet gezegd, doch dat ze voor den eenvoudigen landbouwer een machtige steun zal zijn bij de uitoefening van zijn bedrijf is een feit en dat was ook de bedoeling. Wij meenen, dat een dergelijke uitgave in Nederland nog niet bestaat. Lea 20 onderscheidt zich van de bestaande litteratuur over veevoedering, doordat ze op uiterst eenvoudige wijze den vee houder in enkele uren leert, hoe hij de voederrantsoenen voor zijn veestapel dient te berekenen. Wie bekend is met de zelfs meest eenvoudige uitgaven op dit gebied, zal moeten erkennen, dat deze les den veehouder al heel gemak kelijk tot zijn doel brengt. De les werd bewerkt naar aanleiding van de aller laatste onderzoekingen op dit terrein. Tenslotte vestigen wij nog de aan dacht op les 24. We meenen, dat ook iets dergelijks in Nederland nog niet bestaat. Deze les toch geeft niet alleen de samenstelling der voedermiddelen, zooals die ook in andere werken over over veevoedering te vinden js, doch tevens hoeveel grammen der vereischte stoffen in 0 5, l, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 enz. K G. van de verschillende voedermiddelen voorkomen. Hierdoor worden den veehouder vrijwel alle las tige berekeningen bij het samenstellen van voederrantsoenen bespaard en wordt de daaraan door hem te besteden tijd cho rui het Zniden.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1920 | | pagina 5